• No results found

DEISID WMONIA

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "DEISID WMONIA"

Copied!
16
0
0

Loading.... (view fulltext now)

Full text

(1)

Zw TG? ©fO>

DEISID WMONIA HES10DEA

.

dlssektatione academtca

ILLUSTRATA,

Qvam

CONS. AMPLISS. ORD. PHILOSOPH.

IN

REG. A CAD, UPSAL.

pr als i

de,

Mag. JOHANNE

FLODERO,

Gr^ec. Lit. Prof. Reg. et Ord.

PUBLICE proponit Alumnus Regtus

Johannes Florell

NERICTUS.

IN AUDITORIO CAROL. MAJ. DIE VII. DECKMBU.

A. MDCCLXXIV.

Roris Ante Meridiem Solxtis.

UPS ALI iE,

Typis Ed

mann! anis.

(2)

Kongl. Maj\ts 7

ro-Tjänare, Ryttmåftaren

Vid Kongl. Lif- Regementet

e

Välborne

Herren

Herr JONS von HERMANSON

Samt

Capitainen, Högädle Herren

Herr CARL N. ÖHR MAN;

Rådmannen >

Ud Örebro

Adel och Högaktad

Herr LARS NORSTEDT»

Och

Bergsfogden

öjver

Lerbaks Bergslag

Adel och Högaktad

Herr CARL E. HASSELSTRÖM Jag velat hier

cat s

fe

an

flor lyda'

Och offrar Eder deiTa bfad;

de min nit och vördnad tyda *

Jag både lycklig ar och glad*.

Mine Herrars

Odmjfiknfte tjänare Johannes Feoreeé.

(3)

r

/>. Z).

§. I.

n opere, quoci

infcribicur, e^y« n^ott, tradit

HHSIODUS prrecepta

Oecononaicaj ab Ulis obler-

vanda, qui, honefta jufraque

ratione,

rera augere

familiärem difcupiunt: quare in

ipfö poématis

ex-

ordio duplicis mentionem

facit egtäos, five

conten-

tionis & ffcudw, quo, in rebus

parandis neceiTariis, duci

confvevere mortales, altera irapellente

ad b>eila

,

fixas

& forenfes lires fectanda, ad

honeftos

contra

alioium la-

bores remulandos permoveate altera. Ut

iliam fugeret,

hane vero ducem fequereiur,

fvadet fratri Perfs. Quo

vero magis hoc

monitum

moveret

animura, intexta, v.

42. & fequ.

Promethei fabula, docet facilera, quae

an-

tea viguiflet,

viftus comparandi rationem efle ab irato

Numine mortali generi

fubdu£tara, invectaque in

mun-

dum Psndora , humana cimfta raille

eile difficukatibus

& moleftiis circumfepta. Quibus

ifte tranfitus

a

felicis-

fimo ad miferrimum flatum fadtus

fit gradibus, indicat

porro v. 108

& fequ. cxpofitis mundi variis «tatibus^

aurea , argentea, aenea,

heroica & ferrea,

quam

poftre-

mam,

faåo

velut agraine,

irruentia mala omnia nobi-

Jitavifle dicuntur, ita quidera, ut

humanis flagitiis

mo¬

ta Numina , Alans ^ Né/uws, ultimum cum

heminibus

divortium facere cogerentur, fubeunte

in illarum locum

matre fcelerum injufticia. Cujus a

judicibus inprimis &

potentioribus exercitte imaginem in fvaviffima fabula de

accipitre &

philomela depi&am exhibet

v.

202 fequ.

Hane excipic. v. 214

longa defcriptio pulcritudinis &

pnemiorum

jufbtias,

ac poenarum,

quas injuftitiam co-

mitari folent. Qua defunctus

defcriptione

,

fe ad Judices

A con-

(4)

m i ö r ^ CaS j 4 I c^jga

eonvertit v. 248 eosque ab injufllcia dehortatur, ifto prscipue ufus argumento, quod

Sulpove:

prcefentes ubi- que fint , & humana infpiciant negotia.

Hinc fequuntur prrecepta varii generis, qua publica,

qua privata, de juilttia honeftaque vivendi ratione fe-

quenda,

fubjun^is paffim ad id permovcnt.bus apgumentis efftcaciflimis , ad verfum usque 383. Ubi ad primain

adgreditur Geconomice partem expiicandam , qua? in a-

gris colendis, aliisque rufticis operibus peragendis occu- patur. Qua abfoluta oeconomias partis illius expliracio-,

ne, ad aiteram fe confert explanandam viam, qua -ad

opes colligendas graflari fvevere mortale*, navigatio-

nem loquor, ad quam optatocum fucceilu in flituendem

fpeSfantia monira deducit ad verfum 654 Ida excipiunt generalia quajdam preecepta oeconomcia de astate viri ac

feminae, quando potifTimum, quot annorum , qualem-

que uxorem , fibi matrimonio jüngere oporteat patrem- familite, & quo infuper modo fe erga amicos gerere debeaf. Agmen denique claudunt regulse a verfu 724 ad v. 760 deduct«, quse nihil ferme, nifi ineptam red- olent fjperfbitionem, In hifce explanandis fuperftitio-

jfis HKS!GDI praeceptis noflra hasc

qualiscumque

verfa- bitur opera.

