Sheʾelath ʻÆlishaʻ sive de petitione Elisaei, ex II. Reg. II. dissertatio philologica, cujus partem alteram, suffragante ampliss. ord. philos. in regia academia Upsaliensi, sub praesidio ... Andr. Boberg ... pro consvetis in philosophia honoribus, ad publ

SIVE DE

PETITIONE EIJSiEI»

EX IL REG. II. ■ DISSERTATIO _PHILOLOGICA, cujus PARTEM

ALTERAM,

SUFFRAGANTE AMPLISS. ORD. PHILOS.

IN REGIA ACADEMIA _UPSALIENSI,

Sub

PRAESIDIO

VI R I CELEBER R IΜ T, ,

D-.ni

A

Ν

DR.

_BOBERG,

L. L. O. O. PROFESS. REG. & ORD. BRO CONSVE'l IS IN PHILOSOPH!Λ _HONORIB

_US,

Ad Publicum Examen Modeste Defert

JOHANNES

K1HLSTRÖM,

Dalekari.us.

IN AUDITORIO CAROLINO

_MAJORI,

DIE _{XII, JUNII, ANNI MDCCLII.} Il A. S.

S.VE

R:« M:TIS

MAGNI

FIDE1

_VIR,

REVERENDISSIME l'ATER ac DOMlNE.

S.

S.

_Theologiae

_DOCTOil

_Celeberrime

Diceceiéos Arofienfii EPISCOPE EmlnentiJIime>

Veneranrfi Confiftorii PR/ESES

_Graviffime,

*

Regii

Gymnafii

Scholarumque

EPHO-RE

_{AdcuratiYffrne,}

M&C&NAS

MAXIME,

Ν

"te

Quod TUOS

feras

sgre, audet

VENER

mea

ANDE PRAESUL,

Mufa

adire

Nunc _{iares, partusque}

_{leves acutis}

Pra;bet ocellis, Debuit

_greffus

_cohibere

_munus

Arduum,

& cur«,

quibus

omne témpus Coniecras,

_Regnique

_{Gregisque fanSi,}

At tarnen,

_fupplex

_precor ,

Imbecilü

Haud neges

noftrae

veniam Thajia?\

Paginas fpeSes»

ut aperta

mentis

Pignora

gratae."

Lseta

_Veftmannus,

_{Dalekarins atquei} Vota _{certatim, PATER ALME, fundit}

Flore _pro

_VESTRQ

_celerique

_curfu

Ad fua Fana,

Vive ter felix

_Pylios

_in

_annos,

In decus _magnum

_{Patriae, Sionis,'}

Qrdinis

_{facri, Generisque, tnrbas}

Caftaliduraque.

REPEREND1SSIMINOMINIS

TUI

cukor & clieiu

_{åevotifftmut,}

VIR Maxime

Reverende

_atque

_Ampliffimey

T>'.ne

B

J

A

SF

ET)

ELI,

S. S. Theologioe

DOCTOR

CeJeberrime,

Djcecereos

A«

rofieniis ARCHI

PR/EPOSITE

.Digniffime

,

Tempil-

Ca-Ihedralis ANTISTES

Vigilantiilime

,

Venerandi

Con-fiftorii ADSESSOR Primarle graviffime,

PATRONE MAXIME.

, 1

Admodum

Revir

ende

atque

Vrteclarißtme

VIR

ac

DOMINE,

Mag.

'Ρ

ET

RS

OL,

EC

KM

Α

Ν

,

In Stora Schedvie PASTOR &

PRÄPOSITE Graviflime.

Ut per

{exennium

NUTRITIE

Indulgentiffime

$

ita

PA·

TRONE quovis honoris

cultu perpetim

profequende.

Magnis

pro

meritis

quod noilra

ΡAT

_ROM,

Thalia,

Oftcrt

_fubmiile,

_fufeipiatis

_opus.

AMELISSJMOR UM _atque

NOMINUM

tt/ker JOHANNES

AlmoJum Reverende_atqüe

_{Prteclarifftme}

_VIR

_ac

_DOMINE,

Μ

α

_g.

Μ

G

Ν

8

SÄHEST

_8DT,

Ecclefise, quas DEO in

Stora TUNA

colligitur", ANTI¬ STES _longe

Äleritiilime,

_{& adjacentis Diftriétus}

PRAE-POSITE Graviilime. NU TRITIE oliin per annos

plures

Propenfi

filme;

nunc PATRONE

Exoptatiffime.

Adnmlum Reverende

_{atqnePvceclaritfime}

_VIR

_ac

_DOMINE\

Mag.

Ψ ET

R Ε

UGLzM,

Ecclefia _{Hedemorcnfu PASTOR & PR/EPOSITE}

Vi-gilantiffime,

PATRONE

pia

mente jugiter

9

Venerande.

Carpitc

vitales»

voveo,

fcliciter

au-ras,

Jtemmatis

in

florem,

_{Chriiliadum»}

_Patriae.

PR/ECLARISSIM01WM VES'TRORUM

htmiüimus,

KIHLSJR0M.

ViRO _{Speftatißhno atque CJarifltmo ]}

D:o

CAROLO

BLANKENHAGEN,

Dicafterii Urbici, quod Fahiunce eil, SENATOR!

rfiaxi-jne Confpicuo, pariter acCuriae

inferioris PR;£SID1

iiquis-fimoj ut AVUNCULO Optimo, ita FAUTORI

Exoptatiffimo.

