Dissertatio philosophica, de artis oratoriæ et poëticæ sororio nexu; cujus partem posteriorem, consensu celeb. facult. philos. in illustr. ad Salam Athenæo, præside ... Magno Beronio ... pro gradu, ad publicum bonorum examen modeste defert Elias Waldius,

DEO DUCE! D1SSERTAT10

_{PHIL0SQPH1CA,}

DE

ARTIS

ORATORLE

ET

POÉT1C/E

SORORIO

_NEXU;

Cujus PARTEM _POSTERIOREM,

ConfenjuCeleb. Facult. Tbilof.

, ad Salam Athenao_,

PKASIDE

VIRO Adm. Rev. _atque

_Amplijßmo,

Mag.

Μ A

G

Ν

_O

BERQNIO»

Anteh.Poef. nuncS. S.TheoRPROFESs· Reg. ac Ord. deflgn.

PRO _GRADUy

Ad_{publicumbonorumexamenmodefledefere}

ELIAS

W

ALDI US,

_JACOB!

_FIL.

FIERDHUNDRENSIS, IßAudit.Carol. Maj.d. 1} Jun.

ANNI MDCCXXXVII.

Horis Antemeridianis.

FABIUS

_{QUINCTILIANUS}

Ltb.

X.

_Cap.

_II.

_Inß.

_Orat.

Habet

omnis

EIo-quentia

_aliquid

com¬

mune.

GERARD. J. VOSSIUS.

Lib.de

ArtisPoet. Nat.

&

_Conß.

Caput

L

Poetica

&

_Oratoria,

germans

funt forores:

ut

_quamvis

_discrepare

eas

in

non

paucis

cer-namus,

in

multis

tarnen

necefie

_etjam

_fit

S! ο Μ 35

CAPUT

_POSTERIUS,

Sororium Artis

Oratoru

&

Poi-tktf Nexum in

_ß)ecie

_β

_[lens.

§. XII.

Convemunt

_reßietfu

_{objefli, feu}

re-rum _quas

_traÜant.

Singulare!

tica fe _extendunt,

qu£,Oratoria&Poe*

_maturo

mentis_{judicioperluftrans,}

fa-cile _{deprehenfurus eil,}

vixeo-rum _{quidquam, Po5tam}

com-mode

_{foteexplicaturum,quodnon}

eo-dem _{jure fibi etjam vindicet Orator,} & contra. Res DivinasΠ _primum

ad-fpicias, per fe utique conilat, ut fua

eminentia ac _dignitate

, infinitis

mo-dis, humana _{fuperant, ita iis} Eloquen-tiam,hoc eil_{fermocinandi genus}

quod-dam _{praeilantius nobiliusve, maxime}

convenire. Conf._{fupra Cap.Prius§.X.} Hinc haut immerito ab eruditis, tam

Poetices, _{quamOratoriae,}vocatet funt argumentum

excellentiflimum,utiliili-mum ac fvaviflimum. Tot _praeterea,

G _apud

$6 Ü "Q

3É

apud gentesfacra

carraina,

tot

in

Sa-cro Codice Pfalmi, _totintra Eccleiiae

pomceria hymni, totPatrum

facrifer-mones difertiffimi,

toteorumteftimo-nia_{, quibus eloquentiam}

commenda-rint, quid aliud,quam hanc

veritatem

abunde _{teftantur?Regeris:fummusille}

gentium Do&or

Paulus

profcripfiffe

videtur omnemin facrisEloquentiam,

rationibus _{qua? apparent ι Cor. i: 17.}

Cap. 11: 1.4.13. Quod autem, non

germanam, genuinam & veram

heic

intellexerit _{eloquentiam divus}

_ApoiE

graviUimae adfunt rationes, cur

ftatu-amus. _{Certe, non} fatis admirandailla

ffcili _majeftas , creber troporum ufus,

tot _{figurata^ fententias,}

loquendi

_mo¬

dus_{per iimilitudines &}

_allegorias,

_quae

tarn in_Regum, Davidis & Salomonis,

quamomniumfereProphetarum

libris>

aliisque perplurimis facrarum

pagina-rum locis deprehendas, quidinnuunt

aliud, aut _{fpirant, quam eximiam}

e-loquentiam,tantis rebus dignam?Hine interpretesinEfaiam profitentur,ipfum

ob _{peculiare & grande dicendi genus,} rerumque,de quibusagitfublimitatem,

rnagnatn libro fuo

cenciliafie

au&ori*

|s ö i ₃₇

tatem. Immo _Hieronymus

_ά)

re hon dubitat, illurn fuifl dif*itu*tl

& urbanac _{Eloquentiseperfrut^, ler '>}

-buifle _{quidq i m in eloquio ιull i it tis}

admixtum. De Ezechiele tak' _{judi k}

um fert alicubi Dn.Friedli' ios : valuH truditione _ingenio

, itz ut r,on inimtrir'é

eüw Bomtro _{comp Ar es}

, ob julcra* enno ai & _{comparationes Mußtet·,}

M&gnamquere* rum multarum _cognitionern

Apofiolurtl

Paulum variis encomiis oroaturi _pii

Veteres, inter cetera^ _appcllant eum

fiumen _{Eloquentiae Ghriitianat &} ρ « potentemin verbis & knfibus _{b). Por·}

ro, Salv tornofler fahdiilimus , _qua

non _{polluit eloquii vi ~tque efficacia}

?

c). Vocatur dvinde Eloqu ntia donum ipiius DEIV;,interque graviiTim _spcE*

nas _{Judaeisinfligendas, numeratur}

eo-rum virorum _obrogatio,

qui in Repu*

blica _{aeque acEcclefiadiferti}

füerint?^

Quid ? neque ipfa Eloquent ae indoies

naturaque videntur ullo modo fa<ris repugnare rebus; in lllis _{quippe ex«}

phcandis & illuftraiidis , fi cl ra me*

thodo _{atque difpoiitione, (1} verbispu-ris

_{perfpicuisque,}

_{fi niimero fv vi ac}

éecenti > fi denique _{tropis & figuris}

e©n-m o ■

convenientibus utamur,

quid

_{nocet ?}

Aliter

_profefto

_{qui facit, res tam}

fan-ftas illotis _{quaii manibus traftat.}

Ac-cedit tandem fere communis Theolo¬

gorum confenfus. Ceteros uttaceam,

obfervatu _{digna funt verba Celeb.} Ja-cobi _{Rauppii, quaehane in rem Sc cir¬}

ca citata loca _{affertf): Ergo, inquit,}

nulla fuit _{Eloquentia Pauli, nulla}

_fa¬

cultas dicendi? Sane _{fuit, fed qualis}

conveniret_{Majeftativerbi Divini-&} di-gnitati Evangelii. Removet itaque a iefe & _{Apoftolico fuo munere eam}