§• ir.

Primo orrrnrum, ad rem Oeconomtcarrr rite ordi- ssandam fpeftantibus vrctqutvea-saiv defünftus Poeta facra

monet eile puris manibus obennda

MjjJfc" TTer , (inquit v. J2d)sj* r^as Aii cci&c7ict olvov..

Xegrtv mfartoviv., y.r.é'' aÅhcis ccSrocvocrciaiv'

Res notifiima atque apud omnes pervulgafa eff,

eam gentilium animos imbüifle religionem , ut nefas duxerinf, rem adtreftare facram, i»i manus faltim prius

abluiflent% unde iilotis vianilnis aliqiiidfitfcißere proverbii

loco

/

(5)

i 5 r

^s3 J 3 L

loco de illis frequentari fvevit, qui irreverenter atque

imparate ad aliquid accedunt. Ipflus vero ritus illiusex- empla adeo frequenter notata exftant in antiquis moni- mentis, ut a nerrtine non obfervaia efle debeant. Qnum Priaraus apud HOMERUM a), admotis Jovi precibus,

felicem voluit rmpetrare aditum ad Achiilem , jubet an- cillam

Xegaw

våocg

s7rrvev<Tca ctxygccTov - . atque inde Napct/uevos ås KV7reÅÅo\>

sås^ocro

ti? cchoypio

EvXjST evTsirci scis /usaoo egy.ei', A«)Qs

ås

clvcv

Quomodo etiam

ÜJyflcs

dicit (e precibus Deos ad-

iturum fuifle b }:

inquit, vr^ct/uevoe

Hgoofuiiv 7ruvrecrai (aects, cl oÅv/j.7rov e%&or

Quod vero quovis tempore ab ommbus, quaslibet

obituris facras partes, faditatum fuifle conflat, id monet HRSIODUS in fpecie obfervandum efle ab illis, qui

vinum Diis libaturi effent e'J matutino tempore, quo

non minus, ac velpere, quum cubitum ituri eflent,no-

vimus gentiles facris fun&os fuifle, quod Poeta nofter

alio ]oco indicat c):

aAAotsi inquit , år, C7tovåy,(T Bveecn re 'tKclijy.e&åcut

H pev or evva&j, *&f orctv (ficics isgcv såSyj

Moniti rationem reddit Audor iofe verfu feqtienti..

Ov yccq rclye kåvxjiv, dnonrv^rt ås r dqus.

Ubi eo ufurpatur fenfu, quo apud HOME¬

RUM pafiim, pro fupplici precatione , qute etiam pro-

pria videtur efle & prima notio, quum a Scriptoribus

demum HOMERO recentionbus, ufurpsri coeperit ad deflgnandas imprecationes & diras. Quemadmodum

etiam veibum, d^dofuui^ ifli Poetae efl: precor &

dgqrvg

Sacerdos, quod ipfius (it folemnibus Deos adire precibus

Ä 2 §. III.

a) llifid. XXIV. 303, b) Od., XII. 336., c) eg7.^,55/.

(6)

Ǥ&5 1 a f <^^5

«BS3 J 4 L =2(5=

§. in.

Secondiim monitum, majorem etiam redolens (a-

perftidonis inanitatem hoc eil:

■MjjJ" dvT vje'Atoio rar^oiujj.hcs, cföos cfj.iym, Avtoc* r',trty ks Jurj, fjtej-mijxhos, IV r' dvlevr»

Mwr Iv od« , IktcV c'dä

7r-goßdJrjv

ü^rjc^s MyjJ ciTfoyv/AVcoSe)?' Mctxdgoov toi \uktss eocaciv.

Arcanum ex his verbis fenfum, more fuo, elicere nititur JOH. TZETZES. Verba enim otuiXs7v & égftv,

qu$ lotium mittere notant, exponit

de

avyna-ixa/ud live

confvetudine cum mulieribus. Unde fit, ut cy.i%eiv ts- rgMfjifjisvev dvr r\eKla, fit, ex ejus mente, (puvsfös f^j 7to\-

A&V ßAfTTovroov awactd^etv ywxt^lv, palam in plurium con-

fpe&u confvetudinem habere cum mulieribus. Et oföos

cptXiiv dicitur, ifto interprete, ille, qui ita conLvefcit

eum muliere, ut ambiguum fit, utrurn in amore perfe-

veraturus fit, an amatam deferturus. Cui gemina efl fequentium explicatio verborum: ita enim ille; ccvrccg

iTTtfv Ks Juri, poftquam fol occidit, h, e. in obfcuro,

fubmotis arbitris, fxvjr

svoJm,

neque publice, cum (cor-

to quolibet &

proftibulo,

fxrjT

hros oJS,

neque

privatim

eum pellice five concubina, 8%y\oy\s,

confvetudinem

ha-

beas,

TrgoßetJqv

i, e.