Spe&ati/ftmo

atque

Pvndentißimo

VIRO,

Do

LAUR. CAROL.

TROTZIG,

Antea INSPECTORI Officin. Ferr. ati Grångsharnmar So» lertiffimo, nunc redituum Rei Lignariae ad magnurn

Cuprimontem

PR^EFECTO

Dexterrimo;

FAUTORI

_{Propenfiffimo,}

VIRO Maxime _Spe&abil·',

DjoALEXANDRO

0HMAN,

Curiae Saethereniis SENATOR! Prudentiflimo, FAUTORI _{Benignisfimo.}

Spe&ata inreqritaris ac Prudeutiß

VIRO,

0

D:o

_JOHANNI

KIHLSTROM,

Societaiis Rei Lignariie

apud

Cuprimontanos a

rationibus

Prudentiflimo ; utPARENTI

Indulgentisfimo,

ita

ad

ci»

neres venerabunda _mentp coicndo.

T/OMS,

FAUTORESOptimi,

Tibique,

PARENSCa-Ρ _{riffime, in}

_tefferam

_gratiffimi

ac

venerabundi ani*

mi,

perlevc

hoccc chartaceum

munus

d.

d.

a

Qariffimor.atq)

Spetfatiffmdr.

NOMINUM

VESTRORUM

Pptimiqus

PARENIIS

Cultor

_{Obfemantiffimis,}

Ob_{fequemi(Emus Filius,}

JOHANNES

KIHLSTRöM.

Λ Κ

§.

VIII·

Uarn In antécödente

_§.

_VIT·

no-itrce diflercationis _priöris.,

cete-«F

\f?

r*$

eife

praeferendam

rafi Turnus

Ö _ρ

_fentenilam,

_de

_{petitiohe Elifsei}

S

_!§%·■

_e>dp^lf

_{fi ita}

_expliearlda,

_{ut reliquos}

po-läk

_>|§

_tiflimurti

_{condifcipulos}

_refpiciat,

confirtnari patet* ^ Φ^° η€Χυ & iridoie

©5<w<<t>^Pö^a^w

hotum verborum facri textus:

*]D^D Ü*W s& NJ W

Sit

$■ qst&fo> inenfura duo*

rum de fpiritu _tue mihi_{$ ut fupra öbfervavimusR.}

Da-videm Kimchium in Libro JXääic'um hasö verba _expofuis· fe. jacobus Saurini Es

lautet,

inquit, eigentlich von

Wort Zu Wort

alfoi

_{ich bitte, tiaβ der Mund, oder}

die Portion von

beyden

_{in deinem Geiß über mir Jey.}

Er _ßgt

_dß

_gar

_nicht

_{* daß er ein doppeltes Matts des} Geifles _feines

_Herrn

_Oerlange

_{\ fondern nur eine}

_doppeß

je

Portion von

dem/elben

p), i. e* ηön

duplicem

riienfu-D 4 ram

V

p)

Säur

in

Betrachtung. Mer

die ivicbtigßcn

Bege¬

benheiten

des alten und neuen Ί eft&meuts, Part· iL Bc*· iracht. X. pag,

0.

2Φ <&*£ ) ο ( CK»

ram

fjpirltus

domini

fui,

fed

duplicem

tantum

menfu-ram iive portionern

de

Jpintu

ejus

petit.

Jo.

Fr.

Bud-„deus haec ita

explicat;

DW non

iignificat

duas

par-ijes,

fed

part em

duorum

q).

Nonnulli exiftimant,

Eli-fseum verbis refpicere

il luftrem illum

in

de-ferto aåum, cujus mentio

fit Nurru XL

17.

ubi Deus:

Separabo, inquit,

de Ipiritu

>

qui

eft

[uper

te,

&

ponam

faper eos.

Sermo

eft ibi

de donis Spiritus

Santfti,

quce

Jehova

admenfurus

erat

feptuaginta

fenioribus,

eum

in

finem, ut Mofi in regendo

populo

auxiliarentur.

Cu¬

jus

etjam

promifli complementum

iisdem verbis in

verf.

25. proponitur.

Quod

ii

talis etjam

föret diftributio

do¬

norum Spiritus

Eliani,

petiifle videtur Elifoeus,

ut

por-tiö duorum iibi obtingeret.

refpe&u

condifcipulorum

r).

§. IX·

Objicit huic

fententias

Buddens, quod

Elifa

difertis

verbis dixerit: Eßo? qußfo,

duplex

portio

"]ΠΗ3,

de

),{piritu

tuo; non

de fpiritu, qui

concedendus

efict

di-„fcipulis,

fed

de

(piritu

tu&,

feu de donis,

quie

in

te

„funt, ad mc s).

Refpondemus:

Unus

idemque

erat

fpiritus,

five eadem Spiritus

San&i dona,

quorujn

par-tlcipes vei revera

fadti funt,

vel

faltem fieri

potuerant

condifcipuli

fimul

cum

Elifteo.

Reponis

cum

Buddeo

& Clerico _t)} nusquam

£omrnernorari,

quod

alium

ex

difcipulis

iibi

fucceftbrem

conftituerit

Elias

,

aut

dcna

fua in illum contulerit. Refp. Prius non

adfeve*·

ramus$ quod

fcilicet alium queinpiam

ex

difcipufis

Prophetam,!

fibi

fucceiTurum, creaverit.

