-
Ho%.
D. D:
DISiERTATIO ACADEMICA
DE
CORONIS
VETERUM
ATHLET! C IS,
QVAM
EX CONSENSU AMPL.FACULT. PHILOSOPH.
IN REGIA ACADEMIA UPSALIENSI, ' "
Sub PRAEST Dl O
Villi CELEBERRlMi,
Mag p E T r i EKERMAlN ,
Eloquent. PROFESS. Reg. et Ord.
PUBLICO BONORUM EXAMINI MODESTE SUBMITTIT
stipendiarius piperianus
OLAVUS MEURLING, petri FIL.
ÖSTRO-GOTHUS,
m AUDIT.CAROLIN. MAJ. AD D.VI1I. OCTOB.
ANNI MDCCLXIII.
H. A. M. C.
"
U P S A LÄ JK.
Adrnodum Reverendo ac Clariflirno Candidato
Dn. petro meurling,
Paftori in Krigsdala mericilTimo,
PARENTI OPTIMO.
T/i atqve impulfu ingener ati amoris, vinculo qvafi\ obflriSB
*
parentes, euram natorum > omni fiudio atqve fotiertiay
hoc qvidem^ fub fpe remunerationis decentifßmce y agunt.
Liberi eninZyproveSliorem pofteaqvam attigere c2tatem, qvoad longijjime mens eorum fpatium prceteriti temporis refpicere y
& memoriam beneficiorum ultimum recordari qveunt, anim-
advertunt fa eile fe innumero eorum numer o obruu Idem mihi contingit, Pater Optime, bonitatem, inde ab incunabu- liSy mihi preeßitam, devota recolenti mente. Etenim Tuis au-
Jpiciis, bonäm educationem primumqve cum Mußs habui com¬
mercium
,Tuis fumtibus iterum iterumqve licuit Camenas
repetere Upfalieiifes, Tuis deniqve impenfis, huc usque, bild-
rem traduxi vitam. Qvid vero hifce promeritis refponderet munujculum chartaceum, qvod ego adfer o, fecundus or din c
yfilius Tuu Sy tanqvam vener ationis debitce indicium, nifi animo
convi&us efjem,
,precibus calidiffimis, ad Deum 0. M.
fuß Sy plus cffe&iirumy Tua pro incolumitate? Dignetur it aqve ldem din fofpitem Te fervare, in fni Nominis gloriam y Eccle- ßce Krigsdalenfis commodum , & noßrum, qvorum maxime
interefly gaudium. Vovet, vovebit
PARENTIS INDULGENT1SSIMI
filius obfeqventifllinu?
OLAVUS MEURLING.
I N. fr
§. I
d monumenta tum Graecaj tum
Latina, debito cum fructu,
pervolutanda fpe&abit, opinor,
de veterum Agonibus & vario
Certaminum generc folidior intelligentia, qvippe qvx ex-
plicata fepe difficillimis rebus,
Sacris pariter, ac profanis, multum utiqve lucis
erit fubminiftratura. Etenim habebantur Ludi ifti
tantae neceffitatis & commendationis, ut qvotqvot, cumPoeta liceat heic loqvi, vel optarent mentem fci-
nam in corpore fano #), vcl laudi (ibi ducerent,fupra vulgus altius eminere, vel patriae laboranti, non fblis viribus lagertorumqve beneficio, fcd armatura
ctjam eqvitatus, peditatus, claffiariorum, fuccur-
rere averent, vel aliis, qvae dernum cunqve füerint, praeclariffimi ingenii excellentiis ad immortalitatis
decus viam fibi fternerent, ac munirent, hos fre- qventarint, freqventatos coluerint, cultos hono-
riEcentidimo, qvo fingi excogitarive poffet, ritufint profecuti, & perqvam folenni caeremonia. Multa
dixi ; at nimium, mihi crede, non dixi. Per
Hiftoriarum enitn campos, latifåime patentes,
A cui
r« ( &
eui excurrerc volupc fuerit, cidern , nid I o nego¬
tio , conftabit, in Hellade olim, Olympien y Fythi-
ca, Nemea, Iftbmica y Spedtacula hiitfe ita perce- lebrata, ut nihil fupra. Nos vero in prüfend,
de Cor anis Veterum mhleiici? , favore atqve huma-
nitate B. L. fubnixi, erimus qvam breviffime a-
dturi veftigia fiibreqvendo Alexandri ab Aiexandro
in Genial. Dieb. L. V. c. 8?Caroii Päfcbalii inTradla-
tu de Coronis Lrb. VI.
,Marc. Schmelze! de Co-
ronis autiqvis 8c modernis , Erasm. Schrnidii in Prolegomenis ad Pindarurn, Joh. Gothof. Lakema-
cheri in Antiqvkätibus GnEcorum Sacris, 8c C.hri»
ftiani Brünings in Compendio Antiqvitaturn Grae-
carum, e profanis Sa c ra rum Scc., qvos me, pro
re nata
,confuluiffe hand diffiteor.
a) JuvcnaL. Satyr % X• v. 35^,
§. IL
Non ed,cur natalibus vocabuli, Atbletieiy<\v\^Q.
in utraqve lingva notiffimi, diu immoremur, ori- ginern repetentis ex Graeco xShcs five os
yqvod
certamen hgnificat, qvemadmodum ipfum u8xa Etymon tubens prxtcreo, alibi fatis cnodatum a).
