MINIS NATURAL!

'Q· F. F/Qi S» £ 'W*·

DE

ÖBLTGATIONE HO

MINIS NATURAL!

ADV

^Ε RS VS SE

IPSUM

DtfsfERTA

^{Γ iO.}

Confenfu

AmpUßtmi Senatus luriäici

In

llluftri Acaäemia Vp(alenfi

jpKm.s ι ο Ε

Confultißinio & Jmphffimo Viro

Dd. J ο Η

α

Ν

ν

Ε (Bßriiltttil

lur. Civ, Rorti. Prof. Ord.

h. t, Red.

Magnif.

Tullico bonorum eiejmihi offert

W)L;H;ELMUS

Α.

WASSßNIÜS

Go THOBUKGÄNSiS

ϊη Audit.Gtfftavian.

Maj't^diern t *t·

IVlaii»

Anno MDCLXXIX.

^ ' Ü'P S Α L Ι Λ

Zviniit HlHtUCu*Cua.oS.K. M.Öe~Äcii Vpiilßib». *-

Sf Rf Mf

regniqje s v eci j

SENATOR!

Dicallerii Rcgii quod Holmije ed,

nec non

Summi

Commerciorum Collegii

Prasfidi,

Judicique Provinciaü Nerici#

Illußrißimo & ^:

Domino

Dn. Canuto

Lib. Baroni io £citlpcic/ Domino

in

ipcötnjjW /©iårf^olm/ 9ierf&

ftoitti/ ^& 2i?cffjoff&c.

Domino meo

benigniifimo.

lliaßrißime & Excellentifme

;Vomine

Vatr&ne magne.

V idebor for

^{haud Ievem}

raffe audaciaecon« plüribus

traxiffe

_notam,

quod hif-

ce

pagellis, iaris quod verepr, in-

comptis

ac

rudibas, illuftriilirrü

tuum nomen

prsfigere

non

erubu

erim^♦

quippe exiftimantibus ^tan-

tum

Heroa, futnmis

pro

falute

patriae negotiis cccupatum, ad ha?c

ce fevocari non

debeie: eile ho¬

minis

jttinis prorfrs tcitierarii levioribus qutbufvis obftrepere iommis viris;

iViagoos

magna

decere, maximis

rebus

i&entos,

non

e'Je ioterpeU

la .dos rotaimis. Ppterant haec

ipfa,

nan η ego,

animiim flüdfcu-

anrerr

ufque

ep

perducere,

ut

in niagquudinem

tu am

peccaile vi- der^r, quod hac

re tarn

levi,te,

JlluiJnffime

Domine ,

iverim

compeilatum. Verum enimvero

fie vacilianu

benevolentia

tua

adftitit:

iilanimiruma

_qua

literä¬

ra m cultores

inftar magni mufa-

rum Mecsenatis

ampledteris^atque

ita

rac

confirmavit,

u&

nihil

_pror- fos meosendum

exiftimarem.

Non licet

for?e hoc loco, ficco quod didturpcde

^>

tränare iummum il- lum,

_quo

iafpins cariflimuro mihi

putrem compkxus

^c$?

favorem: f

quem

quem

ille* ^non obicuris eil ^exper-

tus argumentts.

quid l quod pau-

eis abhinc

annis,

non

modo ab

invidorum, maleque cupien$ium

iqfultu vindipafti: fed & rauneri,

quo

etiamnum fungitur, benigne

admovifti: adeo

ut

for^qoarum q,nie quid nunc ei fupereft

^,

idto-

tum

po..ft O

^cum,

& Regem ,Ttbi

urii iqre

meritoque debeacur. Ne igitur indigoer

e,

Domine Illuilrii fime, fi fumrna animi iuhmiibQ-

ne,

ho

ηc

quajem

c u nqu e

i

ngeηi

i

niei partum,

animi in ^te rneg h,

e.

gfad teüem^ fu.rnmxqoe ohiervau

ciae

pignus ad pedes ruos depoiu-

cro:

aeeipias, quaelo

^,

vulta lere

no

haice iludioru

meoru,

primicias,

adtuilicet iudiciiacumen nonad- ornatas;

favore

autem quo paren- tem meum

ha&enus benigne

^es

pro-

profecutas, &

m

poflerum, iniupef

que me

proieqai,ne dedigneret

!everenter petoac

contendo. D.

O.M.Te

Illuft*

Dne.

Regi,

p3·

j

trmac

bonisoronibasadeoq^obis I

longum fervet, pr^ftetque incok ^*

mera. Id fcilicee

pip

voto, p)

t(i

lliaßriß' T* ExuH* ·.

b

b

Κ α

t

t

Upfah

a.

d.

ι& ΑρFit. I

Anno Chrift,

1^79· 1 Humillimi Cliefltts

t

?

• Wilhelmi Wassinu,

Gathobnrg.

I

Sal.PI.'

mi

pcrrticulwi alt

quam

Iutt$

Νa:ora.Iis bac ^åtafe meä%

hocopfie ftudiorum

mtorum

fere primord

^ίο,

expltcdndam Lkepcnai,

ineo tibi

excufäri peto i\ou

enrn

nefcto u[que

eö lam Senium t

[je in hoc fl udd

Ieuere, ut

diligens hett, extjuißtufque

\ar~

borum apparativ enidih

LeStori

tion

juf«, ficifil

j

pläceälcjrte fere nihil inf

t

inytnio cli- boratuM) induflnaq\t pcrftchm: qwJe

rhu

cft bot

meunu

Faciendnyn

tarnen

audeniumque éxt(h:m\n quippe fbe.

poflta

th

bonitate

tüa ^, qua

eiifyy

ne c

de-

primi

ajque prätclaiä

quaeque

ckiitari [o leatit

liberalt* imetiid. Licet autcmbaud

O

\ti$ pärum

åfficultath controverfi

xcjue

conti"

neant hatc

qudtacunque

rnea

afjtrut:

i Γ

Quoai

tameη eius fan

pannit

^,

f&Slum

VpU

V.

putamus

^>

conßant édfirmäntufque do- cttßtmörum

^vtrorum

optmombus atque placi-

i«.

