J. N. D.
EXERCIT1UM ACADEMICUM»
HISTORIA
CONCIL NiCAENI
leviter exponens, Quod,
Adprobante Ampliff. bacult. Philof,in
llluftri AthenaeoUpfalienfi,
PRAESIDE
Viro Amplijlimo Celeberrimo dom. l aü
rentio
arrhenio,
Häft. Prof. Reg. & Ord.
Facult.Phil.h.t.Dccanofpc&abili»
fublico bonorumexamini modeßeJuhjicit
S:jeK:je M:tis Alumnus
MAGNUS ALMEN,
W-Gothus.
ZnAudit.Gufîjv.Maj, addiem XLDecçmb,
A. MDCCXXI.
horis antemeridiem confvetis. ,
"féHÎ -ÎÔ-Io o o
-Upsali^e, literisWeb.n£Rianî%
P si .-~"i
. ~Å
y-H-vYxAj
6[JJA
/
VIRO
Ahbiliffimo Amplifftmoque ,
dn.
j a c o b o
Ȏuswaai/
Officins apud Jœderenfes VPeft-
mannorum armamentaria? DIRE- CTORI accuratiffirno, Patrono
& Promotori certiflimo,muP
tis nominibus fufpiciendo«
V I
Vnidentia, fide ae Dignt
dn. petro
Officinarum ferrariarum IN Fautori & Benefaäori nunquam non
VIRO
Admodum Reverendo ér Clariffimo»
Dn.
JOH4NNI
®
3
318®/'PASTORI in ©roDfcCfCtp &' adja-
cencibus parœeiis meritiffimo, vigilantiftïmo , Evergetas
plurimum honorando.
R O
täte maxime confpicuo,
SPECTORI accuratiflimo, propenfiffimo,
honorando»
QUam vohis
mi, Clarilîimi,debeo,
SpeâatifT.Vir! Ämpliflx-
gra-tiam, referre non foßum , bénéficia*
rum tarnen memoriam, quoad vixero, fervabograti(Jtma?n. Theßeram acti¬
vitéhitnc qualemcunque ingeniimeifœ-
/0/0materia dignitate& oß
ferentisanimoaflimabilem, Vobis,Pa-
troni & PromotoresOptimism»
facio. Ignofcitelevitati muneris, me*
mores Uhus To'èta:
- Quiquampotuitdat maxima,gra*
tus abunde eil.
Meque ea, quaconfveviftis, hoceß,be>
nignafronteinfoßerumquoque ajj)icite
Âmpliir.Admod.Rever. 5cSpeétatilïl
Nominum Veftrorum
Cuîtûr obfervantïflitntà
MAGNUS ALMEN#
* *****x•*• *,*,* ** *
***** * ,* * * * *
L N. D. S. J. C.
§. t
tfrrl receptus plerisi*
que mos fit, quo in
meliorem rei Cogni¬
tionen!perveniripos- fici circainfcriptiones
paucâ praefari, &mei
officii diixi t de origi-
he vocis Coricilii > fignificåtione> e»
jusque apùd Åu&ores, hiftoricos pa¬
nter ac Criticos , varia acceptiöne,
pauca präemittere.
Quod ejus itäque iwfiohoytctycori-
Cernit i varia eft variorum lententia* cum aiii, & plerumque Scholaftici*
quando ccerum aut cöngreffum ali*
quemi conferendi câùfTà coaéhim) ill»
digitatum volunt, deducantilludàcoo-
fentiendo vel confultando; quod Ju*
A dices
dicesin eo conférant interfe, quo po-
tifîimum fupplicio reum damnari o-
porteat. quam ob caufiam non femper
fcribunt concilium perC. fednon nun-
quam per C quemadmodum Thomas
2. i. Quaeft. 1*8. art. f. ait, Matth. V»
2î. poni Confilium ubi in graeco eft
wyéJçiov. Verum haec fententia riimis
remota eft, cum Confilium à Salio de- dudum, referatnr ad animum , quod
in unam fententiamplurium mentes con-
pliant, & conveniant : telle Fefto vid.?
