Dissertatio philologica, de kohanim hannigashim ʻael YHWH sive de sacerdotibus ad Jehovam accedentibus, Exod. XIX. 22. quam consensu ampl. colleg. philos. in regia academia Upsaliensi, præside ... Andrea Boberg ... ad d. 6. Jun. an. MDCCXXXV. in aud. Gust

Π''373

ÜISSSRTATIO PHILO _LOGICA, De :

_Π1ΓΤ

D^JJH Sive

SACERDOTI

_BUS

Ad JEHOVAM

_{ACCEDENTIBUS,}

Exod. XIX. 22. Quam

Conjenju

Ampi. College

Ρ

bilo

f. in

_Regia

Academia _üpfalienfi, PR/ESIDE, VIRO _CELEBERRIMO,

Dn.

_ANDREA

, LL. 00. Profes.

_Reg.

_{& Ord,}

Ad d. 6._{Jun. An. MDCCXXXV.}

in Aud. Guft. _Maj.

publica cenfura fubjicit

Alumnus _Regius,

*

DANIEL

Z.

_TORPADIUS

OSTRO-GOTHUS.

Horis ante _meridiem

folitis.

"Üf$4Ll&»Literis

WEKNERIANIS.

φίΉ'ίΜα

c

rf)

QBflißocna

§ 9ϊ

U 9?

/

8tll

zA Ν

ENANDERHIELM,

ilßbiga

ίν».

S)iX>fa

Sfru /

of

dt)(l fJddt/

^0αη ©ubéfnicftuntf fara ηa

(fe

/ 2Πία t)i>0beré borg οφ fdfte/

Stort _{begrep af}

_|ögt

_{οφ idcff.} Sftdgra arf/ i fdfert fjw/ SEBötbfamf för <£r IdggaS ncDer 3ag berjdmfe

öbrtituft

beber/

Sit be nabigt tagaé opp.

(S'olenö fiten förbunfiaö ef/ $aft bon Huö åt /orbcn gtfmer; £)pgben£ bprb e; mtnbre bliftver

Utaf flata conterfey.

3 ftti förra flftcf

£5lir ocf; dfroen gruenö bcbcr / gafl&eö ögon fdnba neber

φά mm' b(ai> en nåbtg

biicf.

S9?aη bdr fer en ringa toif /

Jproiifa förrarpedDené^rdjler/Exod.19:22.

gikr dn (aaen bief upidjier/ Exod.zon. diente bianb Ifraéls _foicf.

^ag / SfOdiborna gut/ bå an

SDctfa profmet t bdgnab/

£df _{οφ dfrcen mig bli fdgnat)}

, $?eb ben nöt)/ jag rodnfa fatt ♦ .

jjimiené

Jp£rre/ önflar Jag/ C0?d _{SBdiborna grun bcflidra}

Rimlig frögö οφ ernig dra/

Éf

ftt böga mdlbebag.

»194

Ürueitf

ibmtufafle 3"t<ttaro DANIEL TORPADIUS.

Amplifflmo Atque_{ConfultijffimoVIRö,}

Dn.

_johanni

_reftelio,

Jur. Patr.

_Profeffori

_Reg.

_&

_Ord*

Fac. _{Jurid. Seniori,}

atque h. t. Decano celeberrimo, Patrono _{fummo, jugiter}

venerando.

T

Anta. Eft.

me._Tantaque.

Gratia.

_Tua.

Patrone. Maxi¬

_{In.Me. Sunt.}

Beneficia. Ut. Continuatam. Illorum. Seriem._{Aliaque.Aliis Annexa.}

Admira-ri._{Et.Venerari.Potius.Quam.} Praedica-re._{Conveniat.Hinc.Eft. Confultiftlme.} Domine

_{ProfefTor.Quod.Conatus.}

Hof-ce.

Philologicos.

Non._{Niii.Argumenti.}

Dignitate. Et. Ofterentis.Pietate. Aifti-mandos. Tibi. _{Confecrare. Aufus.Sim.} Velut. GratiiTimi. Animi. _Interpretes.

Sufcipe.Quaefo.Benigne.

Patrone.

Opti-me. _{Has.Studiorum-Meorum.}

Primitias.

Et._{Si.Quid.lllterius. Petere. Liceat.Me.}

Quoque.In.

Pofterum.Foveas Humiiis.

Oro.Deum._{Supplex.Veneror.Velit.Te.}

Patrone. Summe.

_{Pofthac.Sofpitem.Ac.}

Incolumem.Confervare._Viresque.

T

u-as.Ad.Senium

_{.Jam.Vergentes.}

_Clemen¬

ter. Fulcire.Et.

Corroborare.Sero.

Ve-niat. Illa. Dies. _{Qua* Tanto. Patrono.}

Orbatum. _{Me. Sentiam.}

Amplii),atqueConiult,NominisTUI

cultor kumtUimuJ PANIEL _TORPADIUS»

VIRO_{Jtmfdißimt)atqueConfitltiffimo,}

DN. ELI£

_TORPADIO,

Urbis _{metropol» Senatori, ut & Curias infcr,}

Pra-fidt _aequiifimo

, Patrono maximo, Patrui nomine

attatemcolendo.

VIRO_simpliflimo

atqueConßtltißtmo,

Dn. MAGNO ENEROT ,

Judic,Territor, in OrGothia _aequiifimo ,

Patrono maximo.

Admodum Retter. _{&Pr&clarif), VIRO,}

Mag. PETRO

_HOERBERG,

Urbis Waditeni_{Paßort digniifimo}

, öcadjacenris di·

ftnftus _{PrapoJ, adeuratiflimo,}

Patrono

Magno-TAnti

tiones

qnidem,

eile non

Patroni

_judico

Maximi, has lucubra-

, ut_{dignas cenieam,}

quae_{conipe&um fubeant}Veitrum, Attamen

eam_{grati animi vim eile optime}

noviitis, utbenen··

ciainfe collata filentio _{involvere, leligioni fibi}

du-cat. _{Quapropter Vobis, Patroni}

Optimi,in _per«

petuae obfervantiae pignus , nec non ipem uberioriV

favoris, mcomtashaicepaginas,

utprimum juveni¬

lis _{ingenii foetum confecrare}

nondubitavi _Benigne

igitur accipiatisoro _{quaefoque, Pat,} Max. munulcu-lum hoece , quod vobis pia_&

obiéquioia nunc of»

fertmanus; _{illumquetandem votifui damnari}

fina-tis, _{qui intervota} , _proincolumitatc Veßra ,

nun-quam cefiatura , manfuruseil

aimpiijf. Confult. (S> Praclarijf.Nominum

Veftrorurn

cultor _{cbfert/antiffintu*} D, T,

VIRO Admod. Rep. &_{Prdciarijjimo,}

Mag.ZACHAR.TORPADIQ,

Ecckf _{üvo.as'kfa &QBcfmerfurtiaPaßori}

Plur. Rev. &_{Pr<eclariJ[moWV\Q y} Mag. AR VJ DO

_{JOH. RYDÉN,}

EccJ.'0fidriinD Paflorilaudatiffiiino,Pro*

matort_{ccrtilhmo, at-vuncult loco}

jugitercolendo.

VIRO _{Perinduftrio & Speffiatiffimo,}

Un. MAGNO

_SIESTEN;

Redituum_{RegiorumPrafetto}

adcuratis-Rimitias. _{Trugum. Cereri. Dicatas.}

Voluit. Vdna. _{Antiquität. Quorum*} Memor. _{Ego. Me. Potiori. Jure. Hos. Stu¬}

diorum. Meorum. Primitias. Tibi, Parens,

Carijßme. Vobisque. Promotores. Optimi,

~Debere. Int_{eiligo. Sjuas.}

Jam, In. Grati.

Animi. Tejferam. Ob. _{Bcnificia. Veflra.}

Pror_{[tis. Paterηa. Larga. Manu, In. Me.}

Collata. Cum. Voto. _{Omnigena. Pr}

o/peri-tatis. _{Ardcntiflimo.} £>. D. D.

Parent.Opt.&:PraeclarifF. atq$SpeclatiiT.

