O B S E R V A T I O N E S
H I S T ORI AM SVECANAM
I L L U S T R A N T E S ,
Q U A R U M
F
a s c ic. i r .
p a r t e m p r i m a m,
V E M 1 A A M P L . O R D . T H I L O S . U P S , P R Æ S I D E
M a g . ERICO M. EANT,
H I S T P R O F . R KG. E T ORD. SOC. REG. S C I E N T . UPS. ET A C A D . K E G . L I T T . H U M . A N T I Q U . ET AiS T . S T O C K H . ME M B R O .
P R O G R A D U p. P.
G U S T A V U S COLLINDER,
S T I P . S O L L E N . F J E R D H U N Ü R E N S I S .
I N A U D I T . G U ST A V. MAJ. DIE III MAJI. MDCCC.
H. C.
Ü P S A L I Æ ,
l i t t e r i s J
o h. F
r e d. E
d m a n,
r e g, a c a d .
t y p o g r.
V I R O
M A X I M E R E V E R E N D O
e tC E L E B E R R I M O
D O M i a r o
S. S. THEOL. PROF. R EG. ORD. ECCL. TIERP PAST,
e tPRÆP.
REG. ORD. DE STELLA POLARI MEMBRO.
ene fie i o r u m
,quibus f e & u n i v e t f a m do m um p a
*te r n a m i m m o r t a l i t e r c k v i n x i t
,m em o r e m q u o d a m m o d o t e ß a t u r a s a n im u m , p a g e ll a s hasce f a e r a t a s v o l u i t v e nerabundu s
G U S T A T U S C O L L I N D E R .
Obfervationes Selectæ Hifto:îam Svecanam illuftrantes. Fajcic. 2. P. /.
i . D e Schola Gevalienfi.
•LaLb antiquisfimis retro temporibus hxc Schola ma A
xim e fu it Celebris et difeipuiis frequentisfima. In hanc Icilicet, ut ait Brunner us in parentatione Brun
nii a p u d v. S tje r n m a n , Biblioth. SvioGoth. p. 430, ah. 1613 71071 ta n tu m N o rr I andi arum litteris dedita j u v e n tu s om nis ; Jed bona pars Upiandicœ , imrno XVeftroGotbicœ et j a m i f Sm olandica m ajor, cum non poenitendo opera pretio confluebat. Huic adferiben-
d u m judico c a u sfe, quod plerique religionis et licte- r a r u m in Svecia reftauratores Seculo XVI fuerint e regionibus Norrlandicis oriundi. M artinus Olat Ge- flr tc iu s vel H elfingus, Epifcopus Lincopienfis. E- ricus E ric i Gevalienfts, Epifcopus Aboënfis. Johannes Olavi G evalienfts, Logices Profesfor Upfaliæ 1598*
Johannes Petri G evalienfls, Græcae Lingu. Prof.
ibid. 1596. Elias M. Rbalambius, Geftricius, Phyfi- ces Prof. Upfal f 1608- Andreas A ntbelius Geftricius, E loqu. Prof. U ps. Laurentius Olat G eftricius. Paff*
Stockh. t 1565. N icolaus Erici Emporagrius, Geftric.
Johannes Laurentii G evalienfts, Sveno Nicolai Ge- valienßs, L aurentius lonœ G eftricius. M artinus Olai H e lfin g u s, Secretarius Regius, a R.
E r i c o x i vfurca focaria transfosfus. Petrus Io n a H elfingus, Epifco
p u s Stregnefenfis. Olaus J o n a L u th , Helfingus, Profesfor Upfalienfis, Archiepifcopi Laurentii Petri
A N e -
N cricii gener. Elans Petri H e lfin g u s , auctor S y
no n y m o ru m libelli, vulgo S vin m a g en dicti. A b ra - ham u s A n d r e a Å n g erm a n n u s , Archiepifcopus Up- fal. Petrus lo n a A n g erm a n n u s, E pifcopus W exio- nenfis. L aurentius S tig ze liu s A n g e r m a n n u s , Archi- epifc. Upfol. Johannes Blancbovius A ngerrn. Theol*
Prof. Upf. 1605. E n c u s 01 ai Skepperus, H ernojan- d en fis, .Paftor Stockholm. Nicolaus Olai B otbnienfis, A rchiEp. Upf. P rtrax K tn iciu s Botbn. A rc h iE p . U pf.
A ndreas Laurentii B jörnram Botbn. A r c h iE p . U pf.
Sam uel A n d re a Botbn. Prof. Upf. P etrus A n d r e a G rubb , Botbn. Prof. Upf. Olaus Petri M edelpadius, ArchiPracp. Upf. 1576. P<tfr«x J o n ct I f ope dius Prof, Upf. 1599.