JBalt* Meifner. Phil. Sobr. part.II.Sed:.
I. quaeft VIII.pag gf. Joh.Gerh.Wos- fius in Lex. Etymol. p. i
Alii Concilium dedudum volunt
a verbo cieo vel cio, quodpraeter no- tionem movendi , ut ciere pugnamj
Liv. I. îi, & II. 47. ciere dolorem, .cruciatus, Cic. II. de fin. c. ip. Divi¬
dend» not. Woftio Lex. Etym. p. *J4«
etiam vocandi, nominandi, ilamandi,jVim habet, &in compofitione convocandh Virgil, Aineid. Üb. III. 67.
- - - - -
animamque fepulcro
Condimus>t!> magnafupremumvoceciemtis•
Sic Tacit. III.Hift,PrincipesAudores-
gue belli ciebat. Sic concire Comp.
sndc%
wnde/Conciliumreåius>quam àgrae-
co Kcthiûû, Corvinodeducitur, Lex. La-
tino p. m. 15*0. Conf. Chrift. Cellar.
Lex. Ifidor. Virg. lib. IV, c. 16. Feft.
de fignif. verbor.
Aliis placet à Ciliis oculorum, ut Kidoro lib. 6. c. id. Cui concilium
eft quafi confenfus, quem conjunfta &
concordantia oculorum cillafignifitant. Et
haec notatio proba vid. Meifn. Phil. S,
parte II.vp, 86. Woffio autem non fa-
tisconveniens.
Jof. Scaliger inColleéL Concilium
\ à Ciliis vel potins Ciliciis, quaegrae-
i ce xiXixfict,y veftimenta tu, sk tçikûùvcvv- Varroni lib. y. de il. eft à
Conciiiando , fullonum verbo, quod
COgere fignificat. Veflimentum enim,
înquitj apudfullonem dum cogitur , con¬
cilieridicitur. ad quem locum Taub-
mannus in Plaut. p.a*7. id. ult. citante
D. Meifnero. Duo olimfullonum officia
erant,* veftem eluere & cogéré , unum ; Alterumy eandem creta candefaccre, Il-
lud conciliari dicebant , (S ipfam aftioncm^
quod multo pedum infultu fieret , conci-
littm. Et h<ec etymologia dicente Meis-
neroj naturam rei commode jatis exprt-
A i mit,
4
mit. Eß c Htm concilium nihilaliud, quam
foaltio vel multorum congregatio, in u- num coatta. Phil,Sob.p. i, p. g<L
Ad häncmultipliceriiConcilii de- rivationem§ eorum fententiam> tam-
quam convenientiflimarh huic nego-
tio , addimus * quibusi Concilium eft
ab ahtiqüöLatihofüm^/rfW<7 five con- calandoi i.c. convocando> ut dicatur
concilium quafi concalium a rad. Haeb.
vel Chald. bp aut S~>p uride grae-
cum Kcthscd)8c Torte Sveficum noftrurri falla, vide Joh.Gerhard.Wofliüm Lerf»
Etym. p. Chrift. Beckm. Manud.
adlingv. Lat. p. 311. Chrift. Cellariurrt
& alios. Unde Servi apud Rom. Ca- Jatorcs dicebantur , quia femper vo-
cari poterant ob neceflitatem fervitu- tis. Cellârius 1. c. ex
Pompejo,
Haecctiamnotatiöfatis conveniens cft 9 remque ipfam maxime exprimit.
Nam Concilium nihil aliud eft quam multitudo, ad confultandum & dijudi- candum de rebus communibus colle- ifta. vid. Meifn. f. c.
§. IL
Qua tftowiitctv vocis» itidertl Varie accipitur* nec «mus cjusdemque uius
1 eft.
; . * eft* Profanisnon raro fignificat remm
quarumlibet copulam five conjunölio-
nem. unde Lucretius:
ßfuippe ubi nulla forent primordia qua
genitall Concilie pofjent arceri tempore iniqtto.
