O B S E R V A T I O N E S
H I S T O R I A M S V E CANAM
I L L U S T R A N T E S ,
QUARUM PARTEM XIV.
CONS. A M T L . ORD
P R Æ S I D E
A U E R I CO M. FA NT,
HISTOR. PROF. REG. ET ORD,
S. R. S. M.
PUBLICO EXAMINI SUBJICIT
PETRUS ERICUS EKELUND, .
V. D . M. STIP. NESSEL, FJERDHUNDRENSLS.
IN A U D IT. GUST. MAJ. D. I ll M ARTII, MDCCXC.
H. A, M. S.
U P S A L I Æ ,
LITTERIS DIRECT. J o H A N N . E dM A N .
S A C R A E R E G I A E M A J E S T A T I S
3 V M M 3 E 3 3 3
E C C L E S I Æ S V I O G O T H I C Æ
A R C FI I E P I S C O P O
E T
R E G I Æ A C A D E M I Æ U P S A L I E N S l S
PROCANCELLARIO J E M X & J E & T X S S X J W Q ,
V E N E R A N D I C O N S I S T O R I I E C C L E S I A S T I C I
PRÆ SIDI G M c J L V X S S X M Q ,
G y m n a s i i e t Sc h o l a r u m p e r A r c h i d i o e c e s i n
E P H O R O
N E C N O N
R E G I I D E S T E L L A P O L A R I O R D I N I S
NOBILISSIMO
a cREVERENDISSIMO 3 0 M 3 3 V 0 3 0 0 3 0 3 1 3
SACR
T H E S E S .
1 .
Univerfalitatis religionis Cbriftianœ haud infimum argu
mentum e(i, quod ejus inftituta omnium fin t locorum Ef tem purum , cum Gentilismi Ef Muhammedanismi pleraque fiiit
localia Ef ad certas tantum regiones ET climata rejlringi queant.
II.
In divinam hujus religionis originem non im pingunt, qui illam , vafris ingemis traSlatam , inultorum malorum causfam extitisfe dixerint.
III.
Utcunque tejles fidei optima: adhibuerit atque accurato examini fubjecent Hi floriens, in veiis eventuum c ausfis r i mandis ballucinandi periculo Jemper ejl obnoxius.
IE .
Faci orum rsccnfio, quee onerant tantum leSlores, nun inftruunt, omni in biftoria foliicite vitanda.
E.
A morte R. G U STA E l A D O LP III parricidium omne abfuisfe credimus.
OB-
OBSERVATIONES SELECTÆ H I S T O R I A M S V E C A N A M I L L U
S T R A N T E S P, XIV.
X XV I I I . Pentes Ep iß o!arum Variorum ad Varios t I.
N
ic o l a u sA
n d r. G
r a n i u s, A
x e l ioO
x e n s t i e r n a, H e lm f t a d ii, 1 6 2 2 , J u n . 12. E x P
a l m s k iô l d ia n is. îlluftris, G en er o fe ac Magnifice Dom. Cancellarie!
L i tt e ræ tuæ cum Regis 25 Sept. anno fuperiori da
tae, L e o n a r d o a Soriga non ante 10 Decemb. Hamburgo hue pr o cu r an t e, redditae fiint primum 17 Decemb. mi hi, lugenrc tunc Julia noftra obitum lnfignis viri
M . C o r - n h l i i M a r t i n i ,præceptoris Öc amici longe charisfimi, amantislimique; qui 17:a propemodum hora antea forti
t e r huic m u n d o valedixit, regionemque vivorum adiit.
Eas cum avide aperirem percurreremque legendo, bone D e u s, quantum mutari animum fenfi cognita inopinato incredibili Regis clementia, Tua honorifica commenda
ti one Parriæ ad funclionem honeltislimam propoli- to liberali falario vocatione, omniumque denique votis, ut quam p r im u m veniam oblataque accipiam. Moeror V. mentem iterum abduxit. 0 £tiduo a. poli, juflis fune
bribus perfolutis, ubi ad m2 ipfum paulu'um redii, taci
tus mecum de conditione quae defertur deliberare coepi.