Verbü itaqve indicatum volui Coronis Athlet-icis,
nihil aliud incelligi, nift praemia, inde' «Såw&■/%«-
j&iiw & vmr^tcv didta, ob animi corporisqve robur,
ils diftribnta, qvi fuperiores cvafere in qvinqvc
iflis decertandi modis, pedum manuumqvc celeri-
täte peradlis, unoqve nomine Um-éBhs vel Qvinqver-
tii, h. e. qvinqve artium circulo, incluiis, curfu
nempe, faltu, jatfu, luäa 8c pugilatu, tametfi
huad negavero novas qvasdam, hac eadem in pa-
keftra,
& ) 3 ( »'
laeftra , locum po'ftea obtinuifle, fytzizsT ancrntii, Hippodro?nii€ & c. Exercicia v ero iftsc ludicra , ut
cx inordinato'in ordinem adducerentur, aderant
ccBho&€Tc&{, ctyoovcBércu, zKhocvoöUtxi, praefe£H, modera¬
torns iudicesqve, qvoruro munus in decoro & judo,
per omni* , lan&imnie fervando, utpate a partium
(ttidio alieniffimorum, confifteret, Ipfum Ludorum
finem , ob q vem infticuti, indeab antiqvi (Firnis fuere temporibus, (ub adfpeFfcum vocaturi deprehendimus
exftitifTe qvadripartitum, vel, ut honos Diis& Hc«
roibns haberetur; vel ut populo tum addanti tan- taqve in multitudine, ut Bz&Tqoc, pvglccv^cc avfi7rx^^-
jjxvu, h. e. multis virorum millibus plena, audiant
Luciano b), jucundior redderetur religio , qvippe SpeFfcaeulorum avido; vel ut amicitia inter nacio-
nes Gr^cias varias, & diverfas, qva ftudiorum
& vits genera, adLudos ilios undiqve confluentes»
•firmaretur ar&ius; deniqve, ut occafio non defu-
tura eflet iis, qvi exccllentiores, ab natura fautrice,
dotes poffiderent, has ex umbraculis & otio, non modo inTolem & pulverem ( agnofcis verbaTul-
liana ) , fed in ipfum difcrimen aciemqve produ- ccndi, ac palmam in medio pofitam captandi, ita qvidem, ut ejusmodi exempiis ad smulationem,
iilam in geniorum fortitudinisqve cotem, an alu-
mnam
,accenderentur univerfi & finguli. Nec fucr
ceffu caruit res, cum domi, tum apud exteros: et- enim funt, qvi ex Gra&corum ritibus Olympicis poni- pam triumphalem, apud Romanos, exordia fua
duxifle concendantr>))& totam Athieticam peritiam,
A 2 ade®
» )4( £
adeo qvidem, in uno Olympico Oer tarm ne vi&ores
ut citarentur omnes Crotoniatae, Italia in (inu Ta- rcntino oriundi d) , ne de Sylla dicam., Spe£hcula Olympica Romarn evocante, teile Appiano, qvem- admodum in Africa apud Alexandrinos,in A(ia apad Smyrnseos &Nicse-enfes, Agonem Oiympicum flon>
iffe non erit diffimulandum; Cfr. Scholiafles Thu- cydidis, Pindari, Evftathius & c. Videlicct, in Ludis
his celeberrimis, virtatis omnigens fpecimina ede-
bantur, id qvod miraberis, iine ccrtantium graviore periculo; vis pörro, velocitas, alacritas & dexterri-
ma currentium pugnantiumqve ratio, communiad- plaufu, dilaudabatur; nemo hoftili ibi animo qvid-
qvam fusceperat, cum semulo licet acriorem &per-
tinaciffimam haud fubterfugeret concertacionem.
Dixi, dedir.a qvidem opera, fine graviore periculo :
etjamfi in Dialogo ingeniofo Luciani de Gymnafiis, nuperrime citato, Anacharfis Scytha permulta ob«
jeäaverit Soloni & incommoda & irridenda, ex Agonumilla Graecorum freqventia dimanatura; id
tamen tandem obtinuit, ut Anacharfin fibi gratias
^gentem, Gnecorumqve hifce moribus,utut aScy-
tharum kiftituto abhorrcntibus,non plane inimicum
a fe dimiferit. At inftas Senecam ene audiendum :
„Athletse, inqvit, qvantum plagarum ore, qvantum
„toto corpore cxcipiunt? ferunt tamen omne tor-
„mentum glorias cupiditate: non tantum qvia pn-
„gnant, ifta patiuntur, fed ut pugnent. Exercitatio
„ip.fa tormerrtum ed, evincitqve omnia, qvorum prx-
„miurn corona & palm a, dum tubicen prasdicatio-
m
£ ) J C »
„ni nominis iiientium facit; <r). Idem alibi: Atblotas
»videmus, qvibus virium cura eft, cum fortiffimis
»qvibusqve eonfiigere, & exigere ab his, per qvos
„.certamini pneparantur, ut totis contra ipfos viri¬
bus utantur, csdi fe vexarique patiuntur: et fi non
?,inveniunt (ingulos pares, pluribus (iraul objiciuntur.
„Defcendifti adOlympia: fi nemo prakter te, covonam 5,habes, vi£toriagi non habes. Non gratulortamqvam
„viro forti /). En! Ghium qvendam diflerentem:
TloXXZ 7TfKgc\s(>0iV 'civsil tl/UåCgiCiV, sv oavfa7lloc &£C>Jf4£V0V u779
*rrjf W/Myt)? 07TTU^OCl, Y\ dkiiv [UV Ål] 7tCi(>0L$0$eVTCL i. e. gra- viorem eflepcenam Olympia videre & uri radiis folis,
qvam piftrino addici ff), & tandem Horatium ita confitentem ;
Qvi findet optatam curfu contingere metam%
Multa tulit fecitqve puer, find av it alfit 3
Abfiinuit Vener e vino: qvi Pythia c antat
Tibicen, didicit prins extimuitqve magiptrum.
