• No results found

De Vestrogothia medio ævo præcipuarum mutationum orbis Sviogothici theatro. Specimen historicum cujus partem secundam consensu ampliss. fac. phil. Ups. præside doct. Erico M. Fant ... pro gradu philosophico p. p. Vilhelmus Olavus Luth, Vestrogothus. In au

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "De Vestrogothia medio ævo præcipuarum mutationum orbis Sviogothici theatro. Specimen historicum cujus partem secundam consensu ampliss. fac. phil. Ups. præside doct. Erico M. Fant ... pro gradu philosophico p. p. Vilhelmus Olavus Luth, Vestrogothus. In au"

Copied!
14
0
0

Loading.... (view fulltext now)

Full text

(1)

D e

V E S T R O G O T H I A

MEDI O ÆVO

JPRÆCIPUARUM M U T A T I O N U M

O R B I S S V I O G O T R I C I

T H E A T R O .

<""">■1 * i

Si p ec i M e n h i s t o r i c u m C U J I U S P A R T E M S E C U N D A M C O N S E N S U A M P L I S S . F A C . P H I L . U P S .

P R Æ S I D E

D o c t.

ERICO MICH. F A N T ,

N I S T . P R O F . RK G. KT O R D . SOC. R E G . S C I E N T . U P S . E T A C A D . R E G . L I T T . HtUM. H I S T . E T A N T I Q U I T . S T O C K H . M E M B R O ,

PIRO GRADU PHILOSOPHICO p. p.

VILHELMUS

OLA

V I S T R O G O T H Ü S ,

ÜN A t Ö l T . GUST*. MAJ. D. X V I I MA J I MDCCCVI»

H. A. M. S.

/

/ U P S A L I Æ \

T T P I S E D M A N N I A N I S .

(2)

M

> ' ' V v ' i J . \ ■" >

~ " . ** K

K)

(3)

D e

V E S T R O G O T H I A

MEDIO ÆVO

P R Æ C I P U A R U M M U T A T I O N U M

O R B I S S V I O G O T H I C I T H E A T R O .

p. ii.

§. 5.

( p o f t i n f a m e c o n v i v i u m N y c o p i e n f e , A . 1317, p e r e m t i s - q u e fr a trib u s R e g i s , n o n q u id e m i n e d i a , 2 0 ) u t v u l ­ g o , e tia m E rico Olai & Chron. R h yth m ico a u d o r i b u s , p e r ­ h i b e t u r , v e r u m ta m e n te tr i c a r c e r is f q u a l o r e , n o v i ja m p r o d e u n t a d o r e s , n o v i , u t ita d i c a m , F o l k u n g i , d iv e r - la r u m t a m e n f a m ilia r u m , o p t i m a t e s , fi D i i s p la c e t ! D e q u o E ric u s O lai ( p . 217)* C irca fcfiu m J o h a n n is B a p tifla

B % (A*.

20) Haud mirum longam turmam recentiorum antefigna- no* Erieum Olai ( p . ra. 2 1 2 . ) & Chronie. Rhythm , (p. 135.) lecutam esfe, donec perlpicacisfimus L agerbrin g alia edocuisfet.

(4)

f Ä . 1318 ) fa f ta eß congregatio meliorum regni fu p er con- flituendo P rincipe Ö3 G ubernatore reg n i, Ö3 aliis negotiis a r­

du is regnum concernentibus, 1» c iv ita te Scarenfi; Eo quod illuc confugisfet D u cisja U xor E ric i D u cis cum f ilio , cd caflrum videlicet S c a r e n f e P o ft inu tilem d eincep s R e ­ g is B i r g e r i ad K a rla b y vi£toriam ; & v a n » s u ltro c itr o - q u e , u b iq u e d e te fta n d a s , expp drt'ones b ellic a s, & poft- q n o*^ ? d e cla ra tu s antea H e r e s r e g n i, P . i n c e p s , feu D o - m i c e llu s M agn us B irg e ri incredibili, fed publica, u t fæpe, a u c to r ita te Jancito f la g itio , capitis (upplicium fubierat, ita in v a lu it h æ c faCtio, u t S kara A . 1322, congregata, foedus o l i g a r c h ic u m , u t a p p o f it e , p r æ e u n te W ildio n u n cu p etu r, c o n c i p e r e p o tu erit. Q u o d inter alia h æ c c o n tin e t: Item p aftu m confoederationis concordia in iv im u s , Ö3 fide media