Ad

_{Praftantifßmum}

Dn.AUCTOREM,

Confangvineum impenfe

dileétom,-yf/Gve

patitur

Ma

, qua

vales

,

modeflia, agre

Ma,

qua

mihi

Tecum

_interceßt,

_{cognatiout Ego}

(o-licite Te conveniam: neque e re exi-flimaverim,

vel ingenii

vires,

w/

In

-cubrationes Tuas commemorare.

/altem

pronunttare

jußineo,

/:-?/.

^//j·Te /*?

_angulk

_{otii conjumendi}

_cau

·

fa

delituiffe

, quo

certius mihi

conßat9

indußriam

Tuam

illud

temporis

jupe-rare _{intervallum, <p0}

_Tibi

_contigit

Afctfis Upfalienjibus

operam

dare

■> an* gufiius. Jeßatumhoc

ipfiim

non

objcu

·

refacis hacce

Difjertatione

publica , de

prairogativa

Primogenitorum

jacri

or-dmis in_gente

_Judaica:

_{<^An vero,}

qu<e &

_{quälis f}

_{nerit, ante proditam}

juen-iiam

_legalem,

_primi

_{<£r ßtpremt legis}

-/itfonV _{, altioris licet}

_{ßtindaginis,}

_Tibi

/öm

_{pervefliganäum}

_cluxißi.

_Poß

e·

andern _autem,

_qmbus

_conßitit

_partibus,

qißbus

ornamentis , ^

caufis

in-hesc

_{preecellentia,}

_loqvuntur

ande-Pandefta _{facra. Nimirum ut}

Primo-geniti, ut natu majores,

_itajudicio&

experientia verum _{agendarum prüden·} //om , ceteros

familiarum

ordines _in·

ßruerent,

_0/^ ///

officio

_continerent,

regimine

nonmodo

_{politico\verum}

_etiam incultuvero_{<& fincero Divina}

Majeßa·

ti

_praßando.

_{Ex hoc}

fönte haud dubi* e

_progreffu

_feculorum

_derivat

um _{eß hoc}

beneficium

_{atquejus adaliasgentes}

,

at-que in

hodiernum

diem _{ufurpatum, va·} riis licet

_hmitibus,

_ratione

civilt,

cir-cumfcriptum.

_Argumentum

_dignitatt

Juafe commendat_{ipfum: Ego vero non ?} modo, ut ab_{inßitutovitaTua? hauda·}

lienum,

fed <&> ob

_praclaram

_navatam

operam

&

_diligenttam,

_atque

_proficien

·

dt _ßudium

indejeßum,

probo: eoque no*

mine _{gratulorParenti}

paternarum

vir-tutum_{amulum Pilium.De}

ceter o,

_utfau·

fla

&

aufpicata

quavis

_contingant

_ex animo voveo. _{Pale. Dabam}

Upf.d.

ζ9.

menfis

Maji _1735.

J. REFTELIUS. Jur. Patr. _Prof,

IJTlVN

^

OBQ

§. I.

Opulum Ifräé'H-ticum Deo _prae

ceteris _gentibus curae _cordiqacji fuiile , cum ex beneficiis pror-fus_{paternisjtura} ex_{epithetisprae,} claris , quibus partim _ornatus & inf!·

gnitus legitur , nuilibet facile intelli»

get, qui facras literas debita cum at^

tentione pe^volv^rit. _{Quid enim}

ρ

m.T ΊΌ31 _{fiHut & ρψιΐηοξβηΜΗ* Det a)9}

CTOyn ^30 n^JSD reiuliftm pr<e omnibiu

Altis _{tovuh's b)% ^ nSnj}

Dy populus Dei

btredttaritu _{i^&rejiqua ejusmodi* mV} ß _{praecippara Sumrpi Numiqis}

erga

lum _{gratiam & benevolentiam innu*}

unt ? _{Quantum autem populus} Hebrac-us excellencia atque _{dignitate reliquas} fuperabat gentes j tantum etiam

Pri-mogeniti reliquos in hac gente prat'

ftabant. _{Hos namque , ut in quibus»} libet familiis _{primam fpem propagan*}

dae Eccleiiae * pracrogativis haud fper*

nendis ornaverat _{omnipotens DEus.}

Primogeniti apud Hebraeosduplicis

e-rant _{generis: namque fuit vel}

Dm "Ίφί) Primogenittu ex matte , het*

νοίγων την (χητ&ίν, cui _excepta redem*

tione & _{fanéhficatione,nihil quidquam} peculiare fuifle , tradunt Rabbini d)j

vel _{Primogenitui ex patre} , Ijltf JTOiO

prineipium roborü ejus appellatUS Gen.

XLIX. 5. & Deut. XXI. _{17. atque} huic

pofteriori fua erat ΓΊΊ133Π , feu

επι-βα?λον

_μέξος

_{h. e. prarogativa multiplex*}

Illam _{pr« fratribus dignitatem plura}

comprehendiiTe nonnulli putantj qu«

tarnencommode ad haec _{quatuor refer»}

ri _{polTunt. Primogeniti}

erat I. Bene*

ditlio _{peculUris a patre morti vicino.}

II, _{Principatiu in famtliapaterna , qilfc}

dignitas tanta erat, ut minores fratreJ

furgerent

a confpe&u ejus,&miniftra* rent

& Ο få 3 rent ei _{tanquam patri , tefte Fagio e).}

'

III· OW ut Gra:ci

Interpre-tes ) vel το λπλχν μίξος _, uti Jofephus

habet _{f) , portio duplex : quod Jarcha¬}

us ita _{explicat ; ex bqnis paternis}

ac-cepifife ρτίΚ ^ 1 tantum, _quan*

tum ad duos _{fra.tres ffreftaret; atque}

evi-dentius Aben Efra :

_ppSn

_{W Πρ^}

.'Dl Π173ΊΧ DnW TOßT ΓΠ Ott

ut dtsas _{primogenitus caperet partes ;}

ita _{quidem, ut fitres fuerint} fratres,vc-luti

quatuor <eßimarer>tur &C gf IV. Sa* terdotium. De ultima hac _dignitatis

(peejein exercitio _praefenti agere nobis animus eft \ oblata occafione ex his

verbis Exod. XIX. 11. ΟΌΓΟΠ DJ! ■U1 _{Itmpfl» Π1ΓΓ}

_b«

_{QW^fl Etiamque}

tpßfdcrorum adminiftri , qui ad Jehovant

Appropinquant } feipfot fantttfuanto, &c\

quae heic fundamenti loeo _popemus.

Tijum interea,Cand» Leil._implorantes favorem , ut ? fi qua in _reparum ac-curate rem _{egifle Tibi videamur, haec} tarnen

_qualjacunque

_{benigne explices.} a) Exod. IV* 22. b ) Exod. XIX _{f, f)}

beut,IV.20. _{d) In Mifcbna tit. hechorot.}

Cap, VIII* e) In Comntentario fuper Gen«

1 _XUX.

j. conf. 1,Sam,XX. ιρ%

if

not.

