/28.
Divina Adfulgente Gratia
z)o
VEXILLIS
hebrieorum,
DISS£R T AT 10 ACADSMICAy Quam,
Cum Qonfenßu Amfihjf. Senat. Philoß
in Regia Academia Upjalenfi>
Sub PR^SIDIO
Max. Rever. atque AmpltJJimi
DOMINI,.
Doct.OLA VI CELSir,
Antehac L. L.O.O.nuncS.Theol,
Prof. Ord. Päst. ≺sp.in8bdfr frtla defign.
PRO GRADIJ,
Vublico exannni modefle fubmittit
Laurentius Hydren,
SuDERMANNUS.
In Audit. Gull. Maj. d. XIV. Odlob,
AnNI MD C CXXVII, Horis ante meridiem confvetis,-
VPSALI/E, Liter is WERNER1ANIS,
S:/E R.%E M:tis
MAGNffi FIDEl VlRO,
REVEREND ISS I MO
Patri ac Domino ,
Dn. danieli
NORDLIND,
S. Theologia? Doctori Celeberrimo,
Dicecefeos StrengneC Episcopq Etni- nenti(Timo,Confift. Eccl. Prtesidi Gra-
vifiimo, Regii Gymnafii Ephoro Adcuratiflimo,
M AECEN ATI MAXIMO.
pn nan ö np1 r
\TTinP dinh pnxir
?a o^anai mina
b>2 r6aj din m
NTiiy amin minn jvjh
injN irp tö naanm naann w nuiaa \jn DJ Tuppan Nim .rof nam1? na"pn ?nj njm sh
kn
nornan nawa omrn bn mPnn1? j"i VN iaa nVosiNa
*pap -nuia jydnVdi nirma
rrnnnaiaTttH iwaP TipDirin
nwa tpN1? vb rbvy rwa
to nnm . >"a ^jn wisan anpna wr im ab"pan
nPn -piaa om rbvn ni Pa
rrnppi -pj»ya jn vu«d nj dn
r-wai ms* mm "laaa wuo fr^an -pai? bv "pn Bin n«
"Wnh pina van1? mnnartp
\vnb wthnf bv pann \vbv W
w -pn bv vana na
r-iuaaa nana imaP wn
pss pa aa vzb "|aaiajn
.orm
Reverendisßmi Nominis Tut
humillimus cultor
LAURENT. HYDREN.
t^Aämoäum Reverendis PL Rever. Clariff,\
VlRISac
MAG. CAROLO N®/
PASTORI in laudaciflimo, percjj
contra&um adjacentium Ecclefiarum
PR/EPOS1TO Graviflimo.
MAG. INGELLO HELSTADIO,
S. Th. LECTORI in Reg. Gymnafio Strengnef & PASTORI ac PR^EPO-
SiTO in S(fpo mericiflimo.
MAG. SIMONI KIEMPE,
In Regio Gymnafio Strengn. Grase, Lingv. LECTORI dexterrimo,
Laudatillimo.
Mag. ANDREA MALMENIO,
In Reg. Gymn. Strengn. Eloq. & PoéT.
LECTORI longe dignisfimo.
•yobis, lem levi PATRONI & calamo FAUTORES
confcriptam , #
par it ev mentis ac obfervanti£ avrham \ nti
in poßerum obünencU, cum voto incoluffli' Prsclarifl & Pl. Revereni
obfervantifHniu®
LAUR.
t Pr&clarijfimis,
atque Doäil/iwis
DO MINIS.
Dn. danieli kollberg,
PASTORI in Signum &£tllVigilan-
tiflimo & adjacentis diftri&us PR/EPOSITO Adcuratiflimo.
Dn. o la o salin,
PASTORI in Suncfei: & SDtalma lon- ge meritiflimc.
dn. nicolao w3(nom,
Ecclef. qua* Deo in £ümbo & SHdbt) colliguntur, PASTORI Lauda«
tiflimo.
Dn. sunoni collino, PASTORI Jn Sftcblofa & glecn
optime merito.
propenfiffmi, dißertationem han c Gradua- kenefadorum memoriam, &1 gratijjma
von m ß)em favoris & benevolentia,
calidijjtmo, rever enter ojfero.
Nominum Veftrorum
tultor
Hydren.
Ad
Clarisfimum Pkilofophia
CANDIDATUM,
DN. LAÜRENT1UM
HYDREN, '
De_.
Vexillis Hebraorum
difTerentem.
CArmina me carmina pofcisfed profant, quidXh
Invito Pbcebo , deproperanda mihit
An cupis, ut dicam, quamfit Tua cm
dida 'vita,
Quinvvei mores, ingeniique bom\
Ipfe Senatus erit teftis Populusque Lycei
Indolts tngenua, Cetera farna c and
Scripfit \
J. Törnen
:Cripta Rabbi-
norum 5c commen-
tariainfacrum prae-
cipue codice com-
—____
^poilta inrrcfpicien- tibus, non irnnysqua? obfcurafint,
quam qua? lycem adferant, multa pccurrere, certiflimum eft. Pro-, inde res Hebra?orum licet non ali- unde re&ius , quam Hebra?orum
ex libris literisque repetendas efTe,
baut injuria moneant do<åi ii*
iliis tamen rebus occupato magno- pere cavendum exiftimo , ne pro certis incerta, fidta pro veris atqj
A genu-
a) conf. D. Henr. Muhltus w Praef.
ad Åntiqv* Jud Job. Lundii it. Light-
footi Praf. Tempil Hieros,
z •»■? ) O ( W
genuinis temere arripiat; & , ubi
aliquid certi ftatuendum, ad Rab¬
binos, fanquam ad oracula, contu- giat. Scilicet ipfis traditiones, quas
ante conFe&um opusTalmudicum,
ab ore pra?ceptorum haurire, la-
bilique mandare memoria? debue-
rant, tam vehementer arriferunr,
ut easdem nfi min legis oralis
nomine infignitas, legi fcripto, h.e,
verbo Dei fincero pra?ferre non_»
fint veriti b). Adde, quod multa
quoque fuperftiticnis , vanitatis
ac fuperbia? plena, qua? ne in-»
Talmude quidem occurrunt, fcri-
ptis recentiorum contineantur; &
qua? in non paucis, commenta-»,
non commentaria , dixeris. Hinc
fortafle vix mirabitur quispiam-»,
ante hos CC. annos exftitifie, qui
omnes Juda?orum libros Vulcano
dicandos contenderint. Qua? tarnen
res ne conficeretur, in prirnistem-
peftive b) Bnxt. Abbreviat. Rabb.pag. 192*
fiq Lightf. Harm. ^Evang. P. $.p, 517'
4W ) ° C 5
peftive prudenterque obfticft Joh,
Reuchiinus cy Videlicet, fi caute
modo (öbrieque legmtur Rabbini^
ca, ad ritus & antiquitates tant#
gentis , ae olimerant Judai, co*
gnofcendas ; ad loca utriusc^ foe¬
deris , qua certas ttSfirckcreie* intel-
ligenda felicius; immo, ad afleren- dam hiftoriam fan&iflimi Servato*
ris, illis, qui perfidos apellas ve*
lint propriis ipforum telfs confode-p re, haud mediocre interdum pari*
unt momentum, Hsec , genera*
) tim & obiter di<Sba, viam quodam*
modo fternunt ad argumentum^
praefens; in quo, quid de vexillis
majorum di<åi tradant magiftri, e*
go Iegentium humanitate fretus, paucis conabor exponerej & meam
qualemcunque Sidxgwy, doét'>rum adjuvante ingenio 8c eruditioneu 9
fubjungere.