Occupit extremnm feabies: mihi turpe relinqvi efigi)t
Geterum pro Ludis iftis Gymnicis defendtandis ,
vel mc tacente, refpondeat ipfe, Grxcix & Medicinx
magnum lumen, Galenus: v xeyyvi yvgvocziw
(7Ti^}fivi rvjs ev ttxcti yviuvaa-lois Åwccy.s&s' civ&qwreos etr&iai*
& Puvodloii vyioctveiv, rjv /uvj ttovsvi h. e. Gymnaftica ars eft
fcientia potentiae omniuni cxercitationum: homo enim, qui comedit, minime fanus vivere poteft,
nid laboret. h) Neque alicer fentit Diodor. Siculus:
é tqctcos rys oiyoovias yyfiiaig.os e~1 7i^ls rijv ccv^fiiuv h rots TrohsfAofi i. e. ritus Ludorum ad fortitudinem belli-
cam utilis ed. Paucis ut expediam. Non eft, cre-
didenm, qui pernegaverit, ex Gertaminibus nomi-
A 3 »a-
)*( &
natis, ad pergrande adfurrexifle militiae prsefidium ipfos Graecos, qvo , tamqvam flrmiflima columna,
nituntuf imperia, prasterqvam quod, Tab alma pa- ce, de hello efle cogitandum, & in otio ea difcen-
da , qvae in ncgotio, publice privatimque, erunt cui-
vis profutnra, re£te moneant t-antas rei intelligentes exiflimatorés, qvorum in numero adlegafle fufficiac
Cafltodorum: „Animos fubitoad arma non erigunt,
„niii qvi fe ad ipfa idoneos, pra mi flå exercitatio-
„ne, fa £t i ta runt i). Sic ve! exOratorum eruditisconv niiffiönibus, vel Poetarum, Scenicornmqve prceex- ercfcamentis, non fine pradulci & fvaviffimoMar-
tis Mufarumque confortio, tum itidcm folenniffime adhibitis, utilitates haud exiguas redundafle convin- cimur, adtefknte Paufania in Eliacis, Athenseoin Dipnofophia, Svida aliisqve. Qvo fpe&at ill ad
Ciceronis „Eleus Hippias,cum Olympiam veniflet,
„maxima illa qvinqvennali celebritate Ludorum,
„gloriatus eft, cun£ta paene audiente Gracia, nihil
„efle, qvod nefciret ex artibus, qvibus liberales
„doehdnse atqve ingenuas continerentur, inGeome*
„tria, Mufica, literariwn cognitione & Poetarum,,
„atqve illa , quae de naturis rerum, qvx dc homi-
,,num moribus,qvse de rebus publicis, dicerentur.&J.
Qvam ad rem confirmandam juvabit adferre Vitru-
vium teftem: Mufls & Apollini, in Gracia, Ludi erant
dedicati, & qvemadmodum Athletarum, flc com- munium fcriptoruiri vi&oribus pramia & honores
confticuti. /)
a) Difp. Magiß. Rosbeck dePentathlo apud Gracos, Upfiil.
habit,
$ ) 7 ( <$
\ -
habit.
-A. i~]\$ p. 22. b) Edit. Gravi an. de Gynvrafiis Tom. IL
p. 434 feq. c) Brünings Adpend. de Triumphet Romano,
p. 434. d) DicTmnar. Hiß* Geograph. Poetic. LlöudiL e) E- pijt.-jg. f) Sene c. Providentia c, 2 of 4. jf) TEiian. L. XIT.
C' 18' g) Art. Poetic. v. 4/2 feq. b) L. L de DLcta*
i) Tar i a L. I. epift. 40. k) III. de Oratore c. 32. 1) Prafat*
ad L. TIL de Architektur a.
/5. in
Ceterum in viam, a qva panto defleximas, red- eundo, oblerv-are licet e Ludis ac Certaminibus pmnibus principatum deferendum efic Olympica?
eademqve ra tio ne, Coronas Olympier, qiiia ceteris,
& antiqvitace & dignitaeis pretio, antecellenti. U11-
de recEflime exclama v it Pindarus ai.
*Ovr 'OÅv/uTriq piyxvx i.e. Neqveuilam c ert amen Olympic*
QlgTeqov dvocca.opev. Prjsfhmtins canemus.
Nomen mutuatuf ex Olympia, arbe Eliacx regionis
in Peloponnefo, oppidis Pife & Elidis fere conter*
mina, ad flarnen Alpheum, ubi certamina Deoruni fnaximo, Jo v t Olympio, confecrata, foiennilTime agitabancur. Cooflaere v er o folica eft ad celebrita-
tern Olympicam opinis Graecia, ne exceras nsttiones.
