riAPAAOYNAI wSATANA

(1)

Evv Qsco.

DI9SERTATIO PHILOLOGrCA

PH2IN PAULINAM

riAPAAOYNAI wSATANA

i COR. V. _5,

EXPLICxVTU/iA.

; - ' QUAM,

VENIA AMPLISS. FACULT. PHILOSOPH

i IN REGIO ATHENjEO UPSAL.

.

moderante

Mag. JOHANNE FLODERO.

Grjec. Ling. PROF. Reg. _{et ord.}

PUBLICM SUBMITTIT CENSVRJE R:ab A4ajistatis Alumnus

jonas braendstrom,

GEVALIEIxSIS.

IN AUDIT. CAROLIN.

MAJ. DIE XIX. JUNII.

ANN! MDCCLXVI.

H. A. M. 5.

U P S A L I iE.

(2)

Kougi. Maji.-ts

TROTJENARE

och

SECRETERARE

uti RIKSENS höglofl. standers

BANQUE,

HÖGJEDL

HERR ERIC SCHRÖDER.

• ELOQUEN'TÜE och

POESEOS LECTORN

VIT)

KONGL. GYMNASIUM t GEFLE,

ADLE och höglMRDB

Herr MagC BERGSTEN.

handelsmannen i gefle,

HÜ: ^j ^I

^

HERRLARS SCHRÖDER-

MINE GÜNSTIGE HERRAR.

IEDER, MINE HERRAR, 'varder detta rivga Academi*

fka arbete vordfammaß upojfradt, under den» ödmjuka fortrofiati, det en Jadan min drifiigbet ej cgimfiigt utty des. Affigten ^ar, fa väl at ahnarmeligen d daga lägga

denhlgagtning, livaraf mit inre for EDREperfoner,MINE HERRAR, ar upfyldt, fom at bjerteligen bnfka, ^det vil»

. leALLMäGTENtiIdelaEDERalladehadetimmeligaockan*

■deliga förmåner, fom gira EDER framtid fbmogfam och evigbeten glädjefull. Under en fädan bnfkan barjag äran heßdndigt

framhärda

MINE GUNSTIGE HERRARS

ödmjuke fjenaré

JONAS BK/ENDSTRÖM.

(3)

HANDELSMANNENT i

GEFLE, högagtad

HerrPBR^

min enda broder.'

Di Jag under välgärningar et fä \ål begynt, fom hittils fortfatt cfkiHagtigjt följe af MIN BRORS

Min

vandring! lårdoms

riket, år ingen ting

nödvän*

digare,

ån at

DIG,

MIN BROR, äfven frambäras de förita

frugterna,

fom Jag förmått hopfarnla.

'Mit

upfåc

år ingalunda nu at befkrifva MIM BRORS Mig bevifta

godhet;

emedan få val MIN

BRORS

affky for ågpa kårleksprofs utfpridande>fom

Min o

förmögenhet

^atmed fina

tillbörliga fårgor

dem affkildra, Mig det

förbjuda.

Neij! defla blad framlå*

mnas DIG MIN BRöR,al!enaft fåfom ^et litet

prof a£

den årkanfla, hvarutafMit

hjerta

brinner, hvilken ock ej förr ån med

Mig, utflåcknar.

FORSYNEN bevare MIN BROR ifrån aliaolyc¬

kans

vidriga

anftöter, ock

upfyllg

MIN BRORS lef-

nad med

vålfignelfe

både uti

andelig ock timmelig

måtto!!

Så kort, men at

kjerrat önfkar

MIN EN DJ BKOD ERS

<*, j. ;x.

trogne *ch ffirhunrfn* brm

Jonas

(4)

VISITEUREN

VID STORA SJÖTULLEN t GEFLE»

ÅREBORNE OCH

WÅLAGTAD,

JOAN BRjENDSTRÖM.

SAMT

DEGDESAMMA HUSTRU,

MARG. HORDUNDER.

