et
?
Ό. Ό.
EXERCITATIONES PHILOLOGICiE
IN
Μ Α Τ ΤΗ /E Γ EVANGELIUM
EjUS
QU Ε
METAPHRASIN SVECANAM.
QUARUM, PARTEN! VI.
CONSENS. AMPLISS. FACULT. PHILOSOPH.
IN REGIA ACADEMIA UPSAL1ENSI,
pmsjde
Mag. JOHANNE FLODERO,
Gr^ec. Lit, PROF. Keg. et Ord.
Fl B UCK VENTJLANDAM SISF1T STIPFNDIAkIUS roSSlETHlANUS. _
Jähannes lindlof,
ST0CKH0LM1ENSIS.
IN AUD. CAROL.
MAJ. DIE VI
k APRIL.ANM MDCCLXV.
Heris Ante Meridiem Solitis.
UPSALI JE.
VIRO
SUMME TEVERENDO ET AMPLISSIMO
S. S. THEOL. DOCTOKI CELEBERRIMO, SA-
CRiE REGLE MAJEST ATIS A SACRIS SU-
PREMO, ECCLESI/E S:CTi NICOLAI PASTORI MERITISSIMO ET VIGILANTISSIMO , CON-
SISTORII STOCKEIOLMENSIS PRiESIDI GRAVISSiMO, REG. TRIV. SCHOLA-
RUMQVE ORBIS HO'LMl/E EPHO-
RO
ADCURATISSiMO,
NEC NON VIRO
SUMME REVERENDO ΑΤ<λ CELEBERRIMO
Dno 3OH. j.
AMNELL
S. S. THEOL. PROFESSOR! REG. sr ORD. CON- SISTORII UTRIUSQVE ADSESSORI GRAVISS.
PR/EPOSITO LAGUNDENS! etPASTORI IN WAXALA LAUDATISS1MO.
Hafce Pagellas
Sacras dtdicatas eije voluit' zf deluit AU CT. et RESP.
♦§« ♦£·
Matth. CAPUT. IL V. 12.
Km χςημΜτισ&εντεε
) Το χξηματίζβΐν,xccr'
inονο&ς
terμη
cetera,άνακχμ-φαι
eile refponiaτrqcs Ήξω-
dare petentibus & confulentibus, ex Lexicographis notumeil:&reter-turin hoc figttificatu & adDcum,öracula redden-
tem fciicitantibus, & ad Magiftratus, cum lega&is «gen- tibus: cujus poilerioris exempla notionis ex POLYßIO
eruta videas a RAPHELIO #). Neqve tarnen, dum
de Deo dicitur, admonitionem notat femper & reve-
lationem, antegreiTa roga'ione vel prece elicitam, Ted generatim χ^ημοίτΐζειν dicitur Deus, dum arcana ratio-
ne cujusquam admonet hominem , Γίνε confuluerit i-
pfe, live nihil tale opinanti fui fruendi copiam dede-
rit numen: id qvod ex illis con/lat DIODORI verbis b), quibus faeerdotes ait Aithiopum > nuntium, qvuum
ipils placuerit, ad regem mitten*, illumque ut vita fe privet monere, caufiam preetexentes ths ©sxs άυτοϊς
rcivra κεχξίψ.ατίγΜ'οίΐ. Qui verbi noilri ufus optime il-
luflrat hunc
Évangeliitac
locurn, qvum etjam heic Ma¬gi dicantur χξημα,τίζϊσ&αι, nulla licet,qvantum qvidem conftat, illorum antecefferit interrogatio: id intereil , quod in aftiva forma adhibetur a DIODORO, innas- fivavero a ΜATTHfEQ: & audtor eft CASAUBONUS in pailivo ienfu extra Ν. T. libros non occurrere.· at
licet id forte verum fit, Γι profanarum Pcriptores re-
rum tantum intelligantur,neqvaqvam tarnen conceden-
L 2 dum
rf) Annot. Piniol· in N. 7. h) conf. CASP. FR.
