B. V.
Partem Priorem Differtationk
Phyiiologico-Moralis
DE
MAGNETISMO MORÜM
NATURALI,
€jim Confenfa Amplijf. Facult. Philofi
Inilluftri ad Salam Atbenxo>
PR&SIDE
VlRO Maxime Rev. αΐφ Ampliffimv>
Dn. erico
ALSTRIN,
s.S. Theol. DoctoRe Celeberrimö
Log* & Metaph. ProR Reg. & Ord·
Placido bonorumfißit cenjur#
Alumnus Regius
Samuel O. Troilius,
D/tLEI^RLUS.
In Audit. Guft. Maj. ad d. 3. Maji
anni mdccxxxil.
Horts 4nte mertdtem confvétis.
UPSALl/Ey Liceris WeRnerianis*
S:« R:^ M:TIS
SUMMTE FIDEI VIRO,
ItttSrisfimo Excellentisfimoque
HEROIACCOMITI
Dn. GUSTAVO
CRONHIELM,
Regni Svedas SEN AIORI,
Redas Cancellariae
tD
Ac
Juftitiae Commiifionis PRiESlDl,
Ut ξ3
Acadcmix Upialienfis CANCELLARIO,
M£CENATI SUMMO.
CELSISSIME COMES,
DomineGratioiifllme!
INddgeas,iiilimc Comes,ψφ,mihimet,nec tcmenta-Cel-
ti, aut arrogantia, adfcriiasv qwdin tanta rnole cmawm, ψϊ-
hm
bm Regis /4ugußisfimi Rcgnique falas TE*addixit, IlluftrifTimum
Νömen Tuum compellare aufihi.
Equidem &fortern meam novi,
Gf quid ExcelJentiae Tuae de- beatur, fena afiimatione mecum reputavi:fed quantum mihijußi
timoris adfert hujus utnmq-ue rei confideratio, tam me reficit &*
ammat partim confcientia mel
fiducia , -partim excellens animi
Tin benignitas^quam in tantofa- fiigioTuo admirantur omnésjfu- f
ß)icmnt, venerantur. Ceteras
heroicas laudes&virtutes tuäs,
cum fummafapieniii gloriapera-
mabiliconfortiojunftas, orbbspra- dicet: hancvero, quotquot adhoC
Lyceum Alufarum facris opera-
mur3 nobis inprimis celebrandam
<vindicamus. Étenim, ex quo
Adujasnofiras Xjpfalienfesfehcis- fimo
fimo aufjncioTim tuendasfufce- pißi,eftille Tuus>Ccliiffime Co
mes, in nofmet omnesfavornun*- quam fatispradicandus , ut non
tantum eos, qui jam ad plenam
maturitatemperuenerwt, ornare atque amplecii$ fed & tenuio-
mm ηaßcentern, ßf njelut in her-
bαconßitutamindußriam,demen¬
ti Gratia Tuae aura,fovere di-
gneris. Quid mirum itaque, βx
kå Ut adjolem Cbytias, ita nosadTz, A'pollmem noßrum, ubicunquefis,
cernui cowvertamur? Quid mi~
rum, fi rationem otü noßriAca-
demici reddituri,ad Tuospotisßx
mum pedes übamina ßudiorum noßrorum, quantumvislevia, de- ponamus? Quod ad me attinei<
fiuper communem illumfavorems
tantam infuper gratia beneßcio-
rumque
vumque Tuorüm magnitudinem
expertusfum, ut, quAmvts infva
€Andern, & meAm, ψaTe pro-
fequor, venerAtionem omms mihi
verborum conAtus longisftme fub- fifiat, impius tAmenfim, nigra-
tum Animum, utcunque posfim, publiceprofiteAr. PatiArisigitur,
Celfiifime Comes , qua es mo-
rum fAcilitAte, pAtiAris tenellas bafce, quasde Magnetisino mo- rutti naturali ajfero primitias,
utut, qua ad celfa limina Tua
admittantur, non fatisdignafint, qualescunque devota mea volun-
tatis efje interpretes. Patiaris et-
1Am, fubmiffe precor, (fes meas
in poflerum Tibi commendatas efje, quofubpatrocinioTanti Mae-
cenatis cedAnt felicius. Ego,
qvum nihil ultra posfim, pro per-
en-
enni falzte atejue incolmnitate
Tuα, cumtanto reiGfpublica G?
hierana emolumento conjuntla ,
'vota fundere ardenttsßma nun- ψam intermittam,
llluftriiiimi Excellentiflimiquc
Nominis Tui
devotiffimut eu SAMUEL TROILIUS.
