• No results found

Dissertatio naturam Logices & Universalium sive Praedicabilium exhibens, quam ... ex consensu & suffragio amplissimae facultatis philosophicae, in illustri & celeberrima Sveonum ad Salam regia academia. Praeside M. Andrea Ajalino ... publicae censurae ing

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Dissertatio naturam Logices & Universalium sive Praedicabilium exhibens, quam ... ex consensu & suffragio amplissimae facultatis philosophicae, in illustri & celeberrima Sveonum ad Salam regia academia. Praeside M. Andrea Ajalino ... publicae censurae ing"

Copied!
16
0
0

Loading.... (view fulltext now)

Full text

(1)

9 ~

î

^

un

f w ï—ihN r-tnvsn

d i s s e r t a t i o

Naturam Logices &

Univerfa-hum five Prædicabilium exhibens#

Cjhanu *

D .

T .

O .

M .

A .

E x confenfu & fuffragio ampliflimae facultatis Phi-

io fo p h icæ , in iliuftri & celeberrima Sveonum

ad Salam Regia Academia»*.

M. A N D R E A A J A L I N O

P h i i o f o p h i æ & Lingvarum Orientalium Adjundio?

Prateeptore iu o p lu r im u m h o n o r a n d o »

Publtc<t c enfur A ingenij exercendi g ra ti* proponit

B E N E D I C T U S E. P A U L A N D E R

Uplandar*.

0 \ t

In Auditorio Veteri Major i Kalend. Decembris Anni 16 47. horis â 7. matutinis,

( o )

U B S A L I Æ,

(2)
(3)

«UNFNVfti*» ïV? W I ^ N FTWD» tZDWS

DiffertationisLogicæ,

Thefis L

e s s ^ E f t i m o n i a f a p i e n t i f ï î m o r u m h o m i ­ n u m infinita adferri p o f lc n t,quibus A r ­ t e m Logicam nobis c o m m e n d a n t » i d o ­ nee i m m e r i t o ? haec e n i m & docere d o ­

cet, (ut h a b et D. Auguftinus) & d i f e t r e doeçt : ipfa quoq; pagina (aera » h a n c n o n t a n t u m c o m p r o b a r e v i d e t n r , u t Pial: i, fed & huju* t e r m i n o s u f u r p a t > ut G t n : i , videre eft. N e a u t e m r e m p l a n a m & a p u d o m n e s ianos extra d u b itationis aleam p o -

f i t a m , in d u b i u m vocare velle v i d e a m u r , a r g u m e n t a plu­ ra p r o b a n t i a L o g i c * n e c e f l lta te m , t a n q u a m minus nc-

cefiaria mifla faciamus > c u m fufficiat nobis experientia^ ; I n L o g i c a e n i m , ipfa ratio , quae lit,quid v e l i t , quid valeat » fele a p er it atq; d e m o n d r a t

n .

His ita præmiflls rem ipfara a g g r e d i e m u r , & cum vix poftit intelhgi q u i d r e i , mfi prius in te llig a tu r q u i d n o m i - nis, u n d è in pri mis c a , quae ad tvouetjotoyu* L o g i c e s fpe-

& a n t paucis pcrftringamus: inprimis a u t e m n o t a t u d i g n u m e f t , L o g u a n u Vvn t u te y u , hoc efi, & r a t i o n e , n o n a u t e m â

f e r m o n e » n o m e n accepiffc, Logica e n im n o n f e r m o c in a n

(4)

di »fcd ratiocinandi afs e d i quod voxhebraica pvfcn

ima-n i f e f t è o f t e ima-n d i t . E t q u o a d ipfam p h r a f i n cILnuidem h-.rc v ^ X o g i c a ad jeffiva » i u b i U n t j v c t a m c n u f u r p a t u r j iic:uc & f e l i q u a r o m a r t i u m a c l c i c ' n t i a r u m n o m f p ^ T Q u i a c c u r a t a m vcl D i f t i n & a m L o g i c æ n o m i n i s c o ­ g n i t i o n e m c u p i t , h o m o n y m i a m e j u i d e m p e r p e n d a t , L . o

