De jure majestatis aggratiandi meditationes, quas, venia consult. facult. jurid. Upsal. præside Jacob. Edv. Boëthio ... pro gradu juridico p. p. Udalricus Lindgren. Judex territorialis vic. Ostrogothus In audit. Gust. die VIII Junii MDCCCXXVII. H. a. m. s

r

DE _{JURE MAJESTATIS AGGRATIANDI}

MEDITATIONES,

QUAS,

VENIA CONSULT. FACULT. JURID. UPSAL.

PRiE SID E

JACOB. _{EDV. BOETHIO}

PHIL. ET _J. U. DOCT. JUR. PATR» ET ROM. PROF» REG. ET ORD.

PRO GRADU JURIDICO

I » .

3*. P.

UDALRICUS LINDGREN.

Judex Territorialis Vic.

Oslrogolhus

IN AUDIT. GüST. DIE VIII JUNII MDCCCXXVII.

H. A. M. S. _V

P. L

U P s A L I _iE,

IN SACRAM RE Gl AM _MAJESTATEM

MAXIME FIDEI _V1R0, SUMMI _{GOTHORUM DICASTERII}

PRiESIDI,

REGII ORDINIS DE STELLA POLARI EQUITI,

PERILLUSTRI AC _{GENEROSISSIMO LIBERO BARONI}

DOMINO

Maecenati _Summo,

Integerrimo _{Legum Interpreti}

et

Custodi _{Yigilantissimo}

Has _{pagellas, venerabundi animi}

tesseras, sacras

Toluit, dehuit TJDALRICUS LINDGREN.

DE _{JURE MAJESTATIS AGGRATIANDI}

MEDITATIONES.

Diu

et vehementer inter _{Juris-Consultosde}

aggratiatio-ne _{disputatum. Quam}

quum alii, nimis extra limites

vagi, tamquam _{apicem diadematis Regii fere adorarunt,} alii huic _{ipsi, dum eam e quavis melius ordinata civi*} täte exsulem voluerint, almaui suam _{vim, gravitatem,}

majestatem, impiis, fere dixerim, manibus detraxere.

Est vero modus in _{rebus, ultra citraque quem rectum}

nequit consistere. Alter scilicet _{isque posterior rei} nostrae _{conspectus involvit, aggratiationem revera nil} aliud _{esse, nisi arbitrariam singuli cujusdanu voluntatem,} qua, quouiam exlex est, bono _publico omni et justitiae prsecipue male consulitur: eam minis _{legum vim} suam

absterrendi _{eripere, genio summi Judicia forsan leviori}

et _{partibus optimatum nimis indulgere}

eamque, ut

ver-bo dicam, omni omnino _{justifciae inimicam esse,}

quippe

qua lex, omnia inter omnes _{aequatura, si non penitus}

tollitur, saltim debilitatur et minaci sua vi et benefica.

Alter contra _{rei, de qua jam mentio fieret,}

conspe¬

ctus eo _cernitur,

Ju-2

dicio, quocumque diverso in diversis regiminum formis nomine _salutetur, scenam excurrendi debito

amplio-rero, _{qua facile fieri potest, ut justitia ideoque publica}

salus in _{periculum inducatur, pandit. Erit vero, ut}

mea _{opinio fert, aliquid in medio positum,}

quo ambo hi _{aggratiationis conspectus in unum coeunt; quo} neque legi constitutae suus _{implacabilis rigor,} neque gratiae sua majestas divina desit. Materiem autem talem et _{tantam, quum post exigui temporis ab aliis}

negotiis refectas vires meditari coepissem, non id fuit consilium, quo novae aliquid lucis rei, a celeberrimis viris _{praeclare disputatae affunderem, vestigia tanta} tantummodo _{sequi velim, cujusvis lecturi de pagellis} hisce benevolum _{Judicium etiam atque etiam}

expo-scens.

Nullam umquam fuisse nec fore in terris Iegisla-tionem omnibus numeris et partibus absolutarxi, inter omnes certe convenit. Ne saeculorum quidem aliarum legum super alias coacervatarum cumuiusomnia, quae in _{quibuslibet casibusoccurrere possint, complecteretur.}

