3P
D. D.
SPEC MEN MECHANiCUM
NOVA Μ MACHINAM
SEGET1BUS
TRI T URANDIS
IDONEAM
SISTENS.
Quod
Confent. Amplijf. Ord. Philofoph.
In Regia Academia Upfalienfi, PRjESIQE,
Vir o Celeberywio
m. Μλο. Samuele
DUR/EO.
Pby/. PROFESS. Reg. & Ord.
Reg. ACijd. Scient. Holm. MEMBRO.
DiiTertatione Graduali Publica: Cenfuree fubmittit, GÜSTAVÜS Z. TiSELIUS.
.V D. M.
Nericius,
In Auditor. Guftav. Die IV Junii
Anno MDCCLXXIII
H. A. M. S.
UPS A LUE,
Typis Edmannianis,
IN S:AM R:AM M.-TEM MAGM/E F1DEI VIRO,
Dioeces. Stregn. £PISCOPO Eminentissimo,
Vener. Consist. PRiESIDI Gravissimo, Gymn. Scholar. EPHORO Adcüratissimö,
S. S. Theol. DOCTORI CELEBERRIMO,
D:NO ] Λ C O il O
S Ε R Ε Ν I O,
MACCENATI SUMMO.
NEC vi- SUMME isf- AD MO DUM REFEREN.
DOCTORIBUS AT*
PRjEPOSITIS, Reg.
SYN ED RH PATRONIS
SA-
Υί RO
ΜΑΧΙΜΕ REVERENDO ,"
Dioeces. Stregn. ARCHIPRiEPOSITO Meritissimo,
Vener. Co>?sist, PRiESiDI VICAR-0 Dignissimo,
s4 S. Theol. DOCTORi amplissimo ,
D:NO DANIEL! Z.
HAL L Μ A N,
PATRON O OPTIMO.
NON RIS
DIS, ac PR&CLARISS1MIS DOMINIS
(&ie MAGISTRIS ,
Gymn. LECTORIBUS, ADSESSOR1BUS, FAXEN TI SSI MIS
CRUM.
Vir is Admod tim Revérendo
a c Prceclarifßmo ,
Animarum quas ad Kihi &
G rarfve c <>11 igun tu r, PASTORI VigiräntiflTimo.
Maxime Speciah i Ii, Judici Militari
Conidltiillmo,
D. M. ANDREiE|ü. HAQUINO A.
PALM, i WESTMAN,
FAUT0R1BUS PR0PENS1SS1MIS,
Vev. ev ahmi a wente, cl· infignta ρ lur a a ne benevotentia
documenta, confecratum voluit, dehnt
Audi or.
ÅNKE PROSTINNAN
FRU CHRISTINA REG. FLODIN
född DAHLBOHM,
M/.V HULDA ,
up fci detta blad, Min Mor, Ehr ömhet ni ål a
·"
Océ vältalighet för almänheten pråla,
Det hv arken /ägnar Ehr, ed fallit på min lått5
Me?2 itfg, 7^' Z^r, gåfva. jag kan gifva,
M/ίί bjerta för Ehrt väl (kal ojöråndradt blifva , fon ej mer förmått.
G· Z. T,
_
vedit agricolis lal·or aEtus in orhem , Jtq uo in fe faa per veßigia volvitur nnnus.
VIIlG. Georg. Lib. Ιϊ· v. 40IV D. D.
