/. ν. y.
FACIES
HUMANA,
DISSIMILITUDINEM,
PROVIDENTIiE DIVIN£
INDEX,
DISSERTATIONE GRADUALl
breyiter delineata>
Quam,
^Adprdbante Amplif]« Facult; Philofoph>
VIRl Adm. Rever. & Ampliffimi,
Mag. MATT ΗI £
» β V
Eloqv. jam deiignat. S. S. Theologiae
PROFESS. Reg. & Ord. Fac.
Phil. h. t. DECANI,
Public£ bonorum disquifitioni modefte fifih
AXELIUS Pet. LUTH,
1FEST-G0THUS:
Ad diem 3 Junii An. MDCCXXXVII,
In Audit. Guftav. Maj.
tioris, ante weridiem ? -folitist
Literis Höjerianis.
OB
S.7E R:« M:tis
MAGNiE FIDEl VIRO,
Dicecefeos Skarenfis EPISCOPO
Eéinentifltmo,
Ven. Confiftorii PRjESIDI Graviifiino*
Reg. GytrmafiiScholarumque
EPHORO Adcuratiffimo,
Reverendtefimo Patri ac Domino,
Doct. PET R O
&CHYLLBERG.
MJECENJTI MAGNQ.
A Efplce , Μscen as, placido, precory
r^k adfpice vultu·
·*- dL· liancgraeilem faciem,qttam ptett Mufa refert.
Noηnitetauricoma^efl rofeonectincfdcolorc-y
s"
Ndn decor hane ornat , candor & orU
abeli.
Elf,
Efi, fateor, temeraria,qua,fiollata tepore^
Audet in adfpectum ΡRAESllLISire Sui~
Ceruffatu tamen non eft.obduplave fucoi Peffiore at ipfa pio candida thura fovet?
Ttdominis utfalendore Tui radiistfi corufcet,
Ante Tuam Faciem jam venit h<eccc.
cliens,
Proque Tuis in memeritis, fignistfifavoris,
Grati animi atcfi pii praco futura mei»
Sit Tibifauftaλtus,bonafors, bona cuntta$
ferenam
Nec turbentFaciem turbidafata Tuam!
Vive, precor? Patri<e, Cleroquey Gregique,
clienti
Sofies, Maecenas Optime,vive diu!
Reverendiifimi Nominis Tui
illens humllllmut
AXELIUS Jet- LUTH.
VIRIS
Plur.Rever. atqueClariffimo, Dn. jacobo cattenio,
Paftori in J^oni meritiilimo , Evergetas
acFautori, Patrui loco , femper
colendo.
Plur. Rever. atque Clariffimo,
Dn. JOHANNI HAQUINIO,
Paftori in Dfacfebp laudatiflimo,
Fautori Optimo.
Plur. Rever. ac Clariffimo Domino,
Mag.MAGN.H.SUNDBORG,
Paftoriin ©unnerébei#longe digniflimo,
Benefadori ac FautorijEftu- matiilimo.
Reverendo Doftiffimoefa Domino,
Dn. MARTINO LANDIN,
V« D- Comminiftro in Stanéberg vigilan*
tiflimo, Afftni Honoratiflimo.
T Eves hascepagellas, in gratamentis tes-
feram, cum omnigenaprojperitattsad- precatione confecrare voluit, debuit
Plur, Rev. ClariiT. & DodifT.