MUNTHÉ
olß P/M. in MAI TR/EI. Ev.72 Matth. IT. v. i2.
dum putamusj Γι heic etjam alii notantur. JOSEPHUS utiquec) non a
facrorum
ufu auAorum abhorrente mo¬do ioqvitur de Meie:hs riv σκηνών, inqvit,ha-ίων ε%ξη-
μοίτΙζετο, 7ΐ?ξ άν ύέϊτο, σι&,ξοί r5 Ex quo loco for¬
te non inepte iuppleveris Evangelife verba, acljeStis vpcibttSj Tiacd τδ EvS. Quomodo alias Sacri Scriptores exprefle deiignäre f everunt cauilamp unde χξ'τ,ματι- cy.c-s cmanar.· Πc enim loq/itur LUCAS d)\yffif f,v αυτω
ν,εχεημοίησι/.hov νττο τ& 7νεύματος τ5 οίγία. Qva: verba
VULGA'J US -NTERL FAS reddit: 6c refponfnm aeeepe-
rat a Sp. Sanao^& SVECUS: och hade pådt (var af den Heliga Anda. At reprehenduntur a non nullis hoc no·
unine, qvod refponfo locus non efh, nifi prisceilerit interrogario. Verum ficut rc α.7;..κξ!νε$·<χι in Grare o icr-
mene freqventer uiurpatur, etil nu!lus,ia'tem apertus, fermo ptseivit, Fa 'erjuni in latina lingva refponfuui
dici pofeft Termo vel admonitio, nulla anregrdla in- terrogatione: qvomodo Ioqvitur AMBROSIÜS: hona
mens, qva ftne refponfi cceleftis ( h. e. divina: admonitio-
nis fyvgrapha, Tentamen arripuit, geminos laitdis frucius acqvirit tibi Sed utq ve lic tarnen tmnino urgemus
retinenda eile vocabula ifta, qvum alia iuppetant aptio-
ra ad exprimendarö vim tS χμιματ'ζεσ&οα: 8t qvidem,
Eve BI 7 AM iecuti reddide imus χξημ^ταΒέντες, di-
vintus admoniti, five, FRASMO prajeunte, dixerimus,
oraculo monitiy vel oraculo accepto, ίοtis expreflerimus qvid valeat grarcum verbum. NEqve incommodeSVE¬
CUS habet: Sedan fingo th> uppenbatelfe, cui, Γι ii.a vi- fum filént, addi ρ oteit, af Gud, utf HFUMANNUS apertius indicat cauilam oraculi; darauf vurde ihnenim-
trau?ne von gott eingegeben. Uni nec iiiud reticendum,
το κοίτ
Weeg reAe verti, im träum, ad cujus imitatio-
nem
c) Antiqv. Jnd. Z. III. c. ßt dj II 2<f,
Matth. II. v. 12.
73
nem Svethice dixerimus, t endröm, melius hoc voca- bulo exprimente Grarcum (W^qvam, qvod noiier habet Metaphrailes, fomn e). Nocturno oraculo admoniti funt,
μ-η ccvccY.iάμ-φαι
πς6ί;Ήςω$φ9
iibi obiervanda eilgraeca ilru- clura, qua verba jubendi, qyaeque tacitejubendifpo-
,teflatern involvunt, infinitivo junguntur:'εχξηματίζοντο
*
μη άνακάμψαι· divinitus admoniti junt non reverti, vel*
.magis latine, ne reverterentur: Κάμπτειν eil, in cufcvi-
tatem flceiere,inde άνακάμπτειν rcfleclcre, cujus pafiivum άνοέκάμπτε&οα eil meurvari , refleeli, Sed itepe tarnen
το άνακάμπψειν paflive ufurpatur, ut a* PHILONE;
fi-αυσαν Jg etύξοοε επιφανειοος ανακάμπτει πάλιν. Quo- modo etjam ufurpatur dum revertendi iignifica-
tum habet , ut apud DIODORUM: μεχξις ccv hs 'ai-
γυπτον ανακάμψη , <5: in Ν. T. ut alias frcfjvenCeb#/),
ita in hoc quoqve loco. Sed fciendum tnmén eil,durn
άυτοπαΒοοΣ ufurpatur pro ΙπανελΒεΤν, eilipfin eile accufa-
tivi cafus, ut άνακάμπτειν fit pro ανακάμπτει εαυτόν, vel
dfipov, refleclere fe ipfum vel curiurn. Svethice reddi- deris ανακάμπζειν , vanda em, faratiUbakes: q vem eun*
'dem fenfum aliis verbis éxprimit SVECUS interpres:
att the icke fkulle komma igen till Merodes.
