Det här verket har digitaliserats vid Göteborgs universitetsbibliotek.
Alla tryckta texter är OCR-tolkade till maskinläsbar text. Det betyder att du kan söka och kopiera texten från dokumentet. Vissa äldre dokument med dåligt tryck kan vara svåra att OCR-tolka korrekt vilket medför att den OCR-tolkade texten kan innehålla fel och därför bör man visuellt jämföra med verkets bilder för att avgöra vad som är riktigt.
Th is work has been digitised at Gothenburg University Library.
All printed texts have been OCR-processed and converted to machine readable text.
Th is means that you can search and copy text from the document. Some early printed books are hard to OCR-process correctly and the text may contain errors, so one should always visually compare it with the images to determine what is correct.
01234567891011121314151617181920212223242526272829 CM
JOHANNIS MESSENII
SCONDIÆ
ILLUSTRATÆ,
TOMUS IX.
HISTORIAM
SANCTORUM & PRÆSULUM,
Sive
PRÆLUSTRIUM HOMINUM,
Scondia comerßonem fibl vendlcantium,
Compledens.
STOCKHOLM
Typis OLAVI ENÆI , Ajjno Christi M.DCCIIL
PROGRAMMA.
V -, ■ . L ■
NOfti quo ftudio, & labore , Ledory Inquirant homines decus parentum;
Majorum reliquosque quo favore Compledantur ubique clariores i Ardenter ftatuas vident eorum,
Aufcultant quoque perlibenter ada, Extent fi documenta tot favoris
Hos in , qui genuere nos in orbem
Hunc, qui, ceu fpecus omnium malorum eft.
O quanta veneratione fas eft,
Ut quivis homo profequatur illos, Qui nos progenuere manfioni
Coelorum ! penus omnium bonorum eft Hxc : tales tibi, Lcdor, exhibebo
Majores, pariterque Scondiotis
Cundis, quos liber infequens recenfet:
Illum fufcipe perbenignus ergo, Et tantos cole fedulus parentes ; Obftetricis ego labore fundus,
Sic hos fi peramas , amabis & me,
Chri-
Chriftiano Lcclori animæ corporis-
que fofpitatem.
Inus necefarium ejje duxi, Lector
^veritatis ßudioje , i flo tibi manifefiare proloquio,
^Chriflianam quo Scondia tempore , quo etiam pa&o,
& quorum opera hominum -, fit amplexa religionem, cum fequens illud hifloria te doceat cumulatè : Sed an purum , putumque Udem Scondiis dogma, tradiderint vel non ? fi illud,
an ipfum nofirates intemeratum haSlenus confervarint 2 fin minus, quando fyncer a pajji ergo fint fidei naufragium ? nunquid fuerint aliqui interea veri Ghriflicola, G) majorum reliqui perierint in aternum ? fi autem hoc , quando igitur Scondiis fyncerus Evangelii radiua illuxe
rit j num decimo quinto primum ChriftiJèculo ? Opera prcetium mefa- Clurum, exiftimavi, fi paucis coram te ventilavero ; mihi tamen ipfi- metfolum certi aliquid determinando, afl tibi fuper adeo nodo fis Cfi periculofis fidei quaftionibus , varias firiptorum opiniones fuggerendo,
& vada, fcopulosque indigitando, ut iis oculo non lippiente, obferva- tis , in portum veritatis facilius feliciusque mecum deferaris.
Itaque ad primum quod attinet , cum omnis Europaorum Ec- clefia primitiva, matrem agnoverit Romanam, quod inde velut nata Cfi propagata fuerit, ex flatu illius, de hujus qualitate oportet capta
re documentum. Et proinde fi conformis veritati eß fententia Euange
licorum , perhibentium primis folum tribus, vel quatuor a Chrifti afcenfione feculis, veram Roma do&rinam floruifje , ü poflmodum dt- fecifie , nobis ingenue confitendum eft , fi quem interea guflum Scondii perceperint religionis orthodoxa , five per Gothos, five per Anglos , vel Longobardos foris converfos, & in patriam reverfos modice inftillatum fuijfe ; cum protinus ille interierit vitiofo gentilium humore refiituto, ita ut initio noni poll Chriftum feculi, prorfus nulli fuerint , in Scondia Chrißiani pofl annos mille quingentos primo conflanter.^ perfeveranter, fynceriorem Euangelii lucem Scondios a fie xi fie.
Immo verb cum ipfemet D. Martinus Lutherus in Homelia fu
per Deftruttione Hierujalem confidenter afieveret , Evangelium clarius fuis-, luculentius que quam Apoflo lorum temporibus efie pradicatum,
nec prius unquam Germanos populos his finitimos, verum habuife, colligitur hinc profatam Ecclefia dodlrinam primitiva ? Scondiis mi-
‘rtits fyncere traditam quoque fuifie. Guam porro utrumque fit ve- rifimile 5 Leelor ? tuo committo prudentia examinandum j quod alii prius etiam viri fapientes paradoxum potias quam orthodoxum reputantes y non ignorantes , bonum primo femen fuifie femina-
v yf 2 ^mt,
rd
fiulo , atque B* Sigfridum hujus quefocios, hriflo funt lucrnti , foncera illos dotlrina
publicata y idem profitetur luculentius y non modo Beronem , Olaum, quodprœfatE aflitißent concionatoribus 'ent y conferens illos cum Imperatoribus
ny®-'ùü
turn ; indè verö deterius docere maluerunt aliquot primis fecundum Chrifti afcenfionem feculis , puram viguifie Eccleßam 5 deinceps florente Catholicorum pluribus delituifiey ac demum» fub Luthero > caput ite rum protulififoy de tempore tamen non convenientes defectionis.
Nam Scondicos fotum chronographos producendo A4. Laurentius Neritius Ev angelicorum in Suecia Protoarchifuperintendens , libro con tra Herbeflum, dibla affignat ruina , annum CCCXX Haraldus Huitfeldius in prooemio hifloria apud Danos Eccleßaflica, D. Andreas IHellejus in prœfatione , AZ. Adamo appofita, ad fixtum progrediens ficuium y memorat novos Eccleßam primos Romanam contraxi ff e, cum de primatu litem patriarcha Conßqntinopolitano 3 Alexandrino 5 &
Hierofolymitano , movero occeperat : Alibi tamen Udem afferunt y vide licet y Nericius in hifloria Sueonum, Huitfeldius in Danorum Eccleßa- flica ; Nellejus fuis in Adamum ScholiE, X Ansgarium & collegas y qui nono humana falutE feculo 3 atque B. Sigfridum hujusquefocios, qui undecimo , Scondios Chriflo funt lucrati , foncera illos doctrina imbuijfi , nec quomodohac cum priori conveniat ajfertio, fat animad
vertunt.