d^dToos

ngj

fj.€TU7rr]Jdv

, ita ut ab a-

rnore mox refilias, MriJ'dvroyupvcoSe}?, neque aliud quid-

quam

facias, quod indecorum fit, fAxv.d^a>v

toi vvwres

soctrcri, beati enim vlri efi:, nihil facere, quod turpe fit, etjam fi ejus non confcii fint alii. Sed iftarn expücan-

di rationem nauci facimus, perlvafiflimum habentes,nul-

lam involucris te$am vericatem rnoralem, fed meram heic proponi

fuperfluionem,

ex quadam

ficlorum

reve-

rentia Numinum ortam. Neque tarnen fenfum mihi ad-

{ecuti videntur illi, qui, pofita, poft elvlovre», tehe',a =r;- ypv,

fVerfum

727

dirimunt

a

fequenti

•,

quafi fénfus

e

fie

*,

non Lotium mittendum efie interdiu, fed no&u tantum ab

(7)

c&h ] 7 1 $%•

W J / J W

ab occafu foiis ad ejus ortum : Vix enim id fieri pofle videtur. Sed eft hic verus fenfus r ne (lans mirgas obverfos ioli: quin etiam poftquam

lol

oc-

cidic & usque ad orientera,

fAejAvtjfxévos,

roecnor

eflo

hujus, quod nempe diclurus fums pt}t h o

Ja5

k. v. A. ne-

que in via, neque extra viam inter eundum mejas,

fur/

cc.7rcyv/uvoe&e}s; fc é^wnjs, neque, ii mingere veiis noclu ,

lubtravis veflibus, nudes partes tegendas. Videlicet Ve-

teres Grteci Romanique ignorarunt ufum eorum, quae

hodie vocamus femornlia, longioribus ac fluentibus palliis te£ti$ unde fiebat, ut, fi negiigentius incederent aut fe«

derent, membra nudarentur, qua? honefte nominari non

poflunt; Sic hoc nomine notatur, o äygomos a THFO-

PHRASTO, ()uad ctvotßeßÄYifjihos olvoo t£ ycvccres

xaSi^ctvsy

a>~;e rcc yvfAVoi avrä (pcilvsojccj, F.C o ßdsKvqcs dicitur ab eo*

dem , avcccvgttf.evos' oY^ulto

cä^olov.

Itaque vehcam exo~

neraturi non necefle habebant pudendas partes retegefe, fed flexis genibus in taios demir tebänt? clunes^ ita utin¬

ferior pars pal!ii dilata-retur. Atque ideo dicit heic HE-

SJODUS minus eile decorurn, aut reverentiae, qua?Diis

debeatur , conveniens, cc7icyvfxva>§evTcc åqetv. Non decet, inquit primumobverfura Soli & ftantem, fubtraclis ve¬

flibus, ita ut pudenda retegantur, lotium mittere, ad-

verfatur enirtv hoc ieverentise, q ute exhibenda eft Soli-, religiolo cultu profequendo: neque nocfurno, inquitpor- ro, tempore, vel inter arnbulandum, vel ftantem nuda-

re fas eft membrg tegenda; narn vvxres scoretv fAUKccqoov, voftes fint Deorum, ds tots, inquit re£le ad hunc locum PROCLUS, pocht~ot ejrtCpuvetavSflcov ytvephoov, utpote quiltll

tunc maximc D/i adpareant. Ea enim invaluerat intergen- ti'es opinio , noclurno tempore, quum tacuere mortalia

& profan i procul funt, confvevifle Deos, fuis reiidtis fe- dibus, oberrare in terra & humana infpicere opera*

ut Statins loquituF d): - Sttb

d) Silv» L, /. carm» L

(8)

^ J o K w

Sub notte filenti

Quurn Superis ierrena placent

Quum ergo, ob reverentiam Diis exhibendam , fas

non fit vel dantem vel procedentem , (ubtradis vedi- bus, mejere nofhi vel interdiu, dicit Poéta Bsiov

clvfycc

eU ScToe tfe7tvvfjihcc, divinum virum pnidentem: ed cnim 7rs- 7rvvjAtm eldois idem ac 7wvtqsJ. a Tivvfxoity unde perf. 7ié7rw-

fioci, iapio, intelligo; virum dicit prudeotem, qui debi¬

torn Diis exhibere honorem didicit, $ t&pevov, aut fe- dentem , ?] 57?A«V#vt# 7tqls tc7%qv svsgyJcs ccvAtjs,aut acce- dentem ad parietem cauite, quod natura requirat face-

re fveville.

§• IV*

ulåolcc yovvj 7?£7roiAa,yy.évc£ ev^o&ev 01K8.

