V Ε T Ε R U
ECCLESLE SVEOGOTHIGE
PK OLE G O MENA,
' Qu
Oimconfenfa Faeultatk Phflofipbicx pub&o examini
v fubjiciunt
m ERIC US RENΖ Ε LI US '
Acad. UpCBiüliothecarius,
&
Tiberalisexerctiugrdtm Resp onuf.ns
ericüs m
w ESTER GO T Η TJ s,
ad d. vin menfis Dccennbris anni cb nccrx, in Auditorio Guitaviano majori horis iblitis.
UPSALIΑΈ
typis Wernerianis,
'ar/ju/J
■η· ι
REVERENDISSIMO
i^HRIS^ P^TRI
S.S. Theologie Doctori Celebcrrirao,
Episcopo Scarenii Graviilimo.
Admodum Revevrado dfoLucCUrisßwo tdiro,
Mag. MAGNO
DioeGdeosScaixnlis Archi-Prapofito Mcritiiiirrro,
MAGENÄTlBUSy PATRO-
Colen
PATRES, Gothk decus ingensJuminacleri
Eulgida; Pieridumgloria, (plendor, amor.
Vosquoque Searanumcelebris
ii pvoceres, nie meu
Propria cum meritis mihinon dona Sint; egoproproprm nunc alienafero.
V
Bricht
Maxime Revérendo atq
DN.JOhanm laiiÄ
S.S. Theqfögiae Doctori & Professor! Cele-
berrimo, Nationis WeilerGothicae
Inspectori Vigilantiffimo.
PlurimumRevermdis atque Qlarisfimis
PRAPOMTIS atque LECTORIBUS
in Regio Gymnaiio Scarenfi Laudatiifimis»
NIS atqueFAUTORIBUS SUIS
diffimis
Qua placeant oro, donati mmine folum, Inferior dorn cum dator ipfé füo.
Perpetua vireant, ceu veris forum}
Terrigenas inter- Nomina Veßra, precor.
RUrnrnrnn Revenendo Vbo:x
A Ν D R £ Μ t§§S(f:9i©/
PASTORI in ^iorfcb vigilantiffimo^
PAREN TI .■cbaciiiliBO.
. SfeBtatisßmo Virο,
Dn. Α Ν D RE Μ- U R JL Α Ν D RO,
TcrritoriomrnSBart0ffia & JvoftttÖ Prsetori iblertiflimo,
Benefaéiori bcnevolentiffimo.
jidei ν
BIRGER O m&X © Ζ 60 31 f
Affini honorando.
ne mpwcojt wunm pro mülibm wnnm, Sit licet extgmm, mvr feto, cbare PARENS.
Quodque, meriti de me bene, ^ro futurum
ZJt Vobis placeat, gratis VeHra facit.
Si merces aUhs generis, PaÜadü, effet aVuj
Uffalidum tellus f$i/ta^ferrc^ darem.
ε. e.
FR0LEGΟΜENA,
;; ev·!-, ·. ι; ■ t , ;i . : -·é-
HISTORIA S. SIGFRID! EP1SCOPI
ht CONFESSOR1S. - ρ. τ.
I
taqueinitioinfcribitnr
libriin veteri
II,Hißoriamcodice
Sigfridimeo.citat,Ericus
& paulloOlavi
quo-post:förte ipfe estMildredus dequoinHißoriaS.Sigfridifit mentio.
Eandem hane eiTe crediderim, utut Svenonis Dania? regis
mentionem in illa fadam fcribere videatur , quas tamen
vox heic p. 3. prope finem vel excidit, vel in chronick fo-
lum Concordatis ab Erico reperta est. Mildredi ( quis fit
alias dicemus) manifeila mentio p. 2.
Audoris nomen nos lätet, cen plurimorurn qui vitas
Sandorum fingulärium fcripferunt\ atque ut ait dodifii-
mus MauiTacus in DiiTert. Critica ad Harpocrationem p.