fa-cundiam, qua fucatis argumentis &

lenociniis verborum _{perfvadeantur} quae a vero funtaliena,&

itafehabent,

Ut animos hominum afficere aut

alli-cere non _{poilint, niii iis}

_facultate

ora-toria _fubveniatur5

atqueadeomagnifi-centia orationis ac ornatu verborum

vilitas & _{indignitas rerum veletur &}

incruftetur. Dubium _{itaque non eft,} quin prurierint aures Corinthiorum liulta_{quadam grandiloquentiae}

cupidi-tate, 6c elegantia ac

fvavitate

fermo-nis demulceri _{fategerint. Paulus ita¬}

que docet, ii talis adhibeatur

praedi-candi_{ratio,crucemChriftiinanem} red-ditum

Ü ο SS ip

&tum iri. CruxChrifti &qua per

cru-cem Fuarn nobis Chriftus eft meritus►

objedum funt

dodrinae

Evangelica:,

idem _igitur

_eft

_ac

_ίϊ

_{dixiftet: Dodrina}

de cruceChrifti inanis redderetur,Gut

cap. fequentev. 4.

loquitur,

perfvafo-riis humanae _fapientiae

_verbis

tradere-tur, cum quod argumenta

&perfvafi-ones humanae non habeant

eameffica-ciam, ut animos ad aftenfum,

qualis

in Chriftianis _requiritur,

_pertraherc

poftintj tumquod

ii

hujusmodi

argu¬

menta efficeretur& humana facundia homines ad Chriftum adducerentur> fpiritus ejus nihil videretur agere, a-deoque obfcuraretur, ut

clareagnofci

non _poflet

άπό^ει^ις

_{πνεύματος και}

du«

νάμίοϋς, five vis illa &

eftkacia

com-movendi animos, quam

habet dodri¬

naabaudorefuoSp.Sand.Hacc

llle.

Hif-ce addo, _quae alicubi de

fe ipfo

ait

Gre¬

gorius

Nazianzenus,

fcilicet

fe

,

elo-quentiam,quamin

profanis

fcriptis

di~

dicerat, Divinis poftea

dodrinis

nobi-litafte, falfamque illam &amaram

dul-cem reddidiile. Hinc _prono

fluit

al-veo, jufteque colligere licet,

Apofto-ium illamfolumnimisafFedatam

diloquen-49 8! ο H

diloquentiam, fucatam nimis & _pba« leratam _{loquentiamimprobaiTe &pro} hihuiiTe. Conf. §. X. Part. Prioris.

Ouod porro Noftrx _{Philofop'iarr^}

ta«o eam, _{quae in ägendo,quam quaeirt}

contemplahdo coniiftit, traftandi ma·*

teriatn _{habest:, partim eruditorurne£*}

fata , partim P< et rum, immo ScOra*

torum,exempla monflrabui t. Elegan-.

ter, more fuo, _{loquitur Job» Gerb,}

Vtffius^). Nihil, _{irquit-, eft,quoa}non proponere fibi potesl orator ad ornandum ,

copiofifo idtxtluandum: _ρ<licis

inter-jec-E- , verum, .it, non leviter errant _y

qui απλώς nepant tjusmodi materiam ad

trätorem_{p.minere.NammultUveterum} ora«

ttoni us doceri _{^otefifinterdumufu}

venire^

ut de rebus ex int ma _{naturapetitis}

dicen-dum_{fitora torifeun/fc idtumfaccre multo}

quam Philo'o bi explanatius, _uberius,

ad commune _Judicium

populartmque inteU ligenüam accomodatius : polt _{pauca it C—} rum _{pcrgit j quamquam, ut}

dicebamus,

res _{naturales accommodcf ad}

quajtiones

ci-viles, tarnen _{neutiquatn idperpctuumeft;}

quiα etjam ron _{jropcßta fibi actione, de}

rebus ad _{Philofoj hiam fieculatricem} j

erti-ntntibus ornduus_quam

_philofio^bus

SS ° Ü 4* dam öYAtlonU flumine

edljfertåblt

orator. Conf. Part. Prioris §. I.

lit.

a.

Quod

hoc idem dePoética

eruditi

affirmave-rint, fat fuperque

evincunt

ea,

qux

fup. ad §. v.

lit.

a

&

b.

funt

allata.

Exempla fi quseras, veterum

poe-mata & orationes pervolve

&

rimare.

Tot fere funt teftes, quot Poetae

&

o-ratores. Tullius,ceteros uttaceamus,

quo non

in

orationibus,

res,

ex

inti¬

ma Philofophia depromtas,

eleganti

circumveftit orationis genere?

InPhi-lofophicis, qua non

utitur

eloquen-tia, cum fe civibus, non

fcholis,fcri-piiile profiteatur

>

Quem

fugit

Poeta-rura alios elfeEthicos, alios

Phyficos,

alios Aftronomos , Hiftoricos

alios

& _{Geographos ,}

alios

fcientise rei

familiaris aaminiftrandae,ceterarumq;

artium , nobis

reliquiile

monumenta?

Affeduum vero movendorum arean a, vix aliunde melius, quam ex

Poetis

hauriuntur.

Rerum, perfonarum

&

fadorum

laudes & vituperia3

fvafiones

&

dis-fvaiiones,ceteraque

hujus

féeneris,

u* trumqj

forum

participare,infra dicen*

da oftendent.

fi-4* i o _l

De fi&ionibus _{quid tenendum, ,} quarris ? an & hae oratorum caftra

in-grediantur?Ingrediantur omnino:fed verecunde, fed fobrie & _moderatejnec

adeo_{frequenter, ut apud Poétas. Nec}

cnim

_infigni

_{earum & utilitate &}

ne-t

ceffitate, aequa lance penfitatis, valida apparebit ratio, curinde excludantur.

