/v»
DIVINAADFULGENTE
EXERCITIUM ACADEMICUM
DE
IURE
GENTIUM
VOLUNTARIO,
q.uod,
CONSENT. AMFLISI.FACULT. PHILOSOPH.
IN REGIA ACADEMIΛ
PRiESIDE
CELEBERRIMO V I R O,
Mag. LA URB Ν TIO DAHLMAN,
Moral, et Polit.PROFESSOR Ε Reg,etOrd*
publico ex am ini subjicit s
GUSTAVUS CHRISTIERNSSON,
nericius.
In åudit. Carol. Maj. die VIII. Aprilxs
anni mdccxlix.
IL Λ Μ S.
upsa l i ie.
Λ
monsieur
JEAN CHARLES
de GE ER»
Propvietair des mines Μ O Ν S I Ε U R»
LEs
itresboniez &la
Ancéttrestendrefley.
aveztemoignéque Vous
a mes parens,Btvosillü-
m'- .oblige a en conferveruneentiere reeonnoiffan*cej & nfautorife a prendre la libertéde Vous dedier ce petit ouvrage. La matiere V etend fur Le DroitDes Gensf- le quei obiige Ldes bienfaits & å des
devoirs reciproques, Je fvis aiTuré Monfieur, que ii les
bienlaits d'ontvous mvavez comblé avoientlieu par·.-
mi lesNations & les Republiques les etatss'eleyeroient
au plus haut degré de prosperite & approcheroient dir
iiecle d'or.Je n'entreprend pointMonfieurå étalericiVos
Meritesr puisqus je doute ii je pourrois y reuilir, J'en . laiiTelefoin å uns plume plus Eloquente que lamien?
ne qui pourra f'en acquitte a plus dignement que moi, ils fönt pieni di doicezm piu aUora, cBe piuvi-
bran fulmini di fpavento; Outre cela, je fvis furs.
que Votre modeftie regarde lä iöuange méme avec
mepris , c'eft pour cette raifon qui ne me reite plus
que des vceux a faire» Soyez donc heureuxajamais
Vous & tous ceux qui portent, ou qui porteront le
nom honorable & refpedlueux de de GEER. Ge font
ies iouhaits que je fais toujours & que je ferai tou-
te ma vie. Je fvis avec autant de refpét que de re-
«oanoißancs,
Μ O Ν S I Ε ü R
Votre tres bumble cJ tres obeijjant ferviteur GUST. GHRISTIERNSSON.
^ V 7 R Ö
Gonfultiilimo Spe&atiffimoqne
T)·,no tANDRE<yE
SUND B LAD,
GoaföliCivitatisÄfkerfundenfis/Equiifimo,Avunculo'ob
plurimain>fe coliatabeneiicia adcineresusqueoolendo.
Vlxintarnen nevérbame mer
dicendisJufficiunt:
itinura. erEloquarnotaingratianfileamTant
pectoris. A -prim$a nejcio? dienhn funt Tua
cammomento, quo mentemMuftsconfeerare, Usque äelettart
coepi, Ίηα me tanta benevoler&iåexflitere indieta , ut
optima merito diffidam dicendi vente, multo magismea.
Jgnem,quo cetas teneriorardetpmonitis, praceptis, omni-
quegenereblandimentorum tam benigne aluifli, ut Tul«
Uanodiäionisflumine veherer,ß metam,mihiΊuum Sitm·
mutn inmeßudium commemoraturo, attingendifpesuU
la affidgereti Differtationem , quam Tibi Amticuh
Exoptatifftme, Sacramvoluitanauam primitiasfrüftui
HeliconiiTibi debitas benigne fufcipias oroacobteftor;
teflantur illa animum meumgratum, quißbi decoridu«
cet, conßatni deßderio Te colendi fufpiciendiqueflagrα¬
τέ. Dens Τ.Ο. M. omniαTibi concedat■, qua éetas an«
nisbens miiltis ornatα, in deiiciis habet. Fermanfurm φιοαάvixero,
Confdriffimi HOMINIS TUI
Humillimus Cutior GUST. GHRlSTIERNSSONi
SiiSDSOiJPTlOiSiJ? i Aflierfund J&Ö«2(S££2i2>
©(JM CARL
CHRIS TIER Ν SSO Ν,
mn .jpdgidraDe 5vi4rafie g'2l&tfdX.