{· I.
uod multifarios fuos ufus, qooque extendat
Mechanica in ORconomiam, policiori hoc
feculo, mukis exponere velie, eilet lucer-
nam accendere in meridie. Quis i ρ ti as
non omnino rudis, non videt, quod, miffis com po- tis, fingula fere utenlilia, in vita comniurii obvia,
ut cultri, fecures, forcipes, limae, terebrae, aratra &c\
virn fortiantnr ex natura Machinarum, quae dici ίο-
lenc iimpiicium? Mechanics etiam fubhdio, diffi·
cultates maximae, quae in effe&ibus deiideratis ob- tinendis, nobis haud ra ro fefe fiftunt, vei colli, vel
ialtem qua maximsm parrem minui poftunt. Quum
res rudica, fiße dubio haberi debeat fundamentum
omnis ceconomiae nunquam fatis illa promoveri pot- eld, nec labores fublevari Ruricolarum, qui faepe,
& quibusdam praecipue anni temporibus, in hifce regionibus borealibus, adeo quafi conglomerantur,
ut iilis omnibus rite efficiendis, vel prudentiffimus
vix fufficiat, Inter alia ipforum opera, agricultura
certe maximi ert momentt; (i vero ager optatos red·
det fru&us, non parvi intereft, ut jußo tempore molliatur & fubigatur, qnod ert, omnium hujus rei peritorum confenfu ftatim port femina meffibus col- le£ta; (ed triturationem fegetum tonc incipere, &
plus poftea occupare temporis nobiliffimi 3 aliis neg-
A 3 oitis
e ) y ( 9
otiis tunc ingruentibus impendendi, communis te·
(latur experientia. Quantum hinc ientiat damni pa-
ferfamilias, ad calcuios revocare, noflrum non fert
inftitutum. Icaque recentioribus hifce temporibus,
cum paullo midora faca, in cariffima nolra Patria
experiri coepta eft agricultura, fagaciorum plures in
eo intenti fuerunt, ut trirurationis opus peragi pos·
fit, quam minima temporis, & fumtuum ja&ura, &
in eum finem excogitarunt varii generis machinas,
huic negotio infervientes. Has omnes deicribere,
examinare & inrer fe conferre, longe excederec li·
mices temporis mei nimium accifi, quod al»is prsecipue occupationibus nunc eil delinatum- Pertinent illa
ad Hirtoriam Agriculturae Svecanae, quam qui in fe
fufciperet digne pertexendam , rem ageret, non mi¬
nus jucundam, quam plurimis utilem & proficuam.
Interea fpero fore , ut mihi permictatur, falcem qua·
Jemcuuque meam huic quoque mefli immictere, Spe-
ceminis.Academici loco, adferendo ideas, qnasdam, par¬
tim meas, partim ab aliis mutuo fumtas, circa novam machinam fegetibus tricur.andis idoneam; fei, quate- nusilla, ii rite coniiruatur, aliorum, vel fit poftponenda
vel praeferenda Scientise, & Artis peritorum elo judi-~
cium, cui lubentiffimus me lubmitto. Licet nee potue·
rim magis determinare fingula, & partibus quibus-
vis julas dimenfiones affignare, quia hae pro diverfa
'
magnitudine machinae variant, neque adhuc mihi vaea-
verit illam ufu comprobare, tarnen confido qualescun- quehafce cogitationes, & mihi forfan, & aliis occafio·
nem daturas, meliora proferendi, ut nimirum hxc ma·
c hi-
) ι V «ftp
china, tanti in oeconomia momenti, eum quem na¬
tura rerum sdmittic, aliquando attingat perfe£Honis gradum; itaque certiffimara ioveo ipem, quod benigne
'
excipiantur, & mitiorem L. iLfoniantur cenfuram.
