nMT mrr>
De
I N S IG N IB U S QUATUOR
EVANGELISTA- RUM,
DISSERTATIO GRADUALIS,
Quam >.-
Ännuente AmpJifftmo Senat. Philofoph.
in illufiri Atheneeo Upjalienß, PRiESIDE
V1R0 Celeberr. atqne AwplijJ.
DN. LAÜRENTIO ARRHENIO,
Hift. Profess. Reg. & Ord.
Placidae & folemni Eruditorum difqui*
(itioni modelte fubmittit
JOHANNES IHRMAN,
¥eftm.
In Audit. Guft. Maj. ad d.XlV. Maji.
An. MDCCXXVIII.
UorU ante meridtem Jolitis.
UPSALIA?) Literis Wernerianjs.
/ .-Il
£!)cti Slble ec^2Bdiborn0errcn
Allefloren od) Söergmdftarcn
tvtD jiora^opparbergö ©ruftt>a/
$m ANDERS SWAB,
SDItn $6g<giififhge Jpetre.
3blcl ^osadytabc/ ■ Ütrcbowc
35ot$tndjl. Jg>err Jdhan Holenius.
<Bef^n>orner J^crr Samuel TroUi.
55oo£()rttt. Jfrttt Olof. Kohlmeter.
9låt?m. Jg»err Jacob Jitgdgoit.
3iåt>m. $err Jfwelgoit.
SHdtm Jperr Jhtbeee IPalieitgoit
SRätun. Sbx.%am£ly?i\iopt)CK§<>n
SRåfcm. Jfpr. 0loflr PergOlt Forslind.
Notarien Jpr. Peter Swedberg.
SRdDm. Jpetr i£xvolt 2\mit§oit.
DWfcttt Johan Näfman Jun.
SMDttl. f)CXX Simon htnck.
SHdDm. Jg>crr Daniel 23orgatm
Siåtltl. Spitt Georg Körsner.
SSfraß ©unfiige 0$
§l)en £69 = Stoorbtge od)
•Oöglårfce fetten
DeccERICBIÜRCK,
£6gtbcröml.^Ptcbftccl)Spvcfto[)ct:t>e
cfrcct' gtifilu oc^SifpcboDaSbrioml.
9J?in $értidme ©prmarc,
od) ^ogivalac^tabe ^errar.
Sorßltl. J?r. Germund falklern.
Infped. SyiXX Eric Sohlberg.
Infpe&. f)iXX Philip. Trotzig.
0^äfcttt. Jpeu* Johan Näsman Sen.
9\dl)m. JpCtX Eric Slöberg.
^CtC Samuel Körsner.
f)Uiun. Jpcrr Jol)ait jErgoit
^BefafXntiigem^ JjpeM Daniel Schrey.
Notarien Jpetr Johan Swedberg.
Jg)crr Carl Yangon.
SKÄDttl- QCXX lfaac Morbus.
SKäDm. £err 2lttbere 3orangon.
SKätmi. Qxxx ttlåne Uilßon.
9iåt>m Jjp ert. Eggert Lundflröm,
#<Jgfdva*H herrar.
S$mX)
3&ab fbrbom t ett fon €$ed)iel a) mdnb' fe;
£ur' fpra bjur uv elb ocp glimmanb'ffo fram Ipfa/
£l)e en ftor olifljet emellan ftgmånb l;pfa:
(£tt lift en SÉenniffjo; tbe anbre Itffjef te 3lf Sejon/ £>re/ "örn; tljem åfrcen Fring om fiolen 3ol)anneg Ijaftoer febt Hart flina fåfom ©olen. b)
•£ur' fahren trennet fon ba tpbt od) låmpatpå
©oangelifferne: 93?attl)åo Sttennffan gifmit/
ÖdfSKar/oSejonet/ fa Sucaö Ojven flrifmit/
^obanni Örnen gebt/ fon; bogfla flpd)t mänt)' nå:
tllt effter fom (war en j)ar b&rjat på att flrifroa/
£)d) effter Slnbané brifft fitt bpra embet brifma.
