laurentio revclutione

f3. b v. d. o. m.

_jrP/yjt

DISSERTATIO ACADEMICA De

revclutione

H1SPANICA

noviss1ma,

q.u a m

Cum _confenfu

_{Ampliß Facultat.}

_Philof.

m _{Regia Acad,}

Upjal.

PR£SID£

yl RO _Ampltijmo aique

Celeberrimo,

dn.

laurentio

arrhenio,

Hiftor, Prof.

_Beg.

_&

_ordin.

Publico bonorumexamint_{modeße fubmittit}

NICO LAUS P.

BODIN,

Philipftadto

-

Vermelandas.

In Audit. Guft. _{Maj. d. 26. Junii}

AK'NI M DCCXXVlll.

Horis ante meridiem folitis.

S:^

R:/f

M:TIS

MAGNiE FIDEI

_VIRO,~

-Reverendisßmo

PATRI

ac

DOMINO,

Dn.

_IO

_{A \ N I}

_f

STF.ÜCHIO,

S. S. Th. DD CTGRI _{Celeberrirno,} perVermeland. &

DaliamSUPER-INTENDEN Fl _{longe meririfTimo,} VenerandiConfift EcclefiafFCarol-ftadienßs PR/ESlDl _{graviflimo, 'f}

Regn Gymnafii

Scholarumque

EPHORO adcuratiffimo. MAiQENAU maximo.

m eo

audaci&progreflm

M

W

lutione _{Hifpanica lucubra• \} Nominibus _Veftris, M^-mit;us bene faflum _{ejje judi'}

ris nibtl

_offerendum,

_nifi

r

t K

VIRO

Generoßsfimo Nobtlisßmocjue,

Dn.

o lav

o

TILAS,

Primarii

_Legionis

_Equeftris

MAJORI,

PAIRONO MAGNO.

Jim,

ut

exiles hafce

meas

^Revo*

tiones, Reverendiff. _{atque NobilifT.}

cenares _{Optimi, infcribere andeam,}

cabunt_{Uli, qui exißiment,}

magnis

Vi-I, cruditione concinnatum _{(it% Et,}

_ß

_du

cendum,

_quoäres

_{efl fateor,me ipfttm}

adeo _anctpitem

_dubiumque

_{haefifje, ut}

covflituerim leve hoc jcrwtnm, autIn¬

fi nm _committere, tiui _{iMius exorna\} re nomine. Verum enim ver_{o, quum}

hortatu eorum,

quibus

_{niorem gerere} mihi _{fummå debet effe teligio,}

_aliquid

publice

ej]et audendum, temperare mi•

hi tion_pottti

i quin Maxima Vef!ra__»

Nomina _{praefigtrem. Nam praeter}

Jummam illam gratiam, omnesLi¬

terarum cultores nullo non _tempore

amplexi fuiflts, tot ac tama in me a Vobis

_profetia

_{[utit beneficia, ut iisdem}

recenjendisplane Jtm impar. Chart

a-ceum_{itaque hocmunus,utvenerabtwdi}

gratique animi indicium , vultu

exct-piatisfereno,

fubmifje

rogo. Meum e

-rity pro Veftra Veftrorumque

inco-lumitate_{calidiffima ad Deum jundere}

(njpiria.

Reverendiff. atque NobilifT.

Norninum Veftrorum

dient _devetiflimm

ddmod,Rever.

_atqf

_{Praclarisfimo}

D 0M1N0,

mag.

dionysio

chenon,

Ecclcfix'

_{Philipftadienfis}

_&

ad-ja.cenrium Taßort& Prtpofuo

irieri-tiflur.o, adcufatiflimo,

Generofo

Nobiltsfimomie

V [ R _O,

dN. laurent!o

von

nackrry,

Officinarum Ferrariarum in

9^0CV & _{SDlÖgfton / Poßeßori &}

Di-rettori dexterrimo.

PATRON IS O P TIMIS.

pxercitium. Hocce. Academicnm Ob* Beneficio. Plurima» _{Eaque. Maxima.} In Gratiffimi.A_{nirpi. Signum. Er. Spem.}

Ulterioris. Favori?. Ccrtifiimam.

Sa-crum. Facere..Volui. Debui.

Admjlever, atq;

Nob/liff.Nom. Veftror.

cultor obfervanti filmus

Spe&atisßmA

"Digndtionk

Dn. henrico _kolthoff, Officin, ferrar. ad _{IBrottforé/ <£lf&}

bactüi &c. Tatrom dexterrimo.

Dm. hermanno _kolthoff, Officin, ferr inSftorum &c. Patrom

& _{ToJJeflon perinduftrio.}

Dn. _{JON# SAHLIN,}

Offic. ferr. in ^StöffrD

_PofJeJJori

adcuratiffimo.

Nec non Mercatoribus mter Phi-Dm. svenoni _b1uggren,

Avunculi loco colendo. dn.ingem arothingwall,

Confanguineo

cariffimo.

Dn. ERICO

Affini

Tromotoribm

Ac Fidet Fl_RIS,

dn, andren lönbohm,

Officinar. ferrar. ad _(Bdijio

_Poßeffbri

aduuratiflimo.

dn. laurentio bratt,

Offfc.ferr. ad_{93Iunfcferf; &9M(anta} Patrono & DireÜori _{follertiffimo,}

Dn. svenoni _hedengren,

Officin. Ferr. ad SSaNl Patrono laudätiffimo.

lipftadienfes maxime conßricuis,

dn. olavo _egelström,

Fratri carifiimo.

dn hen rico _fernholm,

Confanguineo dileétifliino. westring,

Optimo.

Certisfitnps.

Veftra , Promotores Oprimi, in _me

caßone non _{pr<edicarem. G)uum tniffL^}

,

Optimo, oftvarias diffitultates tonfiituißem, lite~

Utevisi alias wiht dulnjßmü, valedicere,

aliudqüe vit* genus ehgere} Vos (udtuy

qni3 damnato conftlio» «2^ opibtu rellris fublevatum ad Regtum Gymnafium iterum

ablegafiis^ ö* paullo pott ad täufire bocie

Upfaiienje Athenäum, l'rotnde meum erit%

Veftram benevolentiam 3 quoad vixerof V c ne rari. Ut _itaque levijfimam hartettat di Revolunone _{Hifpanica hiftoriolam,}

ceu documentum _{grari animif} oculis ad'

ßdiatis ben/gnü 3 tneque eodem, quohue tu_{q ue% in pojlernm excipiatts favore>} eli

quodetjam atque etjam a Vobis content

do DE UM _{rogo , femperque rogabo 3} vdit Vos 3 Promotores Optimi, falvos

(5 ittcoJumcs _{quam diutißime conjervare.}

1

SpeåatifTirrsorum Nominum

Veftrorum

cuitor obfer va ntiillmus

^ 4*$^¥ *if*¥r i N.- _y.

§. i.

Uam _{gravibus re¬} gna 6c principatus

tepe concutiantur motibus, fummis

imperantibus fine-j legitimo

deceden-tibus _{fucceÖore, in quem furnma}

poteftas ftatim & citra controver-Harn _tranfeat, nemo nonvidet. Si enim, utde aliis incommodis nihil

dicamus, (olummodo confideremüs bellum,_{quod fepe oririfolet,quan»}

do _plures

_{jusfuccedendi}

_fibiadfere*

renituncur, facile cognofci poteft,

civitates exinde _{magnum capers} derrimentum ; quum ipfa experi-entia fatis _{(üperque teftetur,}

* ■ M o

M

um cxdes, _{templorum,urbium 6c}

munimentorum _{everfiones, bonc*}

rum _{keleftas rapinas,}

frumento-rum,

_aliarumque

_{rerum fummam} inopiam, & qua? alia flint perpluri-ma, bellum concomitantia

_damti^

regnum miferrime lacerare. Ve¬

rum , ut aliarum rerum _t ita etjarti

belli, & _{quidem jufti, plureS limul}

poffunt dari cauua?: de quibufc

e-gregie, pro more fuö ,

tufendör-fius:

_Jufiorum,

_inqtiit,

_hellorum

_tau¬

ftad htcce capitarevocati

_poffunt;

_ut

vos & _ti

_ofira

_{Jervtmus ac tueamut}

contra _{altos, qui}

nos ltdere, aut bec intercipere aut perdere conantur; aut

uty

fi

_qtit ab ahis nobis_ex jure

per-feålo dehentur , aßeramus: aut

dem-que ut iüatorum nobis _{per Injuriant}

damnorum _{repatationem obtineamus,}

cautionemque

de

non

_offendendo

in

po-fler

um

abea,

_{qui nos}

_laßt

_{prior, ex*}

torqueamuså\

Quod

autem ejus-modi diflidia amice non _fempefc->

componantur, inde, ut mihi vi-detuf

detur, ett, quod, quum rfges &

priiKipes neminem facile agnofcant fuperiorem> nec de jure iuo cede*

re velint _{, praecipuum caufEe fuae}

robur in alea belli _ponant.

