Έν 'Ονόματι Ύψίς-χ ,
De
STATU
ECCLESUE OR/E CM HODIERNO,
Ex Confenfu Ampi Phil. Ord.
in lUuflr. Lyceo Üpfahenß>
Sus
PRiESIDIO CELEBERR1MI VlRI,
Mag. MATTH LÉ
/
Eloquenf. PROFESS. Reg; & Ord.
Dissertatione Gräduau
'EniTABipiv παι^υτάψ
Publica cenjura fubmittit
Alumnus Regius
Magnus Ranie
WESTMANNUS.
h Audit, Guß. Ma'}, ä. XXX. Man
Anno MDCCXXXUI.
Horis änte meridiefn confvetü.
··.
-VPSALl/É) Literis Wernerianis.
gttc*lDiUt
Mitral)
2)4
JJfW Candida te ν
MAGNUS RANIE
Uti Upfala difputerade.
?3§r£ov fom 5Dt)gt) οφ Sdrbom ager /
©ett ar en ratt fornuffiig 0)?atu St) weit i bagge Itfa mager/
£)φ utom bei man jliff ej fan;
0Jien mettet pdr ett £imla<ldn/
©om bar förfof fil ldre<|pdn.
(Sft £>t)gbe>2ßamn ju dr bet båfia/
©om ftg en böblig önffa md:
(£n ätlig οφ förjidnbtg ndfta Sag bdlft t merlben litar ρδ i
St) 2)t)gb dr arligbetené far/
tforjldnb Marborn grunben ba^
Sföin SSdn/ jag Sber Ipcfa prtfar/
©om uti bagge fdtt dt bcl;
£mab £ber Smgb οφ Sdrborn mifar/
Sag onffat mig förutan fel:
dt Sirbom dr befant οφ ftar/
dt 2)t)gb dnnu mer bprbar dr.
AXEL D. M. von UXKULL,
Cil Cpert fammc.
JÄS" Södrba 5Ö5an jag troget onffar^
av (gn franl* af £ager tfidt οφ grönt
£>er ndji en fom af mörten grcmffar»
2lf ftarlef ren/ upricftig/ ifion:
<En $ran£/ fibfi / af malfignelfe/
<&m £imlm pldr fin' SSdnner gje.
ADAM J. fa von UXKULL.
m o u
Ιητου Ηγοϋ.
Caput Quartum.
§. ϊ·
.ECclefiam per åpoftolos fundatione, Chrifti, a prima Do&oribus feu Glends, Sc Auditoribus feu Laicls conftitifTe,
non tanturn fcripta Ν. Τ. <&εόκνέυζ·{χ>
verum & antiquiflima ecclefiae mo-
numenca, communi fufFragio com-
probant. Clerici , άπό rå
diåi funt, quoniam forte eligeban- tury«) adiacra munia curanda or¬
din a ti : Laid
,dt b ΐ£'λα§ nom en:
förtiti b), ccetum auditorum con-
ftituebant. Primo poft Chriftum
natum feculo , Clerici ubique pa-
rem tuebaneur c^gniratem , uti ex:
Ιΰτοτψίχ πρεσβύτερων κ) επισκόπων,
Α 2 quam
α) Att. t. I. 25. lfidorm de officio Ecclefiaft'icis Lik % c αρ. i. b) vid. D. D.
Michaelis Behmi DiJJert. de pr#rogati*
va Clericorum pr# Laicis $, IV.
quam Paulus adhibet Aå.XX, v. 17.
& 28.aliisque locis, probari poreft * fucceilu vero temporis, ad fchi- fmatatollenda, insequalitas introdu- étaeft; c) qux magis magisque, prout incrementa iumiit ecclefia, 111 varia difpefcebatur officia. Hodier·
num Γι fpe&emus Cleri apud Grae-
cos ftatum, principatum in fua qua- vis dicecefi tenent quatuor Patriar·
che , quorum topographiam antea dedimus ä)> Hos excipiuntA/^'rö- polite, quorum plürimi, devaftata
a Turcis Gr^cia
,epifcopis fuffra- ganeis deftituti, titulo tenus digni-
tatem retinent e), Hinc exiguus 1
admodum Epifcoporum fuffraganeo-
rum in Graecia eft numerus
,qui,
aeque ac illi, curam ecclefiarum
gerunt, facerdotes ordinant, cete- raque c) VWeronymi Epiß. ad Evagrium in
.vre canonico dißinäione 95. d) vid.
Ππίσχεψιν προπαιδευτική» c. 1. §. ι. e)
Thom. Smith de Eccleßa Grace bodier»
no (tatu p. 76.
Μ O & 57 raque muniaeccleilafticaobeunt/).
