F.
1. Ν. J. S.
'
DISSERTATION« ACADEMICE, DE
PAPISMO
PAGANIZANTE,
Pars Prior ;
QUAM,
Ex [uffragioAmpliQ. Senatus Pbiloßpb.
Regia Acaclemia Upjaltenfis,
ι PRjESIDE,
I VIRO Admod. Rever. & Celeberrimo,
Mag. Ε R I C Ο
ALSTRIN,
Log.!& Metaph. Prof. Reg. &Ord.
In Audit. Guß, Maj, die XXiIL Decemb,
An, MDCCXXVIII.
Elacid* Eruditorum difquißtiom Jubmittit
JACOBUS WlNGE,
WESTRO - GOTHUS,
VPS ALIAS, Literis Werne ri anis.
A f fr c det ι
S:ae R:ae M:tis
magn£ fidei viro,
Reverendijjimo domino,
Dn. Ε R I C O BENZELIO,
S. Theol. DOCTOR1
Celeberrimo,
Inclura: Direcefeos Gothobqrgenfis
Ε Ρ IS CO Ρ 0
Eminentiflimo,
Ven. Confiftorii PRALSID1 Graviiilmo,
Gymn. & Scholarum per Dicecefin
EPHORO Adcuratiflimo.
mecenat! magno.
7eJuccenfeas ÄReve-
/ rendiiiime Episcope,
\JL ψ humiüime rogo , qitod
exiks h<ß pagelte, in tanta negotiorum
mole,
mole , qujs Te indi es äißraäum te·
υen t, confpefium Tuum Stimme Vene -
rabtlem au (k fint fubire. Tnus autem
in Literarum Cultores maximus favör, Tuaque facilitas & benevolentia fum ·
ma, qua me, et β immer entern, ampleäi chgnatus eras, cum Camoen# noßr£ Up- falienfes, de tam Grandi Decore, ut es,
fibi in finn gr atularentur ·, paedem pol-
licetur i is accejfitm. Accipe itaque qua- jo, Reverendiiftnne Ρrasiu), fronte,
qua foles, [erena, qualecimque hoc fpe·
cimen Academicum; quemadmodum
proeo, quo es, Santio Zelo , Papif-
mum Pagariizantem »o» potes non
jummopere detefiarijta me,qui inter ejus
ofores meum quoque tenue nomen profi-
teor, T/w exoptatiffimo patrocinio er ige
& refocilla.Meum er it, pro perenni in>
columitate Jua, calentia ad DEum mmcupare vota, ut Ecclefia ejus , diutiflime, fulcrum in Te habeat longe firmijfimum.
REVEREND1SS. NOMINIS TUI
cliens& cultor humillimus
JACOB tis JF1NGB.
Admodum Rever. atque t_Anipliffiim
DOMINO,
Mag. ANDREß
UNGE,
Dioecef. Skaren i. Archi - Pr<epofito,
Longe MeritifEmo, Confift. Adfefl,
Prim. Tatrono, quovis honoris
cultu femper profequendo.
Admod. Rever. ac Praclariffimo
DOMINO,
Mag. J O Ν
S1DRENIO,
InGymnaf Skarenf. S.Theol Le flört
Dexterrimo, Paft. &* Pr<epof< in 2Bfo<£t5I VigilantiiT. Be?iefatfori
ut cetiiEmo, ita venerabunda
mente fufpiciendo.
Admod\ Rever. nec non Pr<eclariffinj*
DOMINO,
Mag. ANDREA
SILVIO,
Ρ aß. & Prtpoj. Dalenfium Optime merito\Avunculo ^ utunico,Optimo>
ita nullo non tempore
obfervando.
Admod. Rever.
DOMINO,
Mas. MICHAELI
hermonio,
Defignaro Paß. Ecclef quae Stockh.
in jaöugat^é-SanDetChrifto coliigi-
tur, MeritiiTiiTio,Conil{ky^/^Gra-
Tatrom , fm gulariter colendo.
Admod. Rever. Praclarisffimo
DOMINO,
Mag. Η A RA l d o tjLLENIO,
In 2itncli)ft> & Paß. Prtpof. dignif-
lim o ; Avuncult loco devenerando.