E£fA7ItKct^OV 7TCt(jCC(potlVS{X€V, osAA' ccAsxScxiy

Iterum heic mihi ineptire videtur TZETZES: ita e- nim explicat monrtum hoc, quafi vetaret auäor rem habere cum uxore in sdibus palam , domedicis infpici-

entibus. Verum idum fenfum hautquaquam mihi ad-

mittere pode videntur verba Grasca, quas paucis expla-

navide juvabit. Tovr, notat genituram , hinc dicit HO- MERUS e) 7.rctltiw yovvi syh^Toct, quod idem ed, ac fl dixidet, Ttcuhs 8n r\axv ccvra> ysyewYjfxhot, liberi uon ipfi

nati erant. Ed ergo yovrj 7TS7ruhoty^svos , exponente MO- SCHOPULO, ocTro f^l^sccs fjisixoKvrr^hos. Idiusmodi homo, inquit HESIODUS, qui a concubitu recens ed, non de*

bet l(A7iehc&öcv h'iv] 7roi(>ci<pcc,!veiv

ctÜoioc,

prope ad focum

accedendo odendere pudenda. E<?/« enim idem ed, ac h%c6qcc focus; hinc formatum ed nomen Veßa, ut ab

is-vis, ab e<T7régcc vefperuyab rjg Ver. Ceterumvero ad hlccv, velfocuna in aedibus, colebantur Dii penates, atque adeo

erat ilia tamquam ara domeftica, in qua quotidie liba-

tio-

.€) maß. XXIV

JiJ. *" ~

(9)

1 r> T <^^3

«as» J 9 L ^S3

tiones fiebant, ut PROCLUS ad. h. 1. diciQ ß«juoV ya^,

inquit, ugij aunj t<£v S^cwv, xa^fAe^ivuv Svaiav y^f omov- Sav

vmo^o~/f\.

Id ergo yult HESIODUS, rov memuÅayjuivov ycvrj, qui liberis procreandis operam dedit, non debere

sd 'fociim, five aram domeflicam, accedere , Diis pena- tibus facrificatururr», nifi luflrato prius corpore. Quero

morem non a Gnecis tantum, fed Romanis etiam frequen-

tatuni fuifle conftat:SVETONIUS/) enim memorat Atiam,

quum in fomnio vidiflet draconem ad fe irrepfide, ex-

pergejaElamJe, quafiaconciibitu mariti, purificajfe, priusquam Solemni Apoliinis Sacro intereflet.

§. V.

MriP dmo $va(pyi^oio rd(p8 dmovo~rjcrc&vrc6 Emegfxoiiveiv yevevjvfadAA' dSavooraov dmo dcciroe,

Quum rdcpoe heic opponatur rrj rwv d^avocroov <5oc;t),

mamfeftum eft ra<p8 nomine, non tam defignari fepul-

crum, quam epuias funebres, qua?, foiutis juftis, celebra-

ri confyeverunt. Vocantur illas

msfßstmvov

, ut POLLUX

exponit: trefihimvov, inquit, Keyerai r\ im) rols dmoSavgaiv hloovis, Quo fenfu id vocabulum ufurpat LUCIANÜS

g): poftquam enim varios a variis gentibus frequentatos

funébres ritus enumeravit, addit: im wart rérotsro mef*

Hetmvovjj ycjjfmdqeiaiv o\m^cafeovres, Kotfrés yovkas ma^ay.v^rgv-

ratT8 rfAsvrtjxoros, i. e. fttper ifla omnia celebratur mefSei"

trvov, conviviumfunebre, cui interflint cognati Of confolantur parentes]defunSH. Et Hegejander, Poéta,apud ATHENÄUM

b), ita loquentem inducit coquum :

Oruv iv mepiftkimvco rvy^dvoo hotxovw

Y.mdv rayyf etåaxriv ix rtfe ixCpogds

i. e. quando forte miniflro injimebri coena, quum celerrimc

ex funere redierint, Tale mefoeimvov celebrarunt Trojani poft funera Hecloris, de quo ita HOMERUS /).

Xkvocvres cls ro cripa, ma,Åiv xlev' avrdg smetroe,

B Eu

/) fit. Aug. c. 94. g) mefi mhSgs p. 333. b) Deipn

Lib. FIL i) IL XXIV,; Sot.

(10)

c§& "1 to f

J 1U L ^S3

Ev(Tvvccystqojjisvct,

dalvvvr

epivvcsa ou7ra AoofJUElV SV 7TgiafJOtO

i. e. adgefto tumulo, rcdierunt, £f deinde congregatiepulati funt fplendidum epuhim in adibus Priami. Quibus Poeta

haec fubjungit verba.

