• No results found

Theses quædam philosophicæ, de malo Platonismi; quas ... sub præsidio ... Matthiæ Asp ... pro gradu publico bonorum examini modeste submittit s:æ r:æ m:tis stipendiarius Jonas Bidenius Renhorn, Jemtius. In audit. Gust. maj. ad d. 10. Decemb. anni MDCCXXXV

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Theses quædam philosophicæ, de malo Platonismi; quas ... sub præsidio ... Matthiæ Asp ... pro gradu publico bonorum examini modeste submittit s:æ r:æ m:tis stipendiarius Jonas Bidenius Renhorn, Jemtius. In audit. Gust. maj. ad d. 10. Decemb. anni MDCCXXXV"

Copied!
32
0
0

Loading.... (view fulltext now)

Full text

(1)

LEO DllCE!

Thefes Quxdam Philofophic#':3

Μ AL 0

PLATON ISMl;

Quas

Conjenfu Amplifl. Senat. Philof in Re?

gia Academia Upfal.

Sub PR£SIDIO

VIRI CELEBERRIMl

Mag. Μ A T T ΗI

Eloqu* PROFESS*mef/Reg. &Or&!

Pro GRADll

publicö bonorumExamin imodefi£ fubmittil S:m R:m M:tis Stipendiarius

JONAS BIDENIUS

RENHORN,

JSMTIllS.

ίη Audit. Guft. Maj.ad d. ϊο. Decembi

Anni MDCCXXXV.

Hons ante meridiemfolitis.

, lu-SAlldE, Literis Höjerianis» j

t

(2)

S:& R:.£ M:TIS

Μ AGN,Ε FIDEI URO,

PerNorlandiamOccidentalem

SUPERINTENDENT I,

Reg.Gymnaiii Scholarumque EPHORO,

Et Venerandi Confiftorii

ρ r ε s i d i,

Reverendijfimo

PATRI ac DOMINO,

Da Doct. NICOLAO STERNEL,

MALCENATI MAGΝΘ.

ANceps

favöraccedereis

certe

Tuiy

hareo

, ρagellosMaecenasy

num

hafce devesMagne,

ad aras

(5" incomros offcrre aufim. Verum , cum

fingulariaprorfus Tuie» ReverendiRime

Pater y in mebenevolentia exfiiterint do'

cumentTif

(3)

eumenta , ingr/itijfimus omnium efem, ni- βeorum memoriam vencrabunda mcnte re- colerem. Quoddum? more in cafirisMi-

nerva folito , facere aggredior , Tibi,

Reverendiffime Pater , labores hofce A- cademicos^quantumvis exilcs^humilllme di-

catos ejfe volui, debui. Rejbicias vero, vultufereno & placido? potius animumof- ferentis7 pietatis plenum ? quam levidenfe

hoc ejus pignuf. Etiam in pofierum , &/·

hususque , clientem mitijfimo gratis Tuae finu foveas , ardentiflima pro

perenni Tua Nobiliffimaeque Tuas Fa-

milix incolumitate v ota nuncupdbo? in ci-

».fwxpermanfurus

Reverendillimi Nomi-

nis TUI

Tietötijjtmus Cultor JONAS BID. RENHORN.

(4)

Admödum Revcrendis Atfo

Mag. PETRO KLEFBERG,

Pafiori Ecclefia; Dei in Rödön,& adja-

centis diftridus Prtpofito Longe Meri*

tiiiimo , Scholae Frösoenfis Infte*

ttori Adcuratiifimo»

Mag.JACOB. R,

S. S. TheologisE Leäori in Reg. Gymn.

Hernöf. &Ven.Confift.Adfefforigravis*

iimo,Avunculi locoperpetim colendo.

Mag. ANDREA. NENSEN,

J?hilof. Theor, Lettori 8c Ven. Conii-t ftorii Adfeffori iFquiilima»

Mag.LAVR. RA,

Grace. Ling. Lettori & Ven. Coniift*

Adfeffori Laudatiflimo»

FAUTORIÉUS, PROMO- BenigniffimiSiquovis

(5)

PyAcUrrjfimis VIRI S

Μ, ABRAHAMO

BURMAN,

Fafiori Offerdalenfium,& adjacentis di«

ftri<ftus V.PrapofitQ vigilantififimo, Pa«

trui loco femper honorando.

