Q. F. F.&
DISSF.RTATIÖ GRADUALIS
millt/lintlum
brevifer exhibens, QUAM,
ConfintienteAmfUjJ.Facult.Phtlofi
inRegia Academia Upjalienß,
Prjesid E
VIRO Qeleberrtmo,
Dn.
jacobo
arrhenio,
Hiftor. ProfefT. Reg, & Ord.
h. t, Fac. Phil. Decano, Adpublicum examenmodeße def'ert
S:je R:je M:tis Alumnus
JOHANNES WETTRENIUS
O-Gothus.
InAnd. Guß. Majori ad diem XXVAfrilk
Anno MDCCXIII.
UPS ALIAE,
PerJ.H.WEKNER^eg.&Acad.Typ^gr.
(2
Reverendis/tmo
PATR1 ac DOMINO,
Dn. lACOBO LA N G,
S.Thcol. Doélori Celebcrrimo,itielu-
tac Dioecefeos LincopienfisEpifcopoH- minentiflimo, CormftoriiPraefidi Gra-
viflimo, Rcgii GymnafiiEphoro
Accuratiflimo, m^cenati maximo.
In.
iEternum, Devoti. Animi, Pignus, tibi.
Reverendiffime. Pater.
Has.Quas. Vides.
Lucubrationes. Acadctnicas, Cum, Spe. Certiffima,
De,
Ufura Favoris, rui.Pcrenni, Sacras. Facio,
Ut.
Quod. Salutis. O-Gothorum, Jntereft,
Salvus.Ac./»columis. Diu. Vivas.
DEO Semper Suoplicaturus,
Reverendiffimi Nominis Tui
cvitor humillimHS
JoHt Wettrsnius*
Maxime Reverendo atque Am- phsfimo Domino,
MAG. SAMUELI
@091833?©/
Ecclefiae primaria:, aD. Nicoiao ditftae,
inceleb. SveciaeMetropoli, Antiftiti, &
Confiftorii Ecclefiaftici Prccfidi, Accu- ratiffimo,Graviffimo,
PATRONO OPTIMO.
Ob.
Mdxima. In,Me. Beneficia. Tua.
Meecenas. Exoptatiflime.
TIBI.
Virtutes. Militantium,
Breviori,Licet. Ac,Rudiori, Stilo, Exaratas.
Do. Et. Dcdico,
De.
Eodcm. Pofthaec, Favorc.Tuo.
Quo. Me. Huc.Usqu«. Bcafti.
Enixe. Contendens.
Tuaeque. Felicitatis, Z'erpctuitatem,
In. Primis.Habens. Votis
MaximeReverendoNominITuo additttflimus cliens^
JOH, WETTRENIUS.
Adm. Rever.& Pr<eclariJßmoDomino,
Mag. OLAV O
LAN-GELIO,
Lincopienf. Dioecef. ArchiPrsepofito^u- triusque Ecclefia: Lincop. Paftori, ac
Confift.Adfeft! Prim.meritiftimo, laudatifiimo,
Patrono plurirnum Colendo.
Plur. Reverendisé^Pr<eclariffmisViris,
Dominis MAGISTRIS,
Gymnafii Lincop. Lecftoribus fideliffi- mi$> Confift. Adfefioribus
a^quiftimiSr.
Promotoribus Certiflimis.
nec non
Speficttilfima dignitatis Viro,
Dn. GOVERTO
in DE B ET O U,
Civi ac Mercatori Holmienfi maxime
confpicuo, Nutritio & Fautori
multum honoran-do.
In"venerabund&acgrdt«. men/is documentttm> cum caltdoperpetmzfeltettaticvotO;pr&fcnt excrcittum
Acalemtcnm D. D. D.
PrsecIarifL&Spe&atift.Nom.Veftrorum
obfervanttflimtto eultsr
J. W.
DEO Duce.