A % MEM-
c) vide Jis Hiß. Eccles. Archt- Epifc,
Menzeln )ec. N. T 16. $.2. urM
fyntagma Hiß, Esch
4 ) o (
Membrum Prius.
§. L
VExillum eft inftrumentum a veho dedu&um ut olim d)) ita
hodieque in militia magni ufus:
pra?fertim , ut per illud, coiorutiL»
varietate aliave nota, diftin&um, quota qua?que centuria vel mani- pulus fit, fine errore cognofcatur.
Hujuscemodi fignis quin ufi fuerint Hebr£i, nos dubitare non finit_»
veritas hiftoria? facra? ; quando- quidem in ordinandis caftrorum-»
ftationibus, Mofen & Aaronem ita alloquutus eft Jehova; frjj-rty W
*22 urp oro» rrd? nn«a h. e,
jQuUque fub vexillo fiuo, cum fignis, juX'
ta domarnpatrum ipforum; casira mt*
tabuntur filit Ifrdél. Num.2: 2.Ex¬
eu ffis heic verfionibus interpretum Orientaiium ,nonnulla deprehendi-
tur,
d) v.VoJfii Etym. & Ulr. Obrecht. dt
Vexillo Imperii, qui Grammatkos in
mgme vocis confutant.
4M ) o C *«. f tur, in quibusdam, verborurn dif-
crepantia, manente tamen eodem, qui in Hebraeo eft , fenfu. Vocem vexillum denotare , tum indi-
cac (ubftrata materies, Num. cap.
ii. & io. unde reddit Luth.
& $3aner noftras , confentientibus etiam Rabb. & criticis facris: tum
verbum affine Pf. 20:6. ubi Eccle- fia fiduciam fuam , & fpem divini
auxilii adverfus hoftes obtinendi hunc in modum declarat; Fpjnj irrfrN—DtCT quae, non,
obftante verf. LXX virali , &
qux hane fequuntur , aliis é), ita
ex fonte vertenda ; Exfultabimus in
filute tua , & in nomine Det noflrt elevabimus vexillum. Quid , quod
roms VexiUis infigmtus pr<emy- riade, dicatur fponfus ille myfticus
Cant. 5: io. & cap. 6: 3.9. Ecclefia flfcrUD nD^ > terribilis, utcaflra cum vexillis,
A3 § IL
e) V, Gejer. in b. I it. Chemnitz Harm,
khvang.T. 2./M06&
6 4M) ö ($4*.
$. Ii
Et quia ad pletiiorem ref Itl<
telligentiam faciunt fequencia ver*
fus fupra citati i
i e. Ex ädverfo circa tentoriumcon-
Vtntüi caftrA metabuntur, primo te<
üendum , caftrorum figuram fuiöfl quadrangularem, acfpatiumoccu-
pafle XII tnilliarium longitudine,
latitudine indem duodecim; idc$ ex traditiotie Hebra?orum,quibusMM.
paffus und prope milliare conftitu*
üw/).DezndeHebr*os>m deferto pe- fegrinanres, cafträ habuifle tertiär
Medium narr <$ ceperatlocum taber- toaculum, feu templum iilud porta¬
ble j quod, quum cor velut habe*
tetur * 6c vita totius Ifraéliticae cori*
cionis, unde illa Dei exfpeé^aret-»
imperia, caÜrct prafentia vel mji- Matts divtna vocabatur. Proxima caftra fuerunt Lmtarum, qai cum Mofe de Aarone, tentoria fuaado-
rienteffl
/ ) P. Hotting, in Goodu). 16. C, 9»
&cBuxt.Lex. Talfth (ub.v.
49* ) o ( 7 rientem figentibus, omnia taber-
naculi latera , ceu cohors Domini praetoria, cingebant. Extima de-
nique caHra conftituebat fota con*
gregatio lfraelitarum in IV majora
agmina diftributa : eaque multitu- do, fi magiftris Hebrasorum credi-
mus, ab "WD Snx tentorio conven- tus,2ooo cubitorum fpatio quaqua- verfus aberat, quanta quidem di-
ftantia populurn inter & arcam ef-
fet in tranfitu Jordanis Jof. 5: 4.
quantumc# intervallum ruwn Dinn f. iter fabbati minus conftituifle pu¬
tatur ff). Jam vero in ultimis hif-
ce caftris IV illa contemplemuiL*
runo ^J"! vextlla caflrenfia archidu-
cum. I. fad# , qui ad orientem-»
(inter fingulas tribus reli&o quo-
dam interftitio) fua erexerat tento- ria, & adjun&as fibi habebat tri-
A 4 bus
ff) conf. Goodw. 1. 6. ct 8. Parapbr.
Chald, in b. 1. Maimon. in Hilch. Beth llabbechirah c. 7. fefi. 11. Blixt. Lex*
Chald. & Rabb. v. Dinn
s -m) o c
bus > Iflafchar & Sebulon. II. Rti>
benis, quem verfus meridiem fti-
pabat Simeon & Gad. II). Ephrat•
mi ad occidentem, fub quo Manaf-
fe & Benjamin. IV. Danis a parte boreali, quem fequebatur tribus
Afer & Naphtali.
§. III.
Praeter IV haec vexitla prima¬
ria , etiam minora fuiffe & fingu*
larum tribuum propria, ex verbis
bna^ rpÄ> arguunt Fagius,
Vatablus & alii g). Nec abnuunt
omnino Rabbini. 'to vn pJDti
babuerunt fmguli (tribu¬
um) principes h)> m£D n" vrb rrffi
fcatin mv bd~> nöö Et babuerunt
(Ifraélitae) mapp as XII pro numero
ßngularum tribuum i). Gerte 0T
P^oaoti, quod pro nntf pofuere in-
terpr*
g) cfr. Crit. facr4 & Bibi. Ojianl.
&c. ad Num. 2 i 2. Job. ®d)U()cn in
apparatu nom* prop. BibL T. 2,p. 108 y
b) v. Sepher Rabbot Bemidbar PParct'
fchct 2. i) R. Becbai Jett\ Bejnidb.
)o(» 9
tetpt. Grceci, apud profanos etiarn fcriptores fignum paricer & vexil- lum (ignificat. Quocirca Cl. Guf»
fetius k) vexillum ej]e ait ma jo»
rum copianm; hn vwo (fen fu mili¬
tari fumtum) ad minores pertmere
turmas: utrumque geftari huc illuc,
fecus atque lo cj generale ; & quod
fummo haßtli affixtim certoque loco po -
fitum t oculis hominum objiciatur /),
Interim difcrimen mter Sji & nK
ignotum eile, faretur J.Clericusw),
nifi quod fita fuijje videantur figna fingulis tribubus, vexiUa ver o terms.
Nec iftam attendunt diftm&ionem
Vatablus&Friedlibius*/),qui Num.
2:31. ubi Mofes ; Omnes numer att in exercitu Dan 157600 : poß rem o
(hi) profictfcentur DrWi1? h. e. juxtet
vexiUa Jua, exponunt vexilla minora A 5 & par¬
fym Commentario Lingv# Hebraica
v. bn na l) vide fis Edw Leigh.
Cr it. Jacr. it. Camp. Vitringa de juppl.
) crucis Chrißi p- 421. m) Coinm, infen -
1 tat. n) in obs. Bibi, hj,
'o ) o (
ér partkularia Et fåne, (i «tafem
bellicofam, utpotefummam 605550
virorum, refpicias , Num. 1:45.
