• No results found

Observationes historiam Svecanam illustrantes quarum fascic. II. partem secundam venia ampl. ord. philos. Ups. præside doct. Erico M. Fant ... publico examini defert And. Jac. Hellstenius Vestrogothus. In audit. Gust. maj. die XX Maji MDCCCI. H. a. m. s.

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "Observationes historiam Svecanam illustrantes quarum fascic. II. partem secundam venia ampl. ord. philos. Ups. præside doct. Erico M. Fant ... publico examini defert And. Jac. Hellstenius Vestrogothus. In audit. Gust. maj. die XX Maji MDCCCI. H. a. m. s."

Copied!
10
0
0

Loading.... (view fulltext now)

Full text

(1)

‘F

O B S E R V A T I O N E S

HISTORIAM

I L L U S T R A N T E S

=rsr=ss*gS5?*n=s

Q u a r u m

FASCIC. II. P A R T E M S E C U N D A M V E N IA AMPL. ORD. PHILOS. UPS.

P R Æ S I D E

Doct. E R I C O M . F A N T ,

H Ï S T . P R O F . R E G . JET O R D . SOC. R E G . S C I E N T . U P S . E T A C A I > . R E G . L I T T . H U M . A N T l Q C . E T H i S T . S T O C K H . M E M B R O ,

PUB LICO EXAMINI D E F E R T

AND. o f AC. HE

Veßrogothus.

IN AUDIT* GUST. MAJ. DIE XX MAJI MDCCCI.

H, A. M. S.

U P S A L I Æ

L u t e r i s J o h . F sl. K d m a n R e g . A c a d . T y p o g r .

(2)

& e

jfi

/ 0

H O L M I Æ O L I M N E G O T I A ­ T O R I M A G N A R I O

?

A V U N C U L O

U t erga maxima

,

quee in me & domum paternùm be­

neficia contulit

,

grati nepotis animi qualecumque docu­

mentum exfiaret

,

tirocinium hocce pia mente

S A C R A T U M

volui

A N D , $ AC. H E L L S T R N IV S ,

(3)

OBSERVATIONES,

.i , m SVECANAM I L L

ntifijutbBii - Ectfcic. II. P Secunda

.é*l nisttag r \: * ■ Co : !J ' V. u? .v - rmrfVj-D'fe F V m i E V S SAC RIS J N SV E C IA .

.» I f f T T s J O » » 7 ' ’ ü * ! 9 - O l i ^ O i l à S w >’-?

Ü

70IJW eon OUqt O .ii.-lfUii 01 'i' iAit

Vnon tantum vabtudine gaudentibus homini*

l5B$ rAlA^rTïêrH1 r^?ciupra ce m fitim reftingvendo fontes çdn*

cilianc; led & fanitàci fe&i'tuendaè rriitfefàfes vel medi­

cae^ iiTerviumpica imer^ beneficia a Supremo N u m i­

ne--no d ro generi con c es (a. o ran i sevo fuerunt reputati.

Ghriftiàna religioy-vel potius, quae cum eadem patri­

am* noftram dngresfa eft, Kcmana ^fu perditio novum efe pretium addidit, teum recens converforum pleri- cfoè eornhi lympha in facro lavacro abluerentur, my- (teriis iniciandi Chridianismi. Hinc fpeciali cultu eos pfd(ecut;i funt fuperditiofi homines & falutarem ab d i i s ’datis diebus & temporibus exfpeetarunt effettum, qui nöftra oxtate adeo non evanuit, ut potius nova Indies incremqnta capere videatur. Sic vel ve- fpera feftum \S. lohann is antecedente, vel fedum S.

vSr T rinitatis ad fontes, quorum nulla prorfus meden­

di « d vis, catcrvanm confluere folet vulgus atque u*

fin». eoqtie fæpei imm odico, heuftu morbos ’fuos cu­

p i r e , vel faJtem levsafe fe - posfe fperat. < Ut vero vi- gente his m ottls Oatholicisnro fingula referre folebat ad ffnctos fuos', velut Auctores; ita fontes hos «b e*

orbm nomine plerumque nuncupabat, vel quia ab e- oïttTn (apgvinencfd f u e r a n t vel eorum u fi bus înfer-

■&ir. A vi-

(4)

vierant in Sacro baptismate adminiftrando. S u u m f*

gitur gratum animum erga benefa&ores teftificaturum offerebat nummos, annnlos aliasque ejus generis res, quas in fontibus abiturum relinquebat & q u a ru m m agnam copiam ex iisdem adhuc eruere folemus.

Cum vero ejusmodi fontium apud nos hiftoriam n e­

mo, quantum quidem mihi conflat, adhuc adgresfus fuerit contexere; paucis nos harum reru m amatoribus ad eandem viam erimus monftraturi.