Ιλι άλλης cdB άνεχάξησαν hs την χωξav αυτών) alla via, quam q ute per-Hierofolymam ducebat, regredi iunt
in regionem vel patriam fuam: ut emm χωςεω eil
eo, proficifcor, ita
άναχοϊξεω
eil retrocedo, reventor, &cχωξος ,
χάξα
, & χωξίον in geilere notant fedem* vellocum , ubi qvis commoratur. SVECUS interpres
tranfitum narrationis facit adjello adverbiofedan, cui refpondens nulluni in gra?co textu occnrrit , totumqve
cemma ita reddit: Sedan finge de uppenbarelfe - - o chjoro
fa en annan vag hem ifitt land igen: neqve id invito no-
L 3 Hrj
e) Conf. anee adnotata funt ad V. 20. cap. /. f) vid·
AB. XFIIL 2U Hebr,XL ij.
74 Matth. IF. v. 12. 13.
ίίτί genio fermonis, q vem neqve violaile putabitur, Γι q^is alia ufus forma diceret: och efter de fingo Upen-
larelfe
(befallning
) af Gud i en drom, attej re!a till¬hakas till Merodes3 Jå fora tbe en annan väx hem till ßtt
landigen. *
V. 13
Αναχκς-ήσάντων oe κυτών) fc. Μdyων, qvum jam Ma¬
gi diiceiTTflent Bethlehema,fuam r.epetituri patriam Sv'K-
CUS3 nar the vore hortfame3 confentiente ANGL,O Jlnd voben hey vero departed3 qvi particulam Grivcorum ös.., tranfitioni infervienten, exprimit conjunclione And: ne- qvc qvidqvam öbflat, qvominus, ne hoc comma ab antecedentediflolvatur, iifiusmodi vocula etjam in fve-
ca verfione addatur : och nar devoro hortfame: velnår de
nu voro bortf.rne (hade reft tiibakes), dyysgcerofaφάμ
νεται κατ ονας τω Ιωσήφ, λίγων)Etjam heic rem narraturus
attentione dignäni 3 utitur illi excitandee infervitura vocula lob: β tå uppenbarades Herrans fingel
ffofeph
i β·innen, habet SV.ECVS interpres.· in qua veriione nihil, quod jure reprehendatur, invenimus, nifi forte dicere velimus, το φαίνεται in forma eile media ilgnificatus re- ciproci, atque ideo potius reddendum eile, uppenbarade ßg, qvam uppenbarades3 ut enim φάινω eil: in tueeinpro-
fero, oftendo, ita medium φαίνομαι eil oßendome ipjum;
prodeo in lucem. Deinde, qvod fupra monuimus, etjam heic recurrit, nempe ονας non icmnum notare, iedfo- mnium, & Πc comma hoc ita reddi pofle; fi tå uppen¬
baradeßg Herrans
Ån
gelfor Jofeph. uti en drom. Quo- modo ANGLUS habet; the ängel af the lord appeardtoJofeph in a dream, & GALLUS: Lange du feigneurappa¬
rat dans wieJonge a jfofeph,
Εγεβεις παξάλαβε το TtaAlcv rßj rrjv μητεςα αυτά) Experreaus accipe puerulum, ut Beza reddi13 vel, quod vulgata
fcrt
verßo,\furge & fume, ad cujus exemplumadof-
Matth. II. v. 13. J 75 adornatur Svecana Metaphrafis: flott upp och tag: neqve ita fme fundamento rcdditur griecum eysq$e)s, etii enim
ro iyégeiv excitandi nocionem habet, non altera tarnen
exempio deiiituitur fignificatio , qua denotatfurgere, uti
antea ad V. 14. Cap. I. probavimus. Qyemadmodum