Thefis I, -
Ix ulla inter homi-
nes focietas , tam arclis mutuae be- nivolenti#vinculis
perpetim conftrin*
gicur, ut ab invi- dia;, diflenfionum, & inimicitiarü
incommodis fit prorfus immunis.4
quum enim hascmala, inter vici-
nos, collegas atquepropinquos, fa-
cillime enafcantur, & vel lingva?
procacitate , vel manuum robore,
vel animorum aftutia nutriantur ;
fepius contingit, nullam domum,
nullam vicinitatem, nullumc| ho-
h fflinum
2
minum ccetum,concordia frui per- petua, Sicut non falfo canit Juvé-
nalis;
lnter finitimos, vetas, atqueantiqua /tmultas,
Immortaleodiutk, ér nunquam fana- r
bile vulnus Ardet. - - d)
Nec fine caufaOvidius:
. i. - - non hojpes ab hoß>ite tutus,
Nonfocer agenero: fratrnm quoque gratia raraefl. b)
Hac igitur ratione , ligamentis a-
micitiarum turpiter ruptis, non_i r mirandum eÖ, fumroas humanige¬
neris delicias , concordiam & pa-
cem, totcontentionibus diffidiiscß,
tot inimicitiis, & tot denique inju-
riarum ac bellorum machinationi- bus, disturbari, intercipi acqj con- <
velli, qu2e ab altejutra parte injufte j
fufcitantur, & injuftius geruntun^, \
ambitione & avaritiajura divina_»
&
*)Satyr./f.Ub.f.p,m.fco. b)Metamorfh.
lib. I»pab%
6c humana violantibus. Quanta^
' vero damna öc pericula, ex inimi-
citiis atqj bellis , in humanam fo- detatem, dlftundi 6c poflint 6c fo-
> leant; magnarum opum ja&ura,
illuftrium familiarum opprefliones,
& quotidiana? fere egeftatis fre- quentia , fatis oftendunt. Quibus etiam, tefte omnis aeviacfeculihi-
ftoria, florentiflimorum regnorum
everfiones, nobiliflimarum urbium excidia, gentium nationumqj in- 1 teritus, 6c effufiflima humani fan-
p gvinis profluvia non inepte ad-
dantur.
Th. IL Tantas humani gene¬
ds calamitates bene conftitutares-
publica, Ci non prorfus amovere-», minueretamenöc impedirepoterif»
i duobus veluti omnium injuriarum
I
retinaculis,civilijufliéla 6c artemi-^ litari. Illa, fecundum divina 6chu¬
mana morum praecepta, cuiqj fu-
[ um tnbuendo, 6c quemlibet dignis pr<emiis vel poenisafficiendo, lites
'
\ A 2 ac
4- '
H !
ac inimicitias inter clves obortas componit; poftquam illas per x- '
quos interpretes disceptavit, ut |
inter fe concorditer vivant, quos communis patria 6c asqualis juris
fruitioconjunxerunt:nam,utC!au- dianus teftatur,
Juflitia utiUbus reäum prxponere Jvadet, Communesquefequi leges , mjuflaque
nunquam Largiri fociis. - e)
Hxc non folum contumaces 5c ef- I frenos cives ad obedientiam magi- f
ftratui prccftandamcogit; fedetiam
pacem, finitimorum injuriis laces-
litam, ftrenue vindicat, bellorum-
que metum dispeliit. Prydare i- gitur monet Ariftoteles : Hos, qut
reipublicxprxjunt, armis, tum adtu-
erdum imperium, utiddetreäantesco-
erceantur; tum advim , fi quis inju- 1
riam extrinfeens inferre conetur ,pro-
pulfandam, inßruäos ejfe necejfeefl. d)
Quam
c) deland,StUich.Liq.mji^ d)PolJ.j.c-S>
Quam vero neceftaria fit artls mi-
'
^ lltaris ratio, liquido apparebit con- fideranti , quicquid opum , divi-
trarum , agrorum, animalium 5c
j, imbellium hominum in fingulis
reipublicae locis fuerit inventum ,
illud inimicorum hoftiumque ra-
pina? 5c fievitice patere, nifi, pofl providam DEI curam , fiorentis
militias prasfidio jugiter cuftodi-
retur. Nam cum magna cupiditate
adaltem rapienda jerantur homines,
tibi obflaculum non vident, eo ruunt.