S.-/e R:/e M:tis
MAXIMA FIDEI VIRO,
Reverendifjimo
Patri ac Domino,
Dn. joanni
STEÜCHIO,
S. S. Theologis
DOCTORI
Celeberrimo,
Ecclefias, qux Suedici imperii regionibus continetur,
archi -episcopoj
Academiae Upiälienfis
PRO- CANCELLARIO
Eminentiflimo,
MåCEN/lTl ΡROΜΟΤΟacRl ΜΑΧΙΜΟ.
£1ΠξόμεΘβιολόγων,ΜάχηςύπέξΗ&μόί
τs Χ?ις£,
"Oweμ εμοϊ κεόνον χ} μέγα πότνον
άέι.
Σμικρά Σεο πό]ι Μ άφικάνεϊ μενγε θαλέια,
Όerση καν απαλή Σ£ χάξΐν Μεμε*
ναι.
Φαύλοςάνηξ πΟος έςΐ τετψημένος,ειςον άπασας
ΑνΒλων τάς χάξΐ\ας, εις κενόν εζ·
έχεας.
Πω£ γ£ν, πως τεχάριν ένεργε'ων Σόιγ
άποόωσω;
Πως Σεο έννοιαν, ως πρέπει, έζε-
, ρ9(ύ'
Πδμέλοςενκέλαοον¥±λείω\ Πρώτοντί$
άέισαι,
Η τί $"έπειτα δέον, ήέ τί ύςά'
τιον;
Πάντα μεν £χ οιόν τ άνΜν, Μ1έι όέκα γλωσσαι
ιεν έμοϊ, δέκα cT ύτ ει ςοματ ει$>·
έμοί.
'θττί
Οττι it άπείρεσισ? με σέβας έχει h-
Ϋοέοι/Ία, Αμφασίϊ) δ'έπέων.
Σοι δε θεός δοιη, ογε πάνΊων πηγή
έάων,
"Ο, τ]ι μάλις* έ^έλεις, ω Πάτεα άι*
δέσιμε.
Reverendißmi Patris
Cultor & cliem
devetißmus
Sam, Troilius,
S:ae R:ae M:tis
MAGNffi F1DEI ViR.0,
PRjESIDI ac GUßERNATORI
Weflmannifi Jonge exoptatiffimo,
Perilluftri atque Generofisfimo i
BARONI ac DOMINO,
dn gustavo
FUNCK,
MsECENATI MAXJMO,
QUodfaein Academiis dudum receptoere alias folcnt, qui, pro, ßieci*more ^
minafualllufiribusViriiconfecratumeunt·) prolixe veniam prafarer , nifei facilitatit Tuaf, Generofiilime Domine, totjam
dum baberem documema, ut & buic au»
dacie tnea benignam excufationem tndu-
bitet aug urart aufim. Scilicet isego futn»
eui Tuarn Tuorumque per aliquodjam
tempus peculiarem gratiam experiri con- ·
tigitI 0* ita quidem contigit, ut eidem^
nullit oßcits, nuüa cur α, laboreindufiria-
ve mea pojje videar fatisfacere. Haud
*greferas igitur, Generofifilrne Domi'
lie j quodj qua animo fixa [ubinde re»
cur-
S:ae R:ae M:tis
MAGN^ FIDEI VIRO,
CANCELLARIA REGIA
CONSIL1ARIO,
£T
CENSORI Librorum,
Generofisfimo atq; Nobilij]. Domino»
Dn. johanni
ROSENADLER,
MJECENATI ΜΑΧΙΜΟ.
Ti gloriantur Camen<e noftra llpfali-
enfes, tantumolim fehabutjfe Anti·
ftitem5 ita in magna felic iiatii fua -parti
etiamnum ponunt, Te5 Generofiffimé
Domine, ex quoadaltioraeveftuses,il'
lum efje, qui quotiescunque deliteris, eA~
rumqueiiiltoribtts, benemerendiöccafioda·
tury Tuum Tibinegotiumägere Videaris.
