CHRISTIANΜ SEMIN AR 10,

CHRISTIANΜ SEMIN AR 10,

QVOD

SUFFRAGANTE AMPL.FACULT. PHILOSOPHICΑ in ILLUSTRI

ACA-

DEMIA UPSALENSr,

PRZESIDE

VIRO

CELEBERRIMO,

Mag. ELIA FRONDIN,

W6STER.-GOTHOK.UM,

PRIMO REL

UDHVjCAROL.MAJ. DIEXIX MAJI, ANKl MDCCXL.

HOR1SANTE MF.RID1EMSOHTis.

STOCKHOLM. TYPIS DIRECTORISPETRI MOMMA.

λ ι z>.

SPECIMEN ACADEMICUM,

HISTOR. PROFESS. REG. et ORDIN.

JEOUIS BONISQUE EXAMINANDUMMODESTE

EXHIBET

SCHOLZ ORPHANOTROPHII REGII STOCKHOLM.

PRÄFECTUS,

SVENO J.

DIGELIUS,

W. GOTHIA -LtDKOPENSIS.

KONGL. MAJ-.TS

och sweriges rikes ho'gstbetrodde MAN och RÄD,

HÖGVäLBORNE HeRR GrEFVE

SVEN LAGERBERG.

Mine

Nåoi-

ΡAfs på,

^Lat af, förmätna

^o GirkaUnd,

Rom,

med dina

utlåta dig fa fräckt,

Kampar fkryta;

Som skalle mannamod den kalla Norden tryta ; Du bär ja vittne iieif, des Hiältar dig förr skräckt.

Jag ^tror du näplig namn af Rom mer hade burit,

På många hundrad' Ihr ^{, om} du WESFG&THAR _ej

Med böner blidka vift, när de iig fammanfvurit,

At nederlägga dig, monn* det ej är få, iäij ? Jo, ivarar du ^{5 men} det var i de äldre tider^,

När Mannabem var fullt af Skelfart Baldursman, Hugftore fattar ock med Hiälmar , långa flider,

Och Skiöldabrynjo blå ; Ηvar tag's de nu igen,

De med lin Tappechet och Frägd fSrcient mång' aner ?

Ηvad? åro Diar ej i Gtotaland än _qvar ?

Slå minnesboken _up, der fpifa ej Romaner

Mot Svenska Bußars Frägd och kämpeftyrka rar.

Jag kunde tufend' fram ur tyfta Riket kalla ^·,

Ja, Nordsida LEJONETS Skjoldmanna digra skock A'r _nog bevis; Dock hvem kan hinna tälja alla ?

Nog ofverborne 7'WÄ ha skrämt ftor Refars flock.

En är af Gothiskt Blod, den Ättens Krona dyra ; Han tufend dödar mÖtt med oförfärat hoppj

Nu niuter'n mödans frucht, och hielper KUNGEN ftyra«

Med _{moget mannavett} vårt ^Svea Kikes Kropp·

Den

KONGL. MAj:TS

HO'GTBETRODDE MAN OCH

£FWERST$TH$LLARE

I KONGUGE RESIDENCE STADEN STOCKHOLM.

HöGVätBORnE _{Herr BARon}

RUTGER FUCHS.

ge Herrar.

Den andra Hielten har nafl: GUD, den fdla Staden,

Det ftalta Agnefit förloiiat ^nar det var

J ovvans hand fnart rakt; har derför* nldt den graden,

At Stockholm honom valdt til Formany Skydd och Far4 SiI desfe Hdrfar 7va ej Dolgars hotan achtadt;

Faft kulor hagel-likt dem öfverrlgnat, dock

Sin dyra KONUNG de och SIPERfES välfärd vachtar;

Sa forna farlar giordt, fl deffe Ifven ock.

De ha ei darrat, nlr Trumpet och ßambuilagen

Ha luften klufvit; nlr hvart fotfpar blodet rögdtj

Nar jorden varma lik betlckt, och krutrök dagen Fördunklat, de dock ei ur Bardaleken krökt.

Förläten, HÖGA IWA y man EHR för Werlden vida Til efterdöme tar: min diupa vördnad 'it,

Til prydnad för fa blad, at Lofvet EHRT utiprida,

Som £t ß frlgdcrikt, at det ei glömskan tar.

Jag har min Fodslo*Ort det vittra laf tilletat,

At han har trogiu GUD och fina Kungar tient ; Ta Himla-Laran _mot, han forft i Thüle vetat

Och Chrißna Kungar ei god iakerhet förment.

En fritand tid fnart har flikt laford ois mifsunnat,

Som IPESTERGIÖEHLAND har , och agdt i forna da'r, fy fom bld' Land och Stad fa tappert hagna kunnat,

Förunnen deifa blad, och Skalden EHRTFörfvar.

EDERSHC/'GGREFWEL, EXCELLENCES, EDERS HO'GA EXCELLENCES»

Underdån-ödmiukafle Tiänare.

S.J. DIGEL1ÜS.

S:& R.:se Mjtis

MAGNffi FIDEI VIRO,

REVERFNDISSIVO PATR1 ac DOMINO,

Dn. PETRO SCHYLLBERG,

S. S. Theol* DOCTORI celeberrimo> tnclutae Dicece- feos Scarenfis EPISCOPO, Ven. Coniiftorii PRJESIDI,

Regii ibidem

Gy

nnafii Scholarumque EPHORO

adcoratifllmo.