Exem-pla quam plurirna nobis prabet hi*

ftoria cum _{antiqua, tum nova_.:}

quorum non minimum ett, bellum

circa initium _{hujus feculi exortum} ob fucceffionem in monarchiam^

Hifpanicam,

de quo

impraelentia-rum _{agere conftitui. Non autem}

id mihi _{propofitum eft, ut} difcer-iiam, utra _pars

_{belligerantium}

ju-ftiorem habuerit _{caufTarrij quum.»} neque mei fitjudicii, neque

viri-um _{meärum; (ed tantummodo}

hi-ftoriam dabo, ex _qua caufe belli

cognofci poflint; &

denique

ea_.,

qua

fieri

poteftbrevitate, oftendam, quo

tandem

fuerit eventufopitum;

quum propofita brevitas non

per-mitrat_{juftam ejustraderehiftoriam,}

qua illud förtuna intermedio tem¬ pore _utrinque

_{fit gettum.}

4 ® _m

rum _{ingenue fateor, hane diflertä»}

tionem non ut _{volui, fedutpotui,}

efle _{confcriptam; non enim cum_,}

ingenii imbecillitate tanturujfed

ec-jam defe&u adminiculorum mihi

lu&andumf uit. _Quapropter bene-volum _{le&orem, ea, qua par ed,} modeftia _{rogo> velie juvenilibus}

meis conatibus

_benignam

_pnebere cenfuram.

a) de jure nat. &gent. hb. g. cap. 6, _$.

5- n.

Ad morem in diflertationibus

publicis

receptum, omnium primo ipfa vocabula, qua? in frontifpicio

difTertatiuncula? _comparent,

_efrent

explicanda 5 led quum omnibus, qui vel aliqualem hiftoriarum

ha-bent _{notitiam, facile apparere}

cre-diderim,quid

per revolurionem

Hi-Ipanicam novifiimam nos

intelle-äum _{velimus, fcilicet rnotusillos,} ineuntehoc _{leeulo exortos, ob} dil-fenlum inter Archiducem Auftrise & Du»

( &Ducem Andegavenfem, uter

eo-rum defun&oCaroloII. _regi

Hifpa-nise, (uccederet; _proindeiftaopera

luperledemus. Sufficit folum mo-nuifTe , nos per Hifpaniarn _, heic i intelligere rrragnam illam partem-»

Europae, qua? finibus regnorum-» Galliae & _{Portugallise, mari} aquita-nico & medirerraneo continetuiL«. Nam licet nomen Hifpaniie (uti _{in_»}

honorem Cafiellas ex Rod. Santii

Hiftor.Hifpan. obfervatPh. Jac. Spe¬

nerus, b) re _ipfa & veritate aedebito

univerfälts _fuccejfioms

tituio

,

(ed

éro-mriium nationum ore ae nominatione, in ea _{parte Hifpanid! manJerit}

.queeho-die_{jubjicitur regiCaftelk, ea}

_potiffimum

inter cesteras ratione, quia reges

Ca-ßellee, a quibus

ipft dejcendunt,

mö-narchiam _{Hiftamärum magnis}

tempo-ribus in _{jolidum mäifunt: acceditquia}

confiat _{majorem Hiß>aniarum partem}

IMitam fere regt Capelles See. fenfu

tarnen _{latiori, Sc hoc praecipue^}

tempore reeepto, non folum Ca*5

6 ffl o M

ftella?, fed & _{reliquaregna & pro*}

yinciae, quas di£o loco fira funt_,,

Hifpanias

nomineveniqnt.

Etquam-quam Hifpania prifcis temporibus

erjam cemprehenderit Lufitanian%

quas hodie Portugallia eft, utalte- _|

rarn_{partemHifpania?ulteriqris,heic}

tamen , quia Portugallia proprio

gaudet rege,ex Hifpania nullomo¬ do _{pendente, illarn ab Hifpania} di-ftinétam voluimus.

b) infatt-

_{wfign.il/ußrjtb,}

_{1.^.58.§ 9.} S.

BI-Ad

_{juftumordinemobtinendum,}

e re nobis vifum eft paucaexhifto-ria _{Hifpanica repetere, Quomqdo}

Hifpania faéta fit provincia Populi

Romani,deinde aVandalis, Silingis,

Svevis, Alanis, Veftro*Gothis, &

denique

a Saracenis vaftata atque occupata, nihil jam attinet dicere ; folummodo _obfervamus,

Hifpani-am in varia divifam efife

regna & rovincias , qu® antiquis tempori-us _{proprios habuerunt reges vel}

guber-o _{25 i}

i'

_{gubernatores,}

_{alius imperio}

_notu»

iubje&os: progre(Tu verotemporis

paulatim utiiri cceperunt;

fic

re¬ gnum GalliciaerepnoLegionis uni-tumeft;

_{hociterumregno Caftiliae:}

Valentin_{regnumdragonia?, & fic}

r^liqua {). Seculo tandem

XValiam

faciemjnduit

_{Hifpania. Qpumeniffl}

Ferdinandus V _(qui

_etjam

Catholi-cus _{appellatur) rex Siciliae a patre^}

Johanne II. rege Arragonia»,

de-claratus, Ifabellam, Henrici J\T. re¬

gis Caftiltefororem, regnique

ha?-redem, in matrimonium duxiffet, Caftiliae faftus eft rex. Mortuo

de-inde _{patre, hoc regnum cum}

Ärra-gonia

cqnjunxit d).

Brevi

deniqj

tempore

pr^terlapfo,

Qranata? re¬ gnum , quod fuit u|tjmum , quod

Saraceni in _{Hifpania tenuerunt,}

oc-cupavit: atque ita integram

Hiipa-niam a jugo _Sarapenico

_Jiberavit*).

Magnus erat hic Ferdinandus Ca-tholicus , quippe qui

nonfolumno-minata _{regna, fed & regnum Na4}

a N o s

varr#, Neapolis, aliaq_{ue loca in__#}

Europa, Afia, Africa 6c America«,

fub (uam _{redegic poteftatem; qua?}

omnia fcientes_{jam prapterimus. In}

eo tamen fe infelicem _prapdicavit,

quod filium habueritnullum. Hinc

_j

faétum _{eil, ut Philippus Archidux}

Auftriae, cui nupta erat Joanna ,

Ferdinandi filia , regnum Caftilia?

6c _{Legionis , Ifabelia defun&a,}

ad-gredi non dubitaverit, quod tamen

Ferdinandus, ob pnematuramillius

mortem _{paulo poft reeuperavit.}

Philippus interim duos reliquit

fili-os, Carolum6c Ferdinandum; _quo*

rum _{prior avo}

fuoFerdinandoCa-tholicoin _{Hifpania Arccefiit,}

moxcp

abEledtoribusimperiiRomanoGer*

manici ele<ftus eft im_{perator. Gum}

vero _{curislaboribusque}

tandemfef-fus, _{imperium refignaftet, ftatirru,} alter_Philipp! filius,Ferdinandus,Ca-roli _{fräter, conftitutus eft imperar}

tor. _{Ip(e veroGarolus,• qui intens}

reges Hifpania?, I. hujus nominis?

or-o _SS

j dineeft, quum inter

illum

&

Fer-dinandum ea fa&a edet divifio, ut

Germanica? ditiones _penes

Ferdi-nandumefTent, Burgundica?autem & _{Hifpanica? in}

_Caroli

_manerens poteftate, in

Hifpaniam

abiit. Heic

probe

notandum, quod

domusAu-ftriaca in duas fefe extendat lineas,

quarum communis pater

fuit

Phi«^

lippus Auftriacus.

