j <si. o. τ c.
refutationem commentl
DE
! DONATIONE
fCONSTANTINI
MAGNI,
Cum Confenfu Ampliff. Facult. Pbi- lofopb. in llluftri Upfalenjium
Athenao ρ r r s i d ε
JMPLISS. at& CELERERR1MO viro,
D:no LAURENT IO
ARRHENIO,
hift. Profess. reg. & ord.
Publica eruditorum cenfura exhibet
Alumnus Regius.
johannes hagman,
Stockholmiensis.
in audit. guft. maj. d» 23. junii
Μ DCC XXIX.
horis ante meridiem confuetis.
'
U PSALI'
literis werng '
PeriUuflri atcjue Generc[tsfimo
COMITI ac DOMINO, J
DOMINO
ERICO
g
BRAHE,
DOMINO GRAJIQS1SS1MQ g
i r
J
l
τ
m
familtam, antiquitate g(A *
werüy & gloria majorum multum emi- IUi illaflrem IIIam, cut genus *>
debes,BRAH^AM intueatur Λ
. t
vete eam fatebitur. Illa n. fummortiM
hetQtum genetrix, gluribus jam jeculistis
i <\->·*■&&* '■ incItt»
inclaruit titulisyquibus unberfaeti/imr/urn
Svecia (uperbit. Necvirtus tantis defult
Nominibus.· Nam Virtj bellica non minusj
Ac domeß'ca laude infignes^ Id omninoe*
gerunt, ut quam plurimisf quibusvispof»
ßnt rebus7 prodiß:nt% Hincfattum tH,
utinpaternam domum Excellentlffimus &
avus tfΡarensluut, PerilluftrisComes,'
per triginta & quod excurrit annos, eA
beneficia contulerint , qua non nifi ab in- gratißimo filentio pr<etertri poteruntm
Hane glotiam ab Excettentißimis Majo- relitlam in quantum auxeris, mea
jam tenuis non depradicabie Minervai
Verbo, non fitlam iüam Conßantini, feci
veratn Te exereuiße liberalitatem, eviden- tijfima rei documenta teßantur. Quart,
cum isfisf cui cun5la & animi &fortu»
na bona Divina concejfit dementia, non
denegabis mihi? fiter0, hane5 de Dona-
tione Conßantini, paginam lllufirißima
Nomint Tuo confecrare > lucemque, quam, (er fe non habet3 ^ > Pertfluftrif
Co-
CÖMESρ ßbi compAran. EgOy quoab
vixtrot pro htfce & aliis beneficiis, fatt*
(ta quAvit Tibi, Celiitfliie COMES, II-
luftniliinoqoe Tuac Familie adprt·
cabor>
FERILLUSTRIS & GENEROSISSIMl COMITIS
/
·:·i' . ·..... ·.'
dcvötlflimus cliens& cultö*
Johannes Hagman,
wd v i r o,
tu* Aämodum Rever. & Praclarifftm
ii DOMINO OL A O
TÖRNBOLM,
PASTORI in £Df) & (Sollentuna vigt*
ti lantiflimo , & adjacentis diftri&us
PRZEPOSITO adcura- tiilimo»
V I R O,
Qvjest orTPmzW, &Speflatij], ,
D:no GA BRIE LI
ÖSTMAN,
Plurimum Reverendo & Clarijjimo
D:no N1COLAO
FORSMAN,
PASTORI in $αβρ Meritifiimo,
Speäatee integrltatis &* fidei VIRO,
D:no MAR TI NO
BURIZ,
Qu^stori provinciac Stockhol-
Ä mcnfis digniflimo
Lti, OOMINIS MF,IS ΡROPEN- S1SSIMIS
BEneficiatijßmt, inVeftra, Fautores Mßuma-me coilata, exigunts ztf
publice ea depredicem. Notam itaque hominis ingrott vix effugere jpoßem^ riifi oblata hac occafwié, gr#·
ft//# declararem animum; in cujus evidens fignum acctpiatis hane,
Ffc , Patrom Honoratifjimi, di/Jertationem,oroqu<e(oque $um>
ma cum objervantia vivens
PR&CL/1RISS. CLARISS. SPprhr ' ^
MW
Gultor mcTefeifttS
Johanne? Hagman·
m
'· Prowmium.