385·fölebant antiquitus wonachi Chrifiiani iwros utplurimum άνώνύμως edere. cujus fadicaufiam prascipuam (nametiam
alias fueruntolimy & adhuc funt) aperit vetus annotatio
in codice mss. monaflerii Padolironenfis propeMutinam,
multte erudicionis viro Bernardo Montfaucon in Diario Italico p. 36. memorata: Traflatusdomini Remigii venera- bilis monachi, & eruditijßmi commentatoris. In omnibus au-
fem nomenfimm tacuity ut cumfapientiäculmen quoque humi-
litatis attingeret*
Scriptanreile ieculo xinineunte colligo ex veteriSe«
rie prrmorum epifcoporum Vexionenfium, edita ad Ya-
fiovium p. 77. Hic( JohannesErngislonides)^i/mwan- nis epifcopatumWärendia tenuerat, quandogefta beati Sigfridi
infcriptis fimf redaålay Szuerkone regefilio Karoh nonum an-
mimjui regnbagentc, annoiveamationis Domini chccv.- Di-
veriös vitam fcripfiiTe S.Sigfridi dum· dicunt viri dodi,-
ita intelligendum est, ut ex prima & vetuftiifima diver-
fi pro lubitu excerpferint, quas in Mijjie celebritate prasle- gijufiu ac aqdoritate epifcopi diceceiéos debebant, qui-
a bus·
ii» PROLEGOMENÄ.
bus varia interdum addiderunt. Libellumde ejusJanfii vita confcripß, vtpo/fit in Mijfie ejus celebritate quantocius legi, in-
quit ßrajfcilio Ca^farAuguftanus in vita S. /Emilii,epiftolå
adFromrnianum. Hinc Legenda di&a funt, qux vox post-
modum a nova® Latinitatis archite&is,ftcuti Biblia Biblis
fingularis nurneri habitum induerejuiTa est. Ex hac ipfa
ceteras efformatas eile mutua coilatio docet, & fcriptor
altervitaehujusSan&i in fequentibus a nobis editus ad'an~
tiquamveram Legendamprovocat p. 23. & quidem nomi-
natim ad illa Hiiloria^ hujus p. 4. pervenit tandem in ter-
ram, qu<s Verendia dicitur, &c. Obiter heic obfervaiTe_*
proderit mihi insetates fcriptorum patriae,qui vel prodi-
erunt, vel adhuc in mss. bibliothecarum latent, non fe-
gniter inquirenti, huc usque nullum indigenarum, qui
Latine fcripferit, hoc ipfo vetuftiorem obverfatum eiFe.
Particulas illius quasdam ediditIohannes BaaziusSe¬
nior, epifcopus Vexioneniis, inEcclefias Sveo-Gothicse
Inventario lib. 1. cap.vn. Eundem,quo ufus est Baazius,
codicem cum postmodum na&us efTem, operae pretium.·
me fa&urum arbitratus Tum Ii integram prodire finerem.
Utut Hifloria est S. Sigfridi, & antiqua ac vera Legenda,
non omnia tarnen illius defendenda mihi fumo, nec alius
credo fumferit. Utinam conftarec unde non anni folum,
Ted etiam diei, quibus huc primum perveneritS. Sigfri-
dus, notitiam hauferit nofter; ab omnibus enim, &vere
ut aeftimo, ad paullo pofteriora tempora nunc refertuiL»
quod alias excutiemus.
IL
CHRONOLOGIA VETUS SUEO-DANICA.
five rerum in Svethia, Dania & vicinis regnis geftarum
ab anno Gh. dccccxvi. ad annum cIocclxiii. p. 14.
N©n uno au&ore fcripta est,nec eodem loco &tempore.
Primus
ΡRO LEGOMEN Α. * fii*
Primus enim (quem ita,quia antiquiorest,voco) non_j
niii res Danicas perfequitur, alter Svethicas\ illius nota-
ta ilylo Romano, hujus currmtiy uti audit, exprimi cu- ravi, unde quoque ubi quisque inceperit,ubi defierit vel
me tacente inteliiges. Illum Londini Scanorum vixiiie~»
mihi aliquando probabile vifum est: illud eertum in mo- nafterio quodam Dominicanorum, hujus enim ordinis MagiflrOs Generelles & Provinciales Dania? eorumque fuc-
cefliones diligenter recenfec, eeu evidens ex anno 1237, 1238) 1241, 1254* Hinc in Svethiam noilram allatus est codex, & quidem in ejusdem inftituti ccenobium quod-
dam, forsan Sigthunenfe, nam illius quoque codicunu»
mss. apparatu locupletata est bibliotheca noftra publica,,
ex qua hosee Annales defcripfi. Liber, cui annexi funt,
alius prorfus argumenti est, quod moneo,ne quis mire-
tur diverß argumenti libris Exeerpta hiftoricaannexa ejje, <&
quiprester illa nec uUum quidemverbum ad hiftoriam pertine-
mt, qua? rationum non poftrema fuit doéHifimo viro,
cur de excerptisKaroli Arofienfis dubitaret, in Judiciop..