Non ergo miraberU, quod laresYuosfub·
inde falutent, fuam,qua Teprofeqvuntur,
venerationem quoquo modo declaratura.
At harum ego Interpretern agere non de- crevijqvum&probefciam,quam partimpe-
nes me ad hoc virium (it y & alia adfint
rationes , graviores quidem illa, quibus ad
hocj
currit Tuorurn in me meritorum cogitA*
tiot vel nunc maximefilentium rumpdt?
weumque Tibi obfequium probare cone-
tur tßillain Te, Generofiilime Do-
niine t optimarum arttum cognitio, inde*
que natiu inliterasamor, utquicquidTi*
bi vacuum & reliqvumfecerintgravijfimi
muneris Tui occupationes, id omne aut
Am<xniorum Mufarum interpellationcfoleat
diluere ; aut colloquiis eruditisj quorurru»
etiam me fapitu participem reddere digna·
tusesy remper areι fffuin itaq- &Magne¬
tismus mensf pretioJuo quidem levis?äf¬
feclu &ρtetäte offerentis nonitem, illunt ftbifavörempolliceatur9utoculis'Xxfsnon
omnino indigntis futurtu fitl Saltem hoc fferare licebit, eaqueffe ne decidam? vt*
tat benignitasTua in meprorfusfinguld*
ris. Cuii qvum major optari nequedt,ut perpetuieatem addere veIisyfumma^quapar efi , obfervantia rogoatqueobtefiorintet cahdiffima fuspiriaproTöO, Generofiili¬
me Domine, Perilluftriscjue Familifc
Tuacperenniatfoomnigeno floreymanfurutj
quoad vixero >
Perilluftri atqjGenerofiftNominiTue
Obftri&ifliTius cliens
SAM. TROILIUS.
hocf quäle id cunqueßty eßcii gentain*
duüm fum< L&tabunda nempeyGcnero-
iiffime Domine, gratißmaque meutere*
cordor iliius temporis f temporis, inquamy
iliius jucundijfimiy quo earißma pignora
Tuafidei me<e commiffa efje toluißi; re*
iordorcomitdtisräraißfavorismultiplicis$ recordordeniquébeneßciorum } quibtu me AmpleBi dignatus es tottantisqueyutfupra
omnem iß laudem meam iß gratidrum a-
ffiionetn poßtaßnt. Accipe igiturt quod
ex tenuiculoingeniimei cenfu Tibi offcro munufculumy ea quidem fimplicitate, quA
prifcapietasy cum falfa mola Deosfuos Ii-
laret. Accipe illud fronte5 quafoles, id efiyferena} qvnmque ex voro mihi aliter pio eße nonliceat>accipe iüudy ceualiquod devotißimt animi mei indicium. Quodre*
liqvum eßy beum veneror<, velit Tibi·»
GenerofiffimeDomine, Tuisqueomni-
hus profperos, etiam Jupra vota, fucceffus largirij fi quid vero mihi precari liceaty
pretor ut eundemy quem hucmquey beni- gniffimum animum , nunc iß nuüo noru»
temporey conferves
Generofiff» atq$ NobiliiT. NominisTui
Veten humiilimöqné clicmi SAM. TROILIO,
Amico Suo,
Sanguinisjure pluriumque annorum Jvavi ujh dileäüßmo,
Domino
SAMUELI TROILIO ol,f.>
De_»
Ådägnettfmo Aiorum Natttrali
propediem difputaturo.
*J~E\ mi Fräter, amo:poffemquoqué
dicere quare, Dicere β laudes me patereH
Tuas.
Verbo , quicquid habes, Dileéie, *
retur amari,
Ingenium > pietas , internerata fides.
His Magnetifmis Tibi //w
Amice, Et donec Lacheßs vmcula rutit'
pat, em
Traje&i ad Rhenum
d, g,Jan,A,mdccxxxii. Hocepigramm*tratii-
mittere υohut
JOHANNES IHRE.