Ρ
illoriae, tam Ec- cleliaftica?, quaraL#
civilis fcriptores perluftranti, nefcio
an impudens ma¬
gis hoc, de donatione Conftantini,
occurrat inendacium, [live enim-·
eccleiiafticum refpicias ftatum, li¬
ve policicum, habes hic fundamen-
tüm illud, quo Pontiiicii fuam in divinis ftabiliant auétoritatem, i- dem hic reperias inftrumentum.,,
quo maleferiati fotum fibi occi-
dentem in validiflimum regnura.»
exftriaere haud verecundati funt,
A Ve-
* ~ < ; -m o
Verum ne lic quidem evi&tim-.,
fuere enim quam plurimi, qui eo- dem hocinftrumento, tyrannidem,
quam in civiiem non minus ac ee*
clefiafticam excercuerant poteto
tem, oppreiTerunr, Horum iru
numero uti non pauci fuerunt é
noftratibus, ita multos deprehen·
dere licet adveriaria? faétionis, qui
omnem eo contulerunt operativ ,·
Vtoftenderent, magnamAnri-Ghri>
fii dignitatem falfa? huic opinioni
inniti haud debere. Hi veritatej convi&i aut publicis figmenturrL·
hoc confutarunt fcriptis, autquan'
do mentio ejus incidiffet, fui quafi
imemores inta&um illud relique·
runt; horum veftigiis quanquam é re efTet infiftere, volui tarnen-·
telam, quam exorius fum, quali*
tercunq; demum pertexere, quam
huic tam neiando aufui meo quo- dam filentio calculum addere. In¬
terim quse mea hoc in negotio Tit
opera, quceeorum, quos Tum fe-
CUtUSi
o ^ ι
cutus, ex iis, qua? brevicer, bono
?0* cum DEO , erunt adducenda, as- qvus & benevolus Le&or judica»
^Cv bit.
lat
Hriftianiilimum illurru Principem Conftanti-
num Magnum quantis
evexerint laudibus fii-
'e-,f
ftorici, neminem fugere poteft*
^ qui modo beneficia, qua? in Eccle-
arj!iail fiam contulit, noverit; Ejus enirri
opera fa&um, ut Ecclefia primi*
}e'3m tiva decem affli&a perfecutionibus
fublevaretur. Nam verae non fo- 'V him doÄrina?, variis contaminatae erroribus priftinum nitorem tefti-
arn tuit> fed & Chriftianjs undequacg
\°\ difperiisPatronum fe vere magnum pr^buit. Hinc haud faciie qilté ί dixerit, peccarint ne magis in cle#
S ß^entiam ejus, qui in iuos crude?
us' A i lem,
3 4M o £&·
lem,' in alienosvero mitem appel- larunt, quam qui prodigum illum nimisque liberalem arbitrati funt*
Mihi certe haud temperare porui, quin partis utriusqj argumenta in
fcenam producerem, vifurus, cui quaeqj innitanturfundamento, qua-
ve potiflimüratione poffint covelli.
Hoc dum in prüfend ago,primum
mihi placuit paginam privilegii
Sylveftro åConftantino concefli in-
ferere, id autem cum harum intra anguftias paginarum fieri nequeat,
lumma ejus capita iequenti para-
grapho fiftam.
§. II.