Etft'princepsbellicofusnon eft, aut-du-
ces ignavos habet, hoc ipfo bellum ex- ßetfet. e) Quum igitur omnium-.
rerumpublicarum quies 5c fecuri-
tas, ex rei militaris vigore, fit pe- tenda; non injufte fhtuit M. Tul-
lius Cicerovirtutem rei militari*pe¬
jlare ceterisomnibus. f) Qu<e enim
res, inquit Juftus Lipfius , vitam
(tut tranquillum ufum habeat [ine ißa?
patria, libertas, cives atque adeo ipfi
A3 reges
e)AdamusContzenPolit.IIb.10. cap.3. %4.
f) Cicer.Or4t.pr0L* Murätitp* m.367.
reges latent in tutela acprtßdiebelli-
cavirtutis. g) Cui fententia? Ari-
flotelis verba adftipulantur : Quo¬
rum in poteflate junt arma, horum
arbitrii eft, maneat, anfectts respubli-
ca. h) Et, quoniam astas noftra ia t tempora, diuturnis bellorumincen«
diis famigeratiflima, incidit, adeo
ut noftra? aures, licetjucundiflimis
pacis negotiis fimus intenti, excre-
berrima hoftilium conatuum com-
memoratione, &frequentiflima bei-
licorum motuum fama,proh dolor!
etiamnum non leviter obtundan- f
tur; placuit, fateor, loco iterandae diflertatiunculae, meas fubinde de
Virtutibus Militantiumconceptas co-
gitationes, brevibus exprimere-», quibus a?quamB.Le<ftorum cenfu-
ram etiam atque etiam rogo.
Th.III. Animo mentionem vir-
tutum militarium meditanti fini- <
ftra nonnullorum opinio ftatimob-
r verfatur, qui vita militari nihil ejje fceleßius
Itb.j.cdp.i. b)Polit.lib.f.caf s* ■
7
fceleftius i) exiftimant,cumLiica-
, nocanentes:
NuIla fides,pietasqueviris, qui caflra
fequuntur, Venalesque manus: ibi fas,tibimaxi¬
ma mrces. k)
Eft quidem non conftanter infici-
andum, horrendam belli feviciam
efte: rapi virgines,pueros; divelliIi-
berosaparentumcomplexu; matresfa-
miliarum patt, qu<e viäoribus cottibu-
ijfent; fana atque domos exjpoliqri;
cadem, incendtafen; poflremoarmis,
cadaveribus, cruoreatque luäu omnia
compleri, (icut Julius Csefarlqqui-
tur apud Salluft. 1) Nec reticen-
dum, plurima vitia etiam in bellis
juftiflimis invalefcere , tefte Ada-
mo Contzen ; Cum in hello, inquit,
maximi Iqbores , continuataßntperi-
cula, voluptqtum omnium vitiorum
duleedinefiolidos militum animos deti-
nent, ne caftradeferantur. Hinc mo-
res
i)Er.Roterod.CoUoq,MllitArg.m.tf. k)Bell.
Civ./ib.10. v.407* i) inCAtii.c.ji.
resntiUares aeque ccrrumpitatquemi- litia, quippe in qua pleraque impunt
committuntur. Feros itaque &omni'
um malorum cupidos bellum efficit.
Qu& enim in republica& bene confli-
tuta civitateflagitia cenjentur , in ca-
ftris ludi funt. m) Verum enitnve-
ro, aut omma me faliunt, aut haec
6c cetera, ex contemtisviolatisque difciplinas militaris legibus,manan- tia mala, virtutes militantiumtan- to minus obfcurant vel tollunt_», quanto certius conftat, has iftorum foeditati oppofitas, quam maxime-»
lucere, 6c eo majori laude efTe di¬
gnas, quo in mulrorum caftris in-
ventu iunt rariores. Et, ut mili-
tantium caufam paucis agam,quis
non audit, immo videt, etiam in_*
pace, furta, adulteria 6c quascun- que alias bonorum morum peftes
committi atque exoriri, ubicunque rigore legum divinarum 6c huma-
narum nefarie ipreto, virtutum a-
mor m)Polit. lib. io. cdp,2. §
morrefrixerit, & fpes occultatio-
, nis, ne dicam, impunitatisfuerit^
data:
Nam vitiis nemoflne nafcitar: opti¬
mas ille efl, Qui minimis urgetur. ii)
Et, quod dicitur, vitia erunt, donec
bommes: o) adeout veritatisaman-
tes potius deceat, & pacis & belli
tempore, ingenue confiteri*
- fuus cuique efl attributuserror;
Sed non videmus , mantic& quid in
tergo efl. p)
quammilitantium mores, dum do-
miforisquevi vunt,acerbiori,quarn
qua par eft, cenfura infamare»
Th. IV. Eft igitur credendü,bo- 9
nosmilites,nonfecusacceterosrei- ,f
publica cives,virtutisftudiovacare, >/
qit£ nullieftpr#clufa,omnibusgatet, o-
mnesadmittit,omnes invitat,ingenuos, libertinos, Jervos, reges , <£r exJules.