V v -;
fåkptwitm af Φ2>$·91{lora dmftef οφ gobbef gidr/ af MSB flaDnat t m mörbfam tyfMienfretfDå jag borbe
«i#fala. (££>ΰ\1ί mlgicmngat emot mrg/mttt
^iirafleg^^O?/ bafag bet inftpcf uti rmit tnnerfWaf
jag t ndrmaranDe diirne αίικίεο målle drfara οφ tilftå
min aitförflora ofdrmégenbet. ©fuffe jag biut>a til at anit^a Φ2)&)ϊ omforg fdf mrg i iinDcm/ <£;£)(£ϋΐ om- trårDrmb i upfotfringditDen/ ofparba fcflnab få
miD anbra Sarohug/ fom t fpnnerbei rnib Denna .fong#
itge Academien, &£)&Di får&igfjft at gifma/ £5Dv£3£
frifofiigbct i gifmanDet; Da frucbiar jag min .$tdrajie
βΤί&^Ιΐ at anfcö ttiinbre tacffam da jag dr/οφ é-
&9UImdlgiermngar forbrg. ^Derna ef)um mann^tige
De οφ dro? f)ofWa icfe funnat hinDra/ nub mmbre 5
min jf 321£>£9Γ/ ej utcm Drpga foflnab οφ fcnjla / melaJ fe mig frdöa fram i bet aimenna.
^mottagen nu Derfdre Dfffa blab/ fom dro en ftticft af gifmiiDheti et prof afmitt mtflanbe miDtf>et#
ta Helicon, οφ ef fdferi tcfn af Dm Diupafte nxkDnak himlen late Den Dagen mara långt borfo/ Då jag tittifa frnb minaSt.©pfl'ön/ måjle fe of? iemnabe af€$>έ3ίοφ
&>ar $idrafle ^OD'iOv^^an fdridne en båöe
-4ång οφ fdrndjeiig iefnaD/ tilaöad mår fldb οφ befidn-
bigo (mgnab.
©å onflat Den/ fom til DoDeri lcftvcv/
SKte ^ogiaraot fttårafte
hfiigik <sDött
GUSTAF CHRISTIEKNSSOM.
¥ Γ R Ο . ,
€onfidtijjimo· ac Solertijflmo'
D no CAROLO ERICO -BROL1NG,
FISCAL! Pkw« Bexterrimo ,
FATRUÖ ηt Unfcof ita quovis obfervatvtiar
argumenta seüacem coiendo;.
In. Teiferam Grad Änimi FTocce. Qua-
* iecunque, Munufculum. Tibi. Fatruc;
Honoratiffimc. Conlecratum. Volui. Quia..
Debui OK Fgregia. Prolixi. In Me; A-
jiiraii Specimina, Quibus. Licet. Remu-
nerandis. Mea. Sors. Non, R-eiponclean Refpondebit. Tarnen. Grata·. Ad. Sera, Usque, Fata. Duratura. Memoria. Votis*
Pro Perennni Tua, Fclicitate Ad. Supre-
mutxu Minnen. Stipata. Flagpantiffimis,
fermanfurus. Ego. Ad. Urnarn*· Usqua
ConßL· HOMINIS IUI
*
' V
•,17^·,·—V 'V'\ ^
CuTtor inTmilBhnrs' gusz
i Aftéfuna, Srcborne ocö £éjji»(liaifri<tbt
$nt GUSTAF LUNDBERG,
0amt
$m ANDERS LUNDSTRÖM,
Cφ
φεηANDERS STARK,
Mint |)djfdrabc 0*Mnare o$ ©lagringar.
fWl: femtta tn ®a? i mMnti Ijtoard liuö ert / ftf> eftes
-wannan/ ofab flplbtgbet «nt>er5aüa bdr/ drer οίάΓαφίί^ί fdmtttefntii ei otacffamf ftntie. Sber^uhji förbenffnll οφ ogemena bemdgenbei/ £J?ine £errar/drDen fem ölmenr bör namna^/od; af mig t -fttt fuiid Hm fdtiaé; men til ai
rdt beflrifma ten farnma/ fbtbrae en (förre tdnfi οφ fTnfügbef «i fttra (ig in mig ftnneé.