Perplacuit igjtur

^pr#

alns omriifatS)

qua

tibértim fuppeditat a!ma Iuris prudéntk, quxtft teränoo finonla-

ta

Philofophia i, i-ff.de luß. & Iuh

boccéjdé Natural

ⁱ

obligatione

erga

fé ipium ärgumentum$ in quo vires qua/cunqi itigetiü

experirtr^

idque fola dtfcendi cupi*

ditaie:

quam Pomponius iRus

^anno

#tä*

tis oRavo &

feptüagejtrrfö, optifnam

dixit vivendi rationem

l„apud Iuliä'

numio

ff de fideic* über

t.

nutla virium rriP

arum

fiduäa:

_quas

iitique probe norim

buic

riefftw rite perfeReque explicändo fuß

feRuras

non

ejje. Tlaceat

conatus, dorne

fummi Numinis favore9 majus

aliquid, pérfeBmfque, huncce qnalem qualerti

ingenii partum conjequalur. Vdt\

je b·

ο.

eivm varia vocutb acceptso, varios errore*

gignereapta: ita clara

esrnndem imérpreta-

?ά" do, ποπniiinata.ad Innrenqnoddam mareri«,

m

deqiiadiiciirfu« iwftitiieuir exhibendup .j^gno

Vit hoc idemCic. lib. i. de orar.& de perf.

äm Qrat: ht princtpio inquitomnhwt

diftutattonufn

fo fie>l oportett ut quid illui fitde ^quo

dißuiatur

decluretur, ne vag^ri tcgatur &

errkre

e?at:o,

Μ fiti qui inter fe dijfenfcrint, nan idctn

φ illud

fm

de

quo agtiur intelligent.

i 1

Hic ér£ovrfum génibnirrt

o1 }H?a:ionis

nio·

IS dareacceprionem: Cim»ufbs

tdjterdum

a

T»i-

Jis atitoribus exfcodirnr ad id quod natura fierihoncftumei^q^ar.quumnon\ere

debirtirr.:

fed impropric magi?.'ut legat* irteg'a pr«

ftare fine detra&ioneFalcidiar »viccmbenéfv ^

ciorepender

ejAη

quibnsorrnibusnon

ti\ locuf

L condiétfoni indebitijNam peifctt« öfcligaiionii

A ^hoc

hoc Inbrant ;alitun principal« eft, ut rever*

teaeat: qt>ale 10 ftac ipfa haud licer reperire.

lila enina necelfit.ifcm lovolvit pratcepra oh- ligantiaexfeQue/sdi,adeotu in diverlatenden*

tescum effetiu irihibendi, raeritis pleßen.

dipacnis fiqri h-iec arbirrio vohintadve cum*

Iibat indererminata defert«iinde necftri&io^

ti ieniu pr^cepuim, nec pracepij tranigref*

fio, nec pjena ; Quam vocis dccfcprionem

ur incongrwsm, å ^meo con/iderandi mocTo pt*nif»s exferrninatamyo!o. Priorem autem

obügationis no ioncm h!c ample&or, qu»

ins mien perfeilum vid* Gror. deI. 8.& Ρ- lib.a. c. 14■ §. 6 η. 1.1, 3. D. de O. & A.

CuiuS eriam narursc deprehenditur Obltgdtio

hominisddveråssfetpfum; Cvmhuicrenuncian tibus ipfnn»Numenanermmi, Naturalis legis audorem viniicémprcfenriifimu»»_opponanu Adftipularur Seid üb. 1.Juru Ν. & G. ad r)iicipbtbr.c 4 p. m.48: Verum enim veroW~

tninere tttbilo(eiius panant qualmcunque aliunde filicet λ Reftoie mortalium fupremoidefta Xu*

mint feuNatura totius Parenteexfpeftandam. Ob

ea netnpe uioUta1 ad quorum 0bfervauonem ex

tbltgrtione > quam ita vocibant, naturdliy qu**

lifeunque ea fuertt,feu ut Chrtfitani dismuiex

uexu confcientia,feucmfcientid foro it qui uiola*

rat, proprte effct adfttiftuti

in»

Inquirenti

fortaiTu Älterem

iefe>& aliasapnd

auc-

luiäeres obligationis

acceptiones

^> verum

ut

infrequentiores

5

me nunc

intermituntur: rie

iitilioribus polipontis teirrpus

incommode te-

tatnr. Synonymia "cum

curiofa in primam

vocis originem

incjuiGtione nV.fai

non

adeo

curae; ad inßitutum quotirca propius acce-

dam, formata m>hi per

aatecedentia b®c

planJori diicnrfus via.

lV<

Quanti argumentum

de Obligations fuiad^

verfusfeipfum

ab

Alis

tftimetur, qi.i jus Na·

tur« velmoralia fufcepere traaanda^.

iodicia

fat fnfficientia ipta jpiorum eruns

teit/hionia.

Ad vetufiiöra ut iätn^meconferarrs temporal

Ciceronem cum Stoicsr. perpluribns,

tanti

hane obligationen)

fecfiiTe

liqnet, ut

ptimutn

eile officium dictarrot ίε conieryare innatur®

ltaru vid. Grot. lik. i.e. 2, ι .1Joeomni ani*

Manitum generi anatura

tributum

^, an

Γni 11 ib.