44. Sua utilitate non carere hujusmodi rudi licet & fim- plici ftylo coniignatos annales, viri eruditi hiftoria? cupi- di, quique in iis colligendis edendisque ftudiofl fuerunt,
pridem docuerunt.
ΠΙ. IV. v.
CATALOGI REGUM SVETHIiE DUO, et EPL SCOPORUM LINCOPENSIUM UNUS*
ρ. 17.& fequentibus.
Nuda quidem ha?c estreceniio nominum, fed non.»
contemnenda, quaedam enim nos docet hucusque vel i-
gnota vel dubia, quin &quid nonnullis etiam in ferie Re-
gum Svethia? Chriftianorum errandi occaiionem pnebu-
erit aperit. Olavum Tributarium, &iicut alias di&us est,
a 2 gremia
PRÖLEGOMENA.
<gremiogeftatum primurn facitmore fcriptorum illius aeta-
ftls, quia ut verbis utar Erici Olavi initio iibri II. p. 2&.
Circa annos DCCCXLVperheatum Ansgartum aliqui \ reges Svethias) funtcotaverfi, non tarnen ante hunc Olaum Schotta-
konunghfuit univerjalis couverfio tStins communitatis adChri-
ftum> ér confejfio Nominis aperta. Olavi filios Anundum_j
Emundumque perperam omittit, eumq; alii fequuti funt.
Quarti nomen ignotum fibi fuifie non difiimulat fpatio
eidem reli&o vacuo, neque injufta ferie collocari fiebe¬
re innuit, quum maritimum folum regem Neskommger
fuiffe notat. Ita di&i funt quiρonto dominahantur. ;In hk regionibus aquilonis, crebrafratrum regim ea fuit hxreäitatis
portio, ut alius terra, aliusponto dominaretur inquit Alber¬
tus Crantzius Norvegiaefuae libroII. Utrum Olavus fit,
cujus meminit Langfedgatal (vide notas ad Vaftovium p.
81.) aliis discucieiidumrelinquo. Sverkerum Seniorem
Svenonem male vocat, five quod idem nominis efle arbi-
traretur, five, quod potius credo, litteram folum initia¬
lem aficubi viderat. Magnum Henrici Scateieri filium_*
Erici San&i occiforem feriei regum Svethicorum Te&e
inferit.Ütut male parto imperio non diuestgavifus,Sve-
thiac tarnen rex fuit, & hinc est quod fcriptor alius indh
eis regum noftrorum,in colle&ione hac p. 70. regemeum
nuncupat, Sc fuccefibrem proximum Carolum Sverkeri
filiumyfolere decimumquartumnomihari fcribit. Et hxc qui-
dem fpeciminis loco de primo monenda fuerunt, atque
ita ut illuftrationi fecundi catalogi pariter infervirent^.
Illius vero au&or unde, decimum octavum, CanutumJoans-
fon Se decimlm nonmn, Ericum fuos mutuatus fuerit fateor
mihi ignotiifimum eiTe. Interim probe inferit p. 19. in-
terMagnum Smeek ScAlbertumMegapolitanum,Er/a/;»,
Scpost illutn Haquinum Magnifilios, quorum poftremumomittit
ΡROLEGO MENA.
'omittit MeiTenius in catalogo regum Svethicorum Scöti-
diasllluftratae tomo χin, p. 78· Arque ut conftet meritö
illum in ferie regum Svethicorum locum fibi vinciicare^, proderit hoc locoprotulifle diploma ejus hucusque άνέ£-
ioTov a celeberrimo viro CaroloLundio mecum benevole communicatum:
Omnibus preefens Jcrjpttm cementibus HAQUINUS DEI gratia rexSweci£ NorvegUsfialutem in Domino(einpiternam.