Ad

pofte*.

rius, fire donorum in

alios

collationem,

quod attinet,

neque earn

morofe ftatuimusj

at

contendimus

tarnen,

negari non

pofte talém

collationem

iive

diftribufionem,

pro-q)

Hiß. Ecclef. V. Ί<

Per.

TL

Seit IV.

ff.

η,

ρ. nu

^27· r)

Siturin.

loc.

üu

s)

Ha

fl.

Ecclef.

loc.

ett.

t)

©WP

5

O

(

pröpterea

quod

nusqusm

üt

commemorata: evenerunt quamplurima, qu® litens monumeptisque m.and&ta non

fuere. _{Quserjnius prgeterea: annon Elifoeus exiftimare} potuerit, divitias Eli® fpirituales & Propheticas inter

difcipulos diftributum

iri ? Et annon hoo intuens

dupli-cem _pr® jllis _{portioneip petere potuerit &)? All non}

iingenda eftjinquies,

materialis diilecbio fpiritus in partes. Refp. M^cerialem quandam fpiritus in partes dis-» fedlionem non admittimus, fed diilributionem illani

fp

_b

ritui convenienter e/Te _{intelligendamquisque facile}

intelliget, Hac de re ita Hackfpariius: Notarunt,

in-quit,Jud®i in Jalkui ad Num. Xif 17, verba, & ponam^ de _{fpiritu tu& fuper ilies, diéla eile per modum firni-^} litudinis,allqdendp ad remcorpoream atque divifibilemdG Sic enim _{ajunt; Cui, qusefo, Mqies tuno erat fimiiis/*}

cum de _{fpiritu ejus fuper LXX. feniores aiiquid effetiG}

ponendurn

?

Lucernae.

0mnes

enim ex unica accendere4*

pofiunf, ca tauien raiione,ut illi nihil hine decedat x).a Hifce _{paria habet Vatablus: Ita de fpiritu ejus abftraxitffC}

Deus, ut nihil ei auferretj ut cum celeganti iimiiitu-eC

dine _{inquit Rabbi Salonio)} ex uno caadeiabro m.ultas'*

lucernas _{^ccenduqt, cum tarnen nihil prim® lue! de ,cC} trahatur aut deficiat _{proptereaj/J.'* Sed regeres}

fortas-fis5 ceteros difcipulos, cum Spiritus Eli® in Eiifoum de*

rivaretur, non adfuiffe. Refp. Åbfentia talis non ex*

cludit a _pariicipatione _{grati® Divin®. Neque enim} El*

dad & Medac! cum ceteris viris _{fenioribus, ad cento*}

rium conventus _{congregaiis, adfuerunt, fed in caflris}

remanfere; & tarnen _fpiritus

iliius,

_{qui fuper Mofe}

e-rat, partieipes eos

reddidiit

Deus$ uü

CQnftat

ex Nun»,

XI. _{25, 26,}

Ε _{§. X.}

u) Koques in Säurin*

Betracht.

I c. x) Not.

Pbi«

lolog.

ad

h. /.

y)

Vidi

Glojfius

Rhet.

facr. tratt. L

cap* L ρ. m. 142^

22 533? ) o ( _(g^Jj $. X«

Ιί.)

Ε

συναφε'ά

textus. Qux noflrse fententi®

tan-tum abeft ut _repugnet, quod volunt ot ivccvrio&z, ut

eidem maxirne etjam faveat. Neqtie enim id contra

nos eft, quöd Elias ad petitionen! difcipuli refponderit:

Π'^ρΠ,

difftcuitatcm injccißi

petendo, ut Junius Ebraea _{proxime reddenda exhibetj vel,ut Michaéiis}

ha-*

beti Rem

_dijfftalem

_{fecißi hoc}

_pofltdando,

_Difficilis

e-fat lisec _{petitio Elifei , non ratione Dei, veri horum}

bonorum _datorisj namque

τΐοίξά

_Θελ»

itåvfot $uvo6rcc

_1^;,

Matth XIX· 2ér fed difflcilis fult _{cc) partim ratione}

E-Quod Verhis hifce declarat Saurinusi „Dennes ,,waf

diefe Mittheiiung

nicht allein für den Propheten ?>etwas

(chWeresj

fondern

fie würde ihm

auch

etwas

„unmögliches gewefen

feyn, wenn

Gott

nicht durch „ihn gevvirkef hatte. Denn die Prophctifchen Gaben

„können

durch

keinen andern

mitgetheilet

werden, „als der

felbft

die

erfte Qwelle

derfelben

ifl z)>

junius

refponfum Elioe hurte

in modum exponlfi Petis, quod

nön humanitus dafür, fed divinifuS & färo _{cöntingit a).}

Confentit Abarbenel, haed fcrlbens* T3 flf ΓΤΠ _ρ

ι·3 ίτπ

«Vi

jwafifc

_{«nöin an' «im e©n} tJCO 1-l>y tlfl'1?«ι <]u® ita traiisfert

Meyerus

in

Seder Olami „Hoc erat in

_pöteftafe

Dei, qui

fapien-„tiam dat fapientibusj non autem in pöteftafe Elite, ut

„ab ilio peferef

Elifa

b).