©fulle b((Ta blab fom dfroen idna Buö ofCFbra mdrba
SUmn/ blifma nteb gtinff anfebbe/få bar jagmumuimit f^fiemdU οφlan t bet bdnfeenbs (Tatfa mig lodcüg.
lämnet/bman /ngJltifmii/ frnmtoifar be lagar/ bmti-
faö QSinbe-^rafi (fratfev ftcj til aüa fftifrn οφ fria
©ambctlben i bela nmrlben.
Antiar ing intet af framldggae emoffagen alffi
terra/ οφ intalen Uber ©ielfroa/ ät brlfren afmin för¬
mige ttu toebergdinmg > dr albclcg drfaft/ genom min brmnanbe njt af infla/ bet ben^ögffe bebagabe mebel-jf
m bög οφ ipe^ofam ilberi dfa $t)f tvåigäng/ $bra,&
^Cn&driga οφ SBdnntr til fdpab οφ/gläDic·
3ag fotbrtftter oapätdigen
SWtu' i>ögtfoabe 0pnatrt οφ ©fdgfmgan;
J&drfattiffe tiettdre
GUSTAF/ CHRISTIERNSSON,
s
ExitnitiS;Spei!
JUVENI,.
Dino GÜSTAVO CHRISTfERNSSON».
Amico honoratifilnicv
OmnesrcellentiorBomfes,quiiusanimantibus,cur«fummaeitvitaopecererisniti decet,,pr«~~
ne vitam filfentio tranfeant. Huius, Te, Crifply,
nec ignarum nec oblitum probas, ÄmiciiitnieD-n,.
CHR1STIEKNSSON, adhua juvenis, maturum*
adeo eruditionis fpecirnen, public« luci coniecra-
turus. Eodem & ego convi&us argnmento, ne quid homine indignnm agam, confultius duxi, in
promerita läudum tuarum pr«conia 'pauea utciin-
que dicere, quam, opportuna iimulac grataadeo
occafione data, ignav« taciturnitatis culpa argui;
Acceffit cupiditas in literarum ftudia a teneris ve-
bementior, qua* injuventnte rite inüammata,ma*
turiori«tate rarius extingvi fölet; ita mihi, ab or-·
be erudito licet & diu & longe remoto,pr«cipua femper inceffit , in literas earumque affiduos cul-
tores, propenfio. Ex communi*ifthoe in literatos
amore, quantum de Te, cui peculiari cogna'tio-
nis jure mnltum debeo, laster, ipfe facile judica-
bisi Natura videlicet ncmy noverca ied matre
vero
vere gerrnana, praeceHentes Tibi flint ingenii do-
tes: his dignum, k e. pulcherrimum, meditatus
es 'Diiierrarionis argumentum ^ non ofcitanter dt
perfunctorie., fed iedulitate & diligentia iumrna,
elaboratum. Studiis refpondet vita, animi inno- centia & mor um humanitate3 infigniter condeco-
.'aca: quae iingula me movent, ut pneclura iilhnec
8z natiirae & virtutis ornarnenta magnopere Tibi
gramler. Et quia du bium non eft, quin ea, qua
ineepiih*, virtutis via utero progrefilis fiieris ; ita före augurcr, ut & prse rnia laborum aliquando
reportes uberrima. Qnod ad me attinet, non tan-
tum pro me o in Te officio agam, verum & pro
perenni Tuo rerumque Tuarum florc vota aå Deum fandere callidiora prius non deiinam,quam ipfe vivere & vovere deiino.
Däbam Afkerjunäiß
die22,Martti.
Intenfiorl xnente quam calamo CAROLUS ERICUS BROLING.