Non n)Horat. Sdtyr.ylib.i.p.m.41. o) Com.
Tdcit.Hiß.lib.4. eap. 74.§ 4. p) Ga-
tull. lib.Carm.zz.p.m.jS. v
ib
Non eligit domum , nec cenfum; mido
hominecontentaeft, q) atqueprüden-
tia, fortitudine, continentia ac jufli-
tia ad inclutam belli gloriam unice graflari. Hse profe&o funt pul-
cherrima militantium adjumenta_», quibus multofelicius, quam fplen-
aido armorumveftinmque ornatu,
&robüftioribuscorporum viribus,
immortale nomen,fi literarummo- numentis confignetur, poflint ac- quirere : nam ad fingulas officio-
rum fuorum partes, erga patriam,
duces 5c focios,immo & Koftes,ri-»
teobeundas, illarum virtutumcom- merciis , plurimum adjuvantuc-».
Summos itaque belli duces, fi, uLj
pareft, ipfi virtutibus vel notis im-
peratoriis funt inftru<fti, (quarum
numerum apud Juftum Lipfium r)
videfis) fumma ope niti decet, ut
di&as militantiumvirtutes mature excitent, excitatas confirment, &
confirma«
q)L.Ann,Senee.de Benefie.lib cdp.1$.p*
tn.671. r)Polle,lib.f. cdp, //•
II
confirmatas denique confervent»,
augeantque
Th.K Quuwpleriq; exercitumve-
luti corpus, nuüoproprio impetu , fed
ducis tantttm motibus deri debere äffe- rant\s) improbanda videri poteft
militum prudentia: quipp,e qua;
irnperio ducis fcrupulofe interpre- tando, non exfequendo inferviat,
atque contumaciam & inobedien*
tiam plerumque accendat. Verum
fciendum eft, militantes ifta facile
exitiaii prudentia non effe inftrur
»cndos , qua? ducis au&oritati vel
confiliis aliqua rationeobfiftaf; led
ea animiperfpicaciaillos efTe opor¬
tet, ut vel fponte, vel figno ducis
admoniti, probe calleant, quid in
fem fuam fit confulendum. TJtau-
tem hoc commode poflit fieri, pri-
mum necefie eft, milites ab hofti-
bus fuos populäres & focios accu~
rate dignofcere,ne in locorumfpe-
culatioriibus, vel prasliorum con- curfu, s) Adi Göritz,füllt,lik.10. c4p. 21.§ 12.
curfu, illis , quibus non eft parcen-
dum, parcatur, vel contra. Dein-
de impetusadventantis hoftis,mul-
titudini militum eftmaturecogno- fcendus, ne inopinato opprimatur.
Et ob has caufas crediderim, belli-
carum tefTerarum ufum efte longe pr^ftantiflimum, & fignorum ar- morumque hoftilium colorem &
formam, debere efte militantibus
in accurato confpe&u. Praeterea prudentum tnilitum eft, qua un- quam poflint, vigilando hoftiunij
infidiasatquecalliditatem prasvide-
re, 6c proditorum fcelefta confilia
duci fuo quam celerrime aperi-
re. Quanti vero haec militantium
prudentia fit momenti, non facile poteft dici : quummulta ex tempo-
re militari prudentia facienda occur- rant, qu<£ imperium ducis^ dum lon-
gius abeft, pr<efens habere non pos- (unt, t) in acerrimo , puta__» ,
praeliorum congreflu, inclinante->
ad t)Ad\Contz%Polit,lib.ra.cap. 21.§z.
ad fugam exercitu, vel in urbium jamjam occupandarumdiscrimine:
nam una voce hoßi terror incutitur, Unimusque excutitur , v) & unius in-
terdum militis confilio pugna reftitui-
tur, vel civitas confervatur. ii)
Tb. VI. Licet fortitudo civiü nonullispericulofainpacevideatur,
ex teftimonio Mich.Piccarti, cujus
hsec funt verba: Virttis bellica licet
fortafje tatos nosprüftetab hoftibusex-
terms devidis , érfitbjugatis, pacem
tarnen nonprocurat internam. Popu-
lus enim totus admilitiam armafä¬
dus, (j forisfit nullus, qui impetat, qui- ejceredornt non potefi,fed femetipfum
adterit, civihbus excitatus dißenfoni-
bus. x) Summe tarnen neceflaria
& utilis eft , ubi contra hofles eft belligerandum, qui non verborum
acerbitate,necminarumja<ftatione,
neque folis confultationibus debel- landi,fed probatis militantium vi¬
ribus u)idetnibidem. t>)Idem cdp, 41. §.f. x)
Gommern, in Ariftot. Tolit. /ib,7.cdp.