ergo ANGLUS habet, arife^ Gallus, levs toi, LUTHE- RUS, flehe auf & HEUMANNUS, mache dich auf, ita
Svethice re^le dixerimus, ftatt upoch tag till tig,, pofte-
riori phraii optime exprimente vim verbi πα,ςοίλαβεϊν,
ut quodfit, adjumere //'i, adjüngere Tibi aliquem. AN-
GLUS fimplici contentus verbo, dicit: take tbe Foung
childe, atque iic etjaaa addito adjectivo Foiinge bene ei¬
fert in grrcco textu occurrens diminutivum Ttct^lov. Ne- que, fi Svethice ejus poteitatem efferre veiimus, inepte dieeremus, tag thet Ulla harnet till tig; iic enim Gallus reddit το οrafSlov^ lepetit enfant, & IJJTHERUS Kindlin.
Kall φευ^/ε eis ohyv7iTov } Et fuge i. e. celereter
concede in digyptum : iignificat enim φεύγειν non tantum furtim feie iubducere , ied etjamfeftinanter ir.e
& aliqvöje conferre, Sic, fervente inter Heroas conten-
tione, qvum Achilles minaretur ie diicelTurum eile, ita ilium apud Homcrum^) adloquitur Agamemnon: φευ.
ye y.ocW ε\ Τα %ycs επΐσσυτοω - - i, e. abi celeriter - .
Sed vero , fi vel maxime proprie fic dicla fuga non
fuiflet, qute heicJofepho imperatur, nulla tamen'eile ra¬
tio videtur, cur ab interprefe Svecano ufurpatum ver- bum fly abjiciamus, qvum, qure demum cunque τω φευ-
ysiv notio vindicetur, ejus vim exprimere videatur.
Κα) )cö; εν.ει εωc οίν εnr ω ε·οι) SVECUS: och hlifder fa långe jag
jdge
v tig till. Neqve id incommode ; iignifi-catenim eoos etjam quamdiu, ut apudHcrodotum> eoos ävveoV
h-> quahidiu juvenis fueris: ut adeo perinde forePec il icri- g) Fl, a. v. ij$.
76 Matth, II. v. 13.
-— -»■—r· " ■■— —»—β»
fcripturn eilet: «w äy χελΐνά, qvamdiu ergojußfero, S'vc-
thice:få lange jag befaller (varder betallandes ). Nifi forte dicerc conveniat, το εως civ heic ftgniiicare ustqve dum, dsneCy atque refpici ad novum accipiendum man—
datum de reuitu in patriam , qvaii icriptum eilet: Ifn
'é&s olv κελεύω σε, ie, άν%κρμπτειν}doncc egojußero tere-
dire% Hunc fenfum ante oculos habuitH'EUMANNUS,
ita[reddens comma hoc: und bleibe alda biß ich dir (vei¬
ter) befehle :ad cujus exempium metap.hrafeos, iea fcrme
adornaveris fvecanam verlionem.· 01h blif der, tid deß βατfager tig till. (tili deßjag vardergifvandes tig vidare
befälηing.)
Μέλλει ydξ ftjreiv το τruioljv τ8άτϊολεσαιccvto) Futurum enimefi, ut Merodesqu&ratpuernlum ad eumper- dendum , reddunt Beza & VULGATUS interpres.AN-
GLUS habet; For Merodes villfeck theMoung cbilde.GAL-
LUS car Merodes cher.cbera lepetit enfant. LUTHERUS
den'es iß for handen, daßMerodesdafs Kindleinfache, adcu¬
jus imitationen! SVF.CUS reddit: ty det fkql komma der tili, at MerodetJkaüJaha efter barnet. Qyorum μετα,ψξοσ- sdv nemo non feiiciter adiecutus eil fenfum grgeci tex-
tus: rfμέλλω ehim infinitivo jundum futuri noeiotiem includit & exponitur non nunqvam βύλομοοι , επ&υμω.