Seqvuηtur Diaconi , quorum offi¬
cium femper fuit, Epifcopo velSa-
cerdori operam prseftarein admini-
ilratione facramentorum , qua? in liturgiis Bafilii & Chryfoftomi pra?- icribuntur. Subdtaconi vafa facra cu-
rant, cereos accendunt, aliisque
rebus operantur> qua? ad ornatutn
ecclefiafticum pertinent g). Ana·
gmßa diebus dqminicis feftisque e
fuggeftu pfalmos Davidis , & Apo-
ilolicos textus recitant hy Cantores hymnos facros pra?cinunt r aliaque
iui muneris peragunt i)K Sunt ha?c pra?cipua apud Gra?cos officia ec- cleiiaftica. Si vero s unde illi vitam fuftentent , & tributa Imperatori
Turcico pendant» quseras j gene-
A ? raliter
f) Job. Mich. Heineccii $fbbtlbnnä
Der alten unt> neuen ®rtecbtfcben
^frcfje P. ///. G i.$ 34./>: 52. £) vid.
e&rum ordinationem in Euchologio Gra·
co ρ. 244. & 2 48· h) Thom. Smith
lc,p. 57» i) Eiicholog. Grac.p. 237»
Maliter refpondetur : caritatem
Chriftianorum
,falarium efle ec-
cleiiafticorum k). Patriarcha vero Conftantinopolitanus ex Metropo-
litis fibifubjeåis » pro diftriftuum*
quos regunt, amplitudine ae pro- portione , tributa in ufusfuos col- ligit /)* Metropolitae ex facerdoti-
bus m); Sacerdotes vero ex nuptiis>
oxfequiis funeralibus , quin etiatn
ex rniffis vitam fuftentant, & tri¬
buta foivunt ri)\ qu« Patriarcha ad quadraginta fere miilia thalerorum,
in iiicum imperatoris quotannis ίιν*
ferre debet, praeter munera, qui-
bus principes Baflae mulcentur , ufc liberum ecclefias concedatur religio-
nis exercitium o). §. II.
k) Alexand. UeÜadms de flatu pr<£~
jenti Eccleßx Gr<zc& C V. ρ. 64. /)
Thom* Smith l. c. p. 67. m) Chrißo·
phorus oAngelus in Enchirid. de fiatu
hodiermrum Gr <ecor um Cap. XL IV.
») Thom. Smith l. c. p. 83. Chrill.■
Ang, l. c. C.XLVI. 0) Thom. Smith
l c. ρ. 67.
SS ° H 39
$. Ii.
Monachos in Ecclefia Gra?ca haud alios reperiri, quam illos, qui a S. Baillio & Antonio nomen iortiuntur , cornmuni fufFragio te- ftantur hujus ecclefiae fcriptores p).
Hi easdem, ac olim, fedes incolunt,
puta in arenofis Libyae defertis, ver- iusque Erythrasi maris litora. II- li, in monafteriis viventes, ingen-i
ti multitudine per totam orientera.
difLunduntur ; ut in uno monafte- rio quinquaginta, centum, immo quadringenti fuftententur #);qui in' fingulis monafteriis fubje&i func
moderamini ήγαμένα, qui, ii pluri-
bus monafteriis praseft, άργιμαν- δζϊτης dicitur. Reiiqua monacho·*
rum caterva in tres dividitur ordi·»
nes: primus Sacerdotum,quosΙζςομοή νάγρς vel καλογέξχς: (ecundus D'taco-
mrumyquos IsfoSiotxoMg appellanf.ter^
A 4 tius
p) Thom. Smith Ic.p. 87» q) Cbrfc
ßopb. Ang. L c. Cap% XXVill, p. 5 8©·
tius denique eft Monacborum r)·
Ejusdem ordinis quidam fe in foli- tudines abdunt, άνοίγωξψαΧ ieu Ere¬
mit# di&i *, regulis S. Bafilii conior-
mem vitam degunt % arboreo foetu
& iis, qua? terra fponte gignit, vi-
öitantes j) ; in defertis & fpeluncis
duram difciplinam adeo ftri&e oh«
fervant, ut inedia & vigiliis ad ftu-
porem usque carnem iuam enecare videantur. Monachorumtres iunt"
flatus, habitua feinvicem & feve-n riori difciplina diftin<fli; per quos,"
tanqnam tot gradus, ad ϊελειόΐαΐου'·'
τ ης ασκήσεως βίον , iecundum eos,"
pervenire licet /), Qui primum fe"
vit« monaftica? devovent, tondun·*
tur, antequam vota fufcipiunc, &"
folenni fponfione fe obftringunt,"
in hoc ftatu religiofo per integrum "
vitae tempus le manfuros, cadi-"
bes vitfluros, obedientiam Abbati"
&
r) Job. Mich. Hemecciusl. c. Ρ. III.