Jtdeoque

äddit

Elias? Si vide* ris me$ quande t

ollar

a tei futurum

eft tibi

JiCi

Qiwe

hoc fnodö _explicat

_Malvenda:

_{Ne exfpeélato a me, ied} åb eo, qui me adfumturus

eft

i proinde obfdrva

fignum

ejus c)<

ß)

Partim

quoque difficilis eråt petitio illa ra¬

tione

_Elijdi

_Quippe

_{vereri poterat}

_Elias,

_ne

difcipu-lus t)

ί

c.,p. a)

In

Nötts

ad4oc<

dt*

b)

p, SSO* c) Vid. Fol. Crit4 l. dt*

<ä£2> ) o ( <£*s> Η

lus tantis _{fuperbtret dotibus> vel allo modo ilsdem aba*}

teretur. Hinc fortaflis _{putabat, Deum omnifcium, qui}

omnia _{providet quam adcuratiffime, nolle Elifeo rantarri}

fpiritus

menfuram

largiri. Optime noverat Elias, in·^ quit Job. Schützen, Deum magna Spiritus Sandti dona^

fi bi _{conceiliiTe, qualia non facile in aliis Prophetis fue-*c}

rint _{deprehenra. Neque fe Aatim adfirmare poffe, an'*}

Deus _{etjain aliis ita velit concedere. Mox tarnen, ex'*} inftinéiu & afflatu _{Divino, glifato pr om ilio datur,4*} quod petiti

ful

compos

fit

reddendus,

fi ipium

jn cce-<f

lum adfcendentem viderit d)ß Tu hafwer bedit en

fwår _{ting, funi verba Gezelii noftratis, fom allenaft \} Guds _{magt ftår, och ganfka få wårdeligen kunna undfå5} dock, om tu fer mig, når jag warder ifrån tig tagen_,

få fker thet. Thet år: Thet wäre _tig för _{ett tekn, att}

tu må bekomma tin _begäran$ i-nedjertid ikal _jag troll«·

gen bedja Gud therom e)· Prseterea notari meretur,

LXX. _{interpretes verba illa fWpn Graece ita}

tianstuliile:

_{Έσκληξυνας}

_rS

ocirwecéåoci,

_vel

pnrwpc&oci

σε, ut habet Codex Alexandr e (iure

egijli

petendo> &

Pagninum f):

D-flicilis

fuifti poflidandoaeque

ac Wai¬ therum ° obduruißi ad peiendum _g). Quae

veriiones

_oh*

je&um nobis argumentum a minori rei

difficultate

, in

noftra _{explicatione aρ parente, facile diluunt. Conflat}

eerte e Lexicis Pagnini, Buxtorfii, Cocceji, Guffetü,

aliorumque recentiorum, verbum rspp in Hiphil nota·

re, durum facere, indurare, quin

&

intranfttive, diffi¬

zilem _{je prevbere. Hinc & Saurinus vertit fenfu forte} haud aüeno: Du haif dich recht hart gemacht mit bxt-tC

ten. Solte das nicht fo viel hdiTen, _{dais Elifa diefeu}

Ε 2 _Bitte

d) Apparat.

Eibl. §.

4. p. 113.

low.

JI.

fub

tituU

Eli_{fei. e) Net.}

_BibLad

_{h. L}

_f)

_{Thefaur.ding.}

_fanä.

24 ) o (

„Bitte

ichöfi

gethaft>

und

däfs

er

noch dabey

beharre

r

j,und

konte

man es

nicht Γο geben; Du biß: bey deiner

5,Bitte recht

eigenfinnig

/;)

?

Cette

hoc

fenfü

de

Pharao-ne dicitur: Π'^ρΠ durum _ac difficilem

prtebkii

/e

Pharao

in dimittendis

tf&Mf ,ExödiXlII.

15, t).

Ubi commode,, poß Kimchiurru

fupplet

eüipiin R. Ben Melech ex plenä phrafi

alibi

_{öccürreiite.}

137

Γ.Φρη

in-durarii animum fuums coli. Prov. XXVIII. 24. Pf. XCV. 8. _Quod

_ii

_{St heic}

_feceris,

plenan»

habebis

fonnulam,

Prwpii, fehfu nec mcommodo, nee

coaåo*

Cfr* Schultens in Job. IX _4^

i

XI.

Ii!* Ex ufu

_phrafeös

_'£>.

_Adhibetur

_h&c

éa-dern _{phrafis de primogenßis, qui}

_jure

_{primogeniturns,}

duplartl paterns hereditatis portionern acciperent,

Deuf.

ΧΧΪ. 17.

bifce

qüidefn vérbisi p "02Π ΠΚ

.·b svta* η©«

^23

cJ» "ö f> rin"? wh.e ,

exverfio-fte

juniii

_{>,,Sed eum , qui}

prlmogehitüs

_efi>

iiiiurn exofce

„agücvfcito ,

dando

ei portionern duoruin ex

oinnibus,

quäe

wpr*fto fuiit ei.

Eodfcmq;

feilfu

verfio

Schmidiana

harcitä

reddit, nt det iilipartes duas de ofrmi y quod inVenietur

Uli. Pari inödo videtüt ElifseuS , tanqüam primögenituS,

five _{primafius iiiter}

_Elise

_{diicipulös, primogeniti jus} p6-tiiße; feti ^ ut ckteros> pro filiis

Ö*É2ltyb

féu

v'ul'qari-bus habitös·,

_düpla

_fpiritüs pörtione antecelleret. „Hunc

.„morem, alt Thomas GoodWmuS, fefpexifc Eiifa, pC-3,renS ? ut

duplo

Cuper je efjet Eliot jpiritus·, 2 Heg. II.