Et licet ζψιτεΐν in hoc fpeciali fignificatu fit doiofe qva>
rere:^eu°
fen in Elias clicif,
a PAUL,Oh)
excitatus,-$f.r8rσι
T>;r^u%'(v
tarnennoilro ßkaiita adjiciatur detsr-minatei (Ii βeligen ßka ) haut putamus e re eile, qvum qvalis illa
βτνσιαία, fat
is indicent verba fequenth: rä άητ.ολέσοοι αυτό,qji
quivis videt ellipitn eile fupplendam adjecta vocula Ivsxct, ut, fui convenienter iermonis ge¬niο, rede dicat SVECUS till att förgöra det; η am ro
cfTT^^Fidem "qpqi^t·' -,άτΓΜτειν&ν,
qvomodo Gallus di-cic
foiirt/e
faire-jihurir. ■■ ■d ' r- V. 14-
h) Rom. XII. 3.
Matth; ΙΓ.·ν. 14. 77
V. 14·
Ό όε lyeq&eis ποίξόλκβε τό 7ΐκιϋΐον-κκ) r*)v μγ\rfoo
άυτ8 νυκτός, expefre&us verο accepitpueruhim efc. uti BE¬
ZA reddit, vel rectius forte, quum vero furrexi(Jet, ad-
■fiimßt nam rc éye^ec9«/ cur potius heic, ut fupra,
reddatur jurgere, quam expergifci, eile vidétur ratio:
non ergo foiicitanda eil Sve ca η a verdo: ZZot flod up och tog, vel, fl mavis: när han nu hadeftigit up, hem har¬
net, quomodo
ÄNGLUS
habet: ^ avofe, be tooktbe young chiide and bis motber, idque, hy night; νυκτός
ic. eWo<r, nifi forte eonvenientius fuerit dicere, geniti-
vum dependere a fuppreila pr^pofitione tV), cujus u-
fum non nunquam eile novimus tempus defignare.
Κα) άνεχωςήσεv εις c&iyvnrcv.) Verba Tunt
perfpicua,
obfervamus tantum prårpoåtionem av«, cum qua ver- bum %ωξεΊν compofitum eil, idem heic valere quod χνξίς, feörfim, ut κνοίχω^ϊν fit feorfum ire, fecedere: fu-
pra vero, dum Magi dicuntur κνκχωςησοα, idem fonat clvcc, quod πάλιν, atque fic habet verbum οίνκχωξεΊνy duplicem fignrficatum, pro duplici ri άνκ ufu in com-
pofitione, & notat non tantum redire, reverti unde quis yenerit, verum etjam fecedere aliquo, vel periculi evi- tandi, vel otii quarrendi vel alia caufla. Hoc ienfu di-
Clt Chriltus i) ad αυλητο&ς γ.κ) τον οχλον όΕοξυβόμενον ά*
νκχωξεϊτε, fecedite, & de Juda dicitur k): κνεχωξησε κοα
κπόγζκτο, iéceffit in locum folkarium.· hinc κνοοκεχούξη-
κως τόπος vocatur fecejjüs, locus (ecretior. Quum ergo SVECUS interpres heic άνεχάφ\σε reddat flydde, meu¬
tern Evangelifta: fatis adfecutus videtur ; non enimaliud fignificare vult, nifi Jofephum inilantis evitandi pericu¬
li caufla, feflinato itinere clam ieceffiile in Aigyptum:
Quomodo GALLUS habet, fe retira en Egypte, Sed ne-
M " que
i) MATTH. IX.24. k) MATTH. XXFIl
7g
Matth ΙΓ.