I tem, quid agas? Afsvetus a prima adolefcentia liberiori Reipub. flatui, quae re benigne excepit, liberaliter fo-
ß b v i r ,
v i t , & ( qu od f u mm um eft) alienigenam præter b l i r u m i n hanc dignitatem n on c ont emnenda m- evexit, C i v e m adf cri pfit, fibique ut ita dicam incorporavit. Qui poteft hinc avelli mutato amæniori ccelo f o l o q u e , co rt mod e- que pofthac vivere in R e g n o ? A t Patria te revoctc, R e x Clementisfrmus , Proximus a R e g e Cancellarius, univer- fa d e m u m juventus gratul abunda exf pef tar ; or mes ex«
cufationem nullam emanfionis, col orem nullum admis- furi amplius. Ecce quot & quales impulfores, quot fti- muli! Haec anceps cura ( i n g e n u e f at eo r) langventem d o lore prius ani mum pu rtnr bav it gravius : nec dum quid faciendum fatis liquet, quod judices in perplexis n e g o t i i s r ef ponder i p r o fententia folent. A t ta m en c Patria
dulcisfima, Charisfima Patria, q uan do ego non volui , quod d e b e o , tibi infervire prius ac p o t i u s , Ii per me ffetisfet! ne nunc quidem p r æ t e n d a m ferius repeti fur- culum alteri arbori infertum p r i d e m : V e r u m ut nunc res fefe h a b e n t , quocunque profpicis, me tibi parum prodeste posfe an i ma dv er t o, fed periculum facere fruftra. Dicam quae fentio, q uandoqui dem necesfitss refpondemli cogir c o m m e m o r a r e difficultates, quæ me r e m o r a n t u r , utut nullius fortaffis m o m e n t i , fublatæque videantur. Q u a m ardua enim & perdifficilia obji ciunt ur , in quibus m i ni m e confent ire posfum. T a c e r e t a me n & disfimulare p r æ f e n t i , quantum confcientiae onus! Si nunquc*m præter officium honeftatis cuiquam licet forte fupr a fortem ac ftatum fuerit m o ne r e candide q u o d in Patriæ perniciem v e r g e r e exiftimat. Obloqui aurem potentioribus quam odiof um! quafi fapiat folus reliqua volitent vel ut um-
»brae, quam periculohim uni adverfus multitudinis ftimu- lum calcitrare, aut t o r r e n t e m niti! Q uant umvi s plures fecum fentientes p r o d u c a t , fi mort ui c o nt r a vivo s, fi a n tiquitas contra n ovit atem excitentur. N o n quod Rex metuendus, quem litteratisfimum audio, litterisque faven-
rio,
t i o r e m e litteris ipfius quam unquam credi posfet video, ide oq ue bonis rationibus nequaquam (confido) offenfum iri ; fed homines cerebrofi, iracundi, qui fibi contradici, quafi i g n o m i n i o f u m , aegerrime ferunt; qui plebem pro c o n c i o ne, quique Principes etiam mitisiimos atque be- nignisfimos concitare posfunt ac folenr, veluti tempefta- tes maria p er fe placida, ut vaftos volvant ad littora fludtus. H i turbatorem receptae Philofophiæ & Theolo
giae, Ecclefiæ Reipublicaeque, mifcentem facra profanis co n t i nuo clamitabunt, deferrendo dicentem liberius, op
p r i m e n d o d o c e n t e m , quae falva confcientia reticeri neque
unt. E x e m pla in p r o m t u , quia odiofa, praeterire quam e x a g g erare malo. Eft praeterea Genus hominum inter ftudiofos Ge rm an ia m vibrantes, irritabile, infidiofum*
vindictae cupidum: Et in eo (quis crederet,) quidam fa- cris ordinibus initiati præsbyteri (præfteres verius, aut H y d r a , cui nova capita quotannis renafeuntur uno amis- fo;. H i cum animum ad nihil aliud quam pro fale con
tr a p utrefa&ionem c orporis, quamdiu vivunt (hoc eft, in v an u m ut feriptura loquitur) acceperunt; quibus idcirco nil placet praeter placentam & vin um, quaeque ad belui
n a m voluptatem con duc unt, negle£ta penitus animi cul