Mag,ELAN.FR1SENDAHL,

Mathefeos Lettori & Vener. Confift, AdfeJJori digniifimo,

Mag. JOHANNI ER.

SPARRMAN,

PaftoriLegionis ReiTormentariae,quae Jdolmiae colligitur, & Confift. Aulici

AdfeJJori optime merito, AffiniCa- riiTimo.

Mag.JOΗANNI TOLSTEN,

Yener, Confift. Notario Adcura-

tiftimo.

TORIBUS & EVERGETIS honore cotendis.

(6)

Ingratusoccafione

merito

beneficia,

cjjem

a Vobis,

mfi

mi-

bac

bi toties pmfiita, gratisβηιο a-

mmo agnojcerem. In ob[ervan-

tu intur pignus thefes bafce quatescunque Nominibus Ve¬

lins , qu£ tantopere veneror,

injcribere volui , perman[nrm,

dum vixero,

Admodum Reverendorum &

PraeclarifF. NominumVeftrorum

Cultor ebfervantijjimui J. B. RENHORN.

(7)

^ v..·· s&;EiCE&2 r^ro·*!^rs^r^xr^r^ rstrs-racrÄ!

/. ν. y.

S. I.

StomninoveriPhl·

loiophi,nonir> unias

cujusdam Magiftri

verba jurare, ejusc^

dogmatxbus fe man-

cipare;fed vi potentiae.fibi connara3,

debitis tamen mediis excultae, Ec- le&icum agcre , ac veritates, a- pum inftar, hinc inde colligere.

Quis enim confultiffimum nofleiTe

ducat, per fe&as Philofophorum eundo, bona quaevis eligere, eaq;

fuo loco afferre, mala vero, ex

fphasra verse Philofophis extermi-

nare? Appoiite omnino in hane

rem Laöantius, Tullius ille Chri-

A ftianus

(8)

t O p

fliafius a): Univerfaverkasper Phi*

lofophcrum feélas fuit divifa. Necuh la jeäa tam fuit devia, nec Phtlojo- phorum quisquam tam manis, quinon

viderit aliquul ex vero, Adeoque

amicus Piato: amicus Ariftotéles:

magistamen amica veritas. Quod inepti illi Philofophorum bafiatores obtervent, qui ad farorem usque

το dvTcg εφα ubique crepanf. In- telligo malum auåoritatis, vitium

iftud peililentiflimum, & plurimo-

rum errorum ac haerefeon tomitem.

Hinc erjam longo quafi ordine pro«

manant odiumaliorum , nimiaglo¬

ria? cupido, ac plurima in faniorem Philofophiam damna, quorumftrl·

öuras qualescunque ex Platonismo breviter heic exhiberrsus;ita tamen,

ut Platonicos fepe longius pro·»

greilos fuifie exiftimemus, adeocp

nonlPlatoni ipfi iémper imputandos illoserrores, quosapudfe&arios e-

jus indignabundus deprehendas.

a) Libr. I/II. Q 7.

$. Ih

(9)

<<H O fgt 5

§. II.

Plato, celeberrimus ille Gras»

corum Philofophus, a πλατύς di£us fuit, five oblatitudinemhumerorum,

five pe&oris, five denique erudi-

tionis b). Socratis diiciplina im- butus, /Egyptum aliasque regio-

nes exteras adiit. Siciliambisvaria fortuna profeöus, modo gratiam,

modo indignatioaem utriusque Di·

onyiii fuit expertus c ). Arhenien·

fes eum in numerurn Senaforum cooptare volebant: fed renuit pe«

titioni eorum, ut fpeculationibus

fuis meliusvacaret,necnegotiorum publicorum moie premeretur, Vir-

tutes ac verecundiam ejus laudant nonnulli, immo eumadeo compo- fitum fuiiTe affirmant, ut nonnili modice jrififle deprehenfus (it d)>