Ex

filio

altero,

Carolo, propagati funt reges

Hi-fpania?; ex

altero,

Ferdinando,im*

!- _{peratores Germania?,}

usqueadho-y

diernum

Carolum

VJ. Ultimusex

iinea

_Hifpanica

_fuit

_Carolus

_{II. qui}

puerIV

annorumregnumHifpanias

adeptus eft. Hic varia cum

Ludo-vicoXlV. _{rege Gallie,}

_geffit

_bellaj

quorum orcum &

finem

paflim

o-ftendunr hiftorici.

c) Spett.

hiß. inf.

ill lib.

i. c. 3g.

t 36. 51. d)

Puf.

introd.

inbi/K

Bur. c. 2. §♦ _{8- 9.} e) Spett.

hiß.

_inj%

ilkfl. lib. ii c. 38. §. 20. a

5- w.

Pace inter _{regcrn Gallia?}

_&Ca?-v

fa reift

i©

^

i

q

i

farem

_ejusqtie

_{confoederatos Anno ?}

1697. Ilysvici in Hollandia reftitu-ta, a multis

_Europa?

_principibus follicite ha?c _{qusFftio ventilata fuic,}

quid fieret, d Carqlqs II. rex

Hi-fpania?,fubico decederet.?Si ad_{leges |} fundamentales _{regni Hifpania?}

re-fpiciendumeflfec, facilein_veniebant, liberos _{defqn&i regis, vel ex iis}

defcendentes ,fuccedere debere,ob-fervatotarnen

_jure

primogeniti>gra-dus & lexus. _{Eft namque in Hi*}

fpania

fucceflio

linealis cognafica«#

recepta; in qua _ejusdcm cum rege

f

defunäo

_ultimogradus

_{delinea? ma¬} fculi _{pr^feruntur feminis, etjanu}

majoribus natu; ita tarnen

utfufli-mum _{imperium etjam ad feminas}

devolyatur, non _{folum quando q*}

mnes mafculi ex _{familia regnatrice}

oriundi _{deficiunt, fed & ubiin}

pro-piore aut pari gradu ejusdem li¬

near nuUi_{mafculi, velex}

iisdelcen-dentes, extiteritlf, Sed fi liberi de-fint, retrocedit fuccedio ad _alios,

qui proximi fuot, aut, Iiviverent,

?

eflent:

eflent: fimili transmiffione <3c inter parex in eadero linea obiervato

di-fcrimine fexus 6c aetatis , ita ut ob

fexum 6c aetatem _nunquam transe-atur de linea in lineam. Unde

(e-quitur,

filiam

ex

filio pneferri

filio

exfilia, 6c fiiium majoris lororis,

filio minoris, _{atqj ita in}

_ceteris/}„

Jam quia Carclus II. nec ex priori

uxore Maria _{Ludovica, Philippi}

_du*

eis Aurelianenfisfilia,nec ex pofte-riori,Maria Anna» PhilippiWilhel-.

mi,Ele$oris Palatini filia,quam ta¬

rnen _{per aliquotannos in}

rnatrimo*

nio _{habuerat, fobolem}

_procreafter,

ipfepraeterea indies magis magisi# decreicere _{caepiffet, meritofufpicio} erat, liberqs illi nec pofthac

futu-ros: _{atque ita}

_{fuccefluras forores.}

Harum _primogenita

_Marta

_Therejia

pofteros quidem

reliqueratf

verum ipla omnijuri inHifpanjam renun-ciaverat» _{Quum enim in articulo} 33» inftrumenti pacis, anno 16,59

in infula Phafianorum ad montes Pyrenseos fa&a?, conventum

e/Tet,

ut,

ut, inter alia, pro radice exitialis

belli ac _{inimicitiarum penitus}

ex-ftirpanda, Ludovicus.XI V.rex

Gal-liae, in matrimonium duceret

Ma-riam

_{T/ierefiam, Philippi}

_{IV. regis} Hifpania?, filiarn, renunciabatMaria omnifuo_{juri 6c prastenfionibusia_,}

Hifpaniarh; ficut tra&atus ille pecu-liaris de hoc _{conjugio circa idenu} tempus _{conclufusatque fignatus o«?} ftendit. Altera Caroli_{Poror,Marga¬}

reta _{Therefia, qua? fuit nupta}

Leo-poldo imperatori, genuit quidenu

Mariam _{Antoniam, matrem}

Jofe-phi Ferdinandi, _principis

eleélora-lis _{Bavariae; verum nec ipfa, nec}

ejus pofteri in

viviserant.Hinccon-troverfia oriri _{poterat,quismajusin} regnum Hifpania? posfideretjus?_Ad hoc_{intelljgendujuvabitlortafle feq,}

adponere tabulam genelogicam.

f) vid. jfob.Meiffiumde_{fucceff. Hjp.} &_legem

_i'bi

_rit.Fahr

part. 5 _pag>S$o.feq.

_<&auélores

_ibiett♦

Grot.dejur.bell.érpac.

2 2.Vuf.

de_{jur. nat. &gent, lib, 7.cap 7.§.1}

Phi-—V5.

_

—

-y

PHILIPPUS

fil.

Hifp.hasreS'.

Joanna,

Ferd.

1.

linper.

r.

Ejus

Maxim,

CathoJi,filia,8c

uxorerat

regni

Linea

Hifpanica,

im-

huj.

inter

Carolusl.

nom.

peratores

V.

hujus

lineas

propagator*

I

Philippus

II»

1

Philippus

III.

-

.

Anna.ÜxorLudo-

XIII.

Gallia-

vici

regis,

rum

I

Ludovieus

XIV,

I;Gal

rex»

1

Ludovipus,

Del'

Francias

phinus

<*5>>

I

*

H%

V,

Philipp,

^

rex.

Maria.uxorFei-

dinand.

III,im-

peratoris,

Philippus

IV.

Maria

Therefia,

Margaretha

Caro-Leopoldus

im-

Uxor

Ludcvici

Therelia.ux,

lus.ll.

Leop.

imper»

Gall,

XiV.

perator.

regis

1

1

1

Carolus

Archi-Ludovieus,

Del-Maria

Ant,

El,

Bav.

duxAuftr,&

imp,

Franciae,

ux.

phinus

i

1

Philippus

.V,

'

joC

Perdin,

Bay,

Hifp,r«x,

Pr,El,

Linea

Germanica.

imp.

Ferdinand,

huj.lincae.

propagator

I

Carol.

Areh.aufl:.

I

Ferdin.

II,

imper.

i

Ferdin.

III.

imper.

i

Leopold.

'4 _Ü o ^

$. V.

Quamdiu Jofephus Ferdinan-dus, Maximilian! _Emanuelis, E!e-#oris Bavaria? _{filius, adhuc in vivis} eraf, _{plurimi exiftimarunt,} eutiL*

poft Carolum II. regem futu*

rum; _{quandoquidem ejus Avia_,j}

Margareta Therefia a _{Philippo IV.} rege Hifpania*, teftamenfo confti«

tuta _{eratha?res pfa? Imperatore Le«}

opoldo. lllo autem defun&o,

Le-opoldus Imperator & Ludovicus

XIV. rex _{Gallig, vel ejus}

filius,

Delphinus

Gallice, prsecipui erant,

qui jus in monarchiam _Hifpante fibi adferere _{pofTent. Ludovicum} pra?tenfiones fuas haud

fepofitu-rum, ex eo _{colligi poterac, quod}

an. _{1667. ab uxore Maria Therefia}

jus fibi _{derivans, provincias} Bel-gicas occupare Voluerit g).