14
ribus funt fugandi atqué vincendi,
in prdit concurfu abennte rea confilio
ad vires vimquepugnantium. y) Ar-
matis enim , & pra?fentiflimam_>
mortem nobis intentantibus, nofi_»
galeati. lepores, nec fugitivi cervi, ied viri manu fortes, & bello ftre- nui funt opponendi, qui pro falu*
te omnium 8c fingulorum , ad ho-
nefte moriendum promtifiimi vi#
deantur. Vere quidem dicitutL.., noflri defenfionemnaturam nobis inje- vijfe. z) Et nos igitur militari virtute
excellere debere, ne ipfiprada fiamus aliis, & imparati opprimamur, a) In-
genue tamen fatendum eftyJecuri-
latem longa pacis homines partim ad
deleflcttionemotii,partim adcivdiatra- ducere officia : b) ut fit quidem o-
ptandum, plures bene inftituta: rei-
publicéE cives efle , quam forte-i
funt, f) Cern>Nep Trafy b:c. /. z) MichPiccart.
Contment. inAriflot.Polit. Iib.4.cap.//.
rf) Id. inlib.7.cap•få* b) PLVeget» dcH
militari Mb,1. cap, zp, v .
j funt, qui huic virtuti fedulamope¬
ran! na vare cupiant, fed vix fpe-
1 randum. Quum enim in bellorum expeditionibus,laborum & pericu-
lorum multitudinem pra^fentifli-
mus metus vulnerum , mutilatio^
nis, &fubitaneae mortis, aggravet
& intendat ; pleriq^ melius fecutii
agi exiftimant, fi in magna copi^
rerum, natura aliud fibi iter often- dit,quam militiam, in quafortitudö
tantis malis perferendis ac propul-
fandisfuffe&ura,omninorequiritur.
Th. VII. Quemadmodum igi-
turfortitudinem militantium, ubi-
que ad fuftinenda 5c propulfanda__»
belli pericula, efie maxime idone-
am, liquido conftat; ita variis fti-
mulis adjumentisque nonimp-u-
denter fölet excitari, ac confirma-
ri. Quorum omnium, poft inge-
< neratam in nonnullis hujus virtu-
tis vim, non ultimum locum obti-
netexercitationesmilitäres, fi opti-
me fuerintpercepta?: Scientia emm>
> ■ - inquit,' ■
16
inquit Flavius Vegetius, rei bellica
dimicandi nutrit audaciam. Nemo
facere metuit, quodfe bene dididße i confidit. Etentmin certarnte bellorum,
exercitatapaucitas ad vidoriamprom- tioreft: rudis & indoda multitudoex-
poßta femper ad cadem. c) Et in omni prdio non tam multitudo & virtus in¬
doda, quam ars & exercitiumJolent praßare vidoriam. d) Minoris qui-
dem momenti ftrepitus tympano-
rum, buccinarum fonitus, tubarum clangores, vociferationes &canti-
lenas bellicas,funt habendae; fuum '
tarnen habent ufum. Maximam
vero vim le&iflimis ducum adhor- tationibus, & prasfentifiim# forti*
tudinis ac prudendas exemplis ,
inefte ad militantium animos a-
lacriores reddendum, vere dixe-
rim. Prasterea quoque crebra_»
officii in patriam meditatio, &eo- |
rum omnium memoria, pro qui-
bus eft militandum , ad fortiten»
pugnandum,
f)dtReMilitari lik*i. /, d)läemibid*
pugnandum, 8c, fi neceflitas pöftu- laverit, honefte moriendum, ve¬
hementer urgent. Huic etiamvir-
tuti confirmandae perfpe&a caufit-
rumjuftitia, propter quas bellum.,
geritur, multum infervit: nam -
Frangit&attollitvires inmilitecaußat Qua nifijufla Jubefi, excutit arma
pudor. e) Quid dicam de firma fpe auxilii di-
vini, vidfcoria?, Jibertatis, prsemiorü
& glorias? quid de jufto metu op-
prelfionis, vulnerum, direptionis, exilii, captivitatis 8c ignominiae? quid denique de auxilio fugas pras-
clufo, 8c defperatione, wagwo certe adhonefte moriendum incitamtnto:/)
nam claujis ex dejperatione crefcit att-
dacia, (2^, cum/pei nihileft\fumit af-
maformido. g ) Hasc profedb ö- mnia, 8c alia fimilia, militantium., animis, prudenti oratione, iterum
iterumque repetita, 8c ledMffimis *
prifci ac recentioris asvi hiftoriis
B illuftrata, t)Properi. lib.4. Sieg. (. f) Curt. lib.g,
eaP'J> g)Flieget, de reMllit,iib»},c,ti*
*?