t u r a , no£tu d iu que, magno aliorum offendiculo, magno cum Svetici nominis dedecore & Magiffratus indigna
t i o n e , Gulæ, G e n i o , Aleae, aliisque turpislimis confabu- larionibus, vanitatibusque mundanis indulgent, ad fingu*
la pene verba ho rren da perjuria eruftantes. Neque id fa
ris: fimpliciores ac novirios optimae fpei (quod maxime d ol e ndum) a ftudiis ad compotationes & luxum abftra- h u n t , latentes inq ui runt, tergiverfantes compellunt. Qui poflea asfuefa&i deteriores fedu&oribus evadunt, adeo ut fvaferim e g o , ne quis poftmodum liberos in exteras Academias m i t t a t , ubi populares ejusmodi degunr, nift eosdem omni no perditos Patrimonii Gurgites redire cu-
B b 2 piat,
piat. I nd e n. ferociores r ed d it i , Praeceptores & M a g i - ftratus ab infania tanta ad emendati onem feveriue r e t r a h e r e conant es, quos me ri t o p r oi nd e venerari d e l e b a n t , p e r f e q u u n r u r plus quam vatiniano odio, malev«lentia, maledicenti a, obtrectationibus. Quid refert illius ( mu s * l i t a n t , ) q u o m o d o viv a mu s ? N o f t r u m eft quod ctnfumi- m u s , nihil illius. N e teruncium quidem p ro noiis e x ponet . Sua caret alienorum fecurus. Redeat h m o d o u n de p r o d i i t , ii vir eft. Talis v. etli confcia meis re£li famæ mendacia ridet ( & ur G u b e r n a t o r fluctus flfilien- tes n e g l i g i t , manus in clavo habet , oculos in a fr is ; fic no s o p o r t e t , quod bene agimus agere gnaviter at qu e m e n t e m ad D eum referre) Ecquis tn. non hor ret a d ' M e di apud A l ex an d ru m M. i nfufurrat ionem? Cal smniar e aud ac ter , f emper aliquid hæret. H æ re t profeCto il iquid, etiam in opti mo quoque fæpe: maxime Ii male fa?ta g a u dia nequicquam coit & r e f c i n d i t u r , ut Flaccus ait. H o mi nes enim fumus. Ira v e r o in humanis comparatum esfc leCtio a u t h o r u m , Exempla al iorum, & experientia q uo d am m o do pr op ri a c om pr ob avi t: Ideoque caurius m e r c a r i docent. N e c me p r o Philofopho Stoico, aut prae- feCto v e n d i t o , qui nihili faciat mala e x t e r n a , urpore in»
v i d i a m , inimicorum traduCliones, hinc mutationem ani
m o r u m in Magnati bus & Fauto ri bu s, deinde odia & per- fecutiones Talia hercle metuo. Urinam vero aliquando., utinam luflratio prius e o r u m , qui foras emitruntur, infti*
t u e r e t u r , i n ge ni or umq ue E x a m e n , an fint capacia & ido
nea ad ingenuas & liberales fcientias potius quam ad militiam aiiave mune ra capesfenda; pofteaque ratio vitæ in Academia actæ ex iger etur . Plures ( c r e d o ) hinc Mu- fa ru m e L y c e o folertes apiculæ, quam e cella Vinaria M uf cæ , aut fuci inerres, aut araneæ cum venenatis m o ribus d o m u m r e v ol a re nt : quas infequunrur m o x credi
tor es imp or tu ne exigentes ingens debitum infuper c o n
fla-
flatum in tabernis & apud inftitores, poftquam fua fti- p e m q u e abligurierunt: quod coguntur miferi parentes f olver e venati 6 c accufati, ut Temper conditio noftra- t um in fua Patria clarior fuit, quam peregrinorum, fim- plicitate noftra abutentium. Quod profecto efl: contra o m n e m aequitatem, contra jus Civile, contra confuetu- d i n e m aliarum Gentium. N e q u e n. hic folvunt quod p r o d e g e r u n t filii in Italia aut Gallia ultra fumtus fiudio- îæ vitae ac fobriae depuratos; praetendentes merito Te non t e ner i ulla L eg e , cum creditores fcircnt luxuriae mate
r i em Te fuppeditasfe ad corrumpendum animos, non un