tttblt in i. cit. _{f) Ant. Jud. L'tb. IV%C.<?.}

g) vid.Content, inDeut.XXI. /7. §. H

T7Ocabula in _{frontifpicio opellae}

hu-*

jus adpofita,breviter enodare co· nabimur > _{antequam manum}

ipii

tra-ftationi admovemus. ΟΌΓΡ* a ßng.jrDa

radicem verbalem habere _{jro in Pih«} uiitatam, facile patet : cujus

fignifica-tionem _{primam & generalem}

_alii

fta-tuunt accedere, vel_{appropinquare} y alii

minißrare : utramque autern,ut

funda-mentum _{fpecialioris, qua} iignificat_fa·

eerdotio _{fungi, admitti}

pofife,

_judicat Majus in fupplem. Lexici Coccejani,

Vi_{iraque originis jro minißrum quem·} übet5 fpecialiter vero & in S. Codice

frequentiUS , minißrum fncrorum ,

feil

Saceräotem j nec ΠΟΠ dignitAtis civilu virum _{primarium , puta Praeiidem}

pro-vinciac , Satrapam & Gubernatorem

nonnunquam denotare

videtur/

Hanc fignificationem maxime convenientem

arbitramur locis t. Sam. XX. 16. &

VIII. i8. _{Namquein priori dicitur de} Hira _{Jairita m1? fPD ΓΡΠ; ubi minus}

congruenter addixeris Davidi

facerdo-tern i facns ejus privatis operam

μ © m 5

term _{Suntquidem, qui,} exemploA-chas _{h), hocadftruere laborant. Sed}

qui accuratiori id ponderat lance,

fa-cile _{deprehendit, ex hoc dido nihil} roboris_{opinioni eorum accedere,} nul-loque modo a fado Regis impii_Achas» ad fadumfimile Davidis, _{juflorum Dei}

tenaciffimi , pofle concludi. Nec in

pofteriori ; VTJ DOHD 1H ^31 »

facer-dotes facile reddideris. _{Quis enim} tu-to _{dicat ) filios Davidis revera obiifle}

fundiones facerdotales? _{pr<Efertiin le¬} ge divina omnibus? nifi e _ftirpe Aha-ronis _{oriundis, fub pcena mortis} facer-dotio interdicente i). _{Repugnatetiam*} quod in Iocoparallelo i.Chron.XVIII«

17. dicuntur filii Davidis ? t&Wn

T? pfifft ad manum _Regia : quae phrafis nunquamufurpatur de

facerdo-tibus _{proprie fic didis. De cauiTa,}

cur

voc. hoc , ad defignanda _tarn diverfa

nunc offtcia _ufurpetur,

non inter

o-mnes _{convenit. R. David Kimchi}

fen-filTe, _{politicos,ob folam} eorum in le¬ ge peritiam, 0\3Π3 _{vocatos; fed minus}

convenienter, cum tales titulo

nuncupari foleant? obfervat Gufletius,

Ipfe véro_{propcer fimilitudinem}

6 Ü o $§

orum icl faftum fufpicatur: _{ncmpe cum} Prarfedh faciant idpropopulo apud Re¬

gem > quod facerdos apud

Deum,

do-na ab hoc oblata illi offerendo; munus

enim _jrD

_primario

_{ad donorum}

obla-tionem _{pertinere arbitratur.}

_{De Dieu}

vero) hancrationem eiTe _putats

_quod

Principes familiarum antiquitus

facris

operabantur» &

fimul

prae

aliis

emi·

nebant. Hare fententia ut veriflima vi¬ detur; ita juxta obfervant alii*

facer-dotium, _{prifcis temporibus> tanquam}

partem principatus

Fuifle

reputatum;

Principique adeo inprimis

incubuiife

> utea , quac ad eultum & gloriam Dei

faciunt, _promoveret.

_{Hincetiamapud}

j^gyptios & gentes

alias, olim

cum regio faftigio

conjun&um

fuiffe

facer-dotium > ex Platone > Virgilio »

Dio-nyfio

Harlicarnail

atque

aliis»

docent Leydecker k) Sc Deyhngius i).

WMSecundum _{Lexicogr,habet}

figni*

fieatUmem atiedenåi & _{adpropinquandi)}

atque lic potiflimum indicat

acceilum

propiorerru Hoc procul

dubio

relpe-xit Aben Efra, _{qui putat > hos}

facerdo-res _{ideodicioq^n, quod in}

_aditu

SB ° 9β 7

fecrati termini, verf. ir, fteterint,DH!£f

i^lQJn nVnra. Altera vero , quam

idem Rabbiaus_{adfert, explicatio,} fen-fui videturaccommodatior,quas fic

de-fignatos docet , quod in altari a Mofe exftrudlo facrificia obtulerint. Cui

fen-tentiac calcujum addit R. Salomo, hoc

fupplemento , nuznp

inprfa.

Qu«

expofitio ut peculiarero

minifterii

par-tem nunc obeundam defignat} ita _no¬

tis redlius forte hacc phraiis v/,> wjj,

periphrafis videtur officii eorum ,

ut-pote quorum praccipue munus

eflfet

ac-cedere ad Dominum : nempe ad fa-crificandum, velorandum pro

propu-lo , feu ad cultum ei exhibendum

vi-ftimis aut _{precibus. Eumque fenfum}

egregie fic expreftit in fua paraphrafi Onkelos: _{"»·>pip KUOT7ρΤΊρΐ ΚΌΓΟ}

Sacerdotes, _{qui accedunt ad} minißrandtim

coram Domino. Proinde _Synotiymum τ* » heic occurrentis, erit _yyp%

quod Num, XVI. 5. & alibi ufurpatur de facerdotibus , quod etiam hic

ad-hibent Chaldaeus_{InterpresatqueSyrus.}

WTp Significat in genere parari,

prjparartad certum ufum, in fpecie

νβ-ro _{confecrari & (anftificari, Qmnes}

t n o m

it _{interpreten vocab. 1)£Hpfp} imperä-tive reddunt , fanfhficc-ntur. Sed cum

immediate heic nihil _{praecedat de}

fan-éhficatione, quod tamen partic. DJ)

requirere videtur3 nec eredibile fit, Sacerdotes acceiliife ad montern non

fan&ificatos , praefertim _cum toti

po-pulo ante indt&a eflet fanftificatio> Verf. _{105 itaque> conjundto hoc com*} mate cum _{antecedente, putat Rive¬}

tus, _{praeeunre Juiiio ac Tremeilio,} fenfum hunc fore commodiorem : ne·

ijtt* ipfi facerdotes , qui adJehovam ad· propinquantet fefe fantlifi a»t, vel (anlil·

fitare folent. Artamen (1 veram indo-iem _{conjugat. Hitpae!} ·, qua ,

docen-tt Celebernmo Lcefchero ,

retranfiti-vamfeu reflexam _{paritfignificationem,}

paulo attentius perpenderimus, neu-tiquam opus erit s vel temporis

ali-quam enallagen heic fingere, ve! com* matum diifrnftorum limites veluti

na-tivos _{praeter neceffitatem movere. Et*}

enim nihü _{impedit, quominus reddas} )ü*1pFT fan flos fe ejje meminerint 9 fua

fanelieatico ηfulaηt, a curiofo admontern

ac cedendi _{ftudro fe abftineani >}

caveant-fue » ne terminum prtuergreffi contami-nent

O _{Μ 9} Kent _{fefei quemadmodum haec explicant}

Tremellius _{atque Junius in notis ad} hunc locum.

h) 2. Re% XVI, iy. i) Hur»,III. 10. _k) De _{rep. Hibr Libr. Ii, C, 2. i) Obf.$acr%} IArt._{Ill, ObJ. 41. § y*}

§. III.

|Niignem

locus

hic Interpretibus

pe-,

*

perit difbcultatem , propter

voca-bulum D^n2 : adeo ut, tacente fcri-ptura, quinam illi fuerint , utpote

nonduni inftituto facerdotio _Levitico,

multi fe _{ignorare fateantur j reliqui}

autem in diverfa afeeant. Nos fenten-tias _{potiores in medium proferemus»}

Quidam nomen illud non praccife in-digitare volunt facrorum Antiftites,

Ted _{primores in populo , nuper a Mo.} fe _{9 fvafu foceri ad jus dicendum}

ele-«ftos. Hane vero fententiam fibi con·

ihre non _{pofie , oftendunt forte} fe-quentia verba ^ b« _OTOjnjquae haud

facile aliis, quam facerdotibus _proprie

fic didiis ι heic competunr* Alii _cum

Auguftinotcontendunt, Aharonem& filios _{ejus vocari tWflD per}

_{πξόληψιv}

>

non _{quod tales jam eiTent» fed quod}

> _iales

ftjtwri, In eadem fere _opinione

Eftrom _{deprehendes , Ted in hoc}

_ab

Auguft.difcedentem, quod non folum Aharonem & filios _ejus , Ted omnes

Levitas _{inteiligat ; videtur}

, inquir ?

pjrobabiliffmums Sacerdotes htc vocari Le-vitas_{per anticipationem &per ξνα?&.αγην »}

quia ex Ulis Sacerdotes affumendi eranc,

jantque prOpfer Moyfen & Aaronem j qui erant ex eadem tribuLevitica , tofius

po-puliy juffu Deif duttores ac principe*, c«' perant honorabiliori loco haberi> <3* Moyß

in _{negotio accipienda legis , feu aliis ad} Deum _{pertinentibus}

Λ fubfervire m). Sed

neque huic opinioni affentimur \ o«

portuit enim diu ante tribus Leviticae feparationem, certos fuifte miniltros»

qui facra populi procurarent.