Els d!y cifApisvrov tcl(lev Évrcfcs Inncöoc^jcio

Ubi rclpcs idem notat ac Latioorum funus, five

totum funebrem adparatum. Alioquin vero in fpecie ufurpatur pro funebribus epulis : ut in hifce HOMERI

verbis k).

ocvrccg o ro7n rdc(pcv fj.8vceiv.ea

docTw

Lefquitur hcic

de epulis

ab

Achille inftitutis poflt

folemnem Grtecorum ludum in funere Pstrocli. Quum

vero tunc juffca non perloluta efient Patroclo, obférvat

ad hunc locum rede EUSTATHIUS, ra(pov non in fpe-

cie notare ro fj.srd ro rcttfirjvxi riva

ns^'ibsinvcv,

ciÅÅ ccnÅds

ro en) vevgoo. Huic opponitur ab HESIODO q t£v

uBa-

vdrojv $oäs, quo nomine notantur Convivia, in

fePris

Deörum fblemnibus, peradis facrificiis, ceiebrari foiita.

Ab his, non vero a feralibus epulis, redeuntes oportet

o-?re/ofjxiveiv ysverv, Scilicet mali ominis putabatur

efle, fi

quis, a funtré redox, rem haberet cum uxore;

forte,

qüia credebant ex ?fto concubitu procreatos liberos, non

futuros efle vitales* vel ut TZETZES arguroentatur, quia rc&rci eloo^anv cl

nou^ss ylvedioci,

cncloi avrcov o; nccrs-

ges ev rvj voiraßoXv roov megfjaroov slcri} sv

avvd'gcpnci^cvr^y

nareptov ylvovrai cvvTypancldcvres

tralies.

§. VF.

77or ccsvclocv 7teretuoov xocÅhlggocv vooog

TIoaal trepcicv, irglv y evjtr,, 7ådv es vaXa

gés&gM

Xe7gces Vi\pdjuevos noAv^pclrco

vilan

Åevva.

Credi 'ere gentiles , omnem aquarum naturam

efle

facrara, ds rgctfnftov ävfynwyjv rdv (pwecov, ut

PRO¬

CLUS ad h. 1. dicitquod

ad

nutrimentum atque

in-

cre>

k) il xxiii; sjr.

(11)

~i t 7 r sr».

J * *■ L

cremeneum rerum confert. Qaam etiam fuiRe rationem puto, cur juvenes, quum prima ingrederentur puberta-

tis fpatia, detonfos capiilos fluviis confecrarent. Hane

de divinitafe fluviorum opinionem auxit perennis aqua«

rum ftuxus, quo PROCLUS & MOSCHOPULUS dicunt,

creditum fuiÜe tes 7;otetij.es fuifts7(Boc; r>]v dvsxXe'MTcv tS>v

©soov åcrluv, atque ideo ipfis prspofuerunc Seiccs Swctpets,

quas vel generali vocabulo voeaverunt

Noeßoes,

0,710 tmv

vciurirccv, ut. PORPHYRIUS exponit /): NuuCpcts, inquit,

VT ^ I * r »vi CT\ / ' » \ *

Neu cts Ktyoy.sv, rets roov voctroov 7rgcezoj(Tcts ovvct/j.eisj vel m

fpecie vor<xfikets five

e7rt7roTcc(x$cts:

uti fontibus pracpoRtae

divinitates vocantur

x%v\As,

ab HOMERO m) yv/x(potf K$rivc6iezi. Id genus Nymphis dicit HESIODUS preces

eile admovendas, converfis ad fluenta oculis, purgatis-

que limpida aqua manibus, prius quam ipfarum territo¬

rium tranfeatur. Si enim quis, inquic porro, fluvium tranfierit, xccxortin yß^pes mmtos, ex contumaci malitia neg'iigens manus abluere, debitumque honorem prac-

fidentibys Nymphis exhibere, iili fuccenfent Dil & da.

mna dant in poRerum. Etjam hoc monitum ad lenRim allegoricura träbit TZETZES: dicit enim, dhotov norcc- fjiov po(Ie vel defignare ywetuet xc&Sotgccv vpy vcpufuov, ca- ftam legitimisque nuptiis junRam alieuif uxorem, vel

uvfyus

oigyovraS) viros prineipes. Ex priori explicatione

erit fenfus praeeepti hujus: non efle rem cum uxore ha- bendara, nifi poft preces & vota. Sin poRerior expoR-

tio magis] placeac,-hunc habebis fenfum: Qui fe po~

tentioribus in lervitutem addicit , fi mores non con-

veniant, iili Dii indignabuntur, hoceR, fortunam experk-

tur übi adverfam» Sed iRte lunt merac nugte.

§. VII.

z M*j<T cc7To wevrc^oio, SSMV h) $ocm SctXeiY}

Avov e/710 %Ao^3 Tctfjeiv cc&covi

odrjgtp

v

Ab ogos, ramus, funt Compo

fitaAo^,

qui in duos,

B 2 TglO-

l) De antro

Nympb.

m)

Od.

XVIL 2fo.