-g i c â e n i m n o m i n a t â n o n t a n t u m ipla a r s , vei h a b i t u s fnve d i f p o f i t i o , fed & liber intclligi p o t e r i o . C o m p e r t u m <e- t i a m ha bem us » q u o d Logica » D ialedica , Cynofura rationus,

manna Philofopbix &c. a p u d b o n o s A u t h o r e s » S y n o n y m a hia-

b e n t u r . E t h æ c de tribus iftis circa D e f i n i t i o n e m n o m i ­ n a l e m b r e v i t e r d i d a ( u n t o , quæ nihil aliuo eft q u a m prri- m u m b e n è in tclligen di principium» ut e a m v o c a t A r i i h o -

telcs. 1 V.

Pr op iu s j am ad D e f i n i t i c u c m realem acccflum faciia- m u s , & q u a n d o q u i d e m p r i o c i p a l i t é r d e JLcgica artificiali a g i m u s , & in ipfà r a t i o n e vis ejusdem fita fit, de habitibius i n t c l l c d u a l i b u s e a n d e m eftc ratio c o n v i n c i t , qui habitius ab ipfo A rif to lsl e q ü i n q ; E n u m e r a n t u r ? de p r u d e n t i a , l a p i ­ entia-, & i n t e l l e d u , n o n m u l t u m d i f p u t a t u r five d u b i t i a - tu r » n u m a u t e m (cientia f i t , e n n t r o v e r t i t u r q u i d e m , f e d r e ipfa i n ti m i u s perfpe&a» neq; (cientia eft, r e l i n q u i t u r e r g o q u o d fit ars: u n d è h o c padto reifte D e f i n i t u r , Logica cfl Ar-st

notionesfecundas in Difertattonem v e r i â fafjo Efficiens ex primis,.

V.

G e n u s hujus D e f i n i t i o n i s p o n i m u s A r t e m , & q u i d e i m n o n i m m e r i t o » hic e n i m talis ars n o n i r . t e l l i g i t u r , q u æ m a ­ t e r i a t u r a a l i q u o d opus p o f t / e r e l i n q u i t , fed p r o u t ab iplfo P h i l o f o p h o definitur » habitus r a t i o n e efFeiftivus, vcl p r o ­ u t eft ars r a t i o c i n a t r i x > five h a b it u s efFeäivus rat ionis , yrel r a t i o n e m p e r f i c i t , & i n diredtionc rat iocinij c o a f i f t a t , , &

(5)

c/1 h o c p r o x i m u m genus Lögices, n a m f t r iiliu ie ft q u a m L a b i t u s , quippè p e r h s b i tu m ipfaA rs d e fin itu r, qua; D e ­

finitio a p p ri m è competit L o g ic æ , cui a u t e m D efinitio, ei­ d e m & D e f i n i t u m competit.

V I .

Differentia â natura officij & finis d e fu m p ta e f t , n a m L o g i c æ eft efficere n o tiones fecundas me diantibus primis, c u m e n i m confiderat aliquis & c o n c ip it r e m a l i q u a m , cu- j u f e u n q ; n a t u r æ ea f i t , quod ell notionis primar, & p r o g r e ­

d i t u r c o n c i p i e n d o p l u r e s , t u m fi e a n d e m n a t u r a m in eis­ d e m d e p r e h e n d e r i t , & io alijs vicitfim aliam , t u m ex his q u i b u s e a d e m fubftantiar ratio eft, fluit quafi & efficitur a*,

lius c o n c e p t u s , & dico fyecicm quandam efie, alias v e ro res

quibus fubifantiæ ratio eadem , aliamßiccicm e(Te, & f i c c c n -

f c q u e n t e r : hic conceptus, quo concipio o m n e s , quibus e a d e m ll/bftanriæ ratio ineft , efie f p e c i e m j notio [ecunda

dicitur,ita d e in c e p s in praecognofcendis illis pergit quæ fa- c i u n t p r o co ficiendisinltrurrientis Logicis, quibus logi­ cus u t i t u r , ne in in q u irenda r e r u m veritate hallucinetur,& haec d i ff er entia eft, quâ Logica â quibusvis alijs difeiplinis

differt. V I / .