NoveritisquodnosexhibiloremprjejentiumIngevoaldumcleLa- ghathorp) officialem bonorum,religiofarumdominarumfandi-
monialiumSkeningenfimn, cumomnibusbonisfiiis mobiltbus&
inmobilibus acfamiliis in visdom boms commorantibus,fiub no-
firaspacem&protedicnmfiiscipimusjbecialiterdefendendum*
Dimittentesfibi bonajuapreemijjd ab omnibus cenfibus, ex- hibitionibus & tributis> cMrisquejolutiönumgravaminibus
nobis autjurinoflro regiodebitis,ordinariis&extraordiua-
;ritsytallUs viäelicetén impofitionibus quibuscunque. Etiamfi generalefuhfidium de toto regno requiri contingat, quamdiu provifionem bonorum eärundemdominarum fandimonialium
Umierint,liberapariterér exempta. Undejub obtuitugra- tiaηöftresfirmiterprohibemusyne quispreefeåorum nofirorum
vel ojficialiwn3 fen <quivis alter ^cujuscunquecönditionis aut
. flatus exiftat, euudem Ingevaldum in 'boms vel familiis fuis prjewnjfis, contra tenorempreefentiumquomodolibetimpediat
\ velmoleftet. Datum SkeningLe anno Domini cIoccclxii.
diebf/- Johannisante PortamLatinam.
Quod adlndicem epifcoporum Lincopeniium ,eximio u- fuinobisfuityut plenius docebimus in notis ad chronicon
eorundem praefulum iηfra, 5c fummatim nunc indicaffe-, juvabit. Suppoiititium Colonem Secundum merito omit- tit: Undecimi nomen Bovo > quod Latine fcribentibusin
Boetius immutatum, non Bono fuiife docet: CanututiL,*
a 3 decimuin
vi. Ρ RO LEG OMENA
decimtim nonum epifcopum* Boétio patre ufiirn eile ,
nonStenone, una cum aliis certiores nos reddit (vide«*
quas mox di i;uri fumus ad Caroli Andreas chronicon_»)
Vigefimum, BsnediäumTertium, Laurentium patrem ha-
buiffealibi non invenies: Henricum, Nicolai Kenicii
fuccefTorem proximum perperam facit quidem, nam in-
ter eojf feditKatillus; (quem cur omiferit conjicere non ρ oflum) feÅTydemannum patrem habuiiTe*, nonThomam>
manifefte fcribit^
VI.
ANNOTATIONES EX SCRIPTIS CAROLI
EPISCOPI AROSIENSIS EXCERPTJE.
Vergente feculo xin. Arofias epifcopum fuiflTe Caro-
lumj ignotum eratIohanniMefTenio, quumChronicon-.
fuum epifcoporum Svethise ederet anno r6n. Quod ne-
mini mirum eile debetcogitanti, quantis ea astate tene¬
bris urgerentur antiquitates eceleiias patrras , & nullo*
prorfus, quod ad feriem epifcoporum Arofienfium, Mes-
fenio facem prapferente. Suspicienda nobis potius Mes-
ienii diligentia, quatot antiftitum nornina ex buliis ac e-
piftolis epifcoporum undique conquiiitis luci reftituit;.
quamvis ipfa nasclevis viderrpoffit eique vifa fit,exqua
majori apparatu & vicennalis carceris otio Scondiam iu-
am Illuiiratam fcripferat. Nam ,ut de folisnunc dicamus epifcopis Aroiienfibus, undecim illic meminit, quorum
notitia prius eum fugerat, In his Carolus tum alibi, tum
in catalogo epifcoporum Arofienfium, tomo nono, p. 6y,
etfi annus ei afifignatus, (ficut plerisque reliquis) non_#
probe, quintus feculi quartidecimi.