Plur. Rever. atqite Clariflimo
DOMINO,
Dn. STEPHANO
HELSTADIO,
Eccleilae Helftadenfis Ρaflori vigi-
lantiiTimo} Affini (uo Seniort, ob pla¬
ne Paterna beneficia , ad cineres
usque colendo.
Slßo gelien quofyVobU, Do&ores GT EccleßtZ Pracones Evan¬
Laudatisfomi, mei Patroni & Be¬
il efa(Stores optimi, propenfisßmi >
Papiftnum Paganizantem: fed
ita ßßo , ^ particulam tan·
tum bete videatis. quam^t-, profin-
gulis Peßris in me mentn, benigne aeeipiatis, eßyquod bumillime con-
tendo. (Zetera vero, qua reßant,
0* for Jan majoris Junt momenti
in poßerum exfpé&abitis, fiDEus
vitam, mitiorem concejßerit for tun am. Interea fd'vete
Admcd.Rever,& PraeclariiE Nominum Veftrorum
afliduo cultori
JACOBO WINGE*
A. Kul ί2.
PR^FATIO.
Aferrimus ille μυ- ζΐοτεχ)>ίτγ)ς> ho min β in ha?c praecipitia
adduåo, ut per- verfum de Deo ad- niitteretienfum, IDOLOMANIAM inter pofteros Adami erigi fecit, idque fuccefTu, proh dolor!, non exiguo, ut Sacra? teftantur Pande- Quod virus fic difperium, in¬
trä aliquot annorum fpatia totum fere vitiavit orbem. Circa initia N. T. fublatus quidem & exftir^
patus mulcis in locis eft cultus I-
dolorum per prcedicationem Evan-
A gelii:
gelii: Verum filius perditionis,
Romanum innuo Pontificem , ex
orco eum in fcenam iterum pro- duxit. Hinc , puriore Do år in a fi-
dei tenebris involuta denfiilimis,
& Ritibus Sacris in vanas fuper-
flitiones commutatis, Papanos cum Paganis paria in plurimis & fenti-
re & facere, quis dubiret aflerere?
Non hic Ioquar mores Paganorum, pariter ac Papßarum, fepe fub ipe-
cioia pietatis larva latitantes, fpur*
ciffimos: non exponam faevas Ψα*
picplarum inquffitiones, quae perfe-
cutionibus a Paganis inftitutis pror-
fus parallele? fünf :nec finem religio*
nis utriusq; tangam, quod & Vagant
8cP($pift<e religione pro inftrumento
quodam dominandi , & rationeL*
flatus , ut loqui arnanc Politici,fu-
erint abufi. Id,Divino aufpicio,
oftendere conabor, inter Papifmum
8c Pagamfmum , in Dogmatibus &
Ritibus, magnam intercedere fimi-
litudinem. Neque tarnen promp¬
tere
PAGANIZANTE. 3
tere audeo, me omnia aliaturunu,
qua? de Nobili hoc argumenta ad- ferri pofTent. Nam,per fingula,quaj
huc faciunc, fi irem, opus fupe-
rarec vires. Tuum itaque B. L.
efflagito candorem, velis tenta- mini qualicunque benigne favere.
CAPUT PRIMUM,
Oftendens Papifmum Paganix.are
jratione Dogmatum.
§. I.
Ετυμολογία indagatuf*
Ä Eterum , quum nomina fint
^^rerum οχήματα, e re efTe arbi- tror, in Έτυμολογίαν vocum , in titulo Difierc. Noftra? comparen- tium, paucis inquirere. Derivatur idcirco Papifmus ab au&ore illius,
Papa Romano: d'ffert autem a Pa- patu, ut adjun&um a fubje&o. Pa·
patus ipfum ccetum > qui Papijmum,
A 2 * feu
4 DE PAPISMO
fen Do&rinam Pap# profitetur, fi- gni^car. Pagamis tion idem femper
apud Scriptores denotat, Ted varie
apud varios accipitur, Nobis deno-
tat hominem a iacris Chriftiano-
rum alienum , & fuperftitionibus
Idololatricis addi&um. Synonyma ejus funt , apud Scriptores ,Chrl·
ftianos: Ethnicus & Gentilis. Re- liqua, quas defiderantur circa_*
Kominis explanatlonem , fupnleri
poilunt ex Scrutinio Relig. Kro-
majeri v Dorfch. ^dtcp «Sctupd/
aliisque. Nos vero, imperat^ bre-
vitatis memores, dicimus tanrum- rnodo, Pagamzare nobis idem eile
ac Paganos imitari, ieu eorum ef-
fe fimilem. ideoque per Papifmum
Paganizantem intelligirnus conve-
nientiam inter Papiftas & Paga¬
nos, ratione Dogmatum & Rituum
facrorum.