§. IL
Quum experientia quoque doceat, fimplicitatem
in Mechanica, ut in omni re , maxirni eile hüben- dam, iiiam juxta parfimoniam fumtuum , in hac ma¬
ch i na adornanda, quantum fieri licuit, femper Tum
fe&atus. La enim haec machina eil compara-
ta, ut cuicunque tribulario, omni fine ipfius detri-
n ento, & mutatione alicuius momenti, poffit adpli-
cari; nam in te&o juxta lignum fupremuro (Kropp- åfinj hat apemira , (Tab. 2) diametri 2. ped., &
in pariere intergerino (Logbaiken) detruncando inb-
nium lignum, alia B longa 2. ped. circiter, quae tri-
turatione perafta, afTerculo claudi commode potefh
Per foramen in teflo ia&um, tignum eiigitur verfi- cale C {f. 3.) diametri 1. ped. fere, cui fupra teftum,
alae horizontales DJS, DF, DO, DP, ita inbguntur,
ut omnium plagarum ventis exeipiendis bnc difpo-
fitse, quo ipfo hic e vita tur incommodum, aliis fere omnibus hujusmodi operibus commune, quod ven- ti direflione mutata, etjam mutåbitur iitus nrachi-
ns. Licet ahe horizontales varii generis machinis movendis, jam diu fuerint adhibitte, tam intra pa¬
triae fines, quam extra; qui vero machina fegetes tri-
turatnrae eas adplicuerit fcio neminem, nec qui alas ipfas efFecerit mobi!e% & taks, ut in* hacce propoii-
ta* Procul tarnen abiit, uc harum irivendonis lau-
dem
\ Q (
dem, mihi trihuam, quippe a Judice Militari con- fultiffimo & Mechanico Soilerciifimo, D:no H. A.
WESTMAN, pro maxima qua in me pollet bene-
volentia, perbenigne eil communicata.
§. HL
De Tigno Alato (Whig β o c ken).
Tignum verticale, C i B (Tab. i Fig. I.) eo usque
ultra te£tum excendatur, ut als ipii adfigendae libe-
re moveri poffint, e. g. (i ponamus a pavirnento,
ad lignum fupremum, diilantiam ij. ped,, nimirum
ad contignationem ( Råndren) 8 p. > & poflea 7. p., tignum ipfum C I B continebit 22 p., adeoque i- pfius fpatiurn AC quod reliquum eft, &' fupra te- flum 7. p. cujus fumma pars DC I ρ. occupabitur
foraminibus tigillorum alatorurri (Wingräerrias). Ti·
gni diameter fit I. p. quod (i fex inftruere vdls alis, (quod prseftare pucamus) figuram habebit fexanguh-
rem, & quadrangularem ii erunt quacuor, quam quo- que in fequentibus, uti & in figuris, majoris perfpicui
tacis gratia, adoptavimus. Terminus ejus fuperior DC,
qua latera oppofita parallela, duobus perforatur fora¬
minibus quadratis, 9 dig. ,quae loca erunt duobus tigib
Iis horizontalibus recipiendis idonea; horum longitudo
fit 28 p» ita ut eis tignum DC, extendatur cigillum
ED 14 p**, craffities tigillorum, in medio dt maxima,
at verfus extremitates proportionaliter minuatur.
Nemo non videt, quod, quo longiora funt h&c tigil-
la , obfervatis obfervandis, eo iacilius moveatur ma·
china, ex natura Veclis.
Éxtremitati Ε cujusvis tigilli, perpendiculariter
adfa
ÜH ) 9 C II
adfigatur alind tigillum KL, longif. 7 p* latitud. 9
dig. & craffit. 6 dig., Ted ita paullo inclinetur ad horizontem, ut venti, quorum dire£tio forfan nun-
quam eil horizontalis, eo regins alas ferire poifint.
In hoc eodem tigillo K L, paretur incifiö m η, ica
ut ad otraque extrema, promineant exigua paralle- lepipeda, Μ, N, in qrorom utroque eriiciantur ea- vitates äquales cylindricas, ipfi tigillo parallelse, ita
ut iuperior ad m, inferiori ad η, duplo longior fit.
Ala ipfa Μ Ν Ο Ρ reflangularis, conficiatur qua-
tuor laminis ligneis (Karmar) altit. 6, ladt. 4 ped., iupra has laminas pannus expandatur fubdititius (Buldan) & ipfis debite adfigatur. Singulis hujus
lateris lengioris extremitatibus, ut Μ Ν, verti- caliter impellatur acus ferrea; & una M, intruda-
tur foramini ?n, & furfum feratur ala, donec altera
acus Ny foraminulo w, immineat, in quod dimitta-
tur, adeo ut his tanquam cardinibus, ipfa ala mo*
veri poifit. Ne aatem acus hae, vi ventorum e locu- lis fui* dimoveantur, necefie eil clavulo 5*, ad latus tigni KLintrufo, detinere acum JV, in foramine n.