MeiTenii 111 Chronico epifcoporum (nam Scondia e- jus adhuc in elauftris archivi regii tenebatur mss. dthis-
ce primum annis prodiit) filentium nonnulios movit, ut
Carolum
PROLEGOMENA. vit»
Carolura exftitifTe unquam veldubitarent, vel negarent,
donec eontroverfia inter clariffimos viros & antiquarios
peritifllmosioannemSchefferutn &01avum Verelium de urbis,quam incoiimiis, antiquitate orta,occafione man- daci a pontifice Romanoei injim&i de transferenda fede archiepifcopali ab antiqua Upfalia ad noftram hane, iiu,
vitam ejus & res geftas accuradus inquiri coeptum est*
Ioannes SchefFerus in notis ad chronicon archiepifcopo-
rum p. 27. epiftolamedidit Aroiientis epifeopi, quå anno
1271. au&oritate Aiexandri papa; 1v.Capitulo UpjalenfiYi-
bertatem concedit transferendi eccleiiam memoracam_,;
fed no men more iilorum temporum, non nifi initial! lite-
ra κ. indicata erat. Eandem priusediderat Olavus Ve-
relius in notis ad Hervorar Saga p. 193, verum^ejusdem
litterse typo inverio, cum vera leéiio obfeura ei eifet.
Postea Ifraélis 11., Erlandi fiiii, primum monachorum_»
Dominicanorum apud SigthimenfesPriorts , hinc Epifeo¬
pi Arofienfis bulia Limenii eccleftas concefTa anno 13 21, re perta est, quåvenerandiρatris domini Karuli, olim prädecefforisful meminit IfraéL Mox anno 1678 ab Ola-
vo Verelio inlucem, quam hucusque ilrgerant, produ-
has exfcriptis Karoli epifeopi Arofienfis excerpt£ annoia- tiones. Controverfia, (tam de Carolo , quam de veteris Upfalise vero fitu, cujus cauiTa in Garoli a&a inquireba- tur) tum nonnullis confe&a videbatur, verum aliter o- mnino evenit; tum primum enim ferio ägi coeptum est, eruditiffimo SchefFero νούείας eas infimulante in ffudicid
de iisdemExeerptis annotationibus,itatamen ut le&orem mo-
neret, cum integro judkio cunäa examinaßet, illampartem
tuendamfibi fiumeret, quamfolidioribus niti argumentis intelie-
xerat, Verelio iterum, continuo easdem Annotationesre-
cudente, nominis ac exiftimationis fax ftudiofo; Atque,
ne in
Tin. PR 0 L EG OME NA
me infalfariorum catalogumpraeter meritum fuum refer-
retur, fummor.um virorum Johannis Gartmanni & An¬
drew Norcopenfis , ( qui Nordhielmii nomen fibi fumfit
postquam,equeftrcs honores meruerat) convenientiae
cum vetufiis membranis teftimonio adjeflo.
Viros de Academia noilra & in univerfurrr re littera-
ria omni meritiflimos mors,paucis-post annis abstulit,
Schefierum quidem anno proxime Fequentt, 1679, Vere-
lium autem anno 1682; pofteritati de hac recognOleendi
Übertäte reli&a. .eaque nunc utens oftendam , procul in- tempeftivo amore vel odio, Carolum vergente feculoxm
Arofienfem epifcopum fuiiTe hinc.de yy^oV^T/ harum)
Annotationum dicam..
Et iilius; quod primo loco nominavi, probatione fa- periedere nunc facile poiTem,ex quo reverendiifimusvir
Dn. D. Spegel in chronico epifcoporum p. 346 & 347.
praeter litteras Verelio memoratas, duorum fide docu-
mentorum, id evicit; fed utuberius confiet, & ne Ulli amplius dübium erit, aliorum adhuc fide diplomatum_»
veritatem adftruam. Primum Petrus Lambecius rerum
Hamburgeniium Üb.II. p. mihi 153 edidit, estque Birgen
n,Jarli, quo Hamburgenfibus anno 1261, die 20Juüi, /;/
regno Sweci<e ecmäemlibertatem.& mmumtatem conceäit,qua
tum Luhscenfes ibi fruebantur, Illi una cum reliquis epiico- pisfubfcripjit Karulus epifcopus Arufienfis (ita enirn le- gendum, voxArufienfis nihiliest,itemAzerus nonAxerus
Vexioneniis, neque Therno locus quo .datum est,oppi-
dum illud ad intirnum receifum finus Botnici, uti exifti-
matLambecius). Alterius in bibüotheca Aca-
demia? hujus publica, de quia hueusque ineditum, locum
kßie habebitr
Gtmerfis Cbrifiifidelibusprafentes litteras injfiefiurisK. Dei gratia
PROLEGOMENA. ix.