Gfuid ? Neri cius in proloquio Ordinantia y anno MDXXII.
& Stenchillum y Svecia reges y auxilio 5 fidem primi fu/cepij
ChriflianEfimE ; Gmftantino, Gr aci ano , Halentino, Theodofio , utro
que Car olo , & Ludovico; fed etiam S.Ericum , qui A4CL. Svecia dominabatur , ob religionis praflantiam , id dem affimilans Cafaribus ; imo & fanSbifimE 1'eflamenti veterE regibus ac prophetis, Davidi >
E^echia , flofia & Jofaphat ; Eß non hujus fat memor , in hifloria memoret ölai Scotkpnung , quod Romanus Pontifex non multo fidem obtruferii deinceps Svecia meliorem , quam fuiffet prius in ea Ethni
corum.
In prœfatE igitur magnopere difcwdantes Evangelicorum fcri- ptores y in hoc firme omnes conveniunt quod affeverent veram fub pa- patu Eccleßam habuiffè Deum ; fed occultum & invißbilem, hujus
que fellatores, non pontificia, falvatos eße, non ficus , quam tempori
bus Elia j 'catum Deo eleiïum, ignorantE , fuiffcntmillia fiptem con- fervata, cultu Beli non contaminata. Ita fentit quoque Nellejus, in
dilla [apius prafatione, qui tamen in hoc diffentit a veritate , quod ibi Naldemarum IN. Dani a regem, ob motam Romano Pontifici re
bellionem , talE Ecclefla membrum facere quodammodo videatur, quippe princeps fuit erga Deum, hominesque perfidiffimus, adeoque fceleratus, ut animam illius , tefle Huitfeldio , corporis impuro liberatam erga- flulo , damones vißbiliter ad I artara abduxerint.
Herum Dodtores Catholici, contrariam in omnibus tuentur fin*
tentiam, affirmantes magno confinfu , Romanam non deficiffe Ecclefi*
am;
'i
I s
-=
rf.ll.:
am ; Sed talem fine ullo doSlrina detrimento -> prafens usque tempus perfeueraffle ) qualem Chriftus & Npoftoli, horum legitimi fucceffores, illam fundafjent ; uifibilem quoque fioruiffle ; nec Euangelicorum prius in rerum natura extitiffle catum-) quam decimo quinto Chrifti jeculo.
His autem illi pracipue nituntur rationibus , quod cum vera Eccle- fia ex Chrifli promiffo , continuam habeat Spiritus Sancit prafentiam
£ÿ ajjiftentiam , & portis inferorum ) ex quibus omnis erumpat ha- refis , ßt praualitura , fundamentumque 'veritatis appelletur , non pojfit ullatenus pati defeSlionem. Prater ea fi primis corrupta eß fi
des feculis ) ipflam utique periijje , cum fides ßt una , teftimonio pofioli , ad Ephefios jcribentis , qua fibi neque addi quicquam , ne
que demi patiatur ; Si fides periit, interiiffle ßmul Eccleßam ) qua in fide uera Jubnititur ; jublata fide , ac Ecclefia , necefflario conjequi atcrnis adjudicatos ignibus, quotquot alienam ab Euangelicis fidem, fint profiefii ; quoniam fine fide Deo placere non eft pojfibile.
Hinc porro inferunt Catholici) uiros miraculis inclytos y mar
tyres ) Confejfores & D odor es interea florentes, cœlefti priuatos bea- titudine, quorum numero etiam extiterint , qui libro prafenti produ
cuntur ; velut quoque Deum mendacii arguendum) ex pramifiis con
cludunt , quod fcilicet promijfa Ecclefia non exequatur. Sed cum hu
jusmodi illationes fint abfurda impia , potius effle credendum fta- tuunt ) quod vera Dei Ecclefia , omnino permanflerit hadenus incor
rupta , & omnibus conftpicua , tanquam duitas in monte , & lu
cerna, modium fupra , non fubtus, collocata. Demum Evangelicis in- jultando urgent> ut quemadmodum occultos liquet fuiffe tot Dei cul
tores temporibus Elia ) fic illi probent, ex aliquo facro, uel profano firiptore ) veros fub papatu Chrifticolas delituijfe , & fuarum alicubi terrarum , ante tempora Lutheri ) viguiffle fynagogam.
Nec defiunt Euangelicis argumenta quibus fuam conentur tueri caufflam ; qua tamen non junt tanti ualoris, ut hominem pruden
tem fua amantem falutis , d fententia Catholicorum pojfint di
movere.
Quamobrem & ego his coram Deo & mundo profiteor u- niverfo , me credere Romanam Ecclefiam, quam Catholici hodie confitentur , fuillè ac efiè unam , Sanâam , Apoftolicam, Oecu- menicam , vifibilem & à qualibet intemeratam hærefi ; ideoque neminem pofle hominum, extra illam falvari ; ficut etiam legiti
mos ejusdem fuifiè nuncios , prædicatores , ac Doâores, proque hujusmodi laboribus Scondiorum impends converfioni , immarceffi- bilcs in coelo coronas fuilTe adeptos, quorum gefta, vitamque fub- lequens fideliter liber commemorat J Dogma infuper , quod illi fyncerum noftratibus tradiderunt 5 prorlus incorruptum usque de
cimum quintum Chrifti leculum in Scondia fioruiile.
Ac
Ac quod Deus ex immcnfa fua bonitate & mifericordia , me velut ovem perditam, relidis nonaginta novem in deferto , ad hu
jus fuæ vocaverit Ecclefiæ cauiam , illius fit Majeftati laus gloria
& honor in fempiternum ; In qua etiam vivere , & mori defi- dero, & proinde quicquid contra illam hadcnus , quodunque modo ex necelfitate magis quam libera voluntate, dixi , feci vel fcripfi, pro non didis, fadis, & â me fcriptis proteftor me ha bere 5 Libros iimul meos quoslibet, ipiius fubjiciens judicio , ac eam revocans , damnansque Recantationem , & Detedioncm frau dis Jefuiticæ, quas anno MDCX+ repugnante confcientiâ, per hy- pocriiin edidi j licut quoque Epiftolam â me traditam Carolo Regi, anno MDCV11R & in detrimentum Catholics Eccleliæ, coniidam jugulans.