Curita-que olim futuros potius hic defignari

credamus _{, quam illos, qui ex}

facul-tatejam conceffa munus fuumtuncad-miniftrabant 1 Praeterea debuit _utique

notum eiTe _{popuio? quinam illi D'OrD}

eftent; alias non diftinde percepiflfent

mandatum Divinum. _{Populum autem}

tum _ignoraflfe

, Aharonem& Levitas

fore Sacerdotes , inde conftat, quod

demum _{poft eredum tabernaculum}

conventus Deus Aharonem

ri _{jufllt> &}

_{tribum Levi}

_feparari,

_ad

miniftrandum coramtentorio foederis; ut ex Num. _{Cap· III. & XVIII, bene} colligit

Toftatus

»)♦

Nonnulli

Aha-ronem & filios ejus hic defignari exi-ftimant > non tanquam Sacerdotes

fu-turos _; fed _ut ordinarios &jam

confe-cratos » licet fcriptura confecrationis

eorum poft _mentionem

faciat

_: id,

quod inS.

Codice

non

adeo

infrequens

eile arbitrantur. Hane vero

explica-tionem omnino _{incongruam elfe, quis}

non videt Ί Plerique autem

Interpre-tes, non folum Hebraei»fed etiam Chri-ftiani amice in eo confpirant ,

Primo-genitos hic vocari DOPD ; qvum ante tabernaculum foederis & Sacerdotium

Aharonis, fuo _{quodam jure} fuerintSa¬

cerdotes» ac in fua quisque familia fa-cra obierint. Inter Chriftianos

vete-resfufficiatnominafle D»Hieronymum,

ita haec_{exprimentem ; Hebrxi tradunt,}

Owtjfs _prlmogeH'tos in ßirpe Noachi

Sa-tcrdotes_{fui(fe» ac Deo vittimat immolaj[ey} usque adSactrdotium Aaron o).

Hebraco-rum autem fententiam aperte _indicant hacc verba Mifchnac : _DplH

nbw

_"ty

Ίθΐ ΠΠΌ31 Cum nondum exftrttttum

eßet tabernaculum , excelfa fuere licita _,

&Sacerdotii munere_{funtti funt}

Primoge-fiiti _{ρ), Huic addimus nonnullas}

Rabbinorum _{interpretationes in hunc} locum. Sic habet Aben Efra : CDJ

D^np DilW £)"}?« D^D3Π DH D^nDH

:'D1 Ί03 _{bo ^} 3TOD Saterdotes illi _{funt Primo^eniti > etiamfi tUi fanfii}

funt > fcriptum efi: _fanäifica mihi

omne _{primogenitum &c. Nec aliter R.}

Salomo : _{DTO moynW ΠΠΌ3Π}

Vrimogeniti quoque i quid per ipfos

divi-vus cultus _{peragcbatur. Pariter}

prorfus

R. Manafle : Cum in _{Scrtptura jubentur}

CDOi~Ü _{fe fanciificare} , inteüigendi funt

Primogeniti , quiperidtempus fungeban~

tur munere , quod poßca Sacerdotum

fuit α). Huic _{quoque fentenriae} nos

fubfcribimus» Sed cum non ita _pridem aliqui fummae eruditionis viri magno nifu _{pracrogativam hanc Primogenitis} derogaverint, rationes _primum > quac

theiin noftram firmaot , adducemus >

dein argumenta contra fentientium di-luere conabimur.

m) In Comm.adh.locum* _{n) InComm.} fnperExod* Cap, XIX, J)v. n, ej In Epifw CXXVU

CXXVIxad_{EvAgr. ρ) In TraßatuSebachim} C.XIX.5".I' Sappl. Crit. Sacr. ad b. I.

§. IV.

PRimogenitos,

cris fuo_{jure operatos}

ante

Moiis legem, fa-

_fuiiTe demon-ilraturi , ad autoritärem Scripturae S.

primum provocamus , & hacc quidem

verbat Exod. XXIV. f. "*1373—n« nW"1} Ώ'ών dtdi 1Π3Π

r6y

t>y)

bmw

^2

:θ'Ί3 ΠΙΓΓ*? ubi vocabulo cinyj

de-fignari Primogcnitos , multa: autori-*

tatis_{atquedignitatis Interpretesdudum}

cenfuerunt. Onkeloius in fua para-phrafi expreflfe ponit, *J3 "HDD

ri?V)

U?&*V£/'1 » nec aliter Arabs & Perfa,

obfervante _{Heideggero r). Rabbinos}

ii confuiere _{placet, nec ipfis alia mens t}

eft. Sic enim A ben Efra : 0ηΐΠ3Π DH ■fnm DV

"byv

omron D^pin ^3

Fuere _{juvenestilifeniortimfilii Primogeni'·} ti , _{η ut ana cum} Mofe nftenderent. Nec

aliter Rabb. _{Jitzchak Gabbai} : \33ΛΊ3?3

ΠΓΊ132Π ηπ "ΤΚΊΙΖΛ ; [um Prima-geniri s). Ut taceam Rabb. Salom®

Jarchi, Chaskuni, &c.idem fentientes.

Rivetum , licet alias fententiac noftrsc

non _{refragetur, in explicatione hujus}

loci , habemus diflencientem. Nam

conce-Η o _§§

concedit _{quidem Primogenitos olim}

facra _{procuraflfe , quando populus in}

lina aut altera familia confifteret,·

ali-ter vero fe rem _{habuifle , poftquam}

_in

majorem excreviflTet numerum,

prae-fertim quum publica facra eiTent pera· genda, In hifce cum multa fierent»

qiiar robur corporis requirebant 5 ex

coetu Iiraelitarum _{juvenes quosdairu}

expeditos hic fuifiTe eledos putaf ,

qui

Mofi in _{pracparatione vidimae adeiTent.}

Neque enim vocab- de ordinarie

miniftrishic _{intelligendum cenfet; fed}

illis, quorum opera Mofes & Aharon

in _negotiis , quibus följ non

fufFece-runt, fuerint ufi, Nos ut viri

erudi-tiifimi _{ingenium magni alioquin} faci-endum_{arbitramur; ita heic vim argu¬} mentorumiiliusnonfacile _perfpicimus,

Diftinde _{igitur momenta fingula} per-pendemus. Videtur Rivetus fibi ipfi effe contrarius ,· nam _{quandoquidera}

Primogenitos fuo jure fuiiie Sacerdq-tes9 alibi concedit; vix cuiquam in

a-nimum _{inducet, Deum}> aljorum

po-tius , _quam horum > _quos fibi paulo

antefandificari _{juflerat,minifterioheic} vfurn fuiiie. _{Quod autem facrificia heic}