u nan im iter prom ifim us, quod q u iv is noftrum in omnibus caus- fis cafibus a lteri tanqu am p rcp rio f r a t r i fideliter Sf v i r i ­

lite r a ß a b it, ipfius honorem p ra fertim com m oda, tanquam p r o p r i a , occulte Qf manifefle promovendo , incommodi s quç

dam pnis & p e r ic u lis , quantum p o te r it, refißendo, m c unus ab alio m inis vel blan dim en tis, muneribus vel alleftionibus, feu alio quocunque colore fiftitio fepa retu r. 21) H inc faCtum e f t , u t R e x IVI a g n u s c o n c e s f e r it D a p ife r o regni a fe c o n f t it u t o plenam poteflatem c a ß ra n o ß ra , m unitiones, ex»

attion es, bona , ju d ic ia 8f a lia s causfas quascunque ubicun•

q u e , N B . cum confilio n o ß ro, prout expedire v id e b itu r , libe­

re o rd in a n d i, cet. 2 2 ) Q u a m lo n g a a u te m triftisfim æ tragoediae fy r m a ta t r a x e r it confoederatio haecce S k a r en -

fis

21) W ilde Hifl. Sv. Pragm. p. 427.

2.2) v. Stiemman Hôfd. Minue, p. 209. Cfr.. quoque L&~

ger bring, Sv. K.. H. D. 3. p. 539,.

(5)

fis 23), h a u d q u a q u a m v e r b o f a e g e t d e m o n f t r a t i o n e , p e r ­ p e n d e n t i injurias & c o n t u m e l i a s im b e c illi q u i d e m R e g i , at m u ltis f u i s aequalibus fa n e m e l i o r i , M a g n o E r i c i , il­

l a t a s ; q u o m o d o filios illi in im p erii f o c ie t a t e m o b tr u fe - r i n t , m o x f e e p t r o e x c u s f o folio d e j e c e r i n t ; n u p t i i s r e ­ g i i s h a u d r o g a t i c o n c i l i a t o r e s fefe im m i f c u e r i n t ; p o ft H a q u i n u m M a g n i f i l i u m , 24) v i x u llo fu c o fa c in o r i il­

l i t o , d e p u l f u m , e x t u l e r i n t o p p r o b r iu m r e g n a n t i u m & o p - p r e s f o r e m , n o n R e g e m , A l b e r t u m, n u n q u a m n o n q u i s ­ q u iliis e x t r a n e i s ftipatum .

§• 6 . '

F a & i o f i hi t u t o r e s r e g n i , e S c y l l a in C h a r y b d in f æ p i u s v a g a t i , j u r e q u id e m p e r v e r t i ac fp e r n e n d i M e g a - p o lita n i r e g im in is p e r t æ f i , c o n tr a c o n f u e t a prudentiae ci­

v ilis fcita , fe p a tr ia m q u e p r a e p o te n tis v i c i n i , n e q u e ita p r id e m o ff e n fi, p a tro c in io c o m m i f e r e , etfi c u m aliquo A r if to c r a tis tn i d e t r im e n t o . M a r g a r e t a R e g i n a , o b la ­ t i s a v i d e a r r e p tis & vafta ja m t u m fine dubio a n im o v o l v e n s , d is c o rd ia s fu ffla v it, S v e c o s , propriae fortunae f a b r o s , a u xilia ipfis p o l l i c e n d o , rea p fe fibi a u x ilia r e s r e d ­ d id it, praelio d e c r e t o r io in c a m p is F a l e c o p i e n f i b u s A .