Caelicolas autem omnes, & præcipuè hoc defcriptos volu mine , nunc humiliter obiècro , ut fuis apud Deum precibus, hu
jusmodi errorum, & aliorum omnium mihi veniam 5 delidorum condonationem ; ex tam diuturna liberationem captivitate 5 & ia- lutem animæ corporisque viventi, gloriam coeleftem monenti; ac iimul Tibi, Ledor benevole, præmiifi difcurfus fruduofam cognitio
nem ; fidei hinc veræ agnitionem, fi hujus fis expers, vitæquc in coelo xternum permanentis, fruitionem, impetrare non dedignen- tur ; Vale» Scriptum Qtjanaburgi Lapponum , Feßo S, Birgitt^
anno A4 DQ XXXIII. Revifum Llblocburgi anno AlDCXXXiXl.
at captivitatis mea XX.
'f
JOHANNES MESSENIUS.
HISTO-
SANCTORUM &£PRÆSULUM
PRÆ.LUSPRIUM HOMINUM, SCONDIÆ CONVERSIONEM
SIBI VENDICANTIUM.
De primo gentium Apoftolo Septen trionalium,
Erunt plurimi, jam tum Nero-
Inis temporibus Imperatoris, cum Divus Pe
trus Romæ verfaretur, ex difcipulis ejus unum ve-
mffe Bardevicum quæ tum in mediterraneis una in Annoci
|omm provincia dicitur urbs floruiffe , ibique nomen
^Chnfti prædicaffe , & longanimiter gentis totius con- verfionem pie præftolantem , diem ibi fuum obiiffe Relimofè ner annos mille, & fupra, ejus fepulchrum inter omnes habitum , donec Henrico Leone urbem captam evertente , Rex Daniæ Canutus, oui ilh aderat, expeditionis mercedem acciperet â focero, offa facra primi prædicatoris. Qrant^s tn fita Metropoli, Gp.Z Lib Z r
Cap. II.
Quomodo Scondiiprimum de Chriflo guftum acceperunt.
EX pervetuftis non obfcurè liquet monimentis, tam internis quam « externis hiftoriarum , quod Gothi, Anglofaxones, Heruli, Lon-«
gobardi, Afcomanni, & Normanni, foris converti, & quarto, quinto m?, Optimo, octavo, ac nono Chrilti feculis, ex Italia, Hifpania,*«
Illyrico, Britannia, Gallia, Flandriaj & Saxonia in Scondiam, ceupa-«
A tri-
iiS&
2 HISTOR. SANCT. ET PRÆSUL. LIB. I.
«triam originalem fubinde reverfi, non paucos in ea conterraneorum,
«fuerint Chrifto lucrati. Famofiffimus tamen & Chriftianiffimus ille 488.“ Anglorum monarcha Arthurus, anno CD LXXXVI1I. Scondiæ naftus
“ dominium , hujusmodi beneficium pluribus incolarum exhibuit , fuc-
« ceftbresque. Cujus una fa&us particeps, Aphrila, illuftris in Scondia 594.“ comes, anno D XCIV. fubfcripfit concilio Toletano, abjurata hærefi
‘‘Arrhiana, ficut Wolfgangus Lazius, libro X. confitetur. Quapropter ex
“his foie clarius patet meridiano, Scondios non primum nono feculo,
“ de Chriftiana compellatos fide fufcipienda. Adej]enitfS.
Cap. III.
De Santta SUNI VA
ERat in partibus Hyberniæ beataSuniva, regali ftirpe progenita, &
ftudio boni patris in fide educata Chriftianorum , quæ cum tri
bus navigiis fe beatæ Urfulæ aflocians, & Oceanum ingrediens, ab ea tempeftatibus difpellitur. Tandem verb poft transafta longa maris fpa- cia, ad partem illam Norvegiæ, quæ vulgo Ferdorum provincia nun
cupatur , gloriofa comitiva, Domino ducente, pervenit : Hujus pro- vinciæ incolæ, rationis alieni, cultu filveftres, moribus incompofiti, vi
dentes fan&os Dei finibus fuis appropinquare, continuo congregato ex
ercitu , tamquam ad latrones, cum gladiis, &. fuftibus exeuntes, cum eos comprehendere non poffent, procul â terra, cum fagittis & lapidibus ipfos expulerunt.
Fuerant namque gentilitatis errore occæcati, & lumen veritatis infirmis oculis afpicere non valebant ; Iterato igitur San&i Dei cogun
tur pelagi difcrimina inire, & tempeftate exorta, corporali præfentia feparantur, qui mente, & fpiritu feparari non norunt. Beata igitur Suniva, flu&uum turbatione fedata, cum majore parte fociorum ad in
fulam , cui nomen Selioe applicuit, ibique manfiunculam faciens in fpe- luncis, & cavernis terræ, præ timore gentium, habitavit. Reliqui ve
ro focii, ad aliam infulam applicantes, quæ Ryn , â vulgo nomen ac
cepit, fimili modo manferunt, ex captione pifcium , vitæ fibi neces- faria acquirentes.
In his infulis fanfti Dei commorantes, non modico tempore, Do
mino Jefu Chrifto, in multa abftinentia, paupertate, caftitate, & vi
tæ fan&itate ferviebant. Nec ibi adhuc indigenarum ulla fuit habita
tio , fed qui in terra adjacenti degebant , pecora illic fua in pafcuis habebant. Contigit autem fæpè pecora non omnia inveniri â polTefib- ribus, qui fruftra fufpicantes â fanétis ablata, multas iis injurias intu
lerunt , Regemque rogarunt, ut fuperveniens cum exercitu, famulos Dei trucidaret.
Quem San<fti Dei videntes appropinquare , fpecus fuos in
trabant , orabantque cum lachrymis Dominum, ut animabus fuis re
quiem daret æternam ; fepulturam vero corporibus iub fcopulis, fuper eos cadentibus , angelico præberet officio , ficque facftum eft, & Rex fancftos non inveniens, explorata diligenter infula, obftupéfa&us cum admiratione receffit. Accidit pofteà nono Chrifti feculo , cum merca
tores quidam circa infulam navigarent, viderunt in litore maris quali columnam claræ lucis usque ad cœlum porreétam fulgere, & proptereà adnavigantes, caput humanum fub ipfa corufcare invenerunt, &rniræ odo-
SCONDIÆ ILLUSTR. TOM. NONUS. 5 odorem fragrantiæ fpirare. Quod indè levatum, & Oläo régi præfen- tatum , Nidroliæ â Sivardo Epifcopo , decenter ibi reconditur. Qui mox cum rege, & multis Chriftianorum, profeflus in Selium, invenit montem in occidentali plaga non modicum corruilTe , & Chrifticolæ illum fedulo perfcrutantes, inter faxa, boni odoris, offa reperiunt, & in
tegrum B.Sunivæcorpus, virginis, & Martyris.