Nominum Veftrorum
cultor indefeffus
AXELIUS P. LUTH,
-<7ι vi?*» ^<«5«
©ft2SS£@2S2$S©*£>> «<£?»Vd5*>V5>4V^>V2?»<<?> v£?> v^>iv£>>v£?>> v^%
P&SG^®8$6M2S>3SM1
/. Μ y»
§. ι
Vaquavérfum orbfå
patet, opera divina
inadmirationem hos
rapiendo manurrv o-
mnipotentisArtificis
indicant«)."Sed quis
eorum iingularite perpendet,enar*
rabit ? Circa Deum wfwitum, ait Re- verendifh Dh. D,Ry&eYmStfylendeni
inmtmerabilia Ejus opera. Vis auteni ad unum omnia videre in compendio:
Hominem iniaere b), Immo vis ho-
rnihern in tabella quadam tibi pro- ponere, faciemconfemplare c). Ho»
ininern certe, qui §αΰμα ^ccuptdrm
Platoni meriro dicitur d) , opérurrt ömnium potiffimum efTe voluifei
videcurSapientiffimns rerum ArtL·
A fex*
2 Μ 0 Μ
iex. Ut nihil dicam deftupenda illa
unione, interduas tamdiveriasfub-
ilantias, fpiritualem &corpoream;
utquoquetaceam prsftantiam ipii-
us animas *mira in cogitandoa&u- ofitate, infignis: quotus, quzeio, quisque artificiofiflimam corporis
fabricam non illicoadmiretur? Pro- fe&o vel iola externa fpecies, five
hominis ftaturam , iive partiunu membrorumcj; fymmetriam figilla-
tim intueamur, oculos animosque
tenebit fufpenios; idque eo magis,
quo certius patet, hunc mechani-
fmum, obfervatis tamen accuratis proportionis legibus , in fingulis
fere individuis, mirum in modum
variare.Etquidfacie humana, tan- tilla licetcorporisparte,mirabilius?
Imprimis iapientiflimum Creatoris
regimen, quod inilla formandaiefe
exferit, venerari decet, quodinter
tot myriadas hominum vix duos deprehendas , exafte fibi fimiles.
Quod phaenomenon mihi, hacocca»
fione,
δ! ° 30 ?
a fione, Ioco argumenti erit» Divina
*
, gratia, breviter & pro tempore
; percraåandi.
a) vid. Fenelonll Lemonftration de Vexifience de Dieu Cap. 1. b) GrammatifiA
> Philos. pag. j?. c) conf. Carol. Mufitani
iS Chirurg,unt)Pbyficaty{φ. 0cf)nfftenpägS*
3- Cap.jy. d) videfisG%MoebiifunclMedi»
jq tin<e Fhyfiol. cap.zo.
L. §. II.
a-
^ Facies nobis heic non externam
je cujuseunque rei, aut corporis hu·
s, mani fpeciem , (ed anteriorem ca·
»i- pitis partem^ronte^culis^aiOjOre,
is genis &c. conftantem, ejusquena*
is turalem & immobilem formam de-
ώ notat, qua? idcirco a ^/«differt,
i- pro motu animi & affeäuum nunc
5? la?to, nunc trifti, adeoque in horas
is mutabili: nn^Q^tacitusfermo mentiSi
fe vultus, Ciceroni dicitur. Dtffimili-
»r tudoa Philoiophis definiri fölet, per
>s disconvenientiam unius ab altero
5. ' in aliquo tertio a)> Eft itaquefa*
t- cierum difiimilitudo, disconvenientia
Zj A 2 quali-
4 ■ o ■
qualitatum externarum , quafacies a fe invicem diflingvuntur. Hinc ρ atet,
non eiTentialem aliquam, &, ii ita_»
dicere liceat, genericam, fed acci-
dentalem atque ipecificam nos in-
telligere diflimilitudinem. Conve-
niunt enim omnes hominesin eo*
quod faciei partibus, numero iis-
dem , atc$ (itu & figura in tantum dispofitis , quantum ad humanam
faciem naturaliter conftituendam requiritur, gaudeant; verum, mi»
rum in modum variant, vei ratio-
ne ambitus totius faciei, vel rati-
one partium, refpe&ufitus & figu¬
ra? peculiaris , magnitudinisacva- riae proportionis earundem , vel
coloris , vel lineamentorum quo- rumcunque, vel denique peculiaris
nefcio cujus habitus, (mine), pro varia conftitutione mufculorum,in
quibusdam affe&ibus , rifu praeci-
pue ac fletuvarie feiemanifeftantis.
Unde ftatuimus, dari interfingulos
hmines Jpecificam facierum difjimilitu-
dinem,
SS o gg jr
dinem, majoremvelminorem, femper tamenfenfibilem, id quod ex (equen-
tibus plenius patebit.
λ)conf.DiJJert.deSimilitéIt,
$. III.
Huic noftra? aflertioni nonoffi-
cere exiftimamus obfervatam quo- rundam hominum fimilitudinem.