1389- h abito 25); u n d e ipfa in a r c e , f i v e L u d o f i e n f i , f i v e B a -

'1\') Affirmare aufim fparfa tunc esfe femina Arifiocraris- uii Svecani, qui usque in adultum R . Gu s t a v i Ad o l p h i i m p e -

perium, quin ulterius, germina produxit.

Divinum hominem audore Ænea S y lv io , apud L a - gerbr. 1. c. p. 545,

2 5 ) Eo modo hasc enarrat E rieus O la i, ut crederes -pri-

(6)

B a h u f î e n f i , tn ta r e f id e n s , lauru reportata tem p ora redi- snivit. E ric i C a tilli ( W a f e j in d ig en a ru m d u c is , fitu s &

c o n d it io n is lo c o r u m p e r i t i o n s , non m in o r e s u t iq u e , fi n o n u n ic æ , fu er e p artes in v i d o r i a o b t in e n d a , quidquid etia m D a n i j a d e n t d e fuo Ivaro Lykke. L a ta hinc R e - g i n æ p a tu it p o > ta , qua in a m p iisfia urn a m b itionis fuæ c a m p u m exPpaciarerur, non tantiun monarchiae S c a n - d ian æ f j r m a n d æ 2 6 ) , fed etiam in o m n e æ v u in ftabi- l ie n d æ . Id circo n e h o m in is folum æ t a t e m duratura m a ­ g n it u d o f o r e t , de f u c c e s .o r e , regnan d i artibus a fe e n u ­ t r i e n d o , circ u m fp icien d u m fibi duxit. P o f t v arias q u o ­ q u e te rg i vet fation es b lan d asqu e fp ecie e x c u f a t i o n e s , e o ta n d e m co m p u lfi funt P r o c e r e s S u e c a n i, ut S k a r a , A . 1 3 96, E r i c u m P o m e r a n u r p , R e g in æ o b te m p e ra n tes, R e ­ g e m e l i g e r e n t . M e m o r a b ilib u s p r ö f e d o e v e n t ib u s p ^ - gnanS'

fcorum pugilum borealium morem revixisfe: Status enim erat locus, f i militer & tempus ineundi certaminis, ad diem S. M at­

thaei, in Fala IVeßrogothice : ad quem locum R ex cum fuis in multa pompa & gloria properans, &c. (p. 2 63.) Nec v. D a ­ lin , nec L agerbrin g, obfervando, nedum refutando haec tetigere.

26) Contendit recens rerum Suecicarum Scriptor Fr. Riihs:

D em Calmarfchen Befchlufs kommt der Nähme einer Union nur feh r uneigentlich zu : er ift nicht fowohl eine V erbindung, fondern ein V e r tr a g , der Beßimmungen über das künftige gegenfeitige V erhdltnifs enthält. ( M öllers Crit. Nachr. f. d. J. 18°3* P*

300.) Logomachia forfan ! Alia omnino fpirare videntur verba ipfius padti : Och fidan evindelig Jkulle desfe tree Riker en Ko­

nung hafve, oc ey flere, Sjfer alle desfe tree Riker> fa a at R i- kerne aldrig atfkillies mere, om Gud vil. fChron. Rhythm. P.

n . p. 5 9 .)

(7)

g n s n s d e c r e t u m , q u o p e r n ic io fa toti S e p t e n t i o n i futura p e f l i s a d fc ifc e b a tu r , & q u o d c a p u t eft r e i , Vera fubfe- q u e n t i s m o x Unioni* Calm arienfis fu n d a m e n ta ft e r n e b a n - tur. I ftæ c v e r o U n i o C a l m a r i e n f i s , q u æ aliis f e c u l i s , a liis q u e in g e n iis c o a l e f c e r e n o n f o l u m , v e r u m etia m fa- lutaî e s e d e r e frucftus p o t u i s f e t , q u a le s q u o q u e c o m p l u ­ r e s c o n j u n é t i o n e s r e g n o r u m tr a d it f œ c u n d a ex p erien tia e m a t e r H i f t o r i a , n o ftr æ ta m e n p a triæ quam e x u b e r a n s c a l a m i t a t u m fc a tu r ig o e x f t i t e r i t , ob æ t e r n o s conflitftus in t e r t y r a n n i c a s a r t e s j u g i q u e i m p a t i e n t i a m , h ie ra rc h i- c a s t e c h n a s , e x t e r n o r u m p ræ fetfto ru m fu r o r e s ac d i ­ r e p t i o n e s , P r i m o r u m invid iam fe q u e i n v i c e m c o n c u l c a n ­ di i m p o t e n t i a m , in d ica sfe t a n t u m m o d o fu ffe c e r it; in e p t i u t i q u e e s i e t c o g n i t i s f i m a lo n g io r i o r a tio n is fd o e x t e n d e r e .