§. IL
Papifmtis Paganizans , ratione
funäamentiy exponitur.
JiUndamentum , cui iuam reli-
gionem
PAGANIZANTE. y gionem , fua dogmata , iuos ritus fuperilruxerunt Ethmci, non fim- plex , (ed multiplex fuit. Fuerunf,
präster rationem non ubique fa¬
na rn , traditiones , atque fiftae Sc
fallas revelationes ; utpote varia di-
vinationum genera, oracula, vati·
cinia Sibyllarum, apparitiones, o- ftenta atque prodigia varia , qui-
bus callidiifimus infernalis genius
in promovendo cultu Idololarrico
uius eft. Vere itaque Buddeus:
Nee dubium, quin Ifta dogmatum por- tenta, qu<e pajjim apud τ et eres occur- runt, fab revelatiomtm äivtnarum jpecie protulerit ( diabolus ) a). An-
non autem Papani hujuscemodi
traditionibus , atque falfis revelatio-
mbus Sc miraculis nituntur, u t Ρ a*
ganis quam fimillimi fint, planeqj gemelli ? Annon hoc modo Do-
gmata pariterScRitus inEccleiiam
Ilomanam irrepferunt ? Certe,tot
aniles fabulae, ieu traditiones, tot
A 3 cceiitus
a) Tbeoh Dog. lik i, eap♦ %.
cceütus delapfas voces , tot appa- ritiones San&orum demoreuorum, ibidem venditancur, ut nusquam
magis, Nam , ficuti Numa Pom-
pilius, religionem fundaturus, per congreiTusno&urnos /Egeriam De«
am coniuluifle narrarur b): ific ja-
étitant Romanißa, fundationem cul-
tus Lauretani monitu Marias Θ90- Tcfaa faepius apparencis ta&arn c):
ja&itant , tempus aftumtionis Ma¬
ri# nefciri fine revelationibus d).
Er quis adeo hofpes eft in Livio, Diopyfio Haiicarnafleo, aliisque_>
rerum Romanarum fcriptonbus ,
ut nefciat prodigia illa, quibusto-
tus Ethniciimus fcatebat? Talia_*
autem in Papatu venditari, locu-
pletes teftes funt modo laudatus
Turfellinus , Polydorus Vergilius
in libro de lnventoribus rerum , nec
non
b) Liv. Hb. τ. cap. ϊ$. ρ. m. 16. c)
vid omriino Turfeümi Hifloria Laure-
tana. d) Baronm annal. Ecclef. anno
48 4»
PAGANIZANTE, 7 non Becanus , omnes P.ontificia?
Religioni addiåi ; quorum poftre-
mus ita hac de re loquitur : Cur
in Iaponia fiant plura miracula,"
quam in Europa,cauda in prom*"
tu eft. In japonia fides Chrifti"
nunc primum prasdicatur, & ideo"
pro ejus confirmatione opus eft"
miraculis. In Europa pridem pras "
dicata & recepta eft, nec indiget"
nova confirmatione. At dicet a-"
liquis. Si Jefuitae facerent hic"
miracula , ficut in Japonia fa-"
ciunt » Lutherani & Calviniftas"
crederent illis. Ego é contrario"
dico; ideo Jeiuitas hic nonfacere"
miracula, ficut in Japonia faci·"
unt,quia Lutherani & Calvinifta?"
non volunt credere illis.Dicebant"
olim Pharilasi Chrifto; quanta«."