^ O SS tj

agnofcit publica» tantum abeft, noftrae quidquam opinioni officiat, ut potius

hane folum obcauiiam, ii aliac deeiTent, Primogenitos hare facra adminiftrafTo affirmaremus. _{Namque cum facrificia} deberent offerri _{pro tota communita·}

te, inconveniens _{prorfus fuiffet, ab}

Aharone , ante folennem ejus inaugu·

rationem _{, illa peragi; nec credimus}

facile, _{populum hoc permiiiurum,cum}

eflent alii, ad _{quos hoc negotium}

pra&-cife _{pertineret* Juvenes autem ,} ro-bore _{corporis valentes ifuiflfe deleétos»} uti _{Scriptura S. tacente > gratis}

fingi-tur; ita nulla plane veri fpecie Primo-genitis hane facultatem, ii pofceretur,

ademeris. Verbum _denique

_rfryn

_fi concefierimus, non ubique

Sacerdo-tum funétiones in viétimis _offerendis defignare ; attamen cum facpius _de

il-lorum etiam minifterio _{ururpatum de*} prehendamus /), nihil impedit,

quo-minus& heic veram _funétionem facer-dotalem in hifce _{juvenibus iignificet;}

ut ut _{reliqua,peculiariter ad ritum foe¬}

deris _fpe&antia , Mofes poftea

adtai-niftrafle narretur, _{Ipfe utique Mofes} dicitur mififfe hos _{juvenes, ad}

can-candum; atque ejus mandato parentes,

'un DT13T 1Π3Ρ1 nby frjH· De filns

au-tem Aharonis 5 quod Sacra heic _pere*

gerint, nulla in textu S. habeturmen¬

tio, niii forte _{primogenitum id} fecis-fe velis. _{Quod foh Clericum, muki}

quidem acuminis virum i fed baud fa* eile trita femita incedentem » in para*

phraii hujus loci hadlenus confentien-tem _{habeamus, quod adolefcentes, qui}

Sacerdotio _{fungebantur, antequaminAha·} ronü _{folitss famtliam conferretur, facra bac} in altari _{gro populo Hébrao feciffe dicat}

t

haud leve _{putamus robur noftrae} fen-tentiae addere, contra Rivetum. _Ipfe tarnen _{Primogenitis hane}

adminiftratio-nem hic > ut alibi , denegat. Nos,

quemadmodum Primogenitos in hoc loco haud obfeure indicari arbitramur$

Ita & aliam _{quarftionem hinc enatam-»} deprehendimus : Principumne Primo¬

genitos folos , an plures miferit

Mo-fes ? Prius _{pofl: AbenEfram, cujus ver*}

ba _{fupra attulimus , tuetur Toftatus,} duodecim _{principum filios tantum}

in-telligendos contendens : _{quod etiaffl}

ex V- Vulgata, quae ita habet: mißt ju*

wertes de_{filfftlfrAel) adftrtfere laborat#).}

Poftenus Terferus _{ampleddtur. Sic}

e-nim ille : Hoc _{loco per junioresfiliorum}

Ifrael primo intelliguntur principum filii>

quippe qui primas in (acrificiorum oblatio-nibus partes obibant \ deinde celerorum

ettam _Primogeniti,

quorum minifterio ifit

in _{facris peragendts utebantur}

v).

No-bis neutra harum adeo _incongruens

videtur , quin admitt i _poffit

■, pr χfe

r-tim , cum nihil _{expreiie defimat facer} textus Hebracus : _proinde

quemque fuo fenfu _{abundare finimus , &}

Ter-fero facile _{adftipulamur.}

r) In Hiß. Patriarch. Excere.I. _{§ ip.}

jr) In Comm. _{Caph Nachat ad Mifchnam} Hilchot Sebackim. _{t) vid.Ezech.XLIV, 24.}

u)InComm. adh. locum. _{v) In Not« adh.lm}

»v.,pty.es , atque ftabilire

conati-tur _{jus Sacerdotale}

PrimogenitorurrL»

ex Efavi veftibus _{pretiofioribus, quibus}

Jacobum mäter _{Rebecca, qvum} pa-trem aditurus eilet, ut juris

Sacerdo-talis, _pariter ac _{paternac benedi&ionis,}

loco Efa.vi _primogeniti,

compos fö¬

ret _{χ). Has ornatui}

fommi

Sacerdo-tis_{> a Mofe, delineatifimiles}

fuiife, 5. V.

plurimi haud infimar notae

putant multi ;

faltem aliquam interu·

trasquc deprehendi convenientiam...

Auftores _{hujus fententiae funt}

potiifi-mumRabbini, quorum opinionem in

Traditionibus Hebraicis fic exhibct

Hieronymus : Tradunt Hebr<ei , prima*

genitos fünftos fui([e officio Sacerdotum> ö" _{babuiffie veßimentum Sacerdotnle, qua} induti 9 Leo viftimas offerebant , ante·

quam Aaron in Sacerdotium eligeretur y), Rabbinorum autem verba fi _ipfemet

difcupis legere , adeas

Baal Hatturim,

qui tradit z) y veftes pelliceas Adami

fuiiTe _{jnJlDD "HJD Sacerdotales ;} addit-que

poilea

ex

Brefchic Rabba

4). jrOT ΓΉΊΌ3ΓΤ vrr quod Primegenitiet· jam in iis facra fecerint : velut habet

textus in Rabbot : ηΠΌ3 ΓΠ _jrttt

pPOrWD.. Quae

plura

de

hifce veflibus

tradunt , quomodo poft Noachum»

Abrahamum > Ifacum in manus Efavi»

©ccifo _Nimrodo, devenerint, hauri-rc licebit ex eodem libro Rabbot b). Amplexus eil hane Rabbinorum

tradi-tionem > de veilibus Efavi

Sacerdota-libus _{Wolfg, Franzius in fchola}

facrifi-ciorum _c) , ubi pluribus _eam illuilrat.

Plerique autem imbecille prorfus ac

iubri-g o il 15?

iubricum hoc _{argumentum putant pro}

Sacerdotio _{Primogenitorum, cum} ad-modum dubia _{pleraque fint & incerta,}

atque Rabbinorum potius commenta^ redoleant.vide Buddei _{Hiilor.Ecclef. ä).}

Nobis _{itaque ad certiora &}

evidentio-ra _{progrediendum eil.}

χ) Gcn.XXyiI.i5· y)inTmå.Uebr,V.4^7.

z) ad Gen. III. 22. a) F l XXIV. _b) Fol.

LXXIII. _{c) Difput. VIII, d) Pag. }ii.}

§. VI.

POtiori

_evidentia

jure &

longe

majori

cutrLi

Primogenitorum jus

Sa-cerdotii declarat & confirmat peculia-ris _{benedidlio paterna}

, quam

tanto-pere ambibat Jacobus _ejusque mäter

Rebecca, fibi vero _interceptam

lacri-mis etiam _{deploravit Efavus. Gen.} XXVII. _{38. Etenim} ut nihil nunc de

co dicam , quod faepius in facris

lite-ris _{utriusque foederis benedicere idetru}

fit ac _{jantttficare , ieu confecrare}

3 ut

patet ex Gen. II. 3. Exod-XX, 11. de

Sabbato,feu die _{feptimo. Conf. i.Sam.}

IX. _{13. Multa fane}

compledlebatur fin-gularis illa benedidlio , Jacobo

maxi-me _{nunc denunciata}

, non

tempora-fia' tantura , vel hujus aévi bona ₃ Ted

facra & _{prsecipue fpiritualia , atque o*} mnes illas _{promiffiones, qua® Abraha¬}

me avo _{patrique Ifaco olim a Deo}

e-rantaddidtae: _{qjuemadmodum hsc}

prae-clarc monet ac illuftrat _{Terferus» in} annot.ad Gen. _{Cap.XXVIL17.linde &} benedidtionem hanc ad _{promiflionemi}

de femine _{benedidto ,* feu Media,} ex poileris ejus nafeituro reftringitJu*

rieu _{e). Proinde haud prster rem} fo-licite _{atque exprefle id demonflrarc»}

annifus eil Franzius _{f) 5 animum ifaei}

eomaxime tetendiffie , ut hac

benedr-dlione fiiafilium _{primogenitum in} fa-crificandi officio conilitueret

fucceiTo-rem, cum ipfe jam fenio & oeuiorum

caiigine fe praipeditum , atque ad harc

negotia parum aptum fentiret. Conf»

Waith. Harm* Bibi. _{g). Neque Ilac um}

novi _{quidquam meditatum fuifle , aut}

molitum; fed feeeptam ,atque divino

inilituto_{firmatam, confvetudinem anb»} mo fixam _{tenuiffie, qua facrorum}

ad-miniftratio, pro ratione illius avi, im

filium _{primogenitum devolveretur»}

Manifelie hunc animum declaraiTe

Pa-triarcham , merito dixeris , in verbte

commam _{tp, nnnwn}

_ψΦ

•px *33

Φ

eße herus fratribtti tuis , Ö"

sncurvent _{Je tibifilii matristu<e. QuibllS} uti _{Jus primogeniti Jacobo}

contirma-re _{patrem imprudentem}

, feite monet

junius ä) 5 ita non minus Sacerdotii

dignitatem , quam reliquam prae fra-tribus eminentiam heic _denunciari, copiofius iiluilratum reperies ab

Hei-deggero in hift. Patriarcharum ?), ubi

hanc benedidlionem _{jacobo cöntigtflfe} docet , tanquam heredi futuro ifaei _,

cuiantea,

_quidquid

_bonorum

Abraha-mo a Deo _{promißum fuerat, eaderru}

benignitate Divina confirmatum fuiiTe deprehenditur. Gen. XXVI. 3. Hofce verobcdefi'cE _{hujuscevi prineipes atque} antiilites, Sacerdotii munere_atque

di-gnitate _{fuiiTe illuilres, quis, nifi facrae}

hiftoriae _{plane ignarus}

> negaverit ?