§ • 7

D e fin iti ftadii m e t a m v e r f u s p r o p e r a n tib u s o b fer- v a r e ta n tu m licea t V e f t r c G o t h i a m (obtain p r o v in c ia r u m lim ita r iu m f o r t e m p e r p e s f a m , g r a v i s f i m i s irru p tio n ib u s h o ftilib u s & itin erib u s m ilita rib us d e fe n f a n tiu m c o n t i n u e f e r e v e x a t a m . 27) C o m m e m o r a n d u m t a m e n e ft in c o ­

m itiis

•27) Exempli loco afferri posfent: expugnationes arcium ôreflêit) Oppenßen & Axewald, tempore E ngelberti; quarum ul­

tima maxime memorabilis non tantum ideo, quod in ejus obfl- dione Engelbertus morbum contraxerit, unde de fatali reditu fu- fcipiendo cogitandum ipfi fuit, fed etiam eapropter, quod fedes hoc aevo primaria fuerit Praetorum, tam extraneorum, quam in­

digenarum, in patriam ut plurimum perfidorum, Temper viciniae moleftoium. Unde ruftici, ducem nadi Ottonem Thorberni

(8)

m itiis Skarenfibur, A. 1458) flo r e n tib u s tu m Ch r i s t i e r n i

O ld e n b u r g ic i r e b u s , u n i o n e m C a lm a r ie n fem p o ftlim in io quafi r e v o c a t a m , & f u c c e s f io n e m niafculinam fam iliæ ip fiu s v in d icatam . T a n d e m e x t r e m o fabulæ C a lm a r ie n f is a d u i fcen a aperta e f t , im m ortali p r o p u g n a to r e libe rta tis patrias St e n o n e S t u r i o fatali idtu in p u g n a A fu n d e n f i,

A. 1469. hoc caftellum expugnarunt; & vel tunc, vel A. 1471.

ita funditus deflrudum eft, ut numquam poflea in annalibus n®- ftris compareat. Commemorari quoque posfent R. Ch r i s t i e r n i

I. incurfiones. Velufi quum A. 1452. perfida prxfedlorum igna­

via non tantum Ludofia , Elfsburgum & Kinnaholm facillima, de­

ditione in ejus poteftatem transierunt, verum etiam ab iisdem fraudis architedis convocatis in Wcirnhem Veftrogothis perfua- fum eft, ut nifi ad Kal. Aug. afForet R. C a r o l u s, fidelitatis fe facramento R. Ch r i s t i e r n o addicerent. Infames vero hos con- fpirationis frudus demesfuit patruelis C a r o l i , iftius temporis fulmen belli, Thordo B onde, recuperatis arcibus, Danisque ubi­

que represfis; neque illo fuperfiite res Ch r i s t i e r n x in his oris ulla ratione refurgere potuerunt ; illo vero e vivis, m o d o , qui feculum decuit, erepto, eunda coeperunt retro fublapfa referri,

& mox Veftrogothia, una cum univerfa patria, Dano patuit.

C a r o l o Canit t i , pofl varios volubilis fortunée g y ro s, tertium fo­

lio infidente, Gh r i s t i e r n u s ad impresfionem in VeflrogothLm A. 1470. faciendam ab Erico Caroli illedu s, parte copiarum ad üreßen hasrentibus, usque ad Tivedenjhn filvam penetravit; ili vero a Sturiis ftrenue exceptus, & vulnere accepto profligatus efi. Decantatas quoque crudelitatis tirocinia in hac regione A.