Inftrumentum donationisCon- ilantini licet proxime praeterlapiis
feculis, non in tarn multorum, ac
jam , fuerit manibus«) mutilatum-
que fatis å plurimis tradatur, in eo
tarnen omnes, qui de eo quicquam fcripferunt, conveniunt, iumma-j
ejus
•m O y
ejus capita in decreto Gratiani;
contineri, diftin&ione 96 : Decer·
fientes fancimur principatum habere, Sylveftrum puta, fuper quatuorpraci-
puas jedes, Antiochia, Alexandra ,
Conftantimpoleos & Hierojolymorum, /»/w omnes, ?;/ univerjo orbe
terrar um DE1ecclejias: & Pontificem
\ pro temporibus extftentern ipßus Sacra 0° S. Rom. Ecclejta exceljiurem effe,
&principem omnium Sacerdotum, qui
junt inuniverjo orbe terrarum^ & o~
mnia quorum curamhabere oportet, ad
divinum cultum, velrobur chrißiano·
rum fidei, #0/0* judicio gubernaru Et poß pauca: pro quibus etiam prabe- tpjts S. Apoßolis, Dominis
meis beatiffimis Petro <&* Paulo , per hos beato Sylveßro noßro patri
& jummo Pontifici & Catholico ur-
bis Roma Papa & omnibus Ponti*
ficibus , fuccejjoribus ejus usque ad confummatiönem mundi in Cathedra beati Petri [edeniibus, <£r in pra-
fenttarum tradimus, primum quidem
A 3 Ιλ-
6 o £$*·
Lateranenfe noflri regni palatium;
deineeps äiadema, id eil, Coronam
capitis noflriconjerentes ei imperia* lia fceptrafimulque cuncia (igna atque
banna & diver/a ornamenta imperia- ha, & omnem inproceffionibus impei rialis culmwis gloriam &poteflatenu
Taucis interjeflisi Urhem Romarn &
totiusltahee&Occidentalium regionum provincias, loca> civitates, pr<sdiäo
heatiflimo patri noflro Sylveflro &·
fuccefjortbus ejus per divinum noßrum ϊ pragmaticum edidum, decrevimus dh a ßouenda, 0/4^1 & i&w*. Ecclefiß c
concedimus permanenda. DatumRo· c
g. Calend. April. Domino noflro 1
flavio Conflantino Auguflo &Galhca· d
»ö vir# Lonfulibus , ^ Clanßimis. c Hinccuivis, ut opinor, paulo at\
tentius paginam privilegii infpici- Ϊ
enti pronum eric colligere, duas c ejus praecipuas eile partes, plenam 1
in omnem Clerum resqueEcclefia« r
f,icas jurisdi&ionem, tociusq; non c
Italiae lolunij ied oecidentalium-», c reliqua·
•Φ* ο 7
;* reliquarum etiam regionum im-
m perium Sylveftro, å Conftantmo
ζ* M. vi hujus ed/<fti collata eile.
ue α) 3ιοϊσκεπσις Larentn Banck Nor*
a' copenßs Gotbs cap. 5.
le*
5. III.
ir
m A&uris autem de cauffa, quam 3?0 cotiverfionem Conftantini dicunt
$5 fuiiTe, varia obveniunt fentenria*
trn rum divortia; Nam ipfe decreti
di- autor Conftantinum in lepram in-
fa cidiile ait, cum vero morbo, etil
lo» coniuluerac medicos, nihilominus
Wo laboraret, convenit tandem facer- dotes, qui fuadebant ipfi, ut inno*
centes quosdam necaret infantes
at· Teque fanguine eorum ablueret^,.
ci- Hos poftquam convocaverant fa·
ias cerdoces, matres totum capitoli«
im um planéfcu ejulatuque_» impleve-
ia- runt, fufpente in rei eventum.,,
on quid demum å fe prognatis acci*
tu derec. Horum flebile agmen dum
ia· A4 ocu-
s <m o Μ»·
oculis : colluftrat Conftandnus ; quserit, quse Γιt caufia iierus : a-
perientibus , facimris, inquit,*»
pietas ett evideas, eventus incertus, qui β vel exploratijfimus ejjet, prti¬
ttaret tamen me confltttari morbt mo·
leftiis> quam tot infantibus ad necem damnatü, gladio doloris matrum am-
ww dtverberare b). Quocirca* hb
fce iuis reddiris, in (omno vidit St Apoftolos Petr.um 6c Paulumu, qui monebant eum, ut ab exilio revöcaretSylveftrum, urbisRoma?
Epiicopum in monte Sorate lati-
tantem: Quod cum feciilet Con·
ftantinus , å Sylveftro in verå
non reiigione modo erüditus &
bapüizatus, fed 6c in lavacro manu , de ccelo ta&us å morbo fanatuseil.
b) Zonaras 7'om, 111. Annalimn.
$. iv.