C. 6, ig. s) h c.§> 17* t) Tbom.
Smith, p. 88·
R ό R 4i
,,δζ caritatem fratribus praeftitu-
„ ros ; prasterea πάσαν Βλιψιν
,, ςενογωαίαν τδ μ.ονή^ς βία Sia την
„ βασιλειαν των tgaviov fponte iubi-
3, turos. Exa&o iic per triennium
„noviriatus tempore, paliium,
,·, μοίνουαν , induunt & μικ^όσχημοι
nuncupantur u). Ad perfe&iffimurni
vitas monafticas gradum nemo eve*
hitur , nifi poft edita innocentias,
morum , & feveriffimae pietatis fpecimina evidentiillma ; quippe~N
quem tanro in honore habent, u«t illum το αγιον αγγελικό ν σχήμα appellent; unde Uli μεγαλόσχημοι
audiunt x)t Feminas quoque reli- giofum induunt habitum, ordinem S, Bafilii firnul fequentes : quarurn
numerum mirum in modum au-
gent vetulas viduasque , quas vel
criminum admiilorum confcientia,
vel proveftior astas % vel pauperies
ad hoc votum fufcipiendum coége-
A 5 r©
u) l c.p. 89. χ) l c»
re y), Vivunt fub dire&ione Abt is¬
is & grands vi cujusdam caloge-
ri , qui facra ibi curat 2;). Prster
alia officia, hstemplis tnundandis adhibentur, & asgrotis fuam prs-
ftant operarn , unde quippiam lu-
celii percipiunt a). De vita noftro-
rum monachorum vere afcetica ,
;,,teftatur ChThomas SmithGras»
„corum monachos priftini asvi mo-
„nachis neutiquam cedere videri:
nemini hic otio & defidia torpe-
„ fcendum eile , precibus μεσονυκ*
„τίοις. ceterisque facris ofRciis de»
„funfti, quicquid fupererit tem»
„poris, in reiiquis vits negotiis,
5,qua; pro genio & indcie fortiu>ntur»
^jexfequendis , unus quisque im-
,, pendir. T er fingulis feptimanis, s,hoc eft feriis fecunda , quarta &
„fexta* indiftum folenne jejunium
non
y) l. c. ρ. ιοί. ζ) Leo AUal. de per*
petuo Ecclefidd orientalis & occidentalis confetijü hb. 3« c. 8. §· 9» a) Tbom.
Srmtb.p* 101.
Μ ° S? 45 ,,ηοη abfolvitur , nid duabus tri-
,,busve poft meridiem horis; fini-
„tisvero vefpertiais preeibus, pa¬
nnis fruftulo donantur , quod folo
„aquaehauftu digerendum eil. je-
„juniam magna? quadragefims ad-
„eo reiigiofe obfervant, ut aliqui
„fernel biduo ciburn fumere las pu-
^tent , alii per duos integros dies
„ab omni cibo & potu abftinentes,
„pa?ne inedia confe&i Tibi tempe-
„randum efTe velint b). Horum prscipua fedes eil in editiilimis
montis Athi jugis, o&odecim fere dierum itinere Conftantinopoli di- ilanris , qui licet rupibus in cacu-
mine afper & defertis fterilis fit,
dulces tarnen ad radices montis e
fontibus mananc aqua? , imrno vi- neis agrisque ad LlV. milliaria Gal- lica fuam in circuitu ubertatemdif- fundit c). Plurima hic funt mona-
üeria ab Heineccio I.e. recenfita, etiam eorum plurima in provinciis
infii-
b)l.c.p.95. c) l,c.P.m. c.6.30.
infulisque undique difperfa , immo
etiam Conftantinopoli, Monaftico
enim ordini primaria eccleii« mu- nia patent d),
§. Ill
Tanta apud Gra?cos eft ordi*
nis ecclefiaftici reverentia & au&o·
ritas, ut folo ejus metu a graviori-
bus peecatis plerique abfterrean*
tur. Quos autem virtutis arr.oiij vix compefcere valet, hos pcena-·
graviflimas excommunicationis,
morte ipfa triftior , percellit. Cre- duntquippe fe, hoc iupplicio rnul-
tatos, ilmoriantur, certiflime da-
mnari e). Ideoque lites plerique a '
Patriarchis, Metropolitis, & Epi*
fcopis compani iolent/). Peculi-
arem Gra=ci de excommunatis fo-
vent fententiam; corporaenim poft
mortem intumefcere , nec in cine- resrefolvi putant, teile Grufio g).
Aliam
d) Thom, Smith p. 78. é) l c. p. 69.
/) Crufii Turco Gr<zcia Lib. 2. p. 205;.
g) l c. lib. i./>.27. & hb. 2,/>.s 33.
( ;
I
Äliam horum cadaverum fpeciem^
βχζγολαχύα nominatit, qua? inco-
lasdiris modis vexare exiftimantur:
Ils courent dans les riies les nuits, hur- lans Kfrapans aux portes, & apetians
■quelqtf un par jon nom > lequel s'il re- pond9 meurt bientot apres h\
§. IV.
Devi&o a Turcis Orientali imperio, pr^ter lanienas crudelis-
fimas in varii fexus & aetatis ho-
mines commiiTas, nec in facra ix- vire deftiterunté Impii quippe ipfa templa profanarunt > eaque in Mo-
fcheas , iuae iuperftitionis & nequi-
tix receptacula, verterunt. Qao
in furore ne quidem S. Sophias tem-
plo, totius orientis decore, & tem-
pli Salomonei aemulo, parcere ipiis
cordi fuit z). Hujus admirandi templi laudes vide in épiftola Ma-
nuelis Chryfolora? ad Joh. Canra-
cuzenum Imper. Conftant. Haud
pauca
b) De La Croix t. c. Lhap. XXV.