Farna eruditionis plurimos , etjam

Ariftotelem , in fcholam ejns in- vitavit, qus Academia dicebatur,

unde etjam ieåa ejus Academica

fuit appellata. Per dialogos Phi-

A 2 lofo-

(10)

4 <! ° &

lofophiam tradidit , foa nonnun- quam dogmata vel Socrati, vel aliis fubdoletribuens e ). Heumannus/}

eum exigui judicii } mult*? vero

fuperfticionis , virum fuiile autu-

mat. Vitam hujus Noftri, a Dio- gene Laértio fufe defcriptam, non iine voluptate legas.

b) fabricii Riblioth.Gr<ec, L.111. C.L c) Comelius Nepos L. X, C. 2. & 3.

d) StoUii Hifl. Eritd. p. 595«

e) Nachricht von der Stollijchen

Bibliothek p. 62. f) Ad, ψbilof. Vol.

Lp. 492· & 495.

§. III.

Unde hicPhilofophus illahau-

feritdogmata, qu^Chriftianismum iapere videntur, pro vario in Pla-

tonem ftudio, etiamnum dirpurari

iolet. Cum Hebra?is, irnrro ipfo jeremia propheta, eum familiarl·

ter converfatum fuifTe,nonnuili et·

jam Parrum exiftimant,quorum lo-

caadfert,fuo addiro calculo,CI.Hue- tius^). Hinc neque mirum, quod

(11)

« O fr 5 hic Numenio, apud Eufebium b),

sudiat Μωϋσης Aττιχίζων, ejusque

doftrina cum Mofis pariterac Chri-

ftiana? religionis fcitis amice con-

ipirare illis videatur, quem con- lenfumanteanominatusEufebius i)

ex inftituto demonftrare conatus

eft. A reliquis veroPatribus,ca£CO

Platonis amore abreptis, in hoc ,

ut in aliis, difTentit La&antius k);

ad cujus exemplum Jo. Clericus/)

6c Jac. Lenfant in DifT. An Pytha-

goras 6c Plato notitiam habuerint

LibrorumMofis6c Prophetarum «0?

hane fententiam variis argumentis

haud exigui momenti explofere.

Quoniam vero, ut jam di&unr, plurimi Patrum 6c Platonem ipfum

valde laudabant, 6c nimium Phi- lofophia? ejus cum religione Chri-

ftiana confenfum ftatuebant, hinc

minus caute vera difcernebant a

falfis, in varios errores proclives.

Eos vero ab omni Platonismi im-

putatione abfolvit P. Baltus in Li·

A 5 bro

(12)

ύ 43 ο

bro, Defenfe de faintes Peres accti- fez de Platonisme, haud irapridem ediro; fed ille Patribus nimiurn tri-

buendo, hiftorias fidem male im- pugnat. Cerre in confeiTo eft, Ju-

ilinum Martyrem , Clementem A- lexandrinum atque Origenem huie

fe&ae fuiffe addifitos. Sufficiatu- nicum adduxiilé Juftini Martyris

teftimonium #): ουκ αλλότρια έςιτά

ΙΙλάτωνος διδάγματατδ Χριςδ. Infti-

tuto autem non malo hoc ab ils faélum fuifle,probatCi. Buddeus o),

Non eamen omnia, qua? illij de fa-

cris religionis noilra? placitis|Edo·

cuerint, exIacunisPlatoniimi hau»

ila efle , inconfiderate dicas, cum Auélore du Piatoniime devoilé,

feuPlatonismi deteöi ρ ). Etenirn iyncretismus 'ille Philoiophicus

multarum corruptionum caufla in

Theologicis redle dicitur, cujus

annon reus nonnunquam haben-

dus fitHuetius, in Demonil.Evang,

& Quseil. Alnetanis, viderint ocu- latio-

(13)

ί o §> 7 latiores. De Marfilio Ficino, a!i·

isquejrecentioris a?vi Placonicis,ni-

, hii attinet dicere : ille enim eo ve·

ianisefuic progrefTus, utiomniare^

Philofophiam Platonicarn, loco ia-

crarum concionum, in remplis eiTe proponendam , affeclasque hujus

feftse fratres fuos in Platone ap-

peilaret q). Georgius Gemiftius,

pra? nimio Platonis zelo, fe Ple-

thonem vocari maluit. Franciscos Columbus fcripta & Philofophiam

Platonis iemperj in ore habuit , hujusque cognomen aiiumfit r).