3. Teflamentum Reginae Catharinae Jagellonicæ*.
S criptum eft an. 1583 d, 15 Sept. noble m e d ia >
qua ob itu s, ut verba fonant, nofter urgeb at, elegan
ti latinitate & flexanimo flilo. L iberos, ad conflan
dam in religione RomanoCatholica h o rta tu r fibique fepulcrum exorat in T e m p lo arcis Stockholmienfis.
E x reditibus posfesfionum, quas hereditate acceperat in regno Neapolitano, qu atu or F lo ren o ru m H u n g ari- co ru m millia miniflris fuis Polonicis legat, q u ibu s etjam liberam r e g n u m relinquendi poteflatem ex- poftulat. Ita àutem dispoflta eft h x c fum m a. Sa
cerdoti Seni AlbertOy qui nobis, inquit, inde usque ah
i n ■
incunabulis noftris majoribus a äh æ fit, numerentur D C C C thaleri. M a n is duobus io d tha’e r i , ita ut fingulis 4 0 0 cadant. Lancia & Rticki alios 800 acci»
p iant, u n u squisque 4 0 0 thal. S t ani fla us major 200 habeat. Sebafiianus 150 thaleros. M iß Rykoroa cum m arito 200 thaleros. Zaletfki ic o thal. SI a fici 100 thal. S acerdotibus Societatis Jefu attribuimus elee- mofymae loco 500 dticatos & 100 thal. Hofpitali Stockholm. l o o thal. E x eadem pecunia Hieronymo 40 thal. Eschildo 20. lohnnm Fidicini 10. Sacer
doti Laurentio M agni 50. Szrpstrowa 50. Exem plum hujus teftamenti, quod nemini Hiftoricorum n oftratium innotuit, fupereft in Colleft. Cel(ianis Bibliothecae Upfalienfis.
i
3. Georgius Petri Salæmontanus & JoL Mesfenius.
In eadem collectione N u m . 55 in 4:0 occurrit Sveriges E r z förrädares loh annis Mesf emi bedrifter, a Erico Georgii Tegel, manufer. quod licet libelli fa- mofi fpiritum quavis linea prodat, tamen nonnulla continet, quae Hiftoricis noftris prius non obfervata notari m erentur. A Mesfenio dono acceperat Tegel copiam Teftim onii A cademici, a Philippo Melanchto•
ne patri ejus Georgio Petri dati, cum an. 15^2 Wit- teberga, ubi ftudiis operam dederat, in Sveciam redi
ret. Item Sveciæ deferiptionem , in honorem ejus-
A 2 dem
dem G corgi i Petri an. 1562 a Venceßao I h r a I do Re:»
chenbachcnfi adornatam. Ipfe M efsem us, ceu notisfi*
m u m eft, uxorem duxerat Luciam G rotbufen\ fed ex narratione Tegelii ant^a ab exule nobili Fen- none Carolo Iva ri vitiatam. Bona Grothufens etjam profcripti prim um 1599 M ichaeli D yenkerker, iiio- q u c m ortuo an. 1602 Doct. Nicolao Cbesnecopbero ces- fere.Socrus M esfenii A n n a B lafii filia adhuc apud exte
ros vivebat 1617, a R. Sjgismundo 300 Florenorum annua penfione fuffulta. D o f to r Tkeophilus H.omo- dccus, apoftata Svccus, M esfenii erat affinis. Tegelii tres privigni L eh u fin fpeciali M esfenii curæ Upfelise fuerant commendati atque 29 hebdomadibus ad d.
2 6 N o v . 1 6 1 1 hofpitio ejus fru e b a n tu r, numerata 139 thalerorum m e rc e d e , duobus Rofenoblis, cere- vifia R oftochienfi, vino atque Saccharo infuper do
natis. Tegelius ipfe d. 20 00:. 1611 Revaliam in negotiis Regis profifcifcebatur, unde redux d. 24 F e o r . anni fequentis M esfenium cum conjuge &
M a g . F etrum A n d r . Grubb cum uxore ad epulas invitavit. T u m vero M ag .G rubb Mesfenio ^ cum quo in difputadonis fervorem in cid erat, cantharo argenteo c a p u t percusferat, ut fangvis profluerec. A m phithea
tru m fuum confarcinasfe M esfenium poftulat ex T a bulis G enealogicis, quas Tegel, E ra fm u s N icolai &
Olaus Claudii elaboraverant. Ex tabula G en ed o gica Latina X V exempla ære fculpta Am ftelodamum colo*
ribus ornanda miferat Tegel, q u o ru m (îngula X VI florenis venientia gratis fautoribus diftribuerat; qui v ero em ere vellet, a p u d tiolgerum pi&orem habere
po-
/
p o t u ’t. E x altéra T a b u la Svecana 400 exempla ty*
pis ediderat. C u m Confute Stockholmenfi O ko N i co la i, cujus fororem uxorem duxerat Georçius Pal•
m erius, atque h a n n e Papifta, olim urbis Stockholmi
enfis Secretario, technas fuas atq u e fecreta confilii
habuisfe M esfentus infimulatur. M esfenii vero ma
jores & pofteri ex fequenti T a b u la Genealogica me
iiu s , quam ha&enus noti fuere, iiluftrantur.