1502. depoluit Ch rCs t i e r n u s II, tam praefidiariis in E lfsborg

& ôrefien, qui fe dediderant, truciditatis, quam ubique locorum ferro liammaque grasfando; ab Achatio vero (Natt och Dag ) paullo poft ejedus, &c.

(9)

A . i > 2 0 , p e r c u s f o 28) i u n d e q u a n ta L e r n a m a l o r u m r in f e c u t a m o r s S t u r i i, d il u v i e s h o f t i l i s , in fa m is q u o r u n - dam perfidia a lio ru m q u e t o r p o r , la n ien a d e n iq u e S t o c k - h o l m i e n f i s — afi: r e lu g i t a n im u s . Q u u m v e r o de patria a c t u m j a m e s f e t & c o n c l a m a t u m — o b ftu p u it o r b is — f u r r e x i t , c a t e n i s q u e d is r u p t i s , p o ft f e m e l l r e fe r e fp a tiu m e x f e c r a t i o n e m re e e n tis O r n æ d o m in a t io n is ta n tu m n o n in c o n t e m t u m p o tu it m u ta r e . Q u o d fi H e r c u l e s GuSt a» v u s n o n aliam h y d r a m » iiiera rchia m { - i t a , c o n t u n d e n ­ dam f u f c e p i s f e t , nullis f o r ta s fe o b je é tu s f u is fe t r e b e lla n ­ tiu m p r o c e ll i s - V i x fcio an u llu m c o m it ia le d e c r e t u m , m e m o r a b i li e v e n t u ac d ura tu ra in R e m p u b lrca m u tilitate, f u p e r a v e r i t Arofienfe» A . 1527. E j u s v e r o faufti a d e o f r u -

<5t u s in ip f a , u t a ju n t, h erba f u p p r e s fi f u i s f e n t , nifi N o ­ b iliu m q u o r u n d a m V e f t r o g o t h o r u m , C o r y p h a e is M a g ift r o A u la e T h uron e J o a n n is a t q u e E p i f c o p o S k a r e n f i M agno H a r a l d i, lu d icr o R e g u l o M agn o B r y n to n is , c e t. nefarii a u d a c e s q u e c o n a t u s c o n fla n ti fide a tq u e g e n e r o f a r e p u l- fa m u ltitu d in is 2 9 ) , in p la n itie L arfenfi c o n g r e g a t æ , im f u m u m iftis e x i t i a l e m ab iisfent. 30)..

C P a u -

28) lPrope villam Skottek, nomen inde ex traditione vul­

gari fortitanft. Cfr. quoque A .. IPlnbom Difs. de Ulricehamn..

§. 2..

2 9 ) N on tamen reticenda, efi M atth. Kafle illibata fides, quae illi fuga atque incendio praedii Siotorp conllitit, Alia quo­

que haud pauca erui posfent nofiratium nomina Nobilium, qui' fide integra in Regem patriamque claruere. Ex. gr. Severin K ih l, A n d r, Hansfon (Ekeblad) de S to la , cet.

integra in Regem patriamque claruere. Ex. gr. Seven 3 0 ) v. Dalin ita: H arm ed fkïngradec denna forfam ling ock f a i t de [ det tjockafle och fa rlig a ß e aßem oln , fom fammandra

(10)

§• 8-

P a u c u la d e p ræ c ip u is natalis foli p e r d e c u r fu m fe- culi fatis c o r o n id is lo c o an neétam . Q u i a d u lt o h o c fe- culo fuppofiti cineri d olofo ig n e s a liq u a te n u s fopiti la­

tu e r a n t r e g n a n tib u s V e te r a n is G u s t a v o I. & C h r i s t i a­ n o III. n on p o t u e r e n o n in pern iciofam fla m m a m e r u m ­ p e r e , f u c c e d e n tib u s e o d e m fe re te m p o r e filiis prudentiae m i n o r i s , maj or is v eh em en tia e. N o m e n R o c c e bellum v u l g o n a ctu m e it ab infigni triu m coronarum ; titu lo p ro- f e d o v a n o 31) , fa ltem t o t caedibus, r a p in is, in c e n d iis , n e q u a q u a m d ig n o . Verae a u t e m ejus & efficacisfim ae c a u s fæ fine d ub io f u e r e : aemulatio & fim u lta te s vicinita­