/ I. offic. utfe vitutn

torpufque

tveλ

iur \ dulinct-

queca.qua noätura vidtnntbt jd. Üb. 3.

&

4, de.finib. idprttnum po'itum jitk ηc

fm

et

ipfot

immer,datos effe tiobis, primamque cx natura

batic habere appeVtionem ut 10:·fruemus

nofmei-

i?fes. Simul atqne 11. tiatum eß autmal

tpjum

fibt concilutnr ^, & ionrnéniaiur

ad fe

(onfervandum ^, &ad fuum fiatum , &ai eaqua ioufervantiafunt eius fiattts

dthgenda. A

qua fententiaabeni eflTe ^non videnrur viri dodti»

qui noftro leeulo dodiffimis Cuis fenptis jus

A» Na·

Natura; expl/care^' illuilrareque äggrefii fufifi \

ΐ

i Hobbef.de Civ. cap. 2. art, u adyta hJuJ>

referare femetexiftinaam,JusNaturaledefioirc aggreditur^exipia hacobligattofle,quoddittant»

fit rett* ratioKu, circa eaqutagenda» veUmuten- da funt ad vita membrortimque tonfervationem,

quantum fieri voteßdiutarnäm.

ÄmplilX.

Pu¬

lend· Üb· i. El.J. ü. obf.4,§.<4.d.uas natura

fundamentales cöfciiitüens leges, hanc ponic

primam : Vt quilihet νΰαψ & metnhra fuatue»

atur, feque acJua confervet. Cbi & $. feq.

Hobbefium re&iiüane iinpOgnat, quod ex Unico ilio praeceprö ipfum Naturale jus definiré, Sc alsai quafcuftqtte natura;

leges deducere yolnfefit. Conf. Id. iib» 2. J.

K: Si.G. _{eap· 4.} 16. Add. Sam Rachel*

diifert.deJ. N. 107.p.m. 108.

V-

Quicqnid porro fit horum Sc quariropefé

Inargumentö hoc illnilrando fumrniöccnpa·

ti fuere viri: ftonnuHiramenpérverfafbrraiTe

opinione funt decepn, 11t exifiiment nullartt efle Obltgationem hominis adverfus fe tpfitm",haö quidem ratiqne : quod tpfa natura fiti

jpfttS

confervatjonem cuique commendet: quaccurrt

fingularera fui amorem omntbtts ingeneraric*

non poilitnonnaturaüter ferriin td,utfecor-

putque omni quo poffit^modo tueatur. Hoc

ergo ?'nftin<äu homini innaco>fupefvacaneum

exiftimant obbgationem eiufmadi ftatuere. *~it

Ve-

mft iin *

ire m en·

'u*

ras Rit ue»

;q.

ex HS r«

j4

Verum enlm verö nulÜs rationibus fat liqui-

dis evitiGi poteft inilin&umnaturr, Scobliga-

jionem fibi invicemopponi;quodinilinöuhoc

variisnonnunquamde canfis iniuper habico

arque ppnjtus difcuffo, deviranoftraprolu- bicu diiponere efficaciter vereripfa obligatio.

Coqf. Püfend.lib.^».I. N.& G.cap. 4. ie VI-

Hoc obftaculo remotOi placuic earn hie

aierre obligationis definifioiém qua: extatin

pr· tir, Inft. de Ob:?gaf- ut fc'licet fit iuris yincukm,quoneceßitAte aißringimur alUuitis rei folvendt. Qu35 definiria eil generalis omnss que obligationum ipecie?ccn*ippehendit. Rem

tandem itaeifert Cl. Pufend.lih. i.J.N· Sc

G, cap» 6. jj. j,obligatio eft, qualitas moralis

operative,_{qua qu}'npraßare,autadmittsre»velpati

aliquidtenefur'. Seilicet injicitur perObliga¬

tionen! hanc frxnum quafi uoftro inftindtif»

wtin contrariam redanraiioni viamfleöijure

flequeat.

VII.

Ipfa hatc obligatio duo prseeipue obljgatis iniungic ^1. C<pnfervatienemtqua ieipfuni quis deb^at confcrvare 1.

Terfchioncm.

quarened*

tur fe perficeres quarumilla corporis curam

refpicit h»c animi prseprimis. Nam ficuc homo _duahus hifee partibus a Creatore T.

Ο. Μ.citinftru&us, corpore fc. & anima»,

"aSc «equumut decenti harutnafficiatur foli.

A £

ci-

cirodtine· corporis cuiusférvitio, animicutut

impetio iitattir teile Salluft. B. Cat: Sc Cic.

lib-_4.&f.defin.

VHf.

Porrö (kutanimus preftantior eil hominis

pars: jta qwoque

primat eius

partes,

fecund»

corporis. Igitur ante omitia

nnicuique vi*

dendum,ut animns veri ac honeiti doärina

imbuartir, m ea addiicantnr, Sc åreneris in*

culcenrnr, quse fibi utilia,

iocieraciqueiaUr

taria eront ftjtura. Nati namqueiumtis non ad^{π um er π}m äuget«mm pecorum,qua? natura

adpaftumabier.it,ventriq,

ob edieotia finxitj

fed ut anintaba foci.etati prieprtmis

ftadentia

reddamur, noftrmnqiie fciamns diveriam 2^

brutis agere vitam-:

hoc eil, feritute difc-iffi

omne tempus,qnameunque curarn,

quod Ii*

betfltidium inidimpeadere^uödebira

noftts

officiaerga Deum*

nofmetipfos, Sc focietarem

humanam rite exercera vaieamns·.Pr«clare

Cic.iibj. de Leg. Cum uteras antmantes

abit'

aßetnatura ad^ρ

aß

um-1

filum bomviem erextt1

& ad callqttaft c9gtiationis,

dtmicili'tqueprißiN

(onheäum exeitavit&c, Omitto,ioquit

paulfa

poft,

apportunifyes, habilttatefque reliqui terpt'

ris, moderatienem vocts,

orationtsvim

t

quacon-

tilutrix eß humana maxime-

focietatis. Quj^

d«centhicrfji^qu?luxui

deiirijfque

intotum

dt'

diti> Öud'is

honeftioribns fefeabdicanc, ittis

uniceinvigilantes^>

quibus

corporum

volup«'

tes protr.oveanf> i^ηgenΗ vero

»enrifque

^acu*

men fceleiiiffime ©btundant?

IX.

Verumenimveroficut leuelia^ariasmotupro¬

prio admemoratam periicirndi rationemnoa iatis eii idoneaj qnocirea obligatio ha.·c^pa¬

rentes immatnro illo tempore te not,qroru«i diredboni ieu imperk» liberi fubUmt. Kami

rum utpr»ter abmenta dt obara ipiis pise*

itanda, hcneftiiliroa _qtiteque rene-ris adhac

armvisinftibentur,acincidcendar,& perspfof'

metparentes,& per

idoneos detiores

q η

od &

ipfuTu eft juris Nar. di&atunt, immotaeque

tieriratis prsss-ceptumi vid.pr.tit.'jnfl.de lur.

N.G, & C. Μ.Tuliiuslib. i od quemadmodum

(ommunis efi antmantium coniunäiomsappetiius.it^a

quoque cura eoruiu qua, proireata futit. Juitin.

Iiup.l.unic.$. taceat inea $ Cod. Jerei«X-

tå.ipfeis'nqnir, naturalisßimulusparentesadlibe. '

rorum fuorumeducationem bottatur i. 8. §· j. C-

de bon._qua: lib.Ipfum filtum veiphamfiliosvel·

ßlus eir detncepi alerepairsneitß'e eßt tion pro- pte*hereditates[ed propter ipfam natüram. fac 1.

4. C.deabbb.ac par.1, pen.C.de patr poreftar. 1.4ff.deagnofe.& abhb*ubi Paulus

tiecarevidetur »·» tantum is qui partumpcrjotati [edet nqui abjicit, & qui altmoti'a denegat, &

fsqui publicii leeis miferiiordiacaufaexpo?vtquetu itfe non babet. v.tit.C. de infart expof. åi N«

jTJ fcite idem Tulijib. _5.de finib. pertina*

Λ₄ 4Ä

id rem arbitramurl _{intilligt natura}fierit ut Ii*

be^ιa parent'tbut amentur. k quo initio profeäam

co munem humant _generisfocietatem perfequtmur^

'

q dprtmum intilligi debet figura membrifquecor·

f τη rn: qua tpfa declarant procreandi k natura b bitamejfe rationem, Neqite vero h&c interfe

congruerepoffent,utnatura & procrearewliet, &

diltgt procreatps non curaret. Atque etiam in befiiis vis natura perfpici potefl: quorum in fatu

& educathne laborem_cum, eernimus natura ipßut;

yotem videmur audue,

.

x

Imo vero etiam liberis ^ex inceftnfo da*

mnatoqjCompJexufufceptisdebenturabmentaj,

contrar.'gorem lur. civ. Rom. quo ea dene-

gantur. arg.I, lo. fl.de his qui fnivel al. jur.

Nov.74.it. Ν· 8?.undedeiumpta autbenr..

ex complexu Cde iqcefl. _nupt. fcilicethbe-

rornmhuius generis jureciv·omniumpeilima

eilconditio. nam neque patri,nequeraatriab

inteftato fucceduut: imo neque inter vivos

Beque inter mortuos quicquam eins direétt»

yel indirekteä parentibusrelinqui poceii: ac

ne quiderri» ufi diétum»ahmenta debentur:

cum alias caufa alimentorum fit favorabilis l·

8. ff. decranfaft.v- Cunrad. Rittersbus. ad

Nov. ρ. 4.c,x n. i7.feq-& p. 7. c. 8.n, j. feqq.Sc in Diff.inter jus Civ. &.Can. lib,

x c.7.Gabr.Palseotum» Cardinalem denotbii

fpariifqueEl» & Scip. Geatil»

^{dealiment. etc.}

quem jurif

Iuris rigorem

re&e temperet »quitas canonici

* c.cum haberetdeeo qui da*, inmatr.

ibique

f DD. cum nihil fitquod filio cali

impotari

poiiic. vid. Covarr.

de (ponfal,

p. a. c,

8. §,

6·u.8.vid.Riters^d. 1.quid enim

peceavit qui

ex damnato coitu natus eil,in quo patris

Sz

matris culpa verfatur

ntilla eiusf

quam

juris

canonici difpofitionem

feqvuri innt principe*

acReip. reformataz

religionisin fuis ditionsbus

v. Riterib» d.t ρ.>c.8. η.

6. etiamli iuris

di&ionem pontiticiam non

agnofcant

j quo.

rum ratio uti eil apnd

enndetn d. 1. nititur

fumma humanitate. Hos tarnen e

domo

pa-

terna volnrit ejiciendos,

poftquam

eo,

astatis

ν pervenere» uripii operis

fuis neceffaria vitaa

racquirere

tintur aves

valeant:

poilqn^m

non

volare

fecus ac didicere e nid'S arg.!. ejici-

?4·$. ι ff.dealmi. Sc cibar.

leg. Perez. ad tit.