Hifce aliisque merito regeras il·

lud Bernhardi j): dum Elatonempro-

bas Chrtftianum, teprobasEthnicum;

nec non illud J. B. Crifpi t): Plato

tumpracipue cavendus, cum pik do■

gmatibus magis(milis effe videtur.

g) Demonflr. Evang. Prop. IV. p.

81, h) Prapar. Evangel L. XLC. EL i) L. c. L.XII. k) Infiit. Div. L.

IV. C. 2. I) Epifi. Crit. VII. m)

conf. Bibliotheque Germanique T. ILp.

A 4

(14)

$ «S o

124 n) Apol. II. pro Crifl. p. 34,

o ) JfagogeTbeol. p 558.Jequ. p) conf.

Cl. Bruckerus de Ideisρ. 179. q) Re-

cens.Biblioth. Stollian<e />.64. r)Fabri-

cii cBibl. Gr<ec, L. c. s) Epifl. 109.

t) De Philof. caute legendis.

§. IV.

Ea di&ionis amcenitate usus

eft Plato, ut putarenc quidam , ipfum Jovem facundo ejus ore lo-

cuturum effe, fi Attice dicerevel- let. Cicero etjam u ) eum appel- lat, non intelhgendiJohtm, fed etjam

dicendi gravijjtmum auctorem. Sci*

licet ftyli floridioris ac Poetici co-

piam & veneres feåatur, ubi de rebus fubtiiibus agit: unde non rafo iηcommode acambigue loqui-

tur, juftamque interpretibus reli- quit de vero verborum ienfu H-

tigandi cauilam,Non veroin di&io-

ne Philofophica,a?queac in comce-

dia, laicivirelicer. Res iplae difE-

ciles fatis funt: quod Γι accedant

mera apophtegmata, obicuritasin-

(15)

«ϋ ο ββ» 9 de nascitur haud toleranda. Sty¬

lus igitur Philoicphi erit elegans,

purus, perfpicuus > non anxius ,

nec tumidus , nedum obicurus.

Hinc cavenda Pcétis propria, iche·

mata exftantiora & reliqua , quae

tumorem diftioni conciSient. Ma¬

jor enim illi rerum , quam verbo¬

rum cura. Non tarnen omnino ap-

probaverim Senecae illud w): qit<e·

re, quidfcribas, non quemadmodum.

Negligentia enirn illum non decet, qui trutina rationis in veritate li¬

manda accurate utetur, mulro mi¬

nus verborum tricis res potius in- volvet, quam expediet. Platonis exemplum ii etiamnum feqvuntur Phiioiophi , qui, fub ambiguis ae plane ignotis terminis, nefcioquem anguem occultare videnrur , in ex-

cefTu fubtilitatis &. perplexitatum

muftaceo laureolam qu^rentes. Et- jam audies Fanaticos , ope Phan- taiiae, qua imprimis polient, ad-

eo eloquentes , ut hac arte, alio- qui

i

(16)

ίο tg§ ο ff#

qui optima & praeftantiiHma, er-

rorum ac hasrefeon plauftra obfte*

tricenturjtefte Celeb. D.Zeltnero in Diilercat. de Eloquenria hserefeon

obftetrice.

u) InOrat. C. lllt ρ, 22 w) E«

pift. i,i5.

5. v.