Cujus rei exempla, tum ex noftri,
tum prifci asvi hiftoria,paflim pro- flatit. Sic Vibium & Publicium Ma*
gm Pompejo itafimiles futjje, ut per-
mutato flatu, & Pompejus inittis&
illiin Pompejo, Jalutaripoffent; item,
Cornel, Scipionem Serapioni perii-
roilem fuifTe , habemus ex Valerio Maximo a), Sic quoque Semirami-
dem Nino filio ftatura & lineamen-
torum qualitate iimillimam fuifie,
tradit Juftinus£), & fexcenta alia.
Sed ad hsec & plura ejusmodiex·
empla quod attinet, largimur,eam apparentem & partialem; non vero exa&am & omnimodam fuifie* Et- enimvelexpraecipitantia,velaliquo
A 3 praeju"
6 Μ ο ϋ
pra?judicio, vel, ex certa phantafias conftitutione,abaliquaIiadexa&am
fimilitudinem fepenumero conclu-
dere formarum fpeåatores, facile
nobis perfvademus, cumtamen,fi,
fa&a comparatione eorum, qui fi-
miles habentur, utriusque facies
coram intueremur, & κατ ακρίβεια»
examinaremus, infignis effet difFe-
renda. De gemellisvero, quifem¬
per fere iimiles communiter cre-
duntur, ut Servilii illi apud Cice-
ronem c)t eo major heic oritun#
difficultas, quo id verofimilius vi¬
detur, ob eosdem parentes, idem concepcionis tempus & locum na- talem eandemque forte imaginati-
onis vim in procreantibus, cetera.
Sed nulli dubitamus, quin in hisce
idem valeat, quod modocontra al-
lata exempla adduximus, Praeterea hane didymorum fimilitudinem u-
niverialicer veram eiTe, negat,prak¬
ter alia, exemplum Jacobi &Eiavi, quos colore & toto ferme corporis
habitu
Μ ° Κ fr
habitu diflimiles fuiile, hiftoria-#
Biblica teftatur d).
a) Lib. 9. cap. //. £) lib.i.cap.z. c)
gutfi.AcadJib.z.cjS. d^Gen. 2jW.zj.feq.
$. IV.
Ut vero theiin noftram ratio·
nibus firmemus , obfervandumeft,
rem eile difficillimam,disparitatem
illam a priori demonftrare, qvum
hoc in negotio illi ie hebefcere fa-
teantur, quibus hasc naturasarcana
rimari datum eft. Quidam aftris
hoc phaenomenon temere adfcri-
bunt, ut refert Gotfr. Voigt. a).
Negare nonnullos certam ejje in for-
inandis mltibusnatura legem ,fedJpe«
cies mortalium,prout fortuitaforscon-
ceptionis obtuht, attribut. Atque ideo
plerumqite exJfieciofis deformes &* ex
robufiis invalidos partus edi, perhi-
bet Valer. Max» b). Aft cum in-,
natura nihil temere ac fortuito fiat, potius dixerim, provenire hane fä-
ciei humanas varietatem ex diverfa conftitutione, astate, temperamen- A 4 to &
to & forma parentum: immo pra?'- cipue exeorum,matris potifiimuroj imaginatione, cujus magnaomnino ,
vis eil hoc in negotio;ut temporurn rarionem ac cceli ioiique indolem diverfam taeeam c). Ut vero in_»
tota natura reperire non licet binas ejusdem generis res perfe&e fibi ii*
miles, ceu adhibitis microfcopiis,
in arena? granulis, toliis &c. quas I
ramen inermibusoculisdiscernine*
queunt,obfervavit recentiorum in*
duftria i/); ita id potiori jure de-»
faciebus humanis dicendum eix, quas inter vel nudis ocuiis notabilis |
apparet difterentia e).
a) Pbyftcalifå. gett DCrtretber Cent. A gv. >S. b} Lib.pyCap.14. C) conf.äifierl·.
habit 1J14. de facieihum, "variet.Cap. IL d) vidéfis Chr. Wolffii Metaph. Germ. §.
587- &jpo. e)conf. ejuidem Q}emUt)fffi^
@et>.t)om©ebrawd)e Der ti;ei(einSÖ?enfci;M
¥c,§.
§. V.
