D. D.
DISSERTATIO PHILOSOPHICA'
DE
ADQUIESCENTIA
IN SE IPSO»
Quam,
Coni. Ampliil. Facult. Philof. in Reg. Acad. Upf„
PRiESIDE
PETRO NICOLAO CHRISTIERNIN
Phii, & J. U. D. Log. & Metaph. Prof. Reg. & Ord.
Publice ventilandam fiflit
Carolus Lindbohm.
Veltmanno Dalekarlus»
In Auditorio Carolina Majori Die / Junii
A. MDCCLXXIV.
Huris ante Meridiem Solitts*
Confcientia bene aSia vita, multorumqae bmefa&ovum recordatio,jucundiffima φ, Cicero.
UPSALIJE, Typis Edmannianis«
S:/e R:/£ Maj:tis Magna Fidei Viro
Atque
SECRETARIO Regio, Nobiliffjmo Domino,
DnoSAM.SERNANDER.
S:iE. R.\e IVIajitis Magna Fidei Vira■
Ac
Per Provinciam Caprirnontananr LEG1FERO,
Confulti(fimo Nohiliffimogue
DoPETRSERNANDER.
Maxime Reverendo atque Ampliilimo
VirOy
S. S. Theologias DOCTOKI Celeberrimo, Magnas Tunenfis Paroecice ANTISTITI Contra£tusque adjacenris PRdEPOSITO
Longe Meritifjjmo,
Om ER. SERNANDER.
PATRONIS ac EVERGETJS, tam neceißtudinis.
jure, quam multiplici officiorum nomine
kratern colendis.
Sacrum.
Admodum Reverendo atque Pnsclariffimo Viro,
Domino
Mag. TOBIHL BJÖRCK,
Pailori in Norrbercke Laudatifllmo & adjacentis
diftrictus Prspodto DigniiTImo, Vigüantiilimo.
Viro Spe£tatiffima2 Integritatis ac
Fidei
Dno carolo halldin,
Redicuum Pvegiorum, in Terricorio Fahlunenii, Praefedo
Prudentiifimo
Avunculis omni pietacis affe&u perpetim profequendis.
TTlfira in me beneficia tot tantaque ejjeprofiteor, ut obli»
r vioni η me nec tradi unquampo(fint, necdebeant. Ab
eo enlm tempore, quo orbatus fm Farente Optimo,paterna plane cur a me maQaftis, meceque ita confuluifiis faluti, uty
pofi Deum, quamplurimum Fobis debeam. Nil autem ha-
beoy quod rependam, praeter levijjimum hoc munus, quod
Fobis dicatum volni, ut perennem meam inFospietatempu~
blice loquatnrteileturque. Hane itaque tejjeram grutiffimi
meianimi, remunerationisinflary refpiciatis , accipiatis. Νam
mola Jalfa litant, quibus dejunt tbura. Quod rehqnum efl , pro perenni Feßra incolumitate, preces fandere calidijfimasv
nunquam intermittam, dum vixero,
Adm..Rever. ac Spe&atiiT. Nominum Veflrorura
Cultor HumüHmus'
.Caroli Lindbohm..
Ädmodum Reverendo atque Pr^clariffimo Viro3
Domino
Mao gustavo adolpho
schilling,
Fuftori Ecclefia Romfartunenfis Laudatiflimo, id olim Nutritio, ita Everget& Optimo.
Vixtiffimusin memethaneipfoarriperem occafionem,adqoiefcere pofTem, nifi \x-Tibi a- nimum jam publice teftifkandi gratum, ob fingu·
laris Tuas documenta benevoSentiie, qua mihi, per
plures annos inträ lares Tuos excepto, frui licuir.
Accipias itaqueeadem hoc opufeulum fronte ferena,
qua me nullo non tempore dignatus es. De cetero
meum femper erit, votis fupplicibus contendere,ut quam diutiflime vivas vigeasque falvus ac fofpes.
Adm, Rever. Νominis Tui
Cuftor Humilllmns, Carol Lindbohm,
Εcjusveteresvitas vel in adquiefcentia in fe ipfo& recentiores Phiiofophi, felicitatemconfifle-hm-
re, vel cum ea conjundam eile, agnoverunt, li¬
cet vel maxime de modo eam obtinendi diffideant. Eo-
rura, de ea re jam recenfere divtrfas fententias, noftri
non effc inflituti; nunc tantum Tecum B, L. noitras de adquiefcentia in fe ipfo cogitationes communicare in
animum induximus, fubmiffe orantes, velis Tuo favo-
re, mitiorique cenfura, conatui adefle noftro.