ν. τf.que a notione
verbi hu jus
receHille videbimur, ii dica-
mus: och for undan, refle till /Egypten, uti ÅNGLUS red-
dit: And deparied into Egipte.
V. s 5.
Ka; riv EU εως της τελευτης τ£
'Ηξο'Α
1 och lief therintill Herodis dåd, vel, ii nativam της τελευτης notionem exprimere volueriSj
till Herodis lejnads ßut;
Nam τελεν*τη proprie ηetat finem cujuscutique rei,
fic
μυ&οιο τελεν-τη apud HOMERUM eil
finis
iermonis, ut, vel non monentibus nobis, conftet, dum abfolute poiita vox τελεντη mortem defignat, eile ellipfin gehi tivi ßlz vel ßters, quomodo plene loquitur HO Μ F.RUS /):'Év&cc Y-k τοι, Μενέλαε, φοονη βϊοτοιο τελίυτη,
Quemadmödum et-jam, dum verbum' cognatum τελεν- τ£ν muriendi notionem admittk, addere convenit ac-
cufativum ß'ov.
C'hcc πληξ'ωΒη το ξπΒεν υπ ο τ8 γχΐξΐ'β
Λα
Τ8 τϊξοφηΨβ, λέγοντος).Quse'heic
occurrunt verba eadem funt cumillisyquse propheticum excitaturus ora^ulum adfertEvan- gelifta, C. I. v. 22., utqua? ad ifium notata funt locum,
huc quoque quadrent. Videlicet, qvum non ideo tan·
tum dicere conveniat V. T. oracula impleta eile, ut ipfe
eventns fidem eis adderet, non inepte feciiTe purabimur,
fi quidem dixerimus το Ίνοο non eile άιτιατΑν, ied h- βατΑν, non finem denotans, fed eventum & confe-
quentiam, hoc
ferme
fenfu: quod Dens in iEgyptum ablegaverit filiumfuurn,
inde eum poftmodo evocatu- rus, impletum eft, quod Deus per Prophetam cecinit;ex Aigypto voeavi filium rreum.
Έ|
cctyvTTTB εν/λεσοο τον ύϊόν μ8.) Α CELSO, JU- LTANÖ ah sque Evangelien religionis oibribus id vi-tio verti ΜΑΤΊΉ/ΈΟ novimus, quod ad Meffiamheic
traxe-
/) IL η. ν. ίοβ.
MatΑ. II. v. if. ιζ. 19 traxerit, qure populo Ifraelitico ex Aigyptiaca fervitute>
miniilerio Mofis , educencio pronuntiafle videtur Pro-
phette: at , licet noflri iimites propofiti tranHliiiTe ar~
gueremur, fi quidem hujus vindicias oraculi ageremus,
& Evangelifiam cum Propheta in gratiam reduceremus,
nobis tarnen temperare non poiiumus , quominus mo- neamus, fl vel maxime verum eilet, primario & dire-
dle de gente Ifraelitica locutum eile Pröphetam, imme-
rito tarnen hoc nomine dicam icribi MATTHAO, qvum non
infrequenter
accidere ioleat, ut V T ei>iata a io fine propofita, infcriptisN T ad Meifiam ac-
commqdentur
, ron prius impleta dkenda, quam u-trumque ηacta fint complementum,a(terum in tvpo, in antitypo alterum. Et Γι in horum clailem conjicere pla-
cuerit ifthoc HOSET, diclum, hunc ferme habebimus
non incommodum fenfum: Deus juilit 6 Iium iuum fie- cedere in ZEgyptum, inde mox rediturum, ätque iic , quod egreilu Ifraelitarum ex Tgypto myilice adumbra-
re vo'uit numen, completum eil, ut huc etiam
rcfpe-
xifTe videri queat Propheta , dum cecinit , 0*"ΙΪ00·
Quam Ha^br^am iententiam ad verbum ex-
preiTlt Evangeliila, ?j* uiyv7ir8 εκοίλεσκ rev viev μ.8> atque iic receillt non nihila verilone rar o, ita prophetise ver- ba reddentium: n&j ε£ diyv7iT8 μετεκοίλεσα rcl τέκνα dw
T8. Ut vero de metaphrafi horum verhorum Svecana
quidquam inoneamus e re noneile pntamus, qvum ver- ba fint clariffima , ita fvethice exprefia, ut nuilus reli-
ftus fit epicrifi locus.