lliuftFata,illos ad fortiflimemilitan- i
dum maxime inflammant confir- )
niantque,fecundum monitum Ho- 3 ratii tenaeimemoria digniffimum: j
« - vivitefortes, \
Fertiaque adverfis opponite peétora j
rebus, b) j
Th. VIII. Neceflitatisporro, & \ honeftatis ratio fevere exigit, ut.» j
.béliigerantes continentis , quoad j
vits fan&imoniam & o oes, fedulö 3 ftudeant; Conftatequiaem,ineen- ^ diis bellorum humanas focietates j
corripientibus, non paucos militias ' j nomina dare,qui,ut alioslibidinum j furoresobticeam , furto & rapinae ^ deditiflimi, nec facro nec profano 4 loco parcunt, five per fociorum fr i
ve hoftium agros efttranseunduro; 2
verum enimvero, ficut hi, quic- j
quid ünquam arripere & fuffurari \
poflimt, illud fibinon fecus acthes- \
aiirum repertum injufte attribu- ( unt, & vel in voluptatum illece feras, earumque inftrumenta pro i
dige tySat.iJib.t.p.
A ^5" **
dige profundunt, vel fordida ava- ritia correpti abscondunt; ita bor
nis omqibus odiofi, ducum au&Q- ritati, immo regum principnmque majeftati,vifti inferunt. Eft igittjr
prava Ifta rapiendi libido militibus
fevere interdicenda, & refrenanda*
ne violandisdifciplinae militaris ler gibusoccafionemprasbeat,&repor*
tanda? ab hoftibus vi&oriae obfiftafc Hinc Lycurgus Lacedämoniorum le»
gislator j cum interrogaretur, cur hot flium interfeäorum cadavera Jpoliare prohibuijjet? ne milites ,inquit, dite»
Jeantr & dum procdä incumbunt, pu»
grnrnnegligmt. Metuit vir prüden-
tijßmus, n$divitiiscorrumperenturmi- bteS) qua plerumque infolentiores <ÉV
minusfortes reddunt homines. i) Et profedo nonimprudenter egit, pri- /ci a?vi ac memoria? clariflimu$
rex, Alexander M., dum inIndi,ant exercitum,praedaPerflcat)nuftum$
B 2 traje-
ifvid. Tbettr.Vit. Human. Tbeod% Zvingé*
fi vrium*g*1%
20
traje&urus, ScXuarüm & militimL
opum farcinas concremarijuflit. k) L
Obitertarnen hic eft obfervandum, I militantes , urgentibus neceffitatis j
telis , ad rapinas compulfos, facile
excufari poffe, dum interra hofti- '
Ii, aut obfefTarum urbium pra?fidio |
commorantes \ rerum omnium-.* !
quibus vita fuftentatur, penuria_>,
mifere premuntur , & nullas alias famis, lids, & nuditatisincommo*
da elu&andiviasfibividentapertas.
Th.IX. Nee pareftquemquam offendi, negle<fta juftitia, omnia prudentia? confilia, atque praeclara
Fortitudinis SC continenti« exem-
pla, qu« unquam in militantibus
. invenfuntur, in fummam reipubli-
cae defendenda? vel augendae per- niciem , facile converti poffe fta-
tuatur. Illa enim eft harum virtu-
tum fundamenturo , quo perfide-*
fublato, nihil pra?fidii, nihil emolu-
menti a fuis militantibus civitas
poterit
k) Curt.lib,i.cdp,/, • -Jf
h poterit exfpe&are. Exercetur au-
k) L tern heccjuftitia, tum erga regem
n, & patriam, proauibus militandurn,
:!s Gum erga belli clucem, fub quo in
le militia eft vivendüm; quum mili-
i- tantes fidem militarem datam, &
io facramenti religione obfignatam«,,
,, fan&e colunt fervantque. Hincfit,
j, ut perniciofiflimamilitarisperfidiae
is mala , defe&iones & proditiones ,
)- tempeftive prasveniantur. Quo-
s. rum illa? tanto diligentius funt im-
n pediendae, & feverius puniendae,
ia ' quo certhis conftat, eas urbium_>,
'a ! provinciarum, irnmo totius exer-
i- j citus deditionem fubfequi, hoftibus
is nulli loco, nulli tempori, nullique
i- rei ad ipfas eliciendas & compen- Tandas parcentibus. H<e eandemL.