ex iEgypto, Libya, Sicilia,Italia &c. ioqvar, qvarca
qyönbec anno exaäo, in plenilanio ejus menfts, tujas noviluniam proxtme ad folflkium adtivum ac-
cedcret, Hecåtombasonem Athemenfes Hlum dixe»
re, incidebatque in anni tempns ferventiiiim a in, nempe fin em Juni i initiumque julii, Prias, qväntK
Achietis Olympionicis liceret in a re nun defcendere,
moris fiiit, ut no mina fua apad Judices proflceren-
tur, qvemddmodum nec deberent recedere, Certa-
men
\
»" )'s r «
men detre&ajtari, fed, fortiter animofeque femet gerundo,in qveni demum cunqve elefhim cercandi
modum fedulo rncumbere. Sub qvo tempore vir-
tutum continua e(Tet exercitatio apad Stadium de- curfuros, afiin cibo potioneqve mediöcritas, ne qvid agilitati corporis, cui tantopere invigilarent, confer- vsndas, officeret. Sic corani Judicibus prsmia dis- ponebantur in templo Jovis Oiympii, fuper tripode
seneo. Et hoc qvidem more prifco : at poftea fla-
tutas funt Corona fuper menfam, partim ex auro,
partim ex ebore fabrieatam, usq'ue dum, Certamh
ne ad finern perdu£to, judicioque ab iis, quorum id negotii intereffet, fixo & ftabilito, qvi vdeiffent,
per praecones renuntiarentur. Ad materiam vero Coronae Olympicae qvod adtinet-, plexa fuit ex kotIvh jeAaX,. oleaftri (ive agreftis olivas ramis duobus, vel
fccundum alios, ex uno, hane fcilicet ob rationem,
qvod Hercules Idacus,Olympia Certamina,emnium primus, inftituens, oleaftrum ex Hyperboreis in Grasciam invexifle fcribitur. Ad pofticum templi,
vérfus dextram* oleaftrum hunc crevifie, qvem
fortlev y.ocKÅi<rr^(poivcv adpellarunt, ex qvo Hercules co*
ronabatur & reliqvis etiam viftoribus deccrpere,
folenne fuit, eumqve religiofiffime cuftoditum tc- flatur Plinius b), id prsemii fufficiebat vi&oribus,
aurum argentumve haud fitientibus, qvippe non utilitate lucri adlc&is, fed gloria nominis diu per-
petuanda. Re&e Calpurnius Eclog. 2.
-
fat is hoc mer c edis habetur,
Si laudem vittor ^ßfert opprobria vittus.
Ne©
& ) 9 C 30f
Nec fcrupulum uHum dubitationis movebit Corn.
Nep. ica (cribens de Alcibiade: „Id qvod nunqvarn
„antea ofu'venerar. nid Olympias viftoribus, coronis,
„aureis sneisqve vulgo donabatur c): etenim ad
hunc locum fubmonet Ceilarius, ex oleaftro coro- tiam in Olymp io Agohe fuifTe, a t heic comparatio-
nem fieri cum Olympieis, fi Coronas fpe&averis, ma¬
teria m non item; qvemadmodum , pro vocc<eneis-
qve tayiiiisqve Muretus, anthinisqve i. c. e floribus textis, qvibus, honoris cau(Ta, virorum egregiorum capita confperfa fuifle legimus in Dionyfio Hal ica nu,
■fiibftituendum efle volunt alii d). Uno verbo: nos
loqvimnr de coronis ordinariis, qvid extra ordinera contingere potuiffet, adtendunt (ine dubio urgentes,
Coronas etjam alia fronde, ex auro item, confe&as effe, provocando ad ipfum Pindarum, Olympiam
dum v o ca t prir^a ^vTc^efictvoov oc&Xoov j. e. matreiti au¬
ro coronatorum Athletarum c). Ad hsc in memo- riam redit fententia illa Tigranis, Medorum,. fub Rege Xerxe , Prsfecti: TrvSéfxsvos ro äe$Aov Uv qe(pctvov,
XQYifAcZlcCj vrs ciyocv, e/7ré Ts 7i^os 7i elvi&£ ra Je •
TraTra/, M&>QOc\ie , Y.otas st* oev^oes tjyayes' nccyyacy.tvisz
Yifjdoos^ o) 8 7rsfi rov clyoovcc 7rcievvicct, ec/Xd 7csql d^srr4r
i.e. audiens efTe coronam (oleaginam vi£toris01ym- pii) prsmium, filencium tenere non potuit, qvin co*
ram omnibus diceret: paps, Mardoni,inqvos viros
induxifti nos ad pugnandum, qvi non pecuniarum
certamen agitant, fed virtutis ?/) Porro tants apud
Grscos dignationis Coronam Olympicam fuilTe re-
fert Tullius, ut prope maj ds fuerit & gloriofius,
qyam Rpmag triumphaflc g), nec non Olympiorum
B viäo-
JK ) ">-■< &
vföomm, ConfuTacum ilium antiqvum videri immo, legem efTe, qvi tyrannum occiderit, Olyrn- pioram praniium capito, &, qvam völet, fibi rem 4
magidratu depofcito, & magidracus ei concedico Tjt
vocem infuper Laconis cujusdam celebrari, exifti-
mancis ica permagnum haberi, uno die, una e domo prodiifle tres Olympionicas, ut, dum patri & lem*
Dia gorae Rhodio id gratiilabacar, cun£tari illum in
vita diutius, forcun;e obje&um, inucile patavcric k).
Neqve intcrmiférat Yirgiiius, Georgicorum Libr.
III. Aagufto Gefari vovere eqvorum curam, Dudis Gyrnnicis & Eqvedribus Gracil olim defervien- tiumj nam hxc, alia inter, profert:
— —
OlympiaccS mirqtus pramia palmes Paf c it equos ; - -
Si/j ad bella magis (ludium) tnrmasqve feroces•
Ant Alphea rotis pralabi flnmma Pife,
Et jfévis in lue o eurrus agitare volantes:
Primus eqvi lab or efl> ammos atque arma videri
Pedantum
ylituosqve pati, traEluqve gementem Ecrré rot am, £j" ftabulo frenas audire fonantes.