Quarè Olaus ibi conftru&â Ecclefiâ, facras in ea reliquias decen
ter condidit , & Deus per merita Sanftorum fuorum, usque in præ- fentem diem figna , & virtutes, operatur. Hæc contigerunt anno D CCCC XCVI. Verum transa&o hinc multo tempore, venerabilis me- 99($, moriæ Paulus Bergenfis Epifcopus, reliquias B. Sunivæ de infula Seliæ, ad civitatem tranftulit Bergenfem, anno MCLXX. & in Ecclefia cathe- n7o.
drali , VII. Idus Septembris collocavit, ad laudem Dei omnipotentis.
Breviarium Nidrofienfe.
Cap. IV.
De Beato SEBALDO.
CHriftianus quidam GothiæRex,& hujus conjux, anno ut reorDCXC. fyc.
perfeverante adhuc dominio Britannorum in Scondia, fuam ma
gnopere deplorantes orbitatem, Deo caftimoniam nuncupant, fi filium modo unum inprimis confequerentur. Divinitus autem exauditi, fi
lium genuerunt, B. Sebaldum , vel potius Sioboldum , & ccelibem dein
ceps vitam egerunt. Poftquam verb ille nonnihil adoleviflet, ad fcho- lam expeditus Parifienfem anno DCCV. infignem ibi navavit öperam ? literis politioribus per triennium. Porro ut illuftrem parentes ex filio / progeniem nancifcerentur, ex ftudiis revocato, Iponfam illi comi
tis in Gallia filiam, anno DCCIX. procurarunt. 7o9<
Verum caftitatis amantior B. Sioboldus, prima nuptiarum no<fte virginem permovit ad vovendum unâ fecum perpetuam Deo caftimo
niam, moxque domo egrefliis paterna, petiit Eremum , in qua diuino fe totum annis XV. mancipavit obfequio. Ita emenfus hoc temporis fpacium, annocp DCCXXIV. admonitus illo Evangelii dicfto, quod nemo 724, fapiens accenderet lucernam , ut poneret eam fub modio , aft potius fupra candelabrum, omnibus qui domo eflent j lumen praebituram, fuam videbatur fibi lucernam , in eremo, non fecus quam fub modio fe ab- fcondidifle, & commiflum â Domino talentum, terræ infodifie.
Quamobrem folitudini valedicens Romam feftinat, ubi veniam Gregorii II. Pontificis na&us Evangelizandi, primum nudis peragrat Italiam pedibus, & incolas fermonis vehementia , miraculorumque po
tentia , ad vitæ pertrahit emendationem. Pofteà ingrefius Germaniam, Elurimos hominum ibi fimiliter Deo fuit lucratus , & praefer tim Ratis- onæ, ac Norinbergæ converfatus , direcftam inhabitatoribus femitam in ccelum, verbis, fignisque demonftravit, ac ibi demum ad fuperos per mortem translatus, admirandis Nurenbergæ diu prodigiis emicuit.
Ex hifloria Divorum Saxonica, Gaïïaro}& Laurentio Surio, aliisque.
Cap. V.
De HARALDO, Danorum Rege.
EOdem tempore, Haraldus, Rex Danorum, â filiis Gotafridi regno 82$.
Ipoliatus, ad Ludovicum fupplex venit Imperatorem, qui & mox
A 2 Chri-
4 HISTOR. SANCT. ET PRÆSUL. LIB. I.
Chriftiànæ fidei catechismo imbutus , apud Moguntiam, cum uxore, fratre , & magna Danorum multitudine, baptizatus eft. Quem Impera
tor â iacro fonte fufcipiens, cum decreviffet in regnum reftituere, dedit ei trans Albiam beneficium , & fratri ejus Erico, ut tum piratis obfi- fteret, partem Frefiæ conceflit, quam adhuc Dani, quafi legitimam fui juris, repofcunt. Cum autem nemo doétorum facile poffet inveniri, qui cum illis ad Danos ire vellet , propter barbaricam crudelitatem, qua gens illa fugitur ab omnibus, S. Ansgarius divino, ut credimus, fpintu accenfus, & qui ad martyrium aliqua optabat occatione pertingere, cum focio fe ad ultroneum obtulit Audberto, non folum inter barbaros, verum etiam in carcerem & mortem pro Chrifto ire paratus. Itaque biennio in Kegno Danorum commorati, multos ex gentibus ad Chriftia- nam fidem converterunt. A/. Adamus pagina 17,
Cap. VI.
De Sancio ANSGARIO.
BEatus Ansgarius, ab infantia vifitatione fupernâ fepius eft monitus, ut toto corde cœleftibus inhiaret ; Nam cum V. effet annorum, mater ejus devotiffima defunfta eft.. Deindè cum â patre ad fcholas pofitus effet , atque cum aliis coævis fuis pueriliter luderet , habuit vi- fionem no&e quadam, quod ipfe in loco cænofo pofitus effet, viditque non longe viam amccnillimam , in qua procedebat domina quxdam, gloriofè refulgens, quam matrem Domini indubitanter effe credidit, fe- quebanturque eam multæ dealbatæ , inter quas vidit & matrem fuam;
cumque modo puerili vellet ad eam accurrere , dixit prædicta domina ad eum : Fili mi, vis ad matrem tuam venire ? Cui cum ille inhianter refpondifiet, fe velle , illa intulit : Si noftræ focietatis particeps effe volu
eris, omnem debes fugere vanitatem, & jocos dimittere pueriles.
Poft hanc itaque vifionem, ftatim coepit puerilia confortia devitare,
& alias excellentiffimi Caroli obitu Imperatoris audito , monafticis difci- plinis appofitus , vigiliis , orationi, & abftinentiæ , operam dare, Brwiarium Scarenfe pag. 124.