i) Codinus de origine Condantini p, yt>
pauea tarnen Grsecis reli&a iunt«»
templa obfcura, ilru$ur® minus claboratse, quas pr® faÜu Türe®
ut ie indignss, refpuere videban·
tur. Horum viginti lex hodieCon«
ftantinopoli exftant > & iri iuburbio
Galata iex ecclefia? confpiciuntur,
uti fepius laudatus Thom. Smith
innuit k). Ex reiiduis primumnu-
meratur templum, quod in Patri«
archeio eft, τ.rj παναγία jg παμμαχα*
ξίςω, feu JanäiJßmtf & beatißima vir-
gim dicatum. Licet hoc, ut ple*
raque Gra=corum,magnifico orna¬
tu deftituatur; prascjpua tarnen-·
huic reverentia habetur, quod Im·
perator Alexius Comnenus illic iepultus jaceat, item ob reliquias
S. Euphemias martyris, potiili mum vero, ex nigri marmoris fragmen-
to, illius fcilicet column®, ad quam Sanäiflimus riofter Salvator in Pi- lati
k) l. c.p. 43.
m ° SS 47 lati pr^torio flagellis csefus eft, quod adeo firrniter iilis perfuafum eft, ut rem in dubium vocare,apud
illos nefas fit l). Sunt & Graecis,
in provinciis infulisque habitanti- bus,templa, quorum facris inter- efte, legibus permiffuro: Ted plane
interdiäum, de novts exftruendis,
vel iilis , quae ipfa vetuftas confe- eit, reficiendis, cogitare; nifi Tur-
cicorum judicum avaritia ingenti pretioexpugnari poffit, qui iniquis-
ftmis poftulatis religionem pr<ete-
xunt /»)· Quod apparatum templo¬
rum externum attinet, illa varia?
funt ftruétura?: qusedam crucis for-
mam pras fe ferunt, alia quadrata,
vei rotunda , vel oåogona con- ftant η). Internurn vero ii fpecta*
veris, in tres partes di vidi folent,
pro triplici hominurn conditione,
qur
1)1. c*p. 51. m)lc.p.42.^4$.
w) lc>p. 51.& 52,
48 ° |8»
qui ibi cultus divini gratia com«
morantur o). Exporreda, qua?
rouris circumcirca cingirur, plani-
tie, occurrit primo εμ,βολόξ, vefti- bulum, fornice tedum: fuperne ve*
ro confpicias imagines Chrifti, B.
Virgitiis, vel illius prsfeftim fan«
di j cujus tutela? xåes facra com·
mCndata eft, rudi penicillo depi*
das p). Porcam, qua? μεγάλη xj άζγυξά dicitür, ingredienti, ftatim confpedui ipfius llftitur porticus Νdidus, ubi olim, juxta ca-
nonem XL Concilii Nicasni, pcenl·
tentes ftabant, & verfus excerio-
rem aram catechumeni, utpoteλ nondum facro fönte mundati, coN locabantur: inter utrosque rnedii
erant energumeni q). Inträ Nar*
thecem collocatum quoque eft Ba«
ptifterium r). Hinc per tres por*
tas,
ο) Symeon Thejfalonicenßs in traft a*
tulo πεξϊ t£ jι/αδ, ρ) Thom, Smith p, 53,
q) L c.p. 55. r) loc. at.
m ° & 4p
! 'tas, quarum media τύλη tigtäct five pulcra dicitur , ingreflus paret in templum y)% Lata area eft pro cce-
tus ubertate, qua homines con·
fercim ftant adoraturi, vel fediiia^»
occupant, qua? in quibusdam rem·
plis inveniuntur t). Prope parie»
tes vel murum pulpira qua?damcol··
locata Funt, ubi cantores munia Fua obeunt «). Inter chorum & fa-
crüm ädytum exftat άμβων five
fuggeftus , ubi Sacra Scriptura po*
puTo ab Anagnoftis praelegitur *)„
Ab ipio νοίφ cancellis diftinäum ett
to άγιόν βήμα y)\ ubi fanäum 6c
> magnurn altare in medio > 6c du£
alia? menfie utrinque pofita? confpi*
cilintur : in quarum altera Diaconi
ante confecrationem elementa S.
ccenae diiponunt; in altera vaforum
facrorum & veftium apparatum cef*
, tias. Prope altare eft thronus Pä*
triarchalis > & reliquorum facerdo-
B tunt
,
y) I c. p, 56. /) Cbrifl. Angelt En*
thtrid. C XXL u) Ihom. Smith p>$6*
x) 1» c t p. 57* ^ p* ^4'
JO Ii O I
tum fedes. Magnum illud altare lapideum plerumque eft , crucem
nudam , ad defignandum confum-
matum Chrifti iacrificium, (ervans 2). Sub ipfo altari magno fovea eft,
ubi aqua baptifmalis extra ufum
habetur a). Tabulatum, quod βη*,
μα a ναω diftinguit, tres habet fö¬
res , per quas a dextra & iiniftra
Diaconis in ßrjpaeundum eft , me¬
dia, juxta canonem XIX, concilii
Laodiceni , nemini niii iacerdoti-
bus patet b), In facris convocandis quoniam campanisapud Turcasuti
non licet, ne forte fonus earum,
animabus,utilli fingunt, peraerem
palancibus, timorem incutiat; hinc
inftrumenti lignei, σημάντρζ, pulfa-
tione ad facras a?des convocantur
c). Hujus tum fortioribus , tum
magis intermiflis iåibus , quantum
tern*
z) L ct a) De la Croix Leflat pre-
Jent de Ü eghfe Greque. Chap XIV*
b) Thom. Smitb p, 5B. c) Sum. Rev.