„9. h. eil , ufc fupfcr fe e

Ifen

t duse portiönes fpiritüs e*

3,jus^

refpeilu

rcliqüorum

Prophetarum,

feü pöti'us

fi*

wHorum

Prophetarum,

inierquos ibcufn primogeniti irü-^trls obtinebat., adeoq'ue Primogenitur<g jus petebat

^SiC) ut _putandüm non fit,

quafi

fuperciliofe

ambivb-rit

) o _{( CgÄå?}

>,rit majorem

fpiritus menfuram,

quam

fupef Elia

quie·

,,fceret$ fed quod petierit cxcelleie reliquos Propheta*

*,rum, quibus deinde pater

failus

eft.

Hebraicus mos

j'jloquendi in utroque

loco

iriem

eil:

ευ ^ *£ pars

duo·

„tum A). Nec minus

coniidenter hunc locum infen·

fu eodem _explicat

_Glaifiiss

_{: Mani}

_{fe ila,}

_inquit,

_allufio

eil ad _{jus primogeniturse,}

_{Deut. XXi.}

_17.

_propoiitum;

^q. d* qtiia

primogenitus

fum

inter

difcipulos

tuos,

hoc

eil , primus, quem in

fcholam

tuam

recepiili,

duplo,

„quaefo, majorem vim

fpiritus

iui

conferas

mihi, &

a

,,Deo impetres, quam uni

reliquorüm

tuorurn

difcipu-,,lorum. Gondifcipulos fuos, non

magiitrum

excelie-y,re cupiebat

i).

Pari

modo

Cardinalis

Cajeranus;

Jux-ta _{EbtseUrohabetur, ös duorum,} Hac appeliatione

Seri-ptura alias nOminat portiortem

duplicem»

quoe primo-genito dcbebatur, quia loco

duorum fuccedebat,

Pe¬

tit _{ergo fuGcedcre Elise, non in 2gris,}

_fed

_in

_fpiritu

Elise, tanquam primogenitum in duplici portione m).

Eundem _{fenfum atque fcopum petitionis Elifsei in}

Iii-fce verbis _{deprehenderunt, atque in fuis ad hunc lo¬}

cum commentariis expofuertint

Vatablus,

Tirinus,

,Ju-nius, Grotius, Sixtinus Amama , ceteri: quorum

hn-gulas meditationes, varia ratione rem

hancee

illußran-tes heic adferre lon_gum Foren Audiamus _{tarnen e}

Do-tfloribus noilrx _{religioni addi&is}

_{Gloflatores ßibliorum}

Vinaricnbum ad h L _{Elifa fprachi Dajs dein}

_Geiß

(die Gaben des heiligen Geifbes, mit welchen du, »„als ein Prophet, von

Gott reichlich begäbet biil}

,,bcy mit fey

zviefaltiq*

Gleichwie die Er (Ige

bot

ne

„zwey Theil des

Erbes

haben,

aifo

lafs mich auch

deines

k)

In

Moß

xS

Aat'ö'n.

hb Vt.cap, IV. §.

7.

/)

Rheter. _facr. p. m 10-4$.

vi)

dt.

Waith

in Harm.

Eibl,

ιβ _{®Z2> )P C}

„deines Gelftes Gaben noch einft fo viel bekommen, „als meine aridere Mitfohüler, dann do mich ja alle¬

zeit wie einen eritgebohyncn

Sohn

geliebet haft· Mi*

„chael Wakherus: Locum prirna

fronte

fubobfcurum

„omnium

eommodiffime

illuftrat

locus

Deut. XXI, 17.

„tibi

filio primogenito darj

jubetur

τ&Τΰ φ>

dupla

por~ „tio, de omni, quod fuerit inventum, ut fumrna

fum-,,marum huc redest, Eiifseum

antecellere voluifte

non

„praeceptorem, fed duntaxat

condifcipulos fuos,

Pro* phetas alios /?), Eandem fententiarn iisdem lere verbiß

exprimit quoque Sixtinus Amama in Antib. Bibi. jo· Heinr. _{Michaelis; DO# φ, pars dupla, q. d. portip} duorum. _{Refpicitur ad divifioncm hereditatis in V. T.} übi _{primogenitus accipiefcat partem duorum. Vid. Deut.} „XXL 17. & conf. Rom. VIII. 23. o)f Expofitio Ge* „zeliana in Not. Eibl, ad h. 1. ita fefe habet: Efter E-„breifkan: Sa wäre ,

kåre

,

twånnes

del af tmom an¬

da

_på

_{miq. Thet år: Såfom jag efter tig ett fwårt} åm-„bete i Ifra€l fora fkall, få beder jag intet lekamligit, „utan thet båttre år, nemligen, at jag,

få/om

enforß-?fbdd9

r

Mofe boks XXI.

17,

af

then Helige Andas

3,kraft, fom

Gud hafwer

tig undt, i

låra

och under-„werk, må

hafwa

få mycket,

fom

twånne

andre tine ,,andelige

foner

och

lärjungar,

och, fom en fader

i-bland _{them, endubbel}

_rått.

