%.
3 ^Ϊ C DE
SITU REIDGOTHIiE
DISSERTATIO.
CUJüS PARTEM TERTIAM
VENIA AMPL» FAC. PHILOS. UPSAL.
Ρ. Ρ.
Mag,
ANDREAS FRYXELL
A SACRl§
ET
FREDR. OTTO SoDERLÜND
a sacris. Gestr. Hojs»
IN AUDIT. GUSTAV. DIE XXIV OCT. MDCCCXXL
Η. Ρ. M. S,
U Ρ S A L IΜ
excudebant regia: academia typographi»
å MONSIEUR LE GOM TÉ
ICOLAS
DEBONDE
MARéCII A L DE LA GOUÄ>
ET
å MADAME 3jA GOMTESSE
Née DE
c O I J Ε T
s oν eP o17 5 e.
J7
Monsieur
le
Comte etMadame la Comtessey
Pénétré de la plus juste reconnoissance
dés bontés,'
dont yous ne eessez de m'honortr, j'©$e yqus
$upplier,
;ί Ύ
,·: Ί&η··:· *γΓ < Λ ρ".
- * ν !i ρ »· ι·.«-·· · ;ys L'..· i Λ: ..j.
-sVur> r?idfi1fenm' idi rit-rrba ckirüogüisH isο; ,·οι% ,os!;s
aens p;don -1π 9 in somebnsvkd rn^bQrnste " «j'cdh:
fiifiF' logbisH boop ,msteoso dontjys isisbd.-p ' ί 19 *«i
■rt^o-.eq. nsroon oorl9jt9o Ido tjnoi90foqcdu»κ cm,:,· „vL
»Srf.'ßVd si3rteq?io?.ib odsit ^.ibüBdol υ -9v:ii 9 «j«
Monsie#gf
féS-ouloIrbien accu<-ilHr Fhonra»«*i'U ^ut«4i\U Η UtJi U\\uyXUa^v> π 6III CO ^Oii SOflÖ DΓίν' ^Ο de et premier essai de mes travaux Académiqnes, et de
recevoir en menie tems l'assurance du respect infini a~
vec lequel je suis *nl jgv
Monsieur le Comte et Madame la Comtess^ -
*
vi ~; ^£.κ '«»χί»#1*,trir«Fr./·irr1 ·< · *.' ■
■ :
■. ' '3lc' J' l
<j d -fion; T.
' r r " ;
'.J:
■ b ν »j d
'"li1 s «■ · 2Ü0>1 hii/jR * :
'·
·- '·' :''ϊ -·'· ·,:] :
>\· -
Votre tres humble et tres obeissant serviteur
F. O. S0DEUXUND. ι Λ
) 17 (
qooqne fagre bas
perfonas
t-acent.Cum
vero'Suhm
etcel. P.'E. Müller, alias acuti&Tum judicii vir, huic fag as ideo, quod regi Reidgothiae nomen ibi inusitatum Gulli.
tribuffc, minoremfidem b abendam cenfent, nobiserras- fe videnturj efcid quide-m eam ob causfam, quod Reidgothiam
■in Livoniam ambo pofuerunt, u-bicertehoc notu-en peregri-
nnin eft. Sivero Jutiam fubaudis, haec discrepantia evane-
ir.it. JuticE jenim australem partera Angli
quondam inco-
•1liefe, apna qiios libc noroen
(Vilhjatm
fenVilhelm)
usi- ttatisii.mum5 uvcdiis vero orbis borcalis partibus, ti non inufitatpm, tarnen rarius. Et quidem hoc ipfum mihi e-
ain conjecturam iubminiftrat, etiam in hac faga Jutiaoi
per Reidgothiam innui»
§· 7.
Tota ferepofterior Hervarar fagae pars
QHeidreks \iattr)
de rebu^cin -Reidgothia geflis agit. In cujus verba ci-'.
tanda edifcionem potisfimum
hujus
fagae Hafniae 1785 fum-i,
tibus P. F. Suhmii impresfam fequimur, variantes leo'
tiones ex hac edition© fimul et Vereliana allaturi. i
Edit. Ver el. p. 130.