D. D. Esbergii difjert. de pmesjme
Sp. St m prof atme.
Ό t» ji temporis reliqvum fit , antequam
facra incipiant, vei pueri intelli- gunt d).
$. V.
Fefta autem & ζυνιαχάς quod
att in et, exTriodio, Menologiis,
& Euehologiis illa haben poiTunt.
Prasterea Gra?ci quatuor quadrage-
fimas quotannis obfervanc: prima
magna & fanåa eft , qua? quadra- ginra & o&o dies ante Paicha du-
rat; quo tempore finguiis feptima·
nis per quinque dies jejunant, pi-
fcibus & la<fticiniis abftinendo e) %
Immo relrgiofiores & monaciii»
pane & aqua ferne! tantum de die fumtis, vino & oleo prorfus abhor-
rent / ). Diebus vero iaturni'&fo- lis imprimis, praeter fabbatum fan-«
&x hebdomadis , juxta canonem apoftolicum LXVI. jejunare noit licet. Secunda quadragefima eft
ante feftum natalitiorum Chrifti,
B 2 cujus
d) Thom. Smith p. 66. é) Chrißo«
phor. Angeli Enchtridion C.1V* Thom»
s Smith p. 28. /) L c>p, 2p.
«I O t»
cujus rationem petunc ex promul».
gatione legis per Mofen g). Tertia eftjejunium Apoftolorum Petri &
Pauli ,quaea dieXXlV. Junii, usq;
ad feftum horum Apoftolorum per·
durat h). Quarta denique eft
ςβϊα της Θεότόαα , a die prima Au- gufti ad d. XV. ejusdem menfis /).
Sunt etiam iubinde aliae feriae, ad
quas celebrandas jejunio fe pr#pa- rabunt: ut vigilia Epiphaniorum k\
Penrecoftes, trasfigurationis Chri- ili, inventionls crucis, ac denique
fefti decoilationis Johannis Bapri*
fix. Singulis quoque diebus Mef'
curii & Veneris per totum annum,v
ii excipias feftum Natalitiorum Chrifti, Epiphanias , Pafchatos, Pentecoftes, & hebdomadarnquin- quagefimas, in memoriam Chrifti
éfurientis ac crucifixi , continuo
jejunant l).
Cap,
g) Chrift, Ang, l. c. Cap. V. h) Lhrifl.
Ang. Enchtrid, C, Uh t) l c, Cap,Uli.
k) Thom. Smith L c. p, ^o. &(eq> l) U
«S O η
Caput Quintum.
§·.
IN plerumque Grseci inftituere fo- tempbsaedibusve facris fcholas
lent, quo pueri ftudiorum gratia mittuntur, quam primum balbutire
ceffarunt. Ibi cibum tempore hy-
berno hora tertia, seftivo autem>
quarta fumunt. Statim poft pran- dium per horulae fpatium illis dor-
mire licet. Adftattum monachus
virgam tenens , ne alter alteri ne¬
gotium faceiTat; pra?terlapfo: illius
horula? (patioiinguii refurgunt,,
ad fua redeuntes ftudia., Circa (o- lis occafum,fu(isad Deum precibus,
magna alacritace domum quisque
revertitur m\ In icholis trivialibus
unicus eft praeceptor , qui in horo«
logio , o&oecho aliisque libris ec- clefiafticis liberos informat η) v de- inde PiaLmos Davidis, Aåa & Epi-
B ; ilolas
in) Alexand. Helladii flat. profetis
Ecci. Grac. c* %4p. 21. η) Crus* L G% 13*
f!
54 ^ 9 ·©·
ftolas Apoftolorum pradegit: deni·
que Triodium , & Anthologium,
ac icripta quasdam V.T. pertra&at,
artem fcribendi & logarithmicara adjungens, quibus addifcendis V.
integros annos infamere folent di-
v
fcipuli 0). Qui vero apud Grascos
feliciori ingenio funt, ad gymnafia
ie recipiunt, quze, tefte fepius lau*
dato Cl. Helladio > apud Gra?cos me- diocriter fiorent ρ). Libros vero ,
quos Griecorum filii in gymnafiis
terunt, fua manu exferibere debent,
ad coplam verborum fibi compa-
randam q). Superior in gymnafio
fecularis eft , raro Clericus qui
falario quadringentorum fere flore-
norurn contentus, nihil didaåria difcipulis pro privata opera exqui-
rit r).
$. II.
Neque Grasci ignari pfane iunt
artis Typographien > bonarum ar*
tium obftetrieis. Anno quippe
Μ D C XX IL o) Helhä, l c.p. ιη. ρ} l c. c. 4. p. 42,
q) l. c. p. 57. r) /. c. p. 56.