_{Suoetjam calculo} expli-cationem hane _{adprobavit Henr. Eened. Starklus} in Er foralfmis Etymologicis ad 2 Reg. II. Eoque ineftnat

fe-re Georg» Chrift. Dachfelius in Differf. de Unitione

g-Jifsei fe$t. I. §. 6; ita tamen, ut abalianon alienurnpla¬

ne crederes, _quae Eliftco plura, quam Elise,

mirac.uU

tribtiit, JJoftrae fententise favent quoque, certe favere

judicantur

p)

non pauese

Verfiones Biblicoe,

e. gr. Ver-ßc ri) Harm. Bibi. 0)Adnot. BibL adk /. _{p) Pfeif¬} fer,

Dub,

Vex.

ρ. 443.

;o

(

η jfio Gallica Genevenfium; _{jfe tepriei que f aie de ton} e/prit autant que deux. Anglicana: And Eli/ba faid%

,7 prny

thee$ let

a

double

portion

of

t

hy

fpirit

be

upon

me. _{Belgica nova i En Elija feyde: Dit doch twecn}

Deelen tan ulven Geeil _{op my zijn q), ItaJica Deodati:}

Sia in me la _{parte di dtie}

del

_tno jpirito. _Danica

re-centior* Kiere5 at der made v vre to de

le

af din aand

paa^

mig,

Ubi

gloila marginalis habet;

en

doppelt

ar-ve-part· Huc referre licebit quoque

Verfionem

LXX lnterpreium : Γ

ενη$ητω

Srj

οίπλοί εν

πνευματί

σα hr εμε.

Ubi _{notandum^ quod etjam Deut. XXI. 17.}

α-/ab iisdem Interpret!bus per

im

Kol reddatur. De

por-tione hac _{diipla primogeniti qusenam fint meditationes}

Cabbaliflarum i ως h

πύξόϋω

paucis commemorare

11-teat Scilicet _{obfervarunt, in verbo Ί33, quod eit}

primogenitum facere,

fmgulas literas

duplo majorem nu¬

tnerum _{denptare* quam proxicne in Alphabete}

ante-cedentes; namque 3 duo valet, cum unum: 3 viginti, cumproxime antecedens 1 decem: 1 ducenta, cum ρ, proxima ei litera, tentum

fignificet:

quia

videlicet

pVi-mogeniti duplo plus ex hereditäre aeeeperunt , quim

proximi

fratres

r). Quantum vero

hifee

&

aliis

ejus-cemodl _{vigilantium fonmiis, an lufibus > iniit folidi,}

aut acuminis* facile _quilibet

_perfpicit*

Phrahs noftra ^ occurrit _{quoque, ut}

_fupra

diftum, Zieh. XIII 'fi ΠΙ"· ΟΛ3 ί>33 »TO t

; nn "W rvtfwm iniD1 m Eiet devule vi

univerfa terra, diEtum

ffcbov<e

> daß partes in ea

ex-

jetn-q)

Vide

omnino

Notas Verfionis Bei

gieß

anno

163fr.

editß ad b. I, Confer. etjam

_Biblta5

_{quß cum}

_Notis

Ber-leb_arg

_i

_prodiere

_{anno /7}

_2fr

_{r) Avenar. Lexic.}

_fuh

_vo¬

ce _"<33·

Confer.

ffob. Schützen Λρρ.

_Bibi.

_{Tom. IL}

_p.

28 <£Ä3

)

o

C

jcindentur,

exlpirabunt

$ tert

i

a vero

rdinqnettir in

ett$

ut vertit Sohmidius· Ex quo verborum contex-tu, fa-&a _{oppofnione inter} ,

omnium

lu-culentiffime patet, prius acque

perfpicue defignare

duas partes

populi,

ac

poflerius tertiam

parfem

refiduam.

Hinc & _{exprefle Paraphraftes Chaldaeus hic habet}

ΡΡ^ΙΠ

• ▼ P"\Po 5 ut

LXX.

tfe

μύζτι* Nec

aliter Syrus&

Arabs, cum reliquis

Jnterpretibus.

Senium

vero

hujus

commatis reliquum ita

fere explicat

Michaelis

in

Ad-not, Bibi Per 53W *5 intelligitqrportio duorum. Phrfu ,5fis ex

dividunda

hereditate

fümta

Deut.

XXI.

17 χ

,,Reg,

II.

ρ.

Significantur

autem

du# tertiß

h,

e,'ma·»

5,jor pars

incolarum

terrce 5

ponitur

enim

contra tef* ^tiam pcirtem, quae

ab

excidio

fuperfutura

promittitur,

^jExponitur

hic,

qua?

fata Judasorum populus &

terra

5?fic habitura5

poft

Faftorem ab

Ulis percufTum,

&

re-»

5,pudiatum ejus

evangelium.

Nimirum

duae

tertise

par¬

tes exfcinderentur per Romanos,

fub Vefpaiianis,

Tra« jano,

Adriano,

&

exfpirarent.