δ. I.
Definitione?n adquiefcentia tradit, eamque rev sra in
hominibus dari demonßrat.
Antequam ipiam adquiefcentias definitioner» tradä-
mus, fatemur, nos tam exade eam defcribere nequire, quin longe perfedius perlentifci poffic, Quis enim fatis verbis exprimere valeat id gaudii, earrque voluptatem,
qua innocue vivendo fruimur? Etenim homo, cui nul-
la vitia exprobrantur, exprobrari neque poflunt, tanto
gaudlo perfunditur, ut verba ei enuntiando vix, fuffici-
ant. interea tamen eorum fequimurfententias, qui per
gaudium ob bonum a nobis patratum, five fatisfadio-
nem ex fado gaudentis, eam exprimere & expiicare ftu-
dent. Gaudium novimus efTe prasdominium voluptatis, quod tunc locum habet, cum voluptas eum gradum ad- tingit, ut omnes, fi qui adlint, taedii fenfus debilitet aut
diipellatj ieu quando perfediones, quas percipimus, for-
a De adquiefcentia
tiores funi imperfeftionibus. Hinc fequifur, ut adquie¬
fcentia, cuivis generi ta?dii pra'fentis, repugnet, tanta- que nos afficiat voluptate, quanta omni fenfui doloris
toliendo faltim minuendo fufficiat. Satisfaftio ex pro-
pria actione haufta, quid niii gaudiuro a noftris aftio-
nibusbeneficis involvit. Ei quippe iatisfieri, abeo, quod ipfe commifit, dicitur, qui a fuorum faftorum cogita-
tione nuilos cruciatus morfufque conicieneia? perienritcit,
ied vera inde perfunditur voluptate, animique tranquil-
litate« Qui iiaque in fe ipfo adquiefcit, ab omni inter-
no tcedio alienus eft, &: a&iones fuas ut bonas fibimec ipfi & aliis, reprcefentet neceiTe efl> ideoqne inter af-
feftus jucundos, horumqueomnium jucundiilimus, cen-
fenda eft adquieicentia in ie ipfo, Quatenus enim nofmet ipfi nobis fumus conjundiiTimi, atque naeurali quodam
inftinftu ad noftram pra? ahorum deleftationem qua?»
rendam, ferimur, nulluni eil dubium , quin ipium gau- dium, ex propriis s&ionibus örtum, longe Tit majus &
vividius, voluptate, quam ceteri jucundi afte&us, ab oojeftis tantum externis pariunt. Hincfacile patet, ad- quiefcentiam, quatenus noflras reipicit aftiones, a cete-
ris affeftibus diftingvi. Reliquos enim, dum vel a re¬
bus extra nos pofitis, vel ab aliorum benigno judicio percipimus, adquieicentia, a perfeåionibus, quarum in
nobifmet ipfis nobis confcii fumus, fentitur, Siquisdu-
bius hasreret, an in hominibus talis jucunda affeftio de-
tur, fperamus fore, ut fat luculenter hujus rei convi·«
<ftus evadat> fi ad fe ipfum attendat, quando aliquidt quod confcientia? fax, aliorumque approbationi confen-
taneum eft, patravit. Si enim certus fit, omnes de hac
vel illa aftione a ie commiiTa, bene judicare, gaudeat,
oportet5 & hocgaudium eft, quod adquieicentia? nomi¬
ne venit. Plurima quidem exempla, ad hane rem illu- ftrandam, apta danturj, fatis vero fit, oculos in. virani
Apo-
in fe ipfo. 3 Apoflolorum, aliorumque veritatera defendentium, con»
jicere. Ibi non fme maxima admiratione] invenimus,
quanta animi conflantia doftrinam de Salvatore dulcis-
iimo annuntiarunt, licet vel dirifTirnis obnoxii vexatio- nibus, tormentifque afflicli gravifTirois, medias tarnen
inter calumnias isetiffimi & quietipermanferunt. Bonum enim Tibi reprsefentarunt, de veritatis via non defleåe-
re, & prseceptis Magiflri fui morem gerere, ideoque graviffirna qutevis fata fubire maluerunt, quam in offi·
ciis erga Salvatorem Sc ialvandos claudicare. In eoa tandem, qui in fe spiis adquiefcunc, deiideriucn rurfus
ea faciendi, ex quibus antea gaudiuro fenferunt, animad-
vertimus; adquiefcentite enim ea eil indoles, ut dulce-
dine ejus ferne! vel iterum deguilata, ad eam vehemen-
tius tendant, Sc hinc accidit, ut in fe ipfis conquiefcen·
tes, ea, qua? fecerunt, facta quam omiila eile, rnalint, itnde, fi rurfus occafio ea agendi feie offerat, eadem
denuo alacriter fuicipiunt.