46. exceptis inde Levitis & reliqua
dominum multitudine, non det-rit !
ratio, cur multa plura, quatuoL; j
illis majoribus , vexilla ftatuantur, Requirente nimirum ordine , ut
hifce fignis a tribu tribus, familia
a familia diftingueretur. Auturoat
vero Grotius fignah«c particularia
Num. 10: 15. 16.20. &c. niöDap-
pellari: confentit & Menochiusö),
a ntOD H baculo, tradu&um effe no-
men tribuum, quod earum una-
"qu«que fuam peculiarem haberet
"virgam, nomine fuo infignitam,
"quam tribuum principes manu geftarent,tanquam fceptrum & po- teftatisinfigne/), opinionem hane
confirmante hiftoria contentionis
de facerdotio Num. 17: 2.5. No¬
der autem il adjiciatur calculus,
non
o) de Republ. Heb.l. 1. c, 4. p) conj, }
Blixt, Lex. Heb, v.
4M ) o ( *«■ it non utique negamus , tales olim baculos infignia fuiffe fupremi in_-.
toga & in fago magiftratus \ idque paflim indicanc documenta vete-
rum q)t qua ratione cneupd^x01 di&i ßounXvjs$i & Agamemnon apud Ho-
merum eultu corporis armorumqj decore pra?fignis
hXfjo Js axY)7{}oov 7tdIfcJl'ov ä(p$ijov diel,
'
ivvlä sßyj xd/'ä vrjas A ^eum X^^X1' Icömv r).
Sed ne ha&enus quidem nobis fa- tisfaciunt laudati Grotii & Meno- chii obfervationes.
$. IV.
Hinc cum provehimur, dili-
gentlus aiiquantoRabbinorum fcru-
taturi fcrinia, R. S. Jarchium ica_#
commentantem deprehendimus ;
nyny nöo m b rrrr bz Vroo 1a rffrn i. e. Unicuique vexillo erat
fignum, nimirum mappa colorata.qudt
et appetija erat s). Aliam prasterea adlert
q) v. Cimr. Dieterici dntiq. Bibi K
T. p. 533. r) II ß. v. 46, feq> i) Vtd*
tiotasRaßbinas Num. 2:2»
m
12 ) O ( å®-
adfert explicationem t) ex antiquo ) libro HDimn f* commentario in le¬
gem vago, quod figna ha?c fuer:nt
familiae patrum, quae tradidit illis i Jacobus , & qua? obfervaverint fi-
Iii , cum eum ex iEgypto ad fe- pulturam efferrent. Nempejuda,
Iflafchar & Sebulon deducerent e-
um ad latus Orientale; Simeon-j Sc Gad ad auftrum: Levi non por¬
taret, quiailli portanda erat arca^
See, Alia his fimilia, Sc quse fidem
non merentur, tradit R. Bechai
Sc alii bene multi. Hincadeocon- \
flat, veluc ex uno hoc nrwa Mo- faico , praecipuam deinde occafio-
nem captaffe Rabbinos, certis co- loribus, imaginibus, ac notis li*
terarum vexilla Ifraélitarum depin- gendi.
$. V.
De fingulis diftin&e a&uris in-
que originem vexillorum primum inquifituris, haud fåne illepida oc-
currit )
#) eodem loco.
4W ) o r *«• M ) currif refponfiodi&orumhominum
e S?pher Rabbot SchirHasfchirim u).
Haj js vero traditionis, quia paullo
eft prolixior , verfionem tantum
liceat adfcribere. Quandoy iaquiunt, apparuit Deus Beneäidus in monte Si • nai, defcender mit cum illo 22000 wy- riadumexercitus angehe'1 yßcut dicitur.
Pf.68:i8.Currus Dei fuat dua? my,- riades : & fnerunt omnes inßruäi
vexillis: propterea dicitur Cant. 5:10.
vexiilis infignitus pras myriade_».
Potfquam eos viderunt Israelita vexil-
\ Iis indruéios, mcefftt & ipfos cupidi -
tas vexillorum, «£ dixerint; utinam
& nos inßrueremur vexillis, ut tili, prout dicitur Gant. 2: 4. Introdu-
xit me in domum vini.^ Hjec eft
Sinai, t/afa eß lex. adjeeerunt e
Prov. 9: 5. Pf. 20.6. At, quid re-
fponti tulerint, videamus. Dixit ipfis Deus beneäidus: defideraflis ve-
xiüa; quam vere vivitis, fatisfaciam
eg*
u) it. Å Becbaifefl, Bemidb.
14 ) o ( £<§*-
ego fe titmit veftra j dicifur enimPf,'
20: 6. Implebic Dominus omnes
petitiones tuas. Evefligio exhibuit
Dens Benediftus amorem fuum er ga lf-
raelem dixitque Mofi; abi & fac illit
vexilla , ficut dejiderarunt. Quis($
erit fub vexillo fuo cum fignis.
$. VI.
Cur autemlVomninoeminerent vexilla majora in caftrislfraelitarum,
hane adfertcaufiä Baal Harturim#)?
nnDH rpA nbyob irra
pmb tjd S dcod^ rrn "p
i. e. In cafiris fupernis junt IV ve* >
xilla l. fignijeri undique circa t broman glori#; jic etiam inferius funt IV ve¬
xilla circa tabemaculum. Nempe vo*
lunt res inferiores effe repra?fenta*
mina fuperiorum % praeeipue qua*
ruor angelos, toroi* toOTJ
cum fuis quemque fociis &
ingenti prasterea angelorum glo- bo, circumftare folium majeftatis
di vina?. Sic ftare dicitur Michaél
ad de* 1
x) ad Nmn. 2 ; 2..
4M) o ( HSh V ad dextram Schechina? iupra ve- xillum tribu^Ruben verfus meridi-
em. Gabriel ante confpe&um Dei
ad vexillum tribus Judce, juxta-»
Mofen & Aaronem , verfus orien-
tem. Uriel ad finiftram ejus pro vexillo tribus Danitica?,a feptentri»
ene. Raphael a tergo ad vexillum Ephraimi ad plagam occidentis.
Leguntur hetc copiofius & alia ejus«
dem furfuris in comment.R.Bechai
& Rabbot Bemidbar feéi, 2. In_*
exeerptisR Eliezercap.4.apudBar-
toloccium Biblioth.Rabb. part. 1. p*
2-jo. feqv.
§. VII.
Singulis hifee vexillis fua tri- buunt emblemata &figurasHebraei.
Atque in hunc maxime modum R.
Aben Efra y; ^33 rn DOD*D bftn bin rrm no« uoioipi ^*11
flw «m noo m« mix
rnw
y) vide ejus cvmment avium in Pentat»
' &Num. 2,Conf, R. TZechai & alm.
16 4« )o(|«. ■ Smi 'pr frmn D -o m« niiy
)"\w TO3 oyfrsr miy onö«
rww P'nro^ idtw -ry -kw nn? p
K'Djn StfpilT h* e. S>j7?0 fuerüntin fcngulis vex iIiis. Dixerunt antiqui, /«*
Jije in vexillo Rubenisformam hominis,
ex vocab. flD Gen. 49: 5. robons,
collato cum fignificatione vocis Duda-
im. Gen. 30: 14. qua? robur ad*
dere credebantur ad concipien- dam. In vexillo Judje formam Leo¬
nis; quia illum leoni compar averaS
Jacobus Gen. 49: 9. In vexillo E- pbraimi imaginem bovis, ex verb'ts;
pHmogenitus bovis ejus decor erit
ei. Denc. 33:17. In vexillo Dauis figur am aquiU, quibus fimiles Chm-
b im, quos vidit Ezechiel Propbeta,
Variant nihilominys de bis imagi*
nibtts Rabbini. Chaldaea Para-
phrafis, quce Jonathani Uzielidi
adfcribitur , Rubeni dat formatfb hinnuli , dicens , pingendaiu
fuiife imaginem juvenci , ied Mo¬
len eam immutaffe ^ quo tolleretur
occafio*
4M) o (l&* 17 occafio ulterius cogitandi de vitu- lo, Rabbot Bemidbar & ßechai Dudaim heic adponunt. In vexillo
Ephraimi pi&am fuifle formam pu- eri, tradit Chald^eus: in Danisvo*
ro fpeciem ferpentis vel afpidis,con- fentientijbus etiam Rabbot & Bechai.
