OBLIGA i IONEM

&■

% K %

POSITIONES NONNULL5E, Circa..

OBLIGA i IONEM

ERGA

PATRIAM,

Quas,

Cum Confenfit Ampliff.

Facult. Philofl

in iUuftri Academia Upfalienß >

PR£SIDE

V I R O Celeberrimo,

MAG. ANDREA

Eth. &Pol Prof.

Reg. & Ord,

h. t. RECT. Magnifico,

Pro GRAD U,

Pub lico examini modcfte fubjictt,

ANDREAS

HEDENGREN"»

Dalekarlus.

In Audir. GUST. Maj. d.6.

Junii,

Anni MDCCXXX1V.

Horis Ante meridianis.

UPSALWi Stilo

WERNERIANO.

<äsx

ocf> -Oanbelémanncti

Uti Hedemora,

3t>ieborne

Mm ANDERS

SAMUELSSON,

£17iit

£$st<ft>r«be2Si«re#i&e&

ma mtnfrcné fa

tnarcf

Ruttna ötfroa liljor

täcfa

£)ftt)et Afrars f)Cfa Parck Ganges ftna böljor ftråcfaj

$n min Clio fan framtoifa

©fi)lt>i3 l)(ber för min S'<*r/

©om

©om mig näring / !if o# Iifa

f)ar i många ba'r,

* *

*

.frnru mil bå bctfa

blab

SD?eb

få få ocf flena raber / Jpinna til rått mörbnabö grad göt ben (Tulb jag bör min

Saber?

iDocf

Sarftåré fiårlefé ftmt

§lnfe tåcfé

©onltg tfmer/

•Ooppaö jag at jTulben mtn

£)erigenom linbtab blifmer,

* *

*

ßimblen/ fom meb ftgnabfafff Plågar jorbenögrefc begiuta/

©tt)tcfe Sarfiårö ålberé frafff/

5iår Maninil tilgrafroen luta:

Slntltg

SSttflt^ (Ttiincfe af fin mufl

•Od) af fina ffråmar rifa/

Sftår -Oan får ul)r pufttillufi/

Oct> från forg til glåbie

toifa»

Ä £&ötä&rafce Äe gdtwS

. AND.

HEDENGREN.

Jf£i

' '^*'""^'

*-33* C^S% c^SCi m [£PK0 mot

§. I.

Duce & Aufcice Deo.

■ N

expofitione

currs,fronti differta-*

tionis noftrapr^fi*

xarum _, moras ne*

&ere, eo minus ne-

ceffariurn o'ucimus,quo certius no- bis habemus , non pofle ^non Omni¬

bus notiffimum efle, quid illa? hic

fibi velinf. Ne tarnenofficio noüro omnino defuifle videamur, paucis

nobis lubet oftendere , primo quid

per patriam ^, deinde quid perobii- garionem erga eandem inteileélum

velimus. Quod ad prius attinet, Socrates & qui ejus fenrentiam to- vent, mundum patriam vocant.Un-

A de

de Seneca exiftimat patriam

effe9

abi mbis benefit: & Euripides, tibi'

cunque terrarum,qu<s nutritteüus, ea

patria

e&

vocabuli

triae fignificatibus, quod fumitur,

vel pro te&is &moenibus urbis pa¬

triae b), vel pro quavis regione feu

urbe c), minus follicitifumus. Nos

enim, _per patriam, heicillacn in- telligimus civitdtem, in quctquisfor-

tunarum

fuarum federn obtmuityfive in

ta natusquisjuerit,

ßve'tn

udjcitus d\ Civitatis autem ha?c

commodiflimaPufendorfio videtur definitio, quod fit perföna moralis compoßta, cujus voluntas, ex plurium paäis

implicita

voluntate

omnium habetur, utßngulorum viribus d^facultatibus ad pacem & fecurita-

tem communemutipoßn e)< Grotius

eandem ccetum appellat perfefium

liberorum hominum juris fruendi

communis utilitatis caußafociatorum/).