Sed

nec credibile _{erat,Leopoldum}

_quid«

quam de _{jure fuo cedere velle_*»}

Hincfa&um _eft, ut Ltmdini arino

17QO. die 3. Martii transa&ionem

M ° §§ *f

* _tum Lodovico XlV. _fecerint

Wil-helmus Iii, rex _magnze Britannice,

& Ördines fcéderati _Belgii;

_cujus

priecipua momenta

huc

fere

rede-unt: ut, fi rex Hifpani« fine Ii-"

beijis decederet,

DelphinUs Gal-44

liae, in farisfa&ionem fu£ _praten-44

fionis, _{perle&e &} perpetuo pos-44

fideret _regnä,

_Neapolitanum

_{& Si-44}

culüm , prout Hifpani ea tunc44

poflidebane, <3c fub

nominibus

S.44

Stephani,

Porcus Herculis,

Or

" betelli, Telamonis, PorruS longi,"

i Piumbini,& urbis marchiötiatusFi»44

ftalii _{cognita efant. Tum}

_etjam"

provinciam Guifcoenfem, & qus44 reliqua eranc.

Delphino denique44

concederentur ducatus Lotharin

gicus & Barretifis, prout Dux Ca 44

rolus IV. eos tenebat: contra Du-44 ci

_Lotharingico

_ducatus

_Mediola

_" I

nenfis.

Regnuni

Vero

Hifpani*"

cum & _{relitjua iöca, quas rex Ca44}

tholicus in 5cextra

Éuropam

_{pos "f}

fidebat,

adjudicarentuf Archiduci44

i6

a i o f

„Carolo, Ca=faris fecundo filio, fl

„modo Casfar, &

_ejus

_liberi

utrius-,,que fexus fe contentos

declara-„rent, omnibusque joribus _in por»

„tionem _{Delphin!, prout}

Delphi-„nus in portionem Archi-ducis Cat

feli, renunciareiic.

g) Pufend.introd.mhiß.Pur.ai.§.15.

h

§•

VI.

Quo jure Reges Gallia? &

Bri-fannias, nec non Ordines föederat!

Belgii hanc paSrtitionem fecerint_i,

hoftrum non eft dicefe. Rationem

Ipfi adferunt, communem

tranquil-licatisconfervationem, ut,la&a

dis-fidiorumeompöfitiöne,

qua?ob

(uc-ceflionem _{HHpanicam., vel meturn,} fi tam mults _{regiones unius}

fubji-cerentur _{principis imperio, exci*}

tari _{atque oriri pofTent,} novume-vitaretur _atqj

_{impediretur bellum.}

Quod etjam indicant inarticulo

no-no, ubiftatutum eft, ut

portioAr-chi duci deftinata nullo modouni-retur cum _{imperio illius, qui}

vet

■ O K *?

ImperatorRomanus, velrexGallia?

eilet_{h). Sed Casfari, cujusconlen*} ius _{requirebatur, mirum} videba-tur, alios , quibus jus aliquod in_.

aliena _{regna & proviticias nullo} modo _{competebat, ngnuro}

_HHpa*

nicum, _legitimoregeaahuc viven»

re & non confentiente, pro _lubitti

divifiile. _{Ip(e prsetereaexiftimabat,} fibimaximum efie_{jusin Hifpaniam,} omnesque ei (ubje&as provincias,

extin&o Carolo Iljdo fine liberis: quare hunc tra&atum , ut

intem-peftivum fibique noxium

rejecit.

Quod Carolum II:dum attinet, nar#

rat_{fcriptor Gallus Anonymus,}

con-vencum _{quidem fuifTe inter Gallos,}

Anglos & Belgas» ut hic tra&atus

partitionis celaretur, ne

a?grotan-tem & _{fupremum exfpe&antem-*} diem , Carolum offenderet turbas

retque, verum fruftra. Namvix

fubfcriplerant,

cum _{typis Amftelo»} dami _{vulgatus fuit,}

_{transmiffusq^}

in _Hifpaniam*

1,8 1 o 1

Tunc Cardinalis Ludovicus Port tocarero, Primas regni 6c Archi?

EpifcopusTolecanus,pulcerrimam

na&us _{occafionem, ad} rem effeåui dandam, quam diu animo agitave? rat, _{faepius vero fruftra} tentave-rat, _Regem adit, multisque 6c ad id _exquifitis

_verbis

_exponit,

inju-riam _{reglillatam, quod, ipfo}

_adhue

vivente , aufi fuiflent contra omne

fas 6c _{jus poteftatem fibi vindicare}

inipfiusditiones,tanquam proprias,

Addidit_{praeteralia,Brirannos 6c}

_Bei¬

gas non aliam ob cauffam

folficiros

tuifle de dividendis _{regionibus HU}

fpanicis, quam ut labefaöaretun>

Regis potentia, 6c hoc tanto

ful

*

cro fpoliata religio _Romano-

Ca-tholica, eofacilius fubverti _poiTet, Quare confultiflimuiri eiTe ducebat, ejusmodi quaerere haeredem, qui

potentia opibusque gauderet ad Mo'

narchiae _{Hifpanicae magnitudinem}

6c _{dignitarem integram}

confervan-dam adverlus aliorum tentamina 5

° _{H "p}

i non autem ad id aptiorem

reperi-ri _{polle ajebat Philippo, Duee}

An-degavenfe, Ludovici XIV. nepote, qui, praterquam quod viribus to-tius Gallige _{niteretur, erjam}

proxi-mior erat _fanguine.

Non _{poterant non ha?c valde}

commovere Carolum _Regem.

Ita-que acerbas & indignationis plenas

dedir literasad

_{Wilheimum,Regem}

Anglias, tunc in ßelgio

commo-rantem; unde & hic excandefcens

legatum Hifpanicum e regno fuo

1

confeftim excedere

_juflit.

An ha?c vel alia cauffa

com-pulerit Carolum ad teftamentum-,,

in favorem Ducis _{Andegavenfis,}

conficiéndum, noftrum

noneftdi-cere, quum ex ftudio partium in

diverfa heic abeant _{(criptores, adeo}

ut3ufifuerint nonnulli _afferere,Ca*

j rolum inagone conftitutum, aCaw dinale _{Portoearero, additis etiam} minis _{ja&ura? falutis asternse,} co-a&um _{fuifle, teftamento compila*}

20 O

to nomen fuum _adponere.

Quid-*

quid fit, mortuo Rege Carolo II:do

die i Novernbris MDCC. _apertum

eft _{Teftamentum, quod inter aiia}

§»13.

haec continebat:

XHL Po_{flquam in varm com '}

ventibus, cum mei$ con(iliariis _atque

Jlatus miniftris habitis , cognovi,pr

in-cipem caußam, ob quamamb#ill# Prim

cipes Htjpaniee, y£#/70 Maria

The-refia,

Regina Gallia,

foror1 jus ßum fuccedendi in hacce

regna ejuraverint, eße, ut coalitio am* borum _{regnorum hoc paäo caveatur. 4} Et dum ulterius_{cognovi, quod, ß}

hoc-cefundamentum

_cejfaret,

_{jus juccejfw}

nk, [ecundum _lege5horum regnorum,

proximoconfangvineo cedere oporteat,

ow»* hodierno _tempore compete-re _{deprehenditur filto Delphini Galil¬}

ei, jecundum nato. _Quapropter di-Bas

_leges

_{obfervans, nomino & de- \}

claro, (ßDensme ex hac miferiarum valle

_improlem

_{avocet) Ducem Am}

degavenfem,

////* ulla exceptione,

M o m it

ce/Jorem

ommum meorum _regnorum; omnibus _{etjam mihi fubjeäis preecipio,}

ut,

fi

_Deus me,

fwe

reliäis h<eredibus9

evita _{avocaverit, illum pro}

_legitimo

fuo Domino ér Rege habeant,

agno-jcantque.