Eib. l.v. iSi* conf. etiam v. s78* Ar- nob.L. adverfusgent.Cicer. lib. i. ofF.
c. 16. Cornel Gall. Eleg. i. Plaut. T, a&. t.fe.2. v.104. Juft. lib.VN.c.VI. $•
10. vide &Lexicographos paffim. Sic Çoncilii vox apud Latinos^ primum_>
nundinas, pofteavero conventum no- tare cœpit: quia o&o quidem diebus
in agris. ruftici opus facerent, nono autem die , ad mercatum legesque ac*
cipicndas convocati Romam venirent.
conf. Mac, lib. i,Satur»c. &D, Re- çhenb, Append. trip- p.
A Concilium, eft etiam verbum Conciliare,id eft.: amicum reddere, a*
nimisqueconjungere, vid.WolIïum. nec
nonemere,acquirere. undeEpid.III.IV.
Conctliavifti male, pro emißi. Terent,Eu¬
nuch. IV. IV. fugitive) prodi, male con¬
ciliâte. ubi Donatus:opportuneadolefcens hic exprobratmuniesmagno em tum* Malè%
magnoßgmßfatx ut Plaut, in Amphit.
f A } Mnt
6
Uac mox filta eß exercendo conduBô
male.
"Ergoy male conciliatey magno erntefigni- ficaty nam omni* conventioyconcthafio no- minatur. conf. Min-Ellium ad eundem Terent. locum,
Quemadmodum Conciliare v ita Jnconciliare dicicur. Sic inconcilrare, pro inimicare. Plaut. Bach. III. IV« de-
eigene y accufare y in concilium vocare*
Quae tarnen pofteriora non probat
WofliUS, turncjuod interpretationoßrayin- quity fimplicior fity utpote magisproprie-
täte vocis fubnixay tum quodlocis addu-
ftis magis fit accommodatior» A Conci-
liatum eft conciliabuluni
DifFert aucem Concilium à Comi*
tiis y quae non aliud erant apud Ro¬
manos, quam Populi Univerfi Con-
ventus,ferendorum fufFragiorumcaus-
fa: Concilium autem partis tantum->.
vid. Agell. üb. XV4 c. 27.
DifFerentiam non minus agnofci-
mus> Concilii Politici & Ecclefiaftici>
cum illius obje&um fiftat Cortftitutio-
nem & Confervationem Reipublicae
Politicae : hujus autem Do&rinae &
iTioriim Ecclefiafticorum. vid.Wandal#
www:Sm. verb.pag. 3(54,
Nobis
Nobis itaqiie cum de hoc pofte-
riori quaeftio fit, fumitùr vox Cotlci- Iii/ in reftri&iori fuo fignificatu, ut
nötet/folennem congregationem Do-
ftorifm aliorumque * Delcgatortirrij
Ecclefiae, ob controvérfias, inEccle- fia ortas, ex verboDei componendas, publica audloritate inftitutam. conf.
Hollaz. Exam. Theol. part. IV. cap. i;
p. 847. Rechen, append. p. 174. §. 1.
§. III. ^
Synonyma Çoncilii habentur, Sy- nodus, Conventus Solennis, congres»
fus pluriunù publica au&oritate dele¬
gatorum. Graecis ovvoàoi Sc
Eftque Synodivocabulum, obfervante
D. Rechenbergio > primum quidem in-
troduftum in Conventus Cbriflianorum 9 ex u(u gentili, tempore^ Concilii Nicœni,
quodanteaBarbarorummore, pro cœ-
tu Deorum obtinuifiet. vid. Rechenb.
1. C. Syn0dos etiam Graci dixerune qua*
lescunque ccctiu, ett amEccleßarumfingu-
tarum/Ted magisufitate&origini con- venientius ufurpatur de eo conventu, quem multi diflitisex locis accedentes conftituunt, vid.de;his elegantifilmc^
difputantem in libro pofthurno de Ini-
A 4 perio
%
pçrio. Sufnmarum poteftatumcirca fa^.
cra, Hug. Grotium cap. VII. §. i. de~»
£ynod. pag, 179.