audivimus ia<fta in Capharna-"
um: fac 8c hic in patria tua.An"
fuiflfent illi credituri, fi feciiTet ?u
Nullo modo , ideo ait fcriptura:"
8c non poterat ibi virtutem ul "
De PAPISMO
j,!am facere propter incredulitatem
eorum e). Quibus impruderitum
oculi mifere fafdnantur , ut Papa*
tum noiint déferere , fed fic ex- ornatis iuperftitionibus libenterap- plaudant. Quod etjam vaticinatuS
eftSalvator Ν öfter: εγεξβ-ησοντάι i]/evJc%giroi adi 'ψευά'οπξοφηται } και άω*
&%σι σημεία μεγάλα , και τεξαία ωςε
πλανησαι , ε'ι åvtaiov , koll τ&ς εχλεκ*
τχς fj: Vaticinatus eft Apoftolus
Paulus : Kdi τότε άποκαλυφ&ησεται V
άνομος y & paucis intérje&is, ου έσιν η παρϋσια κατ ενεργεία v τχ σατανά y εν
/' ft / \
/Vx- I/
παση ουναμ,ει , και σημειοις ^xai τεοασι 'φευ*
Jxs > και εν πάση απάτη της αδικίας y
&c^)EnamJohannes in Apocalypfi:
Και ποιε ( το &ηξίον ) σημεία μεγάλαy
ίνα και πυρ ποίη καταβαινειν εκ τώ Χξα-
ν£ εις την γψ^ ενώπιον των άνθξωπων, και πλανά τώς κατοικώντας έπ) της γϊ/ς,&ο.
h). Ecce fundamentum Pontiftd^
rell·
e)Lib de Antl Chriflo Ref.c.y.TlLp.
191 24.W/.24, gyi jhejj.2,
v. 3,9,10. h) Apoc. 15. x?, 13.14.
PAGANIZANTE· 9
religionis! Sed non tans de do$ri-
na ex miraculis, quam de his ex
illa judicandum cenfent Theologi,
Hoc loco non poilum praterire
aUam inter Papiftas & Paganos
convenientiam. Quemadmodum
enim nerr.ini ex Paganis, präster.»
folos Duumviros primum, dein-
de Decemviros, & poilremo XV
viros , libros Sibyllinos infpicere-»
licebat , ut tradunt Hiftorici /)♦
Sic Ψapicolarum Laici , {eu pro-
fani homines,a Sacrorum Biblio-
rum le&ione pleruinque arcentur.
Hinc, in indice librorutn prohi-
bitorum Rom® 1559. impreiTo
Sacra Biblia etiam norninantur k).
llli arguebant S. Sacram falfitatis,
nulliusque ponderis, tefte Laöam·
tio l): hi literam mortuam & ce-
A 5 reum
i) conf.Dion. Halte. Antiq. llom.hb.^.
c. 70. & Tit. Liv. hb. 5. c 13.21, £.62.
k) videfes Erließ. Salom. Cypriani Hi'
lar. tvang. Sotbcttci)i cdp. 3. fag.
32. /) hb. 5 Inflit.cap. 2.
reum nafum blafpheme pronunci-
ciare non verentur. Ulterioreiru hac in re comparationem inftitue-
re nec vacaü, nec opus eil: nam,
ex bis paucis liquere karbitramur, Pontificios Tagauizare etiam in fen*
fu de Sacro Codice.
§. Iii.
Qttcd Papifmus Paganizet multiplican-
do Objefta adoral ioriis, indicatur.
QUamquam Papifleeiäniora altio* raque pra? Gentiiibus iapianc,
itaruendo & coniitendo DEum ef- ientia unum,Perfonis Trinum; quae
,,aut neicivere Genies, auc male fci-
„vere , & velut quidam errorein
„portum , ita in veritatem illa? de-
„iatχ funt m): tamen cum Papd
tot Divos Divasque praeter Sum-
mum Numen adorandos eiTe con*
tendant, plane Paganizant. Sicut
enim in Paganijmo non omnibus
falfis
ni) vid. Buchneri Oratio 2. Liter a-
ria> pag. 699.