Sin vero aliqua lex suo quodque sub titulo cri¬

men contineret, quid quantumque tarnen non

provisum, non praecautum

restaret! Omnibus

hisce,

ut

dicunt, circumstantibus rebus, praevio

judicio

numquana determinandis, hisce infinito

fere

graduum

discrimine

3

variantibus _{rätionibus, quae si despiciantur,}

summum

jus Fit summa injuria, _{scripta lex, mortua littera nullo} pacto süfficit. Poena cuivis _{culpae plane adaequata ex¬} tra _{legem posita est,}

neque raro _{accidit, ut, quod in} hoc vel illo casu _{legitime justum sit, si}

verae _principia

justitiae spectes, non nisi in codice _{juris justitiaenomen} et habeat et mereat. Sin vero _{jam ultimus legum}

fi-nis _{justitia est, quam quidem lex}

non _{semper tribuere}

potest, aliquid in bene constituta _{republica exsistat,}

ne-cesse _{est, quod, quum summam}

legum auctoritatem et sacram _{majestatem servet, sublime illud}

legis scriptae iniquitatem mitigandi vel penitus _{exstinguendi jus} tene-at. _{Quae quidem potestas, si rem}

aequius aestimes, tantum abest ut _{injusta sit vel exlex, ut}

potius legis quasi

complementum sese ofFerat _{veraqueveras iustitiae vox.}

Origine aggratiationrs et necessitate ffca qualiter-cumque deducta, nec subtiliori nec _longiori

argumen-tatione opus est, cui id jus competat, scilicet_reipublicae.

Privatus _{quidamjuris possessor quum civilibus in} nego.

tiis _{jus de suo concedendi habet,}

respublica quoque in casibus criminaiibus vel _{plane vel ex}

parte concedendi, vel _{poense reo infligendae aliam stibstituendi}

jus sibi debi¬ torn _{habeat; Quod jus}

quum a multis haud béne

nomine occurrafc, est

delegandum, atque

qnum

jus

illud, quod in

terris

divinae

imaginem

justitiae

re-fert, in Illius manibus

positum

est,

cui

praecipue

cordi curaeque sit salus

publica,

haec

ipsa

eo

in

minimo saltim _{periculo versetur.}

_Rei

_cujuslibet

ab-usus inter mortales frustra evitatur; ipse vero usus

ab-usu non tollitur. Aliquid per se aequum,

justum,

aequum justumque esse numquam

desinet.

Fuere _{quidam, qui quamvis}

_{aggratiationem}

lubentes

admiserint, eam inferioribus potius foris, quam summo in Civitate _{Judici, praeoptarint.}

_{Omnes scilicet}

_res

sie

dietas mitigantes clarius perspiceret,

asquius

perpende-ret, accuratius

dijudicaret

judex

ille,

qui

omnium

pri¬

mus _{inquirit et} cognoscit.

Neque

_vero,

si

_rem

peni-tius consideres, inferiora fora asuo,in ipsa rei natura po-sito, jure mitigandi exclusa sunt,

id

quod illi

in

legibus

criminalibus saepe obvii gradus poenarum pro

eodem

crimine demonstrant. Optimum vero est, ut

prineipi

in civitate Judici illud

latiori

sumtum sensu

jus,

reser»

vetur, inde quoque

facile

apparet,

quod

in

legibus

cri¬

minalibus _applicandis

_{perniciosissima alias}

_oriretur

diver-sitas; neque vero aliud quoddam

majoris

sit

momenti,

quam ut

unitas

in

legum

applicatione

sibi

semper

A-lia quoque exstitit sententia, secundum quam jus mi-tigationis Legislativ«, nec vero ullo pacto Exsecu-tivas in Civitate _potestatis esset. Legislatio vero

qusedam, quce potius noxium absolvit, quaminnoxium damnat, ut _{principium suum supremum verumque, cui} inniti-tur, fundamentum summum verumque jus publice pro«

fessa est. _{Quod quum legislatio agnoverit, sat fecit}

omniaque, quae in se posita sunt. Inträ aliena regna

alias haud _{impune peregrinatur. Neque enim, ut supra}

memoravimus, lex quaedam, quodcunque perfectionis

fastigium adsecuta fuerit, quoslibet cum circumftantiis suis longe diversissimis obvioscasus _aequissimajustitise

lance _{ponderare possit, hoc enim impossibile est,} ne¬ que faciem prae se ferre potest nimis serenam,

quomi-nus de vi sua _{transgressores absterrendi magis} minus-ve _{amitteret, unde multum detrimenti caperet}

respu-blica et _{legislationis fini repugnatum foret.}

Ex _{quibus forsan patebit, juriaggratiationis, quod,} vera _{justitia salva, in republica bene constituta desi.}

derari _{nequit, per summum in hac republica}

Legis et

interpretem et custodem optime consuli. _Qu« qui-dem _{principi permissa potestas tum modo in irritum} cadat vel _{positive noxia sit,quum nimium mollibuspise} mentis affectibus vel _{vagis arbitriis vel}