Subjeiït*m Circa q u o d verfatur L o g i c a , funt rts omnes,

eapq; q u a t e n u s iis fccundæ notiticines im p oni poffunt : hoc eft qu a te n us eas definea*>dividat, c o m p o n a t , o r d i n a t & c n a m in o m n i fubjeclo adæquato five adequate afiignando, fie, ut unitas & fpecies feientiæ i n d è peti poffit, D u o p o - tîffimum n o t a n d a veniunt ? Matertale e? Formale : fub mate- tittlh res lubftrata, (ub formalet m o d u s c o n fid erândi ifti m a ­

teriali impreffus indigitatur.

v n i .

L i c e t n o n ignoremus quod id, circa quod, difciplinaali- q u a pri ncipaliter occupata fit,magis p r o p r i è Objetluqudjub- jetfu dici, Subjefiumn. fcitvtUiü}d i i p [ c intellcdlus h u m a n u s ,

(6)

in q u o b a r e n t feientia?. O ljeR um v e t o d icitur id , q u o d o - p e r a t i o r e m intelledlus in fe c o n v e r t i t , vcl m a t e r i a , circa quarn inteilwtfus verfatur. I n t e r i m t a m t n Subjefti & Ob« jeÜi vox p r o m i f c u e u l u r p a t u r t N a m m u l t i p l i c e m h a b e t Subjecti v o c a b u l u m fignific8tioncm_» ; D i c i t u r Subjcftum

pnedicationù , q u o d in p r a di ca ti o n e icilicet, ieu p r o p o f i t i o -

ne p r a d i c a t o fubijcitur ; Dicitur Subjcttum tnhœjionü, cui

a d j u n & u m aliq uod inhaeret; aliud deniqj etl

Subjeftumcon-fiderationis, cui iVilicct a t t r i b u u n t u r o m n i a , qua: in a li q u a

(cientia c o n f i d e r a n t u r , & cujus n a t u r a m difciplina aliqua explicat.

1 X.

C u m a u t e m n a t u r a L o g i cs melius i n n o t e f c a t a c In* t c l l i g a t u r , fi c a u l a o b q u a m à P h i l o t o p h i s i n v e n t a fit, p r o ­ f e r a t u r : quare o m n i n o utile & nccelVarium erit, u t p of t - q u a m de fubje&o L o g i c e i d i â u m eft. jam e ti a m d e fine c- jusdem d i c a m u s , i m p r i m i s q ; e u n d e m d« plicem efle n o t u m

fit: ultim am & interm edium : ille in d i f e e r n e n d o v e r u m â

falfo, hic in fabricatione e o r u m confifiit, quæ c o n f e r u n t

a d finem illum u l t i m u m c o n f e q u e n d u m : vel fi ut ruroq;

fi-r e m , t a m e x t e r n u m q u a m i n t e r n u m i m p l i c a r e vol um us »

q u o d e t i a m m a g i i v e ri ta te m a t t i n g e r e videtur; i t a a f l i g n c -

t u r , finit Log*c<t eß informarerationem inßrumentü notifican~ d t, ut[uo muntre in rerum verita te indaganda n ile fungi poffit :

N a m c u m dicimus f i n e m Logicae eflc r a t i o n e m i n f o r m a re , i n t e r m e d i u s finis i n d i c a t u r : c u m d i c i m u s inftrumcntis n o t i -

ficandi, m o d u m q u o f o r m e t e x p li c a m u s : D e n i q ; ubi dici­ mus q u o ratio in r e r u m v e r i t a t e in d ag a n d a f«o m u u e r e re ­ cte fungi pofl it, fimul ad u l t i m u m finem relpicimus.

X.

H » c dc Definitione, o b j c f to , & fine p r o inftituti rap­ t i o n e fufficiant, jam D i v i f i o n c m Logices paucii a gg re die ­

(7)

' - t

A l t a ­ m u r . E t f i c u t o m n i s r c s c o n f i d e m u r , vel fecundum cdm^S t v m u n e s afFediones > vel fecundum proprias i Ita Dividiturllq, L L o g i c a in partem commumm & propriant , pars c o m m u n i s ^

t r e s operationes mentis c o m p ie d itu r apprehenfionem fcijr-jf licet ; f i m p l i e i u m , compofitionem , & Divifionem D i f c u r ^

fum deniq; å n o t o ad ignotum , hæc i n q u a m , c o m m u n em ? ^ 4 \

hujus dilcipliuæ d o d r i n a m abfolvunt, & quidem in f o r m a t a i ? ! a b f l r a d a ab o m n i materia.,.