Cde al.Üb. Munnoz. abEfcobar de

ratioc.

sdmin.tom.i.c.4·n.9«Sc

4.D>enothisfpurni#

queöliisvide fi placet 11. pat. c.

i8. 'Jtvfbk

(é.Sc.i5.@f,d. t.De

fufceptis

ex

inceltuofo

?oituc. ao.d.t. II cap. if. eod. <3t(. &

D.

1-occen.difs# ix.quacit«».

Quod fi vel alimen-

ta denegentur, vel cura

edueand« prolisne-

gügatur Magiilratus competens

officii fui ad-^

monebit parentes,

iubebitque alimenta

prs-

ftari v.1.4.C.de al.Iib.quo

vocabulo falimen·

taj placuit iatelügi non

medo cibaria &

po»

Suleata: fed Sc vetlimenta, habitacioneoi

k f cu-

fiiram «groti; quin ee'ram infiitutionem in

artealiqua liberaii ve! mechanua, proir.odo facultatum parentisv,I. y. /. ^12.ft.deagnofc*

etalend. lib. Perez.poft Barrol.ad d.c.C. de al.lib. η. io.Id fi milla prägnant!rationere#

glexerint, non procift ab illortim recedo fen*

tenria ^,quifecundum Natur®jura, obbgatio-

aemadverfus_parentesremiftam efte arbitran#

tur. Quodetiamfpe$aftevidemr lexdia So*

lon_quamex Plutarcb. citatLibenth. _Coft. Po- lit. Exercif. _4. §.(*»&e films pairemqui nulUm

wem ipfutn docuiffetaleie _togeretur II. u.Tab.

filiu s arte carens patris incurta cidernvitanetef- faria ne pr&ftata. conf, Skarroek, de oft. iec.

jus. Nat.cap.j.n« 10.

Ad majorem di^orumXI.. fidem _tneretur &

illud notari , quod jtfei patri« noftr« cele»

berriraiex verb. cap. f. (£rft>&. *1. $d) V<t

Äe. eliciunti Parentes/egitimos

alias liberorum baredes, ad haredifatemnon admitti ubi baptiftnumeorundemneglexerinf?

ut beneficium furomum natisnonprjeftans, indignus quoquecenfeatur beneficio, å natis defcenfuro· Qu« de _{parentum cura circa} educationem mod6dicebanrur, rationealiqua

ad tutores fiue curatores referunwr : quibus

quantum diligentiaex legibus noftris incum*

bat, videri poterir,pr*ter textus legum tam

antiquioruro quam rccentioram, conßwntio

Novell, de Tutelis Anna,

huius fectiti

Holmix edita.

XII.

Libeth. 1.paucis commemorare

alituram

parentum:

jDebert (c parenribus alimenta pro

ditura eft yulgari

proverbio cujwηλαξγϋν ί

idque eiea naturae

lege,

qu«

humanigeneris

propriaeft:

nimirutn.ut gignens afficiatur er.

gagenitum,ex

communi naturae initin&u eft."

utgenitum erga

gignentem* å natural) rationeA

qu« pietatem

& gratjtudinerocommendat fac

1.1,ff.dejuft. A

jur.l. ij.ff. de inoft". teil. 1

^*

7.f.i. und. iib.

Seite

quo

ad hoc Μ. T tili. m

Orat.dereip.

aruip. parentibyüitnos pnmu con

ciluvitnatura:quosnonalere

nefäritm eft,Sc Va#

ler. Max.üb. y.c./f η· η.AAigenparentes pri.

ma natura lexeft, Imb verb bbsripatrem

licet

»nceftuofumaleretenentur Nov. 12.

&

au-

thenr.inceft.nuptias C.de

inceft.

nupt.

Ratio

nemitaferiptijuris adfert frnp.

in d. N. 12·

iNdmlicetlegu contemptor

&

imptus

fit

pater,

tarne

patereft.

Videat

qu>

hac de

re

pluta volet ti t

C.de al.Iib.&paribique

DD.Tulden Perez.

Hug. Grot. 2.

de Ϊ. B. & P.

c,

7< £. 5. n· 1. &

in ll.pac.cap, $1

3ovl>&.

XIII.

De cura

perficiendi animum

,

aliifqiie»

propoficonon

ahenis hactenus paucis j de con-

fervationecorporisproprii

A

quo

tifque obli¬

gatio

naturalis

nos

procedere iubeat in fequen-

_ti-

tibus,Hic aiitem perplnres D D. oeéwfWffit opinionesdefkndamento icnfervAttontsfui tpftust quarudusedepreheaduntur_{praecipii £<necargu}

mentaprofeäoleviautrinq5aifenin!ur:nt ^mtan,

täclarifs. virorum pugna exde meumindicium lubens

fufpenderemj

«jfi ipfsi mihi ^rano feafcé

partes

imperarer,dj£taretqUi;obligatiar>em

^fine

fupenoreconfiiterejnon

_poiTejqualcmprater DS VM injlatkNaturalt_repenretionlicet» inflatuvert itvilt DEOpotentioremnujluitt. _quai verba ipfa (unt Ampljifi. _{Lundii ex} le&ionibus

eius cdiedaj ut idcircirco _DetiS

oMigationis de qua ι\υnc ago,unicum fun damentutn _veriflime ftattii videatw.