In medio Jg, laminas oppoite Ο Ρ, figendus eil funis ejus longitudinis, ut, termino altero in tigillo R firmato, ala ab eodem, non ultra fitum tigilio nor¬
malem femoveri poifit»
Ad medium fere tigni alati I, aptetur rota dentara pectinata, dentium deorfum verforum, dia-
metri 4 ped.; licet quo major fit numerus dentium
eo aequabilior fiat motus, tarnen hic, ut & illorum
magnitudo, ulterius heic definiri nequit, fed ifta,
B ut
nt multa huiusmodi alia, induftrix arciiicis iunt com- mittenda. Rotse autem locus pnecife determinatur
ex altitudine tigni horizontalis, ejusque rotae fcy·
talatae (Trållhjul). Prope ad terminum hujus tigni
inferiorem £?, normaiiter intrudatur brachium ferre-
um ii, aream, (§. Vl.J cui fegeces trituranda? impo-
nuntur rotaturum; neque hujus menfura adcurare
hic potefl exponi, quum deteroiinetur illa, magni*
tudine areas, (itu tigni horizontalis (§. IV )Λ & locu-
lamentis tudicularum ($. Y). Per medium fuperficiei inferioris, in tignum hoc adigatur verticaliter acus ferrea b, cui concavus paretur locus, in lapide quo- dam, vel cantho metallico, infigendo träbi, cui pa- vimentum im po ii tum ed; in hane incumbit totum
pondus tigni, & circa ejus terminum, ut axem libe-
re mouebitur. Ulterius e re fore ducof tollere eam partem tigni A G, quas occuparet foramen in te&o,
& in ejus locum fubftituere axem fortiorem ferre-
um, qui includatur cantho ferreo incurvato a c dy
ligno fupremo orbiculis & clavulo adfixo. Pro mi*
nuenda friftione inter axem ferreum, & lignum fupremum, ii qua? notabilis metueretur, cui id pia-
cuerit, ipfum tegere poiTet, iub cantho, lamella po- lita metallica.
§. IV.
De Tingo Horizontalt (Trällhjulflocken)
Tigni horizontalis A B, (Fig. 2) longitudo va*
riat, pro diveria tribularii latitudine; in hoc noftro
exemplo longitudo erit 16 ped. & diameter ι ped;
nume-
w ) n ( $
numerusque laterum re£tangularium erit aequalis nu»
mero brachiorum ipil affigendorum, feu duplus tu·
dicularum. Binis ipiius terminis acus infigendae funt ferreas, quae lapidibus excavatis imponantur, horizon·
taliter inciiis träbi parietis inrergerini fqpremo, &
in eodem fere cum contignatione (Rändrsn) piano, juxta terminum A hujus tigni, locus erit rotas
fcytalatae DC; componitur haec duobus craffis afieribus figurae circularis , parallelis , qui prope o-
ram excremam junguntur cylindris Iigneis vel bacil- lis, qui heic dici folent fcytalae (Kaflar), aequaiibus,
& in eadem a fe invicem diilantia; (i hxc fit ejus-
dem diametri, ac rota dentata, numerus fcytalarpm
idem erit ac dentium; fi autem tignum horizontale perpendiculari, celeriori vel tardiori gavifurum ve- lis motu, minuenda eft rota D C, vel augenda, &
fimiliter numerus fcytalarum; obferva autem, quod
manence rota dentata eadem, eadem efie debeat diflantia inter fcytalas, utcunque earum numerus
minuatur; fed fi dentata I (Fig. i.) fcytalata D C
minor fit, minori quidem vi in motum redigetur machina, & adeo debiliori movebitur vento, plus
tarnen temporis ejdem fegeti triturandic impende*
tur. Infuper adtendendum, quod ita ponentur dentes
& fcytalae, ut quivis dens, fuam non prius deferat fcy-
talarn, quam proxime fequens arripuerit fequentem.