Atfufpicanrur nonulli, Danem .quod
ceraften pingi recufaret, aqudam
pro ferpente repofuiflb z). In The-
oria infignium Spenen, aquila, co- lubrum unguibus complexa, Dani*
tis adpingituf. Quo refert Mafeni-
us a), illud JofepLi teftimonium b};
qui literarum meminit olim ab Aijp Lacedaemoniorum rege obfignata-
rum hac icone: quibus ille adOni-
am, Pontificem Judasorum datis,
amicum fe & fanguine junétum-.
profiteretur. Sed hasc omnia, quo tibicine nitantur,fuo ioco demon^
ftrabitur.
B §. VIII.
z) Villalpandus in Ezecb. T 2.
dus tn
cap. 1. Ezecb. a) in jpeculo i mag.
Verität is occult# l. 2 7. b) AntiquiU
12.A 5.^ 407,
IS 49* > O ( g«t-
§. VIII.
De colore vexillorum fi qua?ra-
tur, fic reperimus fententiam Jar-
chii ad Num. 2: 2, mx ta V3V w ID "pnoi jwn nynpn mx pus ital rix tnx ta h. e. uniuscuiusque fjgni ro/or #/<?/» matf, qui erat lapidis (retioji in peftorali: & hoc modo cogno•
Jfceret unusquisque vextllum fuum c).
Fieri namque praeceperat Deus pe&orale judicii quadratum d), in
quo XII gemma? per IV ordines ef-
fentdifpofita?.Earum itidem fingulis
(ingula tribuum nomina infcribe- ;
rentur. Schemata difpofitiotiisva-
ria e Schiite Haggibborim adducit
Cl. Wagenfeilius e) quorum u-
num ex mente Chaskutii & Be- chai, licet non majoris, quam re- liqua faciendum, tarnen ut 7regieg- yictv hominum videat L. B. adjice-
re non pigrabor.
b) confi Rahhot Bemidbar&RMar*
dochai notas in Chald. Paraphr. h.l d)
Exod. 28; 16. e)WagenfSotac.j.Miß»
y9
•^ ) o r S^4- 19
*
np-a
Smaragdus
cm: ^
öST
Adam as
n= (7)2]
Sebulon,
noVriN Ametby/fus
yto2V: -tJ
Gad,
12
TlbW*
JoJpis
jwa
2
msoö
Topazius
3 t fiyOP Simeon,
5
Töö
Sapphirus
y: "D W
JJJafcbar.
2 )2W
Achates
2 :^nsj Naphtali.
11
□n^
Onyx p: eiDV
Jofepb.
i
CHK
Sardius
K: plio Ruhen,
4
Rubtnus ■JM
mim
Juda,
cwb Lyncurius pr-Pip
Dan,
'10 ttnsnn
Turchoßt
WM -WH
Afer.
Reliqua? litern Tö3V npr pltP omait JW ideo ab ipfis adfcnbuntur, ut
äon tantum fena? in finguiis lapillis*
fed etiam omnia alphabeti elemen-
B 2 t&p
2o -m ) o c
ta, immo LXXlI numerOjheic re-
periantur.Toridem quippe, ut qui¬
dam comminifcuntur, tsniÖDn Dttf npmen mirabiliter expofitum &in-
effabile conftabat. Hinc porro vexillum Tuda? opttfn YVD ccerule-
um faciunt Rabboc & Bech*i. Ma- fenius , cum aliis , viride fuifle-»
refortf). Vexillo Rubenis rubrum;
Ephraimi quidam aureum tribu-
unt colorem g) , Vexillum Danis
alii colore Sjphiri b), alii ex albo
& puniceo permixto quidam ni-
gro efTe- volunc k). Paraphraftes
vero Chaldaeus vexillum Judas fu<
iffe tradit ex ferico % colorum, re¬
ferendum lapides qui erant in pe- étorali, aproi j*pwi KplOD h. e.ex- ponente Lightfooto /) , fardium%
topazium & pyropum , adlcriptis ibi
nominibus tribuum , Judae , lila*
fc häris f) Hb. 1>C. 27. g) Segoing. Tre/or Heraldique Art. 1. h)Rabbot Bemid•
bar k) Becbai, l) Oper. Tomv *•
c, 5$.p.226.
I
) o ( II
fcharis , Sebulonis: & in medio hifce verbis: 'm -p;TN lylri rnrr rop fur ge, Jehova, dtjpergantur tni- mici nii, dr fugiant odio kabentes te a
facie tua m). Vexillum Rubenis Chaldcto quoque ex ferico erat 5 colorum , refpondentium 3 lapidi-
bus, rntBH DfrrDDl IJTOIN» Lightf.
chryfoprafo, fapphiro & adamanti : adpolitis nom. Rubenis ,, Simeonis
& Gadis, atque his verbis: ysw in» mm mbx mm fornes Audi, Is¬
rael, Jebova, Deus nofler,Jehova unus eß it). De vexiiloEphrairni fimilia habet Paraphraftes , nifi quod la-
pilli fint *V3Jp
Lightf. cyanus, achates & amethy- ßus , cum infcriptione tribuum E- phraimi, ManafT. &,,Benjamin: ad- ditis; /tJ)l DD^ Dm1?; pVV Etrnbes e-
rat fuper eos interdiu, quartdo profi-
cifcebantur e catfris o). Colores ve- xilli tribus Dan reipondent apud
B Chal-
M/w. 10:35. ») De ut, 6: 4
°) M/w. 10:34.
ai ) o (
Chalda?um lapillis, qui vocantuE.»
^ynib) tfnni — oro Light-
fooro : beryllo thalajfio, Jardio &ja<
Ipidi. Hifce nomina Dan, Naph-
tali & Afer adfcripta erant &
verba: Vai mn'1 naw noan nroai I
-
Qttando quiefcebat illa (area) dSWflf
Mofes ; Revertere, Jehova, ad wy- riadas Ifraelis p). Adhcec, ficut in pe&orali, ita & in fignis militari-
bus refert Chaskuni q) nomina-*
Patriarcharum , upyi pnr orm#
fic quidem difpofita , ut primum
vexilium 3 primishorumnominum
literis , utpote v#, prcefulferit. Se-
cundum fecundis & porro
in reliquis. Quid, quod colligat
nonnemo e Pf; 20: 6. Exod. 17:15«
&c. nomine fåfayfajujuxrp Divino,
vexilla Hehr^orum conlpicua Sc
illuftria fuifler),
§. XI.
p) Num. 10:36. q) recenfente Dru- ßo ad Num. 2: it. Job. Limdio fantt. U*
vit.lib. j. 38» r) v. J. Lund. I. c,
4M ) o C H*. af
§. IX.
Reftantadhucnonnullade map-
pis reliquarum tribuum & infigni-
bus dicenda. Quod vero pra?ftari heicpoteft , illud abunde praeftitit
Nob. Dn. Peringskiöld in opere Ge- nealogico. Forfaffe non ab infti-
tuto alienum faciam , fi quaedam
illinc defumta, & qua? pariter a-
pud alios inveni, quam breviffimis poflim, oculis eruditorum fubje-
cero*
§. X.