DifFertergoSynodus à Senatu, grae*
ce cwtfyiov, Trçîçrfïwnçiov, ysçxcria,, quia Senatbs, Collegium certo & definito
numéro perfonarum conftans eft, una in urbe jocove commorantium: atSy-
nodus cojlegium non eft, nifi gene- ralilïïme di&urn, neque d'ebnitas nu¬
méro perfonas fupponit. conf. Jaud.
piodo Grotium I. c,
Conciliorurn a|ia ÇenerjlU funtfi-
V£ UviverfaliA, allaParticptlarii Grae- cis hacc'Zvvojot[x,eg/Kcùy illa oiKH[x,tvi}cd\
dicebantur ab çigxutyjj , quod habet
praeter reftri&ivam fignifîcarionem',
qua opponitnr 7^ étfw Xenqphontj
Paed. 4. conf. Homér. il. Etiamj
ablolqtam notationem, qua fignificat
orbemterrarum. vid«Ariftot.deMun¬
do, Apulejum, Démoli,pro Çor.Aîfchi-
nem contra Ctefiph. Quin enam oV
xvftwq dicitur; xdr de Solo Im-
jperio^ Romano , Herod. T^dioig iucxpéi/tj. Sic Lucae II. 1. egyÀfhaoyv*
Tmçcc Kaîouçiç Àvyxçif, a7rt}Ç*Qe(r *
/ ma»»,
Zrvoup liv oiHxpîvw. hine adjed. çutapivn Ko;, ad orbem terrarum pejtinens> ut
jiqxpwKy ovvoiïoç. Damafc. pag, $7. de_>
Concilio Chaiced. fie etiam Socrat.
lib. 1. H. Eçclef. c. y, Nicaenum Con- cilium vocat.
Qicuntur autem Concilia , Oecu*
nienica, non katu, nxvTtt, & abfolute,
cjyafi quae omnes & fingulas, totius
orbis Çhrîftianae, Eccleîias particula-
res, feu fideles, vei faltem , fingula-
rum Ecclefiarum particularium Epifco-
pos & Delegatos, ambitq fuo, adu i*
pfeu çornplexa funt. Nunquam enim
in toto terrarum orbe, cjusmodi Con- çilium exftitit, nec verifimile eft, fu¬
turum, Sed wvzçmkùjç, feu katu 71 &
- refpecliyeaàNationAiia, ea ipfa dicun¬
turOecumenica, quae ex pîurimarum
orbis Çhrîftianae partium Epifcopis &
Delegatis, mandante, cogente & ho-
norifice adhortame, fumma Impera- toria , non Papali Romana, Audori-
tate, conftatafunt, idque praeter or-
dinem, & eo potiffimum temporo,
tibi contentiones aut haereiis inEcclè-
(ia ita increbuit, ut, qttafi lues peri- çulofilfima, corruptis jam aliis lecis in»
A f fedisque
ïo
fe&isque," orbis adeo^maximam par-
tem, nifimature obviam eatur, aduret.
Quorum de Fide Décréta, fubfequen-
ti> aDo&oribus & auditoribus Ortho- doxis fingularum Ecclefiarum confen- fu ratihabita, fufeepta, confirmata & in
auftoritate habitafuerunt.Taliafemper xctf hfyxyvy Se propter celebritatenu
fuam , priora IV Concilia, Nicaenum,
Conftantinopolttanum, Ephefinum Si Chalcedonenfe, ab hiftoricis crédita^
fuerunt: conf. D.D. Hiilfem. Breviar.
Theol, p. m. $o6. item D. M. David.
HoIIazii Exam. Theol. part. IV.cap.ii
p.m.8f vid.Rechen, append.p. 28f♦
Soient & eaOecumenica nonnullis di- ci,quae Augufti, Domini wje
exomnibusprovineiisjurisdiftioni fua:
fubjeélis, convocarunt, utcunque de-
mum oriens ab occidente divifus fue- rit, & aliud imperium hic effet, &
aliud ibi ut Conftantinopolitanum
II, Se III. & Ephefinum II. vid. Mi-
crael p. 58?.