Ρ AG ANIZ A ΝΤΕ. ϊι
falfis nummibus idem nomen, i- dem ordo , eademque operatio af- iignata ; ira nec in Papatu fimplex
& unum numero, ordine , virtute
& operatione eft Ordinis
hujus divcrfitatem pCperit falia o- pinio de divina? potentiac , & Di*
vini honoris ina?quali participati-
one , & Divinorum operum diftri-
butione inter plures. Annon ab eo- dem fonte promanavic Gentilh ido·
lolatria? Nec eft , quod dicant;
non a?qualiter cum DEo operari
fanåos , fed horum meritis a·
periri portam mifericordia? Divina?:
Deumque adorari ut principium^
iurtvmum bonorum , Santos ve-
ro ut miniftros gratis. Nam fimi»
Ii modo fénferunt Gentiles^ de Jo*
ve fupremo & iarellitio ejus.Neqjj
enim adeo delirabant, ut, fa<fta_»
Deorurn pluralitate , ftmul adftru»
erent eorum aequalitarem , quod
fuiiTet contradiélorium. Mani·
feftum itaque eft Gentrlis Idolola.
triae
triss veftigia premere Pontificiam religionem: nifi in hoc difftmili-
tudo fit, quod Gentiles omne ado* ,
rationis iu$ obje&um vocarint nu- roen, Pontificii vero beatos , quos colunt , Sanftorum nomine com*
pellent. Sed tarnen & eosdem Di-
vos Divasque appellant, proriusad
imirarionem Ρaganorum ; ficque-»
asmulantur Ethnicam füperiticio-
nem etiam ratione nominum.Imo Deos per participationem nuncupat ipie Beilarminus n). Ceterum, pu·
taret aliquis, nos nimio rigorej v taxarc Ρontificios , dum eos craife
I-dololatria? Ρaganica reos facimus;
cum tarnen nomen ChriÄianum,
quod pra? ie ferunt, hoc crimine
eos abfolvere videatur. Sed ipfa praxis eorum fatis iuperque often-
dit , nullam iilis hac in re a no- bis fieri injuriam. Et fatentur qui*
dam ex ipils VonttficM, religiofum
iilum cultum, quem iuis Divis prx-
ftant
ii) Lib. 5. de Sanft, cultucap. 9.
PAGAN1ZANTE. 13
ftant, nihil differre a Gentili Ido*
lojatria. Sic enim loquicur Ludo-
■
vicus Vives 0): Multi Lhrißiani
in re bona plerwnque peccant , qui
Divos Divas que non cäiter veneran«
tur , quam DEum. Nec video
in mull i s , quod [it di(crimen , int er
cor um opimonem de fanflis , (&*
id quod Gentiles putabant de fuis Di-
is. Huic ingenuas cqnfeflioni
addimus teftirponium^^jusdam
Noftrarium elegantiffimum p): a
craffiori iüa idolölatria noftra ae-
täte parum alieni funt Pontificii,"
ob cultum religiofum, quem Ma-U
riae, fan£Hs , eorum reliquiis,"
imaginibus , & cruci déferunt."
Enim vero in quamcunque fe"
vertantpartem. quocunque etiamu
modo excufare iRam ldololatriam"
velint, quibuscunque etiam utan-"
tur diftin&ionibus ; res ipfa do·"
cet, & experientia quotidiana,"
quod
,
0) Comment. in Anguß, lib. 8- de
civ.Dei cap> 17.p 8*8 p^Tdudd. TheoL
Moralpart. 2. cap. 3 Jefi. t.parag.79.
14 De PAPTSMO
quod cultus, quem ejusmodi re (*
bus exhibent, religiofus fit, &"
turpiilimae idoiolatria? rei pera-"
gantur. Omnia , quae hactenusdi-
& probara funt de Idoiolatria Papfftica , poiTunt adhuc clariora
reddi , fi diverfae ejus fpecies in_j
Iucem protrahantur, cumque Pa¬
ganis conferanfcur. Quod a nobis
fiet quam bre villi ine.
5· IV·
Papifmus circa Vapolatriam Vagani·
zans delineatur.
PApam ubique eumque tanquam crepat Vice-Deum Ρapifmus t
Veneratur. Hinc,five nomina, quo*
rum prolixum Catalogum Abrah.
Bzovius in peculiari libro dePon-
tifice Romano recenfet, five attri*
buta , five operationes, five to*
tum adorationis cultum conferas
cum fupremo illo honore , po·
teftate atque virtute, olim a Gen¬
tiiibus fummo adfcripta Pontifici,
PAGANIZANTE. 15
Syncretlfmum Ρapifmi & Vagantf■
wi habebis egregsum. Summus
enim Gentilium Sacer(k)s di&us
fuit Ρontifex Maximus, eique tri«
buebatur iumma potentia , ne di«
cam omnipotentia : feilicet , ut
haberet jus atque fas φ iacris &
profanis pro lubitu dominandi; ut-
pote magiftracum civilem abro-
gandi atque conftituendi, res Ec-
cleilafticas mutandi , aut addendi,
in Sacriiegos animadvertendi,uta;
lia prasteream. Immunis quoque_j
•
eilet ab omni posna , nec tene«
retur cuiquamrationem reddereg).