©i / tpetta år t l;aft af migfjår ffilbrat af/
£)d) Sber åftoen nu tl;e nåtnba bjuren fpra
gftrb tl;em tlje tefnabt l;a fl)e pimta;månner bpra 3ag toålment giftoer bår / fom til min morfa graf
©br gunft od) gob^et all i fa<f- od) lo&rbfamt ©inne
©fal l;t)fa; troget be; @iib £a <£l;rftåbj i minne.
a) Ezcch. i, t. 4-10, b) Uppenb. 4. v, 7»
SBålboroe/J?ögåren>6r6tge/ £69.
abtöte/ Siebente ocOJpögw#
ac&töte ^>ctraré!
SÖttne Jfp&gguttfttge/ gövtiätm oc&
£öfltötat>e ©i)nnatcé
étramif# SitttflK
/. 1HRMAH.
a. fl.
Sectio I. Proémialis.
Iguit mos, a primis
retro temporibus, ad prsefens usque aevum,
ut Gentium plerisque
fua fuerint infignia, eo forte primitus inven-
ta, utperfonamaliam,jfamiliam &com-
rnunitatem ab alia diftifiguerent. In-
de Gracis , notante Spelmanno a) S7rt-
ertjfict noj ÅeiyftctTc&y i. e.; not<e v el figna^
quod militem a milt te deßgnant, acicm ab
acte, Vel, ut iis innotefcerent laudi- bus virtutum* & rerum geftarum glo¬
ria inflgnesj ortus clarorum virorum, conditio, officia, merita, & quae ce-
terae funt hujus cenfus fignificationes
f infignium b). De quibus eleganter D.
A J.Loc-
J. LoCCENIUS e) , ed vel ab armis, in*
Ijuit) quorum olim pracipuum Jtudium^
Vel a nomine pradiorum avitorum, in me- tnoriam generis , vel a rebus terra , unde
orti, »0» immemoresj Pf7 ö' ra?- /<?, tendebant , animisque & votis adfpirabant J </,?/ inftgni rerum gefta-
/•«w e ve nr u, petere placuit. Quidam (um*
!erunt a rebus > firmitatem aut fortitudi*
nem repraféntantibus , alit ab anima/ibus f quorum robur > , foUertiam & agi-
litat em aut fiudio amulabantur,
, virtute > animique vtgore fupera•
bant.
a) Aspilog. p. q. b) Hoping, de pur. in- ftg. tap. XII. conf. Spangenb. 2IDel/>•
2. lib.XIl. c. 2g. c) Antiqu. Sueo-goth. U
2. C. 10.
$. IL
Hujus generis eft, quumlV. Evange-
liftis totidem affignant animalium ima-
gines j hominem Matthao, Marco Leo-
nem j bovem , & Johanni aqui-
lam ; quarum figurarum cauffam , vel
occafionern faltem» fuppeditarant ani-
malia
«8§ o is» i malia illa Ezechieli d) olim, & Johan-
ni e) poftmodum vifa.
d) cap. I. to. e) dpoc, IV,
5- M-
Vifionem hancce, de IV* Evange-
liftis tota fere Écclefia primitiva una
expofuitmente. Quienim ante nos in-
quit Auguftinilsf)f[acrarum[cripturarum
tnyßeria trattarune, pleriqUe tn bis IV, animalibus % IV. Ev angelift as intellexerunt, f) Tratt. 36. in Job. Tom. IX. oper. conf.
Lut b. in Glojf. m, ad utrumque locum ÖS*
Serber. 0ec/enfcj). Tom, III. >J>rcD. 2 f, §. 1.
§* IV.
Interim non diffitemur'» permultas
alias, immo tot fere, quot proftanf Commentatores g), ex locis fupraci-
tatis cufas eflTe fententias atque allego¬
ri as , quas hic brevitatis ftudiofi>
fcientes praeterimus , ad veneranda
Theologorum pulpita referentes ve- riflimam fententiam excutiendam, uti
&> num idem utriusque loci fignifi
catus.
A 1 g) vid**
+ «9 O 0»
g) v\de{is Paream, Comment. \nBzecb,
c. I. ti in Apoc. c. 4* Sam. Bochart. Hie-
r§z. Part. 1. lib. ///. c. y, §. j. p. 7öp. ti
alibi* Natal. Alex. Hiß, eccl. Tom. III, Secul. I. cap. XII. art* zt Ofiand. in Bibi.
ad Szech. ti Apoc. Hieronym. Comment. in
Sz. c. I. Tom, j. Per. RavaneU. Biblioth..