'Eitfc fuiriar er Heidrekr
"Kongr var i hernadi, kom
"han bdi finu vid Hunalandr
"Humli hiet kongr er
jjar
rie"di fyrir—- Heidrekr Kong»
"veitti £>ar uppras, oc
kom
"ovart a Humla Kong, fvo
^han fieck eij lidi fafnad oc
"flydi undan a land uppi-e.
"Cum Heidrecus rexffcilicet
^Reidgothiae) aestate
quadam
Edit Hafn. 102,
"f>afc var eitt finn, at Heb'
"drekr konungr fér med her
"finn, fudr um Huna!and, ok
"bardist vid kong
})ann
er''Humli het, ok fieck figr,
"enn Humli flidi;" i. e. Ac-
"cidit aliquando, ut rex Hei-
"drecus austrum verfus in
"Hunsiamexercitum moveret
"et cum rege, cui nomen
"Humlus, decertans victori-
2.
> Μ
'-bellä pirätici» Jgevérefcy
eogb
iras suas Hunniam adduxit.
"Humlus ibi rex erat.— Hei·
"drécus cex laficendircét Mv
"provifds Humio fiipervenit,
''ut hic. exereitum imitnacok
"Jigerei ifiaudA »pofcujerity fedi
"infcrorfqs irr continenteni ef-
"fugerit.. ni
f'am, rreporitaretj at
Humles
"fugeret.'' .eu-meieite
bieR "ίοΐ tern oi rfteuH'*
neri -ίόΐ iiKfilßj. tbii ib"
igßfii ?.L'D9;tbleH xea ejj^gsß"
o auhsv ecjpteqmel <ιΠ?.9§'"
:iitferri ßikjneno minis smu/5
9np3iri9v) 'ils 8rjSbsl0**q(iö/*
smu HXJuuiiwa 9VEU ou-TOi-n gQthiam in Jitfus Maris Bkhici m.éridionai.e collocas,
necesi'e e'ijt,· Hunniam in Germaniam aqstralem luppp-
nas. His vero asfumtis, diffieiiis eerte Μ\\ϊϊ%£
thia*in Hunniam navigario erit, feil, per
tinentem, maribus dtfkientibus. '®
Sin autem Ju tiam heic jdtelligis, facile omnino ex·
plicatu erit et hoc piraticum, et ppfterius tgnestre in
iitimts
cWpitibus memoratum beduin.^Önftat
et in pofterum nos quoque demönstrab
^e$rt<a*a-m&#ré
Gérmaniam borealem interdufn, Vestphaiiam vero et Ba·
^yiain faepigs veteribps Hqnniana audii$%n It%pj<vlocus
CU-n Dalini et Peringskoidii bypotheh nqlio modo, Tpijf#»
^ntem facillime potest.jfap ·,9 bnulbniV eigiöl*
m:'U stpeudsn ctfnsfg^ .eis/ msogpeiloiH X9i"
b !,--:··· ·:-
fl.ji:fco«ifcr.iYfe
3*11 · , 'ilgircaXÄ If19lob,<"In capiteΧΙΠ. pluria Ip<^pccurrqdtyquae; iGa%dikriröifnqpi>
Reidgothia orientem verfus fifam fuisfe, demonstrant, et
quidem plura, quam quae heic fransicriberé opeiae preti-
'?,·■*&■* > 3$ % · S9 3® ,}fib(19ji91üai03
) *9 {
um fit. Unvi·λι tantum ax pag. ι ιλ editionis
Ha fnietifis
aflferamus. 55fS" uf4· .sj-xiibbe *.:< *n>.ir... . : ι -bH ,.1ei? X3iidi mknrjb ''Huevt fqmar för Heidrekr Jiongnsbhernat
utediak
"di mikit- lid> jafnrui for han
"asstate rex Heidrecus jragnboournocöpiiÅrib^Haaipiratica
"gesfit, femperque
verfus
oriehtem-φΛmtrvegn hoe nö-
"inine etiam orientalia marisbfiatehbi littpra fignifican·
''cur)profectus
eil" (venitque in Gardariciam). .,ir■^οΐ"
Ε Reidgothia, ii eam
in Livoniam collocas, n.uMa in
orientem liavdbatiö Weri commode dicitur, fåilicefc cum
ipfa
fita ßr· 'Präeterea.