Leåor Beilevole,
! Qcuios Tuos fubit Magnetismus
Motutri, é cauflts fuis naturalibus
Brutus, quem juremeriio non ab alio>
quam cui arcana natura, inprimis
corporis humant penitus rimari cort- tigit, fub examen vocari caneres*, hl
argumenta enim hoc , quam jucundo
& utili, tarn arduo & dificiliy multa
öccurrunt> qußnifi anatom'tam, alte*
rum illum medicine oculumy infitbß-
d'tum vocaveris , nix ac né viχ qui-
dem énodare poteris ; multa etiam *
qud,quantamcunque adhtbeas operam,
ne fic quidem ad liquidum perduci
1 quednt* Eß nempe y quod dolemus t
ea mentk noßrae imbecillitas, ut qux
tanta tamque excéllenti rerum aha-
mm pollet cogüitione , ceu altera La-
mia , forts oculata, dornt cetcα , fei*
ι pfam nefciat; inque multis,
proprium naturam, modumque,
corpore uniatur , inveftiganaum
faciant, barere neceffum bdbeat. Ne
min*
wirerts igitur, quod & ego kτεχειν j
altquando , quam certi quid affirmare
maluerim; ubi vero in partes eundum fuit, illam elegerim opinionem, qua 'j
mihi ad veritatem propius accedere j
v/fa ßt, ceteris, qii£ & ip[<£ aliquul /
)habeant pvobabilitatis , auBoritatis 1 forjttan plus, rejeBis. In ilhs ,
eforo medico huc arceffere oportuit,
r/tejfecutusfum , Stablium , Hoff* i
mannum , Cofchwitztum , Burggra*
vium , Verdriefium aliosque; quibus
uti reliquds, /te te, ^ /m/tf- ramentis agit, Phyfiologi<eparsmultum
debet. Quodβ qua favore Tito di* "v
occurrant , tanquam ερμαιον il·
lud arripiam , totumque rn lucro de*
putabo. Sin vero aberraffe Tibifr·
pius videbor^ id, quodmolior, innoxii
conatus cenfuram , non fevera anim·
adverfionis notam mereri , qua es aquitate , //j/£ fateberis. eß
tam felici ingenio, ζ/? nihil ojfendat,
tiusquam incurrat? Et Tu homo, 0#
humant quicquam aTe alienum♦ FÄ
/. Ä
Φ$βφ? Φφ'φίφ Φ
>f&*m mmWo® m
W
ί
L N. J.
5-1.
\
iOminem, illud ter
maximo Hermeti a) tniraculum ma-
gnum, quisqniso«
culis animocß fub- jecerit, in admira-
tionem illico fapientiftimiCondito-
ris rapiarnr necefTe eft. Seu enim corpus affabre adeo atque concin-
ne efå&um, feu ϊξγο$£ώκ\ψ auto- mari hujus,'quo intra iunam nihil
divinius dixeris, cogitare velimus, ftupendäm Summi Opificis fapien·
tiam usque quaque obviam habe«
mus. Quid ? quod , Γι fingula fuo pretio a?ftimabimus, in microco-
Α imο
λ) ia Pymand, L, 6,
τ «ϋ ο gg·
fmo hoc s macrocofmi fui semulo,
velutin brevi quadam tabelia, na¬
tura miracula tanturn non omnia, qua? major ifte mundus hinc in-
de fparia ad creatoris gloriam-j
oftentat, non fine fvaviflimo fen-
fuum animique paftu deprehendi-
mus. Saltim , uc reliqua miiTa fa-
ciamus, cuique, vel mediocriter advertenti, ad ftuporem uscjj pa- tebit, vix uspiam per immenfum,
quaqua patet, orbem varietatem-»
opum fuarum a-que atque heic ex-
plicuiffe naturam. Etenim, ut vul-
tuum, vocis, geiluum, inceiTus,
rifus, corporis denique totiusdis-
fimilem taceam habitum, quotus quasfo quisque eft, qui non ad mo-
rum iftacn animorumque faciem,
tam mire diverfam, inque diver-
fitate variam totus obftupefcat_>?