_{7t^Q<r^7ioKY^i^}

6

ille _{Princeps laborah Sin vero extra Iimites cordatus} sit, aiiena meliora consilia lubens sectatur, ut plerum-que soiet; si arbitrio indulgere velit, in his onaximi momenti _{casibus, quibus de} vita et de aiiis sum-mis rebus _{agitur, opinio civium ultrix alta vo¬}

ce ei refragabitur, _atque si _quis de _{respectu ad}

personam excipiatur, certe Princeps, qui statu suo quavis civium conditione longe sublimiori, sine ira

et studio agere et debet et potest. Estque ideo prin¬ ceps, quatenus aggratiatur, legibus solutus. Exlex

est, si ita malueris, simul vero summa _{lege adstrictus,}

quippe qui moralitatem in sna indivädualitate constituit et civitatis _{quasi recti bonique sibi consciam mentem}

publico ore eloquitur.

Postqua.m haec de origine aggratiationis, natura, necessitate et _{ipsa, qua optime exerceatur, ratione}

■ ' 4 ,

paucis disseruimus, prseclaras de tanta re illustriom Juris

Consultorum

sententias, quo modo

aggratiatio-nem diviserint et determinarint _{atque quibus in}

casibus _{ipsi focum adscripserint, breviter recenseodo} pro virium rnodulo exponamus.

In tres, _{plurimis auctoribus, abit aggratiatio partes,} abolitionem _{scilicet, aggratiationem stricte sie dictam et}

distin-7

ctio_{*), utpotequae}

_{ipsi rei}

naturseinnitifcur,

siquando

verbis,

re non discrepafc.**) Ita abolitio

generalis ratione

persona¬ ruin s. publica, abol. specialis

ratione

pers. s.

privata;

abo-litio _{gen. rat. obj. Abol. specialis rat.}

_obj

_>

_{Abol. plena}

*) Naar vi, i det foregaaende, have naevnt Benaadning, saa have

vi _{taget samme i den vidtloftige Betydning, hvori samme} ind-befatter enhver Handfing, hvorved Regenten, til Bedste for en

Lovens Overtraeder, gjorUndtagelsefra Straffeloven; Dette vaere

nu enten ved at ophaeve al Undersogelse og Paatale af den be-gaaede Overtrsedelse (abolitio, der, naar dengives til Fordeelfor en heel Masse, kaldes Amnesti) eller ved aldeles at fritage den

Paagjeldende for den tilkjendte

Straf

(aggratiatio stricte sie

di-cta) eller endelig blot ved at forvandle denne

Straf

til en i Art

eller Grad mildere (mitigatio ex capite gratiae). De tvende for-ste Arter ere de, der meest svsekke Straffelovenes Anseelse. De

vilde derfor, i en velordnet Star,, vsere meget sjseldne. Eunomiar

ellerSamling afAfhandl, henhörende til Morafphilosophienetc. etc.

af Doctor Juris AndersSandoe Oersted. Anden Deel Kjöbenhavn

/ _i8i7» Pag.

4*4-**)■ GeschiehtdieseBegnadigungvor vollendeterrichterlicher Untersu¬

chung oder richterlicher Erkenntnisse, soheisstsieAbolition;wenn aber nachvollendeter richterlicher Untersuchung und gesprochenen

Urtheil, Begnadigung imengernSinn,die sichentwederdurchAufheb¬ ung aller Strafe (vollständige Begr.) odernur durch

Aufbebung

eines Theils der Strafe (unvollständige Begn. Milderung aus

Gnade) äussert» Feuerbachs Lehrbuch des peinlichen Rechtspag.

61. 62.

Ita ratiocinatur celeberrimus Tittmann: Im gemeinen Leben versteht man darunter (durch Begnadigung) nicht bloss die Er¬

lassung, sondern' auch die Milderung und Verwandlung der zuer¬

kannten Strafe. Handbuch der Strafrechtswissenschaft von C. A. Tittmann. Vierter Theil. Halle *810. pag. 776v

efc minus _plena

_{aggratiationis}

_{indolem et}

modum

ex-actius describunt. Neque vero minus

unanimi

voce,

quos novimus,

lC:ti

in

aggratiatione,

ut

dicunt,

definien-da consentiunt, aggratiationem scilicet actum esse,

quo

Princeps in Civitate

Judex, ita ut

id

Legum

trans-gressori

bonofiat,

exceptionem

de

Lege

Criminali

facit,

ne¬

que alia

forsan

verba

sphseram

hujusce

notionis

melius

compleant.

Qvibus

vero

in

casibus

aggratiatio

locum

teneat, haud aeque inter auctores

convenit.