Eftque haecpatria juris civitatisque^

Ciceroni, fic di&a, ob ^commu¬

riia

° n 3 tiia jura 6c privilegia, quibus in—,

ea perfruuntur cives. Quantumu

ad vocabulum obligationis, diver- fis, apud au&ores &Moralillas,mo- dis defcribitur. Ab aliis enim ob¬

ligatio vinculum

juris

quo neceffitate adftringimur adali- quid faciendum ^, praffiandum, ob-

fervandum aut fugiendumg); alii

eandem definiunc per aåumlegis- latoris, quo, aétiones legi fuascon- forrnes ils, quibus lex fertur, ne- ceffarias e(Te indicat h). Pufendor- Sio autem obligatio eft, per quam

quis prasftare

autadmittere,

riquid

neceffitate

Et quia duplex eft vinculum, ho-

mfnesad certumquid agendumaut

patiendum conftringens; alceruiiL.

per naturarn; alterum ex certo in-

ftituto perhornines

introduåo;hinc

quoque

illud obligationem

lem feuconnatam, hocveroadven-

ritiam producit. In

ftatu

{olaprior

obligatio obtinet;

ad-

A s ventitio

ventitio,naturali obligation! fuper-*

additur quafi pofterior. Cum ita-

que vitae facialis, ad quam colen-

darn & fervandamhomines natiefte cenfentur, ea fit indoles, ut fine

mutuis officiis, utpote fru&ibus ejusdem longe uberrimis,confiftere

nequeat; nomine obligationis ad-

verfas patriam nobis omnis gene¬

ris officia veniunt, _{qua?, pro} faiu-

tetuenda publica, civibus praeftan-

da injunguntur^, quseque ^,

defini-

ente Röfero, nihil aliud funt, quam aäionescivium, _pro ratione obligatio-

fik, ad

preefcriftum legum civilittm

de attemperatx k).

a) in Vhaeton. b) Flor. lib.i.e. 15.

& 18. c)apud Mar^on./En.I. d) Frid.

Gentzh Tolit. Sed.5. §.^5. itemPuf.de oblig. ergapat. §.12. e) J. Nat. & G.

hb.1. ctz. 13. f)l i. c,i. §. 14.g) Rachel. ad

OJf.

Cttmberl. deL.nat.cap. 5.5.11. iyj. N.

ér G. lib. ^1._{cap. 2.} J. 21. k) in Puf.

lib. 2. c. 18.qy. i.

iS o §! f

«• II.

Qai limpidam haurire cupitj

aquam, ipfeneceßum habet, que¬

rere fontem _, & qui obligationen!

adverfus patriam percipere, atque familiärem fibi reddere defiderat, ipfam fcaturiginem ^{, ex} qua illa ^» profluit, adire tenetur. Obligatio igitur, quam patriae praeftare fub-

diti debenc, örtum luum, neque ex affe&u jucunditatis foli natalis, necjj

ex amore patriae juris feu civitatis ducit. Affe<äus enim neminem ob-

ligant. Quamquam illis, ut tefta-tc

tur Pufendorfius, _{in quae} fingulari"

affe&u propendemus ^, 5c _qua?ju-<c

cunditate aliqua fefe nobis com-"

mendant, Iibentervelimus obliga-"

ri: eum tarnen affe&um in fe ob-"

ligationem

haudquidquam

cereconftat. Unde quancumvisju-"

cunda, quantumviscara fitpatria,'*

non tarnen haec unica, aut praeci-"

pua caufla, cur illi dicamur obli

gati/).

A ₃ inligni-!