Tum magis atqve magis blartdis gaudere magi fri Laudibus, £7® plaufe! fonitum c er v ieis amare &c./)
Sic tam notLim ed, qvam qvod notiffimum, illad
Corn. Nepotis effatum; magnis in laudibus tota fuic Graecia, Olympias vi&oremcicari ti). UndeHoratius:
Qvis circum pagos £f circum compitapugnax, Magna coronar i contemnat Olympia, cui fp es, Cm fit conditio duleis fine pulvere palmcs ? m)
Idem alibi: $imty qvos curricitlo pulverem Olympicum Collegiffe juvati metaque fervidis
Evitata rotis, palmaque nobilis
■Tar ar um Dominos evebit ad De os. ri) Ea
& > u C $
Eä vero, qvae de Diagora jam ante commemoravi, explicatiushdiusqve ica tradkGelliusoh „tres filios
„adolefcentes habuit, unum pugilem, alterum pan*
^cratiadem, tertium lubtatorem, eosqve omnes vi-
>5clic vincere coronariqve eodem Olympiae die; &
„qvum ibi eum tres adolefcentes amplexi, coronis
„fuis in caput patris pofitis, faviarentur, qvumqve
„populusgratulabundusflores undiqve in eum jacc-
„ret, ibi in dadio, infpeftante populo, in ofculis-
„atqve in manibus diiorum animam,inter illud gau-
„dium, effiavit, Perpetua, inqvam, ut remaneret vi&orum memoria, da tu« non tantum in iuco Jovis ipfis ere£t« funt, verum fingulorum nomina in Gymnafio Olympico perfcripta, non fine admiratio«
ne, le&itabantur. Reftat de proclamatione vi£torum
per praeconem publicum, ut hsec adjunganturr nem->
pe primum nominabatur genus vi£tori«, deinde' pcrfona vi&rix, praeterea pater vi&oris, denique pa-
tria, vel regio, vel civitas. Ad hunc a&urn illudran-
dum faciunt verba Ciceronis:. „verecundiores funt
„praecon.es Ludorum Gymnicorum, qvi, cortice-
jjteris Coronas impofuerint vi&oribus eorumqve no-
„mina magna voce pronuntiarint, cum ipfi ante-
„Ludorum nuffionem corona donentur, alium prae-
„conem adhibent, ne fua voce ipfi fe vi&ores prae-
„dicent.p). Qvid,qvod, obfervante Plinio q), non
tarn vi&ori, qvam vi&oris patriae corona dabatur;
in tanto enim honore füit habitum, fi qva civitas tlv&Mvr/.tiv
>aut Ne/uesvlKvjv aut Ic&jutov/xriv, at vero, longe maximo, fi genuiffec atqve educäffet. Vi¬
ll 2 ftores
Ööres tandem legimusab Agonothetisfplendido efUr
convivio exceptos , magna pompa qvadrigis veQros palmaqve ornatos in pacriam re v ert is fe , exercitui,
belli tempore, praepoiitos, publico fumtu nutrkos,
monetam lignandi jure donatos, afyli privilegro mu- nitos, cetera, ut caceam, gloria monumenta. Ita vero hsc iaudum Virtutisqve infignia defcribic Vitruvius r): nobilibus Athletis, qui Olympia, Pythia, Nemea,
„Ifthmia, viciffent, Graeei eos magnos conftituerunt
„honores, uti non modo in conventu flantes cum pal-
„ma & corona ferantlaudes, fed etiam,cumrevertan-
vtur in fuas civicates cum vi&oria,triumphantes qva-
„drigis in mcenia & in patrias invehantur, e reqve pu¬
blica perpetua vita conftitutis ve£tigalibus fruantur.
a) Olymp. Ode I. b) Hiß. Natural. L. XV. c. q, it. Beroal-
di Nota in Sveton. Vit. Neronis c; 2/. c) Vit. AIcjb. c.
d) Edit. van St av er en Corneliäna p. roo. e) Cfr. Seelenii Medit.
Exegetic. Part. III. p. 106. f) Herodoti Urania p. jy6.i g)
Orat. pro Flacco c. 13. b) Tufcuh Qva fl. Lib. II. c. 17. i)jfn~
vent. Rbetoriea L. II. c. qg. k) Tnfcul. Qvaß. L. f. c. q.6.
I) Verf. 4 g 27 gJeq. Il) Brafat. §. j. m) L. I. epifl. t. v. jo.
feqn. n) Lib. I. Od. 1. 0) Nofl. Attic. L. III. c. tj. p) Ad
BamiL L V. ep. /2. q) Hiß. Nät. L. XVI. c. q.4. r) Fr af ut.
ad L. IX. de Architeflura.
<5. IV.
Permulta Xudis Olympicis, qvae, optimo qvi-
dem jure, fua debent initia, ad Centamina reliqva
transiide, qvia lucide adparet, ergo, in- pofterum,
breviores erimus, ne idem cum faftidio inculcaffe videamur, ratione ordinis & dignitatis, ad Pytbica.
nunc deventuri, in urbe Delphorum, in Achaja, ad Parnaßfum montern, Pythia, & in honorem Apollinis,
fecun-
& >IJ ( »
fecundom Mythofogos, folenni more, agitata, qvl
draconem mkx magnicudinis, iuterfecerat, unde
nornen Coronae Pythicx adhxiifTe vulc Ovidius, ita
dum cecinic;
Ne— operis famam pojjet delere vetujlas, Inflitwt facris celebri certamine Ludos y Pjthia perdomitß ferpentts nomine di&os.
