ro 3
DISSERTATIO G RADUALIS
De
CON VENIENTSA
LINGVO
SVEO - GOTHIC^,
CUM
LATIN A,
CUJUS
nPOQE ßPIAN,
ExConfenfu AmpliJJiFacuPhilofoph.
In Regia Aeademia Upfalienß,
PRiESIDE
VIRO
CELEBERR
Mag. P E T R 0
EKERMAN,
Eloquentia: PROFESSORE Regio & Ord,
Ad -publicum examen modefle de/ert STIPENDIARIUS REGIUS
CAROLUS HENR. H/EGGQUIST,
OSTROBOTNIENSIS.
In Audicorio Carol. Maj. d. X, Junii
Anni MDCCXLIX.
II. A. M. S.
U P S A L I iE.
PLINIUS in Dedicat.
Hiftor. Natur.
ad
VESPAS1ANUM Auguftum.
ües ardua, vetuftis novitatem
** dare, novis audroritatem, ob-
iöletis nitorem, obfcuris Jucem,
faftiditis gratiam, dubiis fidem,
omnibus vero naturam, & natu¬
rs Tus omnia.
I. N, JL
B» L
Ingvae Sveo-Gothicas cumLa?»
tina convenientiam exponere,.
ut nova; ita difficilis & aleae plena, res- efh Obflant, präs¬
ter caulias plureSydenfiffimae
circa migrationes gentium tenebrae, quibus*, diffipandis
licet non fpernendam plane operam Impenderint
eruditi, tarnenha&enus,parum felici fucceflu, in;
hac palasftra defudarunt. Sine bis enim rite dis-
euflis*, in Etymologicis, intra probabilitatem qua-
lemcunque iubfiftere ingenii vel acutiffimi con- tentionem, negandum vix efle opinor. Quum ta¬
rnen magni nominis viri, OSTANE, cujus conje&andi (agacitatem celebratJUSTINÜS,non
inferiores Judicarint tentandum efie? quid iniin«
gvariim
gvarum adfinitate itluftranda valeant humeri, &
ipfij fuis fpeciminibus,aliis ad idem experiundum
facem pr^tulerint; nixi licet, vel unice vel pras- cipue (altem, literarum & (ignifkationis harmo¬
nia, quae inter diverfarum Jingvarum voces con-
lpicitur: ego quoque illo concentu, quo ver- naculas & Larinas voces confpirare fkpius in- tellexi^ permotus, imitanditam praeclara exempla
occafionem fumere ex lingva, qua? mihi indige-
na eft, & honorifieum &, ob ingenitum patnias
ainorem, voluptatis pleniffinuim reputavi. Uti
vero parumcommodahujus inftituti exfecutio mihi
futura videbatur, ni(i res, a primo quali ovo re-
petita,prodiret; fic inhac diflertationis noftne parte, per temporis fummam,quacircumfcribimur,angu-
(Ham,ea tanturn tangere licuit, unde lucem illis
adfundendam «efte credimus, quae (peciatini de
Sveo-iGothicae «cum Romana lingva vvptpwfa, in
altera parte , fi Deo placuerk, fumus tradituru
Quod dum rnolimur, conatus noftrosCandidiLe-
ftoris mitlori cenfeae, majo rem in modum,com-
mendatos cuplmus.
Thef. I.
) ö C J
W* *** ***
Thef I.
Omincs 5 voce articulata,
atque adeo omni fermo*
nis u(u, principio rerum, caruifle, ac , more pe- cudum, fenla animi ne-
qniviffe. mfi per figna quxdam externa nutusque , patefacere ,
quum duri propemodum oris fic adltrue-
re, Deum, ut reliquarum rerum omnium
auétorem, fic fermonis etjam atque lin-
gvarum > facimus,
j. i.
Ad focialem vitam atque mutuas völuntates fi-
mul ac jDcus hominem creavit , eumque abundare
rationis ufu voluit , fefe illico expficandi fuasque
focio cogitationes aperiundi facultatem utique de-
dit. Abire itaquc eos merito in rem malam jube*
res, qui, orationis ufum primis fiominibus denegan-
tes, eadern eos opera ad belluaruni genus referant.