Hane veraubiquedäri, quotidia* |
na '
Κ ° ϋ ρ na conftat experientia. Sic utrique
fexui proprium ac peculiarem fer* '
me faciei habitum eile videas: fe·
mellis enim mollior eft partium
texcura , tenerior ac venuftior ple-
rumque proportio $ Viros forma negle&a decet, communi qvafi na-
turae privilegio. Ecqvis vero eft*
qui a feminis feminas, viros a vi-
ris diftinåos eiTe ignorat ? Sic quo- que gignentium, faltem alterutrius,
formam plerumque refert fuboies,
adeo ut, quihus quis fit genirus parentibus , indubiis fere criieriis
coiiigi poffit: quippe
Cujus erit facies , m qua materque paterqite
Cognofii pojjunt - - a)
Dantur tamen
Kal παΐς % παίδες , κ) παίδων ζ ζ fr, παίδες,
qui exa&am inter fe fimilitudinem
non habeant. Quid? quod in eer- tis familiis hereditaria qusedam li-
^eamenta & genitiva figna, qut-
A 5 bus
ίο ϋ σ
bus ab aliis dignofci poifint, depre-
hendere liceat. Sic totam Albano-
rum familiam glaucis fuiile oculis,
obfervat Solinus b\ quale quid de
Scaligeris refert Jof. Scaliger in
vita patris. Eodem quoque modo
Auftriacce familia? propago a men-
to prominentiore difcerni pocuit c).
Si ascatum discrimina intuearis, etiam inde mira occurrit varietas*
Habet namq; juventus gratam par-
tium mollitiem,cum fvavi coiorum tin&ura & vivido alacrique vultus
habicu ; qui tamen ienfim immu·
tatur : forma ecenim
• -
Quantum - acceäit ad annos Tit minor &Jpatio carpitur illa juo.
Defervefcente juvenili fucco, fuc-
cedit macies , pallor partiumque
durior fpecies, & delicata olim li-
neamenca in feniles tandem rugas abeunt. Porro ratione climacis valtiifima fe nobis offert variantis
naturas fcena, iiquidem cujuslibet
loci genius faciei fuum quaii ini- primit
primitchara&erem; unde Plautus:
lllurica facies videtur hominis d).
Nec exiguum hujus rei momen*
tum in colorum discrepantia (i·
tum eft. Sunt enim plerique Hy- perborei, Γι Lapponas exceperis, candidi, quorum tamen genas ru- bor non deftituit; hic vero candor
quo longius a boreali plaga reces-
fum fuerit, eo magis deficit, 5c apud ceteros Europaeos vel in ru- bicundum, vul fulvum vel cine-
reum vel iubfufcum immutatur.
Qui fub squatore in Africa de- gunt, nigricantes funt, ut iEthio·*
pes, incolae Guinese , Congi &c.
qui orientem magis ipeftant, luri-
dum reterunt colorem , ut Cal- mucki, Circaffi, Samogetha? *);
pallidum vero, cum casruleo mix¬
tum,apud Mafanderanos inPerfide deprehendes/ ) : quemadmodum etjam quibusdam Tartarise magnat incolis virides efte oculorum pu-
piilas teftatur C. Mufitanus g).
Cauuas
CauiTas colorum,tam mire varians
tium , irnprimis nigredinis /Ethio-
pum, videas apud Gotfr. VoigtÅ),
aliosque. Ceterum cujuslibet fere
gentis faeiei fua eft ftru&ura , a
reliquis abludens; ut in Mauris il-
mus nafus & protuberantia labia, quod erjam una cum inflatis buo
cis & minutis oculis in Calmuckis,
Tartaris Crimenf. Samogethis &c.
confpicere licet; peculiarem Lap·
ponum formam exhibet SchefFerus
in Lapponia i). Tamen in omni-
bus hifce populis, five colorum, ,
live alla faeiei qualitace conipiran- |
tibus, aliquid videbis, quo iinguli ,
inter fe discrepenf» Porro mirari 1
par eft, in aliorum vultibus maje-
Hatem & nihii non magnificum,
ut illico iui venerationem expri-
mant; in aliorum iterum tantum
non humilia qusevis & abje<fta> |
Nonnulli audaciam ac elatum ani-
mum ipfo vultu fpirant; quosdam
animurn defpondentes 5c quafi ad
piftrinum
m ° s u piftrinum damnatos, ve! ex linea*
mentis cognofcimus. Hujus area»
nus luminumvigor£),&neicio quas gratiae alios in iui amorem trahunt;
illum, torvum & fubtrifte fuperci*
lium aliis exofum reddit. Notl-
nulli Catonis feveritatem, alii fri-
volam petulantiam & inconftanti#
notam produnt; in illis candor; in
his iubdoia indoles nofcitur, & iic
porro: adeo ut,quot capitum, töt
diveriarum facierum myriadas in
natura deprehendere liceat. Eflet
heic occaiio in quadripartitam il-
lam hominum divifionem fpecifi*
cam, inquirendi, quam ex forma;
corporea adftruere nititur Anony-
mus in Libro, cui titulus: Nou*
velie divtfion de la terre, parles dif- ferentes ejpeces dl hommes, qui Vha*
hitent, ut refert Gentzkenius /)$
verum brevitati litsntibus hane
rem fatis perfequi non licet.