Generofo ac NobiiiCfimo VIR O ^,

Dn. JOHANNI ADLERFORS,

Legionis Nobilium MAGZSTRO EQUiTUM ftre-

nuiffi mo.

Admodum Revcrendo <5f Pneclariffmo VIRO,

Dn. Mag. ANDREA RUDBERG,

Dicecefeoj Scaren

fl?

A'*CHI-PR-«POSITO meritiffimo,

Ven, Confift. SENIORI Graviffimo.

AdmodumReverendis

Praclariffimifquc

VIRIS,

Dnn. MAGISTRIS,

S. S. Theol. 3c Philoiophiae in Regio

Gymnäfio Scä-

rénfi LEGTORI BUS, Confifto ii ibid. ASSESSORIBUS

Laudatiifimis.

Msecenatibus & Pa-

A

Ufa fit Feftros quoti ru/Hca tendere p:Res

Mufa, Viri'Magni, parcite, nofira, ^precor.

Munera ηec t<?nuis nunc ipernite parva clientls, Qua» pia Patronis mens dicat , ecce, fuis, Contigit, hoc fateor, Vefin menfura faroris

Incluta ^, Patroni _, iiec reticenda, mihi, /Equas pro meritis aft nunquam reddere gråtes

Noftra Camena poteft, Officiofa tamen EÄj grataque agnofcit ^, fi laudare tavorem»

Mente fatis, tantum, parca Thalia nequit, Ad-

NohUiJJtmo

ttique

Confiikiffitno

VIR O ac DOMINO ,

Dm 70 111 BREHMER,

Regiae Iv

etrooolitanae Urbis Stockholmiae CONSULI

Graviffimo,

AmplifiC Coliegi iEdil.& Opif. PKAE'IDI

Dexterrimo ^, ut & Regii ibid., Οι

pbanotrophii

CURATCRIm

vigilantiffimo*

ο ( _

Amplifßmo

atque cekberrimo

VIRU

>

Dn. Mag. ALGOTHO SCAR1N,

In iliuitri Acadein. Aboenfi Hiftoriarum Sc

Philoibphiae

civilis PROFESSCRI Regio Sc

ordimrio.

ConfultiJJimis

atque

Afnplijjimis VIRES

Uluftris Curias Stockholm.

Dnn. SEN ΑΤΟ RI BUS

Dexterrimis, Cöll.iEdil. & Opific.

ASSESSGRlBUSGra-

viffimis, Orph. Reg.

CURATORIBUS vigilanriffimis.

Admodwn Reverendo atqué

PraclctriJJimo VIRO

^>

Dn. Mag. ER1C0

^,

Eccleii* Schedvienfis PASTORI 5c PRTTOSITO

Digniifimo,

tronis Optimis.

Adfpicite hos Placidi , Mxcetidtes , rogb fupplex>

Annale?, qul jam liraina VefirA petunt.

Sic vigeantque diu Tot Nomin* magtiA Patronum ,

Vobis fu-premum Gf Hunten adefle veljt,

Sic pAtrocinio Veßreque fruetur Opella, Exilisque cliens, corde calente precor.

Reyerendiff. NobiliiH Amplifl*.atque Adm.Rev. Nominum Veftroruna

Gliens humillimus S. J. D1GKLIUS,

BORGMÄSTAREN

Uti MARKST AD,

Mdel och Hbgachtad

Herr JONAS fH

KYRKIOHERDEN

Uti KY RKIOFALLA,

ALhrevbrdige

och Hogvallzrde ^f

Herr MAGNUS THOREN.

ASSISTENTEN

Uti STOCKHOLMS Stads Lofl. JUSTITIJE COLLEGIO, HLåel och Högachtad

Herr LARS Ε Ε K.

KÄMNÄREN

Uti STOCKHOLMS Stads Lofl. K/EMN/ERS KAMARE,

Mdel och Högachtad

Herr ERICH SA ROM.

■BRYGGAREN och HANDELS.

TEhrehome och

Herr A N-

Mine

Gunftige

och

Ε Hr gunft Tom

^{Med värklig}

jag

tackfamhet,

förfpordr, men

Tom dock

kan ei

min

ratt

längtan

erkiänna

är;

At jag den vörda ^vet, intyg^u* val min penna ^, Faft hon ei yppar 110g den h?;g fom hiertat bäre

Den kiärlek fom jag bordt til Wefler-Gtätland vifa Och tack ^mot Ebr, de ark dels röija fom iag ter ; Men til ^at röija alt ei tufend böker ipifa;

Dock _tagen gunftigt ^up hyad iag här ikyldigil gier:

Den

BORGMÄSTAREN

Uti LIDKÖPING, JEdel och Hogachtad

Herr GUSTAF ADOLPH PALM-

KYRKIOHERDEN

Wid Kongl· BARNHUSET Uti STOCKHOLM»

Mhrevordige

och Rögvallärde

Herr ANDERS SAHLMENIVS.

CAMERERAREN

Wid Kongl. BARNHUSETUti STOCKHOLM, JTLdel och Hogachtad

Herr ABRAHAM ORELL.