Nonne hasc fingula in Papam Ro·
manum quam optime quadrant?
Nam, nudo titulo non contentus, arrogatfibi potentiam & honorem
prorfus divinum. Poteftatem Pap®
hifce verbis exponit Nicolaus Ey-
mundanus,& ipfe Pontificius,apud
J. Bala?um de Vita Pontih Clem.
VlII. Ρ apa efl omnium verum, ccele-
ftium
q) vid.Dionyf.Halicam. lib. 2 .c.75.
flium & [ubterraneorum dominus, ér
habet Imperium in .dingelos & Dee-
mones r) : nec non Calvinianus . Naogeorgus, ex mente Pontifici-
crum , iequentibus veriiculis s)
Ulms in dextra ceelum e(l enternd·
que vita,
Dat cui vult, cui mit adimit, clau- ditque vicijßm.
Et t errena regitjummo moderamine
cimda,
Legibus atque minis inj er η am ter-
ritat au lam'.
Vt ßc tota triplex qua (fet ur ma· k
china mundi
Ejus in arbitrio. - - - -
Et ilcut hunc Vice-Deum, ut loqui
amant , faciunt parafiti ifti ab o- mni errore liberum, cum pro Ca¬
thedra defimat; ita quoque, perin·
de ac iummus Pontifex Genfill·
um, in judicium trahi nequit. Ma¬
xime
r) vid. Wilhelm. Lyfer. Dißert. de
Vontif. Idokl. pag. 67. s) Lib. 1. Regni
iapiftici, >
PAGANIZANTE, 17 xime vero confpicuus eft cultus reli^iofus Pontificis Romani , feu
Ρapolatria , cum appropinquantes
huic Idolo proni in terram , vene- rarionis ergo , decidant; mox le-
viter allevaci ofculo pedum invo-
cenc. quid Paganicum, quid Eth-
rucum eft, (i hocnoneil? Nam fic Gentiles fana ingrefluri, adja-
nuam pedes Sacerdotum exofcula- bantur /).
5- v.
Ρapifmiis Vaganizat, Angelos religio*
(e c ölendoinvocando,
DApolatria? proximam Angelola-
* triam ponimus. Fuerunt Gen¬
tiles in ea opinione , ut, peculia-
rem Genium in tutelam atque_»
conferyationem , ab ipfo puero,
unicuique ailignatum eile , pro
certo haberenc crederentque u).
B Hoc
0 v, Ρolyä. Vergib lib. 4. cap. 19.
») conf, Cenforin. de die na tält, cap.
Pag. 16. 17'
DF. PAPISMO
Hoc quoque non obfcuris ferbis
innuir Apulejus dicendo Sunt quadam divinα media poteflates, in*
ter ftimmUm a t ber a & infimas terrasy
in ifto interfitx a er ii jfiatio, perquas
& difideria noftra & menta ad De*
os commeant, Has Gr aco nomine δαίμονας nuncupamus ; inter terrico*
las ccehcolasque veäores, bincprecum
inde donorum; qui ultro citroque por-
tant hinc petitiones , inde fuppetias;
ceu quidam utriusque interpretes &
intermmcii. Nonne eodem animo, eademque fententia funt Pontificir,
qui Angelo cuidam tutelari fe to¬
tos devovent; eumque reiigioie ad·
orandum ilatuunt.
> VI.
Mariam Vir gin em invocandoVon*
tiftcii V aganizant.