(12)

cSQa 1J T1f> f A

*> t

rqle^es, qui in tres, rrr^c^oe, qui in quattuor, Tterdogoe

vei 7TévTogcs, qui in quinque ramos fpargitur. Heic ma- nifeftum efr, fenfu Metaphorico, manum vocari rckvro^ov.

tlévTo&v, inquit PROCLUS, lochet rrjv %s7gcc> ras

cWtuå&s-

c&s shcz&v: manus voeatu-r 7jwto£cs, quia in quinque

ramos, i. e.^digitos, divila ieu fifia eft. Ifti manuum hnbent & ccvcv & cogov. Åvov ciicitur, exponente PRO- CLO, ro clv.qov ra cvvyce, extrema nngvis pars, qua; fic*

ca eft & fenfu deflituta : contra ca vero ro

raqy^cs

roov c-yvyjoV) quod carnofum eft lub ungvibus, eodem inter¬

prets, vocatur %A&gdv, quafi dicas, viride, tenerim &

tJiolle, Siccum e viridi refecare non oportet eu&om ov-

o>1^00, ferro b. e. eultro vei fplendenti vel acuto. Nam

ciTTo ra dt/Beiv, ufere, incenaere, deduftum nomen ca'Bm,

notat proprie ardentem, flagrantem, fivexmvsmcv, combu-

rendi vim habencem. Unde metaphorico

o-tändes

vocatur k;&ccv}vel quod Ferrum politum , ignis inftar ardentis, fplen-

det, vel quia eft ryyrtyos, feeandi vim habens, dufla, ut MOSCHOPULUS ait, fignificationis ratione dmo rtisxccv*

ziv.Yy rairvfcs heqyelocs , a vi coroburendi, qua; in igne eld.

jam vero, ut rudis plebs in quibusdam patria; provinciis

adbuc obfervat qutedarn anilia & fuperftitrofa, dum un- gves refecant, e. g. quod non facile abjiciunt ungvium

iegmina,

fed ea vel condita fervant vel comburunt;

quod poft refedtionem, ominis avertendi caufta, eultro

ducunt in manu (Ignum crucis &c. ita non roinori fuper*

ftitione confhctaci vklentur GfcTci antiquiores. Irreligio- giofum forte & infauftum putjabatur efte, quod heic HE.

SIOUUS vetat, in florentibus Deornm conviis, ungves fecare. MOSCHOPULUS & PROCLUS fuperfti'tionis

illius rationem repetunt a religione: dicunt enim, illam ungvium refefHonenn efle quandam vsk^oociv r®v iv riyTvwo-

qlcov, Refecare autem & quaft enecare aliquid in vivo

corpore non convenire ajunt in conviviis Deorum, qui reternam & immortalem vitam vivunt. Nifi dice-

re

(13)

!! (

13 (

II

re forte magis placeat, nihil heic pnecipi aliud, nifi quod

decori regulas ivadeant; prius nempe, quam quis ad (o-

lemnes & facras epulas accedat, eile domi corpus mun- dandum , nec inter epulandum, haud fine Ipedfancium

faftidio & negle&u venerationis ifti debitae folemnitati,

fordes efTe deponendas.

§; VIID

7TsJT1 olvo%c9]v rtBs/uev y.pyjrypoc VTTSPSSV

r-r ' . v v s ' ■> ~ - _ i

lltvcvToov cAct] yocg S7i avroo fuc^cc TaTvttTcci

Duplex heic nominatur vafis genus, cujus ufus erat in conviviis, y^wryq & clvc%cy. a negavvva ye\ y.e-

(pdvwjut, mifceo, dedu&um vocabulum , erat vas, in quo

vinum mifcebatur. Quam etymologiam confirmant per- naulci in HOMERI leriptis occurrentes loquendi modi:

ut quum dicit ojt

Kgqrtjgi:

de

o7yov

Mfoyov - - Vinum in crntere mifcebant. I

Et alio loco ita

adloquitur

Achilles Patroclum» !>)•

"Mel^ovu $'4y^ry^cc, ute, huSiSM, Zooporeqcv C'fc' ysgcciqs, 7lots hrwcv ty.cc^oj,

i. e. Majorem nunc eratercm, Menoetiifili, adpone, mera- cip.sqne mijce, poculumquepara unieuique. Ex quo loco di- feimus, vgtjTtjgcc fuifle vss capacius, in quo aqua mifluia vinum, in communem convivarum ufum, adpofitum

fuerit ; at

&7iots

fuifle minus vafculum , in quod ex cra»

tere hauflum vinum fingulis convivis datum fit, Quod

vero ad alterum vocabulum dvc^oy attinet , exponunt id Lexicographi per trullam vel ureeolum, h. e. Vas, ex quo vinum hauritur. Sed malim ego dicere, olvo%oyvy

ab otvos & %<?«, fundo, eile inflrurnentum illud, quovi¬

num hauritur cx cratere: idque prseunte POLLUCE in Onornailico: dyye7cv, inquit, 00 d^verou mos, Aéyeroci dqv-

typ ^ oho%cy. Hinc adripuerunt Graci interpretes,

B 3 Pro

0) IL III. 270. p, IL IX• 202,

(14)

c§!£j "i t a r

J *4 L %?