Quemadrjodüm igitur aevo _fequenti, qui facris adminiilrandis forent idonei,

ritu _{peeuiiari fuere confecrandi}

5 ita

ctiam credere fas eil, _{Jacobum> heic}

Efavo fubftitutum , _{a^que ac} alios

pri» mogenitos , fpeciali benedidlione

pa-terna in Sacerdotii rnunere fuiiTe con¬

firmatum. _{iNeque enim alii juflius,}

quam _{primogenito, aut|in ejusilocum}

fucce-11 Μ °

fuccedenti, conveniebat ve!

Sacerdo-tium , vel eminens aliqua _prae

fratri-bus _{dignitas, atque piurima illa emo->}

lumenta , _quae paterna ejusmodi

bene-diitio _{promittebat. Atque id ipfurru} pariier refpexifTe volunt Jacobum haud

pauci Interpreturn > qvum jam mori-bundus Rubenem , filium fuum

primo-genitum, appellaret Τ^'ΊΓΠ ΓιΝί# ΊΓΡ prioremin donμ , majorem in imperiο : Ut

habet _{Vu'gar. Int. Eoque}

primogeni-turac _{jus atque Saccrdotium ,} nafcendi ordine Rubeni competens, ei

defigna-tum fuiiTe putant _{, niii peccato atque}

culpa fua hifce reddidiilet fe indignum. Explicatione.m illam non difplicuiiTo B. Luthero , haec ipfius veriio

decla-rat: 5öcr _{oberfte tm-Opftec/ unb Derober#}

fitini Dieicf): quam etiam iisdem plane verbis _{exprefijt Svecus Interpres. Ut} adeo de Sacerdotii munere _{per hanc}

benedidh'onem vel collato, vel _plene

confirmato, _{vixullafit, jufta quidem*}

ratio dubitandi.

e) In hiß. _{eritique des dogm. 0* eult.} P. /, C. IX. f)in ScholaSacrif.Biß. IIX.

§. I/I.feqq, g)pag.,t^y% _{hjin not.adh.l.}

i) Exercis.XIV. §, 14,

Μ © Ü _Η §- VII.

NEc

_penes

minus

_Primogenitum

evidenter

jus

_{fuffiTe,dem0n-}

Sacerdotii

ftrat Paulas in hifce verbis:ΕτΓΚΓκοπχηες μηηςβέβηλος,ως

hVäö,

κτλ,Ebr.XlI.1

Ubi _{apoftolus Efavum propter jus} pri-mogeniturae venditum appellat βέβηλο»

h. e. _{profanum^ irreUgiofum^ impurttm}9

feu _{qui inter facra & communia non_»} dtftinxeric. _{Quam vocis}

iignificatio-nem eile , cum ex ufu LXX. Interpr*

condat, _{qui Hebr.}

bin,

oppofitum τ£

ΙΣΠρ* vertunt

βεβηλον

tum

Scri-ptorum Novi Ted. qui conjungunt

άνοήας (ς βέβηλας 3 nefarios & profanosr

ut habet Beza 5 vel , ut Ggnfficanter

admodum reddidit, pod Lutherunu

Svecus noder _{Interpres , of)Cli#a od)} oanDcii^a/ i.Timoth.I.9.tanquamfeil« fu admodum affines. Unde facillime colligere licebit, profanum hic nuncu-pari Efavurn , quod animum

prodide-ric leviffimum , rebusque terrenis _at>

que hujus feculi vilioribus addi(dum >

easquebonis fpiritualibus Sc facro mq-nexi, cum primogenitura conjun&o, temere _{praeferentemi Neque enitn}

exidimandum ed, _{Apoft, vocaffeillutn}

profanum & irreiigiofum , quod opes

am.pIiores, aut _{hujus poriflimum} acvi-bona_{parvi fecerit3 fed rerum facrarum} turam aut ädminiftrationem eum

con-temfiile, ilarnas necedc eil: id _quod

fcx _{ipfa oppjfif' -ne re rum}

commemo-faflirüfnj _{μιας βοω&εως & των πξωτοτΟ'} κΐων atqui ευλογίας , in loc. cit. _patet.

Siίi autem _{negaveris, Sacerdotium} partem _{fuifiTe primogenitura;, vix ulla} evdenrior _{apparet ratio , cur Efavus}

βέβηλος Apoil dtcatur. Equidem no-bis _{perlvadere vvnarur}

Vitringa /),

Efavum vocari _{βίβηλον} , _proprer

con-témtum bonorum _{ipsrirualium,}

maxi-me vero _{promidionis de femine}

be-nedido, a _{poilcris ejus alias orituro,}

quam vendicione illa _{primogeniturx}

minoris fe feciiTe oilenderif. At ver_o,

quemadmoduro explicationem illarru

non _{plane abfonam}

judicamus, utpote

qUie prima fpecie haud parum fe

com-rriendet; ita _{neutiquam id ipfum} obti-net, _quod sn caufat fuat favorem

ca-ptat riariif, Audor» _{Largiamur illi,} quod ipfa Verität ei _{expreilit, rrenter}

negle&um rerum _{fpiritualium βίβήλον}

fwiife _{appcllatum 3 id vero una}

atten-"·

ö _{$§ 2r}

dendum , eontendimus , Sacerdotii

munus,cui res facras& _fpirituales prac-cipue curare convenit, inträ hunc

am-bitum eile _{recipiendum , praefertim} cum illud non unico hocce loco , fed

aliis etiam _{argumentis non obfcuro}

vindicetur _{primogenstis. Hane itaque}

primogenitorum ejus asvi dignitatem

facram cum venalem _{proftituilTet}

Efa-vus,cunélis _{quidem fui feculi}

homini-bus fe declaravit _{profanum, coram}

ve-luti _{contemplandum : quibus alioquin} haud faciie _{conftitiiietj quantum Fiavo}

res facra: & _{fpirituales cordi fuiiTent:}

quod tamen ut _{omnibus jam}

notiili-mum, hic _{proponit Apoftolus.}

Longe aliam de temeritate hac

Efa-vi fententiam fovet Petrus_Jurieu

, qui

peccatum Efavi nimis extenuans _, ty-picum tantum fuifle, _{nihilque profant}

in eo _{deprehendi putat. Hinc ita de}

verbis _{Apoftoli judicat: Et β St. Paul}

a donne lenom de _{profane η £fau}

<> ce η

eß qve pArce qve fon attion etoit le _type des_{profanes m). Ecquis}

autem buic ex-plicationi

affenfum

faciie _pra&ebit?

Hamque fi vel maxime _{ipfi largiamur,}

7V7ii*Qv η in hoc fa&o _{Efavi fuifle;}

non

ιό _{g| o SS}

minnstarnen _{ipfc, quam Uli, quorum} typus fuiiTe perhibetur , iuo merito

βέβηλος dici debet. Imm o hoc epi·.

theton _{prarcipue Efavum hic refpicere,} quilibet juftus verborum aiftimator

fa-cile _{perfpicit. Multo redius}

graviili-mam Efavi _{culpam ponderavitTTargum}

Hierofolym.ubihacchabenturverbaPDl

rrp^in Döai «ηηΐ33. tv voy

Contemßt Efau Primogenituram,

& _{floccipendit partemfuturi feculi. Quac}

poftmodum addit : Μ'ΠΟ ΓΡΠΓΟ Ί031

negavitquc refurrettionem mortuorum»

cum facras literx hane ejus hxrefin

fi-leant, ex fuo ingenio haud dubie

de-promfit Paraphrailes, heic ut alibi»ex

Rabbinorum more , nimium Sagax·

Utut autem veram criminis indolem

exade non _{expreffit j culpar tarnen} haud levis Efavum fua temeritate reum

efifefadum, manifefte declarat. £) Vid. Lev/t, X. to. Ezech. XXII, ld·

XLIV. 2$. (β alibi, l) in Obfervat. Sacr, m) in Hißoire Critique des dogm, & CttlU

part, I. C. XI.