Tertia

vero

demum

»pars,

h.

e,

minor,

reiinqueretur,

i.

e.

fuperiles

ab

?;excidio maneret

in

illa, fcilicet

terra

Judaica,

ita

ut j,faltenn non tota gens

exicinderetur

9

fed reüqqias ha¬

lberer, in

noviffimis

dierum,

poihjuarn

in ignern prius

„illata? fuerint,

falvandas,

Ex hoe ioco

noftrum

argu¬

mentum id lucis feneratur; ut, quemadmqdum hicduas

tertise _{partes uni tertise opponuntur;}

/ic

_videatur

EiK

fseus duas tertias petiiile, fi una tertia pars condifcipu-» Iis tribueretur. Habemus hic confentlentem etjam A*>

barbenelem, ut fupr. in

§,

2»

irtdicatum

,

licet

in

poiitione

argument!

noilri

allo

temere

defleéUf»

§.

XII.

IV.) Ex con/en/u Tucheovum

celebriorwn.

Rabbi Lsvi Ben Gerfon hane nobis tradjt verborum Elifagi

) o ( _2$

ναξέφξΜίΐ:

trirajit

Ό

ty

ty

ΐπηη

ntyRITO

HDD :;απ3 ηπκ ty ty öw ^ ηπηο

ty

tyRjn

.ύγρ

£*

fo,

quod

fe

parabis ξ$ diflribues

de fpiritu

_tuo

fuper fi¬

ltos

Prophetarum,

fit

tjutfo

id, quod mihi fiparabis,

por

tio

duplo

ma

jor,

quam

uniuscujusque

corum

s).

Fundamentum iuae explicationis petit ex eadem verbo¬

rum formula, in Deuteron,_c. XXI. 17. occurrente,_quam

fupra

atrulimus.

Pari

modo hasc verba

interpretarur R.

Dav. Kimchi in fuo commentario^ cujus expoiitionem

hic, ut alibi,

nobis

exhibet

R.

Salomo B. Melech

inMi-clal _{Jophir 301K Κ1Π p) ΙΓΓΠ W 313ΠΡ OW}

O VDHJ

'pVn

ij» W1TÖ1

1<?

ΝΪΟ' "Itt'tt

VD3

ÜW <t>

Ρ'ΓΠΠ

*?BU

Β'ι^δπΐ

O'DDJn

JO ϋρ/Π

W

/BU 1Ώ3Π

ΓΓΠ57 HDD D-MO

V't

UTOI

nnVi

ο"ρ,->π1?

iyttvr

ό

Voc.

^

notant

men

fur

am

diiarum

por-tionum _{fpfritus tut; eademque}

_{plane fignificatio efl hujus}

phrafeos in

Deut.XXl.

17.

ubi baec leguntur:

ty R2O1 WK ty3 qnorum fenfui

efl,

duae portionesJa-, cultatiun ejus. Νam primogenitus _{accepit duas} partes facultatum; i

lie

vero, qui primogenitus mn erat, por¬

tionem tertiam obtinnit. Ut h<zc explicat R.

Jofeph

Kim¬

chi. Seatndum mentem vero

magiftrorum noflrorum

, pi<z

memoria,

duplum

petiit

(Elifaeus)

ejus, quodip/e

(Elias)

bobnit. _{Quam Tahiuidiftarum expofitionem licet hic}

cxhibuerit R. David; in fententia tarnen patris fui ,/ofe-phi, quam

pofteriori loco

iiftit,

haud

dubie acquiefcit.

§. XIII.

Huic _{explicationi noftrae} obilare dixeris forte, _quod Elifaeus _{jam antea, quando}

_ad

_officium

_{Propheticurn ab}

F Elia

s) Confi Sixt. Amanu Ami

b.

Bibi.

ad

h. L Wall ber\

30 ®Ä3> ) O

(

(££2J

Elia vocatus _fult, tantam portionen* fpiritus

accepiiTe

vi¬

deatur, ut condifcipulos fuperaret, i Reg. XIX* iG, ip. ubi vocabulum &

_jucceßJonem

_in

munereProphe-tico, St diplitatem

äqualem

eademque dona promittere videtur Eli(Wo. _{Quid igitur opus fuit, jam ejusmodi} quid prae confortibus

fuis

poftubre?

Refp. Concedimus

facile, iilurn antea quadam fpiritus portione initruélum

fuifie 5 vix tarnen inde tuto collegeris, hane duplo ma*

jorem fuifife ea portione, quam puravit Elifarus condifci¬

pulos

fuos fore

reportaturos. Sic

Apoiloii quidem,

a Chrifto vocati, eximia dona mox acceperunt; poftea

vero,quam in ceelum adfcenderat* longe majoribus fue^

runt inilru&i. Noilri autern in hac diiTertatione non id

prseeipue

eil

negotii>

defiηire,

quantum

donorum fpiri¬

tus, vivo adhuc Elia, nacTus fit Efifaeus; fed quid

potis-fimum ab il(o _{petierit ;am abituro. Saiomonem lange}

plura

St

majora, quam quas petierat, a

Deo accepiiTe,,

navimus ex i Reg. _{III. 12, 1} Sic fieri _quoque

potuis-fe nemo _negaverit4 ut Eiifseus cfuplo majora obtinuerit

dona, quam Elias: quod ipfum y polt Rabbinos alios,

notante hrc Kirnchio, & Abarbeneiemf plura _miracula

Elifse _{quam Elise trrbuentem, contendunt Viri eruriiti}

plurimi, quorum

fup.

in

ξ.