MINE HULDASTE FÖRÅLDRAR.

de(Ja blad någon Ibra _tillagnas, fa dr det vifJerU-

^ gen Mine Huld^a(Te Fåråldrar; tyi, utom den naturli¬

ga fbrbindel(en,

åro

Mine Huldafle Fåråldrars, Mig, ofta med _egna förmåners aßdofättande, bevißa otaliga välgär¬

ningar de fkal) fom Mig dertill foranlata. Svarade min fhrmbgenhet mot min arkanfla, vore jag lycklig; men när

den förra tryter, tilläten da,

Huldafte

Foråldrar, at E- dart barn

gläder

flg af det Jäkra hopp, at viljan anjes för fwllbotdan. Alt det, fom, til en Sonligvbrdnadsbetygan-

de, hos Mig

flår,

dr, ^ati bdmiukhet framlämna defja ra¬

der, famtmed ifriga [tickaranropaALLMAGTEN,detvil¬

le HON med

'halfan

underhälla MineHulcbfleForåldrars

nu annalkande ålderdom, famt,efter ^en fullbordadfornöij- /am lefnad, flytta Mine Huldafte Foråldrar ifrån jordifk

fållhet til himmelfk och evig

glädje.

Sådant blner [kola altid upjändas, af

MINE HULDASTE FÖRÅLDRARS

XydigfteSon

JONAS

BRA.NDSTR.ÖM.

(5)

D. D,

§• I,

uura indicatum efee Paulo, in Ec«

clefia? Corinthiaca? gremio fove-

ri hominem, tam nefando _qui (q pol 1utr;;t inceldu^, ut, uxotis lo-*

co, haleret novercam fuarn, into- lerandam illdrum negligentiam Si feveriori

cüfcipjina religionis foci-

os cpércendi ( udium remi/Tiu$ bis

inerepat verbisI oKaos ccvMtrcu tv vyiv tto^vIioc, n&j

roäJ-

TY] TSOPvllCC, tjTlS 8ål tV T(HS E&YSGtV ^CVCjj.ttTCTCU, O <Sf> fw£lttf6

riva, Tie Traras e%siv. Kod vyfis wetyvciooylva ht, ^vyy ty)

y.uÄÅcv ixzvSfUciT?, 'Iva ex ylstvyciv c rc ey(cv it-

ro 7?ctr,rots. Ey® yh y&$ ds- :uismt acooyuri, 7rcc(a\ cl ra

mlvytXTij rjh] yjx^ixcc '&$ 7,TotféZv rev trea ttro xctrs^

yacc'y.s»

ycv ... 7rotea(lbvc>:i ra Éaraicc, 'Iva ro 7rvevyot ea§7 sv

ty Yyitjcc, T8 iiygibt jIyjs8,

\Jbi valeatro

ITAFAACT"»

KAI TIT SATANS, itaperbrevi,

habita ratione fatulra-

tum, expofituri fumus

commentario^

ut

inde

quoque cxiftimandi couia detur de altero Paulino loco i. 'J im,

A I. acf

(6)

& ) 2 ( $

I. 20, ubi Paulus dicit fe tradidille Hymen#um &: Alex*

andrum r£> Earava, 'Ivu itc&mvSofåt im\ ßKucrtptifxtfv.

§< H.

Dictionem iftam Apoftoli expofituros interpretes

in partes abii de obfervamus. Fuere,quum ^ex antiquio-

ribus ecclefi# patribus, tum recentiorum non pauci, qui refptci heic dicant ad fupremum exeommiinicatioiiis ec- clefiaftic# gradum, & fignificari ^fao-et illa folemnem de- olarationem, Apoftolica fa&am äu&oritate, nec tamen fme confenlu ecclefi#, quod facinorofus ille,exfors fpi—

ritualis Chrifti regni, Satanic# fubje&us fit tyrannidi. A-

lii _contra, _quos inter nomina profitentur fua ex veteri-

bus AMBROSIUS, HIERONYMUS, CHRYSOSTOMUS,

SEDULIUS, THEOPHYLACTUS, &c. & ^ex recqntio- ribus, GROTIUS, Lud: CAPELLUS, LIGHTFOO- TUS, BOCHARTUS, &c. referenda verba ifta putant, ad extraordinariam _poenam & adfli&iones inceftuofo illi,