Igitur de Simeone fic memo- ratur in Rabbot Bemidbar; Simeon
fculptus erat in Titdah, & illiits vexil-
lum erat viride, habebatque pro jigno depiänm Sichemum *). Inae emblema
♦urbis s), interdum gladii, fagittag
vel hafta? ipfi tribuitur; idque pro- pter audax illud tacinus in Sichemi*
tas perpetratum. Gen. $4*0 Ad-
B 5 dunfc
* Parafcha 2. conf. R. Bechai l c.
,
t) v. Spener. Iheor. infign.p. 1. t) Pe¬
ringskiöld\
14
dunt & alii vafa fi£ilia, forte quod
Gen.& 9:5« Don reddidit Vul- gatus iniquitatis vaja. Porro, No¬
men Levt injcriptum erat gemm# Ba- reket; vexillum ejus erat t er tia parte \)
album, ter tia mgrum, fm/a r«- brum: & in eo depidum erat Urim &
Thummim u). De aliis prascerea no¬
tis Sc ornamentis , quibus paflim infigniuntur Levita?, videat harum
rerum cupidus apud laudatum Pe*
ringskiöldium x) , D. Spenerumy),
Pirke Avot sY^Henr. Haner inDif-
fert. de benecti&ione facerdötalia), I
in ipfo fronciipicio libri, müp Sc alibi. Vexillum IJfafcharis ni- gredine tin&um fuiffe perhibetur,
ubi confpe&ae (olis Sc lunas imagi-
nes; quod hinc oriundi in obfer*
vationibus fiderum Sc (cientia chro-
nologica fuerint exercitatiflimi. Ad-
dunt
u) Rabb. Bemidb. x) p. 66. yjloco
Jttpra citat0 z) recenfente Wagen][in
Sot a p. 967. r) Ibefaur. Theol, Rhi loL )
t,2.p.yz6.
) o ( If
dunt& Iflalchariformam afini c), ut qui, dicente Jacobo, föret afinus o/ßs , cubans inter duas Jarcinas e),
Vexiilum Sebulom albo vel argen-
t teo nituit colore, ceu indicio ar-
i genti ac divitiarum, & depi&nm
habuit navem^), ob illud jacobij
Sebulon ad portum marium habitabitg\
baphtah vexiilum gefierit , cujus
color p1? vino limpido fuerit fimilis; & itafdcryjfiov ibi cervus vel capreolus, quod Patriarch#, cer-
va emijja dicebatur ¥). Tribui Gad
i mappa adfcribitur, cujus pars di-
midia albo , dimidia nigro fuit in-
teéfca colore. Not# gentiliti#funt
ibi copi# militum ;) & forma leo-
nis k)y quarum illa ex verbis Jaco-
^)i/), h#c abenedi&ione Mofis m)
eft defumta. Velum Ajeris luteus
B 5 diftin- c) Perinskiolä. p.m. e) Gen. 49:
14. f)v fupraoit.auä. g) Gen.49:15.
h)Gen. 49- 21. cfr.Rabb. i) v R.Be-
1 chai l. a. dr Rabb. Remid, k) Per ing sk.
P> 107. /) G en.49:19. m)Dent. 33:20.
26 4^§)o(^- diftinpruit coIor^),fpeciem fötfn
lucis olei retulifle, notarR ßechai,
adumbrata ibi arbore Olivas f/), ex vaticinio Jacobi ; de ^4jere pingyis eß panis ejus , idemque dabit delicias
regis: * alioquin& cratere aureo,&
imagine hircifubramulisoleae ftan-
tis , tribus hasc infignitur o). Ve-
xillum Jofephi valde fuifTe nigrum,
narrant Rabbini, effigie duorum-j principurn , Ephrairni & Manaflis,
illud adornante , quia in iEgypto
nati erantambo: in vexillo Epbra- iwi,utdi&urn, formatur imago bo- <
vis, per quem Deut. 33: 17. Jofu-
am, ex tribu Ephrairni oriundum, jntelligunt R. Bemidbar & R.S.Jar-
chi di&o loco. Vexillum tribus Manajje depi&um habet monocero-
tem (eu capram, quod eodem loco
Deut, legi cur; Cornua, unicorms cor¬
nua ejus. Prasterea ob hasc paren«
tis; Ramus crejcens jfofepb Gen. 491
22.
n) Dn% Peringskiöldp, 109. 0) Pe- j rings.cfr.Spener. theor, infign. * Gen,
*9: 20.
) o c *r
22. ramus lauri, viridifolio deco*
rus,ftemma Jofephi exprimit. Ben- denique in vexillo , cujus co-
lor omnibus colorum fpeciebus in
} XII. lapidibus & vexillis tribuum,
occurrentium * fuerit fimilis , lu- pina fub imagine re pra: fe nta t un., de quo di&um \ Benjamin lupus, qui äijcerpet p).
MEMBRUM POSTERIUS.
$. I.
i CUpereft, uc, quae membro prio-
^ ri erant rHata, attentiori nunc examini fubjiciantur. Igitur,fi quid
de materia vexillorum die! affirma- rique queat, adquiefcendum haut
dubie R. S. Jarchii fententiae exi- ftimo , qui unicuique vexillo futffe
affirmat mappam coloratam , qua et
appenfa erat; h. e. adnotante J. Fr.
Breithaupto q) , mantile f. linteum ,
fummo
1 p) Gen, 49:27. conf. diflos ciuB. q)
ad um, 2:2. qui & Jarchii commenta •
rium ver/tone lat/na & notis iliußravit.
j S ) ö (
fummo haftili adfixurr», quod tur-
rois praeferri fölet ; & quod Jud<er,
in Germania degentes , vertunt, ein ^antr mü ettien fettenen £ud).
Quamvis enim prifeis temporibus
imagines ex auro argento aliove_>
metallo conflata? & in perticas e- re&se, militantibus praeferrenturr),
non ideo tamen eorum rejicienda
videtur opinio, qui figna etiam-.
antiquiflima textu ferico velexpan-
no tuiflTe, contenditnt s). Ac no- ftrurn proinde affenfum impetratL»
Georg. Moebius/), qui docet He-
"braeorum vexilla in perticis ve-
"xillaribus non fuiffe invcluta, fed
"per lignum transverfum ita ex*
"plicata , ut infignia femper eÜent
"in cujusvis confpe&u.
§. II.
De origine vexillorum qua? fa-
fabula*
r) Alexander ab Alex. /. 4.c, 2.it.
JM a fen Spec. imag.hb. 3«c. 2 7. s)v. Spe¬
yer. Theor. ins. P. General, pag. 75. 0
Dt flirt♦ deCrucis fupplicio.
) o ( $9
bulantur Juda?i, ifta, fi non rifum
auc indignationem , afTenfum cer-
te nullum & fidem merenturi,.
Nam ita apparuilTe Deum in mon-
te Sinai, ut non tantum infinitas an-
gelorum myriadas,fed vexilla etiam
eorum prope diftinxerint ufurpa- rintque oculis Ifraélitas , diceré-»
haud poterunt tam praepofteri eo¬
rum pofteri, nifi fortaflis praefigni Prophetae, Mofi in os contradicere
fint parati.Planis uticjj& plenisver-
bis afleveratMofes ;0/>, quoloquutus
erat adpopulumDominusjos vocem ver-
borumejus audiviffe;necyprxter vocem, ullam omntno nJIDn imaginem vidi/Je u).