§. ir.
Örtum hujus aäquiefcentia exponit.
"FirmiiTima inter fundamenta, quibus ha?c adquie-
fcentia cxflrui potefl, eil fine dubio vera de Deo O.
M. fiducia. Novimus quippe, nos totos a Deo pende-
re, omniaque bona ab eo ad nos pervenifle, & fo«
la iilius provida tutela confervari pofTe, nulluni
certe 1aetae fpei, tranquillitati fbabili, gaudioque iolido
fubilerni potefl fundamentum, pneter folam in Deo,
quem Optimum novimus et maximum, fiduciam, qisa nofmet ipfos, ipfius permittimus Providentia, deomni·
um rerum benigniifima adminiflratione fecuri. Et qua-
tenus nil, nifi quod Divino provifum fit confilio, fie-
ti certiflime conflat, non potefl non haec fiducia ad-
cjuiefcentiam in nobis parere, quoniam ioiperio iilius
Λ ζ nos
4 De adquiefcentia
nos fubjeeimus, omnia, quoque duriiflmaita dirigere va- lentis, utad bonum exitum tendant, atque illisetiam ipiis
v in emolumenturn cedant, quibus vel maximas commi-
nata funt calamitates.
Illiefam ii deinde conilderaverimus confciendam,
inveniemus, eam etiam nos in nobifmet ipiis reddere adquiefcentes. Tranquilla? enim conicientiae, quoniam
adliones benevolas iemper illa confequitur, corr.itemes-
ie indivulfam adquiefcentiam , prono, quod ajunt, al-
veo fluit» Haec certeeft ille.murus, de quo canit Poéta;-
Hic murus- aheneus efto, NU conjcire fihi, nulla paüefcere culpa.
Praclara Ciceronis verba huc referri debeni: Magna;
vis efi confcientice, of magna in utvcmque partem, ut nequer timeant, qui nihil commiferint, poenam ante octtlos lem-
per verfari pntent, qui peccavint a). Cui enim- tran- quiila eft confcientia, nihil metuit, quia nihil mali
commeruif, fed adverfus onanes impet-us ftabilis &
intrepidus manet, ac in illcefa confcientia fummum fem-
per decus & pr&'fldium reponit, ita ut fi vel flepifTims
accideret, ut quail navis inter fcopulos ac fyrtes a flu«
ctibus jadtaretur aeituantibus, tranquillitastamenconfcien-
tiae idem facit, qnod raediis in tempeftadbus firmiflifria
ancora. Itaque quando confcientia ab omni mala inten-
tione nos lioeros & immunes declarat, adquiefcentia o- riatur, necefle eft, quemadmodum, fi quos confcientia
iceierum deteftandorum reos pronuntiat, poenitentia ori-
tur; nam in hac etiam parte, magna eft visconfcientiar,u£
nontantum malas adionesauctoribusexprobret, verum e- tiam,recitadsqr.afi legum naturaliumtabulis,eosexaminer,
redarguat,accufet & poenis cogitationumvexetcrudeliter».
Videamus deniqueqnantum virtutesad örtum adqui¬
efcentiaconferantr. Proprias fi confideraverimus virtu¬
tes.».
Örat, XXXVIII».
in fe ipjo. 5
tes, comperiraus, eas, nos aliis reddereamabiies. Vir-
tus enim' in aroore fiominuna & ftudio benefaciendi con-
fiflie, cujus tam venuila eil forma & fpecies, ut ma¬
ximum araorem fui in oronium anirois non poflit non excitare. Eil iane in febona, fuaqu^ naturajufta & debita.
Nil certe aequius, pulchrius, ac magis decorum, quam innocentibus &probis benefacisndo & juyando., fecundhm
honeilatis & legis natura; vivere regulas, iisque obiequi-
uro pra;ihre debitum. In eo virtus Uta eil, qua; folanos
perficit. Et cum a naturali inilin£tu , iumma ope in id enitamur, ut perfe&ionis fenium, quo poifimus modo, obtineamuSjfequitur, uteoobtento, abipfo virfcutis ftudio
8t amore, ortum fuum ducaf adquiefcentia. Praeilantiam
virtutis ulferiusconterapla-nti, apparebit,eam etiamaliorum
animos commovere, & quidem eorum, qui eam nun- quam feftati func, ut in aliis illam probenf ac laudenc.