Adtpethodum _porroXIV.inftmttimeimeliorem»

confervationem _hane

difpefehre bbet ^i, In

confervAtionem flntlißime fu diäani i. In de-

fenfionem;_tuenda quarum illa in valettidinecorporis

, hajc in malis quibusTibet åcorpore removendis eit oqcnpata. Quod priorem concemit, vix ett

dubicandum,

quinplnrima

involvat, _{quam ramen rem non} inconcinne.

Cic fin,lib. i. oft. bifce verbis circumicribit.

Valetudofußentatur _{notitiajuicorporis& obferua-}

tioneefoum rerumqua res autprodejjc foleant nut

obeffe, &conttneiittA in viftu omnt atqut ctiltu corporis tticndi cauß & pr&temittendis volupta-

tibus_·, pofiremo arte eorumquorum ad. (iientiam

hupertineut. Sic £.iure Νåtar* in hocmem-

bro primum pr&eipifur: Ne

qntd admttantj/t

<V villfacumusqueå^{vit*·, cor}port,adeoque

valetudirii

' tioflraoffiiiat.coni.

Puf.bb

i.

de

O.

Η· Λ C.

^ca.

5·i, Hinc fequitur utiis präecfpu*

abilinea

»qu»rendnnt ad

defrnifbonem valetudinis

noilr®. Quapropter

evixanda fem

^ρer

eric

c(bi potofque inemperantia,

exjqua innumert

corporis motbiiuppnlUslartt,

tandemque ini

valefcunt. han ettam uitie affvetus animvi Unguefcit virtufaueremttitur

feite C«i. hb. i»

(

B.G.cap. is. Hinc,

quod & ipfa rarionis

vis turbetnr, plane ut Quid

honedum

^*

quid

decens peripicere non

valeant; Ratio tittatidi

enimfacultatem deftrutwt^> &

Ubefaäani hörnit

nes, quifaciunt ea quibus mens

de (tatufuo

^tia*

turalt de turbatur. Id quo(I m&ntfeßifiiitoe

lontin*

gitebriis fy crapula gravatis, lec

HobbeS de

Civ. cap, y art, ip. ubi

ad hypothéfin

e«

i

lex _natur® vjgeGma bac rarione

violatur*

Siiccinc?e incomrnoda gul® iliud

Hug, de

fancr. Vict. repradenrac^·

Ebrietas indicium

tationisobfufcat» contenttones

fy be ila proturat,

robur & naturalem virtutemfnerjat, rebus te>n·

poralibus fpoitat, & quoä d>.teriüs

eft dt

tun am toalcdtftionem inducit.

XV.

Kec minus hic ills impé-gnnt qui

irplttocbca

illa di inordinata venere corporis enervanc vires, ieninfque alias fat acut os

debmranr.

quo vitionihil facditis, n.h t

damnobim

^n,a-

gs,

φ curiabin "virilt/ ätterdiur, viådria latigueaé, fopitd gloria tninfamiamconvertatur,animi pari"

ter & corporis vires _expugnemut vid. Valer' Max., lib. _{9. cap. 1.} $. 1, Ext. Infe·

runt hoc rnodovim vita <ua infeitiilimans,

iocietati fefaciiiatreosi & ipfi quidrm Nu·

mini a quo ad focietatem hane reite colen»

dam funt deftinati. Acre dit quod adfafH-

fia rerum eveöi»hbidini fuaefraena dantes, de lede _regta <«pius dejieiantur¹ prou? celebri·

örnm temporum hiftoriacfatis (uperqne dé*

clarare valent vid. Liv» lik 1. Sveton.

in vit. Ner. quin & finis ille focietatis q«i

eft bené

beateque vivere fic tollitur.

»eite idéo legesciviles, hoc vitiopollutos»

afperkare quadam parnarum pleöi volueri

vid. 1. tö. D. ad I» lul. de Atjult. Åc.

Nec connivent 11. patriae vid. _cap.

ttib, ii· _{cap. ii.} gifi. ii, i0. βΙ|.

d.r. &c. Variasvariarum gentium in deltd*

hare

éxafperatas

^pana», vioeat qiii

voletapud

Schonb? lib. Polic. 1. cap. ^. 7. ad

fin. Si P. Gregor. Tholos.in Synt.

I·

UniverC lib. 36· S cap» 6. ad

ulquej

*T· . ->

XV!.

Primum hoc lurii Natur,χ|effatum fubie"

quiturfecundum: Kg omiltamus illa ηνa cor·

fori noßfo funt utilia. Svader hoc iplum in·

ltindus tenerrimus, jubetque obligatio di#*

Capitis i

fjtHnsi eigenemaiorijéitjSartein eo confifia?

utmala corpori nollro imminentia, quantunt

unquam ροίϊ/brle fuerit dimoveamusi iequi·»

tur oronno rrorboimplicitumoperamiir plo-

tare debere rredicorntn^» quorum medicina

corporismemhra fanitati pridinaereftitutaj

fo*

Cierari humana: in pofterum

prodciie

queant»

Undequiddgiiiftatuendnm fit aruifror

lique·

tfj, quiopibus tanquam ovis

ineubantes, nil

qiudquam opera: Medicorum

compeniand*

loculjs inis emiuere fufhnent.

XVI i

Ft qucniam corpora humana-

variis

com Äant temperament»:.,

qnodque uni utile de

faUptfcrnm, altert noxuimplane ac damnö-

furn eile poteii: s Ideo

fiia

cuique

eonfti*

turiocorporiseritexp'oranda>

talique ahmen«

torum generefulcienda, ^ut

faluti

quam

pluri-

tnum conducere _quear. Néc cerre

aljennm

hic erit corpus Labore convenienti

durare

^t

quo bυmores corporis

fuperjßui

expellantur, i'l'tdque idonenm magis

ad

vana munera dexreriusobeunda reddarur. Hincillud Cic»

lib. r.offtc. Exetiendumeftlorpus-, & itaeffici*

tndumut obedere conßli» ratiomquepojfitin e*fi'

quendisntgotits & in hbort toieranda,

XVIII.