t a) OvidtMetam,Lib.4.Fab.j. b) Ref,
Memorab.Cap.20, t) Vid,DiJ}, de Μωξί<?
πανοή*
i'A β ° SS
παν^ημω ραξ.31. d) Trinum, Αβ.4,
Se. η. v. 10. 0) Anon.fiat von Siberien Aftrak. Georg.&c.päjfim. f) Id. loc. cit.
Sett.4.Cap.S. §.//, g) Chir. Uilt) Ρbyβ
^d)rijftcn / pars3. Cap.38. h) Phyf.%t\t
£}ettr. Cent.1.£)u./,2,3. &c. i) Cap,j\
/>.^0.[q, k) Barcl.Arg.p. tn%j, l) Lo·
gha pt tn♦
5. VI.
Ex mira hac faciei humana varietate, quam, präster experien- tiam,tot probantItinerariorum fcri·
ptores a ), evidentiffimum pariter
ac fortiflimum peti poteft argu-
jraentum , ad probandam DEI exi- tfentiam , ac paternam providen·
tiam. Idem dudum prasftiterunt,
ex artificioia corporis ilruåura,
Frid Hcfimannus: ex corde, G.
A- Hambergerus : ex aure, J. A.
Schmidius: ex oculo, J. C. Stur-
mius & J.F.Wucherer; ex manu, Chr. Donatus, ut Fenelonium &
Derhamum,aliosque exiftentia Di-
vina? vindices, adverius Atheos,
taceam, Gerté
Certe , quod nemo negaverit,
éx humano artificio , ad exiften-
tiam artificis reöe argumentamur;
eundemque eo ingenioilorem elfe
concludimus, quo iubtiiius inque plures modos opus fuurn variare
noverit: namque,utcitharoedusri- detur, qui femper eadem chorda
oberrat; ita quoque opifex, qui ul¬
tra tritam eandemque agendi me·
fchodum non fapit: atqui humanus
artifex quantumvis acutiflimus o- pus infinities variare nequit, agit
namque vi imaginationis finita?.
Nonne igitur ex hac infinita fa-,
cierum varietate, quae omnem fin
nitam induftriam viresque omnes
naturas longiffime exfuperat, ad
exiilentiam infiniti & fummi Opi-
ficis , omnesperfeåiones modo e-
riiinentifllmo poffidentis, firmifli-
me licebit concludere ? En lucu- lentum omnipotenti# Divinae ii·
gillum ! Le corps eft paitri de botte, inquit Fenelon, mak admirons U
matn
wcLin qui V ά far6onné. Le fceau äe t
cuvrier ed empreintfur jon ouvragé.
Il femble avoir pris plaifir d jaireune chef · di ceurre avecune matiere [t vi*
le b). Trofeäo, ait Plinius, injack
tioflra quum fint decem aut paulloplu*
ra membra, nuUas dttas in tot milli- bus hominum indifcretas effigies exi*
fiere, quod ars nuUa in tam paucii
numero membris pr<£ftet effefiando c)*
Cum itaque nuila ars, liulla pa^
rentum induftria hoc tanti tno- menti negotium abfolvere poflitj (quarfivis Callip^diam iuam ma¬
gni faciat Claud. Guilletus) prouti
hoc ipfum facetur mäter quaedaffi
fiSiis dicensi neque ego membra ve*
fira in hunc vel eum modum coapta·
vi di) hitic ex mirabili hoc ope-
re venerari licet imperfcrutabilem
Creatoris intelle&um , ac iapien*
tiam e) , qui έζ ho$ άιματος itav ε&»ος άν&ξώπΜ επόιήσέ, f) eorum^
que facies in tot tamque vartaster*
mas configuravif,ipie omnis varie*
tatis ac mutationis expers.