Nemo enim eil, quin virum probum, beneficum atqus virtute prarditum revereafur, & in pretio habeat. Scele-
ratifTimi virtutem laudandam eile confitentur, & illius officia adeo neceilaria agnoicunt, ut Γι ipiiea negligant,
ab aliis tarnen jure ea ie requirere exiftiment. Seniuse-
nim internus jufti & injufli, boni & mali, non patitur, quemquam animo fovere contrarias cogitationes, licet
ob pra vor um afFeftuum flimulos, ad actiones confcien-
tiac repugnantes & ab ea damnatas, plurimi fe abripi pa-
tiantuf. Itaque quoniam conilat, neminem non orsflan-
tiam beniftcentite, fenfu quodam omnibus alte infixo se»
ftimareac magnifacere, facile patet, adquiefcentiam ipfis
etiamvirtutibus & benefatftis fuam debere originem.
Interna tandem approbatio, qute, qiiando nofmet i-
pfos iisdem confpiciraus oculis ac alios, oritur, mirum
in modum adquiefcentiam parit. Appröbamusnoilras a-
ftiones,quandoaliorum virtuteconipicuorum judiciofunt Qonientanea?, atque conicientiaeas bonas agnoicit, quem-
A % ad-
6 De cidquiefientia
aclmodum aftiones ab aliis damnatas, etiam nos impro-
bamus. Aiiorum pra?conia parvi facimus, Π internus fen-
fus nos ea haud meruifle, dictitat. Cupiciini noftra? lau- dis, Worum, quibuicum vivimus elogiis non iatisfic3 (i perivafi fumus, eos veriora edoäos," aliter judicaturos fuifle» Quicunque nos laudibus extollit ob actiones be-
neficas, quas non patravirnus, aut propter intencionem
& motiva, qua? nos ad agendum haud icnpulcrunr, is a- lium laudat, non nos & noitra facta celebrnt, Tantum
cbeft, ut taiia elogia ullam in animo noftro deledta«
tionem pariant, ut potius ejusmodi vana aduIatio,ve-
hementius rnordeac &excruciet, quam qua?vis vitiorutü aperta exprobratio. De cetero cum obfervamuseos, qui
nos laudibus immeritis efFertmt, vitia noitra probe nos-
fe, nunc pudore nunc ira affligimur, quia interna no¬
itra approbatio, cum bis intempeitivis laudibus minirae
confpirat. Contra vero, quando meritum noflrura ho- norifico aiiorum judieio refpondet, gaudemus, & fiap«
probationem injurte nobis denegarent alii, contenti ta¬
rnen fumus, tfquos rerum acilimatores, de noitris fadis
& ftuciiis benigniora ferre judicia. Hanc approbationem ientimus, poftquam ad juftum examen fa<cta noitra revo-
cavimus; ad quod cum omnia fcrutati iumus, eaque bo¬
na atque fecundum natura fenium laude digna inveni-
mus, non poiTumus non ea aoprobare, unde gaudiura
ob bonurn a nobis patratum, & ob inclinationemadbe- nefaciendum perfentiicimus. Ha?c pra?cipua func fulcra, quibus adquiefcentia in ie ipio nititur.
§. "I-
Effectus hujus adquiefcentia ferpendit.
Praecipuos intereffectus hujusadquieicentia?,franquil-
tum & ad varias calumnias inimicorum fuftinendas, for-
tem animum eile, neminem fugit, qui vel eam ipfe,
ex-
in β ipfo. 7
expercus eil, νεί ad alias, ea gaudenfes attendit. Qin
in fe ipfo adquiefcit, ea, qua; vult, fa£la quam infedta
mavult (§. 1.) ideoque appetit iemper, quse ante appetie-
rac; alienus igitur eil ab averiatione aclionurn antea pa- tracarurn, quare nuiia adeil caufTa, qua; mentem illius a fententia fua dimovere potefl, Ted firmus & quietuseil,
atque ipfum gaudium quo fruitur, ilimulns ei eil, ut
in eadem fententia iemper perfiflat b). Hinc fit, ut mii-
]e ttedia ab invidis & malitiofis hominibus creata, adquie-
fcentes in lernet ipfis, neque turbent, neque. valuptate,
qua benefaciendoperfundunfur, eos privare pofTint. /E-
rumnaSjCalurr.ntas, convicia&Obredationes fiocci faciunt»
nec eas verbis operofe refutare cperae pretium. eile pu- tantj fiecundum illud Poette: -
Gmjcid mens recii, famce mendactct videt.