Satan# ope, imittendas, quafi fenfus föret verborum

Pauli: ftatui quidem apud animum meum, tam atro cri-

mine notatum hominem Satan# permittere potefiati, qui

corpus ejus, immifla dolorum acerbitate,contundat, ut triftifiimo illorum fenfu taftus, mifio flagitiis nuncio,

ankn# ftudere incipiat faluti. Quam vero folidis h#c-

ce fententia nitatur fundamentis, ita paucis filmus vi- furi, ut, eadem opera, priori explicationi roboris non nihil concilietur: Et primo quidemfateamur oportet,con- cefiam Apoftolis fuifie pecuiiarem miracula edendi facul- fatem, eamque eos exercuifie nonnunquam, vel illata

morte, vel inflictis corpori malis, ejus vero ufum adli¬

gatum

fuifie

Satan# minifierio,vereor,utdicerequisquam

jure queat: quin contra Apofioli ipfi, quidquid, ad

iuum ipforum nutum, fiebat

fignorum

& prodigiorum ^,

id Diyin# virtuti uniceadfcribebant, Sic cum Elymam

Ma*

(7)

& ) ³ ( &

Magum ccecitate fe percufTurum myiabatur Paulus, non Satanatfeillum tradituruna indicat,auü ipfoufurum fe^tam»

quaminftrumentopcena?jnfligendse,(edDivingeidopusvir»

tutis fore manifefte agnofeit: tM} inquit, %elq tS yx>gltt

ml _(rty _{k» r.} A. a). Neque dixerit quisquam, quod in

Anania ejusque conjuge b), tallaciae nocatis crimine, fta-

tuebatur feverioris exemplum difciplinae, aliundeefle de- ducsndurOj _quam quidem ex omnipotentis manu Dei, vindidta? fulmen ejaeulante in feeleflos homines, fine

ullo mali genii adjumentp. Ut ergo lubentiflime agno-

fcaraus, i?iter alia Apoftolis concefia bene%Ia, etjam lo-

curn fibi vel praecipuum vindicare, jus ipfis impentandi Darmonibus, idtamen magis pertinuille exiftimamus ad

contundendam tyrannidem Satans, quam ad ejus ftabi- ^-

liendum in homines dominium: id utique adfeverate di-;

xerimus, _nusquam, quantum qukiem nos meminerimu^

occqrrere huc referendum vel praecépturn vel exemplum.

Neque

ert:, quod quidquam

q uteras

prsefidii in verbis,

quse v. 4« leguntuc: sv rä cvoßocri t£ t^fxcov

'irjaS

%£/- sS, &, ö*ds» rij

&jva<[j.gi

T8

Kugln

YßKv

'Itjcr&

XpyVt qua

ii indi

careturopus'fuifle peculiari

JWfco,

cujusmodi non exe-

gerit

ordinarius excommimicationis afius^ fed

^{quae ne-}

cellansvideretur, ad obtinendamSatanseoperam in affli-

trendo mifero; nam eodem heic modoexplicari poilunt

verba illa, ^ae in Apoftolicis aft-is, ubi feniores & fcri-

bx ka adfantur Apoftoios publice docentes evangelium

c): ev Ttoict ovvd/Asi,

tj

h >7tolep cvoi.tMTt i7retrjcrocTe r&ro yf**7e9 fciiicet ro 'iws ^cvopcc, in verbis Pauli, referri pofle vi¬

detur ad mandatum ^aDomino Chriilo datum, &r\ Ju- fdfAif ad

illius noandati

certam

eflicaciam, fine

quaj va-

num eilet

ipfuna mandatum,

^ut

ienfus hie fatis

commo-

Ä 2 du»

b) Att,

XIII.

it,

h) A®. F.

s>

c) ÅSi% IF.

t

(8)

L

SK ) 4 < '

$ Y

tlus efre quéat:

rnuniti

au&oritate

Chrifti,

qui jus dedit

fecclefiv fuö exterminandi _coetu, qüi Chrirtiäno fe iodi-

gnos noraine prvbent, hac, inquarn, muniti autoritä¬

re, h. ^e. ev rev cvcy.ce.ri 'lijtrjt, atqueir/iiper confifi före, ut

qiiod vos feceruis, erficäx fit Stratum, b,e. tvv r?j

åuvcc*

t

just %&$ expelli.e exgrefnio ecciefiv, qui tam nefario fe _:f polluit flagitio; id enim fonare nos quidem exiitimamus

te Tiuppaosvai tejp ILaruvoc.

§•

m.