Sacn in voc. animal. p. 174. aliosque,
§. V.
Numerum Evangeliftarum quater- nariumquodconcernit, ejus rationem
a ParadiG Fluminibus quatuor derivat Origenes b) 5 a quatucr Orbis terrae parti¬
bus Auguftinus i) & a quatuor elementis
item Origenes alibi k). Sed folidius eft»
quod affert Cbryfoftomus l) inquiens: fuf*
ficiebat quidem, ut unus Evangetfia cun•
Ha memoraret 5 Sed, cum quatuor fint ?
qui evangelia confcribant , nec in c is dem
lociiy neque mutuo coUoquentes j ti td'
men quafiinno ort omnia pronunciant, fit hoc fine dubio vericatis grande do-
cumentum.
h) apud Gerhard. Harm. IV. Ev ang. cap<
§, i) De confenf. Ev ang. Hb. I c. z, ti 7*
Tom. IV. op. k) apud. Natal. Alexand, l. c,
£)apud, RavdneU•- Bibi. S, voc. Ev ang .p. 889*
§. VI.
•i ° 5
§. VI.
llti autem, inter veteres, deappli-
eandis aniraaJibus ad IV. Evangeliftas,
convenit; ita, quodnam animal eui-
que Evangeliftasaflignandum fit, opi-
nionum diflfenfione ab invicem difcre- parunt Patres. Irnprimis vero tres no- bis funt nominandi. Jungit Hieroni-
mus m) Matthaeo hominem , Marco Leonem, Lucas bovem, Johanni aqui-
lam. Irenaus n) autem aquilam Mar¬
co, Leonern Johanni, cetera Hiero- nymo confentiens: Augufihus o) de- nique Matthaso leonem, Marco ho¬
minem, Luca: bovem, Johanni aqui¬
lam tribuit.
m) Tom. III, op. p, 16, lib. I. adverf. Jo- pian. Tom. V.p. 77. comment. in Ez. c. I.
Tom. p, Proem. Matth, n) Ib. III. adv.
ref, c, II. o) de confenf. Ev ang. lib. /, c. 6.
vid. omn. t ab. ad, fin, difp. n.
§. VII.
Hujusdifcrepantiascauftam effe fufpi-
cor, tum fontem Biblicum 7), tum ordinem Evangeliftarum duplicéfn. Er-
ehim animalia Ezecftielis Hieronymus5
A 5 Johan-
<s «i Q - u*
Johannis vero Irenaus 8c Augußinus,
refpexiße videntur: quod ipfum vel
ex his Auguftimq) verbis liquebit: Un-
de mihi videntur, ex Apocalypß illa
JV, animalia , ad inteüigendos IV. Evan-
g e lift as interpret att [unt,probabilius alt quid attendiße, qui leonem in Matthceo , ho<
minem in Marco - - - inteUexerunt, Or- dinem verö Evangeliftarum idem ali¬
bi rj exfequitur in hunc modum;
Alius eis fult ordo cognofcendi atque pra- die an di, alius autem feribendi. Per il- lum, tempus, quo quisque accitu Nu-
minis O. ad Sacrofanftum praedi-
candi munus eft evocatus, iindigitat:
cujus intuitu fic ordinantur: Johan¬
nes, Matthäus , Marcus , lucas.
Per hunc autem, illa temporum feries,
qua auftore Deo, fuum quisque Evan¬
gelium exaravit, intendit B. Pater , atr que hocordine feripfiffeperhibet: Pri-
mum Matthaeum, i.Marcum, 3» Lu-
cam, 4. Johann em»
f)Ezech. & Apoc. I, c, q) de conf, jEv-
ang, L, 1. c, 6, r) /, c. cap. 2.
§. viir.
Neque vero me practerrit, ab Am-
brefio
'.«m om 7 x) 8c Ficlorinoj t) alium in ordi-
nem cogi Evangeliftas ; qui tamen i
quum eum, in fcripns fuis paflim> ip- fimutenc, nullum ordini Hieronymi-
ano facere pra;judicium videntur,quem quidem , quia majorem fortitus eft applaufum , maximeque pi&oribus fe probaverit , Bibliisque noftris ' fit
confentaneus i & nos fecuti, cuique Evangeliftarum fuirm jam locum da¬
hinaus.