X I .

«

*

P r o p r i a pars rationem materiar habet : i\c* abfolvitur,

Demonftrationc , D'finitione* Dtvijiont ^ Methodo, Syllogifm• To-t" p ic o, & deniq; Sophißico : hinc materia triplex eft ? i. Sum-*L

m è v e r a . & inde Syllogifmus Demonftrativus live fcienti-r>-

ficus, ubi i n t e r fubjedum & praedicatum eft inexplicabilis S** * n e x u s ; 2. Media five contingens, indè Syllogifmus Dia-* o

l e d i c u s , five p r o b a b ilis, qui in uträq; p a rtem dilpqtfctur :I *

3 f u m m e falfa ; & inde Syllogilmus Sopbifticus & falfus effys?**^ t t hæc de n a tura Logices brevitati ftudenti d id a fufficiant.

X 1 1 , r r d . i

Jam ad c o n fid crationcm Univerfalium five Prndicabtlium^J^ nos a c c i n g a m u s , quæ quamvis non per fe c o n ftu tu an tali-«.

q u a m elfentialcrn partem Logices, cu m eundem finem ii*

n e ijfdem o btinere p o fiim us, tamen abfq; eorum cogni- j \ +

t i o n e , Logicus haud quaquam felici pede progredi poflît. • T t

H o m o n y m i a hsrccft, q u o d abud fit Univcrfale in caufan-*#**

d o , ut cftcaula prima , qui efl ipfe D e u s : / / / W i n eflen* $ *

d o , q u o d nihil aliud eft, quam natura quædam communis» j i $ & particip ita â pluribus fingularibus : / / / W d c n iq ; llniver-ü f* falc in fignificando ; reprefentando five prædicaodo, quod* *'

p r o u n o & eodem h abetur apud Authores. Diffe runt,

liniverfale in effendo & üniverlàle in prardicaedo ut p r i u s î ^ ^ ^ & pofterius» & hic loci c on fideramus U niverfalia,quatc-ÿ| f

' t ' + j - n ' ï ’ r

n l l s

(8)

l>« J c r f

« r

tt'uf funt res q u æ d a m » & c o m m u é e s n a t u f æ fubftantes n o ­ t i o n i b u s fecundis» ficut i n h o c excnr.plo ? L o g i c a D e fin it [ Xi 3 J i o m i n e m q u a t e n u s e ft fp c ci cs , & a n i m a l q u a t e n u s g e n u s , r a r a * e c c n t r a a u t e m P h i l o f o p h u s , c o n fi d e r a t 6c d e f i n it r e r u m r * ' n a t u r a s ; u t d e i js v e r i f i c e n tu r r e a li ap r æ d ica t a , n o n q u a tc - k M t n u s fecunda; n o t i o n e s , fed q u a t e n u s res ipfar p r æ d i c a n - ' t u r , qusc illis c o n v e n i u n t , u t hocuo c o n f la t d u a b u s p s r t i -

I

*'* bus ? c o r p o r e &anima_,. E t fie Philojophi* ac Logic* c o n

-v e n i u n t q u i d e m O b j c f t o t r a f t a t i o m s , q u am v i s m o d o fiye

L

* f o r m a l i r a t i o n e diferepent*

f c p j ï X I I I .

[ «. ’ * ’ Sunt a u t e m Univerfa five predicabilta notiones fecunda ', [ ‘ '‘[fim pliccs, oflendentes quomodo p n m td e fe inv ia m pradrean pof'•

L i ? J int' £ t *UDt nuir?fro qp i n q ; n o n p l u r e s , nec p au c i o r e s ?

E.S fT* ¥ Genus, Species, D ifferentia, Proprium & Accidens. D c q u i ­

b u s in l c q u e n t i b u s o r d i n e agemus.