cum re¬gna Η ro! laugi, tlärdaricia et
Vinilandia, in laga .ferantur
Ηeidr ed£1Wå
^ ηj
uηcta, ηα11
ae certein ' Aastrveg regl·
ones .fuperesunt, quibus
infestus Heidrecus
tamfrequen-
tia beila intuiislet, nisi v Livonia Reidgotkiam emoveas
et in Pomeraniam vel ffitiam
transferas,
quarumfitqi kic
locus optime congruit
'.m ί·*™ :'<me?fi9n'v
- -3 tfifo iioel
.aigifbfS*
0<fåoiι. .· : ort '.urteftoq 1a
isefi ibs mfaaibv
De nuptiis
Heidreci
cumHergerda fiJia Hrollaqgi,
regis Qardarki» baec
verba nptanda funt;
p. Wi..m ;· édev ffseiieriqia© ,<m iiswißfliio·' >
"greiddi nu HroIIaugr kongr ut
mund dotfcur finnar
"i gulli filfrifök godum gripum,
henni fkyldi ok heimaft
"filgia Vindland er
naeft Ifggr Reidgotalandi."
u e.',jam
"rex Hrollaugusin auro, argento
rebusque pretiofis filiae
"dotem exp omsit ; etiam
Vindiandiam Reidgothiae
"proxiroam uti
dotalem acciperet.'*
Cum Vinilandia totum fere maris
Balthici australe
littus comprehendat, et
3*tice et Livouia et Pomeråni#
Ή 1
/ 20
gζ
lieic noii esie nom ea quoddam appeliativum Germanica'
be?realis. β2ϊ
■°»dasiEX9 ßdi^v od& 15^r.q ssgsl mabsula πϊ
iEoq όίαβΤ' .9 ,j .^rniéii ίί/η"
du»#
ÄuFjdäMeetiot)e Verelianä-
tat Gestiblindum Saxonis
dem fuisfe peribnas crederefc, Nominaquoque Neidrecits
■■■mlV&rfcuieadem esfe
etybologib@^dél<i4l#éra^ leona«
$m\ 3) — In re tani vetusfd,*£«3 omiiitjös W&fl&n##,.
v&S ml negue negare ηeqné- afflrrttär^-posföfnlsm>xfit
H*
•
^teiti/l
piötést, ut eadem ΐ»W1 *|u£PHßr*ätlefe
i seftili-fit. Accommodatio auterir Veteiii
chronologiam perturbarety Reidgothiamque in Gotbiam.
iS^eciri^m gqntra »lia pmnia
tes|in|pni^
ideo»m*> a ..pterisque, Imit
iiypoti^lf
guayoa«®v ttuen-«95κ»ΐ sopas arm! boup *aod he ia «».«?.*«
°&iis ffi^idq^E) »^m3
onfefi^Jfefiianb
anibuJiHmH rmrineSrfw»
\tå<1
*A*v
f9-uo^5iBft ('-
a HervarfUSag, ed. Ha(fn, p. 126. f, **· ^ AV'^,
3)&tv,^.,:aYiÄÄ®'
■ - ' J «4oicip3Q2:a,j »,n";l?r®ie
iiii Ißiioi(#:.)
ο*ι(C
SuwQodftmteMb
«>!ioÄibiw«w-iiW Ä¥Wte?*dilx^w'}»
tefi^^Fa^gf^ffteiis
mMogVmW-! ίiößiiiisi) taijvhßibgqß mßbboup xisixion elss no π uik;
$. 12.
-fcÜßSnOCl
In ejusd'em fågse p.ig^i
ftbc verba
exstantr™H.t 'fe® f/dilÄaAfipn% ÄÄAflr vid»
^
liftAefrfa 4«»'SWi jdiiAffi* ijåfcr
»méå
ifi|51Wf ePHeWfctPSf^ehSW« .βρηοβ,,^^
"nu heim'', i. e. ''Paulo post
Altp%^P"ahi^/*^i?0s^ié'tii-
^|0S:Jp^r«b<^gidi^4,in^rf'WSereiii^H}Sfl«i#iletft2t.inera
"■8HFf««I^MIoB'®»KSeew4^·. ad ,niare:,j.descen^£JiJ««^
.-'fevig'nmflWA^iÄ^^j'fcnETtTO'AUÄiitf^iägS^tMf
^ssc^iAfliKsföaiafeiiWsp'iS^i'v
.-.a
a»u^vtWiiVi eupoup snifiioM,
.ia-iab*.···.-
>-··?··.>h&<g
enas·-«noaj.