Sed vero huic explicationi

adverfari

ajunt verbom

^begotfövai,

ut quod in fcriptis N. T. non ferme ufurpa-

ri fveverit, nid de ilbs, quijudici, tortori aut carnitici aliquem tradönt excarnsficandum, cui fidem adfértioni

faturi adferunt förets,

naga^vat

ra y.girej & ^rev vTrngértf

*h 7ragaåtvat eis

tvveföiu

& e) eis Bciv^{ar cv} /)

^rragaSSvWi

tois /3aravi^aHsg\

'7sa'ga^8vai

"rols sl&vétiv, eis ro yasiyatat

savgoötai b). Et in fpecie huc facere ajunt verba Del,

1

quibus Sätanv permittit Johum,quo libefét, modo cru-

ciandum

V*

lin, qute

fic jreddunt bi

o

'Tragotåiåaiyl

ro*

'ccvrevj Åt excommunicationem ecclefiafticam duriori il¬

la loquendiforma notatamefie usquam, äufnotari pofie,

Vereri fe inquiunt, ut probari

po/fit.

Eflro, concedatun,

alias in fcriptis N. T. mitioribus föreriv notari exclufio-

nem peccatoris a coctu & communione ecclefiv, ut ra

'lyrj cvvavUylyvvrQai rots £% vTtccv.éari re» Åoya i), eyy?Jva- Sai ano rav 7Tci8vrc/)V rd tydvéaÅa k), digerixbv dvßgaTiov yerd ylav d clevrégav v8$etlav ttagaireit&ail), eyßccAeiv rvjs h'/Mtlus m): quod

ii

etiam daremus, neque in Jud.vo¬

rn iti

d) MATH. V. _27. e)MATH. X. /7. /) MATH

X;zi.

g) MATH. XVIII; ^34. b) MATH. XX. 19. i}

2 7'befs. III. _14. k) Rom, XVI. 17. 0 Tit* TIL 10. m)

3. 5OH. ep. V. 10.

(9)

& ) y C $

rum fcriptisPaulina huic fimilem locutionem Ifto ufur- patam fenfu occurrere, inde tamen elici non pofle exi- ftirnamus argumentum fiifficiens, ad illam convelkndam jfententiam, qua de excommunicationis quadam fpecie loqui heic Åpoftolurn adleritur, imprim.is cum huic de- fignandserei adcommodatiffima fint verba, five ^notio fpe-

«ftetur tS vrci^c:cl8vcii irifö, five confideretur, quid voci, jun&um verbum hoc fignificarequeat. Non ^e-

nim is tantummodo _? _ex Linguae ufu, dicitur

vccgado&ti-

ven ratr qui alicui traditur externis & corporaiibus adfii- gendus nialis» ^verum etiam, qui modo quoeunque& fi~

ne alicujus permktitur juri & poteftati, ut vrx^aöcB-sd rd>

Eärtfrct is etjam dici _queat, qui exfors fpiritualium bo¬

norum, qtiorum fruendorum copia in ecclefia tantum Chriftianorum pandknr, feie ad Diaboli adplicat focie-

tateni. Ita ni^mi^rum calculos _ponere licet: donec qui$

Verum fuerit ecc'ejla- membrum, Chrifti fubeft Juri 8c dominationi, fuis vero flagitiis qui id meruit, ut ab ee-

clefiaftico excludatur coetu, is ad cohortem adgregatus

illorum, in _quos tenebrarum princeps dommatur

/

ejus rc-fte vocatur iubjeftus poteftati, idque non invito lo-

quendi more, qui alias in S,a S:a frequentatur. Utique

enirri, dunq (alvätor monet, tratres, qui adverfus©mnem obftinati admonitionem digni Tunt excommunicatio-

ne vel publica vel

privata,"

habendos efle ^pro gentili-

bus ;/), implicite indicat, excidifleiilos^fidelium iocieta-

A 3 te

n) MATH. XVIII.75, leq. Verborum, qu<z inhocloca

leguntur, verum fenfum, non adfecutus videtur THOMAS VRAST&S: ita mim in Di/p. de excommunicatione ec-

clefiaftica argumentatur\ Si qnis fräter, b. e. Judaicce fo~

Hus religioms, tibifecerit injnriam, ^nec cedere voluerit re-

prehenfioni, privatim primo & dein) coram pluribus faSlce^

indicato Syntdrio9 h, e. tu<z religionis Magiflratui ipd enim

(10)