Poßejßonem

quoque diäorum regnorum, (nie ulla mora, tili tradant. Anteautemtenebitur _{juramento confin} mare, /<? owm

leges,

_privdegia

_&

confvetudines hujus monarchiee, m_/00

dignitate confervaturum _e/fe. Porro

trea _{flc flat /bitentia,}

(quoniam non

tantum ad _{majorem tranquiUitatem}

meorum _{regnorum, /#/ £//'0/77} commu-nem _{falutemtotius Europ£ &Chrtfl}

m*

ni orbis, _{adprime conducit, hane Mo*}

narchiam _{femper a Gallia feparatam}

manere) quod

fl

Dux Andegavenfls

deceflerit

evi vis, aut heereditåtem fo-lu _{Gallici regno}

_Hijpanico

_pretuierit,

fuccelfionem Hijpania

fratri ejus, Dtt»

ci _{Bjturicenfi, cen tertio Delphtni}

fi¬ lm,indem conditionibus

_obtingere

opor-tere:

_érfi

_{etjam Dux Biturtcen/isfa}

•

to_{fungaturfuo, aut ad}

_imperium

_Gal•

hcum _{ad/cifcatur,ego}

_vicißim

_in

fucces-fionem

Htfpanicam aalcifco patruelem

tneumy Archt- Ducem Au(lr't£,

fecun-dum _{Imperatoris fihum, primogemto} ob diäas (latus rationes _exclufo.

_Qjiod

ßquoque nom'watusArchi-Duxmoria•

tur, in eo cafu Duci Sabattd/£, _ejusque

liberis h&reditas hu_{jus Monarchie eve}

-met. _{Poftulo itaque, ut omnes mei}

fubditi voluntati me<x obfequtum

pr<e-ilent, _{mintmeque per mutant,} monar chiam a majoribus _{weis adeo glorioje}

fundatam ullo modo difcerpi aut labe

jadlari; quod ipjorumproprio intereffe adverjumJoret. Et quoniam tncredi

btlt ardore _{opto, pacem inter}

Roma-mim _Imperatorem

, patruelem meum,

Regem

Lhri(iiani(jimum,

incommo> dumtottusCbrißiani orbis, confervari,

obfecro eos & adjuro, ut concprdia.

loötcce per matrimonium tnter Ducem

Andegavenfem

&

Archt- Duciffam,

ineatur, adeoque tota Europa

juciwcU-tranquiüitati reddatur.

b) vid. Job. Lehman, de trutina Ett-rop. Cl.

ig o Is 25

$. VII.

Vix _{exipiraverat Carolus,} quum, aperro teftamento, crebriin

Galliam _{ablegarentur nuntii, par¬} tim mortem _{Regis nuntiaturi,}

par¬ tim _{apographum Teftamenti} al-laturi, partim

etjam

novi Regis

pr^fentiam poftulaturi /). Ludo-vicus , Rex Gallie, convocato

eoncilio, tandem deerevit Ducem Andegavenfem, quam primum«,

iienc _{poflet, in Hdpaniam mittere}

k). Quibus in Hilpania cognitis,

magna folennitace Madritij die 24.

Novembris, fub nomine _Phihppi V., Rex _{proclamatur Dux}

Ande-gavenlisPaulo poft, die

fcili-cet _{4. Decembris, iter ingreditur}

Philippus , menfeque

Febr.

anno

MDQCI. pervenit

Madritum.Quan-to autem _{gaudio Hifpani eum}

ex-ceperint, dici vix potell. *)

Interea _{Ludovicus, quum haud} dubie bellum videret oriturum, id agebat, ut Cocios fibi compararet;

cum-*4 • _ü

cumque EleÖor

BavariseMaximili-anus Emanuel Gubernator _eflet

Belgii Hifpanici, hunc primum, utpote Tibi utiliflimum, adgredi-tur,qui, variis artibus captus,non folum _{Philippum Regem agnovit,} fed _{etjam omnia Belgii loca}

rnuni-taLudovicofradidit. _Traxitquo*

que in

easdem

partes fratrem

fu-um Ele&orem Cöioniae, qui _mox

urbes & alia fua? ditionis loea mu*

nita Gallicis _{copiis firmavit m\} Nec _{fegniores fuerunt Gubernator} Ducatus _{Mediolanenfis, & Dux de} Medina _{Celi, Pro-Rex Neapolis,} ad Ducem

_Andegavenfem

_{pro Re¬} ge Hifpani« agnofcendum n). Vi«

Sorem_{Amadeum, Ducem} Sabau-diae, duplici connubio Tibi devin•

äum habebat _{Ludovicus; altera-»}

quippe

Amadei filianupfit

Ludovi¬

co Duci _{Burgunds, altera, Maria}

Ludovica, _defponfata erat

Philip-po Andegavenfi. Verbo, omnes

x o m it

Rege Hifpania? agnoverunt, vel

neutri adhaeferunt _{parti o). Rex} prasterea Portugalliée foedus cum^

Rege Gallia? pepigit. Quod

atti-net _{Hollandos, inique quidem tu*}

lerunt, _{partitionis tra&atum effe}

reje&um;

fed quoniam milites

il-lorum , qui in praefidio urbium-,

Luxemburgi,Namurci aliorumque

locorum erant reliéU , aGaliis, ut

captivi, diligenti aflervabantur

cu-ftodia, coaéli funt _{Philippum pro}

Rege Hifpaniae habere. Idem fecit

Wilhelmus , Rex magnse

Britan-nia?; quamvis non longe pott,

con-vocato _{Parlamente, ea fe initurum}

confilia _{(ignificaverit, quas non_»} folum _{tranquillitatiMagn^}

Britan-nia*, (ed etjam totius Europas in-fervirent/>). At LeopoldusImpe¬

rator h^c omnia tam _{inique tulit,}

! ut, _{quandoquidem juftam fe habe¬}

re cauffam credidit _Monarchiam^

Hifpania? vindicandi, bellojusfuum perfequi ftatuerit q),

iti _Ü © M,

i) Fahrt 0tiiaré?San(jfrD

part. S* ca%» _{p. 782. k) (gegen (guninoct:*}

fjalttuig DerXbaten Carokill.&Pbi•

tip

V.

pag 25. /j ibid />.50.tStaattf*

Uiltt^lcppart* 8. pag 606. *) ibid.

pag.613. m) gegen

iSinanberbaltung

pag.52. n)

©taat&(£on£U

i; part> g, pag.610. 0) (gegen v£manDec0al>

tUttg

Carol

ill. & Phil V. pag. 56« p)

ibid*

pag 59 60 2cbcn Fbn Kpag.

74> g) QhminDeibait-f. 6^,

VIII,

Pro ftabilietido _{jure Imperato} ris _{Leopold«, & regis Ludovici}

XIV, _{ejusque fihi & nepocis,} va-rias _{feriptores ab utraque}

parre

adferuncraciones; qiiasomnes heic

reeenfere nimis föret _probxum:

ideoque

ad Joh. Maifliam de

luc-ceflio/ie

_Hiipanica,

_{Anton.Fabrum,} siiosque remiteimus le&orem. Suf*

ficit folum _{préecipuaium heic} bre-vifér meminifTe.