II. Principe loco adferri m eretur fons hi noftra Upfalia maxime celebris, qui vulgo Sanä Erics kalla, vei Qyarnkallon audit, altero nomine ab A u f lo re S.

Erico, altero a vicinia ad Molendinam Academiæ p e­

tito. Scilicet refert A u& or vitæ & m iraculorum S.

Erici, quem Is ration E rla n d i, Monafterii Francifca- norum Sigtuniæ Priorem, an. 1314 fuisfe novimus, p. 13 editionis Schefferianœ, in loco, ubi fanguis h u ­ jus Regis prim um effufus eft, fontem fcaturientem e*

rupisfe, qui usque hodie in teflimonium martyrii ejus manet. Q uem fontem cum alio, qui prope arcem ad pedem collis, cui inaedificata, fi : us eft & Slottskållan dicitur, confudisfe videntur, cum in loco, qui olim pars erat h o rto ru m regiorum collocant, Mesfenius &

Schejferus. H i enim horti regii ad M olendinum num- quam pertigerunt. Quidquid fit, fibi ipfi contrarii funt Monachi m iraculorum feriptores, cum alibi S. Eric um ca­

pite truncatum fuisfe autumant, eodem fcilicet loco, ubi poftm odum e x ftru fh im ejus Sacellum, utpote q u o d in medio fori Equcftris, Riddare- Torget hodie di&i, p ro p e

tem-

(5)

*C:t. _ <•%.

3 # ■

templum Cathédrale fitnm fuisfe confiât. Cfr. Btisfers Befkr.ifrmom Upfala. P. I. p. 26.3.

IHr Proximus huic, fed longo proximus interval­

lo, fuit fons S .'É s k illi prope Strengnefiam, cujus tan­

ta f u t celebritas; ut etiam Angli ad illum peregrina«

rentiir, Sacris operaturi T e m p o r e R. E r ici X I V \ cum exftirpata vkleri posfec fuperftitio Romanentium, adhuc-Colebatur, tefttbus litteris Epifcopi Strengnen- fis Nicolai Olai Helftngi ad Archicpifcopum Lauren­

tium Petri Nericium, cujus refpohfum vitae ejus a fe deferiptfc inferuit Clar. Hallman, p. 146. Anno quip­

pe 1568 Britannus quidam Guiliclmus Molteke, qui (uos in Svecia habuerat majores, hunc fontem vifita- vit & accendendo cereos, misfam dicendo crucemque ofculando illum adoravit, quapropter, ut lapidibus

& terra impleretur, fvafit Archiepifcopus. Ex occa­

tione autem hujus phaenomeni memorat, fratrem fu- um Olaum Petriy ut erat antiquitatum patriae fcientis- fimus, indicem ejusmodi foutium adornasfe, quem e- dere conflituerat, ni prohibitus fuisfet ab Archiepifco- po, intempeflivo metu, ne ejus publicatione nova fu- perftitioni ahmenta daret. Mulcas vero pecunias eis immisfas a. Sacerdotibus inde reportatas fuisfe narrat exempli loco citat lontes ad Svinegarn prope Ene- copiam, T e l æ, Uplaliæ & in parœcia Veftmanniæ M unketorp.

r IV. F dns S. Ragniidis duplici loco in patria no- flra exflicit, prope Telgam Auflralem in Suderman*

nia alter, alter prope Sudercopiam in Oftrogothia. Fu-

A 2 it

(6)

it vero S. Rugnildis, Ingovis Regis Svecise conjuXf H alfiani Regis filia, cujus vetus Epithaphium ad Vi*

tem Aquiloniam Vaßovii edidit B e n zeltu s, ex quo conftat illam peregrinationem religiofam Roinam at­

que Hierofolymam inftituisfc, unde redux T e m p jp m fundavit Telgenfe, in quo & fepulta eft. In prato H errången haud procul ab hac u rb e adhuc fons ejus fupereft, quem initio vinum fcaturiisfe fert vulgus , de alio fonte, S. Thor* feu T h e o d o r s nomine infig- nito eadem referens.,, A lter vero fons prope Suder*

copiam, qui adhuc ob falutares aquas frequentatur, ortum debuisfe fertur virgini cuidauf\ >Raghildcc, q u s infons in hoc loco capitale fupplicium pasfa, innocen­

tiae fuæ docum entum , ebulliente e fanguine fuo lym ­ pha, in omnem pofteritatem exhibuit. Cfr. SSderßen de Sudercopia, p. g4