Rieter fiimmam, quam te(la¬
ta m fecit Deus O. M. in con- dendo hoc univerio poten- tiam, elucet etjam iapientia
in illo ordinando excellentifli-
ma. Omnia ad fines praicri-
ptos contendunt, minimum
certe contendere poflunt. Omnia illo (e i'nvicem excipiunt ordine,ut unum continue alterius ufibus
amicas quaii porrigat manus- Legem regulam-
que dedit unicuique Entium generi, natura ac
ejusdem accommodatam conftitutioni. Animan*
tibus ratione deftituris fuam conceifit normam, in«
ilinftum fc,naturalem, quoagitata, commodaiua,
data velut,opera, promovere annituntur, & quo deflituta vel opinione citius ad interitum ruerent.
Generi huic inferiori nec fuas denegatas voluit le-
ges Sapientiffimus Creator: Vegetabilia legibus
A fuis
DE JURE GENTIUM
fuijs? convenienter nutriuntur* creicunt^florent&
defloreicunt. Motui machinarum certas praefcri- piit Ieges, ftru6turas ipiarumattemperatas. Ho-
mini tandem fuas affixit: unde facultates eidem conceifös reperimus, dirigendi microcoimum libe-
ra aäionumdeterminatione in confenfum Macro- cofini, appetiturn itacocrcendi fenfitivum,ut cum rationali confentiat ac confpiret. Legem appeti-
tuum> quanihil niii bonum anhelat Yoluntas, il-
li fapientiflime. impreflin. Normam denique, cui
accommodantur vires rerum ieniatiane percepta-
rum reproducHvas, quis non cernit infinitam e- vincereSapientiam?mirabili itaque rerum harmo-
flia Sapientiam iuam aperte fatis nobis ob oculos
ponere fummum voluitNumen. Cum vero,per limitationem facultatum hominis , femper optan- da confeniio exiliere non contingeret> quin dis-
fenfio a£lionum,imperfeQ:ionis fcaturigo, caput in-,
terdum erigeret, ut falfum pro vero, verum pro»
falfo fiepius ample&erentur mortales,unde volun-
tas, ineleclione fua licetIibera, non pqtuit non in
varia interdiurn inclinare, generi humanomaxime nociva; Supremum Nurnen huic defe&ui medici¬
narn paraturum regulas homini dedit, quas in de-
terminationibus fuis, ii fafvus eile velit, fequi ne- ceffum habet, quae in diffin&ionem Legum phyfi-
carum, morales appellantur: quas jam, quantum
inftituti feit ratio:, leviter attingere animum in-
•duxu
% IL
V O L V Ν T A R I O. g
> #' " ! 9
§. II.
Obligatio allim^ eilt connexio motivorum cum
actione. Neceflitas agendi ex hifcemodvis orta,
Obligatio eft fajjiva.
Motiva funt reprasfentationes boni vel mali,
quarum vi voluntas ieie determinat. Hoc bonum
vel malum tale eft, vel per ie & iuam naturam, vel per arbitrium alicujus fuperioris;Motiva prio·
ris generis iiint naturalia, pofterioris pofitiva.
Obligatio igitur eil: vel naturalis vel pofitiva.
Lex 1.3us, eft Regulaaftionum liberarum ob·
ligans ad aliquid agendum 1. omittendum. Len
igiturnaturalis, nihil aliud eft, quam regula ob-
ligatoria afitionum liberarumr defumta ex ipiaes*
fentia atque natura rerum & hominis.