Suntitfjfjtar (copulorum , qui omnesinfultusundarurn, im-
moti excipiunt. Animus enim nii maii fibi confcius,nec
patitur fe calurnniis nimis coronaoveri,nec fi iis obnoxi-
us fit, timet. Saepiffiroe accidit,, ut illi, quibus fimpli-
cior fan&iorque fuerit innocentia, ignominiis & contu-
meliis expofiti fint ob probitatem, fuatarnen integritateie iufiinerepoiTunt, nullam quidem aliam ob cauiT3m,quara quod nullius maii confilii fibi confcii fint. Gmnia qu?s
fuiceperunt, internus eorumapprobatfenfus, necaliquid.
maii iis juile exprobrari potefl. Tranquillus itaque ani¬
mus quaslibet ferre potefl obtreclationes, quia eas fe mi¬
nime promeruifle novit. Etfane, non eil, quod ob pro- brum oris impuri expallefcat. Coenum id judicat, quod quidem in eum miiTum^ ad pedes tantum cadit, illudquc
ut decet ealcare modo potefl, adfpicere vero nolif«
§. IV.
Adquiefeentiie durationem oßendit
Norreil quod longi fimus in conflantia hujus^ peculi-
aris;
b) Vid. WolfF,. Ffye, Emp. Part. II.§. 764».
s De adquiefcentia
aris oifedus ckfcribenda,qua: fat manifefla efl:,poflquam
fundamenta adquiefcentia expoiuimus. Tam diu adqui-
efcimus in nobis ipfis, quamdiu Deoconfidimus, & com fcientia obiervatierga alios amoris&jofficii laetamur; tum enim nihileitquod voluptatemex fiducia inDeoperceptam
nobis adimat. Etenim fiduciam in Deo femper bonam judicamus, & confcientiam nullis vulneratam vitiis, ma¬
gni facimus, quamobremadquiefcentia duret, neceileefl, quamdiu vel ienfus boni permanferie, vel boni reprsefen«
tatio non fuerit mutata. Confcientia ve ro boni a nobis
commiiii, iublata, ceflatetiam & tollituradquiefcentiac).
Itaque cum certi iumus, Deum & alios homines de a- dUonibus noftris bonis, idem judicare , ac nos, gaudium
hocce permanet; quemadmodum, quoties e contrario obfervamus, eas cum aliorum approbatione non confpi-
rare, exulat adquiefcentia. Aliis ergo limitibus ipia cir·
cumfcribi nequit, quam conftantia iiducia? in Deo, con-
fcientiasque tranquillar, cum vitutum exercendarum ie- dulo ftudio conjun^iflimir.
$. V.
Media excitandi hane adquiefcentiam proponit, Indagata jam pro virili adquiefcentia, fulcris iiiiusaf- que eflre^tu, omnibtis de felicitate iua iollicitis, in men- tem veniat, neceife eft, ad eam tamquam metam felicifll-
maro, & portum adverius omnia infortunia futiiTimum,
nos tendere atque collineare debere. Ideoque operas pre- tium duximus, media quasdam, quibus hic feliciilimus
flatus obtineatur, proponere. In his primum fibi vindicat
locum abftinentia ab aliorum laefione & injuriis, ftudium-
que noftras & aliorum inferviendi ialuti. Aftionibus e- nim injuftis, ubiaffligitur animus, nil fibi minus adqui¬
eicentia polliceripoteilj nam a flagitiis & dedecoreanimus
af- c) Vid. Valleiii Piyc. Emp. Part. II» §. 521,
in fe ipfi. 9
affligitur & abhorret. Quem vero vitii pudet, primuna
quafi gradurn in virtutis fcala fcandit, & incitamentum
ad bonum patrandum faciie animadvertit. Hoc vero,fi jufto ordine non obfervatum fuerit, ullam vix excitat ad- quiefcentiam, Si enim beneficiis, opibus abundantestan-
tum profequererour, vix volupeatem , nuilam certe ad- quieicentiam durabilemex ejusmodi FaFtocaperemus. Pri·
mura ifaque iis, qui beneficiis nos antea obftrinxerunt,
nunc veroviciflicudine Fortuna? ad extremaredafi:i,demde
aliis innocentibus, omni deftitutis auxilio, fubvénienduxn, denique cognatis, tandera aliis & iis etiam, quorum mife-
riam culpa? ipforum tribuere poflumus, auxiliares porriga-
musoportet, manus. Cumeura fequiraur ordinera in be¬
neficiisapud alioscollocandis, excitatur adquieicentia; no- firam enim teque ac aliorura approbationera factum con-
Fequi, certo conftat. Egregia fimt verba Senecs: Hoc
nempe ahhomineexigitur, utprofit botnimbus, fi fieri poteft multis, Γι minus, paucis, fi minus, proximis,fiminus>ßbid).