t i s , & q u o d D a n is a d h u c inhaereret dulcis m em o ria d o ­ minii fub u n io n is n o m in e C a lm a r ie n fis, u n d e aegerrim e

d e d ifc e r e p o te r a n t S u e c o s aliter ac rebelles & foedifra­

g o s r e fp ic ere 32). In ipfo lim in e h ujus b elli, A . 1 5 6 3 , a c r o -

g it fig till K. G u ßaff fo r darf. (S. R. H. D. 3. p. 205). Et quidem redisfime: nam non folum conjurationis focii 'Smolandi, fed etiam clandefiipi fupcrioris Sueciae, anxie eventum concilia- buli Larfenfis prasftolabantur. Affirmat etiam Celfius ( Hifi. R.

G. P. II. p. 22) , Regem ip fu m Gu s t a v u m hanc confpiratio- nem periculofisfimam eundarum, quas adhuc in fe ingruisfent, cenfuisfe.

4

31) Ipfe R. Er i c u s XIV. in declaratione ad R . Fr i d e r i- c u m II: E ffter thet, inquit, een fftfä n g och onyttig trâtte âhrt a t trd tte allentß uni thety foin p ä iv äggen malet ä h r , &c. Te*

gel. H. R. Er. p. 181.

32) Sic e. g. Danor. Amiral. Herl. Trolle ita clamavit fo- ciis flavalibus Suec. navis T ro ili: I Svenß.e f o r r ädere! ß ry k e r

(11)

a c r o p o lis o c c id e n ta lis S v i o G o t h i æ E lfs b u r g u m , i n e x p u ­ g n a b ile q u a n t u m v i s r e p u t a t u m , m e d io c r i fo r titu d in e D a - n o r u m , n im ia a u t e m P ræ fed ti E r ic i K a g g 3 3 ) fa c ilita te, horti c e s fit. E t q u u m fu b fe q u e n te t e m p o r e eju s r e c u ­ p e r a t i o , æ q u e ac hortilis a rc is Bahufiœ e x p u g n a t i o , fini- itr is i g n a v i s v e c o n a tib u s haud f u c c e s f e r i n t , n u n q u a m n o n p e r t o t u m h o c b eilu m infertis in c u r fio n ib u s ra p in isq u e o b n o x i a V e f t r o g o t h i a fa c ile c r e d e r e t u r ; v e r u m t a m e n r e s l o n g e aliter e v a f it . P rim a e e x p e d i t i o n i s frudtus in irritum D a n o a b ie r e c o n tu m a c ia c o p i a r u m , re d itu m prae h i e m i s f æ v i t i a f l a g ita n tiu m , & a la crita te n o f t r a t i u m , ipfo R e g e fe d u c e m p r æ b e n t e , in fiften tiu m . Q u in v er fa v i c e in h o ftiu m te r r a s i r r u p u e r e noftri, & q u a m v i s o p p u g n a tio H alm ßadit v o t i s n o n r e f p o n d e r it , ita ta m e n his an nis in H a lla n d ia , B l e k i n g i a , S c a n ia q u e boreali f u p e r io r e s p le ­ r u m q u e f u e r u n t , u t in illis lo c is n o n d u m p r o r f u s oblite- rata fu æ c o m m o r a t i o n i s v e r t i g i a , p ro barbara iftius æ v i b ellig era n d i r a t i o n e , & j u r e , uti v o c a n t , r e p r es fa lia n d i, re liq u erin t. A n n u s v e r o 1565. n o b ilita tu s p r im o fVard- berga ca p ta ac f t r e n u e d efe n fita ta , in fa m is p o fte a in a n ­ n alib u s S u e c a n i s cla d e ad S v a r te r a a , d. 20 O d i., quae D a n i s a p e r u it V e f t r o g o t h i a m , i n f e q u e n t e æ f t a t e A . 1566.

i g n e f e r r o q u e f æ v i e n t ib u s & S karam u s q u e p r o g r e d i e n - tib u s ; q u o d o p p i d u m , una c u m L idecopia, Falecopia &

praediis q u a m p l u r i m i s , in fav illa s r e d e g e r u n t A t im -

for Kongen i Danm ark och g ifve r E der fftn g n e , &c. Teget, p.