Adeo fuo quisque impetu duciturs
ut, fatente Neuiiufio, neque aftra
tamdiverfaelucis virtutisque radios
diftundant, neque terra mater iru»
difli·
Ό |β· $
diffimiletn magisflorumatque her-
foarum fobolem exnberet, neque
Apelles Phidiasque pluribus colo-
rum pigmentisfuas variare imagi-
nes pötuerint, quam in diver£am fpeciem animum hominis natura.·
elaböravit b), Singuias, quiairifi«
nitas, receniere nonadgrediar. Vel
Silorum folummodo, quos intra^
complexum iiiutncoércuitEuropa,
quam multiplex, quam varium Sc prorfus inenarrabile mentium dis-
crimen? Quid? fi hos cum Afia*
incolis, Γι utrosque cum Afris con«
tuleris? Immane eft , quantum^
differanc. Adde mukorum, quibus
fub eodem fidere nafci, eademque difciplina irobui contigi^tam difii-
dentes faspenumero ad virtutes Sc
vitia eiTe propenfiones, ut, quod
unus omni niiu ftudioque adpecat,
hoc alter angve pejus oderit atque deteftetur. Ita dum alios ,velut a
Gratiis ipfis fa&os Sc edu&os,mira
Α ζ vides
[>) in pr-τF. ad thcarr.ing»
4 «Ü o §8»
vides comitate iingulis faeiles, ju-
cundos, obvios eile; alios huma·
nitatis adeo expertes , ut cum Mo- rycho vel Tirnone ifto μισανΰξώπω
nulli in occuriu blandi, nuili in_j allöquio familiäres fint, jure mira-
beris. Dum hos temperantia at-
que cafticate Curios omnes & Fa-
bricios fuperare audis, alios habe-
bis ut in venerem praecfpites, ita
heroas tricongios, quibus
- -
Harpyiisgula digna rapacibmc),
quique infann voluptatis ceftroper·
citi plusquam Thracica libidine-»
ventri fuo deferviunt. Eft, qui al-
to excelfoque animo grandia qua?- que ac fublimia meditetur; alius ad
plebejam damnatus condirioneriL.
humi repit, inq; vilium rerum cu-
ra «Sc cogitatione fordefcit. Ille in
primori, quod ajunt, fronte ani'
mum geftat, nullumque cupidita-
ti fu$ fucum pr^tendit; ifte vultu
magis, quam ingenio bonus aliud
clau-
c) Hor. Sat. lik2. Sat. 2. v. 40.
β gfii 5 claufum in peöore, aliud in lingva
promtum habet. Hic rubor, ille
verecundi animi color; illic frons
perfri&a & pervicax obftinatio no¬
ta tur. Hic urgenda calcaribus tar- ditas, illic inhibenda freno alacri-
tas peripicitur. Huic animus ad quidvis patiendum obfirmatus; a- lius ad impetum etiam primuiru
deficit atqoe hebefcit. Huic ver-
bo vel leviifimo bilem movebis;
alius miti fedatoque ingenio vix
unquam ftotnacho atque iracun-
dia efferveicit. Alterius fa&a hic tumido & maligno livore delibat;
qucE alius laudibus propemodum^
immodicis attollit. Quid multis?
Quod Mopfus ridet, hoc Diogenes
admiratur; & fuum cuicß pulcrum
eft; te tua, me deleétant mead).
Kcd γάξ ετέξων ε»
?ως
εχνιξέ γε φζενας έ).
Caflorgandet eqiiis: ovo prognatus eo·
dem
A 3 Vugnis,
d) C-ic,Tufc, quaeft, e) Pind.Pyth, Od, 10,
6 «§§ o. Ρ
Pitgnis* Qtiot capitum vimnt, totidem
fiudiorum
Mittet/)♦
Nec eft, quod ha*c tam diverfä-»
atque inimmenfum discrepans di-
veriorumindoles in tantum nos det ftuporem magis nos teneat mira-
bundos, unum eundemque hörni-
nem , uno etiam interdum eodem-
que pene momento, in tot tamque
varios rapi impetus* ut plures in
eodem homines, pluresgenioseffe
facile crederes. Namc$, ii primam pueritiam cum ftata setate, it hane
cum frigida fene&ute contuleris9
parum aut nihil iimiiitudinis inve-
nies. Quin vos huc venire Teren-
tiana:fabutehomines> vos,inquam>
leves Euripi & Vertumni, uc vo·
bis occinamus illud Vlyflis ad Pal«
ladem:
- - σε yä# αυτήν πανί! είσχείζ g)>
Qujsenim Protheum, quis Empu-
fam adeo mutabilem credat, ut ve«
itram f) Hor, Sat, Üb,2.§at,i,v,,26, g)Od,V»V,31
o Hl 7 ilram in moribus fumendis, po- nendis levitatem a=quet ? Eru, quid dicatifte apud Comicum ve- ftrum facile princeps:
Qtticquiä dicuiJt, laudo; id rurfim finegant, laudo idquoque:
Negat quk, ήego: aity ajo: poßremo tmperavi egomet mihi
Omnia ajjentiri: is quaftus nunc eft
midto uberrimns h).