«ί§ o ff
MDCXXII. Metaxas, Monachus Gr^cus, typos ex Anglia Conftan- tinppolin deduxit /), ibiquelibros quosdam imprimi curavit. Poftea
vero per technas Jefuicarum t)9
vel aliud infortunium , hoc tam fa - lubre inftitutum plane irritum fa-
öum eft. Jam vero indulgenria Hofpodaris Walachia? , typogra-
phia chara&eribus Gra?cis, Wala- chicis, Ruflicis, Turcicis, Bulga¬
riens, & Arabicis inftru^a, Buco- reffci floret. Cujus quoque muni-
ficentice accepta referenda funt fti- pendia & fociis , qui fere omnes monachi funt, & fummo typogra-
phiae pra?feéto ex communi aerario
conftituta ; addita gratis carta //)·
Habent quoque Venetiis typogra-
phias binas, licet nonadeocelebres,
ubi tamen vixalii librfquam N.Te-
ftamentum , rituales & ecclefiaftici Codices imprimuntur x). §- III·
s) l c.p.4 t) vid hτισχεψιν ηφναπιτζο·
π&ισέυτιχήνο 2.§.4 p.\o.u)l.c. c.2 v.2*
$c) jfob. Mich. Langn Philologia Barba-
ro Graca Fan trior §. XXILL
«fii Ο ftt
5. III-
Verflones Ν, Τ. in Graecam
linguam vulgarem editas quodatti*
nee, primo loco nobis cornmemo·
randa venit Cyrill! Lucaris, Patri¬
arch^ olim Conilantinopolitani;
qui antequam fummos in Oriente
adipifeereeur honores , peregrina- tioneper varias regionesEuropasas, faita, infignem eruditionis (upelle-
ÉUlem Tibi comparavit. Hioctefte Joh^ Mich. Langio , bellum indixit Gra?corum pigritia? , toto pe&ore
conatus bonas literas in Gr^ciam
revocare , 8c ecclefiis Tibi commis- iis folidam rerum notitiam ex Sacra S. inftillare y), Uü vero votorum
compos redderetur, non iolum ty-
pographiam Conftantinopoli erigi curavit; verum etiam N.T. lingua vulgari perMaximum Kalliupolitam AnnoMDCXXXVlIh edi pafTus eft z). Alte·*
y) In dlßsru de verßomhns N.T>Gr&«
co-BarbarXII,
m O. ®ft. tr
s). Altera eft Seraphimi Hieromona- chi, qua? Anno MDCQIL Londini
in forma duodecima prodiit a)y te¬
ile Hei!adio,de qua ipfeSeraphimus
ratis proterve aic h eam editam eile, propter quosdam facerdotes & ar-
chiiacerdotes,qui Graecam linguam
puram non. afTeq vantur ? ut poilint vulgaris lingul leftione aliquid af- fequi, quod communicent fimpli-
cioribus Chriftianis b), Tertia de- nique N. foederis yeriio , cura D.
Hermanni Auguili Frankii Halae Saxonum Anno MDCCX. prodiit 0· In qua orthographiam ad lingua?
antiqua? indolem normamque (lu- d-iofe redegit, lacunasque priorum editionum optime fupplevit d).
Quantumvis vero iplendida? hae
fint verfiones editionesque , mire-
ris tamen,eas palato Gra?corum mi¬
nus
z) L c. $. 4. A. Helläd l. c. C. 15;
/>. 2 2 6, a) Lang. DiJJert. I c. §. 19. Hellad,\
1. c. b) Lang. Dijferi. citata §. XXlL
c) He/lad: i c. c. 15. d) vid. Frankii
(rajatlon em lattnam verfiom pr<efixamé
JS o i*
nu arridere. Verfio Kalliupolite:
ideo fpreta eft , quod Cyrillus Lu¬
cares , in praefatione libro praemif-
ia , certißimum collufionis cum
Reformatis teftiroonium dare vi- deretuF e). Seraphimi verfio, quippe qua? in lucem non tarn edi-
ta , quam protrufa fuit, Conftan·
tinopöli in Patriarcheio Vulcano tradita eft f). Verfio denique Ha-
lenfis fuos quoque patitur man es,
praecipue cum prodierit cura Italo- Hftpani, adeoque genium Roma»
no-Catholicorum paftim redolere
videatur g)» Alias cauftas , cur
Grases verfiones Ν. T. in Gr^cam
linguam vulgarem reeipere nolint, detexit Helladius in libro antea ci-
tato. §. IV.
Quantum inter linguam Gra?-
cam antiquam & hodiernam inter«
cedat diferiminis , contenderunt haud ita pridem inter fe D. Joh.
Muh. Langius , Profeffor Altdor- finus,
e ) Lang D'tßert. eh. §. ρ. /) Hettad*
b c. Cap. 15. g) l, c. Cap. 19»
»ii o §8» 79
finus , in DiiTercatione de differen-
tia Iingu« Grascorum veteris &
nova? , & Alexander Helladius,
natione Graecus, in libro de dato prüfend Ecclefias Gra?ca? , Norim-
bergae excufo Anno 1714. Iiie pu- tavit eas a?que difcrepare , ac Itali¬
carn hodiernam a Lacina. Hic ve- ro, utpoce patria* amore du&us, puritatem iux linguse detendit.
Noilrum eil non tam examinare argumenta utrinque allara, quam
fpecimen potius hodierna? Graeco-
rum literaturae, a GeleberrimoDo-
mino Pr^fide benigne mecum com·
municatum , proferre ; quod S. R.