: ' X V.

X f f , %* Omiffis P o l i t i c o r u m & G r a m m i c o r u m varus v o r a

-f : * l# i^ b u li Generis fignificationibus, Genus L ogicum , d ic im u s elle, J î q n o d a e p l u r i b u s f p e c i c diiTcrrentibus, i n q u a r t i o n e q* id eft praedicatur, h o c eft e f l e n t ia m fpeciei indi: at : v. g q u i d > V » *• ^ T o m o r cq u a s ^ o s T t S s , L e o ? * eft an im al . Q u i d

t i c f t f a l v i a , R u t h a , f e r p e n t i n a , cft herba, etc.

i i *

x v *

j{ t t V N o n i g n o r a m u s varias effe fignifieatienes fpeciei, nä

i ; i n t e r d u m f i m i l i t u d i n e m , i n t e r d u m illud d e n o t a t , q u o d j fe n fu & intellectu c o g n o f c i t u r , & dicitur fpecies in-

A ^ **telligibilis. A pud G r a m a t i c o s fignificat o r i g i n a l e m d i l p o - Î * T i i f i i i o n e m d i d i o n u m , p r o u t una ab altera delceodat,.- in- •; • V t c r d u m etiam ipfam f o r m a m rei e x t e r n a m d e n o t a t , ex

i - £ t cujus f i m i h t u d i n e , n o m e n fpeciei L o g i c s l u m p t u m fig i - * i f i c a t ; u t e n i m f o r m a h æ c . e x t e r n a o r n a t h o m i n e m > & di

. <**

<%

»

(9)

f t i n g v i t ab alijs : I ta q u oqj fpecies c o n fu fu m g e n u s expo

J i t , & fignificativc nobis diftributum exhibet. E fta u te tn

Jptc tes notio fecunda de quagenus in a ft lone quid eft pradicatur.

C o m u n i s eft hare definitio tam fpccici fpecialiflimæ, quant fubaîternap. Species alias fpccialiftima quæ n u n q u a m g e ­ n u s fieri poteft, hunc in m o d u m definitur , quod fit, q u a d e pluribus n u m e r o differentibus ta n tu m , & in quarftione q u i d eft p r æ d ic a tu r ; v. g quid eft Petrus Elias Daniel &c,

y , ho mo»

X V I .

Differentia trifariam ulurpatur ? C om m unitèr,pro* prié, & m a x i m e p r o p r i è : C om m unis differentia eft, quâ aliquid ab alio,vel â fc ipfo, differt; & idem eft quod acci­

den s feparabiie. P r o p r i a differentia, accidens n o n fepa- rabile eft , e u m aliquid ab alio accidente inleparabili dif-t e r dif-t : fic corvus â i y g n o nigrore propriè dicidif-tur d ifferre^ M a x i m e a u t e m propria, fpccifica differentia eft, quæ G e ­ n e r i j u n d a , illud ad c e r t a m Ipcciem re ftrin git, & c u m eo fpeciem facit, & hæc caufa eft cur fpîcifica nuncupetur, & ÎD hac proprijffima 1 »gnificatione,vocabulum differentia, h o c loco accipimus; d finiturq; hunc in modum»,. Pi/Fe- rent ta, eft notiofecunda, qua Genua dividit ac determinat, cum genere determinato conftituit jpeciem, de qua praedicatur in

quale qui d eftentialc. Dicitur, quod Differentia dividat, ac d e t e r m i n e t : fic, rationale, & irrationale , diltingvunC animal. & d e t e r m i n a n t , u t n o n animal; fed hoc animal dicatur h o m o vel b r u t u m ; Deinde dixi, cum genere d e ­ t e r m i n a t o , differentiam conftituerc m ihi certam fpeci­ e m e. g* animai & rationale, conftituunt mihi h o m i n e m ; u n d e e t i a m r a t i o n a le Differentia conihtutiya dicitur • i r r a t io n a le a u t e m divifiva, eo quod dividat bruta animalia t a n t u m ab h o m i n e , n o n autem certam ipeciem indicat.

B X V I .

(10)

X V I I .