Quod Germattos attinet, exi-ftimatit

t m o Ü if

ftimant,Leopoldum anteponendurn

efte Ludovico XIV. _{ejusque filiq,}

Delphino Galliae, ac nepori

Philip«

po, Duci Andegavenfi, quia I;mo agnatus fupererac proximus, nu* merando a _{Philippo I:mo Auftria*}

co, lmearum HifpaniCce panter m

Germanica^ _{propagatore r), ?:do}

Quia matrem habuk Mariam, PhL

lippi III.

filiam

, qu# ex altero latgi re _{genuit Mariam Annam, matrem}

Caroli llrdi. _{Jam quia inter Leo«}

poidum & Carolum II. tres tan® V tum gradus _reperiuntur, quum ta«

meninter Ludovicum XIV. 5c Ca»

rolum _{quatuor fint, exiftimanc bå*}

reäitatgm re_gm bbß)am<e _,

äeficienti*

bus ommbus_{tlefcendentibus, proximiq*}

ri _confanguineo

_de

_fern

_äebere,

_ig»

cundum _{legem §.IV. citatam.}

^

Et

quamquam 3*.tio Delphinus

etjam

s tertio tantum gradu _a Carolo Il:c|o

diftet;

_Leopoldus

tamen astace an» tecedit _{s). 4:to Quia amb<e Infan»}

28 _ü o ü _;

fiiia, & Maria Therefia ,

Philipp!

v

IV-ti _{filia, cum nubsrent Regibus}

Gallia?, _{pro le fuisque pofteris,}

quocunque gradu Sc fexu

inveni-rentur, renimciaverum: omni _jnri in Monarchiam _{Hifpanicam ; qux} renunciationes non _{poterant non__,}

efle _{valida?, quandoquidem eas non} folum Ordines _Hifpania? probave-rint, Ted _{etjam ipfi Reg^s Galliaes}

8c _{imprimis Ludovicus XIV.}

jura-mento _{confirmavermt. $:to Quia}

ha? exclufiones _etjam

_aPhiiippo

_1II3

&_{Phiiippo IV.inipforum teftamem -T}

tis (unt conftrmata?. Addunt 6:to

iplum teftamentum Caroli 11., ad quod provocant Galli, a corruptis quibusdam confiliariis _Hifpanicis,

in _{primis Cardinali Porto carero, in}

gratiam Regis Gallie ,

compofi-tum, _{Regique Hifpania? oblatum}

in maxima ; tarn corporis, quam

animi infirrnitate _{conflituto, quum} ob _{prolixitatem nec illud audire^,} multo minus _{jufte penfifare valuit?}

• _mom

19 / _{& qua? funt reliqua» Has & alias} Germanorum rariones Galli variis

quidem impugnare conantur

mö-dis; fed nos iilud _tantum,

quodte-ftamentum Caroii II:di _attingit, vi-debimus. Oftendunt _{fcilicet, iilud}

ipfum exinde validum _{efTe, quod}

Carolus, fumma _gaudens

potefta-te , non folurn cum confenfu Ordi*

num _{Hifpania?) fed etjarn eo}

tem¬ pore, quo non adeo gravi

adfe-<ftus erat _{morbo, id confeceriL«,,}

Conftat _{enim, iilud efTe fignaturru}

-V die 2 _{O&obris, & fic}

pluribus

die-bus ante _{Regis mortem. Si itaque}

hoc verum eft, _{quod nemo nega¬}

verit, faciie eft _perfpicere , Regi

erjam ante didam diem 2. Oftobris de teftamento in mentem _veniffe-»,

quum non labor fit unius diei tam

proiixum confcribere ceftamentum, inque formam redigere. Accedit, quod non (olurn ii, qui circa idem

tempus aderant, fed etjarn ipfi

hi-ftorici Germani _{t) affirment, vim}

mor-rn o S6

morbi menfe O&obri adeo remi*

_f

ftfle , ut in templis

, ob rellitutam

Regis

valetudinem, folitum illud

Te Deum laudamus cantaVerint_.

Quamobrem, fi contra bonam Re¬

gis voluntatem _{aliquid fuiffet}

refta-mento _{inlertum, hoc utique tem¬}

pore id exclufiflet.

Quod Philippum

Andegaven-fem _{atcinet, qui articuiis 13. & 14.}

h&res omnium _{regnorum &} pro-Vinciarum _{Hifpanix ex alle}

confti-tuifur, clarilTimum eft, _ipfum pro-pius ad Carolum 11. pertinere^.

jam, ut haerediras _{pertinetad pro#} Ximiorem _{fangvine, deducendum} éftjus fucceflionis in _Hifpaniam^

hon a _{Philippo III. led IV. aut, fi}

fhavis, a Carolo II. At, inquis,

ftujus fororem Margaretam The*

féiiamuxorem duxerat _LeopoldusJ

Sed _{refpondemus, illam & mino¬}

fem natu _{fuilTe, &, vivente adhuc}

Carolo , deceflifie ; unde _quoque-.

Leopoldo

jus hsereditatis lublatum»

I

n

o as o

/'

_quod

_eo

_denique

_{minus ad filfum} Coroium referri _{poffe videtur,quod}

marre natuseft Eleonora_Magdalena,

Eleåoris Palatini filia, terria L©*

opoldi conjuge. Contra ver©

Dtlphinus Gallia? matrem habuft

Mariam _{Therefiam, primogeol'}

tam; _{atd} ira} jure _{repra?fentanonf§}

gaudebat, ut loquunrur J. C. Qu@4

autem illud in filium _PhilippußL* contulent, id ta&um eft ad evl* tandam _conjun&ionem

_utriysqui

regni, prohibitam in Teftamenfö,

r* vid. Schema Geneal. _{p. ii, /)}

vid etjam tabul. Genealog, pag, t)

_{gt$n£inantttgjUturig}

_fciriba*

len Car. 5. Phtl. 5. p. 3,

$. IX.

Sed

_Leopoldus

_imperatojL^ quum inteiiigeret fe nihil, niß ar»

{

mata ma nu, efficere _po

_(Te,

_jpr^*

*

fertim quum Ludovicus XIV, q*

mnem daret _{operarri, ut}

_Philippus

in _{poßeflione totius Monarchie}

Hifpanic^, quam cum confenfu

Ordinum _{Hifpanias ad pr^fcriptum} teftamenti _{jam tenebat, perpetuo} permaneret; excercitum compa-ravir, cumque eo Eugemum

Prin-cipem Sabaudia?, in Italiam anno MDCCI. menfe _{Majo, mißt, ut_»}

Mediolanenfem _{Ducatum, ceu} feu-dum _{imperii, Gefareo}

_jure

_{fibi ad*} fereret. Cauflas belli _{ipfe in}

cla-rigatione contra Regem Gallias

e-jusque nepotem Philippum, nec

non Ele&ores Colonia: _{& Bavaria?,}

qui a parcibus Regis Gallig & Phi*

lippi erant, recenfet. QuarumL. prsecipua? (unt:

quod

Ludovicus poft mortem Caroli iL _Regis

Hi-fpanias , fub praetextu falfi

cujus*

dam _teflamenti,

_vilipendens

prae-cedentia _paéia

_conjugalia,

ceffio-nes, pacificationes _& juramenta, fub fuam _{receperit poreftatem} o-mnia, quse

defundus

Rex

pofle-derat regna & dominia, iisque_»

nepotem fuum, Ducem

X- o x n venfam obtruferit: adhaec non fo-lum Ducatum Mantuanum, & alia Imperii feuda, armata vi occupa-verit, verum erjarn in _Epifcopatu Colonienfi, nec non Leodienfi

mu-nita ioca _{occupaverit,hoftiliterque}

egerit. Ele&orem pra?terea Co-Ionienfem, exercitu fublevatum,

in inobedienria _{confirmaverit, &}

cetera. _{Quibus denique accedit,}

quod

Philippus fe Archi-Ducem Außriae, nec non Comitem

Habs-burgi & Tyroiis vocare & fcribere

cceperit.

Interea _{RexGallia*, qui Casfarem} in Ifaliam adventurum facile

augu-rabacur,exercitum _{prasmiferat, qui}

conjun&is cum Duce Sabaudi<e &

Principe Valdemontenfi viribus,

eum dcbito _{exciperet modo. Quo}

verofucceßubellum inlraliahocan.