Hic juvpium qviciimqve mamiy pedibusve, rotavey
Vi c erat, efculä capiebatfrondis honorem a}
Solennitas hxc tetraecerica fuit fexto anni menfe, ec
qvidem Targelione: a principio non ni(i v.&cc^lous
certatum fuk & dvicancibus ad citharam vet lyram & ad tibiam, atqve, qvamdiu cum Mubcis adhucCertaminibusPychiorum abfolvebantur cere¬
monis, tam diu prsmia viftoribus, nunc ex auro,
nunc ex argen to, nunc ex »aere cefieranc. At vero, per Amphiäyones in ordinem poftqvam fönt reda-
£ta, ita qvidem, ut Certarriina aceederent alia, co-
ronam tribui placuit, ad exemplum Olympiorum,
earnqve ex efculo vel ex Iauro confertam. Huic va-
riationi prsmiprum in Achletas Pythicos, pro re nata, didribuxorum, adftipulatur Pet. Faber, fcribens va¬
das, in ipfo Ågone Pythio, vadis temporibus, Co¬
ronas fuifle vi£toribus ConcefTas, ex auro, pomis, efculo b). Luciani State, pro prasmio fuere /^åqj vSt isfpfy r5 ©fö, per qvx aliqvi poma Apohini facra, ex
malö q va dam, a li i baccas lauri, alfi deniqve Coro¬
na nr intelligunt e ramufeulis mali, fuo fru&u one-
ratts. Qyicqvid eft, certo conftat magna, apud
Grecos, hane coronam fuifle in exiftimatione. Au-
B 3 dia-
5K ) *4 ( &
diarnus vel Plutarchum; „Sicioniis, inqvit,Numen
„pnrdixit, civitatem opus habere Hageila incutLn«
„tibus, qvod Telenurn puerum, qvi PythLamCo-
„ronam meruiflet, eo honore fraudaiTent. c) Qyid, qvod memorabilia fun:t, qva* de Cséfate Nerone, prodit Sveronius: „Romarn eocurru, qvo Auguftus
„olim triumphäverat, introiit & in ve-fte purp urea
„diftin&aqve ftellis aureis chlamyde, coro na m ca-
,,pite gerens Olympiacam, d ex era inanu Pythiam,,
„praeeunte pompa ceterarum cum tirulis, ubi, &
„qvos, qvo cantionum ? qvo ve fabularum argumen-
„to vicifTet, feqventibus currum, o v an ti um ritn,
,-,piauforibiis, Auguftianos militesqye fe trjumphi
„ejus clamitantibus. d) J
a) Met amorph, L. I. Fab. 8- b') In Agoniflico L. II. c. 24.
<r) Debis, qvi fero a Numittt pumutJtur Tom. il. pag. jjj.
d) Fit. Neronis c. 2 j.
§. v.
De Pythiea illa celebritate & Corona poftqvam
diximus, Ncmcam contueamur, ab urbe Argivo-
rum Nemea, (ita in Argo, Peloponnefi regione,
nomen adeptam , inter Cieonas & Phliuntem oppi-
da, juxta filvam ejusdem nominis, in q va Hercules
Thebanus leonem magnitudinis inufitatas interem-
titm difciderat. Certamina illa anno fecundo &
qvarto cujusvis Olympiadis continuanda cflent. Sic
Jövis Nemei fplendidiffimum erat templum^atqve ftadium, in qvo in ejusdem pera&i funt hiLudPho-'
norem. Präsides Certaminum ex Corinthi, Argo- rurp.&Cleonarum habitatoribus legebantur ,qvi ve-
ftc,
JK ) »s C SK
fte, qva induti crant, atra originem facromm a la-
öu emanaffe indicabam. Fuit autem hsrc corona ac
a;iorumLudorumcdebrmm,ex materia viltoris con- ditioniv ob ra do nes fupra addu&as; tametii promi-
ferint Argivi Duces, (i opulemi ex ipoliis Thebanis
red »rene, te prasmium ilkid cc^yvfiktp fa&uros, qvod
tarnen, ob ckdem acceptam, ab iis pnefticum non eft. initio qvidem, o^ea capita viCtorum funt re- dimica; at vero ad bella Perlica, tempore Xerxis
atque Artaxerxis, apio vi&ores coronari cceptum eft, eoqveviridi, in recordationem Opheltac, qvi, fuper apio reptans, a dracone iftus fuerat, id qvod
Åiexand. ab Alcxandro eclocet. a) (i) L. F. c. $.
§. VI.