/) Proem. in Joh Tom. V. fol. 6 t) Comment, in dpoc, 4. & inf. fett. 11, §t 2
Sectio II.
De M AT THA
§. I.
DRimum igitur , Hieronymi a) du- duatque au&oritate,ponimusMat-
thaeum , Patre Alpharo oriundum»
quippe qui primus Evangelium eftau- fpicatus fcribere. Annis enim, poft
afcenfum Sofpitatoris noftri O. M. o&a-
vo 9 ut cenfet Theophylattus v) 9 vel no- no y ut Leusdenius x)> cum nsndum ullus
A4 ex
8 © &
ex alm Ev ange lift is fcripßffet, fuum cee-
pit Evangelium graccis adornare licens, u) Proem. in Matth. Tom. VI. v) apud
Kavanell. Bibi. Sacr.tn voc. Matth, p. zoo,
4rJ Philol. gr&c. dißfert. /7. X*
$. II.
Matthato quidem Marcum Vittori-
ntu y)> Johannem vero dmbrofru z) prxtulere: ille Leonem, quem infigne
conftituic Marco , animalia inter Apo- calyptica primum intuitus ; Hic ordi-
nem fecutuscognofcendi Evangelii.
y) l. c. z) Le,
§■ in.
Infigne a) autem praefert hominem Matthzeus, Lyra b} licet & Auguftino c) fecus putantibus, quorum prior Apo- calypfi inhaerensj hominem ad fertium usque detrudit iocum j pofterior, ob caufiTas fupra d) memoratas ab ordine recepto difcedit.) Tum quod ab hw
mana Chrifti natura defcribenda Evan¬
gelii fui ducat exordium , uti cenfet Hieronymris e); Prima hominis facies, in- quienS; Matthaum fignificae, qui quaft de
homine
*i o |e» .<?
hmine exorfus ed fcribere f). Tum , quodceteris, Sapientia, quae decora eft, ac digna homine, antiftcterit mo-
rum > judice Ambrofio^,): Jguis autem,
inquit f moralitu fecundum hominem fin*
gula perfecutru ed , quam fanffius Mat*
tb<eUs t qui e di dit nobis pracepta vivendi?
a) vid. tab, <omp. pr, ad calc. difp*
z» -f. r) //£r. I. cap. VI,
de conf. Ev ang. d) Seil. I. $.7. t) Proem.
i» Matth. 7ö«7. /X. <?/>. /") Matth. 'I. v. t,
conf, v. /8, Pra fat. in Luc. Tom, IV, op.
Sectio III.
De MARCO.
§. r.
MArco lorum fuiffe (quem unum Spiphaniut vulc LXX. difcipu- k) t Interpretern S. Petri Augufiinus i) fa lu¬
tat, Se&atorem Apoftolorum , impri-
mis Pauli &Barnabac, non autem Apo- ftolum Letudenius k) appellitac). fecun-
dus fit locus, non ea propter folum, quod in cognofcendo Evangelio fequi
Matthxum debeat; fed &, quia illo
A j pofte
i o *ti o §p»
Pofterior fuum fcripferit Evangelium,,
^cripfifie enim anno > poft Chriftum
in ccelos elevatum5 decimo Eufebius/J au<ftor eft.
b) apud. Ravanell. Bibi. f v. Marc. p.
rgg. t) ap. Natal. Alex. Hiß. eccl. Tom.
5. fec. I. c. /1. 5- 4» gr. diß. 1$.
§./. 6. 1) ap. Rav. I. c.
£. II.
Huic Evangeliftae adfignatus eft Le0.
Rationes veroafferuntur aptid Pareum:
qu'ta Evangelium incipit a pradicatione Jo¬
hannis , Leonis inßar, clamantis in defer-
to o), uti & apud Job. Schmidtium-ip) quod fingulari ftudio Chrifti delineaverit vir-
tutem, cujus 8r idem in exodio hi#
ftoriac fuac meminit q).
n) Comment' in Apoc. 4. o) Marc. 1. q.
p. Paftor. SchmidJJQtoXXtb. q) Marc. 16. v.Z9>
Sectio IV.