Dicant fcilicet nugacifiimi homi-
num, colloquium de hifce (ignis
tum obttoifle Hebrseis, cum validis buccinas clangoribus quatereturL»
aér? Cum fpiflas craflasque nubes,
non nifi crebras flammas & toni- trua atque fulmina eru&antes, ad-
Gioverentur monci? Nonne ad haec illi
») Deut.4; ii» is.
*m ) o ( H*-
iili vehementer perterriti ac pene concidentes, ab imo montis rece-
debant ? Certe vocem Divinam~»
non ferentes, nedum confpe&um, pofcebant a Mofe, ut cum eo lo- queretur Deus, & is demum ad ipfos referret audita w). Atq; vel
hinc iftas difparebunt nugae , quod apud Mofen , qui omni a verba Nu-
minis fideliflime narravit fcrtphtqui populo x), ad fpecialiora ifta , illo
tempore , defcendifTe non legitur
Deus y) ; fed in tabernaculo tan«
dem con ventus, de vexillis caftro- rumque ftationibus prcecepifle z).
5. III.
Levi quoque ariete alterum-»
corruit figmentum, quo quaterna-
rium archiducum numerum cum fuis vexillis ordinatum fuiffe nu*
ganturad imitationem nempehier-
archiarum cceleftium. Qu^cun- que w) Exod. 20:18.19. x) Exod. 24:
g.4. y) conf. Wagenfeilii Sota c. 7»
Mifcbua 24, z) i/. Mm. 1:1.
) 0 C 3*
que enim de portentofis iltis ac X angelorum choris , de IV archan- gelis eorumque cacervis crepant Judaei Cabbaliftae b), ayfa<pa lunt
vel dfltygatpx pocius; nec pluris facienda, quam pucidiflimusifte-»
foetus , qui fub titulo libri Enochi primis, ab orbe redemto, tempo ribus in lucem prodierit, qui (ane ,
uti putatur c) , nugaciflimi inge-
nii Juda?um agnofcitau&orem.Sed
ifthxc & fimilia fomnia Scholafti-
corum f qui le etiam curnfuoPfeu-
do-Dionyfio d), diribitores ordi-
num angelicorum conftituerunt , fuperiori cathedra? examinanda 6c inter fabulas rejicienda modelte«»
relmquo. Illud tantum obfervafle fufficiat, cum omnia heic fubThe-
ocratia gererentur , placuilTe fum-
mo
b) v.BartoIoccii Bibliotb, Rabb. T. i.
}ag% 2 67. feq. c) v. Notte Jos bc diger i
in Grttca Eufebitp. 405. Camp. Vitringa,
in Apoc. c. 4. d) Bartoloc, T. x ./Mg*
273. feqv.
i*
mo omnium Imperatori, Deo, ex*
ercitum pro quådrilatera figura_i
tabernaculi numeroque tribuum, quadrato fchemate exhiberi, arcg jfic perIV majora vexilla commodii-
fime difponi: porro Mofen, divina au&oricate, partim ad natales tri-
«kbuum> partim ad earum privile-
"gia ex teftamento Jacobi; quin ad
"robur etiam earum , multitudi-
"nem & imbecillitatem , in ordi-
"natione attendifTe e).
$. IV.
Repetendae nuncfequunturima- gines &> paulio attentius perluftran-
dae. Id v. generatim de hifce tri¬
buum infignibus pronunciandum videtur,pleraque eorum ex compa- rationibus erfe defumta. Nec.ta¬
rnen, ubi defunt comparationes e
facris , illfco defunt commenta-i
e cerebro apeilarum. Judam au-
tem «in« 1U catulum lemis apellat
pater e) conf% Leidekker de Rep. Hebt. 14*
!?♦ > .
) o C n pater moriens, cum ob alia, tum
quod reges ex eo forent oriundi, &
penes Quos dfgnitas regia maneret adMeffiam usque, qüi jure ac ti-
) tulo Ionge excellentiori dicitur <?
I Hav o tiv in l>jg (pvÅtjg 'I£% /). In- de vero R. Abraham g) £)avidem_#
refert in fuis infignibus, ac cete-<€
ros deinde reges Juda? geflifle le-<€
onem, 5c annulis fignafTe , qui bus ifta imago fueric imprefTa....«
Atqui tarr.en fyrrbolo leonis L
totius poputi robur adumbratur_/t
Num. 25: 24. 24: 9. H. Synago¬
ga vel totius Jud^orum ccetus.
Ezech, 19? 2. III. Eccleda, Mich 5:
8. IV. Reliquas tribus , ut Dan^
& Gad. Deut. 33? 20, 22. Necde- fan,t, qui Semo tale fignum tribu-
ant, ut cujus tandem progenies
jugum fervitutis Chami pofteris imponeret *). Sed iftiusmodi infi- gnia hereditaria tam Hebrseorurr^
C quam
>
.
f) "Apoc, 5:5. g) Calovio in K L ali~
^sque citatus. v. Segoing. art, i*
?4 o c
quam aliarum gentium, antiquis i-
ftis temporibus, in dubium vocant eruditi eaque fabulis jure mericocg
accenfent h). Toti vero huicgen-
ti , fi quidquam , hieroglyphlcum
däri candelabrum, oftendit Celeb.
Dannhaverus hifce verbis i); Can¬
delabrum non folum templi omniumno- bili/Jimi, [ed tot tus Judaic<e genüs effe
infigne, do c et Imperator Titus, qui in
triumpho de Jud&a capta, candelabrum
invexit ejus gentis infigne , quodnunc
ctiam in antiquo fornice Rom* vi fit ur.
Et ut fuum genus profiterentur Jud&i
apiid exteras gentes , quod etiam fa-
Üum puto apud ipfos dornt, lucernas
habebant lilits injculptas, qualia effifta
erant in aureo templi candelabro,
$. V.
Dum ftatuunt Judaei Dudaim
& man-
h) vid. AäaErud, L ips. An. 1 6qo. p,
451. Wagens. Sota p. 250. J. Sehe ff er»
de antiquis regni Svecia infignibusxap.
5 4« i) Hodofoph. Phanom. 11. p*
72. 107,
•m ) o C *«• ?r
& maftdragöraS efTe easdem , &
ex vimedica, ve] fimilitudine hu¬
mana radicis,voluntRubenem,tan-
quam plantx repertorem, vexil- J lum habuiffe hominis imagine fi-
gnatum, palam ineptiunc. Quam-
quam enim DWn> velut pomum quoddam Eridos inter eruditos pro-
je&um,multas pepereritinnoxias&
eruditas lites, & adhuc forfitanpa- riat; efTe tamen a mandragora lon-
ge diverfam, multis probarunt San%
Bochartus k), Job. Ludolphus /),
n & Heideggerus ni). Et fi maxime concedatur , Rubenem invenifle-»
mandragoras , parum illud ad rem facere , ait Bochartus ^ quum-.
iftas efle äv$?moydfi<p%g, ica ut"
hominis referant formam? bifur-"
catis cruribus, fomnium ßc ex<f eburnea porta: & quum hominis"
nihil habeanc fimile, pr^ter radi"
C 2 cem,
k) Hiervzoic.jp. i. col 773. /) in
\toinment, ad hiß. Mhiopicaml. u c. 9«
fyExcreit. 19. T.2.Hiß.Patrimbarm,
3 G ) o (
cem, quas fa?pe eft bifurcata. Vi¬
deatur , fi lubet, Lexicon Martinii philologicum , qui plurium, etiam
Hebraeorum parum fibi conflanti-
um, fuper hac re collegit fenten-
tias »). Nec vero multum illi pro- ficiunt, qui caput humanum vel
vultum Rubeni tribuurit, ut qui
caput eflet totius domus Ifrae'iti-
cseo); utut enimprimog^nitus R i- ben, jus tarnen Primogenitur,
incefti reus, amifit, idque ifi-»
tribum Jofephi derivatum/>), re-
gnum in tribum Juda?, & facerdoti-
um in Levi q\
§. VI.