'170. Adde I V tr wing. H . Car. IX. p. 210. & v. Stiernman.

Riksd. Bed. P. I. p. 675.

C 2 pro

33) Cfr. T eget, G irs & Celfms. Excufatiu« tameti illum habet v. D a lin, præeunte Mesfenio.

(12)

-xS-______

p r o v ifo t e r g is inftitit M a rs ultor Car d u s de M or n a y , qui r e d e u n t e s & o s a n t e s in falcibus A lin g sa fien fib u s asfecu- t u s , g ra v i cla d e M D arm atorum i.ffecit & D C plauftra p ræ d a o n u fla re cep it. C o n fid era n ti r e r u m in patria fla­

tu m A 1567. & 1568 R e g e haud raro m e n te c a p to , diffidentiam & co n tu m a cia m im p eran tes inter & p a ren ­ t e s , in ap ertam ta n d em feditionem ac tu m u ltu s e r u m ­ p en tia disfidia d o m e f tic a , miraculi inflar apparebit, V e - f t r o g o t h ia m , u tp o te inter N o r v e g ia m & Scàniatn in ter­

m e d ia m , non d e n u o fuisfe co n cu lcatam , fed tantum non in taélam q u ie v isfe . G r a v is fim a fcilicet incubuit in o r ie n ­ t a le s S v i o G o t h i æ p r o v in c ia s belli te m p e fla s. T a n d em a g ita to fepten trioni h alcyonia reddidit Pacificatio Stetinen- f i s , A , 1570. non S u e c iæ quidem illa g lo r io fa , at appri­

m e t a m e n necesfaria. — A . 1611. vicin us R e x Ch r i s t i a­ n u s IV. b e l l u m , u n d e fortitudinis a liq u a s, juflitiæ ad­

m o d u m c o n t i o v e r f a s 34^, magnanimae ce rte hum anitatis n u lla s I a u e a s r e p o r ta v it, indixit R. Ca u o l o I X , fe n io a tq u e æ r u m n is c o n fe d lo , b ellum que follicite declin anti,

& fere d ix e r i m , deprecanti. M o r tu o Patri fnccesfit v ix e p h e b is e g r e s f u s Gu s t a v u s A d o l p h u s; & q u a n d o q u i­

d e m H e r o u m efl e x anguftiis ad gloriam eJudtari, diffi­

cillim is fane R eip u blicæ tem p oribu s ; parum q u oq u e ab­

fuit quin Widfiôa in S c a n ia , d. 11 F eb r. 1612, viginti fere a n n o s p r æ v e r tis fe t fatalem Lutz.enam* B e llu m h o cce ad

Cal-

34) Inter elumbes-, quas attulit hic ceteroqui laudatisfi*

mus R ex, illati belli causfas, notisfima pariter ac maxime fin- gularis eft, quod Ca r o l u s titulo fuo Regio infercisfet Lappo num in Nordlandia R e x , quafi omnibus Lapponibus imperitaret, quum tamen ipfe Rex Daniæ quotidiano titulo audiret Gotho­

rum Rex.