^
v. ϊ6.Torε
Ηξω^ης
Ιαων orι ενεπάαχβτ] οίτιο rar f/ccyc-jy, ISv*λίαν.) Ύιιτη Herodesy qvum vidi(fet fe dehfum ejfe
a Magis, excanctüit valde, reddit BEZA, & quidem re-
cle, a'que ac iJVECUS: nar Herodes nitfäg, atthan var
lejviken af the v\fe män> blef han ganfka vred. Eli enim
Μ 2, εμττάί-
Matth. IT. ν. τ6.
εμπαφίν οίτΐο τ£ τταιζειν, ludere, déduclum iliuJere, hdi-
ficari, reddiiurque fvethice non inepte
begabba, befpotta,
g-drtf 7?/?rr /z/
någon,
quoienfu de ie loquitur Chriitus
apud ΜATTH/IUM Ife): οτοίξαοΙσΗτιν αυτόν Ιις
το Ιμτ.χαfat, & mihtes apud eundem Evangeliitum ;.?)
•yow7ieT^s'OiVTes' tvsTxafov ccut&, ic. r<£ Χς&ψ. At in hoc ίο-
co malumus reddere το εμπαίζειν befvika, bedraga,
rvar, quam begabba vel
befpotta,
ita tarnen, ut interpre-tari debeamus, deeeptionem iilam ab Herode aeeeptam fuiile loco ignominiae & contemeionis , quae inde con- ceptam iram vehementius incendifle exiltimanda
eil;
quare etiam
Evangeliila
dichHerodem, hoc
compe^to,$υμω$ψΜ λίαν, valde excanduiile, ita enim potius red-
dendum puto verbum.Βυμω^ψαι, quam, ut VULGA-
TUS habet Interpres, iratum efe, & liquidem Svecum blifva förbittrad, vehementiorem, ex loquendi
uiu,de·
fignaret animi
excandeicentiam,
quamblijva vred, oW,
poiTet in hujus locumillud fubfticui.
Kod ατχοςείλχ? ανειλε 7reevras Τ8$ παι^αζ rbs h β"ή$'
λεεμ x&f tv π,ασι rots colois ocvrvjs) & mifßs, nempe car- nificibus, ut BEZA habet, vel quod ERASMUS
ad ii
t, iatellitibus, interfecit cmnes pneros, qui in Bethleemerant,toto confinio ejus. Licet enim ro απρςειλας hoc loco
abfolute ponatur, dicendum tarnen, eile eilipiiη accu-
iativi alicujus, ut αποςέιλας iit quafi, άποςέιλας
παίΊονπο-
v8s vel TicuåoKspoQocs: neque tarnen opus eil, ut
ad He-
braifmum confugiamus, etfi enim i ila loquendi forma
ab Hebrad fermonis genio non abludit, ut cui
conveni-
enter verbum j"fe hoc modo ab(ojute poni fve
verk, quomodo
Pialteshabet:
o) DWO hocmi¬
nus tarnen i ila lingvse propria cenfenda eil, quod eqatn
a
probatiiTimis fcriptoribus
Graccisfrequentatur. Cui il*
lu-
m) XX. ij>. n)
XXFIL
2# o)Pf FIL
4.Matth. II. v. 16. g!