Forte Sc elicere liceat ex ipfo hoc Tiisit

Naturalis prseeepto licitum

eile

membrum

inianabili vitio correptu abfeindere,netotu»

cor-

corpus adhsfione hui'us ^{pereac: NOf»} qnoc!

ftaruamius alicui eile_pro lubit« fiia meimhra j

åcorpore divellenclij i'denirn.legibus prohibe- |

ror: cum nemo fit (uorum membrorum Dorr.mus1. liberhomo i$.߻adL.Aqtiil.fedfi

alper reliqvnm corpus tervari neqneat. vid.

Pofend. lib. ikI. N. & G. _cap.6. ß» Gu·

Lelm. Gron- de Princ- Inr- Nst. cap. 7.

i. nVecum agit, prstterquam quod nega-

re fnftineac leges civdes habe mernbrorum avulfionem permittére fine confeniu iuperi-

orum.

XIX

Diiquirunt hsc quiin Iure Naf. veriantur expluando , nnm alicui in inopia fum-<

n a con-tirnto fk ir.orri iam vidinb/iceatdam

quid iurnpere ipii Dominoi vkx fervand«

graiia ne

fame

^perear? in ctiius decifioné qti3etiionis vani varie deludanr. Sunt enim

qui afunt ^> funr qui neganfj Fr bis quidem

il! :d Cic'Mib. ^2. oiTic. fnbfidio videtur. Di»

Uuhere alicui ahq'oäfui conitopdt (auf:, & bo-

twnemhominis nicvmtr.odo fuumsiugereccmmoduiå

tr./g'i eß com?λ naturam quammors, quotn dolor,

quam itiira genens etuflent. Häb'to aurom rxadiorr hujns rei examine, depréhendere Ijcetlongo aüarn hic eilemeinemT"llii,quam 1 quaej prma fronte videatur; cum το augere

praefuppona? res & faculrates prins exiiien·

tes» niiUanque indigttet vita? fervanda: ne«

ceifira·

ce&tatem,

icd luerandi turpem patius i

vi«

ι ditatem. Cujusevidentiamfenfus, éviiicitalius

j eiufdem locus in Üb. offi« lilud

natura

nonpatiturf

ut aliorumfpoliit,noftras facultatett toptas, opet

augeamus j Quod Π hac ratione opes

alicui

auferantur*contraNatur* Inspeccatur: quod quidem noftram nös iubec promovere

form*

Dam, citra tarnen praeiudieiumalterius.

XX.

Grotius hoc maxime modo difficultaten»

tollere nititur üb. i.de. I. Β.δζ. Ρ. ^{cap, χ.}

f. 6. Quod licet primarerum dominia Iure

Gentium fint iotroduda» ut quilibet fuum

fibi fervaret proprium.·nihilotarnenminus in

extremaneeeifitate^> revivifeatius illud prifti*

ι niim rebusutendi,tanqvam ficocnmtines man- fiffenti quem iequitur

Guilieim Grot. de

princ. iur.Nat. cap. IJ. io. tudendum,in- qviens, primam verum diftinätonem in Dornt*

mitafaäamtutetbenigna qmdam reeeptto

pri*

?ninui iuris tnfit.

XXL

Quas Virorum illorum clarißf. {éqtentia

£

nonnullisimprobatur; Cum dominia p^lvator

tum, communi omniutn gentium coniedfu

fint introdufta» nec tolli poiiint, nificontra¬

ria univerfitatis voluntate foificienter de«

clarata, ne dum unius aut alterius placito, licet egeftate prefin Omnium igitur

de taü

communioae cooiénfu ^non obteoto» domi«

B, nia

niater um,cum iumma licet aliqnorum néeet-

fitate,atlhuc confiftunt: adeoitt coromunioni ι

rerum primsev», nulius omnino locus relin#

quatur.

XXII.

Potior! locoducitar»quod fumma necefll#

tas, certss incafibusjus quoddam -indulgeat»

cum onere vel operas ptsiland®, ve! pre- tii refundendi§ cum fieri poterit. Hoc et

Ampliff.Pufend. 1.d» §t 5. itabilire videtur '

his pöttflifhum verbts: Igitur non ittdicave- fiffsßtrit crimine fetllum adßringere, ßquitpra-

urpropriam culpam, inextrema inopia rerumad

viftum necejfariaram, aut quibus corpus contra

favitiam frigoris munifur verfans,

poßquamab

aliif locnpletibusatq-,abundanübus, neq-,precibus

neqiprettO, neq^oblatafuaopera,illas utnitrofibi

coHcederent,itripétrarepo$uit,vi,autclanculum'leas fubdu.at■ prafertini,ubitntenthnehabeat, earti

aßi-

mationepraßanditquäfido coptofiorfortunaarri/eriu

,

xxiii.

/

Sed opponis äutorifaiem Sedeai, q«i

lib.

6. cap- 6,1.

N- dt. G. ita difleric:

Extrema

igitur

tiecejfitas

noti

fuit,

quo minus

alieni inde

furreptio,ex Iure

Nat.

pro

furti feu rapina fee*

lere apud Ebraos babereiur, Verum ficut

Hkc ad initituta & dsfciplinam Ebr«erntn

funtdi£ta: fic ipfis illisaficrtioni mese mlqnic

quam

derogari arbicror. Addo, qtiod

ege-

norum ibi memoratorum,baud talis fueric

ne-

foecefljfas,qnalis hare

å

me

fuppotvtur. Ißic

namque fen teatiam fori

quin

qu^frerents

ni#

hii obftabat: hic verb iniquiras loci, tem-

porumueangußia» & q"® funt

id

genus

alia,

eaprobibent.unde nec

tahtillum exißirtto

ar·.^

gumentauoni propoßt® id

ofcetre.