Jam vero ad ldeas Platonicas

devolvimur, oceanum ingredien-

tes, variis fententiarum divortiis procellofum. In hypothefi enim

hac adornanda, diiciplinam arcani,

a Pythagoraeis iibi a teneris inftil-

laram , ea obfcuritate exprimere

voluit hic Nofter , ut multis ni- roia hac in re perplexirate laborare

videretur. Inteliexit vero per i-

deas fubftantias quasdam akternas, univerfales 8c a fingularibus fepa-

ratas, qua? revera exfiftant, &ra-

tione atque intelligentia continean-

tur, in quibusDeusabaeterno res

creatas cognovit, immojuxtaquas,

ceu exernpiaria}eas creavic x). Ci*

cero

(17)

*8 ° le» **

cero ait y): Plato verum formasap>

feIlat ideas, easque gigni negat, &

aitfemper ejfey ac ratione & intelli¬

gentia contineri. Eriam Philoiophi·

am circa eas maximeoccupari pu- tavit, exiftimando, has folas en-

tium verique nomine dignas effe,

necfohdam rerum cognitionem ha-

beri poffe, nifi quis ejusmodi ide·

arutn accuratam nocitiam funda^

mentiIoco fubfternat. Ludicravero

h<ec de Ideis doéirma pro cardine Philoiophi^ ac iummo fapientiai apice olim fuit habita> etiarp a Pa-

trum quibusdarn , licerfenfum Pia*

tonis nonnunquam alia ratione ,

non mtelle&o forte Magiftro, ex-

plicuerint ζ). CL Bruckerus in Libro de ldeis , totum hunc catn- pom egregie ernenius , erudite o-

ilendic difTenfum reiiquorurrL»

Philofophorum ab hac do&ri-

na , & quantum eam partici-

pent & antiquiores & recentiores^

Nos, utpore pancis contenti, ob·

lervamus

(18)

ιι «8 ° Sfr

fervamus , largam hinc, asvo pras-

cipue Seholaftico , prognatamer-

rorum meifem. Uc aliaomittamus, difceptatio illa acerrima inter No¬

rmales & Reales, hinc ilns dubio oriunda > mhil non rurbarum ex-

citavit. Taceo chimericos Fana- ticorum luius, a cuilodibus vvnex eceleftis dudum explofos; verbo

tantum monenres , abfonurn

mnino eile, ejusmodi fubftanrlas univerfales, afingularibus fejunéfes

&revera exiftentes, hngere, quum notiones univerfales non aliter ,

quam in intelle&u, vel Divino, vei humano, exiftant, ne dicam^ quod

hac ratione aliquid, prakter Deum,

ab a^rerno exfiftens , admittendum fit, quod (ane profanarn redoletim·

pietatem a)

χ) conf. ΡtatomTtmaumT-111.Gpp.

p. 24. y) Ge Oratore C. το. ζ) Buddei

Ifagoge ρ. 558» a)Buddei JbeoLDogm.

p. 331. §. VI.

Haud facile dixerim , quam mira

(19)

<ti! o ggi 13 rrtira fit opinionum difcrepantia ,

ubi de DeoP/0/rwtffldifquiratnr. Cer-

te heic, pro vario in prasceprorem affe&u , in contrarias partes ire

videas Scriptores , prascipue cum

ipfius Phiiofophi placita , hac et-

jam in re fint τοις άμνήτοίς obfcu-

riora , ac ipie b) diierte fareatör:

τ cv KQiYjTYjV $ πατέρα τζδε τ8 παντός svfish τε egycv , ^ ev *όντα ειςπάντας αδύνατονλέγειν. Hinc B^lius £)re~

öe omnino judicavit, Platomcam

de divmitate doåriuam, urints nori es·

Je form#, (ed in ea totobjervari con·

tradiftwnes, ut quid demum flalnen*

dumfit, ignoresy Adeoque nec mi-

rum , cur rot de vero verborum tenfu , au&orisque ipfius fententia,

fint digladiationes , ut uno altero- que ipecimine iumus oftenfuri.

Alii Arheiimi nota Noftrum in- famem reddunt*/), quod Deum «ν·

ύνιον dicat e) : hoc ramen ita ex>

plicari poile pufat Petavius /):

quod Όens & ύσίαν, Qjr quidquid a-

(20)

14 48 o fe»

Hud dici cogitariquepoteft, hifinitisju*

peret partibus. Eriarn Celeb. j. C.

Wolfius g) hunc Noitrum Athei-

irni fufpicione erudice, pro tnore

fuo, liberat.