V. Nullus autem fons veterem famam in aevum longius fervavic, quam Svinegarnenfis in U p lan d i*

parcecia Svinegarn dimidio ab Ènecopia milliari diftans, ad quem vigilia fefti S Trinitatis ingens adhuc h o ­ minum confluit multitudo, ad Solis ortum & occafum magna fe in g u rg ’tans aquae copia. Vigente Catholici*

fmo S. Sigfrido fuisfe dicatum atque fefto S. Crucis (inventionis an exaltationis, non m em o ra t) vilitatum refert Salvius defeript. Uplandiæ, p 272 crucem*

que prope collocatam ab Archiepifcopo Laurentio Pe­

tri Nericio Upfaliam translatam atque igne crem a­

tam fuisfe an. 1544 adfert ex iVIesfenio. Feftucas in form am crucis connexas fuo tem pore fonti immiflsfe

(7)

U 5 ®

plebem tradit S chw ede, Disf de Sortibusf Upf. ed.

168 1- P- 32, ut ex eis, vel fupernatantibus, vel fub- merfis, de termino vitæ fuæ divinaret, haud feclis ac de fonte Clitumno refert Plinius Lib. 8 Ep. 8 fortes in eo edi folitas fatidicum N u m e n indicasfe numera- riq u e potuisfe jaffcas illic ftipes ac relucentes calculos.

VI. Qui ex inftituto de fontibus acidularibus in Svecia egit Cei. Huiphers, oratione habita 1769 & c- dita Arofiae 1770 in 4:0 plures enumerat, quos reli- giofo cultu profecuti fuerunt noftri majores.

[/. Genealogia Starte foniana ex * Genea­

logia fVilhetmi Rufi in Hijloria Haratdi Hård- rade Cap. 105, Tom. 2 p. 177. Cfr. p. 254

3 4 -

Ragviald AIS re Jarl

drapcn s f H ilfd an H a i a g g

Cange R o lf Tore la ri T o rfd n a r la ri

( o m f ô i ft vatm o c h i n t o g N o r m a n d i« , den tig a n d e . i O.-ke no ja r, d rap fe

J # H a lfd . R a l i g g .

Wilhelm

Grcfve i R o r h e t m p a i N o r m a n d i e

I.

R ich a rd den Å ld re I.

R ic h a rd Richardfon I.

f t a d b ert L d n g e s p ju t, al l e G r e f v a r i K o t b m n g a

Wilhelm Ba ß m i G . I . w. K . I X l r.rf I E n g l . » . m .

K. . E n g l a n d 1 2 1 å r K. K n u t d. rike

A 3 i D a n m a r k .

(8)

0 6

ffliljitim den R ôd e

K on. i 1 4 år Henric

K . i En g !.

Emma

2, 2. Harald Horda

K nut

K,' i E n g . la n d .

i* i.

latm und la t ward

•lier E m u n d eller E d w a rd K . i E n g l a n d den helige, t f r e r A r h a l r t d , K . i E n g l a n d b o r t d r if v e n a f »fter H o r d a

fin ftyf far, K . K n u t , g . 2 . m . G yda eller G udina K n u t d e n Rike. G o d w i n a d o t te r , K. Sven UJffons

fader» S y f t e r d o tt e r. b a rnlö s .

Sy fle r

G , m , G o d w i n l a r l

U lf la r l

Sven U lf fen H arald God’ G yrder W althiof Tofte larl. M ora.

K . i D a n m a r k ™in { 0 n ' K : ’1 K a ri. G y da G . ro.

t E n g l a n d efter E d w a rd d, hel.

Edward,flagen " " A -— -

E ric den gode a f \Y i I h e 1 m K . i D a n m a r k Balla rd.

I.

K nut L a w a rd

G. m . I n g e b o r g H aral d* d

K itil. Skule.

Gyda Haralds d.

O lof S k å l k o n u n g K . « Sverige.

I.

Ingegerd, g- m - l a r i f l a w , K. i H o l r o g ä r d

I.

W aldemar, K. i Hol m o S r d g. m . G jd tt - H a r tld sd . fom p. 2 5 4 kallå*

H a rald s d o t te r d o t te r

H arald, K o n . g . m. C b r i f ti n a , K. I n g e Sten- ktls lo ns 3» i Sverige

M a lfrid

G . i m . S i g u r d l e r f a lu f a ta r e .

2. tu , K . E ric E m un i D*ntn.

Ingeborg

G. m . K , K a n t L<n»n>d

VSa\

(9)

Ingeborg ç . m. Knut Laward

W aldem ar Chrißina

K . i D<*nin. G. m . Sophia, K . Waladir* nf P o h le n

* c h D i . Kichisfaa d.

Catharina M argareta

G. m . S tig H vitalider.

Nicolaue.

Knut Kon. Waldemar k . Chrißina

’*> ■.. G . m . K .

Carl S v e rk a rfo n

C h riß in a

6 , m . K.