( V i g o D i f ï è r e n t i a r u m ex g r a d i b u s in formis Sr r n t ' -b u s ind aga tor , q u o r u m unus eff pe rfectior a lte ro : & i u n t

hi gradus duplices ? alijfubßantiales, alij acctdentJrs, & ita feft; h a b en t hi g r a d u s , u t in piures res fint difperfi, & i a q u i b u s d a m re bus p i u r e s ; in q u i b u s d a m pauciores i n v e r i - u n u r : e <*. P t i m u s g r a d u s r e r u m p o t r f f vocari ipfum efpi q u e m g r a d u m a c c i d e n t i a o b t i n e n t ; A l t er ve ro ef]t fubflan^

t u l e ^ u i d :

T

ertius ejp remanimatam , fubßantiam anima* tam : Q u a r t u s , efp anim ttum prim o gradu v ita fcil cet a n i m a

v e g e t a t i v a : Q u i n t o effe fenftbtie quid : Sextus g r a d u s , effe

ration*l( quid, c u m jam res aliqua h o r u m g r a d u u m c o n f e r ­

t u r c u m alijs io quibus , ijdem g r a d u s i n v e n i u n ­ t u r i ex irtis rebus i n t e r fe coilatis, differentia l u m i r u r ,

v. g. in c o l l a t i o n e h o m i n i s c u m a c c i d e n t e f u m i t u r d ffe- r e n t i a â t e r t i o g r a d u ; Icilicct ab a n i m a t o ; & qui­

d e m ab u lt i m o g r a d u , Icilicet â r a t i o n a l i , hi e n i m g r a d u s f e m p e r fic fc h a b e n t , u t po ff c ri o r includat p r i o r e m .

r X V I I I .

-A d p r o p r i u m q u o d eff q u a r t u m prædicabile o b i t e r n o t a n d u m eit, dici illud q u a t v o r m o d i s ; juxta h u n c v e r ­

film, eff medicrn bipes canejccns de ni qj ridens : his verbis c o m ­

p r e h e n d u n t u r o m n e s q u a t v o r g r a d u s pro pr ij. fct p r o p r i ­ u m in q u a r t o g r a d u , h u n c in m o d u m d e f i n i t u r : fropri-

um tft quod (o!i Ipeciei & omnibu* ej*s individuis f m p e r com ew t, få reciprocè in quali neceffario prodicatur. Circa h o c defini­

t u m illud i n p r i m i s n o t a n d u m e r i t , q u o d refpt<ffu ipeciei p r o p r i u m fit, r e f p e ä u a u t e m i n d i v i d u o r u m univeriale eff, alias' effet c o n t r a d i f f i o dicere p r o p r i u m effe u n i v e r f a l o D i c i t u r c o n v e n i r e loli ipseiei &c o m n i b u s ejus individuis t e m p e r , ut v. g. r i d e r e ineff h o m i n i fic , u t facultas & p o ­

(11)

t en tia ridendi connata ad aâura illum p r o d u c e n d u m , hæc p r o p r i u m quid in n a t u r a five lpecie h u m a n a dicitur*

X I X .

Proprium prodicatur in quale n;ce(fario , id rfl * fluit ab

efl entiahbus fubjedi principiis ; ut rilibilitas in h o m i n o . ï t i n f u p e r circa hoc prædicabile & illud n o t a t u d i g o u m eft, q u o d e a d t m res, n u n c ut p r o p r i u m n u n c ut accidens praedicari p o t e r i t .* q u o d /a*pe p ro p riu m in p o t e n t i a c o n -

f i d e r a t u m , a d u accidens erit, quia l u b j e d u m p r o p r i o r u m cft lpecies, icd iub/ectum acc id entium individuum.

X X.