Inde reverfi, {videlicet ex Dania^ cum denuo poftularentur ab Im
peratore , ultimos Sueonum populos Evangelii gratia tentare, intrepidus athleta Chrifti, Ansgarius, affumptis fecum fratribus, Gislemaro & Vith- maro dodoribus, gaudens pervenit in Daniam ; Ubi relinquens Gislema- 829. rum Haraldo, ipfe cum Vithmaro in Sueoniam transfretavit, ibiquebe- nignè â Rege Biorn fufeepti, verbum Dei publicè prædicare permilli funt. Multos itaque per annum integrum lucrati funt Domino Jefu Chri
fto, in quibus Herigarius , oppidi Bircæ præfeftus, credidit, quem 830. tradunt etiam miraculis & virtutibus infignem. Hac legationis fuæ pro- iperitate gavifi, Corbeiam novi apoftoh cum triumpho, duarum gentium, regrefti funt. A4. Adamus pag. 17*
Tunc Imperator cum Magnatibus Sanfto Ansgario de gentium congratulatus falute , ingentes Chrifto gratias perfolverat. Habito igitur generali facerdotum concilio , pius Cæfar votum cupiens parentis im
plere , Hammaburg Transalbianorum civitatem , metropolim omnibus 334. barbaris ftatuit nationibus, Danorum, Sueonum, itemque Slavorum,&
aliis conjacentibus in circuitu populis, eique cathedræ primum Archie- pifeopum ordinari fecit Ansgarium. Idempag.
In
SCONDÏÆ ÏLLUSTk. TOM. NONUS. $
In adjutorium etiam prædicatioms , datus eit ei Ebbo, Rhemenlis Archiepifcopus. Hic feu fatigatione itineris , feu corporis debilitate im
peditus , five potius occupatione feculi deledatus; vicarium pro fe de
dit Ansgario, nepotem Gaudbertum. Qhetn ipfi ambo confecrantes E- pifcopum, vocarunt eum Simonem , eumque divinæ gratiæ commen
datum in Sueoniam miferunt. Idem pag. ip.
Tum quoque Gaudbertus Epifcopus, zelo gentilium â Sueonia de- pulfus, & Nitardus Capellanus ejus , martyrio cum aliis coronatus eft340.
Et exinde Sueonia feptennio caruit facerdotali præfentia. Quo tempore Amundus regno pulfus, in Chriftianos movit perfecutionem. Herigarius vero Bircæ praefedus, chriftianitatem ibi folus fuftentavit; Qui etiam tan
tam fidei gratiam meruit, ut potentiâ miraculorum, & exhortatione dodhnæ, multa paganorum millia falvarit. Idem pag. 21.
Quando, nè legatio gentium tarditate fuâ quapiam frigefceret, præ- dicatores mißt in Daniam ; Hartgarium vero Eremitam direxit in Sueo- 34$
niam. pagina 22.
Hoc regalis munifiœntiæ dono, jcilicet Bremenfi Epifcopatw j confeflbr Dei valde gavifus , in Daniam feftinavit ; ubi Regem Dano- rum Ericum inveniens , Chriftianum reddidit. Is ftatim Ecclefiam in portu maritimo erexit apud Slesvig, data pariter licentia , ut quisquis vellet in regno fuo, fieret Chriftianus. Infinita gentilium credidirjnulti- 849.
tudo ; de quibus hoc in libro memoriale relidum eft, plures , ut aqua baptismi funt loti, ab omni corporis infirmitate liberatos. Jdem Ibidem.
Quibus rebus ex voto completis , dum adhuc Sandus Dei, pro gente Sueonum æftuare cœpilfet, cum Gaudberto Epifcopo confilium ha- . buit, quis eorum , laudabile pro Chrifto fubiret periculum ? At ille periculum fponte declinans, fandum potius ut iret rogavit Ansgariurm Extemplo athleta intrepidus, Erici regis milfum rogavit, atque figillum,
& â litore Danorum transfretans in Sueoniam pervenit, ubi tunc Olaf drcA rex apud Byrcam generale populi fui habuit placitum. Quem præveni- 853.
ente Dei mifericordiâ, ita placatum invenit, ut ex ejus imperio, &
populi confenfu , & jadu fortis, & idoli refponfo , Ecclefia ibidem fa
bricata , & baptismi licentia omnibus fit concefia. Quibus ex fententia finitis, Evangelifta nofter, Ecclefiam Sueonum Heriberto commendavit presbytero, & rediit. Et ni fallat opinio, prophetia Ezechielis de Gog, 8)4
& Magog, convenientiffimè hic impleta videtur.* Emittam, inquit Domi
nus, ignem in Magog , & in his qui habitant in infulis confidenter«
Idem pagina 23.
Contendentibus ad invicem Guthormo , Principe Normannorum, cum patruo fuo, Erico fcilicet Rege Danorum, tanta cæde utrinquema- 857' dati funt, ut vulgus omne caderet; De ftirpe autem regia, nemo omni
um remaneret præter puerum unum , nomine Ericum. Qui ut regnum fufeepit Danorum , ingenito furore fuper Chrifticolas efferatus, facer*
dotes Dei expulit, &• Ecclelias claudi præcepit. Ad quem fandus Dei confeffor Ansgarius venire non trepidans , comitante fecum gratia Di- géo vina , crudelem tyrannum fic placatum reddidit, ut Chriftianitatem ipfe fufeiperet, fuisque omnibus ut Chriftiani fierent , per edidum manda
ret ; Infuper in alio portu regni fui apud Ripam, exftrueret Ecclefiam, in Dania fecundam, quam Remberto commendavit presbytero, &Ham- burgum rediit. Adamus pag. 22p.
Obiit autem B. Ansgarius , Bremæ HI. nonas Februarii DCCCLXV, 74
A 3 Càp+
6 HISTOR. SANCT. ET PRÆSUL. LIB. I.
Cap. VU.
De LUDOVICO Imperatore.
f Hriftianiflimus Cæfar , anno DCCCXVII. in concilio Aquisgrä- V—^nenfi cum Stephano Papa Romano, de Scondiorum converfione, Imperio nimis infeftorum follicitè confultavit, & fedulo deinceps ma
turavit. Lupoldus, & Hißorici Fr ancorum.
In nomine Domini & Salvatoris noftri Jefu Chrifti, Ludovicus, divino favore , &. propitiante clementia, Imperator Auguftus &c. Id
circo fandæ Dei Ecclefiæ filiis, præfentibus fcilicet,& futuris, certum efle volumus, qualiter divina ordinante gratia, noftris in diebus, A- quilonaribus in partibus, fcilicet in gentibus, Danorum, Sueonum.Nor- vagorum , Farriæ, Gronlandorum , Helfinglandorum, Islandorum, Scrichfinnorum , & omnium Septentrionalium & Orientalium nationum, magnum cœlcftis gratiæ prædicationis , five acquifitionis , patefadum fit oftium, ita ut multitudo hinc inde ad fidem Chrifti converfa, my- fteria cœleftia, Ecclefiafticaque fubfidia, defiderabiliter expeteret. Unde Domino Deo noftro laudes immenfas perfolventes, ipfum extollimus, qui noeris temporibus ,& ftudiis, fandam Ecclefiam , fponfam videli
cet fiym, in locis ignotis finit dilatari atque proficere.