Inter eos, qui multum ingeniofi fibi hic viJeri volue-
runt, unus fuit GREGORIUS > NyiTae Epifcopus,
cujus hcec funt contra EUNOMiUMä) verba:
gitt TOCCtX xetl (AZTaiOTYjS ItäctlV.Y), 7% 1&V
y±gei<rictmvfAeyaÅoCpiWG£X7rs7r7ccxijz,TÖ ciecrSatrovfis\
yav y.äi vipifoy acti vneg nav cvofia remi vcqy.aSsovs
a)LikXII A töto»
]o( ^
7&Tov>m ypafJifJLCtTi<r$v råg toiccgfe tw cvofjidjM
Siaeig SiaXeittafyüna 7ta§yjScuh.e.Futilitash<zc£$va-
nitaseflJ-udaica, aChriflianne dottrin<z fublimitate&ex*
tellentia multum deflexa, Deiim credere, Magnum il-
lum Excelfum; qui fupra omne nomen, /upra omnem mimi cotsitationem^ talem,velut aliquem detrivio Gram- matißam,verborum impoßtiones [ubtiliter excogitantemf federe. Vereor autem, ne plus Deo, hoc fuo effo- to, detraxerit, quam pro ejus cauffa dixerit; hinc potius audiendi funt ipfi Judaei, qui non tam coae-
vam mundo Iingvam, quam', inter cauflas mundi, eam' fuiffe, eerta quadam ratione , judicarint. Non fatis
„perfpexifie mihi videntur interdum viri graves,
,>verba funt MERICI CASAUBONI £), quantum
„impietati finum panderent, dum de rebus abftrufis
,,dilTerentes , & de Deo ex humano more & fermo-
„ne loquentes > feltivi & ingeniofi efTe affe&ant.
,,Quafi vero Deus Author aiicujus lingvse dici non
„poffit aut cogitari, quin necefie fit infelicis aiicujus
„grammaticuli, literulis & apicibus fuis albdentis,
„perfonam Uli affingi?
ThcC II.
Quar autem nunc eft fumma lin- gvarum varietasacmulritudo.inde a prim-
ordio mundi, itidem extitifle, tantum
abeft, ut quisquam animo pradumat, ut in eam lententiam ukro ituros efle o- mnes arbitremur, unicum tunc fuifle &
communem toti generi humano fermo-
ncm ,
h) Comment.deIV. 2/. 27, lingvis
*? )0( »•
ncm, licet, quo fint ufi idiomate, atquc inter omnes non convenerit.
§. i.
Deus namque, rerum omnium arbiter ac mo¬
derator , genus humanum condituru§ ? non fungo-
rum ic! inftare terra,neve momento , protrufiffc***-
ut opus fic quidem ccelum commutare fta-
tim hafeuerit, quod plurimum cum in ingeniis ho- minum, tum in iingvis commutandis poffe, fuo lo-
co videbimusy led creafte Adamum, primo quidem, eique , quum non conduceret foli efte , Hevam ad- jutricem dediile, diferte dicendo: V? nwjit fe-
cero ei aäjutorium c). Quod ex ratione Etymologica
haud incommode etjam red di deris:fecero ei UXOREM noftroque idiomate;,Jag vill till att gjbra honom ena HUS1.RU,. Eft vocabuü ifl? fri hoc commate tam foe-
cunda fignificatio, ut, quoquo modo coneris, non
poftis tarnen verbis ornnem illius vim atque effica-
ciam exprimere- Proprie autem auxilium, adjutorium
notat, a radice in Sacris fepius obvia, -yy juvit, adjuvitj auxiliatus e(l, adjumento fuit, opein tulit, o- pitnlatus efl.Quod etiamfatis eile ad inftitutum noftrum exiftimamus, lcilicet e re hominum ac mutucc eorum
opis, quam uitro Deus citroque conferre iliis voluit,
maxime fuifte, ut, ficuti unica eft ratio, ita unicus etjam fermo föret , isq-ue omnium communis. Au- diamus heic eleganter difputantem MUHLIUM d)\ Plane, inquit, firmiterque ftatuo, primcs Paren-"