1701 _{ufrinquefit geftum , qui fcire}

defiderat, e\olvac hiftoriarn vitae Caroli VI. _{Eugenii &c.}

Inrerhecc, quum Angli 5c Ba-tavi nullo modo _{Regem Galliae a}

U

m o _&

propofitofuo revocare poffent, ad bellum fe quoque pra?parabant, &

foedus die 7. feptembris 1701. cum Leopoldo Imperatore ineunt,

invicemobftringentes,pacem cum

Rege Gallie velHifpaniaspriusnon

Fa&uros, quam caucio dataeflet,

de numquam

conjungendis

regnis

Gallorum &

_Hifpanorum

_{; Ca-fari}

prasterea fatisfa&um effet; ipfique

liberam _{navigationem &} cornmer-cia in mari mediterraneo , India

aliisque locis obtinuiffent, & quae

erant

_ejusmodi

_{alia. Ad hoc ma» 1}

gnum, uti vocabatur, fcedus

de-inde _acceflerunt, cum _Principes Germania _{otnnes,exceptis} Ele&o-ribus Coloniae & _{Bavaria?, tum Re¬}

ges, Boruflias & Portugallia?»aliiqj.

Quo faöo, Leopoldus Imperator^

jus fuccedendifibi* ut videbatuL-., competens.transtulit in filium natu |

minorem Carolum, Archi-Ducem Auftria?, iplumque An. 1703. die

12 _{leptembris, conientientibus}

Jo-fepho, Rege Romano,fcederatisdf

omni-K © Si it

• omnibus,

RegemHifpania?

folenni-ter _{proclamari curavic»}

_Inde

_anno

fequenri in Hifpaniam

navigavit

Carolus; quo ut pervenic, a fuae fa&ionis hominibus paricer Rex

falucatus eft _{u). Hinc pleno quafi} alveo _{eruperunt motus}

_illi,

_quos

fupra

indicavimus,

inter

Carolum

Archi Ducem Auftriae, &

Philip-pum Ducem

Andegavenfem.

u) (Staatépart. 8. pag.

621. _leq.

§.

X.

Poftulat nunc rerum ordo, ufi

totius belli curfum _perfequamur;

verum _quum

ha?c materia

adeo lic

ampla, utinträlimites

difTertationis

Academica? vix _{cogi queat,}

_noftro

infervientesinftituto,pergimusjam

ad enarrandum, vel _potius

_leviter

tangendum,eventum, quem

habuit

hoc atrociffimum bellum,

_quod

a

tantis _tamque

_multis

_principibus,

incredibili ardore, variaque

fortu-na, di verfis in locis

geftum

eft. Cum

»mnes hujus faevientis

mali

taedere

ca-$6 ü o U

coepifleüjrex Gallie legatcs Hagarn / milit, ciim fcederatorum

miniltris

de bello _{componendo a&uros. Ve¬}

rum _{quüm eonditionesillas &}

a'rti-culoSjUtvocanr, _{präliminares,quos} propofueranc fcederäti, aceeprare i

nollet, infe&is rebus dilcefTurneft,

bellumque

impigre renovaturn x). Quod cum minus profpere

lucee-deret Gallo, anno _{fequenti 1710.ii!}

Monte S. Gertrudis iterum de_» pace agi curavic, promifitque, fe accepturum omnes fere eonditio¬

nes _{priori anno oblatas. Cererum f}

femientesfcede r ac_{i, Reg e mferi0n 0n}

agere , quod negaret, (e velle

per-fvadere _{nepoti fuo Philippo,} utre-nunciaret Monarchie_{Hi(panica?,in} quo tarnen cardo totius rei

verte-batur, coepta ürenue urgebant y)>

Anno _{1711 mutata plane eft rerum}

facies: morieur _{quippe Imperator} Jofephus die 17 Maji (Leopoldus

ante decefTerat _{1705.) Sic neque}

Carolus, imperii hseres, tamacri«

rer _{fuum urgere propofitum potuif, 7}

j§ o m i7 neque tarn vehementer, utantea ,

ipfius

favebantpartibusceteri

Prin-.cipes, quum non minus

periculo-fum _{ipfis videretur, fi}

_Impirio

ad-deretur_{Hifpania. Ad pacis igitur} confilia iterum converfus Gallus, Reginam Anglia? ejusque minifle-riumin fuas_{perrraxitpartes,}

often-dendo,fecuritati Europa multo pe-riculofius efle,

MonarchiamHifpa-nicam ci_{permittere,qui}

_jam

_omr.es

Auftriacas ditiones, _Imperiumque

Romano Germanicum teneat, _quä

illi, _{qui nunc eam}

_habest

_z).

_Et

ut omnis eximeretur metus, ex

u-nioneduorum

_{pocentiflimorum}

_re¬ gnorum, Galliae & Hifpania?

oritu-rus , Rex Hifpania? Philippus , fq*

lemni renunciatione, die 7. Nov*

1712. a) fe omni omnino jure fuc* ceflionis in _{regnum Gallta?}

_abdics*

vit; _{fraterque ipfius Dax}

Bituricen-fis, ceu proximus

ha?resregniGal-1ic_{i, plenarie renunciavit regno}

Hifpania? b) easq;

renunciationes

Rex Gallie

_publice

_profeffuseft

_fe

adpro-jS K ° *

adprobare,

necnonearumexfecu-tioni le _{operam efTe daturum r).} Hoc _{impetraro, nihil fibi amplius}

fuperefTe crediderunt Angli, quam

utpacis negotio acerrime inftarent.

Itaque

fedulo

idegerunt,utreliquos

fcederatos fecum _{pertraherent d).} Ex _{quibus quum Batavi omnium}

pertinaciflime refiftere viderentur, roinatifunt, le illos plane

dereli-éturos, nili fuum calculum

adde-rent _{é). Quo fa&um eft, ut,}

ne-gle£tapa£ione,

quafeinvicemob-ftrinxerant _{foederati,ad bellum non}

componendum absque confenfuu-niverforum, pacem particularem inirenr anno _{171g. die 11« Aprilis}

Traje&i ad Rhenum, qua Regina

Angiiae/),

Ordines loederati Belg,g),

Rex Boruflia?_{b)yRex Portugalliae/)}

& Dux Sabaudia* _{k) Diicem} Ande-gavenfem agnoverunt, publiceque dedararunt_{legitimum Regem}

Hi-Ipan x. Contra, rex Galliaefingu-lis foederatorum _{qusedam munita} loca» _{aliasque praerogativas}

_cede*

K o m i?

re neceffiim habuit, _qua?

tra&ati-'

bus di&a?_pacis

_{Trajeélenfisinfertas}

funt. In_{fpecie, Regi}

_Boruflia?

_no*

men _regium, quod _{anno 1701}

ad-fumferat, conceffum eft, necnon i _{plenarium jus t5}

_NeuchaBel

_&

_Va¬

lengin , tum

etjam fuperior

pars

Geldrite, incompenfationemrenun*

ciationis _Principatus

_Araujtaci:

E-le&ori Hannoverano nova dignitas Ele&oralis ,nec non jus haeredita-rium_regni

_{Britannici,permifTa}

_funt:

DuciSabaudiae nomen

Regium,re-gnumijSiciliae,

an. 1705a

Leopol-do ei conceffum, & jus haeredita-rium folii _Hifpanici,

_{poftdeceffüm}

liberorum _Philippi

_{Andegavenfis,}

adjudicata funt.

Hollandis

autero

totum _Belgium

_Hifpanicum,

fi

Gel-dride _partem

_fuperiorem,

_qua?

Bo-ruffo ceflerat, & nonnihil Ducatus

<

Luxemburgici,

exceperis,cujus

re*

ditibus _{Princeps de}

_Urfinis

fuften-taretur, commiffum eft,

uclmpe-ratori illud traderent,

_poftquam

4* o _ü

ftipulati effenf. Cui tarnenärtrculo h^cannexa eft conditio , quod

ni-mirum Ele&orBavari^ ,qui a

Cas-fare erat _{profcriptus, donec plene}

■reftitutus föret fuis _ditionibus,

ha-beret omnes reditus

_Luxemburg!,

_* Namurci <5c Carolo _{Regii /).}

x) Pufetid. introd,contin. c. _{5.p. m.}

516. y) id loc cit. z) l c. _{a) 'Puf.}

I.e. _{b) <£cw£(ct)part.}

22. c.

i i.

_c)ibidpag

_{623. d)tbid.pag.600,}

e)_{'Puf.ifttrod.cont.c.4. /) ®taat&(£aip.} $!Ct) part.22 c 12pag,59;. g)ibtd.öQ9.

h) _{loc. cit.pag 796. i)loc. citfag,j8$. ?,}

k) l.cit.pag.792.

fi. XI.