6 ® Ö m

infignibus &

peculiaribus benefic!«

is, _quse nobis

pneftat, vel exiub-

je&ione, quautcives

eidem fidem

dedimus, origiriem fuam

habet.Ex

fubje&ione ^, inquam, qiue ex

ul-

troneo confenfueft, &qui primus

&

antiquiffimus

capeffendi

modus, haec noftra refultat. Nam multipiicatogenere

humano,coalu-

erunt majoresin unamfocietatem,

dum perpa&a & communem con- fenfum decreverunt,una voluntate,

&jun&is viribus,

publicam falutem

promovere. Atque ex eo,

quod

libere confenferint ad id, quodet-

lam inficiari penes eos fuit, civita- tijus adverfus

illos,

rum confeniu, qua?fitum eft;

unde

reöe quidem caufTa proxima

juris,

ex pa&o

profluentis, conlenfus

nonipfi confenfui infe vis ob-

iigandi infit ,

led

legisla-

toris fervatfonem promii!ionum«i jubenth

Et

fe fa-

Innia

lum\ Ted pro Iiberis etiamcommo- dareipublicsE ftipulatus

eft, adeocg

hoc ipfo,nonfe folum

fubjecifle, (ed

pro liberis eciam

fidem dedifte

in-

telligitur;itailii,

jure naturali(cum"

nemo, qui alteri

fubje&us eft,

lide disponerequeat, circa easres,"

in quibus alterius

poteftati fubja-"

cet w):) ad fidem apatre

datam,

fan&e coiendam adftringuntur. Et

ha&enus admittimus iilud :fequitur

Jbboles condit'tonem parentumn). Ean-

. dem vero fidem ipfi

renovant,dum

paternos

iares delerunt, ve! in

merum

civiumperfe&orum adfci-

lcuntur , idque vel cacito

confenfu,

vel exprefto ^, (e patriae

lacis eile fa-

fturos pollicentur.

1) Vid.Puf.de oblig.

adv, Pat.§

N.&

lib.

§«

ri)

VendelinMit. hb.2. c. 17.th. 2.5.1.

$♦ Iii.

Infignia deinde,

fi dispiciamus

beneficia 6t commoda, qua? patria jiobis

praeftitic

omnino funt,

A4 UC

ut nos totos fibi obftri&os teneat:

?,Nam uti naturaliternon poteftnon

"iili quis conciliari, abs quo mul-

fa bonaaccepit; ^ita fi conftiteric

"eundern 6c bene mihi velie, 6c

"re&ius, quam ipfe valeam, mihi

s'profpicere,

"quare imperium iftius detre&are-*

"velien, utloquitur Pufendorfiuso),

Cui egregie etiam adftipulatun, Scharokius, dicendo: _quiinomni

"vita humana volunt aiios maxime

"fibi conciliare, id quidem perbe-

"neficia aggrediuntur; 6c hacce ra»

"tione comperiuntur, ita fibipluri-

'morum mentes devincire, utquid-

"iibetfere ab iisimpetrarepoflint/>).

Acqui fi vim conciliandianimosho- minum, illosq} fibi obftri&os red-

dendi habeanr bona feubeneficia ab

uno in alterum profeda ^;quid jam

de iis bonis 6c beneficiis, _{qu# no-}

bis patria pra?ftat, dicendum ? Ipfa

enirn nos educandosin finu 6c gre- rnio fvaviter fovit, viétu 6c ami-;

ftu largiter ditavitj ipfa prtefidio

im-

imperii civilis, ab omni invafions

6c graviori pericu'Q nos, noftraq;

falva 5c inconcuffa (ervat, de quo,

quis in ftatu natural! coaftitutusvix Tibi gratulari pocem, utpoteabin- juriis ac vi malevolorum hormnum nunquam fatis turus. E contrario quotcommoda, qua? rerum bona-

rum acceffio , qui frucfrjs huncfe-

lieiter inilitutum civitatis ordinem, indivulfonexu, comitantur? Ner-

vofe

itaqßHobbefiuscurn corr.rnoda

civitatis, tum incomrnoda ftatus

naturalis hisce deicripfit verbis:

Extra civitatem propriis tantum1'

viribus protegimur ^, in crvitate'5

ornnium, extra civitatem fru&us"

ab induttria nemini _certus, in ci-"

vitate omnibus q).Hinc itaque jure meritoqueomnia patriae caufa debe-

mus j pro patriaiabores^, moleftsas

6c pericula fubire 5c perferre; imq

vitam,(i patria?falus eandem poftu- laverit, _{ponere non}verebimur.

o)vid.Puflibi. c.6.§.i^2. p) de

off.

fecund.JusNic.$.§.9.q)de Civec.

io.§.i.