M:bus Suecia? haud ita pndem di- cavitDionyfius Abbas&Archiman- drita Monafterii S< Athanafii inThef- ialia GrrecicE : poftea vero idem in
puriorem Gra?cifatem transtulit Vir elegantiilimi ingenii b. M. Pe¬
trus Hedelinus , Le&or olim Ca- roiiladienfis » quod nos priori e re»
gione poiicum heic exhibemus.
tfö 41 O, gg»
Έις τον ΣεβαςότάΙον
ΚΑΡΟ Τον δωδε
Ύών Ίχήχων , Γότθων, xj' Οναν
Τ ών τ ης Σχάνόίας ηρώων διάόοχον
Η^ωελε Εις ετινίχιον
Οίξεος νφεα Ιχνεΐσ&ε φάλλειν inSsvfyx· ελιχώνος Αιγιόγοιο xågai. εώσαι Ονχ Ήξαχλέος αίγλη εν?, a νίχεα Κι fo,
Ύών άλλωνΡηγών έχλεος..χάέ χξάτος.
Άλλα χζείτίονα. ΚΑΡΟΛΙΔΟΤ αγαθοί*
TS·; εξγα
Πξίγχιτος ενάΐχίην% ίνομα τ2το χαλάν,
'Άλλο εις τον αυτόν.
Ου τόσον εύφορος, ει>7 άνά]ελλει άιΒεξί.
φ οΐβος
50ισόμενος γάιτ) ημα]α χ)' χΒον'ιοις.
7Ου$έ τόσον ςίλβ εινύχ\ωξ άνθηλιος άιγλη
"Οφρα τλαγγθ'εντας vvxloiiogzg ά-
γάγη ,
cOcr<7ον ΚΑΡΟΛΙΔΗΣ των, άλλων χο*
σμος ανάχίων
"Ύζοχος εν πολλοϊς ευσεβίη γαν 6ει.
ΚΑΡΟΛΟΣ ίυόαίμων χαλγ εν Χίοζχολ*·
μΐ άνάσσεις^
o 'pH ;él;
ΓαληνωταΙον 3/Ανακ]α
AON
KATON
JäAwv βασιλέα Οή τά λοιπά) ανίκητο», νπέξταΐον ·κ) ενδο£όταΐΜφ
γεΐον.
Θξίχμβον.
ΔΕύτε μοι ηλιβάτοιο 'Ελικώνος άποανυμενάί
Τέκνα ΔιοςΜνσάι,ΰεΰτε μοι Jv»έπε] ε*
Ον$έ μεν Ηξακληος άέύλζς, χ$έ γε Kif*.
Ον&' άλλων βασιλέων &ωύτα των
προΊερων.
ΚΑΡΟΛΙΔΑΟ F άνακ]ος ενεσπί]ετίνο^
μα μχνον,
TtfWjUa cri^a κ) ένμονίης»
Αλλο εις τον άν}όν·,.
Όνκ Ισος ά&ξΐόων]α κα7 ζρανσν άνίολε φοΐβος , ΦέΓγεοςεζελάσας α ρ μαία κα^ποφοαχ.
Ον£* ίσον άυγάζει νύκ\ωξ άμά^υγμχ
σεληνης ,
Πλαζομενοίσιν ο $9 ς ήσυχα φαινόμενηςt
*Οιον ΚΑΡΟΛΙΔΗΣ πάνίων μεγακΰδος ανάκιων
"EfrX*
61 o £$>
"Ηλιος έχΒ/ςων πήμαΐα πάν7 ελάείξ>
'Αλλο εις ολμίαν.
Της Γοθικης τΤίοΑεδρον εδος μεγάλων βασιληων Ήρωων ευγος δ όλμια μελπόμενον,
Μέλπεο ΚΑΡΟΛΙΔΗΝ βασιλεύταίον άιμα μεγίψον., Ος vol'Kj φρόνιμον rov Σσλομών]α νικά,
θέαμα θεηγορίης άγίης δεδαως, τ ε δι*
Καόοις
■
Της ιεράς θέμιδος βημασι χαρποφο*
ρας.
Ζηλωτων βασιλεύσιν άε\ >C, έδρα φιλέ άμα, Ζήλος 0' ηγεμόνων φως γε άριςον έτι:
Αγγιπόξχς δε μόνον λάς σημαία οτ](
διδάσκει, Τηλόθι σχςάινζς,χσμαΐα ταύτα φέ»
ρων,
7Ολβιος ένπολλαΐς πόλεσιν μάλα όλμια έ<τω9
ν^°χον ηγεμόνων KAP ΟΛΟΝ ϋψον
έχεις*
O fe (fj
των άλλων έχπρεπεν ευσεβίη·
*£1 τξίλλιςε μόναρχα, ύπεφορέων φίλε
φόίβέ )
Τ ηλόΒι της πάτξης λοιγόν αμυνόμενε!
Εις Όλμίαν μηΐρότολιν.
*Ενχεαι Α ?χΙωων ε Sog ε υπερίτκςονάνάχ -
των
,Νησε ύ,Ήφων άςυ οιο\ξεφέων.