Quamobrem una cum facerdotibus , cæterisque Imperii noftri fidelibus, hanc Deo dignam cernentes caufam, valdè necefiariam, atque futuræ Ecclefiæ dignitati proficuam, dignum duximus , ut locum aptum . noftris in finibus evidentius eligeremus, ubi fedem Archiepifcopalem, per hoc noftræ authoritatis præceptum ftatueremus , unde omnes illæ barbaræ nationes, æternæ vitæ pabulum facilius uberiusque, capere valerent &c. Itaque ftatuimus, una cum confenfu Ecclefîaftico, præfata ultima in regione Saxonica , trans Albiam, in loco nuncupato Hamen- burg , cum univerfa Transalbinorum Ecclefia, proprii vigoris confti- tuere fedem Archiepifcopalem, cui, ut primum quis præeïTet, folen- niter confecrari, per manus Dragonis Epifcopi Metenfis , Ansgarium fecimus Archiepifcopum &c. cui tam noftrâ quam fanda Romanâ au- thoritate, hanc Deo dignam præfatis gentibus commifimus legationem
&c. Aftum Aquisgrani in palatio regio , in Dei nomine feliciter, amen.
834 Anno Domini noftri Jefu Chrifti, DCCCXXXIV. Hwtfeldius fiom.I.
pagina
Cap. VIII.
De GREGORIO IE Pontifice Romano.
GRegorius Epifcopus , fervus fervorum Dei, omnium fidelium di- gnofcentiæ certum elfe volumus , qualiter &c. Nos igitur o-
mnem ibi Deo dignam ftatutam providentiam cognolcentes , inftrudi etiam præfentiâ fratris, filii noftri Ansgarii primi Nordalbingorum Epi
fcopi , per manus Dragonis , Epifcopi Metenfis , confecrati, fandum ftudium magnorum Imperatorum , tam præfenti authorirate , quam etiam Pallii datione , more prædecefibrum noftrorum, roborare decre
vimus. Quatenus tanta fundatus authoritate prædidus filius nofter, ejusque fuccefibres, lucrandis plebibus infiftentes, adverfus tentamenta diaboli, validiores exiftant, ipfum filium noftrum, jam didum Ansga
rium,
____________SCOND. ILLUSTR. TOM. NONUS. 7
rium , & fucceflores ejus, legatos in omnibus circumquaque gentibus^
Danorum, Sueonum, Norvegorum, Farriæ, Gronlandorum, Helling- landorum, Islandorum, Scrichfinnorum & Slavorum &c. delegamus ,
& pofito capite & pedore fuper corpus , & confeflione fandi Petri Apoltoli, fibi, fuisque fuccefloribus vicem noftram, perpetuo retinen
dam , publicamque Evangelizaiidi tribuimus authoritatem &c. Datum 83$.
DcCCXXXV. Mitfeldius ibid. pagin. 4%
Cap. IX.
De Sando REMBERTO.
SÆpe etiam B. Ansgarius monafterium Gallæ , quod dono Cæfarîs polTedit, Turholt vilitans , fratribus ibidem Deo militantibus, fa- lutaris regulæ tramitem verbo , exemploque monftravit. In quorum nobili contubernio jam tum â puero fallit fandus Rembertus ; quem adoptans S. Pater Ansgarius in filium, prophetico fpiritu, quo plenus erat , longe antea prædixit illum fuæ virtutis aemulum, & in cathedra Pontificali fucceflbrem. edamus pag. 20.
Ut autem fciamus nec fando Remberto gratiam defuifle mira
culorum , fertur antiquorum more Sandorum, quædam fecilfe mira
cula frequenter , fi-ilicet dum iret in Sueoniam, maris tempeftatem o- ratione fedalfe , & cæcum illuminalTe per confirmationem, quam Epi- fcopali inore faciebat in eo. /Idamus pag. 30.
Byrcam, port obitum S.Ansgarii, annis LXX. nemo aufus navi
gare dodorum, praeter folum, ut legimus, Rembertum. Idem pag. 37.
Moritur Sandus Rembertus, II. Hamburgenfis &Scondiae metro- “ 888?
politanus, DCCCLXXXVII1. «
Cap. X.
De OLAO Sueciæ ac Dania Monarch a.
IS cognomento Tretelga, per fandum fuit Ansgarium baptizattis, &
quod nollet idolis immolare, fuit ipfemet Upfaliæ immolatus, idque cönftanter fubiit martyrium. Chrontcon Norwegiœ pag. /p.
Audivi autem ex ore veracimmi regis Danorum, Sueni, cum no
bis ftipulantibus, atavos fuos numeraret: Poft cladem, inquit, Norman- nicam, Helgonem regnalfe comperi, virum populis amabilem, propter juftitiam & fanditatem fuam. Cui fucceflit Olat, qui veniens a Sueo-
nia, regnum obtinuit Danicum vi, &. armis, &c, hdamus pag, 32.
Cap. XI.
De FROTONE, Danor um Rege.
FRoto Rex,Suenonis frater, Angliam vicit, ubi & fidem Chrifti edo- dus Chriftianiffimus evafit. Volens igitur toti Daniæ communem elfe hanc felicitatem, milio legato ad Romanum Pontificem, fidei Do- dores poftulavit. Sed priusquam legatus rediilfet, in Domino mortuus eft.
Lindenbruchivs pagina 23. & Saxo 161,
CAR
8 histor. sanctor, et præsul. LIB i.
Cap. XII.
De HENRICO, Germanorum Rege.
/A T vero Henricus Rex , jam tunc à puero timens Deum, & in
J- aejus mifencordia totam luam habens fiduciam, &c. Sia vorum po pulos uno grandi piœlio ita percuflit, ut reiidui, qui pauci remanfe- rant, & Regi tributum, & Deo Chriftianitatem , ultro promitterent.
Dan°se° ternPore Oorm regnavit, crudeliflimus inquam vermis,
& Chnltianorum populis non mediocriter infeftus. Ille Chriftianitatem 928. ?uæ in iania fuit’ Prorfus delere molitus , facerdotes Dei â finibus luis expulit, plurimos quoque per tormenta necavit. Proinde Henri- 931. CUS ’ CUm exerchu ingreflus Daniam, Gorm Regem primo impetu adeo
perterruit , ut imperata fe facere mandaret, & pacem fupplex depo-
» \ef. S1C V1<a°r Henricus, apud Slesvig , regni ponens terminos,ibi
& Marchionem ftatuit &c. Adamus pag. 36.