Negare quis fuftinet, nudam & aper«

i

tarit _{veritatem interdum haud}

parum

ofFendere, fuavi autem _decentique

fi-éHone conditam _{optime placere,immo}

dckftare ac _{permovere? Nihilimpedit,}

inquit celebris Vir quidam, quominus

'

fabuU dulcedinem adhibeAmus ad ducendos

perfvadendoshominum animor,_quia nu-da dicendi ratio_{jqualidior molefiior(fa efi}

,

ac_{facilrfatietatem ajfert:}

quapropterora<

tores _{faepe fabcllis}

perfvaferint, quod non

foterantfevem oratione. Quam facile

fi-<ftione eo Davidem _{perduxit Nathan} >

ut, fuorum peccatorum memor,

fin-ceram _{ageret poenitentiam ? Salvator}

Nofter _{fanftiflimus, parabolis &} fimi-litudinibus ufus eft _{, ad codeftem fu->}

am _{do&rinam animis mortalium faci«}

lius inftillandam. Tliemiilocles

Athe-nienfibus, ne magiftratus mutaretur,

fädlio-» o i 41 fi&ione de _vulpe

_mufcis

obiita

per-fvaiit. Menenius Agrippa

fifta &

blan¬

da narratione de

membrishumanisad-verfus ftornachum

confpirantibus,ple-bem Romanam , cum in montern

A-ventinum _{feceiferat, in} urbem

revoca-vit. Demofthenes, populum

Atheni-enfem fabula ab ovibus, lupo canes tradentibus fumta , ne Oratores

Ale-xandro dederent,dehortatus eft. Ora¬

tores, _{porro, quando mortuos ut}

vi-ventes, mutuoque loquentes

introdu-cunt; _{vel, quando rei,}

ratione

defti-tutx, fermonem,intelligentiam

aclio-nemque hominis

tribuunt,

an

haec

a-liud _{quam fuaves funt}

_fiftiones?

Tan-tze _{itaque cum}

_{fint utilitatis}

_ac

neces-iitatis, frequenterque

fatis

a

praeftan-tiifimis _ufurpatae

_{oratoribus, illas fibi}

folis vindicare _hautquaquam

_debent

Ppéta^

a) Jac.Rauppius Lib. IILBibliotb.Port,

Comment, in Ejaiam. b) Idem Comment,in Efiß.Pauli adRom. c)Job.IV.46.

d)

Ex~ ed.IV.10.11.1z. e)Efa. HL _3. conf. Raupp,

Comment. in _{Efai. f) Comment.ini.Cor.} βαρ. ι. g)de Rhet.Hat,

&

Conß.

cαρ.

IV,

§. XIII.

Poetica & Oratoriet,ex iisdem fontibus argumenta eruendo , eodem modo

res _{fuas probant.}

Certum _{aliquod thema feu}

ma-teriam eandcm , fi animo mediten-tur Orator _{Poötaque , mirari} con-venit , quam pari ratione in

illa

ex-plicanda, procedant. Ex iisdem enim

locis _{argumenta faepenumero petunt;}

feu fuerint illa _{artificialia,feu}

inartifi-cialia; Sic e. gr. probaturi: an resfit,

exiftentiam _{utique monilrabunt , a}

rei , de _qua fermo eil, vel

adjun-dis , vel efledibus, vel cauffis

ii-milibusque. Ad quzeilionem quid res

fit, definitionem, genus? fpeciem,

partesque inquirant, neceflum eil.

Sei-re velis _{qualis fit? rationes ab} attribu-tis & _{adjundis adhibebunt follicite.}

Deum laudatur^ non alia infiftentvia>

quam diligentiflime ipfius

inveiligan-do attributa _{effeclaquei In illis}

confi-derandus ut Ens fummum _,

indepen-dens, sternum, _{omnipraefens,}

omni-fcium, &quae reliqua : In hifce,

lau-dabunt , in creando, fapientiam _\ in

gubernando,

providentiam5

in malis

repre«»

8 ö i 4f

reprehendendis, fummam

juftitiamj

in _{peccatis tolerandis}

_admirandam

lon-ganimit^tem, Paritcr

in

homine feu

perfona laudibus

ornanda iisdem

locis

& rationibus utentur. Hasenim

erue-re poiTunt, _{partim ab}

adjunftis

_exter*

ms, patria fcilicet, nomine, genere,

educatione, ftudiis, ftatura, forma,

fexu,viribus &c.p rtim internisj

qua-lia funt animi _{bona, virtutes nimirum}

& artium _{fcientiarumquenotitia: par¬} tim ab effedlis, oftendendo, quantum

perea, quae domi forisque

magnift-ce geiferit, _{faluti fuae & aliorum,}

glo-riarque imprimis Divinae contribuerit-.

Fafta commendare _poiTunt , nunc a

cauifis finali&efficiente, nunc

acom-paratione, nunc

ab

adjundtis,

tempo¬

re fcilicet, loco, occafione, utili,

ne-celTario, honefto , & pluribus aliis. In rerum, utpote urbium,regionum,

fluviorum ,plantarum,gemmarum &c.

in virtutum, jultids,

prudentis,for-titudinis, _{temperantiae &} ceterarum

prsconiis, par

procedendi ratio.

Et-j m invituperationibus,

ubi

laudatio-nutn inverti poiTunt _{argumenta. Por*}

ro, fi fvadeant^vel diffvadeant,ex

4<* β o g

iuncftis _{rem, poffibilem, vel}

impofli-oilem, ab _ipfius natura & legibus,vel

honeilam vel _{turpem, utilem vel} inu-tilem , parvi demum aut magni mo-menti , reprjefentabunt ? Quid ?

Ne-que in argumento didadlico difpares

funt Poéta &Orator. Sit e. _gr.thema:

Studiofum fedulo _{invigilare debere}

li-tens,nec fotnno nimis

indulgere.Com-mode

_hocuterque

_{probabit, partim a}

definitione & _{conjugatisjdicitur enim}

a _ftudio,

propterea omnem fomnolen-tiam _{fugiat: partim a cauifis, Sc} qui-dem vel _{efficiente; fuos parentes,prop}

motores, pr^ceptores, curis Sc labo-ribus videt _{femper occupatos,haut} a-liter_{ipfiquoqueconveniet: vela} cauf-fa finali _{5 tendit ad ipfius falutem Sc}

.promotionem: vel a formalij eil per-fona variis ornata _{privilegiis, quorum}

nemo _{qui ofcitanter & fomniculofe}

fegerit, quique Vacunx magis,quam

Palladi , litat, particeps reddi _pote¬

nt: _{partim denique abenumeratione}

partium5 intelledlu, _voluntate, me¬

moria Sc fermocinandi facultate gau-det, _{qua: affiduis laboribus, adeoque}

. crebris

vigiliis habitum acquirunt. Sic (i ililo

■ Ο Μ 47 ίι ftilo _ligato

_perorandum

cffct

_argu¬

mentum de Philofophia, annon

quid,

&anfithaec

fapientia,

monftrare

debe-res,quem

deinde

au&orem,

quäle

fub-jeftum,

obje&um,

quas

partes, quem

finem, quantamque

habeat

utilitatem,

confiderandum, tibi föret ?

& fic

in

ceteris.