A ₅ 5. IV.

10 ü O ü

.

§• IV.

Hifce jam levicer delibatis,no- bisulteriusoblervandum venit,quod quantumvis magna noftra fit obli¬

gatio adverfus patriam ^, tarnenne¬

minem obftriåum effe , eam aäio-

nem fufcipere, qua? confcientia? re-f diäamini, quasque pra?ceptis Divinisrepugnat Etenim cuique.»

homini ea debet inefie mentiscer—

titudo, ea vitae perfe&io , ut citra refpe&um alterius obligationis te-

neatur fe talem pra?ftare ^, qualem

efTe deceat, virum fcilicet bonum

ac juftum. Unde civitatis juflfa le¬

gis vim non obtineant, nifi natura?

humane conformia,Dei honoremu

eant promotum. Hinc etiam nulla

civibus eft facultas fefe obligandi

ulterius ^, quam Divina permittat lexr). Et fub hac conditione pro-

mittunt omnes probi &cordati ho- mines, qui norunt, de fuis aftio-

nibus _, fe DEo Optimo Maximo

rationem

reddituros^ quod jufTa-j

Impe«»

imperantium

capeßere velint,

do cum jure Divino & humana

non pugnent s)

f) Puf. Ith. cap. 7.

§. 6. j) vid.

cap. 5. § 2.

j\. Ä g.g.

5. V.

Inter alia officia, qua» bonus

civis patriae

praeftare obftn&useft,

haud minimam cenfendam eile»#

ftatuimus, genuinam

liberorum

ducationem , id quod ipfa experi-

entia 6c multorum feculorum ex-

empla probant ac

teftantur. Ex ilia

enirn pendet Talus patriae,

fi bona

fuerit; fin ^vero mala, multum ei

adfert detrimenti.Parentibusigitur,

6c omnibus ceteris ^, quorum curae committi fölet ^ac debet bona pu- bis inftitutio, incumbit, profpice-

re, ne hac in parte

quid detri¬

menti capiat relpublica« Tantum»#

autem abeft ^, ut male ^, molliter, liegligenter 6c

luxurioie educati,

patriae

infervire

ejusque emolu-

menta

promoverepoflinc, utruti«

lante

lante Phoebo clarius fit, filos ^nec fua?, nec aliorum faluri confulere_j

polle. Et qui fibi gravis eft ^, _pa¬

triae nequit efie utilis. Adeo hoc eft impofiibiie ^{, ac} fi quis e (quiila rofas, & e carduo ficum exfpe&a- '

ret. Hinc per quam digna notatu funt _, quae de mala educatione quondam fcripfit Rom. Imperator

M. Aurelius: Non ego, inquit, o

Roma, viarumflrata ev erfa,te61aplu-

vw pervia, pinnas deieclas ^, nemora c afa ^, civiumquenumerum imminutum

deploro : Ifta emm

tibitempus

dit ér aufert-, fed illud defleo ^, nec unquam deflere definam ^, _quod tan-

tam bonorum parentum penuriam funditus everfam difciplinam dornefti*

cam video. Tum putride internuscon-

Jummatus eft ^, cum filtorum

filiarumq;

educatto luxari cceptt t),

t) Guevar. Horol. Princ,lib,2>c.2.

$. VI.