Cap. XII!•
De H AQUINO ADELSTENIO, Norvegorum Rege,
933« j^kl .9rve&i Ericum ob crudelia nimium facinora deteftati, fratrem il- lips Haquinum ex Anglia vocarunt, & cum Britannorum auxilio mox advenientem fceptro donarunt , Erico in exilium demigrante.
Haquinus autem Regum primus Noricorum Chriftianus, annisregnans XXVI. mfignem navat operam, patriæ ad Chriftumconvertendæ. Ve- contumaciter obluttantibus, modicum profecit ; Quibus nihilominus extitk chanffi- mus, ob prudentiam, & vitæinnocentiam. Chronicon Ntrrtjtg. pag.jo.
Cap. XIV.
De B. UNNONE, Sconchorum, &Nord- albingorum EI. Archiepijcopo.
Une venerabilis Archiepifcopus Unni videns oftium fidei gentibus elie apertum, gratias egit Deo, de falute paganorum &c. Poft- quam vero confeftbr Dei pervenit ad Danos, ubi crudeliffimus Gorm regnavit, illum quidem, pro ingenita fletftere nequiit fævitia ; Filium autem Regis, Haraldum, fua eft prædicatione lucratus , quem ita Chri- fto fidelem perfecit, ut Chriftianitatem, quam pater ejus femper o- dio habuit, ipfe haberi publice permitteret, quamvis non dum baptismi iacramentum percepiflet.
932. 4 L Qrdinaf*s haque in regno Danorum per lingulasEcclefiasfacer- dotibus , multitudinem credentium Haraldo fanétus Dei commendavit;
Cujus etiam fultus adjutorio, & legato , omnes Danorum infulas penetra vit , Evangelizans verbum Dei gentilibus, & fideles quos illic inve
nit captivos , in Chrifto confortans.
Dein-
£)f O’TTO NE 1. Imperatore Romano.
OTto igitur Rex, divino fultus auxilio , cum primum ab infidiis fratrum ereptus eft, judicium & juftitiam populis fecit. Deinde
&c arma in Danos corripuit, quos ante pater ejus bello comprefhr.
Enimverb tunc rebellare moliti, apud Heideby Legatos Ottonis, cum 944, Marchione trucidarunt, omnem Saxonum coloniam funditus eXtinguen- tes Ad quam rem ulcifcendam, Rex cum exercitu invafit Damam;
transgreflus terminos Danorum, apud Slasvig olim politos , ferro &
igne totam vaftavit regionem , usque ad mare noviffimum, quod a 942.
Danis Normannos dirimit, & usque in præfentem diem a vi&oria
"Rporjc Orrinhmt dicitur»
S Ctresrredienti, Haraldus apud Slasvig occurrens, bellum intu
lit in nuo utrisque viriliter certantibus, Saxones viflona ponti, Da- nos ad naves cedere coegerunt. Tandem conditionibus ad pacem in
clinatis Haraldus Ottoni fubjicitur, regnumque ab eo fufopiens, Chn- ftianitatem in Dania recipere fpopondit. Nec mora, ipfe Haraldus cum uxore fim Gunhild, & filio parvulo, baptizatus eft ; quem filium Rex nofter â facro fonte fufceptum, Suen-Otto vocavit .ddänlvs pav. 41.^
In nomine Sanftæ & individu» Trinitatis , Otto Dei clementia Rex omnium fidelium noftrorum, tàm præfentium quam futuroium, prædevotioni pateat, quomodo nos ^ob petitionem, & interventum ,
SCONDIÆ ILLUSTRATÆ TOMUS NONUS. 9 Deinde v.eftigia fecutus magni prædicatoris , Ansgarii, mare Bal- ticum navigans , gravi labore venit ad Byrcam ; quo jam poft obitum 935.
San&i Ansgarii annis LXX. nemo Doftor aufus eft pertingere , præter folum, ut legimus, Rembertum. Byrca eft oppidum Gothorum , in me
dio Sueoniæ pofitum , non longe ab eo templo, quod celeberrimum Sueones habent in cultu Deorum, Upfala diflo &c. In eo portu con- felfor Domini egreffus, infolita populos appellare cœpit legatione. Qtiip- pè Sueones & Gothi, vel ita fi melius' dicuntur, Normanni, propter barbaricæ excurfionis tempora, qua paucis annis multi reges cruento dominati funt imperio, Chriftianæ religionis penitus obliti, haud fa
cile poterant ad fidem perfuaderi. Accepimus autem â fæpediéto Da- • norum Rege,Suen, tunc apud Sueones imperitaffe quendam Ing, cum.
filiis Erich & Emund, ipfumquelng, ante fe habuifie Olaf, Anund, &
Biorn &c. „ A „ „ . „ . a, ,
Sueones igitur & Gothi a Sanéto Ansgario primum in fide plan
tati , iterumque relapfi ad paganifmum, â fanefto patre Unni funt re
vocati Perfcâo autem legationis fuæ minifterio, cum tandem redire difponeret, Evangelifta Dei apud Byrcam ægritudine correptus, ibi- • dem feffi corporis tabernaculum depofuit. Anima verb cum multo animarum triumpho ftipata , cœleftis patriæ capiralium, femper læta- tura confeendit. Tune difeipuli Pontificis, exequias ejus cum fletu &
gaudio procurantes, cætera quidem membra fepelierunt in eodem op
pido Byrca, folum caput reportantes Bremam , quod decenti condide
runt honore in Ecclefia Sandi Petri, coram altari. Obiit autem per- a<fto boni certaminis curfu in Scythia , ut feribitur, anno Dominic»
incarnationis, DCCCCXXXVI. circa medium Septembris. M Sida- 936.
949*
i ve- bro-
1Œ
Cap. XVÏ.
De ADALDAGO I II. Archiprajule.
EO tempore Dania cismarlna , qliam Jutlant incolæ appellant, in très divifa Epifcopatus , Hamburgenfi Archiepifcopatui eft fubjefta.
Servantur in Bremenli Ëcclefia Regis præcepta, quæ fignant Ottonem - in fua ditione Regnum Danicum tenuifie, adeo ut etiam ille Epifcopatus donaverit
Agapetus Papa, Hamburgenfi Èçcîefiæ de falute gentium con
gratulatus &c. Adaldagofua vice jus ordinandi Ëpifcopos, tam in Da- niam , quam in Septentrionis populos, apoftolica authoritate conceflit.