t- fe' malorumcatervam fecum trahunt:
i- nam quamprimum arcana ducis
j confilia , exercituum robur vel in-
i- firmitas, caftrorum vel obfefTarum
s urbium aditus, & alla ejusmodial-
it to filentio reticenda , hoftibus pen_.
B 3 prodi-
proditörum fcelérä detegtmtUÉ-,* funefta clades, mifera deditio, &
vi&oria? ja&ura , vix pofTunt evi-
täri. Boni itaque ducis eft , non
tantum fuam in régéffl it pätriaiti
fidem inviolatam prasftare; fed 6t fingulos fub fuo duAia militantes, ad idem faciendum, domi rnilitiae- que,exemplo, minis &qüibuscun«
que honeftis artibus aliis>, jugiteH/
ftimulare ac cogere, nifi forte in_»
idem vita? periculum, quod EUme-
nes Cardianus, malit incürrere,^
perfidia militum Måcedönum vetera- fiorum,cumJuperior pfdiodisceßifjety
ÅnUgono eft deditus. /)
Th. X. Ut autem leviter ad*
timbrata? virtutes in militantibuS ämiciflime concurrant,multum in- t-ereft, non quoslibet circumfora-
tteos,vvel nauci homines5in miti- Xtiam proficifci, qiii naturs procli-
witate vel pravä mbrum aflvetudi-
%e pra?pediti, earum eommercia-j
irrideut
l) Com. Nep, Emen, cap. 10,
irridentacrefugiünt; fed cos iru_»
militurri numerum adfcfibi opor¬
tet, quos vitae pr^terlapfse integri-
tas eommendaverit, & prudentifli-
morumdueum follertia militari or-
dihi idoneps probaverit. Quemad-
inodunvHli difeiplinas militaris lé-
gibuS ßertinaciter obfiftunt, & ad
vitia, qua? militantes maxima no-
tant infamia, nunquam non funt^
nromtiffimi; ita hi ad gloriam ve- lut quadriga virtutum fuarum ex
voto vehi poterunt. Et, quumde-
leåus militutn ita fit comparatus;
optime, puto* de republica meren-
tur, qui prudentiffima de deligen-
dis militibus mönita Iiteris cpnfi-
gnarunt. Hispröfe&o fcriptoribus
Jufius Lipfiüs eft annumerandus5
qui certä boni robuftique militis
indiciå, St velutnotas expreflit,ad
quas,ut ejus verbis utär, nonfalla-
titer eft legendits. Sunt autem in-
dicia illa qüirique, patria, ttaSyCor-
pas, animus St vita, ficut in PoHé.
ß : Hb»
24
lib. 5. cap.yyL egregie difTerituti..
Hic enim nofter militibus urbico- lis agreftes praeponit; juvenesnon fenes commendat; viros non_»
grandioribus corporibus, fed me- diocri ftatura ac firmis membris eminentes probat; audaces porro,, 5c fati fui fecuros , gloria? cupidos
& verecundos poftulat ; fed mol-
lium artium cultores, fedentarios ,
viles & infames improbat rejicitqj.
Quam vero diligenter ha?c omnia
in qualibet republica obferventur, aliis judicandum relinquitur. 11/
fud praefifcine dixerim, tam accu-
ratum militumdele&um, abundan-
te civium multitudine , in pace-»
commodius pofte inftitui, quam-,
republica diuturnisbellis exhaufta,
&jamjam hoftibus fuccumbente_j.
Quoniam,urgentibus täntis neces- fitatis telis, mutagen pra?ftat, homi-
nes exquocunque loco,& quacun- que aetate, ftatura, animo 5c vita-»
contrados, in diminutarum copia-
rum