At quid fingula perfequi conor?
- - adeofunt multa loquacem ut
DelaJJarequeant Fabium - - i).
§♦ II. Seminarium vero ftu·
pendse hujus varietatis, quatenus
ex cauflis naturalibus erui poteft,
dum pro ingenii viribus excute-
re paro, juvabit fortaffis, quo in-
offenfo pede progrediamur, pau-
ca in anteceiTum monuifTe. Quid
fint mores, quove fenfu nobis fu-
mantur, vel ex antea diåis judi-
care facillimum eft. Scilicet per A 4 propen* b) Ter,Eunuch.Aft.2;feen,2, v,20i,&c, i)Hor#
fat, üb,L fat,l,v.13« Sc14,
S «HS β fe·
propenfwnes voluntatis ad certum bo·
iiorumgenus, cum Mas , wä- turam itijunt, tum qua per conjve- tudinem aliasque caujjas morales in¬
lineuntur , /7 jam infmt, xonfir- I
mantur c or roboranturque *, haud
incommode illos denniri poiIe_»
arbitrarr.ur. Subje&um ifaque-,
ceu loqui amant, morum inhaefi-
onis eft voluntas, facultas ifta ani-
mx äyctSosLorjg; quas uti genera- tim bonum adpetit, imalum aver-
fatur ; ita, fi ad certa bonorum-»
genera deicendas , quod uno ma- \
gis adficiatur, quam alterö, aliun-
de habet. Quod non ita intelie·
äum velim , ac fi libertati illius hoc ipfo quidpiamdecederet. Quin !
potius iftis, qui hane, ultra qi/am fas eft, circumfcribunt, tantumque
non evertere allaborant, protinus
dicam
*) Debetur quidem hxc dehnitio qua par-
tem Buddeo in Theol. Mor.^pait,I. cap,I,ie£t 4·
φ, 27, fed in eo licea't tiob'is a viro ifto celeberr.
dilcedere, quod morum nomen etiam naturalibus.
prppeniiombiis ujbuamus»
ο Ρ» 9 dicam fcribirrms. In quibus Ze-
nonem cum afteclis meriro ridea-
mus oportet, qui, cum ipfumfum-
roum Numen fatali fuas caten£e,au-
fu, ftolido magis dicam an impio, illigarint, quo Ioco res contingen-
tes ipfosque adeo aftus humanos habeant, in obfcuro eile non po»
teft. Adeo fcilicet anum fuam'fa*
tidicam a), ferream iftam της ει¬
μαρμένης neceifitatem ad gravedi·
nem usque atque tuffim ubique_»
crepant, ut his, fi Diis placetju-
dicibus , de lfbero hominum arbi- trio e veftigio adum foreü. Quo iubiato,quid nobisjuris in nosmet- ipfos, s&iones noftras , mores &
fortunam porroreliqvum futurum fit, non video. /Eftuant quidem_»
atque paflim laborantCryfippusa·
liique farui hujus fati aftertores.qui
cum eolibertatemvoluntatis noftras concilient ; at ineodem h^fitantlu-
A 5 \ to.
<«) ceu Vellejo apud CIcer» Üb. I, de natura Deorum per ludibrium audit.
ι® o §6»
to. Qvorfum enim frivola iffa di-
ftin&iofatum inter & neceflitatem,
quaiifatum ipforum non iit άυτο*
τάτη neceffitas ? Ferunt hiftorici
olim Zenonis fervum commifiiTe«» |
rapinam rcaptus eil, accufatus,mi-
fer convi&us ad crucem ducitur.