Igitur beatiflimus Archiepifcopus nofter omnium primus ordinavit in Dariiam Epifcopos ; Haraldum ad Slesvig ; Lifdagum ad Ripam; Rin- brandum ad Arhufam. Quibus etiam illas commendavit Eccléfias, quæ trans mare funt, in Fyne , Seland, Scone* & Sueonia, Hoc faétum an
no Archiepifcopi XII. Edamus pagina 41.
Adaldagus igitur Archiepifcopus ordinavit in Daniam plures E- pifcopös, quorum nomina quidem reperimus ; ad quas verô fedesfpe- cialiter intronizati funt, noh fàcile potuimus invenire. Æftimo ea fa
ciente caufa, quod pro rara Chriftianitate, nulli Epifcoporum adhuc certa fedes defignata fuerit. Verum ftudio plantandæ Chriftianitatis, quisque in ulteriora progrefiusi , verbum Dei tam fuis , quam alienis communiter prædicare certabat. Quod hodie trans Daniam per Nor- nianniam & Sueoniam facere videntur. Igitur Epifcopi, qui in Da
niam ordinati funt, Inhored, Lifdag , Reimbrand; & poft eos > Harig, Stercolf, Folcbrecht * Merha , & alit Edamuspagina $0,
10 HISTOR. SANCTOR. ET PRÆSUL. LIB. Ï.
dile<fti hoftri Adaldagi, Bremenfis ECclefiæ videlicet Archiepifcopi ve- nerabilis, ac pro ftatu & incolumitate regni noftri, quidquid pro
prietatis in regno Danorum ad Ëcclefîas in honorem Dei conftruclas, videlicet Slesvicenfem, Ripenfem. Arhufienfem , Ottehesvigehfém , vel adhuc pertinere videtur, vel in futurum acquiratur, â cenfu, vel fer- vitio noftri juris abfolvimus , ut & Epifcopis præfcriptarum Ecclefia- rum , absque ulla Comitis, vel alicüjus fifci noftri exaftoris infeftatiöne, ferviant & fuccumbant, volumus & firmiter jubemus. Infupèr con
cedimus præditftarum Ecclefiarum Epifcopis , ut poteftatem habeant emendi agros, pofiefliönes, & prædia, in omnibus regni noftri parti
bus , ubicunque velint, aut pofiint. Servos vero <3c colonos in eorum proprietatibus habitantes , nulli ni fi Epifcopis fer vituros, ab omni etiam noftri juris fervi tio abfolvimus, & fub nullilis barino vel difciplina il
los, nifi fub illarum Ecclefiarum advocatis , efie volumus. Ad hoc etiam omnes fideles hoftri dignofcant, quod hos Folgeberti hiincii Ec- clefiæ, Epifcopi rogatu , omnes etiam inquilinos, five qualicunque pa
ratu euntibus , in noftri regni finibus teloneum prorfus perdonavimus.
Et ut hoc noftræ aùrhoriratis præceptum, firmum ac inconvulfum per
maneat, hanc chartam confcribt, annulique impreffione fignàri jhffimus, quam & manu propria fubtus firmavimus. Datæ XV. Calend. Aprilis, an- 987. no Dominica? incarnationis DCCCCLXXXVII &c, Huitjeldius in Hi^
floria EccUfiaflicat
Oft
■
______ scqndiæ hxustr. tomws nonus, n
CAPfxvii: —
De B. OTHINCARO & S.LIFDAGO Ripen/ïum Epifcopis.
OThincarum feniorem ferunt ab Adaldago in Sueoniam ordinatum, ftrenuè in gentibus legationem fuarn adimpleffle. Erat enim, ficu t fa
ma nos tetigit, vir fanftimrnüs, &. doftùs in fis , quæ ad Deum funt.
Quantum verb ad feculum, nobilis, & origine Danus ; ünde & facile bar
baris quælibet potuit de noftra religione perfuadere. Cæterorum verb Epifcoporum vix aliquem fie clarum prodit antiquitas , præter Liafda- gum , Ripenfem, qui& miraculis fuit celebris, & transmarinis prædi- cavit, hoc eft, Süeonibus, & Normannis. Adamus pagina $t.
Odincharus filius Toki, ducis Vinlandenfîs , federn in Ripa ha
buit. Nam tertia pars terræ Vinlandenfîs , patrimonium ejus fuifie deferibitur ; Et tamen' vir tantarum divitiarum miræ fuit continenti«.
Cujus unum virtutis exemplum erat^ quod omni Quadragefimali tem
pore, femper alternis diebus jufierit fei verberibus â quodam luo affligi
presbytero. Adami Scholia^ j
' Cap. XVIII.
De Beato HAR ALDO, Rege Danor um ö3 Noricorum, Martyre.
H
- .. , i . • 1 • J
Araldus RexDanorum, religione & fortitudine infignis, Qhriftianita- tem in regno fuo Jam dudum benigne fufeeptam, usque in finem cönftanter retinuit. Unde & regnum fuum fanftitate & juftitia confirmans, ukra mare in Anglos & Normannos fuam dilatavitpotenciam. Emund.
filius Erici, tune in Sueonia regnavit I qui Haraldo confcederatUs. Chri- ftianis eb venientibus placabilis fuit. In Norvegiä Haquin, princeps erat, quem &c. Haraldüs Ghrifticolis placatum reddidit. Adamus pag. 50.
Noviflimis Archiepifcopi temporibus, res nôftræ inter barbaros fraftæ ; Chriftianitas in Dania eft turbata; pulchrisque divinæ religio- : nis initiis, inirmcüs invidens homo, fiiperfeminare zizania conatus eft.
Nam tunc SuenOtto, filius magni Haraldi Regis Danorum, multas in patrem molitus infidias, quomodo eum jam longaevum, & minus va
lidum regno privaret, confilium habuit cum iis , quos ad Chriftiani- tatem pater ejus invitos coegit. Subito igitur fafta confpiratione Dani Chriftianitatem abdicantes , Suein conftituunt Regem, bellumque Haral
do indicunt. ....
At ille qui ab initio regni fui totam fpem in Deo pofuerir, tunc vero maxime Chrifto rei eventum commendans, dum bellum exeera- 980, retur, armis fe tueri decrevit , 8c quafi alter David procedens ad bel
lum , filium lugebat Abfolon , magis illius dolens fcelus, quam fua peri
cula. In quo miferabili, & plus quam civili bello vifta eft pars Ha- rakfi ; Ipfe autem vulneratus, ex acie fugiens, afcenfa navi, elapfus eft a,d civitatem Slavorum, quæ Julinum dicitur. Ubi contra fpem , quia pagani erant, receptus, poft aliquot dies ex eodem vulnere deficiens, in
B 2 con-