§. XIV.

lisäem

_{argumentatiombus}

_utuntur.

Parumforte efficaciae & utilitatis rationibus ineft, fi non fobriaveraquc

accedat _argumentatio ,

iine

qua,

in-ftar teli erunt, quod

fruftra

manu

ge-ras _{5 aut} gladii _{, quem}

vagina

inclu-fum teneas. Oratorum igitur ac Poe¬

tarum fcripta

pervolventi,

varia

oc-current

argumentandi

_genera: utpote

fyllogismi,

forites,

entymemata,

di-lemmata, aliarque

ratiocinandi

formac

non _paucae,

quibus

hi

auditores &

le-ilores fuos , de rerum

docendarum

veritate convincant. Quanquam

in

hifce tarnen, pro

modulo

artis, ita

verfantur,ut non

perfedas

logicorum

femper

fequantur

regulas. Nec

enim

fubtili, & ficco, fed populari &

fu-fo dele&antur genere

dicendi.

Nofce

%% Η ο Μ

tarnen £as

_debent,

_{ne inanibüs verbif}

fruftra luxuriet oratio*

§. XV.

Rationibus haud

_diverfis

_affedus

_exet»

tant & _compefcunt.

Optandum, ut ad veritatem im* motis rationibus _{firmatam,pronis da«}

tim voluntatibus _{animisque ferrentur}

mortales. Dolendum autem multo·» ι rum tam _{perverfam efle indolem}

* ut

licet meliora _{videant, deteriora tarnen} fequantur. Voti _{itaque ut compotes}

fiant NoftrsE forores , vi quadam _ma¬

jori ipfos aggredi conantur : aiFe&us quippe ciendo ac _{movendo, quos> ceu}

ftimulos ad _{honeftatemjmentibus hu*}

manis infevit rerum creator _optimus# ,

maximus* Idcirco_{j utper aptas&}

ar*

tificiofas _{deferiptiones, vivam animis} imprimant rerum _imaginem > omnes

eloquentiaenervös intendunt._Deinde*

ad hoc arduum _{negotium non}

_frigid

di accedunt Oratores ac _{Poetae: fed}

iis _{omnino, quibus auditores}

accende- ä

re _{velint, exardefeentes afFedibus.Hic}

ignis,niii a tali_{igne> non concipituri} frigus dicentisaufcultantem_nunquam inflammabit. _{Adha:c, auditorum}

Μ ° S 49 nios, inclinationes &

indolem

ut

be%

ne cognofcant,

magni

intereft. Quis

ignorat, quanta

fit Horum

diffimilitu-do _{, quanta varietas?}

_{Agreftibus ho«»}

minibus corneae in pedore

plerumqj

fibrac, nec iisdem capiuntur

rebus

ju-venes, quibus fenesj non

Sveci,

qui-bus _{Galli, & fic porro:alics}

_iracundia

adeo feroces _{reddit, ut prius e cautCj} quam eorum oculis lacrimas

exprimas;

alii ad commiferationemmaxime _pro-*

ni , alii ad iram frigidi,

alii

denique

tanto _{ftupore ab educatione}

laborant,

ut _{dixeris, ad omnem ferme}

animimo-tum eos occalluifie. Porro, iisdem

ar-gumentis Poeta, quibus Orator,

me-tum , pudorem, annulationem _, gra-;

tiam, iram, invidiam, amorem,man*

fvetudinem, clementiam, odium,

in-dignationem ceterosqj

afFedus

velac-cendit,vel _{compefcit. Cum}nonexigua,

ad hoc _probandum,

_exemplorum

far-rago ad manus

eilet, hifce

tarnen

ad-ducendis , temporis maxima anguftia

urgente,

iuperfedere

nunc

cogimur.

§.

XVI-Poet# ac Oratores

tundemfere

rerum

grdinm _fervar/t.

era-Impefatori non

fatis eft,

rmmerofas

elucere _{copias: certe,in}

_ordinemillas

nifi _{redigat, praepoftere}

omniainprac-liando _{fient, hebefcet tclorum acies,}

bellantiumque ardor

infringetur,

im-mo _{absque vidoria} pugnabit. _Par

eft

indicendoratio: nifi ordo _optime

fer-vetur, inftar navicular , inter varios

ventorum_impulfus, redore

deftitutae,

fluduabit oratio: _{neque res, quac}

pro-ponuntur, poterunt

commode

perci-pi, fed ut ipfe, qui

informaturus

eras,

velut nofte _{ignotis errabis}

_locis;

_ita

qui docendi erunt, in priftino

erro-re _{relinquentur, quin}

&ipfaeloquen-tiiE _{vis atque pulcritudo inde}

deflore-fcat, neceiTum eft. Eft autem ordo

vel naturalis, vel artificialis. Illeea,

quae tempore, loco,

dignitate,necef-iitate _{priora funt,coniiderat, remque}

antedefinit, dividit deind^,

proprie-tåtes, cauffas, efiedus & finem

deni-que exponit.Hic anotioribus ad igno-ta, abeffedis ad cauftas, a

proprieta-tibus ad naturam _{, a partibus demutn}

ad totum _{, progreditur. Uterque}

in

utraque eloquentia locum habet. Na¬

turaliutiturIfocratesinlaudatione

agora?, ea coniiderans, qua: ante

na-tivitatem , in nativitate , in vita, in

morte _{, & demum} poft _mortem,fadta

fuerant. Pariter Ovidius, in illo

cpe-re , _quo omnia _a

mundi

incunabulis,

ad fua _{usque tempora ,}

_convenienti

narrationum _{ferie, connexuit.} Pifan-der , Grscus Poeta, & olim hac

me-thodo _{ufus; utqui, teile Macrobio,}

univerfas hiilorias , _quae mediis Omni¬

bus feculisad _{ipfiususqueaetatem}

con-tigerant, in unam feriem coadlas

re-degerit, & unum ex diverfis

tempo-rum hiatibus corpus effecerit.

Arti-ficialem adhibet Cicero,

laudansPom-pejum ob fcientiam rei militaris, ob virtutem,audloritatem ac felicitatem.

Homerus, Virgilius, Epicique illi

o-mnes,_qui Ariilotelis principia fequun-tur, a mediis incipiunt. Quare

Ma:o-niden laudat Horatius *) quod Nongcminobellum Trojanumorditurabovo.