de meliores filii evaderent. Quod fi fimiliter, ut decet, r e f p o n d er en t Sveones extorquentibus violenter debita, n o n M inervalia fed Bacchanalia, procul dubio define- r e n t t a ndem exteri materiam luxuriandi tam facile fug- g e r e r e , & luftari cum jactura falutis, valetudinis, Reique familiaris, imo Reipublicæ noflratum, noftratesque ita cohibiti cogerentur minorem multo expenfam facere, m a j o r e m vero frugalitati operam dare, modefiiæ 6 c li
b r i s , quam nunc liberis illicitisque libidinibus: Plus as- fvefierenr ad diligendum Deum & proxim um, quam nunc ad c o m m in an du m 6 c ma chinandum exitium quærentrbus falutem e o r u m , 6 c detefianribus vitæ g e n u s , quod pro- fiigarhfime vivunt. Difcerent quoque neminem habere poteftatem profundendi fubftantiam fuam in fraudem p a t r i æ , quin juftisfime a furr.mo Magiftratu prohiberi posfe, qui in Republica bene conftituta prodigis etiam adultis, tutores præficere foler, ne privatis rebus exhau- f tis five plebejorum five Patr itiorum, Respublica quid' detrimenti capiar. Qua provifione quid contra perditos utilius! N eq u e tamen fine diferimine nofiros disfolutæ vitæ accufo. Quosdam probos exc ipio, qui fe in G er
maniam non commesfandi gratia venisfe meminerunr.
Quoeira fedulo fiudenr, interque eos nonnulli fludendo
B b 3 prov
proficiunt t a n t o p e r e , u t , fi quid meum confilium valeret,»
confultius multo a rbit rar er præ iis neuciquam Upfaliam Pro*
fesfores advenas vocare, fiquidem revera non nomine tenus d unta xat Do£ti inter ext eros. O quam rari admodum in vicinis, circum circa Academiis: V i x labentibus fuccedere fufficiunt.
N e c veni ent credo, uxoribus conj ugari, ut fune plerique o- m n e s ; N e c deferent p at r i a m, cognatos, affines, amicos v e t e r e s , quum fatis liberaliter apud fuos facisque honorifice h a biti, n on necesfe habeant cum uxor e , liberis, toraqne familia ac fuppelli&ili longe ultra ma re ( quo d asfveti molliori vitae maxi me t anquam infidum h o r r e n t , fub rigidiori climate ( q u e m a d m o d u m hic vulgo p e r hi be n t) luculen
t i or em fortunam & nov os amicos in ignota gente quae
rere. Et quid opus alios femido&os advocare? N e fa
cile credite eruditione excellere quotquot titulis Magiftri aut Do&or is inflati tur gen t, quos illico commendant pVi- r i m u m aliquot Academi ar um T ef t i mo n i a , quae hodie etiam indignis ( p u d e t fateri) c o n f e r u n t u r , pro numis
mate aut pr op ter amicitiam., cognat ionem vel affinitatem, quo commodius pateat aditus ad vacantes fun&iones apud ignotos. Indigenas novi & hic, & hinc in patriam mi- g r a s f e , multo re&ius profundiusque in Logica, Mathefi , P h y f ic a, Ethica verfatos, idque juratus dicere aufim tara- diu jam e x p e r t u s , quam plerique Vapelli Magiftelli &
D o â o r i o l i peregrini. Nihil certe p r æ mediocritate de- fiderarem in popularibus fobrie viventibus, m o do ftilum ide nt idem exercerent. Quid ? quod alienigenis, q u an t um cunque ampliori ftipendio f r ua nt ur , quamvis indigenis praeferantur, folenniter tamen displicent noflri m o r e s , h abi t us , l i ngua, inflituta. N i hi l non barbariem qu and am illis o l e t , talemque famam huc ad fuos f par gun t: imo talem referunt gratiam bene meritae de fe patriæ noftræ;
quod non fine ftomacho fæpius cognovi ex iis, qui N o
biles in feptentrione i nf t it ue ra nt , deinde au&i opibus ad
ma-
m a g n os h o n o res afcenderunt. Quod fignificandum duxi.