D u m acceflum fa c in u s ad confiderarioncm accide n t i s , m i n i m e praetereunda.d'uplex acceptio vocis, n u n c e n im

in latiori, n u n c in A r i d i o r i fignificatione ufurpatur,- in

l a t n r i, ut c o n c l u d a t & q u a r t u m & q u i n t u m praedicabile,

ita ut ei quoq,* accidentis appellatio c o o v c n i.jt; u t r u m q ; e n i m tale quid d e n o t a t , q u o d rei jam in eflentia p e r f e d a conftitutae lu pe rv en it. five res ipia fit i n d i v i d u u m , fiv« f p e c i i c s i t a u t p r o p r i u m Ipeciei c o m m u n e i n d i v i d u o r u m accidens appellari pollit. I n Aridiori a u t e m flgnifihatio- n c , p r o eo fum t u r , q u o d ei c o n t r a d i A i n g v i t u r , q u o d ex pr i n c ip e s cflçntiaiibus fluit, live p r o u t q u i n t u m hoc praedicabile c o o f l i t u i t , & n e quaquam q u a r t u m p r * d i c a

-bilc m Ic r e c p i t : ht cIt tale i Q u o d abtße adeff: p a t e a t,

fine (nb]fdt interitu : i e qu od in e r u n c i a t o n e

fimphei-u m aliirn.ari negari p o t e r i t , lubjt&o n o n r e p u g n a n ­ t o . Ut v . g n o m o elt d o d u s , h o m o u o ia eit d o d u s .

X X I ,

(12)

accidens prad'cabVe, & accident pradicament tle y fæpè fit»

u t q u o i accidens eft in p r æ d i c a m e n t i s , i l l u i n o n eft a c ­ c id e n s in p ræ d ic îbilibus. led Differentia, G enui, fpecies ç$c.

C g. c o l o r , rifibilitvis,

3

c quæ f u n t e s t e r a . Et é c o n t r a acci­

dens in praedicabilibus,pot ef t effiefubßant'tam p r a d i c a m e n -

tis. v.

g.

veftis hominisi calx in pariete &c. valet i t i d e m ha*c d u t i n d i o c o n t r a Flaciaoos, qui d i c u n t p e c c a t u m o r i ^ ginis n o n eile a cc id e n s, fed fubft aat iam : idq; h o c r ^ t o- c i n i o ? SlA ci.iens poteß adeffe abefje (ine fubjeèTt inte­

n t u : Sed peccatum originis non p 'te ß ade (je abeje fin e fub'jefti interitu* E. Sed fi Elacius accuratius p e r -

fpexiftet h a n c d i l i i n d i o n e m , n o o in ejufmodi e r r o r em in- c i d i f t e t : L o q u i t u r quippe m a j o r de a cc id e n te p r æ d La b i l i m i n o r a u t e m de praedicamentali.

^

X X I I *

Ufum h o r u m praedicabilium , aropli/fimum cfte , ex f u p r a d i d i s p a t e t : c o n f e r t e n i m p r o d i l c e r n e n d i sg r a d i ­ b u s r e r u m cujuslibct p r a e d i c a m e n t i : p r o c o n lt ir uc n d i s

D e f i n i t i o n i b u s , D i v i f i o n i b u s , & D c m o n f t r a t i o n i b us > ad dijudica nda s q u o q ; p r o p o f i t i o n u m c o n n e x i o n e s e x pe d i t ; fi e n i m t e r m i n u s qui praedicatur cft p r i m i , fecundi, ter - t i j , vel q u a r t i , p r æ d i c a b i l i s , c o n n e x i o t a m neccftaria eft» u t n u n q u a m negari p o f t i t : e. g p r i m i ; h o m o cft animal f e c u n d i ; A m o s eft h o m o / T e r t i j ; h o m o eft r a t i on a l i s , Q u a r t i ; h o m o eftrilibilis: Si v e r o p r æ d i c a t u m eft q u i n t i praedicabilis, c o n n e x i o t a m eft c o n t i n g e n s , u t n o n m i n u s a f f i r m a r i q u a m n e g a r i poflfit, in f um m a, praedicabilium i a u n i v e r f u m , t a n t u s eit in logica u f u s u t n u i l a f u i p a r te , fine

his r e d è intelligi, & f r u d u o l è t r a d a r i p o f l i t , q u o d e x p e ­ r i e n t i a fatis fup e rq ; c o m p r o b a t .

(13)

Hæc de natura l o g i c e s & unîvetfalibus pro

ratione præ flntis inilituti fufficiant.