Tandem Se mos quibusdam obti-
nuit, ea Concilia univerfalia dicero, quae Confenfu Regum & Principum >
ex fis tantumlocis, quae Papae Roma-
rnano
11 mano obfequium debent a convocan-
tur: quamquam raro in illis contro-
verfiae fideitradlenturj ut quinqueLa-
teranenfia 5 duo Lugdunenfia, Con-
ftantienfe illud &c. Quo vero jurO
quaveinjuria omnibus facilepatet. po-
tius enim dicenda Conciliabula, & ad univerfalia minime referenda. vid.Re-
chenb. 1. c. & b. m. ReverendifT- Ar-
chiepifc. D D. Benzel. H. E.
V.
Particuîaria Concilia ea volumus, quae ex aliqua tantum orbis parte, aut expreffo Principis mandato 5 aut taci-
to , feu praefnmto & in Metropolitas
&Epifcopos denvato,ordinarieautex- traordinarie, requirente hoc necefïî-
täte, vel cauflfa aliqua gravioris mo¬
ment! , feu ipfa mores civium con¬
cernât , feu Do&rinam , coguntur»
-Haec îterum nm funt unius generis.
Quaedam enim Nationalia, quae et- jam Äct7za x^vkuç five kcitx ti Genera-
lia funt, reipedu hujus vel illius Re- gui. Quaedam Provincialia appella¬
mus. conf. Rechenb. 1.c.& Htm.Synt.
loco de Conciliis.
§. VI.
'j ' :
s. VI.
Numerus ConciliorumOecumenico-
rum, à plerisque feptenarius habetur,
quorum tarnenIV. illa priora, propter celebritatem fuatn, indubie ita dicun-
tur. Horum primo omnium loco Ni*
caenum eft , celebratum Nicaeae Bi-
thyniae anno Chrifti çccxxv.cogente illud, &prae(idium Politicum tenente Conftantino Magno, idque contra A-
rium, negantem o/Mnaia» Filij Dei.
II. Conftantinopolitanum I. An-
no ?8t» ut vqlgo creditur, & Theo-
dofîo Magno Imperaç. çonvocatutru, contra Macedonium fiaerefïarcham, Spiritum Sandum Creaturam alleren-,
tern. vid. Micrael. p. jg6.
III. Ephefinium I. plurium quam
ce. Epifcoporum, anno ccccxxxi, vel
ut aliis placet xl. vel xliv. poft Con- ftantinopolit. fub Theodofio II.& Va- lentiniano,contra Neftorium, Antio-
chen, primo Praesbyterum, fed Con- (hntinopol. deinde Pontificem, cujus periculofa fententia fait, Mariam non
poflTevhoWxavfed %çiçvtokovâici. vid. Mi- çrael. I.e. Rechenb. app. p. 288.
IV. Chalcedonenfe,anno cccclt.
a Mar-
ä Martiano Imperatore indicium, ad-
verfus Eutychem , qui haerefinde dua-
bus in Chrifto naturis/poft unionem,
non fecundum fcripturas, diftintftis, fed
confufiSjfparfit.c^oAo^«inquiebat,g'x dt/a tyvirëtoV revkvçiovtt^o TÎjçfvc^creu^
jiiff de 7i]v svacnv t pictv Qucnv opoÅoyv, vid. Rechenb. append. p. igo.
V. Contiliurn (üt à quibüsdatru
humèratur) Öecumeniclim $ Conftan- tinopolitanum hoc nomine II. anno.
DLlii. al lis DCLx. vid. Micraél. p. $p?.
Rechenb. append. p. zpi. à Ci.xV Epi«*
Icopis frequentatum« In hoc difputa-
tum fuit de Chrifti corpore-, dartinata fentencià Aphtharrofitarum : & com-
pröbataauttoritas ChalcedonénfisCon»
cilii, de quo ädhuc in aliquibus ämbi-
gue loquebantur. convocavithoc Ju- fiinianus X. Imperator.