Et quum in patria varia

munera obeunda, _quse ad lalutem publi-

publicam

faciunt,

re eft , ut quivis fubditorum certo vitae generi animum applicet,e-

umque iis artibus & fcientiis irn*

buat, quibus inftru&us ^, aliquan-

do munus in civitate oblatum rite adminiftrare pofTit» Nee certo mu- neri fe applicuiffe fatis eft ^, requi-

ritur infuper, ut id non folum-

modo qualirercunque adminiftret,

fed fpartam, quam acceperit, ex-

ornet atque illuftret. Quum igicur

T patriae

haud

afferant

molumentum ftudia literarum,hinc

ea omni opera & induftria exco- lenda funt. Litern enim & libera¬

les difciplinse funt virtutis nutrices,

bellorum rerumque gerendarum

duces, vi&oria? rooderatrices , ju-

ftitia? ac sequitatis confervatrices, quseque in univerfum promovent

ea, qu^ vel ad bene

condendam

miniftrandam

confervandamcp,

tinent. Acro itaque carboo notan- da,

*4 K ® Ä

da eft ^eorum fententia, qui aut animi, aut exiftimationis, aut

denique divitiarum gratia, bo-

jiarum artium, literarumque ratio*

nem folummodo habendam effe_»

exiflimant.

f. VII.

Longum föret, cafalogum o- mnium earum rerum edere * quas

respublica ad internam felicitatem requirat &expoftulet. Sedquoniam

nec tempus, nec inftituti ratio fi-

nunt, nos in hac re diffufius age-

re _, obiter tantum hoc ^notamus, quod ^, uti res metällica ^, mutica,

commercia , artium officina, pijca•

iura &c. &c. multum ad patriae

commodum & felicitatem confe*

runt ; ita omni ftudio & indefeflo laboreprocuranda funt. Minimeta»

men omnium praetereunda eftagri- cultura,quippequasadeo neceffaria,

ut nihil fupra, Quare hifce verbis

eam commendat Romanas eloquen-

tiae parens Cicero Omnium ^rerum, inquit, ex

quibas

tur,

tur, nihil ejl agricultara

melius, nihil

über

ius,nihil

ximus, fed ipfa vita. Hinc

viåum

& amiåum> hinc etiam domicilia habemus,

u) vid\ Offic, hh. i.

§. VIII.

Ceterum,quoniam pace

femperuti

hon licet , quin potius ad repel-

lendam ^ac avertendam vim exter- nam non raro cogimur ^,

(ubditi

taque, ingruente bello ^, tenentur

juÖu

capefiere,&

fecuritatem patris fartam

te&arncß

confervare; dico, juffu fummi im¬

perii ^; 2t) tngen må

tånfta!

ban

of egen gobtpcfto får

bttfrna fcIbat/

cd) nappa til mdrjan at bugga

ocb

bmern

$onom bdlft Ipfter: tp

fåbana

tofroare cd inga

©olbaterj utbatt

tber til fobraé en crbentelfg

faßelfe.

Dfmerbetenmåtte fuflmpnbtga mår*

jan/ få framt ©olbaten

(Tal bafaa

16 ^c Ü

tolffif fattuwfe ^w). Nequé énimi

folum cives prohibentur, fe, ^aut a- lios belio ineptos reddere ^{; fed} eo iam, poftquam milicice nomina de*

dere _{, tenentur} vel ^cum vita? pe*

riculo , in ea ftatione, in qua col*

locati funt, ftrenue fe _gerere, hoc eft, _usque ad ^morem, licet a?quale periculum aliis hic non imponatur,

pugnare. Nam

Dulce ér decorum eß _pro patria

mori x)

Pulcrumq\ mortfuccuritinarmisy).

Quod Cicero _{etiam pro more} fuo receptoeleganter affirmat ^, dicens;

„ cum omnia ratione animoque

„luftraveris? omnium focietaturn ,,nuila eft gratior, nulla carion,,

„quam ea, qua? cum republica eft

„unicuique noftrum ^, pro qua, quis

».bonus dubitet morrem oppetere, fi ei fit profutura z) ? Unde ea

gregie^ Homerus/*).

a?i<rog dyxvctcSzi _{msgl irdrfyg. fe.}

unmn augurnim

praßantißimum

17

pugnnre pro pätria.