tes Auéloresque generis noftri cum nepotibus **
fuis ad KttTAKXvffplv usque, ubi diluvialis eruptio u-<c
niverfa obducebat, indeque poft fatalem illam e-"
luvionem ante Nimrodum & Babylonici regni ini-c*
' A 2 tia"
c)Gen. ri. / d)Di(Jert* de Originelingv. &c.p.m.2u
•S&! ) ö (
5) tia unius ejusdemque lingvae comrnercio ufuque
,, cohoefifie. Quod non Mofes tantum in divinis
>, tabulis9 fed & Sibyllarum & Abydeni hiftoriäe
„ antiquiffimse, aliique graviflimi Auélores, quos no-
,, minare non attinet, communi fuffragio atte-
3 fbntun Ut mirari omnino fubeat Fbilaftrii,
,, ßrixenfis Epifcopi, haud proletariam audaciam, qui
„ in Cap. ic6. de hasrefibus , violatae religfcfriTs^fro-
tam crimenque illi impingit, qui unicqm tantum
„ exftitijje lingvam ante exftrucfam Babel dixerit> ipfe
„ Isefse pietatis culpa potiori jure nomineque dignus,
35 qui fcriptur® obvertere cornua & in alia omnia
„abire, temere ac fine fronte, fuftinuit. Et quid,
„ quaefo , in tanta hominum long^vitate tam perti-
nace, tam recente re rum omnium, a prima origi-
3, ne, memoria facilius , ecquid proclivius, quam u-
„ narn eandemque fermonis facieiji fartam teclamque
5, ac indelibatam confervari.
Juxta tarnen fatemur, fieri facile potuifife, pott-
quam dividi inque varias familias abire domus Ada-'
ml ccepiffet, aliam iubinde atque aliam faciem ut in-
dueiit primus ille primorum hominum fermo, pro- que familiarum numero a matre lingva , varia dia-
leélo , nonnihil declinaverit» Inde tamen conclude-
re , quod unius ejusdemque lingvae ufus non fuerit prirnis illis terrarum orbis habifatoribus, tantun-
dem föret atque eontendere Dalekarlos noflros, Angermannos, Helfingos, Weftrobotnienfes ac Sve-
tizantes Öflrobotnienfes quum a matre , Sveca Jin-
gva, dialeélo > toto, quod ajunt, ecelo, differant,ab-
errent, novis plane jam uti> ac nusquam terrarum
reperiundis, lingvis.
ThcC III.
7fV^\jj^7l9M4L
4K ) o C H* 9 Thd. III.
Qutenam vero,aut cujusmodi prim*
asva illa atque univerlaiis lingva fuc-
rit, magno jam diu anits(prum motu eft
dilputatum.
§. i.
Eo namqiie ftudio dicam ne, an seftu, OlÅavTicxg
abreptas fuifle nationes non paucas novirous, ut ve¬
hementer fe exercuerit earundem fagacitas in inda- gandis lingvarum fuceque adeo gentis incunabulis, ut-
que nihil fieri diligentius, etjam in re feria, oportue-
rit* Qiice res cum Phrygiis olim atque iEgyptiis
nonnihil negotii faeefleret, orta videlicet inter u-
trosque difceptatione , utra gens antiquior efTet, eo
tandem deveniffe illos, atiélor eft HERODOTUS in Euterpe , ut, argumenta ex vetuftate lingva pe-
tito, duos paftori cuidam , pueros admodum , inter
pecora educandos, hac lege, traderent,nihil ut bee¬
ret fibi cum his fermonis humani mifcere Duosque jam annos nati pueri, quum paflori, tuguriolum for¬
te intranti, obviam lierent, porredtisque ambo mani-
bus Bekkos clamaflent, evidtum effe Phrygcs anti-
quitate /Egyptiisantecellere, quod eorum lingva Becc
panem fignificaret.