luftrand# rci infervientia complura exempla congefta vi¬
deas a RAPHKLIO />);utvero ifla eilipfis in patria ver- fione impleatur, fermonis genius exigere non videtur ,
& fenfus verborum manifefluS eil : fände nt och låtfå
ihiål alla [venbarn. Videlicet grsecum rous generis eit communis, & puerum notans & puellam, uter vero in-
teliigatur fexus lätis adjedlus articulus definit, at in Sve- thico idiomate aiiae additte voculte alterutrius indicium fexus peragunt, fic ot rotilss infantes mafculi a Sveco
Metaphraile vocantur Svenbarn, aiioquin piltebarn dicen- di. Necandos autem curavit Merodes τråvrocs ris παΐ- las (alla piltebarn) ris h βγβλαΐμ, fe. cvtccs, jom voro
(funnos) i Bethleem, ngsj h πασι reis oficis ccurvjs, och i alla theß granför, in omni urbis Bethleemiticte territorio,
ut enim Colonia? [territorium, cujus Cicero meminit, u-
niverftas dicitur agrorum, quos illa inträ fines fuos co-
ércet, ita urbis territorium vocari potefl , quidquid a- grorum inträ civitatis fines continetur. Adeo fcilicet di- latavit Merodes faevitiap locum, ut non Cives tantum
oppicn , fed quidquid prasterea colonorum habuit cir-
cumjacens.tracdus, ejus fenferint furorem.
Επο lieras foj χοιτωτεξω) a bimatu & panlo infra^vel,
ut MACRGBIUS loquitur, inträ bimatnm: aptius enim
ita dicimus , quam, quod BEZA aliique
habent,
a bimu.lo vel bimulis. Eil enim Vieris non genitivus mafculini
<W»jV, quod bimulum notat vel biennem, fed a neurro
Bieres, quod,atque a c cetera omnia neutra adjeflivorum,
loco fubdantivii herI» ,biennium.ufurpatur;Dum ergout roEvangeliila dicit,herk idern .fit, quodMe-
rodem occidendos curavilTe τxccvrus ras πccllcts απc lie¬
ras ^ xccrceτέςω, indicat biennes pueros omnes eneflos
Ν fuiile,
p) Annot. Philol in N. T. ex ΡQLP'B10 & ex XE-
NOPHONTEad MATTH. XL 2, 3.
%2
Matth. ΤΙ.
ν. 16.fuiile,&qui
paullo infra ii tam apatis
metamfubfiftebant;
neque adeo
inepte i
tareddi hoc
commapoteih Hart lat
flå ihiäl alla
piltsbara
-fem
vero 2år gamle, och något
derundev, q nom
od
o& LUTHE RUS & HRUMANNÜS
germanice
transferunt, die da zveyiärig und darunter wer.
ren. Huic qmsi
Evangelifta:,
απofsråe, fimiiis occurrit
apud
Ariflotelem
q)qui de cervis ita loquitur: αποβάλ¬
λει όε τού yjqoera μονον ελχφοϊ κατ eras,
dqfdgevoe οίπο
iteras\ i. e. Cervus dimittlt cornua iua initio
facto
abimatu, vel qvum
biennis effc.
Κατα τον %ξόνον, ov
ηκξ'ιβνσε 7rc&qd
των μ.dy
ων)fe
cun- dum tempus,quod exqnifiverat
exmagis, h.
ehabita
ra-tione illius temporis, quo ex
indicio
Magorum compe-rerat fiellam primum
vifam fuifle,
ut,fi illa nati regis in¬
dex fuiflet, inveniretur
ipie
in illorum numero puero-rum, qui inträ
biennium editi in lucem ellent: quod
vero fupra v. 7. occurrens
verbum άκςιβζν de Herocfé
ufurpatur,
adcuratiiTime inquirentein tempus,
quoHel¬
la apparuit, eqam
heic ufurpatur, ut,
qua;de ufu &
po-teflate illius verbi adifhim locum
obfervata funt,
nunce re non fit repetiiffe:
reddatur
vero etjamheic
tcdygt-
fiSv, noga ,
gvanneligen utforfka
;efter den tid,
Jom han hade nogautforfkat af de
vije män.
q) Hiß.