CO ΜMINISTERΝ

Wid Kongl..BARNHUSET Uti STOCKHOLM^,

Mhrevördige och fVältarde

Herr OLOF LUNDHOLM.

MANNENuti STOCKHOLM,

HogvUlachtad

DERS RUTH.

Högtährade

Gynnare/

Den brift i glfvan fr, tro-6nfkan rikt frfftter^

GUD late varda ffll Ehr hela lefnads tid i Ehr unne Himlen fn mang tuiend dar och nfeter1!

Sifl: evig Salighet, uti hn boning vijd ! 11

Mine Högtährade Gynnare#

0"dmiukcoch Horfamme Tienarer S, J, DIGELiUS,

SCSÖ L & AL STA R. EN Wid Trivial Scholan uti LIDKÖPING,

Mhrevdrdige och HogvMlhrdc

Herr JOHANNES D1GEL1US.

Min

Hogtährade K* Fader.

SE no,

^At

min

^vilja

hulde Far,

flgna Ehr med

det har mitt upfat varit,

defsa flata ra'r.

Se nu, hvarförc jag til Födflo-Orten farit,

Och gamla HUSABY iz noga skadat

har»

El någon ort, jag tror, i

ganfka Norden vida

^,

Förtienar det beröm ^, iom denna j Ty man hfr

Har vetat Chriflen Kung och Himmels!^Lara

lida,

Nar andra Salighet ei velat hafva kiar.

Kort fagdt; hvad nan/in högt i

Werlden f kattas mande,

Som Trones Lira ren, Dygd, adel Tapperhet,

Det ha WESTGIO'THaR. Igdr bld* förr och nu fä

ftande

Ock hädanefter til med deras JEdelhet.

Slikt Ir, min hulde Far ^, fom deila bladen

fyller

Dem jag i ödmiukhet

för

Edra ögon ter;

Min Födflo - Ort , min Far, jag tror mitt

arbet hyller ♦

Jag har min önikan nadt,

når det ock fagnar Ehri

Hur har iag önfkat, at den dag til gryning

fkrede,

Da iag offentlig fick min vördnad

för Ehr

te,

©ch något ticka iip Fvrfädrens ftora

heder

:

Lof ^vare Himlens KLING, (öm undt hvad iag

mond

be\

Vil tid och öder nu mig mer ei unna fara

Til vittra (lögders hem, det llrda

Helicon

£ VII an, fä blifve dl, om GUD

vil lifvet ipara,

Min enda luft til dig^> du ticka Borg

SION.

Lef vil, min Far ©ch Mor , uti Ehr tyfta

hydda,

GUD gif* Ehr glldicn, den Ehrt

hierta halft begifrl!

Ehr ville HER.REN GUD i höga lidren

ikydda

Öeh ta i Glldien fift: min trogna önfkan Ir!ll

Min Hogtåbrade K. Fader»

Lydigfte Son

S. J. DIGELIUS.

Ad

Emdiriifimum Cultiflimumquc Au6torem Refpoiidentem»

Dn. SVEN VM DIGELIVM,

Scholz Regii

Orphanotroph. Stockholm. Prarfe£him.

GRaviter, fanet

^{rtst nihil prorfus}

dolui,

dijfertationi

Amicc, we,

tu<e eleganttßima addidißef

väs tis dtßriüum cu -

quod a longa ξ$ dejerta antiquitate, nonnullum ei erna-

mentum conciliare pojfet ex voto. Gaudeo tarnenjam, ts deccra, multorum, vel7ταλαιο(ριλεςατων,/ρέ major^a, propria com * Ρaraßc ingenii laborisque dexteritate, eaque mafculo concinnatafil'

lot perennatura confecraßefarna.

Gratulor protade VLRev. PARENTI,Schola Lidkop<KECTORIper- celebri Dnt f. DIGELIO filium,ut omni fere ipfius voto fuperiorem>

ita & certißimum feneffutis ingravefcentis folatium. Gratulor

etiam JETSTERGOTfl/S ^{civem ac} alsmnum, qui habitu noη minus

mentis quam corporis« totus ad antiquam pietatem5 ingenuosquemo¬

res cumpofttus, majorum fuorum glortam, fohrti p^adicare novit indußria\ Dtgnum denique gratulor fuis M/ECENAllBVS ac ΡA-

TRONiS clientem^j gemino jam maturum Parnaßo ^, quandoquidem fub umbone ccleberrimi hißoriarum ProfeiToris Dn, ELIAl FRON-

D/No Viri mir^a mbanitatis ac facundia, propsdiem Academicam

tathedram confcenfurum^, eruditique certaminis aleam fortiter fub~

iturum, Caniaenic Abo^εηfes jam pridem ulni/ foverunt tcncrrimis9

harum utique Ocello,JD#. ALGOTHO SCARIAj moderamen tum gerente-, ProfeiTore IS tllo htftoriarum> rdecumata arte ας civilitA*

te prafulgido, fjuem cum & Gorhicje IS Venedicx gentis anticjui-

tates, indefeffus inquirere föleto ego latus demiror\ immo eapropter veneror, quod £5?me ejusmodißudiocaptum ac infudantemo präter"

eaque altquotantiqua f'amiliaritatis jure refpiciendum, ßncerofemper profequi gaudeatamore.