Quam ob

cauftam quosdam ^non pro patria

folum hilari animo qua'cunque

pericula fubiifie, legimus; fedetiam fanguinem eftudifle,ipfamque mor¬

tis arrocitatem fponte appetiviffe.

Verum licet fas fit _pro patriae mori, nunquam tamen fas efle-j

ftatuimus * nobismetipfis vitam a- dimere , feu ad privationem ejus a&iveconcurrere«),vel temereMar*

tis difcrimina adire, Nam obligatio

in patriam in eo non confiftit ^, uc quis temere & fine ratione ^; fed

cum confilio , intuitu honeflatis ^,

utilitatis & laudis alicujus virtute condignae, pericula fufcipiat,

Unde

ea devotio, qua? pio zelo pro patria

Ileitis fit modi,s feipfam comendat,

&ab aliisadprobatun Honefte itaqj

& egregia morte illum, dieimus,

in pugna

occubuifle

ter declinavit; ^nec deniqne temere

ac inconfulro; fed qui ftrenue ac conftanter, _pacem viåoria ^qua>

rendo , mortem non exhorruit-ii

B Sed

IS

Sed hic quaeri

poteft:

obli*

gationi ^, quam patriae

debemus9

repugnet, in extremo necefiitatis

catu, tuga? te mandare, cumnec fpes confequendae vi&oria?, nec vi#

tx retinenda? aliter eluceac? Nos ftatuimus fugam ^, quas non fufci- piturex ignaviaaut

negle&u officii,

nec metu muliebri, obiigationi in patriam minime repugnare: nam

temere fe in pericula qonjicere ^, quis,temeritatis potius,quam hone-

ftatisef!e,non videt?quisetiam opus

magis belluarum, quam fortium &

ftrenuorum efle virorum ^noo de*

prehendit ? Hinc communi

dicirur

bättre $9/

iüa fd$ta.

Ceterum, etiamfifintinpatria, qui a munere militari excipiantur;

tarnen per aetatem 6c vires ad arma

geftanda aptos, vocari (matt

af

19 qua cives, tenentur patriam de-

fendere.

w) Sim. jfog. Qurcfa

©eget ©ftolb

Vol. ^i.p. 5 2 9. #) Horat. 1. ^9. od. 2.

^.13. y) Vtrg. SEneid. 2. 918» z)

Cic, l ojfic. *) M. v. 249.

a) Vtd. Becm,de Piet. Pub. Subd. c. 3,

$. IX.

Hifce pr^miflis, haud imme»

rito a nobis jam qua?ritur: ^et*

vis obftriäusfit in hello in'jußo, ar/w#

Jumere, /<?«patriae bellum in\ujlum^ge-

rentiauxiliumferre

?

videri poflit (atisfa&um ^, fi diftin-

guatur in^er

mtitiam injuftitice

hohikm^ au£dubtam. In priori cafu,

hoc eft, fi bellum notorie injuftum fit, vel ita, ut quis, cauflis pra®-

gnanfibus,in confcientia convi&us fuerit,cau(fam,ex qua bellum fufci«

pitur,

injuftam

dum potius ab armiscenfentMora«

liOse. In altero autem calu, ubi belli injuftiria videtur dubia, arbi-

trantur eundem, ut militet, ftrin- gi

to

gi

b), Nam fubditis

convenif,

ut adus (umms poteftatis exarni-

nent; ideo non pro

cujuslibet

bitrio caufla injufta haberi

debet,

& bellum detredari ut injuftum-.

Si enim , in negotio tanti

momenti,

fingulis proprium fequi

Judicium.»

permitteretur, quae

alia

eflet,

ac diftbciata5 inque partes

diverfas

diftrada multitudo? Quam facile^

etiam timiditati & ignavise fcrupu-

lum heic confcientice obtenderent.