VI. Conftantinopolitanum III. art- fto tôctxxx à Conftantino Pogonato, indi&um, à ccxxcix Epifc* in Palatio
Caefaris Trullo habitum , contra Mo»
notheletas» qui duas quidem in Chri¬
fto rtaturas, fed (.u&v jiXijajv xct. ivegpétay,
admittebant, reipfa, dehria Eucnychis
& Diofcoridiverfis licet nominibus re-
pccentes. conf.Rechenb. I.c. p. igi.
14
VII. Nicaenum II. anoDCCLxxxvn.
a Conftantino VII. & Irene convoca¬
tion & ab Epifcopis ccl. celebratum,
occafione imaginum in templis pen- dennum, quae vel ipfae , ve! Tub iis
irçoûTOTwmy ex fuperltitiofo vuîgo ado-
rari cœpiftent. De quibus tamen anteA jtn Synode Eliberitan<e conflitutum erat,
neyqnod coliturÖ adoratur,inparietepin-
gatur, poft Conflantini enim tempora ob»
tinuit ujus , ut imagines hifiorita in._•
templis pingerentur. Caeterum obtinuit Synodus haec Nicaenaeumeventum,ut cultus imaginum publicis decretis ite-
rum introduceretur. vid.Micrael.Syn- tagm. Hift.Ecclef. Üb. II. fed. II pag.
39f. D. Rechenb. p. 291. hoc Conci-
lium minus vultdidumOecumenicum.
dicitque Carolum Magn.Imperat.Oc-
cid. oppofita Francofurtana Synodo il-
lud damnaffe, ex quo, inquit, liquet,
cur aâeo magni Synodus illa in EccleflA
feri nonJoleat. vid. Rechenb. I c p.i9i.
Poft VII. hoc, alii odavum ponunt>
Conftantinopohtanum IV. verum aliis
negantibus inter Oecumenica haben-
dum, nos & ficco pede praeterimus.
De omnibus tamen recenfttis , uni-
cum
cum hocce 67nx.^iosug loco addentes :
Quatuor fiilicet illa priora Oecumanica.l>
pro infiqnioribus habendaj aetera non pa¬
ris aubloritatis ejfe5 cum controverßa in
iis äijeeptat£, ne queejus dem cum priori-
Itumomentifuerint> nec tot pietate œque
Ac eruditione tlari viri ea fréquentarint, vid. D. Rechenb. in append. pag. 29$«
§. VII.
Hiftoriam rerum in Conciiio Ni-
caeno geftarum» antequam aggrediar»
inter variantes plerorumq; fententiasj
de tempore convocataeSynodi, pauca
praemittere licebit9 ut ex allatis va-
riorum placitis 5 B. L. quae fibi maxi*
me arrideant, in re definitu ardua,e-
ligat. Circa Epocbamalii ftatuuntalia,
alii alia» Cardo autem controverfiae în hoc maxime Vertitur, quod* cuhl»
tot tantique harum exftirerint rerum feriptores, nullustarnen definitam an- nalium rationem Concihi Decretis ap-
penderit, fatis fe feciife hngulisexifti- mantibus,fi fuo quisquecalculo& prin- cipio fupputandi innixus, annum tra- deret aur imperii Conft. Magni,aut ad#
miniftrationis Confulatus RomaniJ conf. Sagitt. inH.E.T.Il p. 1210. Con-
vocau
\6
vocata itaque fît Synodus Oecumenicå
I. apud Nicaeam Bithyniae urbem, à
Confiant. M» Anno circiter ccc> poft primam ilîâmSynod.Apoftölicam Hie- rofoiymis habitam 3 juxta Ceiebern
Magdeburg. Cent IV? c.p. p. m.617»
J. Camerat. Chron. Syn. N. pag. ^ 1
cclXxxiiï.ChriftiveroNativ.ann.Jux¬
ta Micephofum & Eufeb. cccxx. Ke-
fufre&ionem ejus ccixxxv. Niceph.
Chron. p.m. 38- Baron, an.Ch.cccxxv.
Ännal. Tom. III; p. 105-. Confulibus
Paulino & Juiiano. quam fupputandi
rationém deducit ex Socrat. HifhÈcd.