$. VIII·

SAcerdotium denique primogenitis

luce meridiana clarius vindicat »

träns-translatfo officii _{hujus in Levltas, quara}

divino mandato & audoritate _fadarri fuiile _{defignat Mofes Num. III. it. i?.}

& _{45·. «bi exprefie jubet Deus,} Levi-ticam tribum in locum

Primogenito-rum fibi dcligi, _atque iic ad _facra

mi-nifteria & cuitum Tabernacult _prxito

e(Te Aharoni, ui fummo facrorum

an-tifti, ex eadem tribu _{pariter oriundo.} conf. v. 6. & feqq. ejusdem capitis«

Hi autem Levitze , ut ut inferioris

fue-rint ordinis ac _{dignitatis, quam Aha*} ron _{ejusque filii, quibus in fenfu}

ftri-diori _{competebat facerdotium , &} pro-pior ad facra adminiftranda acceflus;

tantum tarnen abfuit , ut a

facerdo-tali _{jure prorfus fuerint exduii, ut}

il-Iis non _{minus, quatn Aharonis filiis,}

tribuatur Π1ΓΓ ΓΟΓΟ Sacerdotium

Jeho-va Jof. XVII!. 7.Quae _{verba licet}

me-tcnymice de proventu (acerdotali, cum quibusdam apud Polum in Crir. facr» explicueris, inde tamen Levitas ejus¬

dem fuiile ordinis, _{quamquam inferio-,} risgradus, ac ipfos Sacerdotes ftride

fic _{didos, facile deprehendes. Uta-;}

deo _{gratis prorfus dicatur a}

nonnemi-QC _{η) \ Levitas nulium habuiffe ju* ma·}

ti m o n

jtti ad D'eum ac cedenål} quam reliquos

Ifraeluas; cum contra evidenterex

fa-cro _{codice appareac, illis}

atque

raini-fterio illorum _{pari ratione}

■> atque Tub

comminatione _{graviiiimse poenx » a} Deo caucum _fuiiTe, ac filiis Aharonis.

De _{utrisque enim dicitur : 3°5pn "Kfll} DDV alienigena, acceßlerit , mötte

afficierur. zonf. _{Num.i.ji. cum c. III. to.}

Hinc haud _{prster remfufpicaturJurieu}

θ _{) ubi plures eiTent viclimac}

oiferen-das, _{qmbus Sacerdotum} numerus non

iufiiceret, eadem munsa in facris

faci-endis obiifFe Levitas: _quemadmodum & _{poftea officia quaidam Levitis acSa- '}

cerdotibus fuiiTe communia, obiervat Relandus γ). Hase utcunque feie

ha-bent, conitat _{utique ex facris literisi}

Deum olim _{pecuhariter iibi deIegiflfe}

stque confecraile totarn tribum Levi-ticam , ut faero eultui ac minifterio

vacaret: ex _{hujusjautern tribus}

homi-nibus, rurfus _{peculiari dignitate prz*}

ceteris decoraiTe ? Aharonem _lejusque

profapiam, cum foienniora facra järn

inftituerentur, ut Sacerdotum prima-riorum titulo _{atque honore illa cura·} rent. JExod· _XXVIII. i, _{feqq. aHis} ve-to

H o ii 29 roadjunxifle poftrnodum &

fubordinas-fe _{fratres, feu confangvineos illorum»}

non folum ex tribu _eadem,

Gerföni-tas _{puta & Meraritas 5 fed ex}

ejusdem etjam familiae capite oriundos?omnes

videlicet Kebatitas _{5feu Ämramidasre«*} liquos. Levitas _igitur in _operofo

at-que fplendidiilimo facri _eultns

appara-tu7cum_{juibifet Dens primariis facrorum} antiibbus _{adefie, fociamque in iis,}

quae

fui edent muneris5 _{operam exhibere;}

baud inbm« tarnen _{dignitatis, aut vi»}

boris _{cenfus, vel ejusdem,}

quo reli-qvum populum Jfraeliticum nurnert

Y

conftityit; fcd ab lioc _ubique

diflin-dos, atque facerdotum ordini

adjura-dos _addidosque

* & multis _quidem

juribus ac _praemiis , utrique gradut

communibus, ornatos _{eiie voluit}

?).

Hirjc _{etjam ipfe Deus ex tenerrimo} quaii in Levitas _{affedu, Aharonem}

meminiiTe _{jubet, i] Ios non diverfi}

es-ie _generis

> ied ejus _{atque reliquorum}

Sacerdotum fratres, ipfis a latere

ad-jundos. Vid. _{cap. cit.} com. i & _4.

Confer _{etjam τ Chron. XXIX.}

34.ti¬ bi _pariter

Sacerdotum fratres

appel-lantur, & horum_quidem

pra: illiscon-ftantia

3° ϋ ο Μ

ftantia _{atque integritas ab ipfo facro}

fcriptore celebratur. Hare itaque eft

cauila, cur in facris literi* _faepjffime

non tantum Sacerdotes & Levirar juo-diim _{nominentur; Ted ip(is etjam Sa*} cerdotibus nihil _{dignitans fuae} decefTis-feappareat, quando eodem, ac fra*

tres & minifterii fui _{coniortes, Levi·}

tarum nomine baud _{infrequentercom*} pellantur r)% Hinc etjam non dubi* tavit Philo _Judarus , fur utique gentis

rituum _{atque cfficiorum baud ignarus,}

annellare Levitas _{'ιερείς εν τη ϋέύτεξα} reibst ι Sacerdotest qui in fecundo Junt

ordirjp : _{quemadmodum reliquos}

rA

της αμεινονος τάξεως \εξέϊς _{, potiorü}

or-dinü _{Sacerdotes, nuneupat}

/ ). Verba

ejus addu&a reperies apud Clericurn in Not. ad Num. XVIII. n. Quod Π

ultra _{perpenderis ,docendi munus} Le-vitis cum _{facerdotibus fuifie} commu¬

ne , uti id evidenter conftat ex

pluri-bus C _{feripturae Iocis t) , pariterqve}

ad aliam _{dignitatem & beneficia}

atten-cjeris_{Λ non ipfis minus, qvam ordini}

facerdotum _{fuperiori divinitus}

concef-fam_{j facile dixerim, nojn ßne gravi} injuria ,;Levitas a Sacrorum miniftro^ rum

rum ordine _{excludi, arque in cenium}

reliqui coetus Ifraelitarum detrudi ,

tantummodo carn ob cauflam , ut ne

Primogenitis, in quorum locum

fuc-ceftifledicuntur, iuumfervetur _pretium

fuaque dignitas facerdotalis. ld vero agunt,quotquot evidentiam argumen¬

ta, _{pro Sacerdotio primogenitorum j.}

ex _{furrogatis in iocum eorum Levitis,}

evitare, obfcurare & quacunque

in-terpretatione a fe avertere ftudent.

Horum autem conatus & _confilia,

an-non _{manifefte contrarientur facr.}

Iice-ris, & evidenti _{apoftoliteftimonio Ebr.}

VII. _y. e re eft videaraus. _Equidem

ex _{lege divina notiiTimum eft, Deum}

Levitis, präster alia ftatui

illorumcon-fervando _{neceftaria, in primis}

pro-fpexiflfe decimis , a populo Ifraelitico

folvendis,· uti hoc _{exprefte traditur}

Num. XVIII. 2i. _{24, Eos verb} facro-rum _{miniftros, quibus decimac}

trade-bantur, Apoftolus diferte, quantum

nobis _{quidem perfpicere licet , in}

facerdotii communionem his verbis

refert : (c ci

fiev

όκ

touv viuv

λεν)

την ΐίρρτίίΛν _{λαμβάνοντες, εντολην Ιχχσιν} dsK&Tkv τον λαον χατα τον νόμον. _κ.τ*λ.