N a m & O l i t o r quandoque oportuna indicat. Hæc Re
gi Clemenrisfimo tibi patria charislima, ddbi quoque Ulu- rtris, G en er ofe ac Magnifice D. Cancellarie, qua posfum ani mi obfervantia ac fubmisfione, refponfa volo. Qui
bus gratias immortales dc quam posfum maximas pro honorifica v o c a tio n e, & pro judicio de me benignisfi*
m o ago 3 fentioque, quantum vobis obligor. Quæfo au
te m p er fan£tum a m o re m , rogoque ofcmxe fupplex, ne me a excufatione hac interpretemini repulfam dari,, quafi a m o re m patriae exuisfem, abfit, abfir. Equidem fi effe-
£lu & opera nequeo praefens, cerre abfens affeftu vefler p e r m a n e b o , quamdiu fpiritus hos reget artus; atque quo
t i di e, quod ioles (teftis mihi Deus) Vobis bene preca
b o r univerfis, valere omnes. Tuque in primis Illuflris, G e n er o f e & Magnifice D. Cancellarie, Dulce Decus Patriæ Praefidiumque meum.
D a t um Illuftri Julia ad Elmum fub folflitio æflivali 12 Junii A. 1622.
T . Illuft. Generof. & Mag..
obfervanrisf.
N i c o l a u s A n d r e æ G r a n i u s
Srrengnenfis*
P, S. in fchedula fin gula r i.
llluftr. ac Generofe D. Cancellar/e.
Q u o d fi erraverim in titulis aut aliis verbi.s, etiam atque etiam r o g o , ne mihi vitio vertarur, fed mitius in
terpreteris. N o n fum asfvetus feribere Regibus aut II- luftribus, praeferrim feptentrionalibus, quibus comperio ex aliquot litteris, quas nuper infpexi, aliud orationis filum placere, quam auftrinis: Quod non vane quoque
J o h . B o - s i n u sin Politicis .alicubi obfervavit. Vale.
II. A
xe-
IL
ÄxELTi O x e n s t i e r n a Literæ ad D» M . J s a a c u m R o t h o v i u m E p ifc o p u m Aboënfem, p ro ejusdem filio C a r o l o . JJatæ H o i mise d* 17 Decembr.
1645. E x avtographo , q u o d fervatur apud D . Secretarium Jonam RotEoff\ in P a lm s k iö ld . R e v e r e nd e & clarisfime D:ne E p i f e o p e , amice o b f e r v a n d e ,
Co mmendaf ti mihi filium tuum de meliori nota, c um
que tibi plures divina benedi£ljone c ont iger int , roga-
fli ut p r o hoc apud S. R. M:rem D o m i n u m nofirum
i n t e r c e d e r e m , q^o ipfi in aliquot annos lbpendium c o n
cederetur. Ego hanc na£lus uccalionem amorem tui
m e um declarandi ; id egi quo potui f tudio, arque o b t i
n u i , ut clementia S. R. M:cis ipfi filio tuo ex Aboënii
ve£ligali 200 thaleri imperiales annuatim fpatio triennii
n u m e r a r e n t u r , quo fubfidio tenuiores res tuæ ex par te
fublevari p ot ue r u n t , atque filius tuus, fi coniilio meo pa-
r u e r i t , juftamque adhibuerit d il i gen ti am, fe pe r Dei g r a
tiam honefti muneris capacem reddet. Ego felicia ipfi
c o m p r e c a b o r , & fi qua in re p o t e r o , non defillam, o-
p er a & confilio ruis adesfe. Gratisfimas lireras tuas di-
verfas hoc anno accepi, teftes locupletisiimos affe&us
tui in m e ; E go v. r e f p o n d e n d i tenacior non exeufab > ,
nec aliis argumentis negle&i officii, quam quod presfus
aetate, infirmitate, n ego ti or um mole vires nunc fuper-
ante , nec mihi nec amicis fufficere queam. Ea v. fum
confidentia in t e, ut neutiquam mihi perfvadeam posfe
te mihi i nd i gn ar i, ac minus mihi vitio v e r t e r e , aut hanc
negl igenti am in d et er ior em i nt er pr eta ri partem. Quic-
quid v e r o fit vel err or is vel negligentiae, id velim cre-
das m e , q u o ad vixero, tui me mo rem f o r e , nec unquam d e p o l i t u r u m animo meo gratam rui recordationem. H is ce ce tuosque divinae benedictioni animitus commendo.