In

se-quentibus tarnen

hisce

bene et

prudenter

adhibetur:

quum

scilicet

l:o

fr, qui

aliena vi

leesus

fuerit,

sua

antecem

denii culpa, mali sibi

illati

caussam

prcebuiU

Ita,

ut

exemp-lo rem illustremus, haud raro

accidit,

ut

ilie

ipse,

qui

auctor caedis cujusdam fuerit,

vim

sibi

primo

intentarn

tantummodo arcere voluerit.

Quanta

jam

medio in

legis rigore

exsisteret

injuria, nisi

qua

in

civitate

pot-estas, _ipsius

_veri

interpres

juris,

casdem sine vel

ex culpa _{patratam aequa}

justitiae

Iance

ponderaret.

Unde si reatus poence minor sit, necesse quoque ex

principio

aggratiationis, poena

sit

minor

vel penitus

cibolienda.

Saepe

vero caussae occurrunt, quse,

quamvis reatum

poe-nae nondiminuunt, poenam

diminnunt.

Aggratiationis

ideo _{jure princeps}

_Judex

praeclare

utitur

2:do

Quum

9

vero reatus eo uon diminuitur. Seditione orfca, _quae

rem-publicam perturbarit rerumque

fere

everterit

ordinem,

si summa in Civitate _potestas secundum legem

age-ret, de republica forsan actum föret. Iii hoc et ejus,

modi casibus illis, qui ad officium redeunt, novarum capitibus rerum exceptis, pie et prudenter veniam et oblivionem dant Patres _{populorum. Rariu.s, neque}

_id

nisi summa _{urgente necessitate et} infirmion

plerum-que manu remigiuin civitatis tenente,

accidit,

ut,

nul!a

alia clandestina foedera _{detegendi vel dissolvendi} r^ti-onereliqua, venia quasi praevia

conjuratorum prodftori

promissa fuerit. Neque vero quid

de

magna

Civitatis

dignitate, nostra ex sententia, eo

detrahitur,

quum

foederis socialis et primus et ultimus finis ille sit, ut

publicae

saluti

optime

consuiatu4*. 3:tio

Deniqne

aggra-tiationi locus apertus fuit et revera esse debet, quam

quis de

republica

jam optime

meritus

et

in

posterum

virtutibtts

suis ei dem _{reipublicce eximie profuturus, aliquid magis piiniiive} legitime commiserit.

Pilanum,

republica

Romana

adbuc

florente, si antepilano, pugnse ardore inductus, prseces-sisset, etiamsi conspicuum facinus edidisset, implacabilis disciplinae militaris rigor capitis damnabat. Neque ve¬

ro id Semper. Eo vero magis Dux quidam, qui fi.de spectata et praeclare

gestis cives

suos

sibi

devinxerit,

a.tque adhuc amplius

in

medias

mortes pro patria

ruere velit, si temere at benevole jussum sibi datum

quodammodo neglexerit,

absolvatur.

Eo

civitas,quam-vis rarissime, _puicherrime vero, animum, quem gerere

debet, quasi maternum

edit.

B

16

Si verojam _{omnia, quae}denosfcra _re qualitercumque

disseruimus, breviter complecteremur, non possumus non Juri aggratiandi_{magnum neque umquam} in Civitate

legibus constricta desiderandnra locum adscribere.

Scilicet si _{aggratiatione quid de legum constantia et de} ipsarum vi

deterrendi subinde detrahitur, eadem

aggra¬ tiatione multo plus superiori aequitatis legi additur, at-que tum eo melius,

id

quod

interomnesconveniat,

rei-publicae

provisum

erit,

quo

magis

verae

justitise

fuerit consultum.

Quae quidem generalius

disputata

si

ad

legislatio-nem nostram referamus, ilJud in ipsa

aggratiatione,

latissimo sensu sumta , positum elementura,

quod

abo-litionem vocant, non nisi rarissime pristinis

temporibus

locum tenuit, nostris vero locum non facile teneat

).

Neque frequenti sed sapienti more

invaluit

ctggratiatio

stricte sie dicta, frequentiori vero mitigatio ex capite gra-tice; id quod quum ab altera parte suum

legi,

ab altera

suum aequitatidebitum

jus

vindicarit, _ornne

fere punctum

tulisse videtur, Deest veroadhuc alla,

saepissime

agita-ta, de qua multum sane

pendeat,

quaestio:

nimirum,

an legitime reus

jus

possideat

eligendi

aut

poenam,

rigore legis

sibi _{infiigendam, aut}

_mitiorem

_illam,

_quam

aggratiatio

offert?

Qvam quidem

quaestionem

in

posteriori

dissertationis

parte, si fata permiserint,

enödare

conabimur.