J$*ia itaque nihil fpeciatim-i in tuam, Amice» rem dicendum

habeo, niβ quod SKELFENSEM pagum9 ab heroibus Ulis Ac

pu-gilibus ΐ'οττοχωςputem nuntupatum^ quosfortiumpettorumaman-

tijßn%

tiff^ma Antiquität, SKELEGRUM axtemate decoravi^t,hmcnonpof- jura r.ongimratim^EAMAMcum externam mm domefticam fortiili·

mor u ni MA]ORi M, _sjueis gens JFiSTEEG01ElICA omni ejfioruit

*vo9 potioribus duntc.XAt extolicre praconiis.

lllorum c mm EXFEDlTiO MILITARIS_? temptts nåti mundo

SALVAloRISlonge exfuperans, fociis ex Scandik, vaginagentium^

OS7El<G07H/S, prccul in Loas tßivasquc faEa terras, omnibtts

innotefcere rntruit populis cekhrioribus, lrojecio , in Thracia^qua

utrosque aufpicato excipiens, fi/Vw Scytharum, y^ar nntiquiornm

Getitrum Gothoiumque, almA exfiitit nutrix, non tantum eadcm fibt ex iku retinuerunt nomina, qua in patria obtinuerant, fed &

iila ipfa, in Alaηc!ia' parcecia Geta lA geminis ejus pAgis IVcftG:ta

ac OeitGeta, jam ante cIoriofe rdiquerunt, ceu IS exitus#tranii-

tut, per niare Svethicum, vefiigia ac documenta, ad aternam vi¬

tlurapofieritatem⁵ cujus rei teftem depereo dijfertationem eruditam,·

qti£ de modo uicia iηfula·, in athenao Aboenjt, nuper habitafult lau*

datijfime. Cumque WERTERGOT'Hl mox ab ipjo emigrationis ^tem¬

pore, [ub regnatrice fsmilia, a Ballduro, fatore Scandico, Balrhica

vocata·) ipfi Bi;Heligefeu potentes, aiiquamdiu in prtefata comrnorati

Thraci _, indeque per Graciarr, porro per Pannonias, vitlricibus graffati fuiffent armis, toto adeo Μarte mox Iraliam premebant, ut ipfam terrar um Dram gentiumque RO ΜAΜ*)^} [olofere armorum

terrore captam, confeflim exfeindere volontes, äliam ejus loco^ no¬

mine GOTHIAM, facile eondidiffent, ^ηiß connAta ipßs mjgnanimi-

tas, precibus ^non fiecli nefcia fuppHcibus^{^} propoßtum adeo funeflum inhibuiffet ex <cquo* Vofitemo (f hinc egrefß^ Galiiis parili Go»

thico quaffatis rcbore , fedes fibi acquifiverefixas in Hifpanns, im-

perίο ccndito ^, ultra trecentos durante anno s, quofimul fattum, ^ut

GOTHICA fefe fatos N0BIL1TATE, pofteri ifiius

nation

is Rcgcs, glorix fibi duxerint fiepenumero maxtm<et

Verum enimvero, ad domeftica nunc redeo 1VEST%R£>&Τ?ΙΟ~

RÜM decora, _quorum pr<ecipue tik commemorabo. l\m\ quod tan¬

tum abfuerit, ut avita gentis hujus VJRTllS, jugo ac itytperio Da¬

norum, unqiiam fe fubjici puffa fit} cui t amen OflerGothi, Smo· Un-

*j Sic enim Martiali vccatur, & aliis,ftrme omnibus, RomanVrei fcriptorim

lus,fed immodrcagentis laude turgidis, quttndoquidem hifiorsA AntiqufHcien*

tieres xteeeße cfi fateantur^{, njere} cecimffe Vatem Sulmonenfem^, inter 'pff d(m

genttmGetas; Maxima_pars hominum^> nec te, pulcherrima, curat, Roma, nec Aufonii militis arma tenet,

Undti ScAni, Hallandi, colla,prorCus licet invitα·> fepe 4cdiu ft/bmife-

runtf ut potius^? ii' Svcthis omnium maxime manferit fkla, if*

Monarchie, thron& norm:.nqu*m privatis^? ideoqucper dir^a vi¬

ta pericula cxulibus, afyltin: prxßiterit fidijfimtm, ipfo fuße

Srurlonide /fe Auno annofo, at.clor· anonymo hißeri7 Her*

va i s r. #//. äVIngo Stcnkillifilio,ll\mquödSTRPSJFefierGothortim,

Felix prole virum 5 centum complexa nepores,

Colonias cumprtmis mißerit in Ili< ndiam, illußrcs fane animas,

Gothico licet nomine univerfimdefignatas, in'mtrod med ad antiqq, Hyperboreo Gothicas pp. 39» 41,fuccinPle comn,emorafie,

fummis adhuc habeo delictist. Htm etiam a temetipfo probe obfer-

vatum plemusque expofitum ^, \uod PIE7AS"WefterGothicα^ rciigio-

nis quidem gentiiis Juerit ob'[er^νantißma\ Chriftianam tarnen prü¬

denter admißfarxy.non modo phrimi fecerit, verum (d tn alias Sve-

thi<e provincias , gloriofe dedtrit propagatam.