Üb. I- cap. tji & A&is Concilii Chal-
cedonenus, in quibus ÏSlicaënUm Sym¬
bol. recitatur. Commûnisqué eft haec
féntëntiàorthodoxisfereOmnibus. Mi- cräel.Syntag.H.E.p. 383.Weifm. H,E.
33Ö. Sagitt. Hift.Eccl Goth. Richeriö
Hift. Corte* Gen* & aiiis> quos ömne*
fuo iocö vid. Graeci conferunthane
Synod, irt An.Chr.cccxxxm. vid. Re-
chenb. de Conciliis in append.
Àddé his Socratemt qui hift.eccL
üb? I. cap. 13. refert Concil Nicaen.
incidifte in annum à Regno Alexandri
Macedonis Regis dcxxxv!. die xx, Menfis
17 Menfls Maj) pro quo alii habent xni.
vel xvn. Calendarum Julii, Ted forte
Librariorum incuria, Julii pro Junii,
exarattim eft} InannumImperiiCon-
ftantini Magnia xVn. vel ut Eufeb. xx.
vid. Gent» M. Cent. IV»p. <517. Eufeb.
Vir.Conft. M. lib. III, c» 1 üb.IV» c.
40. & 47.
f. viir.
Convocavit generalem hanc Sy-
nodumReiigiofiiïimusImperator Con-
ftantinus M. anno Imperii fui XX. Eu»
feb. 1,c. Indudhis ad hoc nonmagis in-
fito illo zelo) quo ferebatur> ad ve-
ram Evangelii Dotffrinam non folum propagandam, Ted etiam contra hoftes
& omnes infultus Diaboli , Divina
auxilioipropugnandamjdefendendam*
& vindicandam> quam fvafu Ale¬
xandrini Epifcopi , qui nuper Epi-
ftola mifla , omnia Arii dogmata »
Sc Impios conatus) quibus Eccleiianru
indies truferrime turbaverat, dlligen-
ter Imperatori perfcripferat. Epiphan.
haeref. öp. conf. Weifman. Hift EccI«
N. T. p J20. Acceßit praeterea in*
gens contentio & tumukus ille, vi- äelicec de tempore fefti Pafchatos ce-
B Jebrandi*
'S ' -
lebrandi, exortus, qui Oriéntis par¬
tes pervadebat ? contendentibus a- lns , feltum illud more JudaeorurrL.
celebrandum, aliis Chriftianorum, u-
bique per orbem diffuforum, confve-
tudinem hac in re prorfus imitandatru
cenfentibiis. Eufeb. Vir» Cond. üb. III-
c. f. p. 360. Socrat. lib.I. c y. p. 505, Theod- lib. I.e.p. p. rm 21. Sozom.lib.
I. c.jÖ. p. ziji Quin nec Meletianâ
fadio praetereunda, quae non diu an¬
te exorta* jam maxime urèbat, co-
gendique Synodum necciïitatem im- ponebat. Sozom-lib-1. H.Ecclefc. iy.
p. iif. Theod H. Eccl. lib. I. c.p. p^
20. zi. Socr. lijb. i. c* 6. p. fiiyjii*
cap.4.p. 501. Eüs itaque & aliis tem-
peftatibus cum Ecclefia vehementer jadaretur, & nifi mature aliquis fuc-
curreret , graviilîmàrri fadura eilet
ruinams lpfe tenftantinus,non Syhefter Epifiopu* Rem. fui muneris eile, & à né-
mine alio neque fufeipi, neque peragi peile exiftimans? eximiam &peiuliarem
th ram adhibuit, & tam quam Communis
Épije opus à Dto conftituttu . miniflrorum
DeicoegitConcilium, verba funt Eufebfij Et totiEccIefiae pailim per orbem ter-
rarum
rarum, tamqnam municipia quaedam incolenti,controvcrfiae adcognofcen-
dum atque defïm'endum proponeren-
tur; Et in media, ipforumfrequetftia ac
tongreßu adeffe , &una cenftdere non de- dignatus, rerum in deliberationem voca- iarum fefecit participera* Easque resi qua ad Divinampacem fpeftabant, omni¬
busprocuravit. Éufeb. vita Conft, I ib. I»
c. 37, p. 3ii. & lib. III. Vit. Conft. c«
<5. conf. Ruffin. lib. I. c» 1. Socrat. lib.