Scholiunu Vi igitur hujus legis, omniaquae
in noftrafunt poteftate, eo perduci debent, ut in*
de perficiatur,non deftruatur Natura noftra:quum
enim ratio fufficiens regulas in eadem, fc. natura, contineatur; ex ea intelligi 8c explicari debet,cur
haec potius nonalia fufcipiaturaäio vel non;haee
vero ratio quatenus determinatur per eflentiam &
naturam humanam ac rerum eaqrie fibi ipfi ini-
mica & adveria efie nequit; fequitur ex eadem intelligi pofteharmoniam aftionurq, & talem qui*
dem, qua a&iones liberal determinantur per eas*
dem caufias finales, per quas naturales. Deus
enim qui au&or eft hominis, principfique afitiö*
num naturalium, eas eum in finem ordinafte cen*
fendus eft, ut hominis infervirent felicitati ac com
A 2 ferva·
4 DE JURE GENTIUM
fervationi, eidem autem exitio atque damno nön effent, idquc per bonltatem fuam abfohlte perfe·
&am. Hinc Deum confenfum a&ionum liberarum
cum naturalibus velle patet; Unde perfe&io ho¬
minis oritur. Confenfus -plurium in unum ptrfellio-
tiem involvit: perfe&io igitur hominis confiftit in confenfu a£tionum tarn liberarum, quam neceßa-
riarumin unum aliquod, quod ipia ejus eft natu¬
ra; hinc facile mentem principii Volfiani perfpici-
mus: JFac eaf qu<e te (latumque tuum perficiunt
omitte contraria, Quam od rem inftar corollarii
concludere licet, ea eile facienda, unde flatusper- fe&ionis duraturas fcaturit; ea vero omittendaquas
materiam praebent imperfetlioni ejusdem duratu-
ras. Appetitus praetereailla eft natura, ut nihil
nifi bonum defideret, omne malum, oranem im- perfe&ionem angue pejus fugiat & averfetur;ad-
cfl igitur identitas naturas appetitus principiique iupra nominati; hic vero appetitus pertinet ad ef-
ientiam ac naturam hominis, hoc igitur princi- pium meritoeidem naturalenuncupatur.
S- "I.
Perfeftio hacc, quam querere principium me-
moratum jubet, hominibus calcar fuit ac incita-
mentum , ulterius inquirendi, qua via , etjamre- ipe&u aliorum commodiflime poflet promoveri
& exfecutioni mandari. Hoc autemipfum magna
ex parte pendere obiervamus ab obfervatione Ju¬
ris naturae perfeftae obligationis : eo enim nonad- rniifo faltim externa hominum felicitasnulla foret,
&
VOLUNTARIÖ. 5
& ciiilibetpro arbitrio a.liena diripere integrumef*
fet; unde principium obligationis perfete & huic
refpondentis Juris baud dirficili operayfitumy ni-
mirumjuiquetribuendumefje, elicipoteft: Cuifiad-
jungatur alterum , fine quo bene eile non licet, itu-
dium fcilicet & conitansanimi propofitum aliorum promovendi falutem, illam adfore nullus dubito.
PerfeäumJus illud nuncupafnus, quod facultatem
involvit coaftivam: quod eandem noninvolvit Im- perfcBum appellamus: tili reipondet obligatio per¬
fekta; huic Imperfete
Schol. Noftrum vel Suum> eil complexus o-
mnium earumrerum, quse ita ad nos pertinent,
ut ab iis alios vi arcere poffimus; htrc rerum re-
latio ad nos aut per naturam talis eil, aut per fa-
flum aliquod interveniens ; Si illud, noftrum con-
mtum, fi hoc acquifttum dicitur. Pofteriusiferum
vel tale ed, per occupationem rei, quse nulliuseil,
vel per translationem rei in nos, quse alicujus eil;
illud occupatitium,hoc paklitium appellatur. Hane
inremGrotiusa)italoquitur:Natura hominifuumeil,
vitanon qutdem adperdendumfiedadcuftodtendum, cor¬
pus, membra, farna, honor, aBiones proprio. Do·
mimo\(5ρaBis, quomodo fuum cuique fit &c. ex iu-
periori, inquit, traflatione conilat. Haud diffi-
culter hinc colligitur quid altenum fit; omne enim quod meum eft, id refpeflu omnium aliorum eil
alienum. Hinc leefto eft violatiotS fuum cuique ,
& Uderedliquem eft ;non abftinere ab alieno, aut facere ut quis minus fuohabeat. b) §. IV.
a) Grotius Lib. II- Cap. 17. ξ. 2. b) Ibid,
€ DE JURE GENTIUM
$. iv.