7aceo jam Reges WeßerGothorum, "Monarchie Upfalenfibus po-

tefiate quidem^, fed non dignitAte ρArts; /«im purptiratös Mos ter»

r/torium prxßdes, Cd toga Cd fago fummos^, Jarlos />#/0, Gothico

idiomate vocatos ^ac HérfosJ urbes, emporia, caftella/0# hiu—

rjiinenra, faxa& trophaea lirterata,iT!onimentaque ejusce gentisquam plurima, pervetufla^, me hercle,cagloriarum acfortitudinis infignia,

qu* per latijfimos campos, agros,nemora, öc»//7 proficifcentium ^cu¬

riafa mente fipe&atorum , velhodie clarifiime adblandientia, etiam fleraque in hißoriis Gotbo'/um vctuftis, tximie perdurantem obti-

nuere wemoriam, Hoc. (altem addere fasfuerit, ^ civium ///0- Amice , alii atque plures^. quibus optfer faveat Ηpolio, \yei ileiGorhica, refi-ant\ teriitoria, eadem, qua tu, lufirare ac de[eriber e velient diligentia Atque induflria, brevi augurarer futu*

runt, ut gentis optima hiftoria ac geographia ^, omnibusfere nttme»

risabfiluta^ orbi fpePlanda tradatur litterat o, Nequeverodubito,quin ireiitis tuti·, w/ #40 unica- diflemdone^, cc« monimentorum fera.

tiffima, _perquam confpicuis Cd admirandis, PRACM1A otyus condi-

gna. £>*4/0 4«/V00 PssTrIA rtddat^> ^ rö/^/V/ veneror,

quoties b. ΡARENT/S mei-MAURlTif qui eidem ^auras debuit

les, memoriam r reolo, einerc s exofculor,

Hxc [cripfffe fufficiat, ne fines epifiola ^omnes vide^ar migrare,

Tie cetero DEVAi 7\ 0. M, fupplici rogo voce, jubeat te res tuas femper profpere ^agere, adeoque dtutiffime falvere ^ac valere.

£,

J, BIOERN ER.

Ad Libellum.

jjT,

Liber^, Vmix veros exquire Patronos*

/, licet ebfcure ßs genitore fatus.

Cultior, Auctoris nifi triftia fata fuifjcnt,

Exteras\ t reptdi.nunc labefatta manus.

Aucupio, dominum, laudis fripfijfe negabis,

Prurituvano cernere teque diem.

Magna fed ut referas GOTHIsE monumenta, docebsft

HUSABTAS (ß celebris ^rura vetkfta colas.

Sellieet, almafttit femper WESJGOTTlI/A C^osIi

Nutiix Dodrin®. Mattiaterra hut*

Marte-ferox, & prole ferax, i/ fida Regent1!?

Cimbri net paruit GOTtHIA Koßra jugoi

Nulla domive forisve priusGens Scantlicu CHRISTO^t

Nomina confilio, hac dedit, .*«*., probo.

Nulla olim timuitque Italus, Thrax, Bacicus orbis,

Arma magis Gothicisi martia Romafimul, Uifpani & cupiunt Gothico ftemmate cretos

Bieter·, OCCIDUAE& laus erit hac G0TH1JE.

Jnvidiofus bonos, Pir#/ tarnen ille GOThORllM eß9 Relligione armisque enituiße diu#

Begeneres deceat, TANTOS r eticer^e, nepotesJ iSV> pttdor Iß PROAVOS nofcere nolle fuos>

llt potts es, grandern Patrise rejerabis honoremJ

JE> fupple cetera^\ parve tiber·,

J3>ic: vigeat PIETAS patriis nitidijßma in ^oris^y

Tlemt β fmper QENS CELEBRANBA!!

Äudor<

GAP

iL;ί'

CAPUT PR1US.

§}ϊ»

USABTy celebris illa quoη

dam

&

fplen»

dida Regum

Sveo-Gothicorum fedes,

pariter & primum

Chriiiiaria? Reif

gionis in

WeflerGothia domicilium.

■ prifcis

^innotuit.

temporibus,

^Promifcue

non uno

^enim

nomine ^ffußbyy

Httjby, Hoftby, & Hofaby appellatum efh Incunabuia

hujus

vocis adeo

funt

in aprico

poiita

^{, ut}

lingvar

vernaculae vel tironi pateant,

Conflata enim

ea

eil ^ex vocabulo Hus , aedes, domicilium, lares ,

vel verbo hufa,

aedificia exftruere,

pagus

ci-

vitas, vel vis

villa? pecuaria

i).

Natum inde Husby> cui adje&a dein, facilioris eloquii caufa, lite-

ra <? vel a, Hufehy,

vel Hufiby>

^ut

plerumque jam di-

ci fölet, effecit. Ejus nominis cum in

Sveo-Gothia fre-

quens

ufus fit, noftrum

a

ceteris optime diflinxiiTe

nos putamus, ii cum

au&ore vita? b, Sigfrid!, idHu¬

fehy kind x)j

appellaverimus. Cui denominatjoni fi-

A tus

i) Dijfert. de Pr&feR' Nafgard. Dalek^ p· SS* 2) BENZELII

Men, Vctt Ecti. Sveegotb* p,

(IlH

1 i

sl

11Κ"

11 ti

ii i'

ill Ii

2 @ @

tus ipfe favere

videtur;,, Pofitum

j enim

eft

in

radi-

ce amceniiEmi montis Kindåberg, feu Kinnakulk

Sq terrieorio Kinnafierding, atque a vetuftiffinaa illa

& incluta Göthias occidentalis urbe Stora9 fefquiakero

drciter

lapide

diftat.