Vale. R a p t i m Stockholmiæ die 17 D ece m br. A:o 1645.
R:dæ d:ris tuse
amicisfimus Caetera r ef er et filius tuus. A x
e l i u sOx e n s t ie r n a m p .
III.
J
o h a n n e sS
k y t t e, A
x e l ioO
x e n s t i e r n a, Grips- holmiæ 1613, Jul. 6. Ex P
a l m sk iö ldia n is. Cfcnerofe, Magnifice, Confulrisfimeque D:ne Cancel
lari e, A m i c o ru m Jucundisfime.
Salutem cum promtisfima paratisfimaque omnium of
ficiorum exhibitione. Acerbe promolefteque tuli, avocari me ex d omeltico & umbratili illo otio in inoleftiarum n e go t io r um que plenisfimum L a b y r i n t h u m , ex quo, be- nignisfimo Rege favenre clementerque indulgente, non ita p r i d e m emerferam. Animi vero mei dolorem auxit, quod i nt ell igerem hoc fieri non ab3que Regis permisiu
& voluntate. A c licet ferenisfimo Regi fan£te tum affir
m a v e r i m , r eligiofeque fim conteftatus, me animo plane r é pug na nt e ad muneris intermisti redire difficultate«, per- fvafit ta me n ejusdem authoritas, ut onus hoc in me fu- f c i p e r e m , præfertim cum affirmaret, me in hisce angu- ftiis quat uordecim dierum fpacio tantum detentum iri.
C u m v e r o jam an im ad v ert am , quosdam hoc agere, hoc m oliri, ut ex placidisfimo illo & toties defiiderato, quie
ris ac tranquillitatis p or tu in turbulentisfimum infinitis- que flu£libus exagitatum pelagus, rurfum deferar; Im o vero cum intelligam nonnullos in id incum bere, ut Re-
C c g io
gio fervitio abdi cat o, in alterius principis me conferam clientelam, iccirco re i nq u a m , app el l o, Genrfe D :ne Canc:rie, ut o mn i cautionis diligentia Regiae S. Miti per- f vadeas, ne qu idqua m in praejudicium mei abfentis; fta- t u a t , vel aliorum poflulationi concedat. T r i b ue quæfo amicitiae n o f tr æ, ut Regiis literis hinc avocatus, h o m i n u m malev ol or um occultas valdeque fubdolas m a c hi n a
tiones eludam. H a c ratione tranquillitatem oti umque iftud e xo pt a t i s f i m u m, quod mihi Regis ac D:ni mei peperit clementia & f avo r fingularis, falutariter gloriofeque con- fervabis. Ego quoque vicisfim tibi fpo nd eo ac pollice
o r , me nihil h abi tur um antiquius, quam de te & de tuis b ene praeclareque mereri. I mo ver o quæcunque ad di
gnit atem tuam & amplificandam & r etinendam attinere v i d e b u n t u r ; quæ a me c u r a , folertia, ftudio, diligent ia, fedulitate ac vigilantia pradtari posfunr; volens ac lu- b e n s o m n i animi alacritate tibi deferam. Literis iftis tu
i s, quas ad Serenisfimam Regi nam nuper rime dedifti, ejusdem infignem & demeritus favorem.
Quocirca fi tibi ita c o m m o d u m fuerit, ejusdem q uo que in p of ter um a n i m u m , iterata literarum misfione, m a gis magisque demulcebis. Ubi ad vos bonis avibus r e
d i e r o , mira & varia ex me cognofces. Vale cum u x o r e , o mn i s & nobilitatis & honeftatis laude cumulatisfima..
G r i p s h o l m i æ , d. 6 Julii a nno 1613.