Huic Ponfificiorum iententiac haud parum roboris conciliavit
eorum
to o
non amplius inβtam natura maliti- ti
am tegebat, jed cunBa pro imperio g
agebat, patris adbuc facris utebatury r
non tam honoris rehgionüque caujja), Jj
quam neceflitaiis, quo fiebat, ut & t hariolis, fi qui effent experientes, fi- p
dem haberet, veluti qui vera ei de re* (
bus omnibus feliciter ge/fis pradixif 1
fcnt. At ubi Romarn venit, omni r arrogantia plenus ab ipfo lare fibi fu· *
mendum impietatis exordium putavit, t
nam Chrijpum filium, Cafaris, ut ante I
diäum etf, titulo ornatum, quod in 1 * fn/picionem/vemffet, qua/i cum Vau- i /?# Hover/ca confvefceret, nullå rotf/o- 1
7?<? juris naturalts habita , fußulit. :
Quumque Conßantini mäter Helena
tantam calamttatem agre ferret ani- ' wo, intolerabtlem ex cade juve- 1
«/j dolorem perciperet, qua/t confo- : lans eam Conßantinus, malum malo
majori fanavit. balneum
accendi fupra modum jufjifjet, eique Faußam inclufiffet, mortuam indeex- traxit, Horum tp/e confcius &pra'
terea
ο Η* 1*
terea contemtie facramentorum reli~
gioms adflummet accedens, admiflo-
mm luftrationes pofcebat* Ulis re-
Jpondentibus non ejje traditum ludra-
tionis modum , qui tam foeda elitere
piacula poflet. JEgyptius quidam,
(Sopatrum puta philojophum d) ex HJpania Romarn delatus palatinisque
muherculis familiaris fädus, & ad
Condantim colloquium admi/Jus, fen-
Un tiam doctrin# Chrißianorum ha¬
bere vim abolendi quodcunque pecca-
tum confirmavit , & lä ipjum adeo polliceri; mmirum acceptantes eam homines impios mox omm delido übe-
rari. Eam ob rationem cum tion grat
vate Conflantinus accepijjet, acpatru
ta mifja faceret« perceptis tis , qua hie /Egyptius offerebat, principium impietatis hoc cled11> ut divinationem fufpedam baberet. Hadlenus Z,oii-
mus.
e) Zof. Lib. i. H. £. Eutrop. Iib· )o, eap- y. Brev. Rom.Hifi. Leuncl, in Zpol.
pro Zof. Joachim. Camer. in Catal. Cef d) Sozom#lib. ι. Hifi.Ecclef cav. j.
V.
1* -Φ? °ϊΦ·
$■ ν· - \
Ut hse injuria piiflimo prin* 0
dpi illatx eo felicius diiuantur, β
vera [hiftoricorum lententia de_» fr
converfione ejus expendenda eft. p
Conftantinus M. cum in eo eilet, v ut Maxentium mifere Romain de* j ρ vaftantem debellaret, animumque jt
ejus fubiret, ope folius excerci· β
tus minimeid effici, quod tyran. ei no praeter munitiffimam, quam ρ tenuit urbem, magicas etjam in- χν cantationes felicem belli eventum ν augurarentur, animo ccepit vol- , £)
vere, quam multi principes gen-: 0]
tilium facris addi&i incertam for-
tun® aleam experti eiTent, dum g,ti:
Conftantius verum colens DEum
proeliis efTetuius fecundis; patrem R
proinde imitatus poft fuprerniNu'
minis auxilium prcelio fefe accin- git: ad veiperam autem cum va- u
ras adhuc curis diftraheretur ,
in ccelo fignum crucis vidit håc
cum infcriptione-ί, IN HOC
ViNGE
o 13 VINC Ε; quo vifo facerdotes
convocavit, inque religione Chri;
ftiana, quantum tantillo temporis fpatio fieri potuit, informari fe^
paflus eft e), Hinc Theodoreto
vocatus dicitur ad imperium, non per homines fed plané ut apofto··
lus divinitus/); cum, devi&is ho- Hibus, tropheum media in urbe
erexerit, literis infcriptis : S A-
LUTARI HOC SIGNO ROMA-
NUS PRINCIPATUS ET UNI¬
VERSUM IMPERIUM CUSTO-
DITUR g). Idem plane reliqui
omncs , niii quod in fomnis ii-
gnum hoc crucis vidide Conftan-
tinum Sozomenus au&or eft h).
e) Eufeb. Iib. /. de vit. Conft.Socrat;
Hift^SccL Hb.i. cap, 2. f) Theodor, H. S.
\lib. i. cap.i. Zonar. Tom,2, Annal. invit*
Dioclet. g) Sufeb.devit. Conß. b) lib.u
H. S. cap. 3·
i ' 5. VI.