PROCLUS eumque fecutus MOSCHOPULUS,

occafio-

nem, myftice explicandi hoc praeceptum:

dixerunt

au-

tem , quumKgccriif vas fuerit in communem convivarum

ulum adpofitum, hunc efle fenfum: ne prceferas privatum eommuni, perinde enim hoc föret, ac fi quis vellet era- teri fuperponere o\vo%cyiv. Verum non eflé

videtur,

cur ad fenfum myfticura confugiamus; nihil enim prohibet, quominus hoc Poétas monituro, a?que ac cetera, qure heic congeruntur, continere mera fuperflitiofa dehria,

atque dicarnus fimpiiciter, vetareillum, ne epiis

infiru-

mentum héuftorium ponat fuper craterem. Quo modo

novimus id genus luperftidones fimplicis turbes animos et- jam in patria noflra occupavifle. Sic mali putatur omi¬

nis efle, (i in menfa adpareat inverfus panis, auf eultri de-»

cuflatim jaceant. &c.

§. IX.

MrjSs Sofjiov 7Toioov dvs7ti£j=;ov nxraheiTfeiv, Mf{ rot l(pc(p[/Åv/]Kgoofo' Ac&xégv£oc KO^OOVY]'

Hoc etiam pra^ceptum ad fenlum moralem trahunt

Gfarci interpretes, PROCLUS , MOSCHOPULUS &

TZETZES: <k quidem duplicem inde fenium erui

poiTe

ajunt. Prinaum dicunt crocitum cornicis efle flgnum ad-

ventantis hiemis, afque adeo indicatum his verbis voluifle

Poétam, ante hiemen perficiendas efle eedes, ne ingruens frigus te£lo carentesopprimat.

Deinde garrulas inquiunt

cormces efle fymbolum maledicorum hominum, qui ob-

treciandi occafionem undique captanfes,

irrifuri

(unt,

fl

imperfeåum jediflcium fint confpeåuri. Sed vero qux-

lita eflé ifla interpretamenta perlvafiflimum habeo, me- ramque etjam hoc monitunaredolere (uperftitionem. Con-

flat enim cornicem inaulpicatiflimamavero habitam

fuifle,

& fl tefto infldens illacrocitaret,aliquid mali

porrendi

ce-

diurn Domino crditum efle. Quid ergo obflat, quominus dieamus, eam etiam inter Veteres Graecos regnafle fuper- flitionem, ut crediderint maxime fuifle inaufpicatur»,

fl

im-

(15)

^"§3 JT t r15 TL ^

m*

imperfeCias feCtoque carentes cedes frequentaret garrul©-

que crocitu impleret. Domus imperfecta vocatur heic dve-nl^eos, a jréooyrado, polio;;utdvevl^os propriefit raden-

do & fcalpendo non perpolitus, hoceft, in genere, imper-

feftus. Cornix vero a Latinis vocatur garrula, & a Gra?cis Acikéfvgu, aåc&kcc, ftrideo,unde formantur alia verbaidem

liotantia,. A«xå» & Ac&kefiugar, atque

hinceftA«k%u<?«.,

§. X.

Mn? C67T0

%V7$07r6$OOV

0CVe7tIggSKTöOV dveXovroc

EoDsiv, /utfåe Aoe<Bocr ~E7Ts) roUs evt 7rcivrj.

XvT$o7T8e proprie dicebatur

foculus,

five ftxus five mobilis, qui carbonibus implebatur, & cui ollce impo-

nebantur: vocantur alias iftiusmodi foculi Aucrxva &«V- SgotxfOi. At in hoc loco lunt

•%vT§o7ro$es awex-jexiKac

ipfe

Xvr^ott h. e. ollae.,

Quod

vero ad

vocabulum, dvrnlfåsx*

tcsj attinet, deducitur illud cctto r.fc quod, quuro. in 'genere

fit facere,

in

fpecie

tarnen

ufurpatur

pro

facra fa-

cere: atque ideo eft uven^e-nros, non, facfis

facrificiis

vel

libationibus, dedicatus. Ut ergo inteiligatur, quo fpeCfet

monitum hoc, obfervandum eft, non confvevifte Ve-

teres, qui religiofi volebanc efie, uti

vafis ad

cibum po*

tumque capiendum, nifi luftrata prins eftent, facta ex:

illis in Deorum honorem libatione. Sunt ergo %or^oVö-

JW ccvexlgfaTci, ollae, ex quibus nihil

fir facrificatum

aut

libatum IDiis , non libationibus dicatae Diis & luftratar.

Ut adeo fenfus hic fit: non oportet te furatum ex alla

cibum edere prius quam ände quidqam decerpferis at¬

que D?is libaveris, ut ifto ritu ciho

benedicatur.

Quod

vero in cibo fumendo obfervatum fuit , id etiam in lä-

vacris ufurpabatur; etjam illa paragebantur pra-miffa dedi-

catione, h e prius quam fe lavabant, adfpergebant Ca¬

put atque humeros aqua ex

patina haufla

r atque ideo ad-

dit Auftor,

//rf Åce&cci,

neque oportet (e abluere, nem-

pe dr,c

yjur^cTTciocv

dve7rip^y-Toc'V; nam

ttcIvy]

evt, pro, eve?i,

y&f

roTs pro, helvois, poena etiam

in bis eft

:

qui id fecerint»

non effugient poenam, tamquam

irreligiofi.