Adftruitur pra?terea

hoc

dubtis eligenda (it

tior. Si itaque Prmcipi

lubjedus,ei

debitam praeflat obedientiam,

eli-

git non modo

quod eft

fed

& certiuSé Incertus enim eft de juftitia vel

injuftitia belli; quod

vero magiftratuicivili fit

obtempe-

randum, eo nihil poteft

efle

tius. Quod autem tutius fit,

vel

inde illi conftat, qvum fic praece- pto

Divino, fimphciter poteftatibus

fuperioribus obtemperare, jubenti,

fatisfacere annitatur,

b) Ziegl, in Grot. pag. 306. Gerh.

I,de Magifl. Polit. ti. 399.

§. X.

Accidit pr®terea non raro, ut ad componendum bellum & _pacem

packis firmandam, obfides ex nu- mero civiurn fint fradendi, Ad

quod negotium fufcipiendum, jure imperii, cives poffe adigi, fi, fpon*

te qui fe ofrerant, defuerint, ^cer-

tum efie videtur. Quandoquidem

ad (aiutetn & incolumitacem patriaj promovendam cives quidvis fufci-

pere debent; quod qui non facit,

velie patri® adferre perniciern, pu¬

tatur* Unde fummus imperans,

cui commune patriae bonum lem- per cur® cordique efle debet, noti

ad finguiorum privatum qualecun-

que incommodum attendere ^tene¬

tur. Nec parri® tantopere labo- randum, de hujus vel iliius civis

iniquiori forte,fi modo tota interim

fefe

It

fefe rede habeat Ceterum heic

haud erit alienum querere: an

fimul

obfidum

vero duntaxat Ubertas. Qaod ad

hane quasftionem attinet,

breviter

cum Celeb. Pufendorfio refponde-

mus: civiratem fcilicec, direde ob¬

fidum duntaxat libertärem, quan-

tum ad ejus exercitium oppigno-

rare, non autem vitam. Nec ob-

flat, habere civitatem jus vitae in

cives univerfosfingulosque, utcui omniafua, iplum quoque debeanc fpiricum.

Habet profedo, led ad

coniervandam, non vero perden-

dam finejufta cauffa. Porrojuftam

cauflam non efTe, quando nihilo-

minus civitatis perfidae periclicatur

falus ac confervatio, facileadparet.

Ergonon tam

utiturjure

quam

abutitur,

fidem obfidi-

bus confirmatam, per iliorum vi¬

tam rumpendo, hane iliorum ope¬

ra m adfpernatur,

vitamej prodigit.

§.XI.

Verum heicalfa iterum occur-

rit quaftio, nobis hoc ioco expen- denda: an fcilicet Majeftas, ti de-

di innocentem civem hoftis poftu- lat, eum jure tradere poftit? Hic Schylla. hic Carybdis 5 tios tamea ftatuimus, cum haud infimifubfel- Iii Politicis, fi civis,qui expofcitur,

fons fic, & civitas teu pafria aliter

fervari nequeat, nullum omnino

dubium efte, quin Majeftas vel il-

lum tradere, ve!, ft hoc inhuman

nius vifum fuerit, invitum ^e patria ejicere poftit. Si autem ob deli¬

rium publicum quidam civiumex- potcuntur, qui ejus deli£H non fue-

runt au<ftores, eo cafu videtur, ti

civis ipfe non confentiat, ^rem ad

fortem revocari,& eum,inquemilla ceciderit, tradendum efte, Patria

enimnon tenetur,talem civemcum exitio fuo defendere. Notandum tarnen, nequaquam

hoc poflefieri,

quam?

quamdiu ulla alfa

fupereft ratio

pediendas falutig.

§. XII.

Opes deniqué in

ufum

conferre,cives omnes pro ratapar¬

te, nifi fpeciaüter eximanmr, te- neri,quis, qua?fo ^, ignorat? Con-

ftat enim, ad civitatis finem facere

& confervarionem, vel maxime tri- buta, ita, ut tam pacis, quambel¬

li temporibus fintneceflaria. Sine

iis enim ceilant omnino media de- fenfionis ; ceffat au&oriras reipu- ^, blicae; ceiTat tranquillitas. Sine

iis imperium diftolvitur, neque

"quies gentium fine armis, necar-

"mafine ftjpendiisj nec respubli-

<£ca fine miniftri§, nec miniftri fi-

"ne praenaiirS,necftipendia,nec^prse-

" mia finekributishaberi queunt^r).