frattaMverfitatiepifcopttsvefträAruflenfisnotumfalutemfacimus intenoreDomino Jefu Chriflo,prdtjentium, nos Utteras venerabilis patris domini Guidonis quondam tituli &
Laurentii in Lucina Presbyteri Cardmalis, Apoflolicfedis Legati, fub veroßgillo non cancellatas, non abolitas, nonra-
Jas, nec in aliqua fuiparte vitiatas inßextße & fideliter perlegiffe in haec verba: Fräter Guido mijeratione Divina
tituliS. Laurentii in Lucina Presbyter Cardinalis,Apoflolicis Jedis Legatus, dile&o in Chriflo filio magiflro Johanm canoni-
co Scarenß, falutem in Domwo. Dignum est benemeritosex- hibitione eonjpici gratiarum, eorum exemplo ceteriadcul-
tum anhelent virtutum, Inde ett quod nostu<eprobitatis me¬
rita^ quibus polles, non rndigne penfantes, ac preces quas
venerabilispater epifcopus * Lincopensis pro te nobis af- Henncus
jeäuosiusH Te gratiajpeciali projequi vohmus ac
Eapropter tuis devotis ßipplicationibus inclinati, utpraterdentes
pr<edidampr<ebendamy &aliabeneficiaecclesiaßica, qua nunc
obtines, alia beneficia eccksiaflica, perfonatus, dignitatesy
cum cura veljme cura recipere, /zo a/w/ obtentis benefi- ciis^fi Tibi canonice Offerentur, retinere, wo//obflante facra conflitutione Concilii vakas, Tecummifericorditer dispenfa-
mus,prafentes tibi litteras in teflimonium concedentes. Pro- vifo ut cmnes reditus tut ecclesiafticipratextu hujus noflra dispenfationisfummam quinquagintamarcharumpuri &exa- minati urgenti nonexcedant; quodque ecclesia tu<edebitis non
fraqflentur obfequiis , ac proin eis animarum cura nuUate-
nus negligatur. Datum Colmarmim XVIIkalend.Auguflf pontificatus domini dementispapee IV.annofecundo.
In cujus rei teflimonium adpetitionem ipsius domini Johannis
nunc archidiaconiUpjalensis. ér ejusdem ecclesix Ele£tiypr<x- fentes litterasJigillo mfirofecimtts communirt. Datumanno
cbccLXXxni. χπ. holend. Dectrabris.
SIGILWM KALOLI epkc rosjensis.
b His
χ. PROLEGOMENA.
HisaddoaNicolao RabenioviroclariiT me didiciileCaro-
\um anno 1259 Tedi Aroiienfi admotum, eumcß mortuum
eiTe 1289, die undecimo Decembris. Prius tarnen,anno
1266 vel i267,partem muneris epifcopalis refignavit_,, quod ufitatiffimum fuiiTe multa exemplorum copia post¬
ea docebimus in notis ad chronica epifcoporumJLinco- peniium & Scarenfium. Nam anno 1267Clementispapae
IV. au&oritate ad federn illam confecratus est Ifraél I.,
non Erlandi, ut fcribit Meflenius Analettorum II. ρ. T25,
fed ut laudatus Rabenius me monuit, nobiliiftmi viri Jo¬
hannis Angeli filius. Ad hunc Ifraélem perTcripta est_, epiftola Gregorii papas χ, data Lugduni xv kalend. Se- ptembris, pontificatus anno tertio, i. xvx Chrifti 1274, atque edita in colle&ione Vaftoviana pag. 186. de confe-
crando in archiepifcopum Fulcone.