Qvemadmodum

communis

fere locorum/quibus hoc

^nomen

datum

eft,

Felicitas fuit,

auguftis

habitatoribus tranquiliam fedem pradbuifte,

ita noftrae etiam Hufbyae eadem fortuna exftitit, In-

de enim ab antiquiffimis feculis regia fedes fuit &

Regis forte in W. Gothia patrimonium, Uffila aude 3) diftum ^>ufquedum

Ghriftiana fafta

eft W,

Gothia.

Ex eo tempore Epifcopo Scarenfi

fubje&a eft, 4)

dbnec inftauratae Religionis aevo *) proprium Pa®

ftorem nancifceretur. Quando ^{autem terrarum} hic

trähus ineolas primum <5c nomen

Hufaby acceperifc',

nonadeo facile eft di<ftu. Ven nobis fimillima videtur fententia Frofe(Toris Aboenfis celeberrimi DN. ALGÖ- THI SCARINI, qui eodem tenipore

faÖum

hoc pu~

tat, qua cetera Patrik ejus nominis loca

expia-

nari & excoli coeperunt. Id quod regnante

BRAVf

ANUNDO _in primis

accidiiFe

conftat. Cujus, aetatem,in feculum a nata mundi falute YL incidiiTe, auåores

iirnt 3) Ceu docent nos> liter* Viri de re Uteraria ξ£" Antiquitätibut

Svio-Qothicis optime weriti Dn, Dofå, Arch. Prxp. Lineop. AND*.

&HTZELU. Hufthg har ifrån hedna tider varit etβort Konunea*

fäte ther Konung OLOF SK077KONHAG hafver bodi, videfis

Ρ ALMSK, 4} BENZ. Proleg, ad Mon, Eccl, p, rg. *) Hit- febygard, med hela, byen der under dr forarad f SIGFRiD hvilksn·

ocf i lungan tid fallderfammafiad'es hafiva _{haft fin} boning, Bief

Åhr \f2gi efter Wefierahs! Recefi vedsrkidnd under Kronan-, conf gl9.

Mifkpp. Chronik: ^fim finst efter STIERNHa W," Getkf lag. % 93*.

Ρ4LMSK, ' "

• a β ι

tunt THORMÖD*

fÖRFMUS

& PERlNGSK/OELDlUS 5)* De eo annales commemorant, qtiod per totam

Sveo-

niam invia prins nec adeunda locaaperuerit; terras 8c

mo»tes, humana veftigia detreöantes, planaverit;Silva«

rum afperitatem

ferro

& igne domuerit; inhofpita tefqua?

exftrudüs aedibus*

mitigaverit; plurimis deni- ; que,

territoriis

Patriam

hoc

paclo auxerit 6). Ei ita-

que a Brate

7),

quae vox exciforum farmentorum lignorumque) mukiplicem congeriem, & varia viaruni

©bftacula

ftgnificafcBRAUT

>dNUNDOncmen datumeil.

Iis enim purganda ei itinera & agri fueruia?« Terrys

autem hoc modo habitabiles fa&as, nomine Hufhui ve¬

nerum. Qvales in Uplandia

deprehenduntur

paroecia?»

Hufby Smtolft

^,

Hufby

Qnfala, Hufby Langhundra9 Hufby

Schiaderdy Hufby fr'ögd

^; ut pra?dia & pagos ^,

ejusdem nominis participesi taceam 8)* Eodem hoc

tempore regis

ejusdem

cura, excukam primum &

habitatam fuiife Hufbyam noftram; conje<ftnra eft veri

admodum ilrriiIis. In Nericia ^certe FuiUe BRAUT*

AiVUNDUM, eo minus dubitari poteft,

quod ibi trifte

adhuc ejus rei documentum fuperfit locus? anunda- Ir&di&us? cui adverfns fratrem SIYARDUM pugnans*

A 2 mor-

s\) PERINGSK, Men, Vpl. p, 2/$, 6 ) SIVRLCA. tdit, PERINGSK, Ton?, i|p. 42. conff MESS.Scond.illuß.Tom, ρ.2$. 7) Bratta ßgnificat idem ac rödja ^? ccngeriera mpedmentomm amove- re, folumque planAre. TEGEL. Hiß. GÜST. I, _{p. 22.} t 8) fffvorum phiYA ^regum inbabuationibus wfervteruxt, ccu ex autographo HA-

JDORPH1ANO edocemur. Hufeby in Ncrfunda? vid aßen, tber bar

varit Kon. NORDIONS fatt♦ Konungs Huiby i Tr'ögd," derefi

mnu ßnnes vudera, vid, Diff. de Treff Aa/g,. Dal p, f6. In éadmnmnia

Ttmfium^Hnfahyenfs

ξ§in Weßmamia^, Moxaßmam eß.