Ängéfoicfet fan ide

unberMHaé

Ut Regementet foraé utfran me*

tel t 0$ mebejen tcfe upbringaS

ut&an bcilatntngar d > Hoc igitur jus fi{)i vindicac iumä pote-

ftas _,,

i\as, ut civium bona,

tributi

mine, commodi publici

caufTa,

quantum par

eft, expendantuiL,.

Aft, ^{cum non} femper fit ea rerum civilium facies, ut ordinariomodo

faluspublica

fublevari queat,quasri-

tur: anjure ad privata

fubditorum

bona manus porrigere fummi Im-

perantes

queant? Civis omnia fua

patriae debere,

nemini dubium efie

poteft; ideoque eos

obligatos efie,

arbitramur, fumma urgentenecef-

fitare, non tantum portionem

ali- quamfuarumfacultatum, fed,

tum poflint,

conferre. Ita—•

tarnen hocjure Principesuti

folent,

utquodam cum temperamento ex-

ercent, & ,. ut damna

civium

refarciantur* provideant

é).

c) Vid. Tacit.

1.4- hifl.

d) Decret. Comit. An. 1650.§. 4.

é)

Grot* /. ^2. c. 14«

§. XIII.

Åntequam manum a

tabula-*

C re-

76 ^ f

retrahirnus, videre liceat, quo ordme _y obligatio erga patriam,

fi cum aliis cbligafionibus conten- darur, fit cenfenda. Heic obfer-

vamus,obügationernin

patriam3vel

obligacioni, DEO debitae, vei obiigationi, qua fumus roti

homi-

num focietati obftriéfi, cedere de-

bere. Si vero cum cognatis & pa- renribus ipfis ha?c noftra compara- tur, ecquis earn illis tum anteferen-

dam eile non deprehendit ? Inipfa,

"inquit Cicero, corrmunitate funt ^f

c<

gradus offkiorum,exquibus.quid

"cuique prüftet, intelb'gi poflifsut Uprima Diis immortalibus, fecun-

"da patriae, tertia parentibus, de-

"inceps gradatim reliqua relrquis

"debeantur/>. Hinc fanis homini-

<4bus,dixitetiamSeneca,publica pri-

"

vatis potiora. Patriam cognationi

"praferunt,&

quidquid

"iutare^non eft,privatis alienum exi-

"

ßimant g\t Verba viro

digna!

comprehenditenirn patriae

falus

f *'

publicum modo bonum; Ted irt-j ejus falute Talus fingulorum _agitur,

ut, fi patriae bene fit, ^non poffit noncivibus, öciis, _quos in patria potifiimum aut amamus,aut magni facimus, bene effe; labente autem

ea _, cetera omnia perire necefTumu

eft. Quod itaque inter toturrL*

intereft 6c partes , idem quo- que intereft inter patriam 6c fingulos cives: ut poft Deum uni-

verfi conditorem & totam homi-

f num focietatem, loco proximo pa¬

triae officia tribuenda fint maxima.

Verum _, licet obligatio erga pa¬

triam _, parentibus & cognatis no- ftris pra^ferenda fit; tarnen obfer-

vamus, nos non debere falutem _pa-

tris obtencui fumere, ut, in _paren¬

tes aut cognatos* nobis, contume- liam 5c injuria exercere liceat.Et"

quando ^qualis neceffiras patriam"

non urget, facile eft, ut credatur, patria non invita, aliquod erga"

ipfam officium non ita necefta- "

v "rium

o

«riura tantisper

negligi

diforri,

"ut

parentibus

"verlantibus fuccu-

"ratur h).

f\ Vid. Cic. 1.1-

off. c.nit g) Ve

Element c. 4. t)

TuJ. de obhg.

DEO GLORIA.