Cujus inverilonis concinna: non alius

eilfinis, quam ut in rebus antea no¬

tis , novitate quadam & admiratione

animi audientium teneantur _fufpenii, & iic excitetur attentio. _Magno

au-D tem

S* SS o H

tem non minus _{judicio, quam artifi*}

cio heic _{opus , ne, ex perturbata}

ferie , fiat aliquod monftrum &

con-fufum chaos, Ovidiano non difiimile,

de _{quo is ait:}

erat&tellusyiUictfPontus&JEther„ Neque videtur adhibendus hic ordo promifcue , & in quovis argumento.

llbi vera Hiftoria, Chronologia,

Ge-nealogia, ceterzeque atemporum nexu dependentes veritates

funt

traden ds,

& _{explicandar, naturalem, utpote}

per-fpicuam magis , ipiisque rebus

conve-nientiorem,eligere fas erit. Nec

difpi-ji ferme_{partium collocatione}

thema-ta fua _{pertradant Poeta & Orator.}

U-terque enim &narrant,& proponunt,

&_{confirmant, & confutant, &}

perora-tione demum claudunt. Nexumvero

& hic fororium nunc_fingillatim

brevi-terindicabimus. Primum _{itaqj prodit}

$. XVII. Exordiuw.

Quam accurate in hoc verfari

o-porteat , vel exinde judicare licebit>

quod cum fermocinariincipit Orator,

tummaxime fervida eft attentio

audi-iorum.Unde_{fit,utquaeinitio dicantur,}

h«ere-ss © η π

bsreantaltius infixaanimisauditorum.

Qui fi in limine jam ila tim

offendan-tur, _{applaufus in ceteris}

forte

fruftra

fperabitur. Poets igitur ac Oratorj,

anitnos _{eorum, ad ea, de quibus}

di-cendum, _{prsparare incumbit; &}

qui-dem _{, iisdem rationibus, fuam nunc}

dicendi facultatem _ingeniumque

exte-nuando_{; nunc virtutis fe afliduos eile}

eultores , pacis & concordis

amato-res _{, fincereque in rempublicam}

affe-&os, modefte _exponendo; nunc au-ditorum _{virtutes,dignitatemque} com-memorando; nunc denique ipfius ma¬ teris excellentiam _{, & utiiitatem} ex-tollendo. _{Quid > Eadem exordii}

fu-giunt vitia, easdemque fe&antur

vir-tutes. Ratione _{itaque quantitatis, ne} (it nimis _{longum5 fed}

mediocre>eam-que habeat j ac veftibulum ad sdes*

caput ad reliquum corpus ,

propor-tionem : ratione_{qualitntis, ne vulga¬} re _{, alienum & longinquum nimis;}

immo ne obfeurum, affeduofum,

lu-minofum ac _{grande ; fed ipfi} cauflae

conducibile, ex natura rei intimisque

vifceribus _{depromtum , peripieuumy}

verecundum & _denique

_fubiniifum*

54 ^ ° Η

Poeta _{pariter ac Orator obfervabunt.}

Exordium _preiTo

_plerumque

_pede

fe-quitur

XVIII.

Narratio.

Quae quantamhabeatin

utroq}foro

neceifitatem , ejus haud obfcure

inii-nuat _{defcriptio. Eil namque rei}

com-memoratio a _{principio ad finem.}

Vo-catur _{etjam rei explicatio,}

conilituen-daeque fidei fedes & fundamentum. Si¬

ne hac _itaque , rebus antea

incogni-tis, deniis in tenebris tota , tam

pro-fa,quam ligata , oberrabit oratio}

im-mo ii ha*c non _{adfuerit, vix}

commo-dam , & ab omni _parte perfedim,

formabis tibi _{Propoiitionem}

, inde

tanquam rivulum ex fuo manantem

fönte. _{Porro, Noilrarum circa hane}

eadem eil cura _{, idem negotium : ut}

fcilicet , ipfius rei cum antecedentia,

tum media & _{confequentia, fuis cum}

circumitantiis _{exponant. Prsterea,}

non nimis vel _{longam,vel brevem,} fed mediocrem , & fuavem,&

veroii-milem & _{perfpicuam diligit utraque}

narrationem. Huic _{proxima eil}

fH © St yy

$. XIX.

Propofitio.

Per _{quam nihil}

_aliud

_intelleftum

_vo

lumus, quam brevem

omnium

dicen-dorum _{comprehenfionem.}

_Appellatur

alioquin fumma & baiis,

ad

quam

fin¬

gula, quac inuniverfo

themate

pertra-ftantur, tanquam acus

nautica

fuum

ad _{polum, dirigenda. Heic, ut Ca¬}

put & fumma totius rei, dequa

nobis

fit_{agendum, exponiturj per fe facilc}

patec, quam Noitris fit

neceflaria.

Vir-tutes, feu proprietates, in proponen-do, easdem requirunt ambas 5 nempe,

ut fit _{perfecta, hoc eft, omnia, quae}

in caufiam incidant,_compledbatur

fuc-cindle : brevis, ne faftidium creet:

perfpicua, ne

fua

aut

fubtilitate,

aut obfcuritate, _{quo tendat, nosreddat}

incertos.

§. XX.

Confirmatio.

Propofitam rem

fuis

rationibus

fir-mare , &debito explicare modo, non

ad Oratoremfolum,verum Poétam

et-jam

pertinere

,

manifeftum adeo eft,

ut nulla prorfus _egeat

prcbatione.

Quod hoc

in negotio

iisdem hic,

y<f

* o ®

bus _{Orator, uti poffit arguméntis, tt}

antea diftis _{quodammodo conftare}

ar-bitror. Eorum autem ordinem &

ftru-tiluram _{quod attinet, nefcio, quid}

ob-ftaret, _{quo minus, re ita exigente,}

idem cum Oratore heic faciat Poéta ,

ea _{videlicet, quacinfirmiora videntur,}

in medio _{collocando; firmiora &} for-tiifima in _{principio & fine $ quo} faci-lius horum _{virtute,vi & efficacia vin¬}

dat, triumphet.

§. XXI.

Confutatio,

Modus rationes contradicentium diluendi, quanquam, pro rerum di-verft natura, in Oratorio foro diver-fusiitj adeo ut, nunc ipfius rei im- V

poilibilitas, nunc abfurditas, nuncre-pugnantia, hisquefimilia, fint

demon-ftrandaj inde tarnen, _quid impediat,

quo minus argumenta, quibusOrator

confutat, diluit, refellit, in

Poeta-rum _{etjam caftris valeant, locumque}

inveniant, non videmus. Immo,

e-tmdem in refellendo fi ordinem eilet

fervaturus Poéta _{$ rationes nimirum} mediocres

_{fortiifimasque}

_primum

ag-grediendojquo leviilimae deindeeo

S O Η Τ7 tilius vidas darent manus, teftesque futurae_{eflfent, fe viftorem ex}

_acie

de-cefiifle : an ullo modo in fibi pofitas

leges peccaret,

merito

dubitamus.