Petrus TI?Ci(ke Confui Lincopenfis. U x o r Briçitta.
Johanner B r a f k , F ilia
natus 1 4 6 4 E p i f c o p u s n u p ta Monerario A n d r e a 'ja - L i n c o p e n f i s h a n n ls, qui fid e m c o n j u g a l e m
v i o l a v i t
& d u x e x f h t i t c o n -f p i r a t i o n i s
c o n t r aR.
G u s t a *v u m
1 5 3 9 .
I
B a r b a r a A n d r e a n u p fit B a filio O la i R a J c h , U r b is S t o c k h o l m i e n f i s S e c r e t a r io ab an. 1 5 4 J ad 15 68.
N ic o la u s B a filii R a jk A n n a B a filii R afch ad Mådelfta & B erg b y . Ducis n u p fit 1. S e c r e t a r i o Re- Finlandiæ Johannis Aulæ M i n i f f e r g i o M a r tin o O la i Helfin - 1 5 6 9 , in cujus captivitate ad f o g o , a R. E r i c o X I V furca dinae labores judicabatur. Prae* focaria t r a n s f o s f o 1568.
ceptor Principis SiGiSMUNDi 1573. *. Pr ae c ep to ri R. S ig is - Patria exui G ed ani mortuus 1598 m u n d i , A rn o ld o G r o th u - ibidem que fepultus. Secundis f e n , qui o b iit 1599. Ex nuptiis duxerat H elenam B oz,em an y tribus filiis & n o v e m fi- e Finlandia ortam. H ic plerum- liabus, duae tantum ei fu-- que ab Hiftoricis confunditur perftites filiae, videlicet:
cum co ntem poraneo, Nicolao J a - ---
" « h a m i t Braßt, de H e l g ô , Lineo- N . N . Grothu- L ucia penfi, qui Civitatis S to ck h o l- f ‘n nupta c iv i G rothufcttt menfis Secretarius fuit 1 5 6 9 , C on- S to c k h o lm e n u n u p t a fui 1572 & obiit ante 1591. ®ercn^ ^ af m P r o fesfo — V iduam Confulis Johannis Gam- verß a d t. L ü - ri Jo h a n «
mal u x o r e m duxerat 1 J 7 4 . ^eke de T e m - ni M csfc—
p i o T e u t o n i- nio Seni«*,
eorum p. 7 3 . ori.
Johannes M esfenius Lucia Grothufen
Arnoldus Johannes Mesfenius.
A R e g n i A m irali Carolo G ylltnhielm X V I prx d iis in Smolandia donatus eft ex illis boni* , quae Principi
Ca r o l o Gu s t a v oantea legave
ra t , p r o p t e r hiftoriam
Car ol i i x,quam ela
b ora re fufceperat. In in fortunio ejus fatis n o to , Bibliotheca e j u t , q u x ter mille imperalium x f t i m a b a t u r , Coronae fuit adju dicato , cum d o m u lapidea in fu burbio meridionali. P to ' prium p r x d i u m L u n d e b y Nicolao Tungri, de
cimat C o r o n x ei donata: R eg n i Thefaurario Stenoni B jtlk e cesferunr. U x o r i . fValborg A - bm bam i filia, quam duxit fub captivitate in Kexliolm circa an. 162g. 2» Catharina N i to la i, E p i k o p i L in c o p e n f is, Do£>, jfohannis
B otbvidi V idua, 1 6 4 6 , cu m qua accepta b o na dilapidavit ipfam que male traöavir.. M o r tua eft G o th o b u r g i 1 6 6 ? . C u m priori m a rito tree, totid emque c a m pofterioti fuftulit li
beros.
A n n a M esfenia.
N a ta Upfalise 1 6 0 9 cl- I I Dec. nupfit 1 Jespero von D a m , R.
Gustavi Ad o i t h iKlâd -Commisfa r ie. 2. J a - bantli Jacoho R tichenhergtr, ejusdem Regis Stabuli in K u n g s ô h r prxfefto.
i . e.
Chriflina von D am , Sufanna
I n fu n e ra rio T e m -M a g , pli S. Jacobi
u l t r ad a le tta XX
an n o s infepul-R ticb tn
tu rn cadaverejus b e rg e r,
fe rv n b a tu r , d o n e ei 6 g o
d.3 Jul.
t e r r x m a n d a r e t u r .