*}us mturejl Jundamentum legum bumanarum.
rNatura ac conflitutione fua univeria mortaliuni co- hors inciinat ad fui flatus perfeftionem §. II.Statu¬
ta igitur & leges humanas, quatenus hominum
conienfu nituntur , id ipfum quoque Intendant
. neceflum eil5 adeo ut, Qutre tuam -perfeäionem,
fit illud, quod praflat refponfionem intelligibilem quasrenti, cur potius hoc nonillud inftitutum fue-
rk; confequenter rationemejusdem in ie continct
fufficientem; quod vero alterius in fe continet ra¬
tionem fufficientem, fundamentum ejus elf; ergo
Jus natura fundamentum eil reliquorumJurium
humanorum.
Sch, Late igitur Jus naturas fuos extendit li- mites; reliquis legibus inflar fundamenti fubiler- nitur, agendi flatuendique motivapraflat,locum-
que tam in civili, quam Gentium Jure fibi vin·
clicathaud infimum : fvadendo enim finem, fva-
detetjam media, quibus florensac profpera rerum conditio obtineriqueat; illorum vero invcntionem
& ad iingulares fines applicationem vi relinquit ingenii humani. Ad omnes itaque & fingulas ho¬
minum aftiones feie extendit easque determinat,
licet ob acumen interdum minus fuba&urn , fini- tamque noftram perfpicaciamperviderenon datum iit, qua ratione in quolibet eafu obvio fint deter-
ihinandae: unde non minus vere quam congrue de hoc jure Arifloteles: τχνταγβ τψ άυτήν εχμ
&'νχμιν α) quum omnes homines five in Civiii;
V O L υ Ν T A R I α
five in alia focietate vel extra eandem degentes?o·
inni cafuobliget y. plane utignisvimhabet urendi^
& heic &apud PerfasSc alibi-
ä) Nicom« 5. 7. ι*
§. V«
Inclinat quidem horao in itit perfeOionem
confervationemque t In flatu quoque naturali ah-
ioluto , SupremumNumen leges patefecit burna-
rix Naturae inhxas ejusdemque perfe£Honi aecom- modas; earum tarnen cuflodia cum omnibus ηόη
aeque cordi eiTer,non potuitnonFelicitas hominum
baud parum inde capere detrimenti;' binc intro-
ducenda erant dominia privata, Szfpecfes qusedam
imperiorum. Dete&um vero hxc omnem fupple-
re non potuerunt; unde fimplices focietates in
magis compofitas, domusque plures leu familiae
in ciyitates concrefcere cceperunt,. quo conjun£lis
viribus major fecuritas, fuffieientia Sc vkx obti-
neretur commoditas, Jam ut pravae mentis taliurn
ccetuum fbcietatumque membra in officio conti-
nerentur, exterorumque dolus 8c vis reprimere-
tur, fummumaliquod fiabiliendum eratimperium,
par viribus exterorum reprimendis, internorum-
que caftigandye malitiae. Habet omnino flatus ci¬
vilis plurima cornmoda , quibus naturalis deffitui-
tur, unde non mirum ή illi homines fefe addixe-
rint. In flatu naturali,^quisque propriis pro- tegitur viribus , in civitate omnium, ibi: uius;
fru£tus ab induftria fua nemini certus, frie omni-
bus„ ibi imperium affe&uumr bellum, metus
* DE JURE GENTIUM
paupertas, foeditas, folitudo, barbaries, ignoran-
tia; hic imperium rationis , pax, fecuritas, divi- tix, ornatus, focietas, elegantia, fcientias, bene-
volentia. a) Hinc hominem adfpirafie focietatem concipitur, taedio non tantum lolitudjnis, Ted a-
more prseiertim fecuritatis & fu fficientiae; quam- obrem libertatis licet naturalis ja&ura alicno feie fubjecerit imperio, ipe melioris vitae, & taedio
metuque deterioris id fädhim efle conftat: Oculos
enim ad quamcunque demum vitae rationem con-
vertamus , ex caufiisjam allatis, quasdam velplu-
res, ad quaerendam & inftituendam focietatem y
fuiim contulifle, patet. Adamo adjunxitDeus vitas fociam, ipfienim, folum efle, bonum non erat.