XXIV.

Sedut mens bea adhncclaritispércipiatur,

diftintäius enudeandas duxi cäutiönés, pra?.

! fenti hegorio

accommodatas, Ε «dem å

Grot. 1.d. tres récenfeoiur, quanmhacelt

prima: tit omni modo

tentandum fit,

an ne,

ceifitas alia ratione

poilitevadi,

^pura

adeun,

do Magißramm,aut étiam ter»

and

^{o an} rei

ufiis å Domino poilit precibus ob ^neri.

2. Non concedenda eft ablatio talis, fj >ple poöeffor pari

neceflitate

teneatur.

I bi

fieripoterit,

facienda

erir

reßitmio. Qua:

re- quifita,quomodo Grotian®

fcypodiefi

congr.u-

ant, videri poteß Ampi.

Pufehd. d. 1

$·

6.

Meöinfiituto lucem accerfenr catuiones ^πudo datse th. io. b.e- Magiftratus loci ab eo cui

difcrimen vite immmet, prins ad i ndus;

precibus, ad^rem benigne coiicedendao.*

fie-

ctendns Dominus?opera inde qticvis dd«n-

ήοofferenda» reftitutio poft fara rrmiora ex-

bibenda» & ut rem verbo compledar: o- mnia in neceiutateconßitimis,adhiitat atve media, quibus infortunium in.ßaos å vita

depeiierepoflit,quammanus fuas bonii alic-»s

ß a» aüuto*

admoverit. Nee rempmoaufefendam, ßipfe

dominus «andern anguitiam moxeric fubitu- '

'

ms, bac re alteri eedente : fibi ^enim qtii-

1

qu*eftproxsrous, fc nemo obligatm* fno de*

tritnento,alterius adaugere commoda^{, cum} proximura noltrum iuxta no? ipios,vel voce oracuii facri iubeamur dlligere, non autem

pratnobis ipßs: Attendendum adhacc urrum inneeeiütatem haue citra fuam ctilpam quis proie&us, an vero ignavia & virio pro#

prio. quae etiam cautiones citato Pufendi

loco exaäte difeuttiuntur.

XXV.

SedSc quseftio hic oriri pateft^, non alia magis pbilofophantiism controverfiis clara:

quoufquefcilicet, de vitafua ftatuere ϋα'ϊυκ?

fit, ne pr«cep?um de eonfervatione fni »-

pfius violetur. Obi per fe fatis Gianifeitum, '

illum adum I. N· direkte contrarian, qui

te^difad vita:deftru&ionem,temerario(altem impet», Ä: proprer vitx huius faftidmm ^,aee

altatn ob caufam non faris validam. Mitere¬

tur etenim focietas inßrmis ρrorfps fiiici-

mentis, ut penims velcorrueret, v^l milere

certeaffltgeretur, fi de (eipio, qniique pro lubitu/tatuere

poflfet,fol!cirudinefque fimminen

tes.inftin&um alias fat forierivam fycilc ef·

fent peiTomdatur*. Hinc

ipfum ilbxd Na¬

turalis legis di&atum 11. ^morat. Gent, am- plexae»

violationemque eius feveriore

com·

J*i

.1

pefcuere p*na:

Sc licet ntalum quodiamρAf»

ftotiis

perceptibile

reo

inferre nequierint'. i#

pfumnihiloiecius

impie defiusj&um, mfaaaia

nmicfcarunf in »rernum non

moritura v»d»

cap. 4.

Ii '£4 frtU bantitt Sfogj fß-

M6 od)i bdt)t Uinttflg.

CoofGrot. lib.x. de

I B. Sc P.cap. 19. f. f.

ubi f. G. ait rece-

prum tales iniepultos

abjici; Quid ? quod Sc

lege divina ^,

ha:c inukanonfit

manfura^, cujus ratio elici

poteft,

ex

Genef.

qnodam

locOjfecnndum Magifirorura quorun-

danj fenteniiam.vid.

Seiden.del. Ν. & G.

Üb. 4. cap.1. ρ. m. 47/.

Egregie Tull» 1

Tufcu!.qu«ft„

VetAtdominans Me in nobis Deusen

iuffuhinc ^nosßuo demi^rare.

Qnade

re

quem

admodum difponat

IusCiv.R· vid.

C. de bon. eor. qui ante

fent, (ibi

roort»

confc. Sc Nov. Iuft. 134.

capult. Moribus

receptum

affirmant DD.

ut

licec quis nub

lins criminis confcientia, ied

t*dio vitse,

exftiterir,αντό%Ηξ@*>

poft

mortem

damnetur·

Sc cadaverfurcseappendarur.

Tulden. Sc Pe-

rez.adtit. Cod. de bon. eor» qui

fibiinorr.

Gudelin. de Iur.Novifr 5.17.Hug.

Grot.x

manud.adlunfp.Batav 1.

Profp Favinac. in

prax. er. IIb. 1» q, 10. n.

78, feq. Dam

houd. _prax. crim. cap,

SS.

n.

6. Iure Cano

aico infepulti

abjiciunttir,

oec, pro

Ulis Gunc

oblatioaes,

quiquolibet modo» vitam fibi

adjmuitC. fiquis C.

placuit

q.5.

Β ι

Hio