De WCA.
§. I.
POrro Lucara ad noftra tertium tranfeat conftderatio. Evangeliftarum
Hunc
•a o in» **
Hunc ferunt, ecorporum medico r\
opera Pauli s)> medicum fadum ani-
marum t), Sedatorem fuifle Pauli, 8c
omnis fere peregrinationis ejus comi-
tem u) , quin & ceterorum Apoftolo-
rum difcipulum, exipfius verbisr) col- ligit Hieronymus x).
r)Colo{[. 4, v. 14. s)Niceph. lib> 2. c. 43.
t) Leusd. 1. c. p. 146. u) dB. 27. v. /. z8. p.
14, 16. 2. Tim. 4. I/. v) Luc. /. 2. x)
Proem, iu Matth. Tons. IX. op.
§. ir.
Lucam Marco aliquando praepofi-
tum, atque Evangeliftas in hunc ordi-
nem redados,deprehendere licet: Mae*
thaus , Lucas , Marcus , Jobannes g).
Quantum vero auguror conjedura, hae fuere ordims violati caufacj quod ani-
malia apoc. in confilio habuerit Au- dor z) Catalogi Scriptorum ecclefia- fticorumy Dein quod iis, qut IV. ani- malia, de quatuor Chrifti operibusex- pofuerunt <?), concinnior vifus fit or-
do, fi Chriftum patientem refurgenti,
h. e. bovem leoni, & ficLucam, Mar¬
co praeferrent. Tum denique, quia
veteribus non fatis conftiterit, fcripfe-
Il o. |B*
ritne Marcus, an Lucas prior; cujus rei
nobis teftis effe yottrhAugußimts £),qui
hos alternis ordinis vicibus memorat.
g) Hieron. Tom* 3 f. 16. & C Åtal. fcript,
eccl. z) Hieron. com. in apoc. a) Ambr.
Th. v. op. & inf. Se ti. V. §. 6. b) Thom. IV.
*P-P'S7b
§. III.
Llt ut autcm incompertum fit,
horum intuitu vocationis , uter fit alteri anteponendus , Luca: interim
eum tribuimus locum, qui indultu con- fenfus publici, ipfi debetur. Anno
autem XV, poft afcenfum in Coelos Salvatoris, quae ab eo graviter diéla &
fa&a fuerant, inclitis literarum mo- numentis eum confccrafie, TheophyU•
ftus c~) autumat.
c) ap. Ravanell. Bibi. f. voc. Luc«, p. tzi.
§. iv.
Circa infigne Luc® tribuendum nul-
la inter Patres eft difceptatio , fed fum~
ma omnium voluntate definitum eft,
ut is habeat vitulum, vel taurum: quod
ex tabella infra pofita perfpicuum eft.
§. V.
Eftantem ide o Lucas hoc ingfine för-
titus,
o $£t 15 titus, quia Evangelium fuum a mune-
nere exorditur d) facerdotali, adquod pertinebat olim, csefos Deo boves im-
molare e). Et quarnvis cetera quoque Salvatoris opera percurrat Lucas, a commemorando tamen & defcribendo facerdptio, qusve ad lllud pertinent,
non recedit fere. Ad oculum, ut
ajunt , hoc patet ex dugufiini f) ver- bis, ita nabentibusj £>)uod autem per vitulum Lucas ßgtdßcatus ßt 5 propter ma»
ximam v i Elim am facerdotis, neutri dubi-
taverunt, Ibi enim a facertoteZachariatn- cipit fermo narrantis 5 ibi cognatto Maria Slifabctha commemoratur i ibi Sacramen-
ta primi facerdotii in inf ante Chrifio im•
pleta narraniur - — quibus apparet Lu~
c&s, intentionem circa Säcerdotis perfo•
nam habuijfe.
d)cap. 1 v. e) Lev 6. g.XXI,6. 8*17, Sbr. V. t. FIII, 4. IX, g, X. 11. Lev. IX.
1.q. t. Sam. XVI, 2. Ebr. IX. /2. /g, f) Ub,
2, de conf. Svang. cap. 6.
Sectio V.