4)
® W l7 a) IValchli Lex. Pbilof. Tit. 5iflCteftcf)t·
Demon(lr, de Γ exifi, de Dieu Cap. j/.
f) Ηΐβ.Nat*Cap*l, Lib.γ. d)z.Maccab.
7.· 22. fJ £/^. 40: zS» conf\ Tf, ijp: 14«
f) Att. ιγ: ιό*
$. VIK
CumveroDEus nihil agaf Fru·
ftra, fed ob certurnaliquem finem, fapienria?iuae convenientem,quem- admodum etjam homo tumultuarium
acincogitatum opus non fit a); hinc
neque temere illa facierum diflimi- litudo obtinet. Non loquardeleéta-
tionem , quam ex hac varietateca-
piunt mortales: iiquidemjuxtaPIa-
tonem, τσ μεταβάλλει» ή Sv, varletas
jucundum quidquam, ne quotidiano ejusdem torma? adfpe&u ta?deret hominem hominis. Interim hoc in
confeflbeft, uti in fodalitiis, amici- tia & matrimonio formarum aliqua
ratio haberi (ölet; neque ulla facies
tam deformis apparet, qua alicui ad-
i jipicientinonarrideatyteite Langio b)t
iic quoque non tantum ex amore ,
i B more
*8 SB o g
more8cre> fedetiam exornrerum a- micu cognofci. Pnecipue tamenad
felicitatemgenerishumani,&plurl·
nia incomoda e vita fociali rollenda,
hocartificio refpexitfapientiflimus
Creator. Sunt quidem ut vocis &
fermonis, ita quoque animorum &
ftatura? humani corporis discrimi-
na; quoniam camen ea non omni-
bus fefe offerunt, hinc Deusfaciem ipfam microcofmi quafi arcem, in
qua mens,Reginae inftar , potifii-
mas fuas operationes exlerat, ani- mique indolem prodat, ita conftru·
öam efle voluit, utfacile indecog-
nofcatur, quam quisque perfonam
agat. Quod niil ettet, nulla morta- libustranquillitas, nulla fecuritas,m
tanta hominum malitia, potterpro-
curari. Si enim omnibus eadem-»
ettet forma, quantuminde confufi-
onis & incommodi oriretur? Nul-
lum certe tuncettet intermarem 6c feminam, patrem 8c filium,herum
& iervum, imperantem & iubdi-
tum
W Ο is rp iurn»extr3neum& indigenam,bonos
& malos,noxium & innoxium,ami-
cosatque inimicos&c.fatis evidens
difcrimen: leges & jura, praemia &
pcena?,publica & privatafides,vana
Komina eilenf: caedes committere,
temerarethalamos,inbona aliorum vi, dolo, fraudibus aliisque impo- fturis graffari non vererentur illi,
qui ienfu &timore Numinisejura-
to, humanam folum peripicaciam-·
eludere fe poile crederent. Quam
in rem egregie omninoCeleb. Bud-
deus : Qu<e , quoefo, verum omnium
orttura e/fet confufto, // homines hac
rcttionenon ροββηί dignofci ? In paélis, conventionibus, contradibus nemocer·
tuseffe poftet,quocum(ibi ef]etnegotium:
mox emm unus negare pof/et fecuma- dum e/fe, moxalter, quo cum adum
non erat, hoc adfirmare, ISSuUum pu-
mrttemerecrimen, quantumvis atrox
ροββί, cum nemoy quis illudcommififet,
certus e/Je poffet. Princtpes rerumque dominos tollcre emedio, alwsquein illo-
B 2 rum
20 ^ o ^
rumlocumfubfiituere9niβvultuum va*
rietasprobiberet,faciltimum admodum joret Quid de fraudibus„de adultertis, quidde falforumteflmm fubordmatione
dicam? qu<e omnia alm eksdem,ge*
neris,ni(t vultuumvariétasobJIarettevi*
tari milla rationepoffent c). Nec de·
flintfunfcftaexempiacujusvisaviac gencis, unds conftat, qnot mala ex apparenti quorundam fimiHrudine
puliularint. Sic Laodice,Antiochi Regis conjux, inrerie&o roamo ,
fraude Artemonis cujusdam^occifo Regi perfimilis , parncidium diiH·
muhvit, univerlum populum vul-
tusfimilitudine fallens,ut habetVa-
ler.Max. d) , fic quoque Cappadocw Regnum, totius pene orientis civitatum
&gentium credulafuffrägationefultus ajjeffavit Barbarns quidam9 Ariaratho
admodum(milis, quem tamenaΜ. An·
tonio interemtum, luce clarius erat;
referente eodern, ib. cap. 15. Pari
tnodo Tiilius quidam fimillimus
Mart. Guercae, uxorern hujus, eo abfente
<9 o i» 21 abfente vitiavit , au&ore Gothfr.