Hifce ita pofitis, refpondemus
ad priorem fententiam, nunquam pro-
*4 ·Φδ 0
probare au&orem decreti,Conftan- É
tinum Μ. leprå fuiile infe<ftüm_,, *
cum nullus hiftoricorum , qui de (
eo memoria prodiderunt , ejus c
morbi mentionem faciat ; dicis, c Zonaram, qui hiftoriam ejus com (
texit, morbum hunc ipfi adfcri- ί
bere; refpondeo, fuiiTe illum ie-
cutum ante dicftum inftrumentum,
ut fateri neceilum habebit, qui
loca utriusque contulerit, non qui
vitam exponeret Cor.ftantini, ied qui Sylveftro miraculofam Impe* ■ J
ratoris å lepra fanationem confir-f Ψ
maret; quin & telis eonficierui^
fuis hic monachus, Γι demonftra- '
tum fuerit alios non folum hifto-
ricosi), fed & Pontificios k) fi·
dem ipfi derogare. Conftans enitn hiftoricorum eft fententia, confu·
diile tam inftrumenti auftorem-1 quam ipfum Zonaram Conftanti*
num M. cum Conftantino Copro- liymo, ob fimilitudinem nominis·
Nam cum hic fecundum Zonaram expe-
16 o
veftro fuifle baptizatum, etiam
hac in re omnem dubitandi anfam
ipfis adimendam putavi, quod ne- fcio an re&ius fiar, quam ii often-
dero, hiftoricos, nec Roma?, ftec ab Sylveftro baptizatum fuiiTe-»
Conftantinum afterere. Sozome- nus, quem unum inftar omnium
citaverim τή) eücit, Conftantinum
Μ. primo imperium inter filios
Ca?iäres diviiifte , Conftantinum
& Conftantem Occidentis, Con- ftantium vero orientis ha?redes te- j
cifte, mox autem ingraveicenteu
fene<fta corpore segrum aquis na¬
tura calidis ufurum Helenopolin-»
Bithynia? venifte, unde, cum in.
dies morbi vis inoleviflet, Nico- mediam deportatum eile, inque-»
fuburbio facro baptifmate tin<ftum.
Ceterum, å quo baptizatus fit,
ab Ario ne, an ab alio quodam,
certum non habemus quod addu*
camus teftimonium , valde inte¬
rim probabiliter nobis hac in re_*
4ΦΊ o l·®· 17i fatisfecit Vincentius ri), qui fecuru
dum Hieronymum dicit Conftanti-
num abEuiebioNicomedia?Epifco-
po fuiiTe baptizatum, & quidenL*
anno setatis 65, cum quinque pro-
pé antea annis vita exeefliflet Syl·,
vefter. Ratio, cur dsftuliflet ba-
ptiimum in extremarn usque fene-
élutero Conftantinus, erat, quod cogitaverat aliquando in Jordane baptizari, ubi Salvator ipfe facro
fonce lotus eil o).
/) Plåt. in Marc, 1. m) Hb. l„
cap.14. Camerar, in Cätdl. C<ef n)lib.24*
o) Enfeb.in vh.Ccnßant^Hb,4. Sacrfclib.is
§. VIII.
Ad poileriorem fententianij
quod attinet, dicimus Conftantl·
Dum minime Chrifpum Fauilamc^
occidiiTe. Nam ii verum eft, quod,
! iöi Chrifpo Fauftceque'imputant
crimen videlicet adulterii, legibus
in hqc fatisfecit Conftantinus, in?
B ' tans1
is -m o
tam nefande impios animadver-
tendo. Interim iatis evincunt hl·
ftoria? />), Chrifpum ab ipfo non-»
-slfe occifum, quod filius hic vice-
imo demum paterni imperii anno
mortuus fit. Cum Conftantinus
etiam ante expeditiönem contra-»
Maxentium, in Gallia & Brirannia, paterna inftitutione-*, religionis
ChriiHanae fuerit particeps. Pro-
diic itaque figmentum illud ab iis»
quorum ftudium erat Chriftianam
infamare religionem q).
p) Sozom.lib,/. cap. f. q)Id loc.dt*
$. ix.
, ι '4.