§. XXII.

Veroratio.

In _{perorando Poetae}

quid

incum-bit? idem _quod

_{Oratori. Certe}

_{, ut}

hic _{fupremus fit}

_{congreffusjita}

_omnes heicnervös intendit,omnes eloquen-tias fontes _aperit,

_aflredus

_ut

_excitet,

resque fuas

inculcet

cum

efficacia

* fortifiimas _{etjam colligit}

_rationes,

&

fparfim dida coacervat,

inque

unam

confert aciem, _{quo uno}

_fimul

impe-tu vincat, propofitumque

afifequatur

iinem. Quae etjam

caufla eft, quod

in

_{Epigrammatis &}

_{minutiorlbus poé«}

matis, circa finem locum

habere fö««

leant exftantiora acumina & lepores* Nonnumquam

fimplici

quoque

åveutt-tpaÄcLito<ret poématis

claufulam

impo-nunt vätes 5 quod fecit

Virgilius in

fine _Georgicorum.

XXIII.

Circa

_ipfam

_literarum,

_vocum

& fen*

tentiarum_{juntturam conjpiiua}

Noßra-rum harmonia%

w & m

Inter _{illam, quam Poétae &}

Ora-tores _{fedantur, vocum Sc fententia·} rum _{conncxionem, magnum quidem}

novimus efle difcrimen _{, interim ipfo}

iine _{confpirant. Quid enim hac ipfa}

jundura aliud intendunt, quam ut

oratio _{apto cohasreat nexu, & fuavi}

facilique liuens curfu leniter in aures

animosque audientium fe infinuet.

Hinc _{voces,verbaque invicem ita per¬}

mutant & _{collocant, ne quid fonum} efficiat _{hiantem, durum &}

confrago-fum,pronuntiationemqj

reddat

infua-vem acdifficilem_{j immo ne minimum}

fit, quod aurem offendat. _Frequens

itaque vocalium Sc confonantium

con-curfus, _{ejusdem fyllabae} ac vocis

re-petitio, hisque fimilia, in utraque

dis-plicent eloquentia. Quod dum aiTe-ritur, extra decorum tarnen ηon de¬

bet extendi hacc

_{άκξίβeia.}

_{Hiatus enim} ifti, _{concurfusque iiterarum,} atroces

item voces _,

_{fententiarumque}

disje-diones maximo interdum _funt

orna-mento, Sc arte

_aliqua

_conquirenda.

§. XXIV.

bJumerum

_fuavem

_&

_elegantem

Amdnt.

Quamquamlongediverfum & to¬

to, quod dicitur, ccelo a fe invicem

diftantem _{, iedantur Poetica &}

Ora-toria numerum _{j num putas tarnen,}

de oinni _{prorfus nobis heic}

defperan-dum efie concordia &amicitia?

Mini-me. Certe _{utruraque dicendi genus}

conjurato quafi odio fugiunt lllud,

quod

α'ρρύ&μ,ως

cadit in oratione: feu

ex _incommoda vocum _juncfiura

a-fperum aliquid exfurgat in ipfo fcno:

feu ex uniformi _{periodorum ac} ver-fuum modulamine _{peccetur contra}

gratiam varietatis. Et licet

oratori-us _{magis fit latens nec adeo} cano-rus & _{exquifitus, qualis in}

poémati-bus, numerus tarnen efienon definit.

HincaRhetoribus vocaturconveniens

fermonis modulatio & fonus,metrum imperfeftum , fvaviterque ingrediens

fermo. _{Λ/, inquit Cicero , in}

dicen-do _{numerofum putamus}

, non quod totum

conßat e numeris , fed quodnumeros pro-ximc

xime accedit. Porro , Poeticus ex aptä

concinnaque pedum, adcertas&

defi-nitas _{leges, combinatione oriturj}

ora-torio idem fere accidit; ex varii enim

generis,invicerrque libere magis

per-miilis _{pedibusexfurgitj qui tarnen ita}

peripicuus erit, ut ab ipfis

auribus

ex-tremum _fempcr exfpedantibus, bene

fentiatur. _{Quid > noftrae fententiae} haud parum roboris,interalia, etjam

hoc Ciceronis effatum addit: Jssec in

numeris_{magisy quam inreliquis orationis} ornamentisy eadem cum faciamus, qua

poetay effugimus tameninorationepo erna*

tis _{fimilitudinem« Eft enim inutrocfotfma«}

teria& trattatio _{, materia in rebus}

, tra·»

ttatio in collocatione verborum.

XXV.

Decorttm

_{fummofludio obfervant.}

Decorum, de _{quo heic nobis fer?}

inö

_{eft,partim in}

_{eo confiftit, ut}

uni-cuique fad:oj perfon$,& rei _per fuam

naturam _{ipiis competentia , rite}

at-tribuantur : _{partim > ut omnia}

verbis

appofitis, tropis & fchematibus

nien-m ö sn τ*ι

niemibus _{fcxprimantur,}

_Sic

_alia

_aliam

ietatem, conditionem, fortunam,

na-tionem, ftudia , patriain,

&

quae

reli-quaj aliae proprietates

hane

magis,

quam illam rem,decent.

Sic

alia

itilo

fublimi, mediocri alia , aut humili,

depingenda. Quae

jucunda

funt,

ver-bis & iententiisfuavibusj _quae atrocia,

afperis5 quieta

fedatis

j

ardua

grandi¬

bus & fonoris } triilia exilibus j hor¬

rida demum _{ftrepentibus,}

_iibilanti-»

bus &

_confragoiis

_efferenda

_erunt.

Quid magis incongruum,

&

ftolidum,

quam ii fadla, fermo,

affe&us

, mo¬ res, hujusque generis alia, quae

vi-rum decent, ea ad foeminam, quae

fe-nem _{, ea} ad infantem, _quae fortena, ca ad timidum, _quae prudentem, ea

ad incautum, quae pauperem ea ad

di-vitem , & fic inceteris, mutata quaii

perfona, contra

ipfius rei

indolem,

transferantur?Nec minus in decorum

ille _{peccabit, qui, rem tenuem}

defcri-bens, verbis haut vulgaribus, fed ma-gnificis &

fonantibus

j

tropis

fplendi-dis} figuris

exclamantibus,

interro-gantibus,fimilibusq?

exfpatiatur.

Quam

<5i m o a

autem hujus _tam arduae rei

obfervarr-tiifnni fuerint Poetae ac Oratoresj qua cura, quo labore , annifi

fint,

ut

in

hac tanti momenti re, fuasrite partes

exfequerentur ,

exemplis &

teftimo-niis innumeris , fi res exigeret, faci-le oftendi _poftet.