χ

4 _

& ta

^{_ _}

morte fua nomen & celebritatem peperit 9). Sed

eundem in W»Gothia quoque commoratum fuifTe,

inde auguramur*

quod

variis

ibi fundis,

ab eo, utvi- detur, impofitum nomen Braten

adhuc

haereat. Mul-

tse eciam hodiernse planities & florentes campi, qui-

bns häec regio diffuftditur, horridum prius&iylve-

ftre ingenium fub

BRAWf

ANUNDO mutaiTe videntur.

Praeterea tres Paroeciae O

Efterf

^lanay

Wefterflana

öc Me- del*dana9 inlcolle Kin^ηenΓι, ii nomina ^{earum ex} -pla¬

nare vel

flanitie derivaveris,

iniiuunt loca, habitari nefcia, hoc tempore mitiorem induiffe faciem. Quod

antem Chriffimus SCARINUS fufpicatur, ^• Himmels-

hedam illam, ad quam profe&üs rexdicitur, cum in

innere hoftili ^manu occubuit 10),. eile collem> qni ad

rnont m Biilingen non procul ab Huftya t:ofl^ra emi-

ner, & Himminbiorg.\ Himmelsberget appellatur, id nobis quidem

nonadeo videturmanifeftum.

Certe coilisverius*

quam rnons aut rupcs,

invito 8c. refragante loci

genio,

diceretur,.

$; ir.

Qvemadrnodum nomen

Hufaby

prcediis flepe re»

giis & paroeciis

impoiitum

fupra oftendimus, ita vo- cis Kind vel Kinne, in Gothia prafertim, non rarior ufus obfervatur. In OftroGothia variis territoriis hoc

commune nomen eil, ut: Kind, OEJlkindy Biörkind>

Bankekind, Skidrkind, Hanekind> <Sf Hammerkind jz ).

In W,Gothia occurrunt KindjFrökind,Kdtkind, Kin*

neved, Kinnehdrad 8c

Kdnnefierding> ubi

ηoftra flta efl:

Husbya

Ρ) Co»flOERNH. Η. Ε. ρ♦ 9/,ro) S7VRLON. Tcm. ^/, ρ« 44. ii) PER/KGSKt Mon. Vpl. iom* I, p> 2I4. 12) FEXJON. Εfit. Dt>

fer, Siect c, 9,

Husbya

χ;). Originem vocis Kind vei

Kinne.

ab

antiquo

verbo Anglofaxonico, Scythofcandico, vei

Gothico,

Kynda, fufcitare*

ignem

incendere

14;, a«

dnrere, aliarum opinionum non ignari,

deducimus*

Hujus fcntentisc

au&or nobis Clariffimus

Dn, RHY-

ZELIUS. Cui το Kind locum denotat ambuftum, vei tradhim, aduftione & incendio, vei igne femenri fa-

ciund# pr#paratum,

Svedje Und, lade in SveoGothia

noftra, qvas ignis

nriqve adminiculo fenfim exculta

fuir, tot territoriis, nuper recenfitis, ηomen

Kind ad-

ha^iit. De cujus origine

nobifcum

quoqve confpirat

fentehtia ct. SCARlNl, in antiqvitatibus Patriae; e-

gregie

verfati, qvi hanc

vocem a

verbo Kinda, vei

Kynda,,

fluxifle, firmiter exiftimat, Qyod eandem

^0-

lim

poteftatem obtinuit

ac

h'odiernum

^tan

da

^,·

accende-

rz *), Inde Kinda eld, accendere ignem^,

Kindholtz>

Kindevedy taeda picea,

vei reiina-impraegnata, qvatho-

die in parte W.

Gothic Junekopiae ßnifima*

tore,torr-

ved audir. Territorium vero Kinnefierding ab accen«

fa.lignorum

congerie, hoftium adventum, & longin»

quas-

adhuc minas fignificatura, appellationem

acce- pifle-,

rnanifeftum pufo. Heic

namqve

celebris ille

Collis Kindenßs confpicitur, quem huic officio natura

ipfa

quodammodo deftinaile videtur. Is enim

usqve

co in altaim -porrigitur, ut ex

vertice ejus, ferena

coeii fade; univerfa fete W*

Gothia

oculis

fubjici poffit,

m ex narratione Co Tuiis Dn. JON/E WOLLINI per-

A 3 ' cepimus

i L. c. 14) J'ERLL, Lexia in voce Kynda, *) Ejus ttiAm tßfententit Laudatijf, Confitl, JON, WOLLIN,

« m Φ Φ

cepimus Ei itaque impofita eximias magnimdinis

Sc opportunitafis lignea

ejusmodi

moles, (Wardkaje)

a iiafcitato igne, venientis periculi indice, non ipfifo-

lum colli, Ted gemino etiam, quo cingitar territorier

Kindehårad 8c Kindefierdmg, itemque finui lacus JVe·

wert, Kinneviken, nomen peperic iö). Talem nofira

quoque aetas vidit»

Sed

ea poftmodum inter longa pacis otia definens, Ioeum fecit odangula? asdi, qux liberalitati Dn. MARINE van NAGHREY debetur, 8c in nominis ejus memoriam Mariabus appellatur. Hsec

de voce Kind, cujus

probatam

nobis originem, a ver- bo Kinda, territorium Kinnevaldenfe in dmålandia, 8c Kindeved in W. Gothia, cum ädnexa fua Wardkumla, confirmare videntur. Unde autem extrema vox Fier->

ding fit arcefienda, paucis quoque difpiciendum eft.