De imaginibus & fymbolis E-
phraimi & Gad, cum folidiora,
quibus eorum confirmetur fenten-
tia, n)tn voce Mandragora, o) vid. Pr a-
dus & Viüalpandus l antea cit. p) ti
Varal. 5:1. conf.Gen. 49:3. 4. q v*
Triedlibii obs Bibi. ad Num 2. quafi*
claff. y.Heidegg. Hiß. Patriarch. T.
fett* z.Exerc. 23.
•»* ) ° c i®* M tia, non habeant, huc detorquent
diftum Mofis Deut. 33:17. & vifi*
onem Ezechielis c. 1:10. fed vere- or, nequadretin ipfos tritumillud
Judaorum; rSy pYlT nm
(ju i vult me tit tri , proctd facit te-
fles juos, ProfV6to fignis milirari-
bus ull funt Hebran, menfe Ijar,
circa initium antii 2 ab exitu ex
ffgypto , a quo demum tempore
ad obitum Mofis anni numerantur
38 , cui, cum de Jofepho age- ret, alius orr.nino verborum erat
(copus s). Abhinc deindead asvum
Ez chielis tota circiter IX fecula-j
praeterierunt, qui tarnen in hoc
fuo vaticinio
neque Danis neque-t aliarum tribuum ullam injicit men*
tionem. Brevifer, quum prsttefc
^jtea validiores adferre rationes ne-^
queant fuorum infignium , forices
C 3 dixe-
f)v.Num, 1: i-& Deut. 54:7. cfr>
Lightf Chron.Tempp. 3 2.&40. s) vidi j Commevt. S. Jarchii & Bonfrerti ad
Deut. 33,
n -m) e ($&-
dixeris fuo fe indicio prodere. Notl
parum in his levitatis dc inconftan-
tiae cernas; nam Jofepho quarebo-
vis imaginem tribuunt, quem an-
tea ramo viridi adfimilaverat pa¬
rens? In Danem multo magis qua- drafiTet fymbolum ferpentis, quod
& ipfi adfignant R.Bechai&Chal-
dasus, ex verbis Jacobi; Erit Dan
ut ferpens juxta viant, ut cerafles jux-
ta femitam Gen, 49? 17. Deinde,
(i ex folis Jacobi & Mofis compa- rationibus argumentandum , non judae tantum tribus, fed etiam Dan
& Gad leonis geflifient infigne«
Atque Simeoni & Levi cur diver-
la adduntemblemata , quos tarnen
antea conjunxerat Jacobus, &Si-
4neonem in benedi&ione fua fupre-
ma ne nominat quidem Mofesi
Tandem, dicenteBocharto*),cum
ttec in fcriptura, nec in Jofepho,
nnec in libris de vita Mofis apud
**Philonem, quidquam tale habea-
turj
1) tlieroz.p.i.hi.c. j.
■4W) 0(^*- 59
tur; fed nec in/ univerfo opereu Talmudico, quodquidem fciam."
Supereft, ut, quidquid de fignis
vexillorum apud Hebra?os memo-
ratur, recentiorum inniti Judaso-
orum fabellis ftatuamns.
§. Vill
His demum alii (uecedunt i
exiftimantes, lfraélitas ab /Egyptiis
ut vituli cultum, it a horum w[ignium
morem petiiße u). Eorum nos fen- tentiam adprobare non poflumus, quidpe cum demonftrari vix pofTe credamus, eam facris efte literis congruentem. Nec illud toleraile videtur Moles, vir divino zelofer- ventiflimus, qui (JLoaxotälfetw tan-
topere fuit exofus. Huic fane po- pulo graviter pr^ceperat Deus;
njran bDi rwyn xi
nron -mm nnno Vj?dd
nnno h. e. Non facies tibi
Iculptile , neque ullam fimilitudinem
C 4 eorum
u) Spelmamius Spenero parte i. c,
Uitatus & Pradus in Ezeck
4® ) o (
eorum, qtt£ funt in cceto (uvfim,ne<
que eorum , qu& funt in terra de-
crfum, neque eorum , qu£ in aquis fubter terram #). Hoc mandarum
quam exa$iffia e exfequuros fuille
Judceos ac religiofifTime inrerpre-
tacos, variis exemplis oftendic FL Jofephus: non enim patiebantuii>
Virellium per regionem fuanu
cum fignorum imagimbus exerci-
tum ducere , cau{T ti, éx cetiroig sTni xctTfiov , itsoioo&j siKcvag sig dvTYjv '(Xptew) tysgofJLsvug, 7voÅÅdg sTm et]* j
fidiatg s7tmsi[JLsvoig y ). Eg» (Te etiam
fe fcribit in vita fua Jofephus z),
cum Tiberienfibus, de diruendo pahtio , quod a fe exftru&um He-
rodes Tetrarcha variis animalium pi&uris exornaverat; quum idve-
titum efTet ecrum legibus, Näc
quievere , donec aquilam auream,
quam fuper portam templi collo-
caverat rex, fecuribus abfcidif-
fenf.
x) FxodL 10:4 Deut. 4:16. >) !
fB: £* 7• dntiq, Jud. z) f, 1003,
41
fentß). Quid? au&or eft Philo b),
& Origenes c) in civitare Hebrae-
orum , nnllum neque ftatuarium ,
neque pi&orem, etiam tempore-f Mofis, admiffum fuifle, ut ad
profanum cultum omnis pra>
cluderetur via. Unde tanquaro-»
rem miram adfert Tertullianus, quod Petrus, in transfiguratione"
Chrifti, Mofen & Eliam agnove-"
rit, cum nullam eorum imagi-"
nem unquam vidifTet. Non enim/s inquit, imagines illorum vel fta-u
tuas populus habuiflet & fimilitu "
dines , lege prohibente d). Plures hujus fententi^ fuere, utpoteeno-
ftris Chemnitius fere e) > ex Pon- tifieiis, präster alios, Bonfrerius/)
& Menochiusg);qui etiam addunt,
C 5 compul-
ä) *fo$. de Bell Jud. 1i.f.2i.p 772.
b) de Gigantibus. p. 292. c) contra
Cel[um lib. 4. p. 181.18 2. d) lib. 4 con¬
tra Marcionemc. 22, cit. Bonjr. ad Ex»
od. 20. e) in loc. Theol T. 2. pag. 41,
f) Comment. in Exod. 20. g) de Rep«
Heb. 17. c. 5.
4* ) o (
compuljosfuijje tandem Hebr<eos aVquid
remittere de (uperftitiofa illa legi* ob-
fervatione; nam nummos c<t(aris Ro-
mani effigie Jtgnatos receperint, ut patet ex Marth. 22. licet eorum fielt
human am imaginem non haberentjed
urna figuram cum infcriptione. Ce-
terum noftri non eft inftituti, nec
temporis, qua?ftionem de imagi-
nibus apud Hebraeos lege vetitis, prolixius examinare; cujus vide¬
atur decifio apud Celeb. Calovi-
um b), Joh-Ad.Ofiandrum /), Joh.
Fechtium k). Quidquid auteitu erit, fi Jofephi refpiciantur tefti-
monia, non vidémus , cur figna
Romanorum tantopere formida-
rent Judsei, fi vel prius ufi fuif-
fent, vel tum ipfi uterentur ve- xillis animalia repraefentantibus.
Vanus alioquin & mendax ifte fu- iffetpraBtextus, nec elgwefy fua fe-
fellifient
b) B bl llluHr. ad Exod. 2 o. i) Theol.