Quacquidem de LevitU diel, rrnlli dö*

bitamas, _{eisque adeo evidenter tribut}

h&Tiictv, nJDD i quam vocem ordina¬

rie LXX _{Interpr.veriio altera illa}

Grs-ca _{exprimit #). Sin vero eamin ftilo}

N« Teftamenti de facerdotum officio

ufurpari forte dubitaveris, fcrupulum

hunc eximet _{cap. L Ev. Lucs, ubt}

conferas licet verfum 8 & p, cumver-bis comm, f. Non ignoramus,expIb cari etiam hsc verba , de facerdotibus

folum _{primi ordinis, feu}

pofterisAha-ronis; _{idque a Drnfio prsfertim} v)>

fed huic fententis ii audoritatern Ca-lovii _{oppofuerimuSidetota tribw}

Leviti-(A hsc _{interpretantis x)> ab}

_{ίτίξο^ιας}

crimine nos fatis tutos fore _fperamus*

qvum propendemus in alteram.

Ne-queenim argumentum hocevidentius, in re momenti_{gravioris, temere} no-bisexcutiendumemanibus arbitramur. Iviilitavit ftrenue _{prorfus,& raeionibus}

neutiquam contemnendis, pro com«

muni hac & _{Primogenitorum &}

Levi-tarum caufTa GuiTetius _{y): cujus dedu·} diones, quoniampaulo Tunt longiores, quam ut eas hacc _opella noftra admit* tat, _{dignas omaino cenfemus, quar}

mom

cuHs & _{judicio B. Ledoris}

commen-dentur.

ηI Vitr. Obs. Saxr. Lib, II,_{eap. II.§ 8.} o) inHiß.Grit. Part, 11._{Cbap. IXp.zgj. p)}

in _{Antiquit,Sacr, Ρart. IL c. III, §06.}

q)

vid. Num. c.XVIII- _{r) vid. Deut. XVIII·}

i. XXIV. 8. XXVII, g. alibi_{paßim. s)} de pr<emiis _{[acerdotum, t) inNot.adNum.} c-XVIII. zr. _u) vid. _{Exod. XXIX.p.XL.if.}

Num. III. lo. _{v) innotis adb* t* xjvid.}

Bibi.Illuflr in l cit

_{conf.RelandiAntiquitS.}

Part.III.c. _{g. §.4. p) in}

Comment.LingVt Hebr. voc._{ΠΠΠ Ett. G.}

feqq.

IX. ·

TTLtimi vero _hujus

argumenti, ex

^

fueceiiione Levitarum defurnti ,

vis & evidentia , cum oculos

adverfa-riorum acerrime _{perftringat, omnem}

movent _lapidem

9 ut fundamentum >

cui maxime _{innttitur, pemtus} inbver-tant: _{atque eo inprimis vim omnem}

acuminis direxit _{inténd-itque vir}

mul-ia erudjtione _longe

_Clariflimus,

Cam-pegius Vitringa, qui Outrami premens veftigia, ut _{ipfemer fatetur}t fernen·»

tiarn _{ejus > de nulla}

Primagenitorum in _facerdotio

prafrogativa* brevius

ex-pofitam > copiofius illuitrandanj

pit ζ).

Aggreflus

eft hoc

ipfum

ma¬

gno conatu ,longaque argumentorum

ferie} ita tarnen ut vix ipfemet

iibi,

tiedum aliis, videatur fatisfecifte, dum aliquando fubdubitat, fatis ne

rede

ac

folide _{quaedam a fe difputata}

_fint

_a

_).

Omnis vero tanti moliminis _apparatus

eo maxime tendit, ut promifcuam

fu*

ifie facra adminiftrandi facultatem qui-feuslibet in famiJia fratribus, aut filiis,

oftendatur; nec Primogenito

magis

hunc honorem _{poife vindicari, quam} cuiquam in padem familia nato, aut

degenti. Ceterum fpeciofa

magis,

quam foJida efie, quac ad hane

fenten-tiam ftabiliendam _{conftipantur argu¬}

menta , haud difficulter

deprehenni

arbitramur_{poftaccuratiusexamen}

_infii*

tutum* _{Namque ,ut alia practereamus,}

quod attinet ad aliorum, non primogé*

nitorum _{exempfa, qui facra}

_fecerintin

priori, quod Vitringa conftituit,inter-vallo ante exitum ex _{j£gypto$ utpote}

AbelU & _{Jacobi, qvum adhuc viverent}

eorum _{parentes, Adamus & Ifacus} b)\

ea facile _{expediri arbitramur, qvuniJ}

ordinarium_jus adminiftrandi facra,_a

ciali & extraordtoario rite diftinxerimus·

μ ° ϋ &

, Pofteriori hocce nixos, & divinofor¬

te _{mandato, licet} in _{Scriptnra Sacra«,}

non_{expreiTo, (acra fuaperegifie}

utrum-que, Abelem & jacobum,

nemodif-ficilius _{intelliget, qui prirnogenitorum}

fratrum, Caini & Eiavi > perverfos_mo·

res _{vitamque vel leviter perpenderit.}

Objicitur porro eadem _fpecie tifulus fplendidus atque magnificus, quo Deus admonternSinai Ifraélitas_{iingulos,ijne}

ullo _{cujusquam difcrimine, his verbis} compellatosvoluit:ro^DD ΓΠΪΙ ontf

DMPD Exod. XIX. 6 ubi nulla inter

pri-mogenitos (i cetcros natu _inferioress inter '

* _{filiosii Parentes conß'tuta fuit}

differentia^

Omnes _{I[raelit<e detUrantur facerdotes, &CC%}

ut hinc _{colligit Vitringa c). Verum}

e-nimvero , fi ad mentem viri Clariftimi

haec verba itaeflent_{interpretanda,non} plus haberent roboris ad excludendos

a _{facerdotio Primogenitos,}

quamipfuni

deinceps

Aharonem , _omnemque ejus

pofteritatem : quamvis nemo

dubitä-verit, _{ipfi & pofteris illiusfacrum}

hoc-) ce munus a Deo _peculiariter

fuiiTede-mandatum _{d'), & longealio fenfu ipfuni,}

quam alium _{quemlibet Ifraélitarum,éx}

tribu _{Levitica, aut ejus ftirpe non}

undum) fuiffe Sacerdotem* Redditur

hacc _phrafis

TO^DD

_a

_{LXX. In¬}

te_rpr.

βα<τίλ£ίον 'ιεξατενμ*

_{: quac}

verba

eadem adhibet Petrus Apoft. in i.

£-pift. C. II. 9.

ad

Juda:os feribens

hinc

inde _{difperfos, qui hac}

_veriione

Bibli-ca utebantur. Divus autem Johannes

in _{Apoc.C. 1.6. haec pariter}

Chriftianis

iidelibus _applicans 7 eos

Chrifti

Serva-toris merito faédos docet βασιλείς x&i

Ιεξείς, reges

& Sacerdotes

,

quemadmo-cum etiamverba Exodi reddidit

Onke-los : _pro

pVo

_{**0*1ρ pnn fintt) 9}

ßc

& _{Syrus Interpres. Quocunque autem}

fenfu _{phraiin illam} mn: noPDD

ex-plicueris, vel de

ftatu

Ifraeiitarum

ho-noratiori5 vel de populo , in quoDeus

fibi regnum peculiare fkfacerdotium

con-ftitueret_{3 vel quodregnum hoccenon}

profanum , armis folum & opibus

con-fpicuurn 9 Ted factum , utpote divino

cultui & facrificiis addidnm foretjvel ist alii , aliter e): nunquam tarnen

id

obtinebit _{Vitringa, hoc didlo}

promi-feuam facra adminiftrandi facultatem ctijusvis tribus hominibus in pofterum

denunciari atque concedi , aut

olim

coneeflarn fwilTe , negle&o plane or¬