Coluntcum pärentibus focietatem liberi, quoniam quibus, advi&um, amidtum, Sc tutamen corpo¬
ris asque ac ad meutern perficiendam, opus effab
iisjure fuo exfpedtant. Conjugem fibi adicifcit horno, quia fobolem propagare omnino non, e- ducare autem commode non poteft folus. Deni-
que civitates eam ob caufiam inftitutas eile, liqui¬
dem viribus univerforum ünitis facilius quamfin- gulorum divifis, feeuritas vitas Sc commoditas obtinetur, veritas eil exploratiffima, b) Ut fecu-
ritatem & exoptatam ialutem in iöcietate aflequi poilint homines, fummo diximus opus eife impe¬
rio, quoddumUni cuidam vel plnribus confertur, nojeftatem habere dicuntur, &facultates hoc intui·
tu ipiis conceibe majeflatica nuncupantur Jura.
Cum igitiir fecuritatis tam internt quam externt
gratia
f OIUKT ARI0.\ §
:gratia, gubernaculis imperii admoveatur fiimmus
«ηperans, ad iüam promovendam & confervan-
dam opus habet facukate leges.condendi Civiles,
b. e. Naturs Sacratifiima inilitutaiiova muniendi
-Obligationen aliquid iisdem addendo , vel inde ali-
.quid tullendo; poenis e.g. pofitivis naturales au- . gere poteil, folemnia qusdam fafla paffrs adefle
debita ,dlatuere; gradus (Confangwnitatis & affini-
itatis determinare per effe£lus civiles; aiHcia qus¬
damimperfie&a k perfecta convertere: immo e£-
ficere,ut obligationes naturales civili interdum ex- fequtione ddlituantur &c*: ad harte externam fei-
licet obtinendam potefkte infixuftus fit oportet^
bella gerendi, pacem keundi &c. Hsc omnia,
prout cujusque civitatis natura acefientia requirit,
variant, forma enim civicatum diveria, diverfas
juris requirit determinationes, legem igiturcivilem
definimus, per nermam, agendi per iffam civitatis
ejjentiam ä principe dejerminatam.
Corollarium. Jus igitur Civile inteUigitiir ex
jure naturs Sc efientia civitatis.
ι ScbolXCivitas eilfocietasmajeflatemincludens.
Quodcunque hujus Societatis membrumCivisefb
ScholM. Societas eil ea relatio entiumintelligen-
ejum ad feinvicem,vi cujus ad finem communem
tendunt. Majcftas eil fumma illa potentia Sc au·
6fcoritas, qua omriia efficere valet imperans, qüas
ad finem civitatis fpe&ant, nemine interpelfewe;
Schot. III. bnperans eil is, qui majeilate pallet,
Sublim huius correlatum,qui hujusarbicrio fuas
ß soll-
DE JURE GENTIUM.
conformare debet a&iones; utriusque jara & ob·
ligationes padlo nituntur.
Schol. IV. Omnis focietas iuum habet finem,
ex quo reliqua intelligi poflunt, quce fufcipi velo-
mitti debent, adeoque eilentia ejusdein merito ap-
pellatur. Jus illud quod rationem fuam continet
fufficientem in fine cuilibet civitati proprio, jus
civile eil; quod vero in fine civitatum in genere eandem habet, Jus Gentium appellatur, feu eil
illud Jus, quotobligantur Gentes iritef fe.
ä) Rof. Infi. mor. Lib. II. Cap. I. Quseft. XIII.
h) Carpov. diiT. de necefiitate legum ext.adSoc.hum.
perfedlionem.
VI.
Civitas eil iocietas majeftatem includens CSch.
I. f. praec.;,qui hac inflru&us eil·, Imperans appel-
latur fSchol.HI. §. ejusd.);civitatis igiturnotio no- tionem Imperantis comprehendit, adeoque Civitas
fine fuperiore vel imperante concipi nequit. Sied
lex civilis, fuam rationem continet in eilentia ci- '■i vitatis, quam per illam determinat imperans (§.