Thefi IV.
Quicquid vero de lua lingva fibi
aut Phrygcs, aut i£gyptii, aut qui
demum cunque alii populi, perlvalerint •
extra omnena tarnen dubitationis aleam pofte-
tö 4M )o(
pofterior setas pofuit, nullam magis veta- ftatis teftimonio die cclebrem , quam quae Sacra dicitur, Hebraea, quippe quam Deus 7r^jT07rAa:V^Adamo, cum infignibus
animi dotibus aliis, infuderic, uluique i- pie fuerit ad Patriarchas, tuncque tem¬
poris homines > verba tafturus.
$. i.
Myfterio.rum hane divinorum promam condam licet honori fuo, ac ccelo, penitus adferuerint vi- ri magni nominis GUSSETIUS, DEILINGIUS, BUX- TORFIUS aliique, ut merito tuta in tanto faftigio jam efTe debeat a cujusvis velGOROPII *) audacia; at-
tamen, venia eorum , quibus fortafiis po/Tet flomachus
ad repetitas ccenas faftidire , in Radio Etymolo- gico oecupati, quae ex Etymologia argumenta fint,
7rpuT0XxQstyiaii dignitatem Lingvae Hebrsese deferentia,
operce pretium fuerit cognofcere, atque inter ea po-
nimus, quod petitur I:o Ex
*) Inter eos, qui pro fue cujusquelingveantiquitqte,
acerrime propugnarunt, unus inventus eß%0HANNES GOROPI US BECANUSBeiger,[ed quiex delirantium
illa choro,inßaromnium, merito haberi debeat Engar»- yov'.ctvlingvafu<evinåicaturus,audaciadmodum tifinmdito conamine,deducitAÖÅMlnamen ab. HAAT-DAM/fc/-
garum h.e.aggere odii;EVA#&EV~VAT vafe feculi;A-
BELISabHAAT-BELG odio belli;KA INIaQUAAT-
ENDE malofine; METHUSALEM! *MAACKT-Ü- SALIG falva te; SEMI a SEMT decet; CHAM! a
QUAAT-AMPT necelfitatem curante;NIMRODI a
NIMRS-BRÖD panis raptore. En abufum Etymologie
maximum merasque nugas!
c
pÅf*&^hAtxr3yrrrv»r»»<»iy, «j
V~u~i /rnxAw vlbfw. ARV
YrT■mtntttnn fieiVtstt/ f(y vb/mrm. <*/*£
l f*o(jr<t VituU, olhl<r<ultjf,* dfttmbt /Vrtrr^y
^ c*yX*~*4
jUffJ* YiiuhUm.
)o( S-^fr. II
I:o Ex Etymologia Nominum propriorum
Patriarcharum antediluvianorum.