?K ) « f &

te, föciosfaclos diaboli, _quum, eodem veriffimo au6frx

re, iili omnes fint uV o-g aocrcwoi o). Et qui, e- jurata coslefti veritate, fe vitlis mancipant & fiagitiis, lx- rge7fovrc4t oTrlaoo T8 Zarcwx p): quare etiam, qui adagni-

tionera peccati perducuntur ävocvy(p%<riv fa rfa ré b)ccßoAa:

nuyliks q). Quid ni ergo etiam dicere poffimus, illum, qui exterminatus ob flågitiofos moresafideiium coctu efi, cefflfie in jus 5c dominium Satans? 6c an iufto durius 6c infolentius iocutus videbitur, q.ui, dum declarateile iiti«

usmodi hominern a communibne fiacrorurn exclufum,

tiicit feillum

7rcigc£$Svxtr£

Zccravccl Id ufique fert loqueiv

di ulus, a facris celebrattis fcriptoribus, ut is dicatur id

fa»

ait ftiKÅvjvlccv heic defignare):. quod (i hunc etiam audiie no- literit, fit tibi ut Etbnicus Publicanus, /;, ^e.perträbito illum ad Romanorum tribunal. Non vacat nunc in hujus

Veritätem explicationisfpeciatim inquirere;-necpatitur pro- pofiti ratio, ut fub examinisineptdemrcvocemus SELDENI (mientiam, qui L. I. ^c. o de Syned. in ER ASTlANA ii*

eet nonadquiefcat expofitione, adferit tamen ex hifce ChrE

fti verbis mUurn elicipojje argumentum, ad proband/im ex- eommumcdtioncm ecelefiaflicam. Nofiro fuffecerit infiituto indicaviffe-^> irnnere heic falvatorem, qui pofi publica??i pri- vatamqne reprehenfionetti in malitiaperfever^averit, eum lo-*

co ethnici babendum ejje, fugiendum ejje ejus commercium

&familicmitatem, ut qui, non minusacgentilis}exfors quum

fit färres fideiium urnorns,putetuvejje vtsoi%&cric& räXaruvcL Pluribus dshifce fahatovis ^verbis di.Jerentem vide FlTRIZV- GAM, de Synag.Vet. L. 3.part. I. €. o) Att. XXVI.

ig. p} /. Tim. V. 1 q. q) 2 Tim. II. 16. Ejje hane lo-

cutioftem dvxviffivriv fa rijc tS åteccohu Ttcty'Eoc, ellipticam^

reele monef GA TÅKER US {in arherfariis ptifeeUäneis C,,

XXXIh) hoc medo fuppleudani \ reßpifeentes Biajtoli laqueis Je sxpcäiant*

(11)

» ) 7 ( $

facere,quodfa&um feu futurum deckrat. Et fanto qui-

dem minus mirum eft, horrendum quidpiam fönants

loguendi

forma ufum heic efleApoftolum, quod certum efle videtur, nonde leviori fermonem eile excommuni-

catione, _qute in fbla confliterit feparatione ab ecclefiae communione, fedindicarigraviffimum Anathematis ful¬

men, quod forte refponderit rZEbraeorum &con-

jun&um fuerit cummaledicttonibus, diris&exfecrationi- bus. r)

§, IV.

Porro vero etiam_, q in extraordinariam ^, Satanae minifterio, corpori inferéndumcruciatum & adfiictionem

urgent, infpicere ^nos jubentin finem rr\s

7tcc^b&ebd,s

ab Åpoftolo indicatum, qui efle dicitur cke&qos rys- crofxcV,

*v a ro Trvsvpci erooSrj. Ubi co fenfa fibi opponi ajunt<rd^-

vm ccijuris utiIIuci referatur ad corpus, hocad animam, quali indicaretur, inceftuofum fatansceile permittendum morbis& adfli&ionibus variis vexandum, ut anima, hi-

fcc domita inflrumentis, fcelefros pertsefo mores, fui que¬

rere difcat teternara falutem. Neque quidem nos nega¬

mus, quod permukis etiam exemplis probat GATAKE-

RUS s), vocabulum in icriptis N. T, modo to-

tum

defignare

corpus, modo hominem& hunianam na*

turanci, immo etiam humanx naturte infirmitatem, fed fic ^tarnen contendimus, illud _quoque, in primis dum opponitur rZ wv&fjtocrt, notare corruptam&iibidinipec- candi obnoxiam naturam,qua; alioquin, exScripturas fti- lop vocatur vetushorao, quemdomatfpiritus fan^Hgra- tia, Tjyivjj.uros titulo fignata. Quam fecutis notionemhaut

difHciie fuerit intellectu, quofpeciet iile rys <tok>kgs okeb*

^

r) Conf. SELDENUS

de

jure Nat. Gent. Z. IE".