De JOHANNE
§. I
Ultimum ponimus Apoftohtm &
Evan-
>4 «8§ o
Evangeliftam johannem , Filium Ze«
bedaei, fratrem Jacobi g) , ex Pifca-
tione a Chrifto vocatum b) Ecclefia- rumque Afiaticarum fundatorem , i)
ac moderatorem j priores quippe ce- j
teri Evangeliltae k), hic pofterior hi*
ftoriam contexuit evangelicam: &, fi Tbeophylattol) pronior» quam Mirom), qui ejuscompofitionem ad annum poft
äfcenfum Domini LXVi. prorogat, fic fidesi illam anno, poft fublatum fer-
vatorem , XXXIE abfolutam reliquit:
quanquam non nemini ») fit verofi«
millUS j Johannem fub finem vit# > Svan- g eli um fuum t rev er [um Ephejum , com-
pofuHJe.
-
b) Matth. IV. Zt. i) Eu(eb. ex clem, Hb,
3. c. z^. k)fup. feti. z.^.j.. I) ap. Ravan.
Bibl. f. voc. Job.jp m)l c. p. z$o* n)
Leus A. Phil. Gr. diß, XIX. §. 6.
II.
Qui vero Matthaeo Johannem an- teponunt, ordinem leqvuntur cogno- fcendi, uxi fupraö), nec id quidem
perperam , quia 1II0 p) hic q) ad mu*
nus Apoftolieurn prior eft. accitus»
Nos
•$ O I j Nos ordinis fcribendi & confenfus pu~
blici tenaces, ultimum ponimus.
o) Seil. II. §. 2. /0 Matth. IX* 9. Matth.
IV, II. 22.
s. III.
Huic Evangeliftae fymbolum conti' git aqutla pennata , caque , primum
ob acumen vifus (J volatus celßtudinem.
Quemadmodum enim hacc fola anima- lium, tefte ßochartO r) folem intueri
dicitur inconniventibus oculis ; nec ulla ßi
avium, qua fublimius fe efferat s) , un « de adagiumj aquila in nubibus: Vt* Jo¬
hannes, inquit Augußinus t) fuper nu- bila inßrmitatis humana , ve lue aquila ,
volat , (ß lucem incommurabilis veritatis acutißimis atque ßrmifßmis ocuHs cordis
intuetur.
r~)Hieroz part. 2. Hb. I. c. 2. p.iy\. n.
fo. s)ibid. pag+iyi. n. io.%t) de conf, Ev.
/. I. c. 6, conf. gofa. 1.1.
§. IV.
Deinde aquilae confertur Johannes
ob altitudinem nidi. Lltenimilla} 3U"
ftoribus Ariftotele u) & Plinto v) , non
inplanis, fedin praeruptis rupibuspo-
tiffimum, atque in excelfis locis arbo-
ribus*
*$ o g*
ribusque degit nidificatque , in qui-
bus /ietites, x) quem & Gagatem y) alt' qui dicunt, ad arcendos ferpentes, in-
venirur: Sic eijam Johannes doåri-
nam tam alte fundavit, ut illius bene- ficio venenatos ferpentes, videlicet Haereticos, arcere queamus; nimirura Ebiones» Cerinthos , Neftorios, Sa-
bellios, Arios, &Manichacos z).
x) P/in. Hb* 5. t dp. 3. y) Fab. Thejf. erud.
Schol. p. m. 5 8. z) Stumpf. P&fiil. alleg.
p. m, 468* §. VIII. n*3,
§. V.
Aquilae denique comparatur Johan¬
nes 06 vivatitatem, quse, ut commen-
tum fert Saadiac a) Smgulis ciecenmis ut•
qua ad annum centefimum renovatur, at- que iterum juvenefcit; quem tibi atti- git, more fuo furfum effertur, & in
nhare
praeceps decidit , ibique mori'
tur. Inde eft forte, qaxtd ha c av is in prtfca ecclefia regenerationis fymbolumges- ftt b). Nos, miflis commentis, exifti'
mamus, Johannem hoc quoque no¬
mine ehe aquilainfignitum,quodlong'
2cvus admodum-» ceteros fapervixerit
Evangeliftas , Ephefi c) vero , ubi
•8 ° ®» «7
praccipue degerat, in pace obiit. Hi- fiorict von conveniunt , ait Stumpfius, d) in mortis atatis gen ere. Eufebius
levt ipfum apopUxia taStum^diem obiiße me-
morat anno minißerii dpoßolici 68, »etatis
vero 8g. vel juxta alios pp. Juxta Cbro- nologorum quorundam fupputationem obi-
tus ejus incidit in ann um Chrißi ioi,
a) Apud Kimckium in Pfal. io\. v. p.tß Ef. 40.31. b) B a ßl. Fab. Tbeß% Erud. Sc hol.