Noftris Fierding vel odavam partem tonnas frumenti,

vei quartana partem

placentae

feu quadrantem denotat*

Inde _{ob nguram} quadranti fimilem, quam tradus iHe

inter

Lidecopidm. Skånings-

8c Kinne harad, atque Kinneviken

interjedus

poffider* hoc territorium Kin-

nafierdtngy quafi quadrantem

Kinneniera* didum eile

- fiifpicamur. ^,

$. III.

Amosnitas locis 8c hoipitalitas* _{fceteraque egre-} giai quibus Hushya noftra

gaudet,

commoda, inde ex-

iitåixiari

poiTunt* quod digna

^ea

fit

vifa, quae

regibus

°hm if) Verbλ ejus lt.αfonant: Hvarafμ£flutar^ iniicavlt _{Ante, quo*}

usque quaquAverfum ^ex eolle gonfpicipoflie, fc. ultraXll milliaria,

at β framt bergen, Billingen ^, Olleberg, geh Möifeberg på fodrafi-

da» icke hindrade utfektent kund*mån bogfi p% KmnakuUefeofyef

kela ScarÅbergs län. _16% CgnfDiJ.dg _pmthp* 45?.

„

φ & ·φ

^,

? t

olimatque

Epifcopis

Rem.

Catholicis fedem prasberet,

eorumque

volnptati ferviret. Cceli blandiim hic

<3cfa-

lubre ingenium, ex ventcrum undique fpirantium Fe«

hci frequentia^ qu^ vaporum &

exhalationum

iioxi®

am putredinem profligans, aeris orituraminde eonta- gionem

impedit. Arborum

raritatems

florum

copia

& varietate, quae

jucundiihmum oculis fpe&aculum exhibent,

& agrorum

fertilitate

kxc tellus compenfat.

Frugum ultra ipfas

incolarum neceffitates

felix pro¬

ventus. Quas ad

Lidecopenfes

quoque exportare, iis-

que venum exponere folenr» Pratis; ameeniiiime ve- ftitis lamiEmisque pafcuis terra difFunditur. Exco&o

lapide

(Limßen ) ealeem ruftici ad quaeitus Fuos para-

re

optime

norunt.

Vites aliasqiie molliores plantas

^*

qute alioqum Septentrionis

frigöra plerumque refugw

unt, hoc folum admittere

poife

videtur 17)* Radiis

eaim meridiani folis expoiitum, regionum a^quatori propiorum calorem, aeftivo potiffimum temporeaemti- latur» Rivi ex colle pra?cipites, & torrens Husbyam

prseterlabens, molam

agunt,

Jimpidiffirnas dein undas

wen er o lacui mifcentes. Fundos continet Hufaby-

enfis pagus qvatuorj,

inquibus unumeå prsedrom

allo-

di al^e (Säteri) praeter

Bijkopgafden^ de

quo pofterins

dicemus. Arce etiam confpicoa quondam Hufbya fuif, cujus ruinis impofitam, qua?

hodie

confpicitar,

bafili-

cam putamus,

addufti verbis VASTQVIJ,

qui de OLA*

VO SKOTTKONUNG loquens, idem rex,- inquit ^f

„moxarcern

Hufabij inmagnificumtemplum

de ecclelia-

Ricos ufus convertit 18). Quae verbain faverem noftraeo*·

pinionis

explicasidaeiTe»requenti §. evincereccnabimur*

__

17) Differt. de Kiftnakulle^p. 17. ig) Pitts f» j'j,1

§.

IV.

Poftquam

de nomine & fitu Husbys noftrs» &

prscipuis erga eam naturs foeneficiis egimus, com- memorands Inunc videntur, _qua; hic confpicu» funt»

public«

«des» inter quas primo loco nominanda eft Bafilica

Baiilica , omnium inW> Gothia,inde a nata Chriiiiana religions, antiquiffima, & rurålium, excepto Warn- hemenfi, teile PALMSKICELDIO, fpaticfiffima. Stru- dlurse ^eam elegantia & operis firrnitas magnopere ccm- mendant. Tota enim Ccefo lapide & quadrato conftat,

unam denfitnte & laritudine, iongitudine autem duas propemodum fpithamas compleöente. Antiquitatem operis ipiius

facies,

& feneilrarum in primis anguilia prodit» Ceterura hoc vetuilatis indicium relinqmmus>

certioribus, uti putamus, veiligiis astatem ejus inda- gaturi. Quam, ad tempora OLAVI SKOTTKONUNG

merito referri debere exiilimamus. Is enim Anno DCCCCXCVI vei DCCCCXcVH in

W.Gothiampro-

feäus *) & eodem facro fonte ablutus, ^moxpriftinam

arcem Hufabyenfem intemplum convertiti9). Video hic opponi

nobispofle

auåoritatemNob.OERNHiELMIL

B quae

r

Μ

0\

Long» 52 i

J l.

L=3 CZJ

*) RHYLELIO tefte* 19* Vt, dquil, l\ e.