& g. ÖT de Synedrio Lib. I. F1TTRINGA de Synagoga

Fet. Lib, III. s) de fr, 71 btifr, Ca?, F,

(12)

JK ) s C JK

fe?

Impccrandus

r&>

7fea^8yoct

^roo Zoirwa. Nempe nön

aiio fine vibratuna fuit excoromiiidcationis fulmen, niß

ut eoicfusflagitiofushomo, domita carne, h. ^e. ^peccan-

di lubi-dine, ad fanam rediret mentem. Neque ifla

et? hoc modo expiicata abludit multum ab aliis loquen-

di formulis, in fcriptis lacris celebrari folitis: utique e- nim, qui meminit Bocvoiroony rZv

7.r^oc^ecov

rS ctco^ktos t>

ZoivgooffiV rifc vccg/xs u)^, sccvgooetv tb r/uhcaa ccv&g&trs> v)%

illis vindican, qui ma'is domandis

cupiditatibus ftudettt,

ei non infolens videbitur dicfcio illa, _qua ex iflarr,s <ra§-

Kc? zcivfwtret & Vs'/^oöcst enatus falutaris

efFectus

voca-

tur rr,£ c-o££Kc<r. Atque fic ^parurn,

quod

ad i-

pfam

rem

attinet, interefle

putamus, u rum ro

nveZfuc,

interpretens animum, cujus procuratur falus, per inte-

ritum carnis, an fignificäré

dicas

gratiam

fpiritus, qui

tum demum confervatur, fi perlt caro,

f v.

Sequitur, utnunc

denique difpiciamus, quid

^ro¬

boris infitirUllö argumento,.

quod

ex

perfbna tradenta

& tradita depromitur. Sive* inquiunt,

rcfpexerimus ad

perfonam Satanicse permittendam

potefdati, five

adilu m,

qui tradkuraseilet, patebit

manifeßißime, indicatam

heic

eile extrsordinariam pcena? irrogationern?

profeauram

ex

peculiaribus, ^quaeApoflolis

conceda

erant,

donis, Ta-

le enim fuifie dicunt viriflagitium, ^ut vel acerrimum d- vct&tpum fulmen parum videri

poffet

ejus

relpondere

gravitati: neque prarterea,

qui

pocnaro

hane irrogavit,

erat ex viiiori Ecclefire miniftrorum ordine, queis pro- mifcue excommunicandi jus datumfuerit, fed Apoftolo-

rum princeps, aquo non

expeefcaveris, niii.extraordina-

rium in _corpuspeccatorisJudicium:

i& quidem diftinguit

A-

t) Rom. FlII.u)

Gäll.

V.13.

v) Rom. Fl. (.

(13)

« )

$

sc

Åpoftolus id, quod ecclefiae ineumbebat, nempe fub-

Jatio >em improbi e raedio illorum, qua^ efl excomtpu-?

nicatio, ab ^eo, quod ipfe conflituerat facere, _nempe

tradeie ilium Satanoe. Fuit quidem Apoflolus dotibus

inftruåus emjnentiflimis, _quse vulgarium Ecclefia: rniui- ftrorum cboro eura fecreverunt, an vero in ea fpeåarl

excellentia ipfeheic velit, dubitavero admodum: & tan- to quidem majori jure, quod non ita fibi vindicare videatur Arbitrium in inceftuolum hominem, ut nivllasec«

tleliae partes relinquat. Dum enim dicit:

*}hi

7tot,~

^oio^vcn rc> Tcizsrcv ru> Zasrosva;, non indicatum vult, fe feorfum ab eccefia i4 adverfus i 11um ftatuifTe, fed quid

ecclefi# faciendum efTct, fui tantum prajmonflrat fuffra- gii prserogativa; quare etiam difertimait, non aliter il*

lam peragendam efle

7rcc{ccåocriv>

nifi Corinthiis&fuofjsi-

ritu in nomine Jefu congregatis x). Neque quidquara oppofitx fententia? accedere prafidii indeputamus, quod

in altero loco ii Tim. 1.20), non nominatoecclefiaecon-

fenfu, Paulus folusdicit fetradidiffe Hymenium ScAlex¬

andrum Satanar. namque ufu venit nonraro, ut, quod

ecclefiafticus peragit coetus,id pecöliari ratione ejus prin- cipi Sc re^tori adfcribatur; quomodo, quod ^uno ^inloco

dicit Apoftolus, Timotheum efle ordinatum fuarum Jm- pofitione manuum^), id aitero loco exponit ^\xeru imS!»