DeintegritateAnnotationum Carolijudicaturoduo ob-
fervanda Tunt, teftimonium quod ex iis peti potest, &
quod alii viri do&i tulerünt. Ubi quod ad prius inge-
nue fateor, mihi adhuc nullam probabilem rationem vi-
fam, curde γτησιότητι illarum dubitarem ,i. a Carolopro¬
fetias eiTe. Ad alterum quod attinet, duumvirum lauda-
torum 8c candor,8c omnigena eruditio, 8c critices Tumma peritia apud omnes hodieque in recenti memoria est_>;
profe&onontuliiTent teftimonium averitate alieniftimum
fibi exprimi. Si alium adhuc teftem pofceres,. darem e-
um> qui eciamnum in vivis est, 8c ut pro fuodecpatria_·
bene merendi ftudio diu (it opto, Johannem Peringskiöl-
dium, antiquariumperitiftimum, 8c ab ipfajuventute in
codd. mss.verfandis dignofcendisque exercitatum. Isplus
ilmplki vice ferio mihi teftatus estantiquas fuiiTe easdem
membranas, 8c genuin# fcripturae. Addo auternferhtu-
r<e, ne quis perjocos 8clufum objiciat membranas quidem
anti-
-η
PROLEGÖMEN Α. χι.
antiquas , fcripturam autem non ejus fuifTe antiquitatis,
quam pra? fe ferrevelie videbatur.Adha:claudatusPering-
skioldius medocuitie ea cura membranas perluftraile,ut quamvis vifum fugere coeperat numerus anili, quoS.E-
ricus rexSv.vulgoix, fepultus est, obfervaverirtarnen e-
um fuiile mclxi,ubi nunc exigua mutatione mcliiitypis
excufum est. Porrotarn Carolum,quam Excerptorem e-
jus, addo librarios, ab omni in hiftoricis labe immunes, quodcp omnium difficillirhurh in cettis annis cuique afli-
gnandis, prommciare necego aufim,neque alius quisvelit.
Tandemut aliquarationegratiffimum hoc, licet exiguum, antiquitatis fragmentum ab interitu vindiearem, Golle-
&ioni hüic iniereremihi vifumest,'praecipue postquami- pfis antiquis membranis orbati fumus per funeftiftimum incendium,quod magnam partembibliothecaeclariiT. viri
Olavi Rudbeckii fenioris, in quäerant, confumiit una
cum urbis noitras potiori parte, annishinc fepterrn
* Libri,quibus de fitii veteris tlpfali^ ScExcerptis Ca-
roli inter Schefferum & Verelium velitatum est:
IoannisSchefferi Upfalia antiqua, 8. Upfalice, anno [666*
Hervarar Saga pågammal Götska med Olavi Verelii Vt- tålkning.och notis. i. Ηιflori'a Hervane , veteri lingua
Gothica cuhn interpre'tatione cf notis *01avi Vereliiyfolio. Upf. \
IncertiScriptoris SVecibréveThronicohde aröhiepifcopis
&c. eccleiiseTpfaieniis, 8>cum notis lo.Schcfferi. Upf.1673
Olavi Verelii Au&ärium. notarnm in Hcrvarar Saga.,, fcriptum circafinem anni IÖ75, [ed editum Upf. anno 1677.
Ioannis Scheiferi de ittu & vocabulo Elpialiae Epiftola^
; Defenforia,, 8>-Holniiae > v - anno 1677,
Olavi Verelii nota? in. EpjftolamDefenforiam,fcript* an*
no \677y[ede'ditce Up'ialür 'föl- - - anno I<5St·
Annotationes ex fcriptis Canoli epifcopi Arofienfis,cum praefatione& notisOlaviVerelii bis edit<e, fol. Upf.anno 1678»
IoannisSchefferideExcerptis Annotationibus Judicium,8.167g.
b ζ VII. VIII. IX..
ΡRO LEG ΟΜ ENA.
VII. VIII. IX.
VITA S. SIGFRIDI, EPISCOPI et CONFESSORIS p. 21.
VITA S. ESCHILLI, EPISCOPI et MARTYRIS p.29. 4
VITA ET MIRACULA S. HENRICI, EPISCOPI
et MARTYRIS. p.33.