IV.

mentionem

fecimus

j

ad

quos etjam hrc

referre iicebit Dachfeiium,

in

diiTertatio¬

ne citata vefligia iliorum haud obfeure _prementem. An¬ ne vero ex S. Hiiloria id ipfum hrmirer

poiiit

_colligi,

rnerito' adhuc dubiramus, dum esedem manent

fufpicio-nes noftrse, _{qua-s in §} V. atltuiimus. Quin _pofius

con-tendimus, ex verbis· S. Textus. fenfum illum commode

educi vix _{pofle;. cum proxime notet partént}

duorum, monente

_ipfo.

_{Buddeo, ahoquin noBis adverfo..} Quod

fi dupUcatum

petiiiTet fpirrtum

Elia:,

dixiffet

for-fe; _{"]ΠΡ3 ΓΓΠΦ TOD Ut hcec}

_verba

_exponun£

Rabbin! _{apud Kimchiumρ vel *iriVl fcO}

&S&

C

&&}o 3* fu baud dubte non minusperfpicuo, _pro

altera

fenten-tia _{ilabilienda, quam pro}

noftraj

eollatis

_prse«

iertim binis locis

_parallells.

§. XIV.

Ex _{iis, qu# jam}

_{adduéla funt,}

_quantum

_{fieuif, fa€}

eviélum arbitramur, petitionem

Elifsei id

patifiimum

re-ffpexifle,

ut

Tibi

concederentur

certse

partes

,

& duar

quidem,

donorum

fpiritus?

quibus

in

munere

Propheti*

co excellebat Elias. Id enim proxime

deflgnant verba

ηπηι Qx2tt quorum

ultimum

fi velut

in

regiminc

politum reddideriSy

fpiritus tui;

ut 2

haud

raro

pofle-riori fubflantivo _{praefixum, ad}

_flatum

_conßruüum

deno-tandum adbibetur5 five pro D alternams

eife dixeris

yuti

vult_{Vatablus, adeoque idem iit ac ini")D ex}

_[pirituo

_tuoy

fenfum habe bis eundem, partitionem donorum

fpiritus

innuentem. Vocabulurn autem ΠΓ) cum iit ττ$λώ7^©μ>,

res

lpiritui.des

_{seque ac}

materielles

bgnifieans,

ut patet

ex Lexieis_{j atque ex}

priorihus

_non·

folum

treata?, ve¬

rum & non createim tum efTentiam, tum perfonam , nos

guidem extra

oieas

vagari

fotte

non

videbimur,-

ii

in

obje&o genuino petitionis

Eiifsei

detegendo

paucis

ope-rarii colloeemus. In· hoc autem inilituto eo· minus

no.-bis occurret riifliculiatis, quo major

eil interpretum

fa-niorum coiifenfus, Divinum virtutem atque dona

Pro-phetis in

Vet.

Teft.

a

Deo

conceiTa, ad

munus

iuum

ad-miniftrandurn, ut alibi faepius, ita

&:

in

hoc Ioco

deno-tari. _{Quanquarn enim ΠΠ in}

facris

literis

fiepiflrme

i~

pium

horum

donorum

auélorem &

fontem,

Deurn,

ve!

efTentialiter, vel

perfonaliter Spiritwn

SanPlum

indicatf

huie tarnen loco, feu petitioni Ε

ii(sei

eam

notitionern

parum

convenire

y

fobrio

cujusvis

ratiocinio

patef;

ur-pote cum

heic partium

&

certor

etjam

n.eniurce

fiaS

menfcio* Divinae eilentix neutiquam congruentis.

Petit

Elifem non

åuplicatam

_{Spiritus Smicti effentiam, qu&}

indivifibi.lis,

[ed

duph

cata dona$ ait Noldius inConcord.

Part. Ebr. not. 1717. Vani igitur & .abfurdi funt Photi-niani, ne caecos

prorfus

dicamus & profanos, fi ferio

a-gere

crederes,

qui

ex

hoe

ioco noitro

perverfe explica*

to _argumenta confuunt _pro deneganda & Divinitate _&

perfonalitate

Spiritus

Sandli.

Exhibuit illa Hackfpän.

in

not. fulsPhilol. Theol. ad h, 1. ubi _{pariter illa folide}

pro-fligavit; quae

quidem hic addudla

repetere, non eft

in-ftituti noftri. Nobis id tantum obfervaiTe _{fufficiat, idem}

hic _{fieri, quod}

_faepius,

_{ut per Mctonytniam Cauße,}

per-fona _{efficiens ponatur pro re effedla; atque adeo voce} Spiritus in textu noftro denotentur, ut fupra diximus,

dona _{Spiritus Sandli peculiaria & extraordinaria, quibus}

Prophetse

poriiiimum

in Vet. Teil. ad munus fuum rite

obeundum, a Deo fpecialiter fuere praediti atque

inftru-dti: quorum & fe, in gradu quodam exeellentiori, par-ticipem

fieri

prasoptat Elifaeus. Confulaiur hac de re

Glaflius in Rhetor. facr. _{Tradl. I. cap. I.}

Quod fupereft, hac opera noflra in prsefens utcun* que

defundli,

ferio optamus atque toto precamur animo, velit _{Spiritus ille Sandlus Divina fua dona in eos omnes,}

quos ad

facrofandtum

fuum minifterium

fegrega-vit, gratiofiflime

_{copiofiifimeque}

effundere.