Virtut um T u a r u m Amplif. & dep. fummus
J. S k y t t e .
IV.
Duii J
o h. S
k y t t eSenatoris Regii literæ ad R egem
G
u s ta v u mA
d o l p h u m. Datae 20 Eebr. 1632.
E x P
a l m s k. Se-
Serenisfime Potentisfimeque Rex Domine Clemen- tisfimc!
Imbecillior & tenerior quodammodo filiorum meo
r u m aetas in caufa fuit, quod ha&enus Sacræ Regiæ Ma- jeftatis fervitio mancipari & confervari non potuerunt ;
& cum infiniti homines exiftimari foleant, tum demum j u v enes ad Reipublicæ munera capesfendum fore aptis- l i m o s, ubi erumpentis vel potius maturefcentis barbae figna c o n fpe&a & animadverfa fuerint, quibus filii mei plane jam deftiruuntur, infolens hoc meum fa£tum Sacrae Ve- ftræ Regiae Majeftati fortasfis videbitur, quod aufus fue
r i m eosdem in confpe&um Sacrae V:ræ R:æ Majcfiatis educere. V e r u m enim vero cum anxie a me petierint, ne commoditatibus illorum deesfe vellem, vehementer- que u r f e r in t , ut etiam ipfis imberbibus liceret humillima f e r v id or u m genera Sacrae Vcft. Reg. Majeftati paratisfi- m e offerre, pasfus fum tandem me commoveri.
S u m ma igitur & promprisfima devotione praefentium e x h ib ito r es ,
J o h a n n e m & B e n e d i c t u m S k y t t e ,filios ob*
fequentisfimos & charisfimos in medium agmen produco,
& Sacrae Veftrae Reg, Majeftati fifto, ut fe totos ad nu
t um & arbitrium Sac. V:ræ R.*ae M:tis componant & ac
c o m m o d e n t , ita tamen,* ut liceat ipfis bona eum Sac.
Reg. Majeftatis venia in exoticis regionibus aliquot men- fium curriculum antea abfolvere. Et cum eosdem non fine anxia cura & follicitudine, fumpribus haud con
t e m ne n d is , atque adeo praeter nationis noftrae morem r ece ptum informari curaverim, quod tamen fine ja&an- tia di£lum v o lo , quo Sacrae Veftræ Regiæ Majeftatis Servitio aptiores redderentur, majoremque Sacrae Ve
ftrae Reg. Maj. benevolentiam demererentur, ipfique mei filii pientisfime libi perfvaferint, nullum esfe devotiorem
G c 2 S
l& f a n d i o r e m illo c ul t um, qui p oft D eu m Sacræ Veflræ.
Re gi æ Majeftati & Patrice pr æ f t et u r , non jam dubitab»
no mi natos meos filios & de me liore nota Sacræ Veflræ R e gi æ M’ajeftati c om m e n d a r e & polliceri, quod ficu i flagranti & ardenti quo dam Au dio in Sacræ Veflræ R e giæ Majeflatis f ervitium ferunt ur; ita etiam toto virro decurfu fidelitatem & obedientiam fint Sacræ Veflræ R e giæ Majeftati exhibituri accurati sfimam. Veneror D e u m p r æ p o t e n t e m , ut in plenisfimo illo v i d o r i a r u m & Ma- gnificentislimorum t ri umphor, c u r f u , Sacræ Veflræ R e giæ Majeflatis a d i o ne s & confi ha di ri ger e dignetur, ad no mi ni s fui g l o r i a m , ad o pp r es for um Evangelicorum folatium & denique ad Sac, Ve flræ Reg. Majeft. n o m i nis augmen tu m. Dorpati 20 Febr. A o 1632.
Sacræ Veft. Reg. Majeft.
Obfequentisfimus Servus,
Jo h a n n e s S k y t t e ,
Senior.
V.
Literæ D:n. J
o h. S
k y t t ead D:n. Comitem M
a g n.
G a b r ie le m d e l a G a r d i e de Dodoribus T h . creandis. Grônsô, 1640, A pr. 2 4 ex P a lm s k . Illuftris & Magnifice D:ne R e d o r Amice Obfervantisfime.