Etiam nomina eorum, qui Vitas has fcripfere, nos latent, liifi quod S. Efchilli vita? au&orem eile S. Bry- nolphum, ejus nominis primum epifcopum Scarenfem-»,
nonnullis perfuafum fit. Quod* ut tuto affiraiare non_*
poiTum , apud nullum enim fcriptorem veterem adhuc
legi, ita nec negare. EdidiiTe Brynolphum hiftoriam S.
Efchilli fcribit Meilenius in chronico epifcoporum cap.
vin, p. 79. & ex eo Ioannes Vaftovius ad calcem vita?
memorati Efchilli p.48.quin & ad Brvnolphi p.8o,(Mef-
fenii enim libello hoc ufum eile certum est, licet nullibi ejus mentionem faciat, ficutiterum Meilenius inScondia?
Illuftrata? poftremis partibus Vaftovio). Vaftovii fide rur-
fus CLOErnhielmius lib.il. cap. v. com. 26. & cap. xxn, 18. Illud certum, poft medium feculi xiu. litteris conii-
gnatam hane Vitam,nam illa xtatefratresPrtdicatores feu
Dominicani in Svethiam pervenerunt, quorum clauflrum Stre7tgnefenfe heic memoratur p. 92.
Ex his defcriptas eile Leftiones , qu<e Breviariis inferta?
funt, collatio docet. Ericus Olavi illarum mentioneiTL»
facit: jLegend*Efchilli, lib.I. p. 22. & lib. II. p. 98. Vita?
Henrici initium totidem ferme verbis exferibit lib.eodem
p. 48· S.Henricus epifcopus, vir vit£ bonitate conjfiicuus, &
morum boneflate prpelarns &c. ficuti in mox infequenti-
bus, cum conjenfu omniwnflabilitum , quod reges hujusregni
nonGotborum, fedSveci* debectnt nominari Vitam Sigfridi
in hac colle&ione p.28.
Ex Codd. mss, bibliotheca? publica? eas me eruiiTe in_»
fronte
ΡROLEGOMENΑ. xtir.
fronteiingularumannotavi, particulas vitae S. Sigfridi,&
quidem ex codice mss. cui numerum feci 23, olim ex- cerptas, edidit diligentiflimus OErnhielmius Hift.EccIeC
lib.in. cap.iv. Vitam S. Henrici ex cod. mss. monafterii
Rubra?-vallis edidiile Vaftovium in Vite Aquilonia illic
monuimus, ied dicendi genio illi xtzti uiitato haud pa-
rum mutato, 5c perfonarum locorumque nominibus cor-
ruptis, qua? illic ope hujus codicis integritati fuae refti-
tuimus. Ut integre prodirent e re eile antiquitates pa- trias amantium exiftimavi, tum ut conftaret ex quibus
hauferint fontibus fequiores a?tate, uti modo de Erico O-
lavi docui,quum ne quis iis deftitutus, ii adeflent,certio-
raiibi aüisque polliceretur. Interim quod de Ennio Vir- gilius olim dixit,aliquidauri colligeturafedulo le&ore,fed
ut verum fatear ελάχιςχως χείχξίϊες, quod de auro fluvi-
atili inquit divinus Macarius Homilia xv.
X.
CHRONICON VETUS DE EPISCOPIS, ARCHIEPI- SCOPIS, PRALPOSITIS etc. EGGLESIIE
UPSALENSIS.
# p. 37.
Par eftgrata mente agnofcamus majorum diligenti-
am, aui ut ae posteritate bene mererentur, vetera qua?
non absque labore undique collegerant, vel quac fua me¬
moria gefta erant Iitteris confignarunt. Ecclefia? cathe-
drales & monafteria pra?fertim in vindicandis ab interitu diplomatibus fibi conceilis diligentes erant, adeo non ii-
nentes vetera5cvera perire,utetiam immunitates ac pro-
ventus fuos au&ura fubinde fingerent, ruditati fua? aetatis imponentes. Hujusmodi defcriptorum collediones Regi' ftra appellabantur. Volumus quodiftudintermonachos (Varn- hemenfes) inRegiflrumredigatur, & in fcripto adperpetuam
reigefla memoriampotteris relinquatur inquit Magnus La¬
dulås