§. XXVI.

Puritatem &

_{Perfoicuitatem}

_feflantur.

Quam grata & accepta

eft Oratio,

qua? & incorrupte

loquendi

tenorem obfervat, & vocum fententiarumque evidentia ac perfpicuitate utitur, _tam

ingrata prorfus ac deformis,immo

in-utilis & abfurda eft, quac hifce

virtu-tibus deftituitur. Hinc vides, quam

concordi odio _{utriusque eloquentiae}

veri amatores omnia puritati _atquc perfpicuitati

inimica

profequantur.Ta-lia funt barbarn, peregrina, fordida,

an-tiquata, obfoletn, obfcura, ambigua,

ni-mia _{fententiarum brevitas, circumduft&} in _{immenfumperiodi} , frequentes & jufio

longhu produbla parenthefes, tenebricofa

& nimis crebraadagia, anigmata, hujtufe

moneta alia orationis deeori & claritati

repU'

refugnAntiA-, a

quibus

in

oinni

fermone

eo magis

abftinendum

_{, cum per}

ob-fcuritatem contra ejus finem

pecce-tur s ita enimloqui debemus, ut

in-telligamur. '

§. XXVII.

Ornatu non multiim

diverfo

gaudent.

Non _{plus ferme}

_{fplendoris ccelum}

a _{fideribus longe lateque}

lucentibus;

exercitus a fignis, haftis,

diverfi

_ge¬

neris armatura₅ domus _a

magnificen-titfima _{ftrudura, ab imaginibus,}

fpe-culis, aliisque eximiis^

ornamentis;

hortus _{denique ab admiranda florum} arborumquevarietate,accipiunt,quam

ornatus , dignitatis & pompa?,

fo-luta & _{ligata oratio, a}

_figuris

tropis-que. Hinc

ab

ipfo Cicerone,

in

cla-ris oratoribus,vocanturorationis for¬

ma?, pigmenta,

lumina,

flores,

ftellae,

ornamenta. Hifce enim Noftrae

indu-tae,tanquam in regia vefte

enitefcunt

ac fuperbiunt _$ iine

his veluti

plebeja:

in iitu & _{fqualore jacent,}

_immo

nu-da?,omnique animos

deledandi

moven-<?4 91 ö a

movendi vi deftitutae oculis noftris

cumcontemtu_{objiciuntur. In his}

fum-ma eloquentiae fuavitas _{ac elegantia ii«} ta eft. _{Rimare, qua poilis, diligentia}

& cura Oratorum _{fcripta: vix ullos}

deprehendes tropos , figuras &

or-namenta _{, quae in Poetarum fcriptis} non _utramque

faciantpaginam,quam-vis tarnen in hifce _{majori, pro genio}

artis, cum licentia. Idem _utrobique

ornamentorum munus ac ufus : adeo

ut, _{quae in profa , orationi majorem}

evidentiam, venuftatem, ornatum &

dignitatem conciliantj quae, eam

vo-lubilem, concitatam , magisque

em-phaticamreddunt jqUcraffedus pro re

nata vel excitant vel fedant _{5 quae} de-ledlant, quae demum ftilum fublimem, mediocrem & humilem _{faciunt,eadem}

omnino in _{ligata praeftare poilint}

ac

efficere. _{Exemplis haec ipfa, per}

iingu-los _{tropos, eorumque fpecies &}

affe-ébiones, periingula, tam verborum, quam fententi^rumfchemata, eundo,

ftrmare _{jucundum foret: Ted multa &}

varia fatis hanc in rem a nobis

colle-&a, ob diftas cauflas excludere nunc

cogimui\

?

xxrar.

In

_prommtiatwne

_Noftrarum

_haut

parum elucet amicitia,

Orator ac Poeta detnumin publi¬

cum _{prodeunt &fua, quac}

fuerint

mc-ditati,pronuntiant.

Quo

in

genere ea« dem _{utrique obfervanda}

_incumbunt.

quac fere huc redeunt, ut

ipfa vocis,

oculorum, vultus, manuum,

totius-que corporis moderatio

fit

rebus,

qua proponuntur , accommodata.

Hinc

grandia cum majeftate quadam ,

tri-«

ilia & _lugubria

_flebiliter

_,

_emphatica

cum _{emphaii declamabunt. In}

exor-dio voce _plerumque

iubmifia &

vere-cunda 5 in perorando excitatiori Sc

altiori j in fuadendo , monendo &

docendo _gravi 5 in laudibus

magnifi-ca & fublimi uti debent. Vultum

hi-larem induunt > quando res lastasj

triftem , quando

conturbatas Sc

mce-ftitias _{plenas; feverum,}

_blandum,

de-miflum, _{quando fpem,}

_favorem,

me-tum, indignationem

exprimunt.

De-um _{orantes, oculos ad coelum}

alleva-bunt: _pudorem> negligentiam ,

66 il o ^

ftidium _{fignificantes, in terram} de-jicient. Manus, pro diverfa

dicendo-rutm _{natura, nunc} extendendae,_nunc

attollendx. Eft _{quoque capitis,}

hu-merorum brachiorumque decora

qua:-dam _{moderatio, fed hifce, quac oris,}

vultus , totiusque corporis

confor-mationem _{fpedant, cavendum in}

u-traque eloquentia , ne quid

fybariti-ci _{, fcenici & gefticulatorii infit.}

Quod veterum eloquentiiTimorumj

eadem hac de re fuerit

fententia,in-de _{partim colligere potes ,}

_quod

pronuntiationem tanti fecerint , ut

illäffl , quae geftibus fit, corporis

e-loquentiam & fermcmem : qua?

au-tem ore, orationis vitamj (firte

qui-bus _{eloquentia efiet emortua} , iine

fenfu, fine motu,) nuncuparint: par¬

tim , quod iisdem corporis bonis

& Oratorem & Poetam inftrudos

ef-fe velint : habeant nimirum vul¬

tus, oculos, manus ejusmodi,

qui-bus omnes fere animi _motus,

o-mnes affeitus _{depingere 8c}

fignifica-re _{queantj lingva} polleant

expedita,

tar-9Β o ■ 67

tia_{5 voce gaudeant fuavi & canoraf}

quam pro rerum dicendarum

indo-le moderari _{pofiint & fiedere. In}

hifce omnibus , nefcio , quae

occul-ta _{eloquii lateat vis ad}

_afFedus

ex-citandos, _adeoque ad

perfvadendum

& docendum multum conferens.