Aln surn unitatis in divinita-

te primom inter gentiles faciunc

teftem & vindicem , ut Natalis Comes b): quia ipfein Epiftolai;

ad Dionyiium ita loquitur: της μεν

σπχδιζίας επιςόλης Θεός αξγει, Θεοί

Ja της ητ\ον. Hoc vero alii, locisex Platone adduåis, negant, ubi Po- lytheifmi luculenta apparent vefti- gia i).

AliiTrinitatem Platonicamcum

Scriptura Sacra conciliant, exifts- mando, illas Ίξεϊς ύποςάσεις, qua-

rum & ipfe Plato & Piotinus aliique ejus aiTecls meminere ,

tres illas perfonas Divinas eile ,

quas nos Chriftiani , in unitate eiTentia?, pie colimus k). Placita

eorum, alioqui fans operofe ad·

ducla, huc fere redéunt. Poft fu·

premurn

(21)

^ o ||i tj

premum Deurn, quem perfe&iffi.

mum, patrem, primum ingenitum,

irnmoDetarn primum, Regem Re.

gum, primam potettatem appel-

lant; fecundarn ponunt hypcttaiin,

ab illo genitam, quarn ejus ima- ginem, Filium , Deum fecundum,

ideam , λογον & j/Sv nuncupant.

Terria denique hypoftahs amoris

& anim# mundi nomine eis venic.

Si vero

qusras, unde hane Tri- nitatis notitiam hauferit hic Nö¬

tter, non deerunt, qui ex ratione

eam derivent /); plerique autem

eam ex reliquiis /hgyptiorum, qui-

bus interfuit Pythagoras, primus Plaronis Magitter , arceiien·

dam eile, reåius putenr. Alii

vero, cum J. B. Carpzovio & Iau- datoJac. Thomafio w), profanum

& impium eiTe exiftimant, ian<ttis- iimum Trinitaris Mytterium , cum improbis Platonieorum ac reliquo-

rum Gentilium deiiriisremere con-

ciliare. Etenim hi feparant ilias hypo?

(22)

16 «i O

hypoftafes Divinas a fe invicem ,

ac ina?qualitatem earum ftaruunf.

Deinde fibi ipfis non condant,

in vocabulis , quae diverfimode accipiuntJudentes.HincAey^,nunc ideam, nunc angelos, nunc ani-

mam humanam illis fignificac, ut temerariqm omnsno iit , λόγον,

in Evangelio Johannis defcriprum,

cum λόγω Πλίκτωνιχω confundere 12).

Re&e igitur ac iobrie de tora hac

controveriia judicat Joh, Georg.

Neumannuso): Diltgenter hicante omrita Trimtatem Lhriflianam a Pia-

tonicadiflinguendam exifltmamus,cum ht£C tribus naturis , illa tantum per- fonis conftet: b<ec gradibut diftinda,

illa eequalisfit: h<ecjubordinationem■&

creationem, illa mbilbujusmodiadmit*

tat.

Horret prope animus, ubi er-

rorum fegetem , ex variis Plato-

nicorum de Deo dogmatibus, vet

commentis potius» orram cogito.

Eciam Patrum plurimos nefcio

(23)

° H1 *7

quidveneni hinc fuxiile, (blidepro- bat Celeb. D. Buddeus ρ). Non

ei\ , cnr Arianos loquar, in Ann3- libus Ecclefiafticis famoios ; Ori-

geniflas, aliasque ecclefiä? Chriftf-

anas peftes, Neque hinc plane ab-

ludere pucaverim eorum fomnia , quas D. Neumjannus <7) recenfet,

indigna omnino, quibus defcriben- dis, vel parum chame, vei oper^

concedatur.

b) ln Timaop· 2g. c) InContin. Co- gnat. ic6.p. 508. d ) conf. Gund·

bngn Otia P. 2. ρ. g6. e) ln Libr.

PbdeRepubLp. 509 f)Tbeol.Dogm.

T L p. 55. g) in Trt de Mankhai- fmo anleAlanich.p.j42. h)ln MythoU

L. L C. 8.p· 16. i) vid. Differtatio*

nes Upfahå! habilas, Theologia Pia-

fcwä , ^ Dogmate Platonis de Deo.