N i h i l mihi fuisfet vel gratius, v el fingulari quadam voluptate deledabilius, quam a nte meum in Smolandos abi tum cum Magnifie. T u a de Academicis negociis c o n ferre. V e r u m cum muneri s mei î n j u n d i demandati r a ti o o m n i n o r equir at, ut hoc die itineri me c o m m i t t a m , dabit Magnifie. T u a h anc v e n i a m , fi abfens m e n t e m m e a m expresfero. A n i m a d v e r t o ex copia lirerarum fa
cultatis Theologicae ei dem n o n d isplicere, fi Profesforibus
T h e o -
Theologiae DoCloratus ornamenta indulgeantur; fed cum fpe&abilis Decanus cum Facultate univerfa haud necesfa- r i u m esfe p u te t, Candidatos, qui tot annos eruditionis fuæ in rebus Theologicis exhibuerant documenta, pu
blice denuo examinari, poduletque, ut Theologis, hic g r a d us feoiTim & primum conferatur, poftca vero aliis ad eandem dignitatem anhelantibus, ubi ita commodum f u e r i t5 fane cum diCti T heologi, induftriam fuam in hoc tam excellente do£lrinæ genere non folum univerfæ A- c a d e mi æ, ver um etiam Patrice haClenus reddiderint pro
b a t a m, petitioni diftæ facultatis morem esfe gerendum judico. A c licet Magnif. Tua a me requirat de pro
mo t ionis m o d o , perfonis & tempore ; tamen cum abfens de lingulis non posfim (latuere, Reverendisfimo Archi- ep if copo Academiæ Vice Cancellario negocium hoc com
m i t t e ndu m cenfeo, cui ex conflitutionum Academicarum prcelcripto inc umbit, vices meas fupplere. An placeat praeter Th eo lo go s Upfalienfes alios etiam viros in D o
c t o r um n um erum cooptare, Vice Cancellario & Vobis o mn ibus ponderandum relinquo. Proceribus in procu
ratione Regni conditutis placuit, ut Reverendi & Claris- fimi Viri
M . J o h a n n i s M a t t h i æSacrae Regiae Majeda- tis Praeceptoris & concionatoris Aulici, nec non Rev.
M a g id r i
Æ s c h t l l iPadoris Aboënfis haberetur ratio. His li Do£loratus fplendor & offeratur & tribuatur, nullum erit d u b i u m , quin Facultati vedrae Theologicae magnus inde oboriatur honos & emolumentum. De tempore quid referam non habeo, nifi quod exidimem promo
tionis hanc follennitatem fub Magnif. Tuae Re&oratu commodisiime posfe indi tui, tum ut Magnif. Tuae fama, quae p e r fe longe eft clarisfima, hac ratione clarior exi- ftat, tum ut benevolentiae tuae in Academiam monumen
ta in o m n e m poderitatis memoriam relinquantur uberi ora. N o n dici p o r e d , quanta follicitudine & quanta
C c 3 ani-
153 Ob fe r v. Sele&œ , Hiftor. Svecan. lllußr. P. X I F.
ani mi cont entione N i c o p i æ apudi Regenres egerim d e Profesforibus Theologiae asfumendis . In mandatis d e d e ru nt S e c r et a ri o, ut refolut ionem p ublico omnium c o n- fenfu c o m pr ob a ta m absque mor a co nficeret: is jam m i hi erit denuo co mp el la ndu s, ut m a nd ato Dominorum P r oc er u m plenislime farisfaciat. Q u od reliquum eft, Magnifie. & Illuftrii Tuae ficuti lon gisfimum & beatisfi- m u m felicioris vitae cur riculum ex a ni mo comprecor , i- ta etiam Deum praepotentem v e n e r o r , ut Magnifie. T u æ a£tiones ad nominis fui g l o r i a m , ad familiae
d e l a G a r - d i eh o n o r e m & Patriae noftrae decus b enigne & m i r i fice dign etur dirigere. Ex infula & aedibus Gionfianis 24 April. An. 1640.
Tuae Illufinaris & Magnifie.
Ser vi tor paratisfimu>
Jo h a n n e s Sk y t t f.