(13)

C alm ariam I n c h o a t u m , m o x in V e f t r o g o t h i a m d e v o l u ­ t u m eft. I n e u n te A . 1 6 1 2 , R. C h r i s t i a n u s N ilofia nul- l o fe r e re fiften te p o t i t u s , ca fte llu m G uldberg a c e r r i m e a d o r t u s e f t , fed a f t r e n u o P r æ f e f t o M a r t, K r a k a u , illo- q u e p e d e læ fo ma n u q u e , a c o n j u g e E m eren tia P a u li, n o n f i n e infigni ja ftu r a d e p u lfu s . H æ c tarnen n o n i m p e d i e r e , q uin D a n u s g r a v i , l i c e t in c a s fu m itera ta o p p u g n a t i o n e K l f s b u r g u m p r e m e r e t , & in c en d ia r iis 3 5 ) e m i s f i s r e g i o ­ n e m l o n g e la teq u e v a f t a n t i b u s , & ad H ôjen torp u s q u e

& S k a ra m , tu n c fla m m is ite r u m D a n i c i s d e l e t a m , f u r e n ­ t i b u s , u lt i o n e m & f o la tiu m , fi quid f u i t , H allandia a c B ^ h u f ia p r o v i n c i æ , a n o ftr a tib u s n o n le n iu s h a b i t æ , r e ­ t u l e r u n t . G uldberga v e r o , alium P r æ f e f t u m n a f t a , d e ­ d i t i o n e in p o te f ta te m h o ftiu m red a f t a eft. E lfsbu rg u m q u o q u e , fi m i n u s u l t i m a , fa lte m p r æ g r a n d i n e c e s f i t a t e c o m p u l f u s hofti refera v it Ol. S tr a h le , l o n g e æ q u io r i, u t v i d e t u r , j u d ic io apud D a n o s S c r i p t o r e s , q u a m p o p u la ­ r e s , fu b je ft u s 36) . H o ftilib u s p a tr iis q u e c o p iis V e f t r o ­ g o t h i a m re fid u a æ fta te u lt r o c i t r o q u e p e r v a g a n t i b u s , ta n ­ d e m p a x a lm a m ifero s r e fp e x it. P r u d e n t i æ q u ip p e fu it m o d e r a t i o n i s q u e G u s t a v i A d o l p h i, b in is, p r æ t e r D a-

C 3 n i c u m

35) Vix enim juflse difeiplinæ militem voeandi, qui poft incenfum non miunirum & fere defertuin oppidulum , poft ob­

truncatum in er ili em vetulum & fteerdotem fauciatum, a Prætore Hojentorpenfi Laurent ^ fo n œ , coafta rufticorum Vallenlluin ca­

terva, fecundum Hallenberg ( H . R. G. A. V. I. p. 3 0 8 ) , vel turina equitum, fecundam v. Stiernman (Ad. Matr. N:o 2 3 3 ) , in turpem fugam conjefti.

3 6 ) Cfr. Slangr, Hift. Chrift. IV. a Schlegel verf. p. 538- cmn W idtkin di H. R, G. Ad. p. 92.

(14)

n i c u m , bellis im p liciti, a n te o m n ia rfiinutis c e d e r e , v e - l u ti t it u lo a d eo in v ifo R eg is Lapponum & a m p lific a tio n e.

t a n t o p e r e d efid erata in fignis Danici. L y t r u m v e r o r e ­ dim endae arcis E l f s b o r g ( v u l g o E lfsborgs - IS fen ) , d ecies c e n t e n a im p erialium m illia , iftis t e m p o r ib u s n o n m e ­ d io c ris f u m m a , a t a v o s n o ftr o s diu u r g e b a t, p ræ cipue q u u m b ellu m e x b ello ac trib u tu m e x tributo fereretur.

References

Related documents

Exempli loco afferre posfumus princi- pum Poetarum noflratium emendandi conatus, in novis carmi­.. num

Agricu lrur æ non

[r]

[r]

[r]

Naturae phaenomena fuperftitiofa veneratione a dorant. Si perpetuo cautibus folitudi- nibus qve fuis inhadisfenr, paterna terra numquam reli&amp;a, in aeternum etiam

164 com putatione faéta vicies centena millia Europaeorum his bellis perijsfe affirmat... In m ilitis creatione facerdotaiia multa

vilis gradus ad Monotheismum /oftendit, principio noftro (Vid. 7, g.) convenienter indagavimus , non ex ipfo ingenio humano ejus fundamentum deduximus.. Corrigenda