Afiectuum moderatio & iapiens directio, multum et«
iarn ad adquiefcentiam excitandam conducir. Adeosvero
non referimusillosnatura? motus repentinus, qui in noftra
nonfuntpoteftatejutpallorem Fubitumadpericu]urr»,rubo·
rem adirnproba verba,& ejusmodialia. Hiinjuffi veniunt, receduntinjuili,& non magis noftri eil arbitriieos regere, quam impedire ne nafcamur. Heic verode iis loquimur vehementioribusanirniafFeftiombus, quibus non opprimi pofiemus, nifi vellemus; quales funt odium, cupiditas &
impotens ira. Has fane moderari & ritedirigere poflumus,
fi intelle&us iolida rerum cognitione irabuacur, &volun-
tas intra fuoscancellos cohibeatur atque ad beneficentiam
commoveatur, ne quidquarn, quod fenfui morali displi- eeatjfufcjpiamus. Benignior enim innosfuitnatura, quam
B ut
dj De vita beata, Cap, XXX,
to De ctdquiefcentia in fe iρfa.
uthis motibus mifere nos affligi,voluei it. EenigmiorProvidentia, qua ms·
jora Bon iinpofuit, quam quibus ferendis, pares nos elfe putaret, Quan·
do itaque frena injicimus affectibus, fenfumque jucundum beneficenriat,
atque deteilationem injuriarumin nobis corroborare ftudemus, non ftatira fequimur, quo nos ducunt itimuli pravi; adeoque multam, ad quam af-
ieflus inftigant, evitamus culpam, qua remora injicitur adquiefcentiam,.
Hinc facile patet, nos, ipfa direclione affe&uum &propeniionum adbene- volentiam crgapiobos& innocentes, viam ad adquiefcentiam nobis fternere,.
§. vi.
lmpedimenta hujus adquie[centi& indicat.
Quanti adquiefcentiam faciamus, ranta etiam cuia in id;enitamur
«portet, ut e medio tollamus omne, quod eam deftruere potefh Nimia&
inordinata confidentia in rebus caducis earumquevehemens cupiditas, ani-
mum mundanis itaalligat, ut vix ae neviχ quidem dulcedinemadquiefcen-
tiarguftarepoiTimus, fed potius anirno inquieto & rimoreeasamittendi,af- fligemur , eeque magis, quo certius novimus, nihil terrenum durabile, fed perpetuisviciffitudinibusobnoxium eife. Voluptuofus, avarus, ambi- tiofus, ad tempus obleélantur, quamdiu iis fruantur rebus,quas, ens vo- luptate iumma perfundere poile, exiftimant & fperant, aliquando tarnen comperiant neceife eft, ufum <$c ihrdium immoderatum harum volupta-
turn, non fanturn omnem tranquillitatem removere, verum etiamad ejus-
modi a&iones aliis noxlas faepiffimeimpellere, quam adquiefcentiam animi penitus tollunt. Confcientia enim lcefa, poftquam iufortuniis <5radveifi-
tatibus evigilavit, vix prius torquere <& cruciare definit, quam ipfamor-
talium natura perir, ideoque nihil prater taedium & dolorem fentiunt bis
dediti vitiis. Tranquillanernpeconfcientia, exqua oritur adquiefcentia (§>
II.) locum non habet, ubi voluptas, avaritia & nimia ambitio doroi-
nantur, neque gaudium conftans <St fvaviffimum percipere quisquam pot-·
eft, itnprobante <Sc damnante eum confcientia,
Multa adhuc forent quidem obfervanda de adquiefcentia in fe ipfo,.
in qua fummus felicitatis noftrae cardo vertitnr, tam in hac quam in altera
vita^ plurknis vero rationibus inducH, iabori uoitro jajn impanere cogimur
Finem.
Nihil refert, utrum animus ccgcr , in åivittis an inpaupertatt ponatur*.
Mahimfuum illumfequitur, Seneca,
&)£ <&h Ssfe·
ms a>?*>