V.):pofito igitur determinato,ponitur determinans, (per ont.)ergo pofita lege civili ponitur imperans;
Lex igitur Civilis fine imperante concipi nequit.
Corol I. Imperans & fubditus funt correlata»
Sch. III. §. V. Lex igitur Civilis fine lubdito vel
cive eonceptibilis non eil.
Coroü. II. Quodcunque igitur Jus fine impe¬
rante coacipi potefl, aJure Civili diftin&um eii
§. m
VOLUNTARIO. iz
§' VII,
Moralker exiflere aliquid dicitur, quod licet phyfice non exiftat, ob fufficientiam ramen ratio-
num fic exiftendi reprafentatam5ica homines agunt
ac ii res pnefens attu eilet.
Confenfus in genere dl attus voluntatis, quo quis aliquid ratum habet, a)
Confenfus moraliter exiitens, eil attus vo¬
luntatis, qui licet phyfice non exiftat, ob nexum
tarnenipiius fubjetii moralitatis capacis &motivo-
rum aäionis determinationem fvadentium, quse
defumta funtvelab ipiius obligatione vel genera¬
li approbatione , exiftere concipitur; fic confenfus
hic mihi tribuitur, qiiando certö cafu impedior fi- gnificare confenfum, quem tarnen me haberefub-
ftratas materiae cum meaconditione relatiofolide e- vincit. b)
Confenfus eft vel expreflus, vel tacitus, vel
, pnefumtus. ^ _ -
Si confenfus phyfice exiftit,verbo vel fcripto
declaratus, cxpreßus\ fi fattis vel omiffionis vel
commiifionis phyfice exiliere declaratur, tacitus
audit. Si moraliter non.phyfice exiftit, fed exal-
terius utilitate & obligatione, qui confentire in ca¬
fu fingulari colligitur,/>ne/«w/tfj adeft, vi cujus ho-
mines aguntjUt diximus, acfijam praefens aftuei¬
let. Hic confenfus verus efte poteit, & pro ve-
ro in plurimis negotiis humanis habetur, imo ex
confenfu vero fiepius fluit, qui enim confentit in
rem aliquam aut fattum quoddam, is etjam cbn-
B ζ fentire
DÉ JÜRE- GENTIUM
fentire debet in ea, ad quae naturaliter ex re i ihr tel faQio ifto iine reilri&ione obiigatüs eft, priciu«
mitur itaque confentirein idjn quod confentirede- Bet, licet Μ nulla ratione declaraverit Ut
iem de veritate confenfus praefumti quis perfvafus
eile queat, opus efecognirione ntrorumque flatus
relatorum.tum obj.e£H tum fubjefli confentientis,
m inde, inquantmn rem aliquamratam haberepoC
fit debeatque,perfpicFaniii&. ne alias confenfus iup*
poiitus, imaginarius fit & nullius fundämenti. Ui- terius,fipro vero non reputaretur, juramentorurai
tis ac robur nimis quantum labefa&aretur; cum
qui ita tfgit, ac Ε feriojurairet, jusjurandum ipfius
a volence fa&um prsefumitur, edamii voltmtatem
jurandi rrdlläm habeat;'de omnibus etiam juribusv
quse quafi-eontra&ibus nituntur, aftum eilet, cum tarnen rationibus fuffi non deflituantur. Uluftrat Banc rem Kcehl. eonfenfum- prsefurntum negotio*
rum geftori, negotiique Domino, imo parentibus
cribuens , ii quis abfque eorum praefeitu contra- xerit cum liberis , auxilio contrahentis indigenti-
ibbSé c)
ä) Cariz. Difc. mor. §. 311. fr) f)iiTert.de fun^
damento poteftatis parentum. c) Keehl Exere. VL fv I370r
§. VIIB
G)fmes eiües in medium felicitatis communis
§btinend#, licet confenfus fingularis non 'éd/it , h.
g. licet ab iffis ignoretnr, confentire fr#fwnuntitr0 Ad eonfenfum prsefumtum requiritur110η exiften-
tia