in voc. aquila, p. m. i8f» c) Leusd, l, c. p«
i34. d) FofttÜ alleg. I. c. p. 46p.
§. v.
Prius vero, quam huic diflertatiun-
culaj imponam coronidem, etjamAm«
brofii e) rationem l'nfignium IV. Ev- angeliftarum adjicere allubet, quam Pareus f) nobis communicavit , in- quiens; f nt etjam, qui ad quatuor my-
fteria pracipua fidei accommodant : incar-
nationis myßerium faciem hominis habet:
paßio (6 mors Chrißi ßecicm pituli , quia
peccata noflra bajulav it, iß pro nobis ma«
Status eß: In refurreSiione Chrtßus fuit
Leo de tribu Juda , qui vicip mortem:
afcenfu denique in calos aquilam volantem reprafentavit. Satis eft hinc manifeftnm,
B velie
«Bf o p»
velie B. m.Patrem, Salvatorem ipfum
quatuor hifce animalium formis figura-
ri,eunque hominem a Matthaeo,paflfhm
a Luca, refurgentem a Marco, atque
afceridentem a Johanne, fufius elfe
adumbratum. Hifce B. Arndius g) con-
fpirat, in hunc modum fcribens; - -
S)aburc& ftnb Die t)ier boben
cfe 6ebeufet/ feine $?enfd)n?crbung/
ferne Opftcr / fetne 2lufer|lefjung/ unb feine
#mtmelfal)rt. Quasquidem ratio acce- ptandane fit, an fecus, Theologi calcu-
lurn ponant.
e) Praf. in Luta Th, V. op. f) in dpoc*
tap- 4. ^j^abre£bri|ientbwnQ5.
é. pag. m. 0471
$. vir.
Habeshic, L. B. infignia Evangeli-
ftarum , celeri, eoque levi adumbra-
ta penicillo, Rém eile fateor proli-
jxioris fermonis; aft mihi quidem con-
Ititutum non fuit, nifi fententias Pa¬
trum , hac de re, commemorare, quod , ut meliorem in partem in¬
terpretens , reverenter & peroffieiofe
rogo: Sin vilem hanc operam & in
rebus reje&aneis habueris , quipp®
quam
«ü o is» i*
quam cognofcere parum proderit, Iau-
dare autem minime deceat; qui meus itidem hac de re fit fenfus , beni¬
gnes velim prasbeas aures; fcilicet,
focios jungamus gemitus, ut infignc
CHRISTI , Crux, noftris impreffa fit
animis i mutuasque fociemus operas,
ut fub hoc, vel Regsis infignibus longe
folidiori, more bomintttn prudentiffi-
morum, omni ftratagemate utentes,
adverfus Satanam, mundum & carnem let>nino animo pugnemus; tollerantia bovina, ac ftabiiitate, in vinea Domint laboremus; & aq*ilin<i celeritate e ca- ftris Diaboli ad Deum Ter. Opt* Max.
transvolemus, cui, ut&Filio, ac Spi-
ritui Sanåo fit gloria & laus, in
fecula nunquam termi- nandaI
Juxta
Juxta ordkiem Ezechielis
Tabula prior.
Comparatio.
A n 1- I* Hiero- II. Irenaei. III. Augu»
malia. nymi. ftini.
Homo Matthäus
■Matthäus Marcus Leo Marcus Johannes Matthaus
Bos Lucas Lucas Lucas
Aquila Johannes Marcus
,Johannes
Juxta ordinem Apocalypfeos
Tabula poilerior.
Comparatio.
A n i- malia.
I. Hiero-
nymi.
II. Jrenaei.
■