Moral c +p.2$8.feq. k) Schediafm.
S. hxercit. ^.pag. 6i$.feq.
•m ) ° ($$b 4*
felliflent facile Romanos. Adha?c fi, invito plane Bocharto l), ob- tinerent nonnulli m) , ut in A£gy-
pto, fub fpecie bovis velApidis cul-
tus fuerit Jofephus, propter inter¬
pretationen! fomnii Pharaonis de
VII pinguioribus carne vaccis, to-
tidemque turpioribus adlpe&u 5c macilentis; non tarnen folida (atis inde deducitur ratio bovem vexil- lo Ephraimi adfignandi. Et fac
eo fuperftitionis venifle iEgyptios,
an propterea , cui fanuin modo (inciput, di&o capite Deuteron, pertendat, ad genium profana? re-
ligionis fermonem luum accomo»
dafle Mofen ? Poftremo, nec reti- cenda eft vanitas illorum, quifri- gidam fufFundunt n), cenfentque«.
alludi ad vexilla Ifraélitarum fw«-
laPialmo 68 i ii. 6c Apoc. 4: 6.
7. Di&um prius na Difip nrm ab
ifthac
t) Hteroz. p.\.l.i.e. 54. v.Ma*
fen. Spec. mag. 13. c. 27, n) Jos. Med.
in Apoc. vid. jkenocb. Rep% Heb. 1.1 .c.4*
44 4M ) o (
ifthac 7rcigsgiAY}vsict vindicabitur, fl confideremus, ibi non ^nrn tnalia tua Icribi, led qn n animal
tuum; quod A. Efra yknpcongrega-
tionem tuamy fmy ccetum tuum f. Ec-
clefiam Rafchius reddiderunt. In
Apocalypfi vero , praeterquanu quod ad rem tantillam , nequeL»
Scriptum memoratam , non re-
fpicitur, jam do&i obfervarunt,
fitum animalium circa thronurru
cum anciqua Levitarum & Ifrae-
litarum ftatione circa tabernacu- lum , neutiquam convenire , fed
fublimius quiddam, & rem majo¬
ris momenti defignare.
5. VIII.
Nihilo funt certiora, qua? de
eoloribus vexillorum ja&itantun;,
immo ut verbo dicamus, folis ni-
tuntur conje&uris. Conje&ura? ta-
iren noftrae (i detur locus, haut,
opinor, errabit, qui vexilla ftatu-
at variis fuifle ac aiverfis pigmen-
Jorum fpeciebus diftinäa,quo fic
omnis
4wn o c 4*
Omnis tolleretur confufio, poffenrqj
finguli proprium vexillum agno- fcere & fequi. Obftat vero, quo minus colores exi&e retulerint«.
}) fpeciem gemmarum , qua? pe&o-
rali eranc infixa?, quod trib^sLe-
vi, qua? quidemfuam habebargem-
rr ä in rationali Pontifi is, reliquis
deinde tribubus noneft annumera-
ta:&Jofepho,cuiunus ibi fuitlapil-
lus, aut duo diverfi , aut Ephrai-
mo & Manafli,ab eo oriundis,unus
idemque figni color hoc modotri-
bueretur. Quo tandem ordineno-
mina tribuum vere fuerint in pe- öorali fcripta, inter do&os con-
venire non potuit; alii aetatesPa*
triarcharum, alii alias attendunt-j
rationes ; unde magis de coloreL*
< vexillorum diffentitur. Fruftra^«
demum de natura & re&a inter-
pretatione lapillorum confuluntur kabbini? fiquidem accuratam eo-<
i0rum notitiam fua? genti deefle,pa-
km & ingenue fatetur A, £ira^ %
1*
4 ) o (
ersten nvnV 'vraa TH wV ra rr?ap b pK "o uuno DOJin pwn "3 n^y ^TDD^* Nulla nobis ett certa ra¬
tio interpretandi lapides pettoralis\quo•
»/0/w excellentijßmus vir (Saadia)
vertit pro lubitu, »f qui nullam ha-
buerit traäitionem, cpwjiieretur o). Ita
■j&j, cui nomen judaefit infculptum,
nofter rubinum appellat, Jofephus avfyoLM earbunculum, alii fmarag- dum, unde fufpicantur viride fuif-
fe vexillum Judae. At R. D. Kimchi ait gemmam efle coloris nigri. Sic
T£D j quem lapillum Iffafchari tri- buunt, aliis eft colore aereo, aliis rubro, quibusdam candido. Kirn- chio, vero adamas. Eftqjj de colo¬
re gemmarum , fignificatione ac
nominibus tanta apud omnes in*
terpretes, cum alios , tum ipfos Hebraeos, difcrepantia (ententia-
rum, ut nemo fere quidquam heic
certi ftatuere queat ac definire De literis quoque, in fignis militari*
bus
a) ad Exod. 2 $•
(S$|. 47
bus, (ive quasex nominibuspatri-
1 archarum defumtas efle volunt, five aliunde , cum altum (it in fcriptu-
ra (ilenfium, fuas Judaeis conje&u-
ras & operatn rriodefte fedulam re-
* linquimus. Et licet a Grammati-
cis n« & nrniK pro literis ufurpen-
tur, tanquam (ignis externis Öc vi-
(ibilibus vocis proferendi notis jä¬
rnen in codice facro eam (ignificati-
onem nunquam obtinent. Priterea paraphrafi Chaldaici haud multum
, de literis credimus, quum illa non fit genuinus Jonatha?foetus,qui cir¬
ca tempora Chrifti floruit, & in_»
prophetas (uum confcripfit Tar-
gum. Si quam vero ille in penta-
teuchum reliquerit paraphrafin-.,
eam jam pridem periifTe, adeoque
hane ei falfo tribui , pro-
i bant eruditi p).
p) v. Leusden. Jonam llluttr. p 2% .v*
Job. Chr. IVolfiiBibliotb. Hebr. &c,
S. Dy G.
Sitt
@iit S$mo$<x VOåw jr>m Candidaten HYDREN,
•föXtrofnö aflav flrt'D / ocbfiriben blobigt föreé/
SxlfiJ $låv jlangar runbt omfr;ng ut » belaS fler'
om fler'/
fftar buller / FnaF od) braf å ömfe ftbor l)öre$/
Öd) folfet tufenb'talS t fordrats huggas ne'r;
3f föbant rif o cl) rifp man Itt'lig tot fe fot v
Öm ejförSftotantptji od> roore, ÜJar Mofes (Buba s fetgb mot £ebnar fMc prfja/
Xå gaf Ifraéls tl)t l;dg« ordres uf:
Leviten |4t gd ndrmft min jpelgetom ocfj Ä9 tya /
0en lagret alt omfring/ met flyter tolf/
beflut
^toar unter fttt 25aner i ortan motigt ftrita/
3 ortan gd odj fld / od) fegcr fd förfnbcu
•par om fjur' fanno lift en bei Rabbiner brömma;
€9?en flfriftpa Itfmål mer / an fanning tdla Fan/
$an bdfi/ min £Bärba Söan / Xitt Idrba aftpd tömma /
c
©om nrffar/ fjmb förnufft/ meb@frtfffen/forer an#
Rättrogen nid nu tro : att £imla 3iibbar<orien
£>d) dnglar förfi &a' bracht oj? $atto: neb p<S jorbett#
3ag tror / fom anbre tro,* bet förra til förtiga/
Sitt / (om t £Oran3 3lamn Sureft baneret opp/
fSrimobtgt toägaf fram blattb fioetf od) möba (liga/
.