Jam ad liberalitatem ejus pe*
dem promovemus, vifuri, qua?&
qualis fuerit illa in primitivam Εc-
clefiam. Eufebius de hac in hunc
maxime modum loquiturr): Ecclet
fiu DEI opulenta defuo exhibebat[üb*
fidia, audis etiam & in jublimeeret äis orator'tis, babitationes quoque eo*
rum9
° «9 rum, qui Ecclefiis preefant, quam
plitrimh donarm exornabat, mul- tigenas peciwiarum largitiones egenis faciebat. Hinc reifte Valla s) i- pfum Melchiadem in icenam pro-.
trahit, qui de converfioue Con- ftantini dicit (erac enim is ante-
ceilor Sylveftri) immenfa quidem
dona ipium obtulifle Eccleiias Ro¬
manas, utpote qui tabricam temi
pli beati Petri inftituerit fedemque inperialem reliquerit, h. e. Pala-
tium Lateranenfe cum quibusdam prasdiis; nulli vero, quod (uutTL··
erat injuria abftjliile , inauditam*
que prorfus liberalitatem in imme- ritos excercuifle.- Quo minus au- tem videatur hoc minus valide. af*
fertum, ipfum faciemus Éufebium
ita loquentem t): bubftantias /an-
florum DEl Martyrum , qui vttam in confeßtone morte commutaruntre¬
uere agnatos recipere, β vero nemo
ex Ulis fupereßet, hereditates eas ab
Ecckßis ujurparijutftt. Et in ediifto
B 2 qugd
ϊο -&Ί ο {j-®-»
quod icripfit provincialibiis Fåle-
itinae ν) ; Quaecunque Ecclefiis redte
competere videhuntur , jive domus
(int qu<e pojßdentur, five agri, five
hortii (ive alia quahacunque, vullo*
civitatem hanc concer- mint, /«ιν dimhmto, (ed cunftis in¬
tegre permanentibus, reflitui pr.actpi*
mus. Videantur literse ejus ad Eu>
febium data? de reftaurandis Eccle*
iiis libro allegaco , & pagina ie-
quenti.
rj Lib. i. de vita ejus, s) Vag»
m.303. Ρlat.inSylvefi.ρ m.44. t)Lib.i»
Vitλ ejus, u) Eod. Ιιύ,
I §. χ.
Etil dixirrms proxime pra?ce-
denti paragrapho , nemini fuutn
adimifTe Conftantinum , non ta·
men deiunt, qui arbitrantur, t'O prodigalitatis procefliiie ipfum in
iene&å,ut neceiTum habuerit novas excogitare . galium rationes*λιιιτ«
•m, o ιϊ
quibus animo in promifcuos bene-
volo , gracificando fatisfaceret χ).
Η ice rnaledicentibus utiftatimnon accedimus ita non negamus fuiffe
eum n mis credulum hominib9 fia- gitiofis & in firnulationem religio·
nis chriftiana? compoiitis y). Fue·
rit ne igitur liberaliras hasc in Ec- cleiiamj prorius magnifka imperio
darrmoia an fecus, nunc non di- iputamus, videatur interim judi-
cium Rechenbergii particula 3.
cap. i. prade&ionum hiiloricarum.
Λ") Zoßm,\libr. 2, b. e. LeuncL iti*x fyoL y) Eufeb. libr. 4. vit.
§. XI.
Regredimur iterum äd res Ed- cl&fiailicas, ubi difquirendum ve¬
nit , exercuerit ne liberalitatenu
iuam eo usque, ut'Juri quod in
eas ipfosque habueraü Epifcopo$
pror(us renunciarit? Ad hanc qua?«
ftionera refpondemus, Gonftanti«
B 3 BUIR
ϊι ο
num non plane 6c plene uti ρο·
tuiffe poteffote fibi divinitus coli' cefTa ζ), cum nondum Ecclelia?
itatus erat ac pofteriori tempore ordinatus, quin 6c Chriftianus fa-
öus neceiTam haberet de rebus Ecclefiafticis ipfos convenire Epi-
fcopos a)\ Nihilominus ex man·
datis non folum, quibus fynoduS
Nicaena eft convocata , aliisque-»
quam plurimis lireris jus illud fta·
bilitur, ied 6c veftgia quaedam jurisdi&ionis haud minutae appa*
rent in epiftola, quam (cripfit ad
Epifcopos Antiocbia? ; SecunduM
tabulas, inquit b), qu<? pracedenti-
ttm converfatlones ac pr^jertim Ecclei fiaßicas leges contmere videntur, o- portebat etiam meam fententiam ve*
flra wnotefcere prudentia. Paucis
interje&is : ut & äihfti, & alih
quos cligrns ad Epifcopatus digriitattM
judicaveritis, ea defignent, qu<e Apo*
flolica funt traditioni confona, tall·
bus emm reäe inflitutis? poterit prr
Ο 5Φ· Μ
dem'ia veftra ordinationem hane ita
fecundum Ecclefi<e canonem ér Apo- flolicam traditionem dingereficut Ec- clejiafttc£ feienttjeratio diéhtat, Coaf.