A brachio £, tingo horizoncali prope ad ro- taminfixo, plura quotcunque volupe fuerit, brachia infigantur e. g. 4, in squali a fe invicem diflantia,
atque ita inferantur foraminibus Ε, i7, G, H, ut quae-
B 2
.vis
φ ) *2 ( ät
vis duo oppofita fint termini ejusdem tigilli, nor- iBSÜcer cranseuntis tignurn horizontale, 8c quidein fingula bina ipfius latera; horum brachiorum longi»
tudo fit ι ρ. & craffifies 4 dig*, fubtos autem fiant
convexa, ut figura i, adeo ut latus longius, tudicu-
3ae brachiurn ipfi congruum, facillime excipere pos-
(it, 8c eveäione peralla idem iine remora linquere.
Modo jamjam allato, tignum hocce horizontale
adeo ponitur elevatum, Sc quidern iupra contigna-
tionem ipfam, ne impedimento fit triturationi cum tribulis manuariis, qus vento tranquiiliori peragi pocerit; quo in cafu, ut &, cuni frumentum tritu-
tatum ventilandum erit, necefTe eft, aream 8c tu-
diculas feponi. Ex bis determinatur aptiffimus
locus rotas dentatac I(Fig.i) in tigno verticali, talis
nimirum ut dentes ipfius, circumrotatione fa&a ,
cornmode 8c fufficienter poffint capere fingulas fcy-
talas 8c rotam iilis inilruÉtam in gyrum yertere»
$. V.
De Tudiculis.
Tudiculas AB, (Fig* 3) pro ratione circumfhn*
tiarum, a quovis perito dijudicandarum, plures vei pau- ciores eiTepoflunt, & quklem formatas ad proporrio-
nem vulgo receptam; in noftra area 16 p. lata, sdhi-
beri posi'unt quatuor, iongitudinis II p. 8c crafiicie 9
dig; cujus vis iilarum termino inferioriF aliud tigillum
CD ejusdem croffitiei, normaliter in fiii roedio circi-
ter infigatur, cujus fuperficies inferior convexa tßh debet, ut in F; ut ad moduro bacill in tribulis ma«
nuariis, ftipulam fubftratam non iolum eoncundat»
fed
$ ) *3 ( II
fed ctjam adeo quatiat & frangat, ut (1 fieri poffit,
frumenta iecernantür. Pediim horum quilibet CZ>,
ea gandeat longitudine, ut ad dimidiam proximi par·
tern fefe extendat, ut eo melius contufae fiant ilipulae,
& ne circumrotatione areae, nimium commifceantur.
Tudicuiis omnibus ad altitudinem 9 ped. iingula
brachia EG> normaliter immittantur, brachiis tigni
horizontalis congruentibus, ejusdemque cum illis longitudinis. Licet quo longius hoc eft, eo alcius
tudicula elevatur, tarnen cavendum ne nimia longi·
tudine fiat debilius, vel aliis incommodis obnoxi·
um. Singulse tudicula? efficiatur foramen quadra*
tum o, in tignoHi, fupremis binis parietis interge-
rini trabibus oppoikis imponendo, axi horizontal!
paralielo, ut per id iibere moveri poffit furfum &
deorfum ; fub hoc tigno, aliud Ρ Q dimidiae fere hu- jus latitudinis, ejusdem parietis inferioribus trabibus
ponstur, & quidem pone tudiculas circa S; in quo fiant inciiiones re&angulares Ä, quibus ad medium S,
concineri poterunt tudicolae, & Übere nioveri; de-
mura fubtra hocce, tigiiium ponicur quadratum fi-
militer prioribus, ad eam diftamiam, ut a pedibus
tudicularum maxime elevatarum fere attingi podir;
fed locus huic eric eis tudiculas in 7% quae eodem
continebuntur in fuis loculamentis, ne eoneußione
quadam interrumpatur illacum motus.