Cujusmodi funtADAMIex riDlit terra, quod con- ditus fuerit HOlKn |D"löy pulvis exterra; HE VA: a
n 73 CK nrrn Kin "3 nin quodfuerit mäter omnis
viventis. Quo etiam haud immerito retuleris primum
to nomen, quod HEVAE a viro adhaefit,
20KT nnn1? **3quod de virofumtaßt. Sic multae fpei
filius vocatus rp KAIN deprehenditura njp acquifi- nit, quod eum mater enixa, TtpoiTSVCtyygM'oct; memor,
fpeque plena pronunciaverit HUT DK WK »fPJp. ac-
quifivi virum Dominum. Ufai vero fpé illa excidifTet
ifiQaTiySjg V3H HABEL recens Cum natum filiumad- pellavit, utpote in quo irrita jam effent oinnia ac
vana: in eam rem appofite LUTHERUS:HABELvo»
catur, de quovana aut nullafpes fit:KAIN, de quofpe-
rantür omnia. Atque hsc fufficiant eyyp&(Qct homi-
num antediluvianorum nomina attulifle ? quorum u-
tique etyma nos dubitare non finunt , eam lingva-
rum efie antiquiflimam > ex qua antiquiffirnorum ho«
minum nomenclaturos tarn facili quearit rätione de-
duci > queniadmodum neminem tarn efTe mente ca-
ptum credamus, qui firmiter putet infgnitos his
nominibus hom'ines, lingvam, cui originem illa debent, noncaliuifle, aut eadem non ufos fuiffe. Qui-
bus quoque, nili ine omnia fallunt , plurimum inde ponderis accedet, quod translata haec nomina nusquam
in alias lingvas fuerint: " Repugnat enim ornniumu Metaphraftarum confvetudini, nomina propria trans Cf ferre, quod fi fieret, nemo hiitoriam intelligeret e)'c
Id quod é) 3D.HAKNES PALMRQOT inüifjert m m
Zulus: Knpn pE/V bty crjntooni nnbinn töo jeu Hfloi da lingvas SühUa p J7*
12 •*$■3 ) o ( £§*.
Id quödR.ASARLE & R. JEHUDAE MUSCATO/)
in mcntem venifle, ex his intelliges: fcO yQV O/IM
mw? rmp ^y nwn ro e=obvrh Horn 7«
o:ds *o »rb>y pfipöo ^ nyn D'örf? «tods romrfet
•hsd qrnyD "]"n rw u '-jsw ipyrr
oaipin o^Dvyn nmi cw nu^ nwoipn
onpnynn qnwon cynow on pi ormarå!
V/3 om« iw *6i IÖ^IT *6 nio*iK % onTOa
tDyya p^iöoon cnn mjniKDn iyir fyo"? =npyi
:WDÖ D.TfllDV Sed midi nunc, qua rationepoffis perficere vimpro- bationis iflius de antiquitate lingvee mftr<e, Ö"* multipli-
c are exercitus ejus, oninibusque fatisfacere , qui eam
fugillare aut vilipendere conantur. Fundamentumenim,
a quo omnia dependent, eß hoc; quod Uli , qui libros
& hißoriasantiquorum transjcrunt, tion foleant inmu¬
tar e nomina propria, que in hiftoriis vel rebus geflis
iHorum oc currunt i fed fervant illorumformas in träns*
latione jua, vocantque ea nominibus fuisy fine uttapror-
fus mutatione , ft/1 illi, quorum res ge(l<e enarrantur,
propriis fiiis nominibus cognofcantnr,
II:o Ex nominibus antiquiflHTiis vel Regio-
num, vel Populorum, quoriim Etymologia non
poteft, nifi difficulter, ex aliis lingvis adftrui;
ex Hebnea vero facillime & fuo quafi alveo.
Et ab /EGYPTO, regionum anfiquiftima , ut inci- piarnus, xhmia illa, CHEMIA vel CHAMIA adpellata deprehenditur, idque a DPI Cham, lilio Noachi, idem
In Pfalrnis quoque nomen obtinens g)* CIMMERIO-
RUM vel CIMftRORUM, de quibus multa in Grae-
corum hiftoriis, non inconveniens videtur deriva-
tio a
/) ad Libr. Cofr. IL jf.
f) LM Vill fi. C V. 2j% GVL Uy
) o (
tio a nDJ Gomer Japheti filio. VeJ fi a Camar
mavis , unde D,m>^OD Cimririm tenebramm atror.es,
non minus hoc, quam illud,mere Hebraeum erit: Jo-
bi enim III. Cap. v. 5, ubi jam, malis fuis inferior,
Vir fanöus natalique fuo malediéhirus dicit: polluant
illurn tenehrozC?umbrot mortis, terreant eum OP
atrores diei h. e. tenebrae denfiffimae, veluti teterri-
marum nubium aut eelipfe&n,<\icentc BUXTORFIO in
Lexico. JONES a Javane (jr) nomen fortiti Ja¬
pheti, vel fi mavis Japeti filio, quos eosdem ldovctg
HOMBRUS b), ^ESCHYLUS vero adpellat.