Imperator Rom, Germanicus

nondum arma _{depofuerat, qui}

ta¬

rnen in hac feena _{prsecipuam &}

principem perfonam egerat.

Igi-tur _{Angli, (icut in reliquis fcecle*}

ratis conciliandis ftudium _{pofue- 1}

rant non _{vulgare, ita nec}

operam fuam deefTe

_pafli

_{iunt in}

_placando

Imperatore. Ulis ergo mediana

o ' ₄₁

tibus, Haga? Comitum

traktar»

-coe« ptum

eft

anno 1712 ,

inter

Impera-torem Rom. & Regem Kdpania?,

de evacuatione, ut ioqiiunror,

Ca-calonise, 5c armiftitio in Italia,o-mnibusque infulis maris

medicer-ranei, usque dum fequeretur pax

generalis /)

CaulTa

vero, cur

i\fi

la fieri non potuerit, ha:c _erat,

quod Imperator

poftularer,

ut rnu.

nimenta _{Argentorati, Huningae y}

5c Brifaci diruerentur; Gallus au.

tem huic _poftulato obnitererun^, tum _{etjam fummo ftudio conten«}

deret, ut Ele&oribus,Colonienfi 5c Bavaro, omnia (u3 fine ulla

exce-ptione, reftituerentur:

quod dum

facere rentieret Csel3r, fortunartL* belli iterum _{experiri tentavit Gal¬}

lus/»). Qua? licet initio adeo

ad-fpiraret, ut complura loca

muni-tifiima occuparet, tarnen paucita*

te milirum laborans, _pecuniaque^*

&ceteris neceflariisfere exhauftis,

de bello _quantocyus

4* m ° Ü

filia capere coepit ii). Et quam-quam nonnulla obftacula hane rem

remorarentur, anno tarnen _1714, d. 6 _{Martii, in} arce _{Raftadtienfi,}

E _{«genius Princeps e Sabaudia}

, 5c

Francilcus _{Heåor, Dux deVillars,} nomine _{Imperatoris Romano} Ger-manici, 5c _{Regis Galliae} , Domi-norum _{fuorum,pacemfecerunt 0),}

quse poftmodum die 7 Septembris ejusdem anni, Badae Ergovise _in»,

folemniori _{congreflu confirmata-»} eft 5c _{ratihabita, non tantum ab}

ipfo Imperatore 5c Rege Gallie,

ceu _{principibus perfonis}

pacifcen-tibus , fed etjam, fecundum ftatu*

ta _{Imperii Romano;Germanici, a}

praeeipuisImperiiStatibus^).

Huic pacificationi fundamenti loco fub*

ftrata eft pax

_Weftphalica,

Neo-magenfis 5c Rysvicenfis, vi

qua-rum _{pacificationum vetusBrifacum,}

Friburgum, totaque Bnsgovia^,

nec non munimentum _Rehlenfe, Caefari funt reftiruta j fortalitiave

.

regione

Huninga?

exftru&a, folo

aequata; arces,

Bitfcha &

Hombur-gum, evacuatae 5

Ele&oribus, Da*

cibus & Statibus Imperii, in

bello

amifla reddita ; Landavia, cutl.

omnibus

dependentiis,

Regi

Gal-liae concefla ; Eleöoralis dignitas

Brunsvico-Hannoverana ab rege.* Gallias _agnita;

Ele&oribus,Coloni-enft & Bavaro, _{dignitas omniaque} amifTa bonareftituta,

homagioCae-fari

_praeftito;

_Belgium

Hifpani-\cum Imperatori

traditum;

&

quae

funt _reliqua;

_Liberum

_commer¬

cium _Belgis

reliéium,

omniaqué-»

bello amiila bona reddita; Ca?far

retinuit _Neapolim ,

Mediolanum

, Sardiniam , omnes portus

maris

Hetru(ci,& qusecunque antea

in-.

Italia

_poffederat;

_Neutralitas

feu

armiftitium in Italia confirmatum;

de _reliquorum

_Ducum

_Iralicorum

juribus &

fecuritate

cautum

eft;

o?

mnes hoftilitates depofita?;

capti-vorumliberatio

44 I o 1 /

ciumque priftino ftatui reftitutum 1 &c. _q\

l) Vid.Strimef,adnot. adnunc.publ,

de d. ii Ocl. _{1725., & Itbr, tbi}

cita-Jöj. /*. _{Puf, hiß. cont. cap. 5. ?») Puf.} 1. c, _») ä/. l _{c. 0) Stactfé £cm§Jct) *}

part, 22. c, 13. p)

(Stadté^ai^lci)

part. 24. cap, 11. /7) iw/ omimo <Bfaaté'€atti3ici) p^j. 21. c. 13.

part. 24. £. 11. //£/ wflrumenta pack

tam _{Raftadtienftsf quam}

_{Badeijts legi}

pojfutjt.

5. XII.

Superefl, ut breviter erjam_» ^

mernoremus, quo pa&oRex

Hi-fpania?,qui potiflima hujus litis fu*

erat

caufta,

_{in gratiam cum Casa¬}

re redierie. Non enim _putandum

eft, Imperatorem Romanum ideo

omifTurum vindicationem _jurisfui in _Hifpaniam , quod cum Gallia

fe-cifTet _{pacem: hujus autem rei di- *}

judicatio inaliudtempusdilata fuit.

Qjum ver° notiffimus ille Cardio naiisAlberoni_{videret, Imperatorem}

Hi o iü ₄₉

hello Ture icö _{occupaturn, occa*}

fionem rei _{gerend# non}

omitten-dam _{cenfuic, Regique fuo anno}

1717 _perfvafir, ut provincias Irali® denuo _{invaderet; quod quunr fa*}

äum _{eflet, fine multo labore} Sar-diniam _{occupavit, & fequenti an*}

no Sinlj-am. _{Cuimalo, ne} latius

fe _{difFunderet, mature obviarn}

i-tutn _{effperfccdusillud quadruplum,}

quodLondmi d. 2 Augufti 1718.

pe-pigerunt Imperator , Rex Gallige4

Rex _{Magna? Brirannia? & Ordines} feederati _{Belgii. Hoc namque}

fan-cirurn eft , ut Imperator tam pro

fe , quam pro fuis

haeredibus

_,

de-fcéndentibus,& fuccefloribus, ma¬ nbus & _{feminis, renunciaret juri}

fuo , orrmibusque pr^tenfionibus

in _{Hifpaniam , tum etjam Regis} Hifpanici primogenito

filio-Öaro-lo, quem ex fécunda conjuge,filia Ducis _{Parmenfis, lufeeperat, tam}

fuo,quamImperiinomine,tamquam Imperii feudum traderet Magnum

Ducatum _{Hetrurise, Parma; &} Pia-centias. Prasterea Duci Sabaudia?, qui

etjam

huic

foederi

acceflir, in compenlationem Sicilia?

amifi«

,

quam Ca?farreceperat, cum regno

Neapoli iterum

conjungendam-,,

regnum

Sardiniae

fe

ceffurum

pro-mifit, quod

etjam

pra?ftitum eft,

quum Hifpani armis Galiorum &

Anglorum 1720. adafti eflent

ad

hostra<ftatus_{accipiendos, & utram*} que infulam relinquendam r).

Varke _{deinceps deliberationes} inftituta; funtdeloco _{aliquo idoneo}

eligendo, ubi reliquiae

controver-fiarum,qua2 inter hosPrincipes Eu¬

ropa adhuc glifcebant, radicitus

exftirparentur; verum quum hsec

resob multas incidentes

difficulra-tes, efFeélui dari nonpotuerir, par-ticulari tra&atu inter _{legatum Hi»} fpanicum, Baronem de

Ripperda

,

& _{Imperatoris Plenipotentiarios,}

Vienna? _{Anno 1722, agi cceptum}

eft, qui non ita

pridem

_• felicem