Ulic in maxima corona hominum,
o perdite, inquitZeno, quis te.»
ad hoc malum impulit? O ftulte Philofophe , regeffit fervus, quis
me hoc fatqm docuit ? obmutuit-j
Philofophus, feque ilatim furripu-
it. Sed quid hos eStoa illorumque * deliria moramur ? intimos hujus ι figmenti receffus , pariterque ab«
furda , quibus premitur , plurima,
dudum viri multijuga eruditione,*
confpicui feliciilima induftria ex- cuiTere £). Nobis paucis hunc er-
rorem notaiTe , juxraque omnenu
a noftra fententia neceilitatisfufpi-
cionem i) Lcgantur, quii.iihoc negotioaccflratever-
iatifiint. Thomaiius & Buddeus; ille in diflert.de
ftoicamundi"exufl:, hic inExerc.hiii; Phil, J,deci^
roribus Stoiconim}
«89 O fit» II
ciσηem removifle fatis erit. Quam·
vis enirn voluntatem a cauffis tam
Phyficis , quam moraiibus mirum
quantumiolicitari, & verfusunum
extremorum magis quam alterum
inclinari ftatuarrms; cum illis ta¬
rnenneutiquamfacimus, qui illam
nefcio quo neceffitatis asftu abripi
contendunt, & determinationem«»
quandam irrefiftibilem,fcilicet qua a&us ilngulares,heiccömminifcun·
tur. Quafi penes nos non effet, ii
modo viribus, etiam poft lapfum-»
refiduis, uti velimus, propenfio-
nmn & appetituum infultus ha&e-
nus moderari, ne in peccata ex¬
terna erumpant. Quin imo, Γι ut Philofophi loqui velimus, homo Ti¬
bi reli&us non tantum externe, fed
& interne bene agere poteft.
§. III. Voluntas igitur ha&e-
nus libera, quod nequaquam ne- ceflitari poffit , quamvis , ne ni-
mium nobis hoc privilegio blan·
diamur,
I * «§ O $·
diarnur, ab omnibus impedimen-
tis non itidem imrnunis fit. Plu-
rima enim, qua? illam diverfimo-
de adficiant, fle&ant & in unarru
potius, quam alteram partem velu-
ti propellant , reperiri palam eft.
Qu« ut ut longa ferie adornari fo-
leant, ad duo tarnen genera, na*
turam & fortunam , vel fi mavis,
mturalia & moralia apte referri pofTunt. Sive enim mentes hu¬
man« fecundum naturam fuam χ-
quales fint atque unigen« , quod
Philofophorum multi probabiliter
contendunt, & ego qtiidem con- tendo ; feu etiam hifce feorfimL»
fpe&atis fua qu«dam efTeü pro- peniionum diverfitas, firmum ni-
hilominus manet atque indubium, corporis conftitutioni, quod varie
adeo agitemur , magnam partem
deberi. Proinde in moribus fin- gendis variis corporurn tempera-
mentis fuurn locum jure maximo relinquimus; qu« quo rite expen·
damus,
ο ι Μ
damus, quibus quisque natus fit parentibus; qua? cceli folique na»
talis indoles ; qu<£ fexus statisque ratio; qus denique cibi potusque partes fint, noiie haud parum ία-
tereft. Neque tarnen ex folis his-
ce indiciis, e natura erutis pene-
trali, rite ubique pronunciamus*
Simul fortunam, qua? iniitam natu¬
ra indolem mira μΡιαμοξφώσει fae- pius immutat, refpiciamus opor¬
tet. Huc pertinet educatio, con- fvetudo , imitatio , converiatio , honores , divicise, paupertas, hu- jusque generis alia, quae iingula-_»
ad unam vergentiam moralem, u- ti priora ifta ad naturalem alii,
nec inepte, revocant. Utrumque,
tam iftud e natura , quam hoc e
fortuna depromtum cauflarum ge¬
nus uno complexu Magnetiimum
Moralem quidam appofite fatis
nuncuparunt. Quorum veftigia_j
fecuti., ne a via λ^ωφόςφ plane_»
diicedamus, rationem tituli noftri
non