£) Thomdfn Dift. de Trini-

taieΡlatonka. wferta HijloriaJap.

flultitia, /) LePlätonisme devoiléparL

/· C. 5, w) /72 Dijjertationibus

de Trmitate Platonica. ) conf.«&<?/-

β

(24)

bergii OiJJ. de hcyu Nw o) ht

DiJJert. de Irimtate Platonumt vere

&jaljojufpeftap. 51. ρ) 7heol Dvgm.

V· 323%JecL· q) Loco cit.p* 2.2.jequ.

ξ. VII.

Nec melior fruges nobis ex-

fpe&anda, ubi mimdum Plcttomcum perreptando, fingulos ejus angulos

qualicutlque noftra opera excuile-

rimus. Alii arbitrantur, Platonem materiam ftatuiile sternam , atqj huic Deum adjunxifle δημιζργον»

Quoniam vero ad Noftri opinio-

nem , materia ha?c inhabilis &re«

fra&aria erat; hinc mala bonis in hoc univerfo, vel invito Deo, mi-

fta funt, remanente in eademma-

li femine r). Alii vero Platonem

obtorto quäfi collo in hane fen-

tentiam pertrahi contendunr, quo-

rum familiam ducitCudworthusj);

pace ramen eorum dicimus,quod

communis fere Gentilium eilet

pinio, materiam Deococevam pri-

murn

(25)

H! o 19

mum mundi principium paflivum

efle. Quam nonnulli in fpatio in-?

ani & atomis collocarunt, alii eras·

iius aliqnod elementumpro radicali

rerum femine venditarunt. Ad-

eoque , licet difcors Echnicorum Philofophorum hac in re fuerit fufpicio, in eo tamen plerique cum Piatone confenfere , materiam fem¬

per exftitiile, a&ivam vero mundi

elaborationem divince menti eile ,

aflignandam. Scilicet ipfi exracione

norunt, ex nihilo nihil fieri poile:

quod quidem de caufla effrciente

finita procedit, non item de caus-

fa effidente infinita* virtutis. Ad- eoque difcere debuiifent rice men-

furare ingenii iui modulum , fe·

cundum fcienti^ humanas captum, neque finito vafculo id, quod infi-

nirum iit, haurire velie.

Η nc veroplurimosflofculpsAthe-

ifticos, quos merito deteftamur,or·

tosfuifTe, nulli dubitarrius, Utinam

noftra aetas infanis ejusmodi di&e-

riis non fcateret, echnicismi virus

β ζ redo-

(26)

redolentibus ! Certe intolerahile

eft, eo usque progredi quorundam

infaniam , ut ea, qus de modo \

creationis divinitus revelata nobis fint, abjiciant, ftultifiimis ethni-

corum fomniis , vel ludicris fur cerebelli figmentis fe oble&antes.

r) Conf. Cl. J. C. Wolfii Mankh<sifiiu

ante Manich. s) In Syflem. Inteliefi.

ρ. 2i8,/eqv.

S. VIII.

Ubi de homineagit Plato, plu-

ra eumulari videas, figillatim ex- pendenda: fed liceat tamen mihi.»

pro inftituti ratione , efie breviori. 1 Corptts appellat Nofter cufto- diam, iepuicrum , carcerem , σήμα

της φνχης ως τεΒαμμένης εν τω νυν

παξοντι t). Seneca hoc ulterius

explicat u): Ccrpus hoc efi aritmi

pondus & ρ(Ena : animus hac gravi jarcitiaprejjus, explicari cupit& re-

verti ad alia, quorum fuit - - - In-

terim Juhducit \Je cuftodu , in qua te¬

netur & cozlo rcficitur.

Hiöc vero iiti orti funt er- rores:

(27)

rores: ντο σώματος ύδε φξονησαι η«

μιν εγγίγνεται έ$έτοτε éih ιν)\ cor-

pus non eile partcm hominis cflen- tialem: manus violentas corpori

Inferri poffe, ut hofpes ejus pra>

ilantiflimus eo citius vinculis iftis liberetur : corpus non efié reiur- redurum.