I. c. 7. Theod. lib.L c. 7. Sozom. Iib.
I. c. i<5; Hifce omnibus tam luculen-
tis teftimoniis > fole meHdiaho clarius eft, Conftantinum ipftim propria au- (ftoritate Conciltum Nicaenum con-
Vocafte. Enim vero Sozomenus 1. c.
cap. lö. exprefte teftatur , diem cer-
tum präéftituifte Epifcopis j ad quem de rebus fidei controverfts, decidere-
tur. 6)u<e cladjula , inquit Richerius>
Hift Concil.General, cap.II. §. 1 i. p.
II. vim atque notionem inditfionis Conci-
■liorum expUcat. Hoc enim (pergitille)ni¬
hilaliudeß> quam diem certum praßituc*
àre & addicere Epifcopis ad agendum: td- que proprium eß Politici Mag'ßratus, tam- -quam auftoritatem habentu ad cogenàuni
B £ refittantss
20
reftitantes. conf. Celcb. Centur. Magd.
Centuria IV. cap. 7. p, 5-34, Hic vero
Papicolae & MonarchiaeÉcclefiafticae
Patroni multum defudant, circum-
quirentes ex omnibus angulis prae- fidia , quibus défendant au&orita-
tem Pontificis Rom. in cogendis
Conciliis Univerfalibus ,inde à pr-imis
N. T. feculis , te&am & illaefam fer-
vatam. In primishoc fa&itarunt, jBa¬
ronius, Bellarminus, Severintis Binitis, d
And. Vallins, Cujuspoftremi fententia»
eft : Solum PontificemR. poße Conciliuml»
Oecumenicumjuridiced) autoritative con- vocare: Et fic inditionem pt oprie adPa*
pampertinere, quippe cujtu eft pracipere:
Executionem vero per modum aufto*
ritatis executivae ad Imperaforem ?
tamquam executoremvoluntatis Papae
& legum Ecclefiafticarum, proximC#
accedere. Cui fententiae ulterius fta- biliendae, attexitexSynod. Texta.gen.
,A<ft. ï8. haec verbat Conftantintu jem*
per Auguftus, &Syb efter laudabtlu, ma*
gnam atque infignem in Nie*a Synodum.j congregabant Haec Tunt ValIii, Lib-
de SummaPoteft. Papae,part.IV.quatft.
i. conf..Sagict, Tom.II. Introd. in H.
z i
E. p. ii. lo. Sed opponic fe Vallio
D, D. Edmund. Richerius Hift. Concil.
Gen, oftendens to congrcgabant in fer-
mone acclamatorio ufurpari & preffc lo- qucndv, indicerenihil aliudejje quamàicm
certum ad agendum prtfcribere: hotque
Sozom. Conftantino, & nuspiam Romano ëpifcopo tribuere. Etcum ulterius obj i—
cit Vallins locum Rurïini lib. I. cap. i.
ubi Conftantinus diciturexSacerdotum tententia , apud urbem Nicaeam con-
gregafte Synodum, docet Richerius>
aliud eflTe ex confilio & fvafione Epi- fcoporum■>aliud ex audoritate eorum>
(quae tum temporis, juxta morem u-
fumque primitivae Ecclefiae, florente adhucïmperioRomano,nulla erat, Ted
in folo Principe Politico, tamquam
gladio armato ad coërcendos répu¬
gnantes, refidebat,) commotum fuifie
Conftantinum » adverfarios autem lu¬
dere in <equtvocatione vocunty atquefen-
tentiam & confenfuntEpifcopi R. perperam pro auttoritate ufurpare, Hift. Concil. U-
niverf* c. 1. p. iz. 15. conf. Socratem
Hift.E. lib.II- c. f. & 15. Sed objicit Bellarminus,contraaudoritatemImpe-
ratoriam in cogendis Synodis, locum
B i iilum