r Voigt. f), Quantis denique malis
RuiTorum gentem exercuerit Pieu-
do-Demetriorumfraus, quantasque turbas in Patria noftra olim excita- rit perfonatusifte NicolausSturius,
nemini ignotumeft. Utdeprivatis
malis» in cognationibus , heredita-
tibus&c. exindeoriundis, nihiljam
dicamus.
a) Scnec. de benef, Lib. 6, Cdp. 23,
b) Florileg. in voce facies, c) Thef% de Atheifm. & Superflit. Cap, J. §. C. conf,
Derhami Phyfico~Tbeolog. Lib. 3. Cap, q,
"bys, gett
pofcopos agi-
mus, fatorum, fortuna? infortunio- rumcj praefagia ex vultu fomnian-
tes. Pra?ftat omnino, ad monitum Celeb. Walchii a) , facie noftrarite
& ranquam Dei donouti.Nullacor- poris noftri parte petulanterabutr,
nobislicitum eft; hinc quoqjpater,
eos in Creatorem injurios efle ,qui fuco
21 tif o gj»
fucove! alia quavisarte hocefnsar- tifkiurncorrigere audent,ut iorm«e
venuftate emineant; qvum tarnen nitidioresfereddant,quamhoneftio-
res,immoadicitoarnficialipigmen-
to nativum leporem facile perdant.
Ridere convenit barbarum Νίνοίί·
orum morem,qui faciei vanasima*
gines & figurascbeleumate iniuunf,
infperfo cicafricibusnigricanteoleo,
quod illis eximia venuftatis fpecies
habetur£). Cecerum quemadmo»
dum & virtusfepe in deformi tacie
habitare, & contra eximia forma
viriorurn domicilium efle poreric-M juxta antiqvum noftratium adagi-
um: Detgifsoptaflagdifogruskinne\
fic etjam illi,quibus formam minus
venuftam noverca natura tribuit,id
agant, ut Socrafis, /Efopi aliorum^
exemplis, virrutisftudiohascdamna rependant, iiquidem
Nonfacies hominem,fed mensformofdve
nuftdt.
Qui vero mutam illam commenda-
tionem, formofam faciem, iörriti
lunt,
«9 o f» 23
font,cogitent,feplumbeum acinacem
in eburnea vagina geftare,nifimentem
fapientia& virtute condecorent. Ubi
vero hae dotes in homine formofo ad- funt, mirumeft,quantum omntumani-
mos in fui amorem trahant.Dici nam-
que vix poteft
Ως κάλλοςοταν εγβΐ v£v σώφρονα,
juxta Menandr. Et
Cratioreftfulcro venlens incorporevirtusc).
Hinc omnes inuniverfum itafe gerere opartet, ut Egna virtutis in ore relu-
ceant, neque vulcum ad alios fallendos
componant. Verbo: facie,fini a Deo
intento convenienter, utendum eft,
id eft ita, ut exinde gloria Creatoris
elucefcat.
Qvam dum promovere nitimur,
dum faciemad virtutis fpeculum con- formamus, dumque varias hominum
facies iimulintuemur, fimulqueomni-
potentem Summi Artificis manum mi-
ramur: Eum, qui omnes omnium fa»
cies condidit,precari faseft, ut Ejusfa¬
cies nobis luceat d), utque ν^ίσ-ωπον
ντξος πξκτωπον e), Eum olim viueamus!
Cui iit laus & gloria fempiterna!
a) Lexic.Ρbilos. Tit.>tn<tfftd)f.b)Anonym,
Stat DonSiber.tfc. c.ip,§,f. c)yirg.AEn.lib, d)Ntim.6:zy,eJ