(16)

0b^s3 r T< r <^0, L 10 L <35»

§. XI.

lÄyj^ in tcKivyrotcri mSl&iv, é ydg ccpeivov,

Yloc7$cc $ooo<leKotrcuov, or

dvs£

dvy\voqoo nots!

(k)oo$sy.dfjty\vcv k. t, A.

ÅyJvvjTOY , cX)7to T8xivsTv, movere, fignificct & iliud, quod ea eft natura, ut moveri non poffit, & iliud, quod per leges & jnra non tas -eft movere» Qui ad priorem refpiciunt notionem , intelligunt uxivrjr#

nomine taxa viva, vel faxea fediiia, quibus pueros imponere vetat, for¬

te quum crederet, faluti id noxinm effe, fen (im in corpora fe infinuante naturali faxorum hujusmodi frigore- Graeci interpretes ad pofteriorein il- lam T8 C6KtVVjT8 notionem refpicientes, qua id vocatur ocxJvtjTOV, quoxl

nefas (it movere, referant verba h.tc ad fepulcra, qua? oiKtvvjru fuerint, quod lege landtum effet, ne quis violaret aut effoderet bufta defunftorum.

tit vero ratio conftaret, cur puerum, duodecim annos ve! menfes natum,

fepulcris imponere vetet, addunt, fymboiice id e(Te explicandum , atque doceri, puerum ^voo^snotrc&7cv non oportere fuper non movendis federe, e. non debere effe immotum , fed fe exercere ad maturius confequen-

dum & menris & corporis robur: neque oportere puerum ouoo$sy.dfAV\VQV

271 ccy,iVY]Tci£, h. e. etjam id aeratispuerum movere fe debere, quum tempustunc.fit, quo pedibus uti incipiat. AI iicontra, quibus HEIN- SIUS prsuit,quum non videantrationem, cur roKciSrlZecdixi in dnivrjrotff

referat-urtantumadpuerosduodecim annos aut menfes natos, quumfidylvrj'

rov explicetur de faxeo fedili, non magis pueris, qui id aetatis funt, infa-

lubre fit fuper illis federe,quamquibuscunquea1 i is: & ficcyJvtfTQVreferatur ad fepulcra,etiam, ex Graecorum fuperftirione, nefas fuerir, fuper illisfedere

non pueris magis, quam aliis, fufpicati funt iricuria Librariornm[efTe verfns

hofce tranfpofitos, atqueverfum750 per fe abiolverefententiam , cujus hic fenfusHt; nefedeas fuperfepulcris,quae,exVeterum inftituto,funtccyjvvjrcty

8 ycCQ ccfteivov,pofito comparativo loco pofitivi, nonenimmelius, h.e-non bonum aut commodum hoceft, propterNuminumvindiclam, expetituramin illos, qui bufta violaverint. Hoc inonitumexcipereajuntaliud,quodnoninci- piataverfuproximefequenti,feda verfu 75yvvUiyi'M

kxrqoo

ygooc

(ptti&gvvst&cci,

quemdeinceps fequanturbini verfus751 qui in vul¬

garis editionibus transpofiti fint. Certefatendum eft, fenfus perfpicuitati fic

©ptirne fore confultum, & lubentiflime iftam leöionem ampleöeremur,

ii quidem fas föret, pro lubitu refingere veterum verba auclorum, contra Codicnm omnium confenfum»

Sofi Deo Gloria.

References

Related documents

loco exiftimari Dativum, quem Grammatici dicunt, com- tiiodi, Se propter filiam mori nihil aliud esfe, quam in commo-. dam filiety quo ipfa nempe Neoptolemi amores

Quid, quod, vel me haud monente, nemo efl, quin, fcriptionem nihil prius juvare, ad fermonem expurgan- dum Latinum, quam quis ipfam'lingua.. rndolem pariter, acgenium, animo

quid quam aliud, fed merum nihil , quod t Λ*. men concipiamus^ ac fi ejfiet temporalis fjUA- dam quantitas. Multa

nihil aliud eH quam auri forma* In natura mbtli materia

innen, habet SV.ECVS interpres.· in qua veriione nihil, quod jure reprehendatur, invenimus, nifi forte dicere velimus, το φαίνεται in forma eile media ilgnificatus re-

eflfe poteft, nifi quod demorfos ungues fapiat, vek.mque , quod.. fronti practendat &gt; faoneftius aliud noninvenit,

Nihil enim ad fattienes magis fiimulat, quam injuria &amp; fub- Caf. dttorum oppresfio , ρrasfertim cum illi qui hujusmodi via ad fafti- gium dignitatis grailantur, omnia fermc

nihil aliud intelligere quam illud quod terminat adionem eorum quae. in ifto occupantur, id eft , quando, quodnam fit objedum