Qiiocirca meminiffe liceat, Jonurn nomine non A-tc
thenienfes folum, fed Macedonas, fed Graecos ple-<c
rosque, olirn indigitatos, ut, praeter alias rationes,u
etjam conftat ex Ariftophanis Scholiafte inAcharn."
qui ita habet'.n&VTae 78?"EXXYjrnq01 ßagßotgoildovus"
c). Hinc Alexander M Dan. VIII. v. zi."
Rex Javan adpeliatur; hinc Ezech. XXVII. 15."
mancipia ex Javan Tyri venalia5 hinc denique aesiC
non minus quam ferrum Javaniticum in S. Codice
memoratur d). Graecorum porro ex Javane origi-"
nern novifle videntur Arabes & Syri, quibus nun-<c
quam nec Vfxixxg, fed Jonas tantum, ad-tC
pellatos docet Salmafius *) t). Et, ut paucis multa
comprehendamus, a jfcä PelegovtGsPELASGOS,Grx-
B corum
b) Hymn. in Apoll v. ipz. c) Act. 1. Se. y.
rf) Cfr• Bockart. in Geogr. S. Col1J4. *)de Helhnift•
p. ni. 29f. f) H<ec ex Dijfert. haufimus de conve-
nientia Lingvae Greese cum Ebrsea, quam Upfali<e
habuit A:o MDCCXLT Dn. Mag. CARGLUS ABRA-
HAMUS CLEIVBERG defignatus L. L. O. O Grote.
Lit. in Regia ad Auram AeademiaPrqfejjorCeleberri-
mus.
H •4$-3 ) o C ££*-
eorum antiquiffimos, invenimus;a "HDMaäai MEDOS,
a im Mefec MOSCOS vel MUSCOVITAS, a
D"Vi1 Tbiras, THIRENSES, quos Grseci THRACES nominant; ab MDtyfc* Afeenas, ASCHANIOS; a jy^D Kenaan, CANÅNAEOS-\ a tfio Seba, SABAEOS, ab
WK Affur, ASSYRIOS$ a jrw Ä ZIDONIOS;
ab pVy Elam, ELAMITAS; a Lud vel
Ludim LYDIOS & nefcio quos non vetuftiffimos
liceat in gente Hebrsea populos invenire , quorum
Patronymica nomina fruftra, in alia gente autLingva, qusefieris. „Etenim fi inter doéTrinaj cceleflis cha-
„raéteres & Xfntyia merito cenfetur antiquitas,
„BOCHARTO judice - - Hsec porro do&rinse
„antiquitas, non aliunde melius potelt adftrui, quam
„fi doceamus,in gentibus quicquid fuit antiquifiimum, 5,id ex Scripturis noftris aut petitum e/Te aut detor- ,,tum „palam eft, quo loco haberi debeant argumenta veljam allata, vel mox etjam adducenda, pro lingvee
Hebrsese antiquitate feliciter adftruenda, Adftruitur
vero illa
III:o Ex nominibus propriis virorum, quo¬
rum ex remotiffima antiquitate aliqua ad nos co-
gnitio pervenit.
AATlATIS'Gigantis meminitPAUSANIAS.Et,fiVOS-
SIOcredimus, quosdam Cananosorum, ex patria, tem¬
pore Jofuae, profugorum, ledes in Gnecia pofui/Te, i-
mo Lacedaemonios Ulis originem debere; licebit non
vana conjeétura a/Tcqui, hos ipfos fama aliquid acce-
piffe deANAK, cujus mentionem facit MOSES Num.
XIII. 2ö. & ex quo pofteritas omnis CTpjy Anakim,
ANICE1 diéli h. e. qui robore & reiiquo cor¬
poris i) Phaleg. Libr. L cap. i. col /.
4M ) o { 15 poris habitu a!iis Carian^is anteceliuerint, quive CRå*"!