Lib. iV. Eufebii.
z) Rom. is» i. A) SBefe Pufend.
tifl (iar. cap, ii, b) Eufeb. lib. fr de~»
vita ejns.
§. XII.
Ceterum Jurisdiktion! hujus principis plarirni papicolarum fe»
fe opponunt, fucum ceteris prin*
cipibus fakturi, fi oftendant, eti-
am antiquiffimis Chriftianorum ternporibus abiolutum quoddam
& monarchicum PapaeClericorum-
que imperium obtinuifle. Id au-
tem quo facilius obcendant, pro-
vocant ad ediktum antea allatum, quod dicunt å Conftantino fuifTe editum, quartum poft diem,quam
å SyVwftro eratbaptizatus, horum
acies quamquam prima fronte va-,
B 4 lide
*4 -φ? o
: i
Ilde fatis inilru&a videatur, quem·
admodum antea oftenfum eil, pro- Hernetur tarnen, ii dixerimus, fi- dem fecutos fuifTe Ecclefias, utpo-
te in terris Ecclefia? commoran·
tes, accedit 5c hoc, quod ipfo-
rum antefignanus parum caute ponat ad finem inftrumenti hujas
Flavium Conftantinum Auguftum
5c Gallicanum collegas 5c viros confulares, cum in faftis conlula- ribus Ovinius Galiicanus 5c Septi-
mius BafTus dicantur collegas c)\
r) Boxhorn* p. mt
f. XIII
In thefi prascedenti defenföres
hujus ediöi accufavimus falfitatis, quod fidern Eccleßas fuerint fécuti, probandum iraque Ecclefiam pri-
nio fedu&am. Ad hunc nodum, qui tot eruditos vexavit, 5c etiam-
lium vexat, priusquam folvendum accedimus, diftinguimus inter i-
gno-
■4Φ3 Ρ l·®·
gnorantiam fimplicem & afFe&a-
tam, eå dicimus crudos quosdam
monachos laborafte, qui licerarum
veraeque hiftoria? ignari verum ne fnerit an falium prorfus ignora-
runt. Hac autem eos peccaiTe con-
tendimus, qui autmetu pontificias dignitatis, aut partium\ftudio ab- repti, haud inviti ignorantiam fibi
obrepere pafli iunt; hiice in ante-
ceflum diétis, profitemur totius Ecclefiae au&oritatem pendere å fide decreti Gratiani, diftin&ione 96. ad hunc iocum viri eruditi
excipiunt, dicendo, paginam pri- vilegii haud inveniri in veruftis Gratiani codicibus J), ipfoque fti*
lo multum diicrepare å reliquo cor¬
pore orationis Gratianse. Quic- quid fit, falfitas ejus maxime de-
•tegicur å voce Paiea, qua auélo-
rem ediåi hujus infigniri volupe ipfis fuit, qui primi compilatores
fuere e)< β 5
d) Nicol.Cuf/i lib, 3. deceneord*C&- fbol.z, e) VideAtnr dec retum*
Μ
/
16 o
$. XIV,
In au&öre itaque conquiren-
do non minor apud ipfos fuirPon·
tificios quam noftrates collocata-i opera, Pontificii varia refugia-·
quaefituri, Paleam hunc dicuntL»
prseuntem fibi habere Gelafium
papam, affirmantem in concilio LXX.Epiicoporum inilrumenfum
hoc inveniri in adtis & geftis Syl-
veftri å nonnemine ignoto, Jiteris traditum, Ted falfo, cum Gelafius
non dicat privilegium hoc conti-
neri in a&is Sylveftri, ied aétaSyl*
veftri tantummodo Roms recitari.
Nec major fides habenda Ipfi Ba¬
ronio , qui au&orem donationis
Conftantinians facit Johannem Diaconum, cum non nifi aliud figmentum exinde probaverit. Hoc
certum, dudum ipfos monachoS
demonftrafTe 7 figmentum hoc a
mendacibus quibusdam eorum fo*
ciis excogitatum /) ; ut proinde