ceus t*&g£(rßvt£§iii. s). Qui vero pra*terea urgent criminis atrocitatem, cui excommunicationisfupplicium

riequaquam fuiflet

refponfurum,

illi animum attenderc

ad ^ea^non videntur, quarineodemhoc capiteantecedunt

Sc fequuntur. Primoenim v. 2. hoc

Corinthios

increpat

nomine, quod efuo^{eoetu non}

pridem ejeciflent,

qui in-

B cefto.

x) Conf. FITSII Meletemata

Leidenßa Sett. FIIL §.

30, tf MARKU SyllogejDiJfertationum

Phih TbeoL E#crce

. XIX 3) t

TIM, L

6. i) I

TIM. IF,

>4-

(14)

JK ) »° ( JK

eefto fe polluerat flagitio, quo ipfo, oblique, fufc 'vide-

tur, indictt fadum ab illis fuiife, quod in tali cafu fieri debuiflet, fi quidem facri communione coetusillumjudi-

caviflent indignum, _nequealia graviore ecclefiaftica cen- fura animadvertendum abillis fuiffe peccatum hoc.Quam

fententiam fuam & voluntarero ut magis declararet,quoque melius intelligerent Corinthiij quid faciendum fibi edet, fi poftmodum etjamexifterent, qui vel tali vel a- lio fe contaminarent fcelere, addit v. IL vw) os

sy^oo-^a

tJ/x/v, fjtri cwvoiYWfAiyvvD&ii suv ris

oi$sh(pQS

^oyOjActrofteWs i]

vos, rt 7th.eovsv.rviS, $j

idoohchocr^rjs

^> v hdåo^cs, % /ueSveos, fj

rov roiértp py aweSthv. Quafi dicat: nein pode-

rum ita fitis ad caftigandos impiosremifli, uti nunc fui- ftis, dicam, quid omnino vos facere oposteat: expellite

ex veftrae gremio focietatis, & prorfus veflro corividu indignos judicate, qui vel rto^velu ^, vel alio gravion de¬

licto fe polluerit. Huc retuleris etiam acerbiorem Apo-*

ftolicam increpationem v. t» % vpels ne(pu<rtekvot sqs,

^

é"x)/uuhhov sTtsvhriTcirs-, inquibus verfeis rede judicat^HEU-

MANNUS ä) vehementioris ef|eformam interrogationis,

cui exprimendae infervitnonnunquam,quum apudSacros,

tum apud Profanos, vocula _%

b),

ut fenfus fit: Vos ne,

IHetfit, qui iuis flagidis facrum polluit coetum, animo

rfhilo tamen minus eftis quieto & fecuro, quafi re^ o-

ir nes falvaseffent? cur non porius ludui vos dc ris accr-

b'/Timo, ejedo ex veftra focietare incefluofo viro? quo quidem in Iogo nominatum ludum & explicaro xpm.

t poteris de eo, qui praeceptam e/edionem ex ecd'.e-

ii- a:itecedere, & qui eam iequi debuerat.

Audbthra^i-

p<. eft OBJGENES e), confvcvifle Chriftiänos,

fui&SS&f

qrrp

fi) £rEcmuia Deg ncuvn b) Fid. Aä.Xx. lL

3-—' IX. 2ß c gmf. RAPHELIfAnv.ot. Philoi. fn N.

tx Häxi DÖy Q. o] contra CELSVML. HLp. ip. jyz.