Gigantum nomine celebres olirn fuere, ut expre/Te etjam Deuter. II. ii. nominantur pariter pjyn \33 bens haAnak Job XV. 14, & Jud. I. 20. di&i, ex quo coaiuiile PHOENICUM nomen evincit incom- parabilis BOCHARTUS Phalegis lui Libr. II.Cap. I.
obfervans infimul conditam ab iis Carthaginem pjy Cbadre Anak fedem ANACEORUM, PLaUTO
inpcenulo adpellari. Addere etjam, vel fexcenta,anti- quiffimorum in Grascia Virorum,nomina propria,pof-
(emus. Ut IRI hominis pauperrimi ab quod,
Hebraeis nudatiffimum, omni ope deßituttun, fignificat,
ACHILLlSabHebr.Vn W, BELLEROPIIONT ISa, Spy byi,praetermontiumacfluviorurn,arborum,pretio-
fiflimorumlapidum, herbarum leguminumque, longo or-
dine recenfendorum, nomenclaturas. Quorum quidem
omnium melTem, qui defiderat, apudBOCHARTUM,
ad fatietatem usque, offendet, & per fingulas fere paginas, in Phalege, rara illa librorum Phcenice.
IV:oTandem vindicatur quoque lingvse, fx-
Eiuslearumquelandats,Gentilium,antiquitasqus, exgentesnominibus Deorum,ex Syria,Phce- nicia, iEgypto, aliisque, terrs SanÖs adjacenti- bus, regionibus, autintegra accepiiTe, aut ad for-
mam lingvs fus detorfilTe conftat. Id cafa qui¬
dem ac fortuito accidere nemo adfirmabit, nid qui carere fenfii communi maluerit,fuo veroab-
undaré.
A JOVE, Deorum, pofb Saturnum,antiftite, ut
ordiamur, nemini non notum eft, per KCOioHyjXtotvf
tra&um hoc effe a Dei O. M. fandiffimo nomine
mrp frhovah.
B1 JEJUS
4K > o C *«•
JEJUS, Apollo, a fanando eft vocatus. rPH Hebr. in
Pih.notatvivificavit,viteereftituitjn vita confervavit.
PYTHIUS, idem di&us, a PYTHON, inufitatae ma-
gnitudinis ferpente, quem
Peråiäity effufo per vulnera nigra veneno,
canente OVIDIO , in cujus fa&i memoriam lu-
dos etjam inffitutos idem refert OVlDIUS,
PYlHlA perdomitae ferpentir nomine äiclosy
Hebr. A SPIS..
THYMBR/EUS etjam Apollo nuncupatus, quafi Qslg cftßgüg Gr. Hebr pluviam Hiph. yttDHp/ne¬
re fecit, vel permißt*.
MERCURIUSy mercaforurn Deus. *DDHebr. vendiditr unde, levi metathefi, Lat. Merx, merces, Mark
Suderm. & Neric. nundin&,Kram. Sv. merces,Krtf*
mare Sv. me reator
MARS,belli Deus, Grab OlfT dirnitdefint*
seit* demolitus eßy quod proprie adhibetur de ur- bium deftru&ione II. Sarrm XL 25* IL Reg.,
III« 25. Ef. XIV. 17« propugnaculorum Mich. V.
10« murorum Jer L. 15. Ezech. XXVI. ii. ac turrium Ezech. XXVI.4. Vel ab violentia u- [ur juit, jtortem aut violentum fe exhibuit. Item
terruit, terrorem ineuflit> unde pavor> ter¬
ror'i vel etjam a TID , rebellavitr rebellis fuit>;
unde Sv. mord, homieidium, item mörda, verb«
mosti tradere.