ANgelolatriam tria. Cultus religiofus excipit Mariola· , quem
Ρontificii B. Virgini MaricE exhi-
bent, perquam fimiiis eil ei quem Vagant
< &£- yt-
PAGANIZANTE, 19
Vagant fua? Άςτέμιά , five Dian«
préeftabant. Qoemadmodum enim άξτεμις, $ος, iecundum Lexicogra- phos , perfe&am , integram &in-
corruptam virginem figniiicat; ita
non pudet Mariolatras , MariaroL»
immaculatam , ornnisque peccati
immunem pronunciare, Uti etiarn
varia tempia & delubra , & unum ai,cero fplendius , variis in locis Di¬
ana? dicata erant *); fic hujus
quoque moris imitatores eile &
fuiile Ρapanos , tota fere Europa
teftatur. Porro, ficuc Eihnici ib!o
nomine, aut fola templorum ftru-
&ura non contenti, Dhnam , ran- quarn apud Janum mediatricem in-
vocabant : ita Märiolatria , non in
eo iubfiftit, quod tempia in reli-
giofum cultum exftru&a fint, aut
exftruancur ; ied Maria devote im- ploratur quoque , ut apud filium
pro mortalibus intercedat. Hoc
patet ex precum formuiis 2 Axe
B 2 Maria
; x) vid. Att, 19.
Maria: Or a pro mbis, & fexcentis
aiiis. Ad Hagiolatriam generalern antéquam accedimus, nonnulla_M \
ως sv παξό$ω , circa άτoSs'uav iunt obiervanda.
§ VII.
Α'ποΒεωσι, /ive Canomzatione defim- Borum, Ρapijmum Vagamza-
re. oftenditur.
Ρ Oft fata referebantur , "inter Gentiles, Divos qui Divasqj for-
tis erant eminentioris, virtutum·
que iplendore, & formas elegantiä confpicui : quive ftngularia bene-
ficia in rem publicam contuierant.
Sic Acca Laurentia , ob pecunias quéeftu corporis comparatas,& po-
pulo Romano teftamento datas in
numerum Dearum relata diciturjy).
En originem Deorum Dearumque Gentilium ! His fimillimi funt Pontificii penes quos etiarci-*
haud pauci poft mortem Divis
fiint >
y) vid. Ro/m. de Antiquitatibus
Rom'f pig% i&o.
PAGANIZANTE. ^
fönt annumerati. Hunc a&uro Ca*
nonizatknem , imo & άποΒέωσιν ap«
peÜant. adeo & voce & re ipfa
Paganos imitari non verentuiL».
Csrimonias vero in Canonizario·
ne obfervari foiitas , heic Gcco, quod ajunt, pede prasterimus*
Papifmus Taganizans, ratione Ha-
giolatr 'u generalis, monflratur.
Ic fåne Pontificii rnira fimili-
tudine exprimunt & irnitan-
tur fuperftitiones Gentilium , ur
ex iequentibus teftimoniis pate-
bit. Variis morbis varios pr^fici "
ebant Pagani Deillos ; fimilicer &"
Pap an i. Paganis in peile erat A-*'
polio j in Comitiali Hercules,· in par <c
tu Lucina: Papanis in peile Deus«
eil, Sebailianus & Rochus; in tebricc
Petronella ; in veneno , Johannes^
Evangelißa & Benedictas; in dolo-<{
re dentium , Apollonia ·, in oculo-·*
rum vitiis , Ottilia; in capitis dolo>«
5. VIII.
B 2
„re Anafiafius; in epüepiia, Palen*
»timts\ in calculo, Liberias ; inl·»
? igne facro, Antonius; in mortem
„lmprovifa, Marcus. Pagani deos
„tuteiares habebant pecorum ; ii-
„fniliter &Papani, numero tanrurn
„doos : ted hi plures; ovibus^/·
j,äelinum; ariferibus, Gallum; porcis
„ Antonium ; equis , Evlogium; bo-
„bus Pelagmm; Lupam gallinis pras-
„ficiebanc. pagani frugihus certos ,,deaftros prasficiebant ;iirniliter «3c
„papani. uli enim pani Cererem\
„vino Baccbum, 6c fruglbus exco-
„quendis , Afollinem aifignarunt:
5 hi vero frugibus , Jodocum-, vino
„autem Urbamtm tribuerunt z)pa-
„gani quemlibet hominum ftatum
5,6c ordinem cerro divo vel divas
„confecrabant, etiam abjeémimos
„6cinfames:idem apud papatios ob-
^riner. nam qui Apollo 6c /Efcida*
Spitts quondam medicis ; hodie Co-
\jmas 6c Damianus. qui philofophis
6c
*