4S«w^fle»köIéi»g ;ι·). fuspicator
&måwHm ékiBtåoivÉlfi Grypbiam {GripsivaU) ill
:iB?treet urbi a Gir/panfilio Eyr
*Jloiaejdepfcjί§ηo^jβr-Sö^ftWtfP bypntheit patris
iflli#*!åésrfep^iVffl§föW4fäti&<oilsbOmmMDA .lik
iwthlioö nr 9ϋρrnéiffcogbrsR .la^sdiusiaq
£π&Ι§οΙρίΐο*ιώ3>
<o3bi
SmTÉéfättfV éjtöäNafie incert'ömv^otfittlbas-^it^i»^
aH8ft*3$fct&rWtft&
fé^rénem,
Vereii£ Grtjrsd-Qro re^t»nas, et ad hoc, quod fane aeque ineertum^
verborum
tantum fimilitudine duetutf, hunc Grips-d Gryphiam
allu-
.cMfefiiintima dfpsp aJiob#;j®pBiS?w*iVfa4flisfe!;
7) Handafioti
Vir. ρ. ΚΛ.lhvvadtßoV, fecucdum plures 1««-
tiones ed. Hafn. V / ~-W, \ „ ,/ Λ
s) Gripsa. ed. Verel. p, 159, Grßf
ά iettitidéhos^odd»·
~*)Firti tili Sogubrot. ·
'« "' '
-) i» C
*juae argumenta,
kimnia fane lubrieaίϊ
tarnen utfirma
asfumseris, inde pjane aliena a
Peringskoldii fententia feqfaitur. Ex Ioco ?fénisn allato
patet,Ängantyrem
pere^re prbfésturä parricidas adGrips-a occidisie, quoque fa'ctÖ, domum
^ediisfé; Ünde
facile coljigis, Grips.ä non ad" metropoTiίπ'Rsidgbthiaé,fed
in'retnötisiimis ejus
re- gidbibus et fiosan/exiraReidgotniaui quaerendu:»
esfe.
' ^ίΤΙΟΟΕίΠΟ... mototior l ΊΊΟαΒ ·νϋ§θ!ρΠ·; "i , r
iev r-uZ" .leieissop, «r
-VuxilägniA SToteas iooii- e
Q
» . s . . 2"
In faga eadem p*g. 181, narratur,
quornodo Ångan»
tyr exfequias
patris cefébraturusfnÄiagriuui convivium
para° verit ■ [«■■■>,
£ -οτοχι^ ψ
. *■.·...■* : ·!.·.·· v·" '
''a peim bae er Oarirpstadir ijheita, en fumir
kalla
''EinarhCrat. var f)at höfudborg a
Reidgotalandi i (jann
,JcitTia,? i. e. ''in oppido, quod Dampstadmn diekur,
qu-od
''nonnulli Einarherat appellant. Hoc eo tempore
fuit
*Reidgothiae
metropolis."
Oppidum hoc Dampstadum
Suhm ad fliiiiién Livonise
Dunamficqm fuisfe. pro certo affirmat, nulla tarnenargu¬
menta afFerensl a) Aarheimar vero per Terram Ainnis
\AaenS
■Land) explicat, i.bidemque ponit
3J, Hare Schöning In
fua- Mappa Geographica omnino
consentitjiXi"f
·"' /·:/O Si''1 '*·> ·>
Magnam quidern autoritatem Suhm Jfet
Sahöning
habest, majorem tamen meo judtcio rationes fequentes.
1) å Darastodum åfjeira bae ér Aarheimar heita.*' i. e.
Dampstadjs,
"in oppido, quod Aarheimum vocatur." Lect. var. ed. Hafn. p.
'kg^. Damparstödum." 1. c. p. 183. — Dampnarstodum." I. c.