MORPHEUS fomni Deus, ab Diy Hebr. ve[peray
fomninuncia, unde verbum my? quod, inter alia, vefpera[cerey obtenebrari, fignificat, DANJELl
occidens, quod fole iliic occidence vefpera fiat. Ut
taceam fvavitatis ac dulcedinis fignifreatum , quo etjam hoc verbum gaudet, vix ulli alii rei magis,
quam
"*§-5 ) o C S49* t?
quam fomno, competere» Vid. Prov. IIL 24.. Jer.
XXXI. 26.
MOVIUS,infamias Deus. DB Vitium, macular pitipio?
Gr. id.
NEPTUNUS, Saturn! & Opis fiiius, maris &
rum Deus, a fJU Hebr. ßiüavity quod femper ma-
dear.
ORION, venator & fatelies Diana?, inter fidera re-
latus. lueere.
PLUTO , in Pib. liberav\ty cripuit. Vel a bys.
HB Dominus mortis
SATYR!, a iflbr latuit„ abfcondidit fer cujus Part.
pahul "UDD abfconfus.;
ADONIS, Veneris delicium. pJT Hebn voIuptaf,ob-
kffiatiOy deiicik»
VULCANUS, ignis & fabrorum Deusaj*p paria
enim utrisque flu dia fuifle Iegimus.
ZEPHYRUS, Veneris aneillans fpiritus, cui alas ad-
dunt Poet»r unde LUCRETIUS:
Pinnatusgraditur Zepbyrus
Hebr. volavit, nifiV avisy
CACUS,Vulcani filigs, quemignimmum defcribitVIK- GILIUS:
- fpehncafuit, va(fa> [ubmata n-ceßu,
Semihominu CÅCT
QRE värnens ignes - - -
Hebr. focus. Veta nDurr,.pofentwyvirfur.XJt~
que eninv adeo ferocent viribus CACUM fuifleLI-
VIUS k)cornmemorat, ut,.captus puicritudine boum
HERCUTIS,nottidubitaverit eorumeximium quem«
que caudis; in fpeluncaro irahere, imo> HERCULI,
Deoruni
å) Ubn H Cap1 7»
18 4W ) o ( 5#
Deorum forti(Timo,Tceleris aut furti vindi&am a fe fumturo, refiftere, VLjue prohibere conatum fuifle.
CABIRI,Deorum omnium antiquifllmi, de quibus ob-
fervat ABBE BANIER, eos venifle in cenfum ma¬
ximoruin potenfiflimorumque Deorum ex Phceni-
cia oriundorum, audore SANCHONIATHONEfcri- ptore , poft MOSEN, vetuftiflimo. Rede igitur
deduxeris CABJRORUM nomen a TDD Hebr. va-
lidum, fortern,potentem, denotante,* deque Deo San- diffimo Potentiffimoque ufurpato Job. XXXVI. 5;
Ad quod etjam cognatione quadam accedit aliud in
Lingv. Hebr. frequens vocabulum TDJ potens, va*
lidus, robiiftus.
BACCHUS, Jovis & Semeies filius,vini Deus, a HD3
flevit, quod facra ejus fietu & ululatu perageren- turj unde OVIDIUS:
- -
jeftisque fremunt ululatibus agrt.
Id quorl, adflatu quodam divino, exercitui A- LEXANDRr MAGNI accidiffe refert, in hunc mo-
dum, IUSTINUS:/) Tunc adfpeEtaculum facri mon*
tis duxit exercitum, naturalibus boms, vite, hede*
raque non aliter veftiti , quam ß manu cidtus, co*
Untiumque induftria exornatus e/Jet. Sed cxercitus ejus, ubi ad montern accefjit,repctitino impetu men-
tis, m facros Det ululatus inftincfus, Hinc etjam
BLELEUS Bacchus didus,ab Hebr.^ inHiph.
ejulavi1, eÅsÅifew Gr, ftble Angerm, id. Yla Sv•
ululare.
SABAZIUS,vel SABASIUS,Bacchicognomen; Jdxßa- fyog velSaßo; Gr. a N2D Hebr, ingurgitavit fe,
tnerofe obruit? indeque ebrius, potattr. In Ling«
]) Libr. XII. eap. 7.