Pro augendo icfcu tudiculsrum, iHis adiungi poiTfjnt perticse ligneae valde elsftica;, ut pinear Νηψ hujus modi percicse terminus craflior η infigatur foramini in trabe quodatu X:, parietis, & alter, all
Β ϊ
«S&3 \ T
ΛΓ
«&F / 14 v
perforato ed fummitatem tudiculae A, iramittatur,
per quod libere decurrere poifit 5 fed erit pertica Nn, fere horizontalis, antequam evehi incipit tu¬
dicula, qua, cum fummam obtinuit elevationem, deprimitur quoque perticae hajus elaffcicicnte, & i£tu faåo eadem nititur. Idem obtinetur effe&us, &
forlan commodius, (i tudicula ita abbreviatur, ut
perticam folum afcendendo, trudat furfum, & per¬
tica etjamnum vi elafticitatis deprimet tudiculam,
tunc illius terminus tenuior N, fune cum termino tu·
diculie A conjungi debet. Pro moderando i£tu tu- dicularum, juvat perticis transverfaliter fubdere ti- gillum, de vel Z, inftru&um totidem concavitatibus femirotundis, quibus iingula immitti poteft pertica;
huic aliud a b vel Y fimiliter excavatum fupra im·
ponatur, & firmiter adne&atur, ut quasvis pertica, fuo gaudac loculo rotundo c; fi in hune fupra vel infra perticam, intrudatur cuneolus/g, vel augeri vel mi«
nui poteft perticie vis in tudiculam. Si quis fortiores,
quam qui modis allatis, obtineri poftunt i&us, de- {ideraret, pondera metallica aliaque quotquot vifum
fuerit, fingulis tudiculis adjungat. Ne vero, tudi¬
cula iuo pondere & perticae elafticicate deprefla ad
aream maneat, ncceffarium putavi perticam quam·
libet, ita formari, ut i£tu pera&o, ejus terminus
tudiculam movens, eam paullo elevet, idque vel perticas elafticitate,vel potius diminutione funis qui
eam cum tudicula jungit.
§. VI.
Be Area (Trbfkbotneri).
Incer omnia inveata, quibus ad frugem trituran-
dam
Λ
τ -/ c58a
«as3 J 15 \ «as»
dam utuntur OEconomi, vix ullum invenias, cujus
area, ii fitmobilis, non fit figura: re&angularis; ple«
raeque enim quiefcunt, ut Norlandorum, qui rotis
utuntur equorum vi motis, minori forfan emolu·
mento; illa, cum in eadem area, ultro citroque mo·
veri debeat, pluribus obnoxia eft incommodis, qui-
bus tollendis non parum ftudui, & tandem in hanc incidi machinationem.
Area AB CD, (Fig* 4,J cui fiegetes triturandae im«
ponentur, ad fit circul iris, conftruenda ex afieribus 3 dig.
minimum crafiitiei, firmifiime fibulis ligneis con«
nexis; diameter ipfius pro diverfa latitudine tribularii variat, e.g, 15 p;h2ec circumdetur tenuioribus afieribus,
ut promineat fupra planum areae margo a b c d. altitu- dinis ι p., in quo fiat incifio feu apertura Ε, per- quam frumentum trituratum toili poflit, & in acer«
vum ventiiandum (Drafe) congeri, quo peraäo , ea¬
dem poftea operimento claudatur. Marginem ipfum cingat latere annuilus, pertica ferrea formatus, in cujus
exteriori circumcirca, excidantur unci vel den«
tes fimiles & aequales ; vinculo hoc arfte continctur area, & mediantibus uncis uti J, Κ, qui brachio F G excipiuntur, tigno verticali normalirer adfixo (jf. j) eundem, iua rocationis rnoturn, ac ipfum tignum
continue fortietur. Centro hujus areae L, acus im«
pellatur ferrea Μ Ν, cujus, ut tanto robuftior fit,
& fumat firmatu facilior, pars iuperior Ny quadratam as- figuram, inferior autem Λί, rotundam, quip.