Qvarmm deniqve & ultimum, in cl alle Corona-
rum perGrxciam, locum vindicatCoronaIßkmicciy
nomen ducens a loco, Ifthmo fcilicet Corinthiaco, Peloponnofum Grxcix jungente continertti, ubi, ad templum Neptuni Ifthmii, pinuum loco opacum,
tercio qvovis anno ineunte, aut, ut Plinius habet, qvinqvenniis Ccrtamina celebrari morisfuit. Cele-
britas Plhmicorum Ludorum item fuit maxima, &
propter opportunitatem fitus, per duo diverfa ma-
ria omnibus Grsecis usqveqvaqve advolantibus, &
antiqvicatem & religionis famam. Neqve id dillimu-
lat Q^Curtius, dum ludicorum; Ifthmiorum folen-
ne commemorat, qvod conventu totius Grsecise ce-
lebrabatur, quove Jn concilio decretum ellec, per
legafos, ad Ålexandrum Regem, ob res profelute
: Grae-
"■» ) i« < 3K
Cneciae ac libertate geftas, c o ron a ma urea m do-n um vi&orise ferre. a) Qvemädmodiim reliqvorum Cer-
taminum Coronas ex re vili .conle&as vidi mus*, pari
ratione & ea, qvx in Agonelfthmico viäoribus da- batur, & qvidem primtim ex pinu, qvoniam effec
arbor, maris inftarjnfrugifera & yentis expobta, ad
näves fabricandas idonea, ideoqve Nepcuno pergra-
ra & eidem facrata. Poftea apiutn ufurpatum (ii i c
idqve aridum , ficut in Neméis viride; mande, Fa-
teor, hoc Fat diu, poft aliqvot Fecuia, pinus denuo
recepta fuic b). Ornari folebant hoc honore vi£tores, qvemadmodum ftatuae ipforum, in aditu templi, Neptuno in Ifthrno dedicati,coIlocabantur. In moros
vero diffolutos Neronis Casfaris dumgraviter invehi-
tur Juvenalis, item adfert:
Hcec opera, atqve hß jiwfgenerofi Principis art es, Gaudentis fado peregrina ad pnlpita eantu
Proftitui, Grajßqve apium meruiffe coronß c),
a) L. IF,; c. p §. ii. i2. b) P/in,' Hiß. Nat. L. XF.c. 10.
c) Satyr. FUL v. 224.
§. VIL
In medium fic veneruntCoronaFVeterum Athfeticae, Olympica, Pythica , Neinen & lfthmka, levi peni- cillo,qva materiem,adumbratse &,qva figuram& ty- pum, ex Graciae antfqvis Nummis apud Gofziunl,
Patinum, & Vaillantium, adcuratius cognofcendas,
utut (imul monendum erit Pyrhici coronamenti ve-
ftigium vix fuperefle ullum. Exftat hane ig rem
Epigramma Archias;
Teo-aciqfa iariv dy ooves dv* 'FAAdåcc, Teao-ctgss igöl,
'O1 duo /uév &ytjTMVy ci duo b' dSccvdl«r»
Zrjvcfj
/
JK' ) 17 ( &
Z'/jVCi", ÅVjTCi^OiO
J ,AfX^pc^cio,
'A3" A# de t£>v, Kcrtvos, fx^Åoc, aeAiva, 7tlrvs. i. e.
Qvattaor in Grcécis certamina, qvattuor iUa
Sacra
,<A/o fuperis, /afzzjf duo facra viris.
Sunt Jovis hcec, Phabiqve, jPa Icemonis, Archemariqve,
Prcemia funt, o/<?<#, pinea, mala, apium.
Graecoriim, ut in aliis, ka in re gymnaftica imitato-
res fuifle non indiligentes jure meritoqve dixerim
Romatios. Inflar omnium,id exemplorum multitudine
confirmatum ivitFl.Vegetiusdeqveneceffitateadgra-
dum militarem exercendi tirones hasc monet: ad rz/r-
/«?//, inqvit, prsecipue adfvefaciendi funt juniores, ut,
majoreimpetu,inhoftem procurrant; ut loca oppor¬
tuna celeriter, cum ufus advenerit, occupent; vel
adverfariis idem facere volentibus praeoccupent,
ut ad explorandum alacritcr pergant, alacrius rede-
ant; ut fugientium terga facilius comprehendant.*
Ad faltum etjam, qvo vel foffae tranfiliuntur, vel impediens aliqva altitudo fuperatur, exercenduseffc miles, ut, cum ejusmodi difficultates evenerint, jiofn
fit fine labore tranfiri. Prseterea in ipfo confli&u
ac dimicatione telorum, bellator cum curfu faltu-
qvt? veniens, -adverfarii perftringit oculos mentem-
qvedeterret, priusqve plagam infligit, qvam ille
$d cavendum vel ad refiftenduni fe prseparet. De
exercitu Pompeji memoratur itaqve: cum alacribus faltu, cum velocibus curfu, cum validis vette cer»
tabat a), Sic magnis viribus baflile contorqveat
ttro, ut defiinato iåu vel in palum, vel juxta diri*
gat mifiile: eoenim exercitio & kcertis robur accre-
fcit & jaculandi peritia atqve ufus acqviritur b)•
G Sub.
« ) 18 ( JK
Subjungit vero alibi hoc Judicium fuum, minime fpernendum: Ergo, qvi defiderat pacem, praeparec bellum. Qvi viäroriam cupit, milites imbuac dili- genter. Q\ i fecundos optat eventns, dimicetarte,
non cafu. Nemo provocare, nemo audet offende«
re, qvem inteliigit fuperiorem effe pugnäturum c).
Eo qvoqve collineant hsec Giceronis: åthleta fe in curriculo exercent d). Item : in ftadio, ubi fe in«
tendunt ad firmitatem, curfores exclamant, qvam maxime pöffunt j faciunt idem, cum exercentur atb»
leta, pugilss vero, cum feriunt adverfarium in ja-
ftandis caeftibus, qvia profundenda voce omne cor¬
pus intenditur, venicqve plaga vehementior: toto
corpore atqve omnibus ungulis, ut dicitur, contcn- tioni vocis adferviunt e). Fit tandem ut, fecunduni
illud Ennii:
Sicut fort is eqvus yfpatioqvi fape fupremo
Vicit Olympia
3nunc fenio confe&it qviefcit;
vel robuftiffimus athlcta fenex, lacertos fuos cum ad«
-
fpicit, illacrymans dicat: at hi qvidem jam mortui
dTunt/).Pergratum perqvejucundum,haud diffiteor,fö¬
ret, parallelismoinflituto, qvam a^nieiffimedi&a qva?- damßiblicaNovi Foederiseum Certaminibus &Coro-
nis'apud Veteres concordent, hac data opportunitate, enucieare, praseunte ex Noftratibus Reverendiffimo
Epifcop. Do£t. Joh. Gezelio Fil. qvippe qvi in Para«
phrafi fua e. g. dg Studio Vådjobanen, loparebanen, addit, then plan, på hvilken the gamle Grsker hade
fina vanliga åfningar, fårdeles med löpande och fin«- go fegerlönen Fol. 376, fed, qvia hane eandem fpar-
;
tam ornirunt citat. Lakemacherus, Brünings, Joh.