(15)

9K > » ( &

qüe (empöre, excommunicatos

lugereut

moftuös, haut

ferme aÜo modo _quam Pythagoreorurn fchola asvorucpt»

extruxit fuje defiertotihus difciplina?. Verba ORIGENIS

hxc funt: året ds ods' umoXaKcrocs

^TsSvqxorgcs

ra&sa råsw ccasKystccs q t tv cs urens vevtxqpsv8sds vsy.^ås TievSSai. Sermo-

nem autem heic efiedeexcommunicatis,patetmanifeftis-

fimeexver,bis antecedentibus, ubi contraCEL$UM',Chri- ftianosvocantem nugaces Circulatores, difputans ORI-

GENES hoc nomine teveriorem iilorum difciplinam lau- bat, quod råscl[xoc^tccvcvt&s pccÅtscc rås cckoåa^divcvrcts^ct~

nsÅ/vixct rå kotvå. Ubi id quoquedignuro eft, quod per-

pctidatur,quod expeccatis, wnthmlcw me erdp^ur*, prarci-

rs e norninatur ukoxocrlo&^ quod vocabulutn, fi in ipecia-

ii ac^tiKumienluexplicuerisde intemperantia in sebus^ve-

il« ieis, nonvideberis averkiieablumle: ut hoc _quoque argumentum opponi poffit i

Iiis,

qui contendunt excommunicationis

fiippUcium levius fuiiie,

quam utrysnedstöts atrocifati

refiponciere

ullo modo pofiit. Ceterum vero, fuifie illum lugend i vefiesquelugubres induendi morem, iiio incalu, adeo foiemnern, non forte immerito exifti-

mat HäMMANDUS ^), ut, a confequenti du£ta figni-

ficationis ratione,nsvB-^vnotarenonnunquam videatur ex«

communicare: Sic enirnputatro sa3*7v ^svåvttve) idem lo«

nare, ac cafcigandi animo venire; & quum

Åpoftolus

ait

Vererife pr,sxsovtca rocnsivdrqo £>ecs, & neipfe cogeretur 'ev&ttv ticåxås rocv trqoqpocgtqxorav f), indicare putaturve¬

rerife maxime, ne, cum iterum inviferet iilos, deprehen-

deret inter illos grallantia vitia, quibus mancipatoscoge-

retur ex fäcrorum communione excludere, utro 7revSs7w

rås w^oqpoc^tqyorotsidem

fit

ac

cctcsxdvvsiv

råssxttÅqr-tocs. Ne-

quereticendum heic putamus ro

ra^stvåSoct opponi

^ra (pv vtd&oct, quod Corintkiis tribuit PAULUS innoflro

ioco.

B 2 Nem-

4)obs ad.i Cor. V. t)2Corinth* //./• f) iCor. JXII, 21«

* _/

(16)

&

^. ) 12 C £

Nempe7fs$v<Tiufjigvci in

fenfu Paufino

vocantur, qui Iseto, tranquillo & fecuro funt animo,

quales efie folent,

qui,

fuis confifi rebus,omnia putant efle falva ^: contra ea ve-

ro to tct7teivii<8tti indicat animumdemiiTum & moerorem ex eo conceptum, quod eventus non noflris reipondeat optatis. Sic, dum Paulus dicit: vfxé7ehl 7re(pvaioo.ixevct, ar-

guit & reprehendit mentis fecuritatem,

quod

incer vida,

medio in illorum gradantia,lacti viverent,& in profpero

rerumfuarum habitu exfukarent. At vero dum poflerio-

ri ad Corinthios Rpiflola C. XIT. metirt, ne r«7r?;va<r>j »V

prehenderetur ecclefise flatus,

ut»

pofito gaudio, quod

ex hncrefcente fide iliorum &pietateconceperatantea, coge-

retur non finefingulåti mentis ru7tst\doTei &moerore, cen- fura?ecciefiaflica? aciem ftringere. Nam, ut rede BEZA

monef, Nihilerat, quomagis exfukaret Apoflolus,quam

profperofua? prsedicationisfucceflu; contra nihilerat,un- de trifhore & demidiore animoredderetur, quam quum

cerneret fruftra fe laborade. Hoc ergoefl, quod verbb

Tct7isi\to<jYj

yefruit

dgnificare. Efient quidem perrnulta,^qux

addi non initoliter pofient ad intelligendam exeommuni- cadonem, qualis tempore Chrifti &Apoflolorum viguie,

ut inde eejam exidimandi copia daretur, ^an ^eo Paulina ffierts referri queat, fed cum, ob rei familiarisanguftiam»

longioribus ede non liceat, hic finis eilo.

a D. _a

•f* _❖ 4»

ff ^