pe circa quam, ut axem rocabirur area; huic acui,
vel lamina alia medio excavata
POQj fubduci poteft,
in pavimento firmanda, vel etjam cavum in hcc ipfo
fine
) 16 ( c§§?
ine trUo detrnnento effici, ut tantummodo acus idem femper haheat Io-
culamentum
,<5i area circa idem moveatur centrum. Brachii ferrei FG
longitudo, tigno verticali impulfi , proportionale erit diftanti« i η ter du.
os proximos uncos I, K, quod quo brevius fit, eo minus potent!« refiftit
moventi, & eo minor diftantia inter uncos requiritur , qu« omnia a loco
centri areor, <St diftantia id inter 6ccentrum b (Fig. t) rigni verticalis de-
ferminantur. Ut eo magis facilitetur motus are«, ipfi debite iuffigi pos<
funt rotular, fed qunm eo ipfo forfan redderetur machin« motus nimium
facilis, quod neque incommodis caret, eos nen fine cautione putaverim
«iTi adhibendas.
$. VII.
De Inhibitionen
Ne vi ventorum vel procellarum maxime mutabilium, machina in
motu conftituta, quid detrimenti capiat, neceife eft, ut quam citiftime
valeamus, aut ejus motum minuere, automnino extingvere; id vero hic ra-
tione peragi poiTe, mihi vifum eft: fiipremo parieris intergerini tigno, pa-
ullo fupra rotam dentatam , ab ea parte tedis qua funt tudiculae, elnvulo
η b ligneo adneele tigillum AB, (Fig. / ) moilioris cujusdam iigni; a
parte ipfius deorfum verfa, fiat excavatio circularis C FE, pertingens fcre
ad medium craifitiei, erit autem radius hujus arcus, rotte dentnt« «qua-
Jis, alteri hujus tigilli termino B, alligetur funis, cujus traffione fere ho¬
rizontal!, per trochleam träbi inferiori extrorfum adnexam, adprimitur
tigillum ipfi rot« R, ita ut figura excavntionis rotunda CFE, oram c fe
tangat circelarem rotar, Sc excavntionis planum D interius, planum tan-
gat rot« fuperius d\ quo ipfo, ex natura fuperficierum, duplex produci-
tur friclio, qu« quutn fortiori adpreftione tigilli, ope funis pro lubitu au-
geri poteft, non poteft non defideratus obtineri effe&us, vel machin« motum
minuendo, vel prorfus fiftendo;ut vero laxato fune, tigillum recedat a rota, id
effici poteft ope vel alius trochle« immobilis, fuperiori träbi ad figend«, vel
elaftri, träbi parietis intergerini inferiori adneclendi.
S. VIII.
Partibus machin« fic figillatim defciiptis, perfacile conftabit iftius mo¬
tus, earumque aftiones in fe invicem , & quomodo his ipfis, effeflus optatus
obtineri queat, ventis licet haud multum fpirantibs: nimirum, feg-tes tritu*
rand« are« LM,Tab, 2,(§. VI)imponunrur, tigillum inhibitionis HG (§ VII)
laxatur, venrus in gyrutri aget alas, E, F, O, P, quo ipfo circumrotabitur
tigntim verticale C B, Si ipfi adnexo rota dentata S, (§. III.) cujus dentes
iotare facient fcytalatam (§. IV) brochiaque tigni horizontalis, R, qu« eve-
hent bvachin tudicularum (§. V), & hifce fibi libere commiffis , pondere fuo
ÖZ elafticitate perticarum , ichis fufficientes exercebunt in fegetes fubftratas,
.δε bracbium ferreum, ad B, tigni verticålis ($. III) fimul aream
motu afficiet rotatorio,
# X*
/
Tab - &
•man