; Henr.
/
$ ) Ip ( &
Henr. a Séelen in Meditat. Exegetic. utrlusqve Tc- ftamenti^ & Difp. fub Praefidio Celcberrimi ProfefToris
Amnell A. 175z. de Gnomis & Paroemiis qvibus-
dam Apoftolicis §.8. folide explicans r$é%m
7rvKi8usiv, de usqct f-goov') its k sv c v rfyjiv &C. noflrü qvalicun-
qve fu per fe dernus opera, djgito tantummodo loca prascipiia comfnoriftrantes I. Cor. IX, v. 24. 25. 26.
II.Cor.III. v. i. I. Timoch. Yl. v. 12. II.Timoth.IL
v. 4. $. II.TimotJi.IV. v.§. I. Pet. V. v. 4. Ucinam, ite-
rum utinam, cum Paulo exclamare liceac:
'A7T0KSlTal 1*01 0 TV9 åfKUtO(TV\tyS ^é(p0iV09
,H&j TO ß^u(2s7oV
tS ev safioo rfypvros f
.
S. D. G.
a) De Re Militari L. /. c. ß. /») Ibid. c. 14. r) Ibid. Prolog, L,
III. Cfr.Montesquiau Confiderations fur les c auf es de la Gran-
deur des Romains ff de leicr Decadence p. 16 feq. d) Seneld. c. ß.
e) II. Tufcul. Qvcefl. c. 23. f) Seneli. c. ß. Cfr. Ennii Fragm.
c it. p. 1-2$. 1
MON CHER COUSIN.
Par mains, les exercices fe rendirent dignes de du corps Ies jeuries remporter Grecs, des & lcs vi&oi- Ro¬
res & des couronnes. Les anciens cherchoient la gloire
& gagnoient dans les jeux & les combats le prix, que leur
valeur meritoit. II y a encoré peutétre dans nos jours qvel-
ques uns qui ont les ménles tentimens pour la gloire;
Mais eher Coufin l'ouvrage que vous donnés auiourdhui
au public, fur les jeux des anciens prouve affez com- bien vous étesdigne de remporter le prix que les Mutes*
accordent a ceux qvelles favoritent. Je vous fbuhaite
Mon eher Coufin
,toute forte de bonheur, & vous prie
dtetre perfvadé qve je ferai toujours .>
Votre fidele Coufin
JOH, CHR. MEURLING,
DoTnmo AUCTORL
Felix, qui ftudiis Pieridumque facros potes inclarefcere do£Hs inter ovare clioros, Felix, pauperies quem non diftorquet aeerba,
Nec negat eniti, quo pius ardor agit.
Felix, quem virtus fibi vindicat <5t regit, omni»*
Moribus ut crefcat vita referta probis.
Nil doftrina juvat, fi morum defit honeftas,
Hac (ine doftrina eil nil nifi grande nefas.
Nam neque cnrrenti nimium, nec fegnibus umbris Fertilis optanda? gloria lucis erit.
Tempore
,qui properat lente, venit ecce minori;
Propofitutn curfus fope fefeliir iter.
Fxangjtur in rapides rota concita turbine gyros,
Contingit metam, qpa? moderata petit.
Vidi ego fiepe" leves minltaii fidera plumas, Turpiter at duro mox jaeuiffe folo. ' Innocuas igitur qua? format vi vida mentes,
Doclrina ha?c fola eft nomine digna fuo.
Ha?c docet antiquos fapientum volvere libros, Verba qvibus Probitas fenfibus a?qua dedit.
Ha?c facit, ut veteres & Tu virtutis honores Demonftres, cupiat quos tribnifie fibi.
Ipfe viros foliers magnos indacis, ut acte
Confpiciat virtus prifca redire decus.
Nec Tibi doclrinte, nec defint pnrmia morum, Tu pergis, gaudent utraque jun&a fequi»
Indiguis pariter, pariter dare praemia dignis,
Non fuit antiqyus mos neque noftcr erit.
Debita ft quondam terrebat peena merentes, Lex eadem noftro tempore fixa manet.
Si veterum crines, fcribis, cinxere cordlla?, Corporis ob nervös, quos fera dextra tulit;
Qvanto vis animi fit major robore ? Virtus Qunnto fe pretio iton luperare putet?
Sit licet illuftris, tarnen eft ea gloria nulia
,Qyam probitas falfa territa voce fugit.
Ah! procul indignam fortrm
,lacrimpbile tempus, Virtus quo pretium non erit ipfa fui.
PrefTa mori nefcit; disjeélis hoftibus al tum Evolat, implicitam criminé fperriit humum Ingenio fidens ergo keteris, Amice,
Quam colis, egregia fed pietate magis.
Illa Tibi qua? ferta iegit, qvos promit honores,
Hos Tibi vatieinor, glorior, opto, vale.
- - ~