De Amma hominis mira ubi·

que legas apud Platonicos opinio-

num portenta : & quidem

I. Ex efTentia Divina eam e-

manafie. Scilicet communi ifto er- rore Gentdes erant fafcinati,ex ni·

> hiio nihil fieri pofle , adeoque ar·

bitrabantur, animas, aut ex ma¬

teria Deo coasva eiTe produdas, atque fic materiales; aut ex ipia

eflentia Divina per emanationem effluxiffe , atque fic fpirituales eiTe

& immortales. Cl. Buddeus x) ab- judicat quidem ipfi Piatoni , hane fententiam; fatetur tamenex prin- cipiis PhilofophiiS ejus non pofje non

eam fluere. Plura hane in rem le¬

gas apud IaudatumBruckerurn y)*

Hoc

(28)

Hoc vero dogma longe abfur-

diffimum eiie , quis non videt ?

Cicero ipfe optime dicit z): di-

flmäione ammarum discerpitur & dt-

laceratur Dcus. Interim hinc pro- gnatos eiie flolculos impios atqne

infanos,nemo miretur. Animam

eife particulam aurs divinas: Ani-

mas ante corpora creata prasex- ftitiiTe &c.

II. Animam efTe inftar tabulae, corporis fenfuumque velamine

obdu&a? , quod Γι removeatur, redire prioris conditionis ftamina,

ideasque infiras inteliigi a). Et- 1

jam docet Nofter , quidquid dii

icimus , id per ανάμνηση, ilve re-

rninifcentiam , fieri b ).

Hinc pullulare videas pras- fentiffimum illud venenum : ani¬

mam noftram omnium rerum ideas in fe habere : eam omni-

fciam eife : imrno divinis attribu-

tis gaudere»

III. Animam, utpote labe cor- porea infeftam, tam in hac, quam

in i

(29)

in futura vita e(Te pur§andam, ut

ad ulrimum hominis finem , ομόίύ·

'av τδGråpertingat. Modumvero>

quo,fecundum illos,utrobique pur- getur,aperiuntCeleberr. Jac.Tho-

mafiusin de Philofophia Gentili&c·

ac Gottlieb Wernsdorffius in DifT.

de Reftitutione rerum omnium.

Hinc Myfticorum trina via : hinc Fanaticorum perfeöionisrrms

in hac vita: hinc purgatio Orige-

niftarum & fomniaifta de finecru- ciatuum infernalium poft hane vi-

tam , procul dubio funtarceilenda·

t) in CratyloTt.p. 400, u) inEpi/f»

65. 1v) in Phdsdone 7. 1. p. 66. X) in

Theo!» Dogm.p. 353. y) L. c.ρ.9o feq.

z) L' i.denatura Deorum. a) inTbe<e-

teto T. i,p. i91.feq, b)in Pb<eaone

1.p, 72. <£rin Menone T. 11.p.85·

5. ix.

Ha?c vero fpeciminis loco at-

tulifTe fufficiat: unde liquido, ut opinor, apparet, nonomninoeos falii, qui, cum Tertulliano c), Pla-

tonemh&reticorumcondimemariumap-

pellent,

References

Related documents

(S illudy quod Tibi eft, de inopibus bene merendi ftudium : fic enim ob grceclara. in publicum commodum mer itu, &amp; q

hil iibi utile eflfe, quod honeftati re- pugnet , nec honeftum , nifi quod ii-. mul utilitatis

fundamento non dedituitur didin&amp;io hacc inter attributa divina j quod tamen. non in ipfo Deo

tiam Stoicos omnino admiiiiTe, at- que ex ea fatum fequi, vel etjam providentiam ac fatum illis unum. idemque efie, evineat.

IN mgenioli tefjeram grati primitias animi, , cum ardenttflimo ob plur im

tinere. Huc itaque facit, quod in To- picisait Cicero ar): illa, quae ex con-a. trariis funt conclufa, per

do errorum fuorum convincendi funt pagani , ufum haud obfcure pro- dtjnt Mcttphyfica &amp; Logica.. 6. dem, dum primas noftras

Hicrtfolymam&gt; in feeulum , Sela- &#34;jyi tan- dem t quod occurrat Exod. Hutefavet, inquit Pol US». elaufulia librorum Hebrai pium