D e o , T e r

O p tim o , M a x im e lit laus, honor & gloria, in fecu*

la ie c u lo r u m , nunquam terminanda, Amcn_3.

a? * *: # « £ £ *

* * * $ * « * * *

* 0 f t S 0 * S U * S

Jngenio du Elr inâ virtu te Ornatijfivpo

J u v e n i,

Dn. BenedidoErici Paukndro,

C o n ter r a n e o & am ico m eo utfincero, ita infucato

amicitiae a n i m o r e d a m a n d o , de N a tura Logices & praedi­ cabilibus publice d o & c q ; d i f p u t i n t i , m o r i s & h o n o r i s

ergo, cx animo hifce gratulor,

Q

Ui gen iu s L o g i c e s , quæ fit natura libelli

;

M e n t i s redfricis, quis rationis apex,

Q u i d g e n u s & fpecies rerum diferimina quæq;

A c c i d i t & rebus quid, quoq;quid proprium.

E g r e g i e m o n f t r a t

P a u l a n d r i d o d f a C a m œ n a

Difficiles n o d o s i o l v i t & i p f a f im u l,

M a £ le iter incæptum faufto decurrere curfu

Q u o fixam metam tangere rite q u e a r

--J O H A N N E S M A G N I

N e tz e liu s Uplandus.

(14)

Jngenuarum lit er ar um ßudijs Oynattßimo J u v e n i >

Dn. Benedido Erici Paulandro

pubiicède cynoiura rationis difputanti,

“l'iota

w n

r —ipso

v

\-

d

• • • * f • • • ••

Y>np e r .3 Tpi> r—

ihn

-yins 's

* ' T“ •

i— i n * w n

*p N^injEf ÿ t ï>yn

o

A-

ü

?

j

_

o

M p A ' iZoicnJi)

l & A c ü a A j I A l d ^ i o ^

Infucata* amicitiar fincerîq; a m o r i s c r * o

b re v iu fc ul u m hoc c a r m e n c a n e b a m ,

(15)

I I T virens arbor tepida Tub aura^

* - * C e lf > rref'cendopetir, ac o d o ro s

F io lc u lo s /pargit, viridesq; frondes

T e g m i n ö multo,

ondula dum tu B

e n e d i c t e

m e n t e

R ite mufarurn invigilas camoenis

M ulta fic edis ju v e n ilis anni

Jam documenta^.

H inc p r e c o r m e ta m capias cupitam.

E t decus gratum maneat labori

T e m p o r is curfu fimul 8c corolla^

Tempora cin g a U .

Ita eidem Populari fa m iliari meo dile tlijfim o publice esf folerter d,J]erenti

htfce gratulabar>

P E T R U S J. B E L I N G I U S

Uplandur^.

& 6 _____

(16)

References

Related documents

lyfi» Hic vero iubiifiendum mihi eile video, ne prster jcjunam tara nobilisr*. ^gnrnenti trailationem,

quam Aaron in Sacerdotium eligeretur y), Rabbinorum autem verba fi ipfemet. difcupis legere , adeas

Reges in populo Dei, verum etiam Summos Sacerdo- _tes, oleo facro fuiffe inauguratos. Voluntitaque Schic-. kardus λ), Leusdenus b) &amp; alii plurimi,

faevas ejus elabendi manus, transeun- dique» fecuritatis fuae cauffa, ad ur¬ hem aliquam perfugii, confilium in a- rena capere necefle habuit, &amp; ad lo¬ cum illum fandum

aequalibus, ceteris Prophetarum filiis hic comparat. Et- enim hi petitionem Elifaei eum in modum interpretan- tur, ut duplam, prse condifcipulis, portionem donorum Spiritus

tavic3 efie&amp;uin eft: ita ille qui hic a Deo in- ditus dicitur motus, «&amp;ipfe efle&amp;us naturalis eil: naturalis inquam a&amp;io ve! paiKo: ideoqj &amp; ipfe fuam

Materia Mundi conftituendt nullafüit, ex riibilo enim fa-. &lt;ftus eft: Inprinctpio creavit Deutceelum få terram

ad alios ? Neque enim nobis licec fingere utilitatem , quas in univer-. fum non valeat. Id priviiegii ne- mini eft conceftum , ut