"p. 190. Dapstadir ed. Verel. p. 160. Panparstadacn 1. c. ρ. 162.
2) Hist. af. Daom. T. Ϊ. p. 427·
3) k c. * c
I η
C:
JDö» et . ^qoentisfimum ut
pontfitoris :,.yel;
antiqui regis Danicae gentis nomen occurnt.
Hoc jain
oculos nostros Danipsladum quaerentes ad
Duninm
vertit,cui 11 oillen
ppmpst«ä;rj:t\ Dmparstad quafi cp,gnatlim et
connatun. videtur. . Praetevea luuit. veteres Htstonc.
™ψφ<ψ h«ncpupptam» JR
tiäm exteridisfe^ quod et
Suhm
asiumit/). Haec
omniafimuV cum analogi
andrutiV
locorum Torfaeum moverunt,ut in Jutia Dampsiadum quaereret.
Huc accedunt veiba
quae Suhm ex fupplemento;
hiftorico,
auctoreArngrimo,
affert z).
i i§nÅ öbomoüp /iDtriiM »iE" >1*3 wszk® «mi ni ''Rig aegtede pana^ Dotter af Dair pnir Herre til· ;
Danpsted": i. e.
^Rig
uxorem dnxit Danam filiam Damp·niri regis, vel domini Dampstadi", His verbis Suhm addit:
"Og dette Daivipsted har maaet ligge i Danmark og faa
"vidt man af Hitonérs Omftaendigheder kan flutte, υdi Dampstadum in Dania et, quantum 'Vcbn&äSflypeänj&f potest, in Jutia fitum est.
hk Arngrimum ut veracem et fagacem
Amsrvetustisfima mss., quse nunct
defideraiHu. , Α ngtimo praesto , β π.βαί
ni' sainödaB. üiaH
.t3«pdq*9. (ba&l
Haec oir>nijtiippu partim ponderis hypothefi Torisei
addonr, et segre fane explicabis, cur ad Livoniatn excur- reré ibiqu'e prins inäuditum Dampstad fingere opus esfet,
exfiistéret, et haed expifcatio melius
cum aliis fa-gis congrueret, quam Suhmii. Hoc quoque
* fiiηil 1 imu ni nom e η oppido utiae Aar ,q~.ö1eH .bs josJ *,iiricectf ia?»ajieifaeA boiip «cbiqqP
n'i3"
.3*B,T^ /fTs-·.··-" " — "■ L ■ O Crit. fiisr. TrII. ρ. 45Tt Hist« aΓ Danra. Τ. Γ.ρ. ιο&·
ί·) Crit Hist. Τ. II. ρ< 4^
) S4 (
his inditum ed. Cujus praeterea regio
circumjscens, Ja-
tiee maxime fertilis et amoena et demam excuJta, quon.·
dam nominata est Aaboß Sysfel fAmnicolarum
regio, i)
§.
14·Angahtyns contemporaneos
Η
ervararfåga
p.tS4
Jtali verfu exhibet.
''Ar quadu Humla, 'fyrir her rada, α)
"Gisfur gautum,
"gotum Angantyr,
"Valdur donum 5,en v0lum Kiar
^Alfrekr hin fraekni
^JEnskri
|}iodu."
i. e.
^Dixerunt Humlum
''exercitui tfcil. Hunnorum)
prssesfe*
''Gisfurem gautis, ''gotis Angantyrem,
"Valdarem danis,
"Vallesis Kiarem,
"Alfrekum strenuum*
"Anglicae gentiV
P*etiphatia quondam Hunnia audivit; Gaiiti Suecatiam
Csothiam, Dani Scaniam, Vallesii
Bataviam, Angli Slesvi-
giam ineoluere.
Quod fi Angantyris regnum in Livo-
«ia fuisfet, mireris, cur no η vicinarum
fed
tam remota-rum gentium reges autor
enumeraverit. Sin
verofitum
foarum regionum rite
perpenderis, facili negotio inve-
j) Dansk Atlas, T. IV, ρ. 62, 67·
q) "Huriom rada," ex ant. ras.citat J. Peringskold in vita
Theodor·
Ρ· 440.