Haut _parumitaque

_intereft

_,

_hifce

do-nis munitus ut fit _{eloquens : impri«}

rnis cum plurima forte _pars hominum

fenfibus externis _regatur ,

auribus-que adeo & oculis plerumque prius de rebus _{judicet, quam mentis acu^}

mine in earum intima _{penetrare va·«}

leat. —

§. XXIX. Fine demum

_conjpiranl.

Stridiori in _fignificatu,

_(i

_orato*

riam_{Poeticamque, quo praecepta,}

ce-teraque multa,

ad

orationem

rite

for«

mandam, facientia, compleduntur,

accipias,

fruftra refpedu

finis

harmo-niam_{quaeris. Latiori autem, ut}

_ipfam,

&. _{quidem utramque}

_eloquentiam

in-cludunt, ita eundem intendere

finem

tam_{ultimum, qui eft}

perfvadere

&

do-cere, quam

fubordinatum

>

in

<58 Μ ©

élatione

_aflfeduumque

_commotione

confiftentem, arbitramur. Quod mo¬

vere & deleftare _{debeant, certo}

cer-tius eft: quum vix, fine his

adminicu-lis _{feliciter, & cum fuccefiu, doceant} & _{perfvadeant. Erit igitur} £loquensjx\-quit Tullius, is,qui ita dicet,ut probet,

delettet IS_{flettat. probate}

_necejfitatis

_ett, delett_{are,fvavitatia, flettere vittoriaynain} id unum ex omnibus ad obtinendas_caujfat

fotefiplurimum. AnautemOratoris et-jam eft docere, &Poétae perfvadere?

Quatenus Orator late adeo fuos ex-tendit _{terminos, utipfumquoqjgenus}

didacfttcurrr: Poéta, ut _genus

demon-ftrativumac

deliberatlvumcomprehen-dat, hoc videtur

_pofte

_affirmari.

Eas-dem enim res,non raro eodemmodo

ac rationibus_qvum

tra&entjconclude-re _utique fas eft, _{quod eundem finetn}

Intendant, ac _{refpiciant. Dicis: hicta¬}

rnen finis _{nequeultimus,neque} idone-us fatis: _{quia multa adeo funt,quibus} hoc fit commune. Sic_Philofophus

do-cet, Arithmeticus numerorum

do-&rinam, Mathematicus _{figurarum, &} magnitudinum, Phyficus rerum

natu-talium,& fie porro. Quid?

Pecuniae,

m β g

gratia & au&oritas, recordatio meri¬

torum,venuftas fimiliaqueperfvadent.

Fatemur hoc: Noftrar tarnen _{fuis par¬}

tibus _{longe diverfo funguntur modo,}

ornata fcilicet & numcrofa _oratione,

fingulari delecftatione, afte&uum de-nique commotione. Inftas: hic finis pendet ab eventu, _{ergo rejiciendus,} Pari autem telohoc_{retorquendumeft:}

fanitas _{aegroti non eil in manu} medi-ci, ergo fanitatem intenderje nonde¬

bet. Viftoria _{pendet abeventu, ergo}

Imperator pro fine eam non habcbit.

Hae ambx

_difciplinae

_funte

numeroar-tiumconjecfturalium, qu«xquamquam

munus fuum redle _{exfecutae, eb} ex¬ terna tarnen _{impedimenta finem non}

femper aflequuntur. Sufficit igitur,

ut _pro

effe&u

_{omnia attentaverint. Si}

omnia fecerit _{medicus, utfanaret,}

fu-as _{peregitpartes5 etjam,damnato reo,}

Oratori conftabit _{eloquentiae laus,} Ci omni ufus fitarte.

_{Porrp, elucet}

Noftrarum in fine fumma_{amicitia, eo}

quod nihil nifi honefta & utilia

doce-ant,^perfuadeant.

Omnes

itaque,qui,

aut75 mSctvcv lucrum & _gloriam

quac-runt, quid

juftum,quid injuftum,

quid verum

jo ϋ β

H

verum

falfumque

_{parum curantes,}

aut, qui vix aliud

intendunt,

quam*

tit vana voluptate animos

mortalium

perfundant;

aut,

qui turpiter

adulan-tur$ aut, quidemumobfcena,

lafciva,

impuros amores,

iimiliaq;

quae

nequi-dem_{cogitare> multo minuslegere,}

_vel

audire , virum honeftum decet, men·»

tibus noftris inftillare, laborant, illi,

üt in finem artis _{peccant, ita}

dete-ftandi , abominandi, fugiendi, nec

pro veris Poétis ac

Oratori¬

bus habendi. ^Illf _TANTUM.

JE«

lufffafö

'£n fom pd tptfferf

©m'Cfebrφι

pd

idrbom^ _{frdgbοφdbia foniiet}

0iti t)da tii>//a mot)οφ

blo&fcar

offrat opp

©5ipcfitgi/

afuppå^anö

JPäl&upgdbt

fä föfa migbomg

blomfter/

©om meö#

_S^bens

_muft

_ut>

fprucfit ur ftn fnopp;

φαη$ tpacfra

låf

frwg

abrang

Pol

ju

bdr

af ftolta ömanor fPrag;

Οφ

£>efcpeits

tdcfa

iagcr

bör/#

bit _{Jpang idn;}

#atl£

£t;cfo«0cc(eig

qtiia

fart

ef

motgång

Jgmtrflarmota fdraö;

i)ané ©dlibet

bér

järn

t

flå

uti fin

blomma flått.

Fräter

_Optime.

QUantopere

cum morum

eruäitio

amabilitate

Tua

_conjun-

,

pari

üa , nosomnesy

qui Tui

[umus»ob!e~

ftet , ex

alienis

melius,

quam

dorneßi·

eis

_präcomis,

_int

_eiliges.

_Hoc

_tarnen

jure

dixerim,

^Te

indußria

venu·

fla harum Sororum

facraria

ρeneträf¬

fe,

Te,

intimae

admijfionis bonore

jam ornatum,

fratris potius,

gwawz alumni, nomine compellent. Atque

ut hoc in laudem aternum duraturam

ahis

_{innotefeat, Dapbnen}

_fuam

_Tibi

dejpondent,

dotemque

cum ea

deferunt

lautißtmam

, quavts

alia

diuturniorem.

Gratulor Tibi hanc

_felicitatem,

_<700/» hoc Sororio Tuo Mw«

doä£ b<e

_{Cupedits, Cupid'tni ignot<ey}

bene Tibi ver_{tant, ex animo voveo!}

Tuus & amore& _officio,

ut _nofti,

LAURENTIUS WALDIUS, Jac. Fil.