Τόν σευ ΚΑΡΟΛΙΔΗΝ. τον σευ Ίολο*
μων\α μίγκον
Μέλπεο ΚΑΡΟΛΙΔΗΝ χο\ξανον ή~
γάΒεον.
vüi τί Βεηγο^ης τά σεβάσμια τάν\'α με -
'
μηλεν,
^ίϊι τε διχασιζολιης δεσμά μέμηλ7 Ιεφς.
\ Χιμηεσσα πόλι, μεγαλωνυμίην λελαχυΐα
Έχτάφης των σωνένδοΒεν ηγεμόνων.
Χηλό σε τόν σεΒεν αΐνον ες ελλάδα γα'ίαν έπόισω, ΆγχόΒεν οσσα βλέπω πάν\α πιφαυ*
σχόμένος.
Βάλλε μοι έυτυχέζσα διάμπερες.Τμμό'
ςες άξχόν ΚΑΡΟΛΟΝ, ω μεγάλην όλβιοδαίμο-
νίην,
t Εις
6åf O ||i
Έΐζ την 25/Sαςδ\άτην
εδεοτιγην Των Σαήκων Γότθων aj ο^νίάλ'ων
■λανδ{ας,
Σκανίας, 'Εσ&ονίας
"Ευσεβή $ ένδάιμονα Kvgiav έμή)
HfOJfAé Hfos τ^ν άνίαζίαν- ^ νπίρ
Ä7/xä Θήλυ πόσης ολσαΊίας άξε\ής ένδεγες όφρα ύειό&εν έίή ε σκι γένος.
Πά]ρω$ενβασιλεύτά]ον εκγεγαυΐά τε an
ΣκηπΊ&χω ΓοΒικής μϊσγεο παμμε*
'γέΒει.
"Ακρα εν άκρο]άταις βασιλισσαις 'Hferf·
'γα εΤ·% ) Ηΐθεαΐ άκξίτως μήλον αν άΰλαπόρχν, Σκήτρ άμε\ακινήτω άφ&ίΐα χείξΐ τι¬
νάσσεις,
Έυμενεης χ&αμαλοΐς δυσμενέας μι·
νύξεις-
Όπλα δικαιοσύνης θεοειδέα ΐφι δΐόρΰοΐς Σωφροσύνη δε φίλη σεϊο εδησε δέμας.
'Άξχων όξίηγηΐήξαςμύσας άγαπάζεις
'Αιών &αμβήση σον νόον, έργα^λόγχζ*
•β Ο §3» 6$
ti, ΤαληνδΙάτην
ΕΛΕΟΝΟΡΗΝ
νΚνασσαν', μεγάλην ΥΙξίγκιπην Φ/ν- ηγεμόνα
ti) των λοιπών,
tij δεσποιναν φιλανΰξωποτάτην,
γεΐον
φνη §ϋ}υχ/αν άυτης.
ΟΚσατίης γένος άιπυ άύ] , οϊ -σε εΰηκαν μεν θεοί
ΚαλλΐΦήν άξίΐης εικόνα §ηλυ]έξΥ)ς, 'Εξ ευηγενεων τηλεκλνΊον ε^νος άνάκ]ων9
Τίγυγιων Γότθων εΒνεσιν εμπεφυες, ΆμφοΊέρω$εν ανασσα, γυναικών ΰεΐος
άωτος 9
rH/ περι 78 μηλ3 μηδ7 igicraivjo $εώ,
ΧερσΙν ανικηίον ti, άκίνητον γάδες όπλον9
Ές δε βλεπεις τ αλανών την χ$αμα- λοφροοννην.
Της άγνης θέμιδος πολυ]ιμήεσσα έταίρη·
Της αγνής άρε]ης ζωός ε3σα δόμος.
Μνσώνίμεξοεσσα τ&ηνητειρα τεξεινων¥
Θαύμα μέγα ζωοΐς! Q ανμα μεγ εσ~
σομένοιςΐ
C 'Ε&Ίε
s&mw
66 «I o
Σαπφ9ς $ Σιβύλης σοφίψ γάρ υπέρ* Ί γανόεις τε
Σεμί^αμιν μεγάλφ άζιάχζςον εφ.
Όλσά]ίας χαλόν αΐμα, συ ήγ ο μόνων ά- γα&ών τε
ΪΙριγχίπων μεγάλων ευγενεων Βνγά*
τερ.
Έις einlas μνημηζ τικμη£/Μ τ$
Σ£/3ΛΤ5 ΜονΛξχχ,^χλχ TU-mivA
Aiovvtrix Αββα, (c Αξχιμαν^>f-
τα μονΛ<ρΐξίχ τ9 αγία Α&λι/λ-
rix ev Θ€Τ7uÅtec της ύλλά^ος,
*81 o f* 67
"Epfels Sern aoiäöl åityesg,sfås]e Σαπφοί, νΕρρε]ε <Γ ωνασσαι di Βαβυλωνιακές.
Όλσά](ης γένος ώπύ, σε γαξ θεοί άϋΐοΐ sSrjxav Καλλίςψ άρείης εικόνα $ηλϋ]έρης.
Hinc
*8 «§ o 0»
Hinc vero,ut opinor,facile conftabif,
- · -