Carl Sver*

kerfon

Sverker k . Waldemar K . Richirfa

G. m. U l f h i ld HSkans d. r. m . Carl Sver- kerfon K. i Sr.

g . 3. m. K. Eric

Harek a f T h c o t i a

I . K n u t f o o .

F inner

l

Hakan Finfonr

F.

U t f h i l d

G. 1. n). N icolnus, K. i D a m m

3. m . K. Inge hU lßnnfon i Sverige.

y . m. K. Sverker, K. C arla och D r. Richiala* fon.

H o n û g d e i ancfre giftet K. Erie K n u tfo n i Sverige.

H arald Gylle Sturlefon T o m , s. p. f 46

K. i N o r r i g e ___________________________________ ____

B rig itta

0. m . K. Inge H alftanfon i Sv erige, a . m . C/trl U r i Su- ne fo n i Göthnrike. 3. tn. K.

M a g n u s i Sverige. 4. m . B ir ­ ger Jarl Brof*

Sverker

Q. m. Ingegerd, Birger Brofaa 4.

JohanÏ

M a ria

G. m . S i m o n Kalf, H a l k e l H u k s fon

Nicolaus\

M argareta

G. m . Io n H a lk elj fon, S i m o n a b r o d e r

Ehilipiarl,4 4

K n u t lari. 4 4

F o l k e , M a g n u f v 4 4

I n g e g e r d . K e rftin , G . m . K.

Sverker Johan S v e r k e rfa n

4

M a r g a r i t a »

(10)

a eoj4-°l*

Quis h x c Qinma? inter fe conferendo miram non animadvertit çonfufionerp atque contra^i&ionem? Gy- aam\ jpm qrem Harald i nliam p.t 178, e>vjs ucptem vo­

cat p; 254* Can ut um Laward Regefrl fidunt p. 17X, cum tamen non nili Dux fuerit. Cbotricarum tamen R egem nommât anrfquurn Chronicon. Lhriflinam, Regis Caro/i Swerkeri conjugem, tma çadëipq^e pag*

Regis D anorum Waldeinari filiam & ex forore /fW - gareta, StigoniM&tPtiiàdêrTfàpta, neptem pronu.neiac.

Richisfam, hujus Chriftime fijiam, pluribus in locis cum m atre confundit. R. Jngonis Halft ani utram que eon-1 jugem Uifhildam & Brigittam ad fecundi votaurgufi- isfe commemorat, illam cum Swerkero Carali, Sveci- æ ’Rege, hanc cum Car olo Sunonis, Gothiae Iarlero.

Nihil vero infulfius dici potuit, quam Brigittam n u p ­ tam fuisfe Jngoni Halftani, m ortuo 1138 atque Ü/V- gero Bro fa, qui vixit 1198* W a l demar ur% M. Daniæ Regem , non IValdemori I; fed Caroli isvcrkef-i filiuni dicit,quod ex transpofitis in genealogia norg nibus perve- nisfe videtur. Utcumq ue hæc exiftimatafue’rjnc, vel .ex au- ftoris ignorantia vel ex negligentia librariorum profetia ; fu ff c iu n ta d probandum , Sturlonnbjy teftimonia, fi in aliis4fide digna, in genealogicis faltem fublefiae fidei esfe.

References

Related documents

&amp; Sacramentts ecclcfiafticis X IX Capitibus ibid.. Brigittæ fcripfit

Eam vero ob caufam praecipuis- illa non obnoxia fuit erroribis, quae in hanc ab eo tempore

Bircarlorum tu m com m ercia Præfe&amp;is Regiis fu bj i ciebantur, qu i alcium pelles gratis coronae vindicarent. In Co­.. mitiis Ô rebroenfibus

H ac non fernper ejus momenti ejje poterunt, ut jufia amplitudinis trablationis ma- terievi pojjint fubminidrare ; ca vero ideo non animadvertere, vel animadverfa

i. Nicolai fe- pultas efle memorat ; Sigridem Baner autem cum reliquis an.. Peringjkiôld, in Svenfka Konungars Ätta rtal, v. Stiernm an, in Tabulis Hiftoriæ R. A t

at u ti Skolorne fkuUe utvaljas de gamle ocb olårde djeknar - v e , hvilke den tiden funnas hopetals, ja gråfkåggote, fom f i r Kneckte-fkrifning /lull flydde

Detta alt, fåfom IVi Eder i nådig förtrolighet communicere, få förvåttte IVi ock Edert under då- niv.e och mogne intådande båröfver med det förfta ; Och

lll:um Soles aereos in tabula templi Stockholmieniis pi£tos atque in ignominiam per- f o n æ regiae explicatos &amp; denique IV:um Concionem de mala jurandi