• No results found

DISSERTATIO ACADEMICA

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "DISSERTATIO ACADEMICA"

Copied!
18
0
0

Loading.... (view fulltext now)

Full text

(1)

3, D.

DISSERTATIO ACADEMICA

DE

C0NVIC1IS SPRETIS

IDEOQUE

EXOLESCENTIBUS,

QUAM,

CONSENS. AMPLISS. FA GULT. PHILOSOPH.

IN IL LUST. ACADEMIA UPSALIENSI,

PRAESIDE

VIRO CELEBE RRLMO,

MAG. PETRO EKERMAN,

Eloquent. PROFESSORE. Reg. et Ordin.

FUBLICQ EX AMINI MODESTE SVBMITTIT

Stipendiarius Hyltingianus

CAROLUS BJÖRKMAN,

ROSLAGUS, IN AU DIT. CAROL. MAJ. DIE XXVIII. JUNII.

J; ANNI MDCCI.XVI.J

H. A, MS.

υ Ρ s A L I JE.

(2)

fvlAGN/R IN

&ÄCRAM REGI/VM MA,]ESTATEM FIDE!

-VIRO,

THEOIGG!£ DOCTORis

DIÜtCKSEOS SCARENS1S

L PI SCO PO

EMlNENI VF NEKA XI« CONSISTORIf

PR£S1DI,

GYMNAST! REGIT SCH O LA RU Μ QU Ε EPHÖRO

adcuratissimo, ,

REVERESDISS1MO l'ATRl ac

DOMINO

Tenues hafce pagellas, in tefleram venerabundse

& gratiffimae mentis, facras atquc dedicatas voluit,

dcbuit > permanfurus, quoad vivere liccatp

REVERÉ KfDISSIMI

NOMIN IS TUI

ciiJfoi· devoriffimus

CAROLUS BJÖRKMAN,

(3)

JURIS PU3LTCI och SPEC! Α'ΓΙΜ SVECANI PROFES.

HÖGÅDLE OCH v

Herr Di ÜCT.

kyrkoherden vid sigtuna»

s.-ct olofs och s:ct pers församlingar t

vålJeevukdi&e och hög lärde

err. S NORELIU

SAMT KAMEREKAREN,.

ådel och högaktad

HerrGERH.B.STRUTZ,

MINE SYNNERLIGA GYN Nr och BEFORD.

ing a. Vedergällning, For. Oräkneliga* Välgärnin¬

gar. Dock. Litet. Prof. Aß Odo de hg a- Vördnad. Skyl*

dig* Arhånfla.· Nedlägges. For. Eder; Af. Den. Som.

Under. Trägna. Suckar. Till. Allmagten. För. Edert.

VåL B eßån digt. Lefvcr. Ed an

jüdmjukfiße. t]enar i.

CARL BJÖRKMAN,

(4)

BORGMÄSTAREN ochh0gagtad, ädel

HemCJRL C.BJ

och dygdJdla frkjn,

Fm CHRIST.

född LILLJA,

MINE HULDASTE FÖRÄLDRAR,

et är och blir min Ijnfßa lott

Att Här λ amma hjerten ßrifa :

D

Of a t jag nanjin kunde vijh

Min vårdnad for fä mycket godt,

jfi% bijfnay rår jag eftertänker

Er kärlek, fotn fä vårdat mig

Mitt finne Jlraxt förlorar fig,

i djup förundran ned mg fäuker.

Mitt upfät är att hit a fe

Het rena nit, fort bes mig brinner',

Min pligt jag väl, men ord, ej finner , Jag kan ej mer än ödmjukt be;

Lät de fa blad min lydnad tyda;

Er ömhet fom dem aJflrat har

For gjerniug foiflig väja tar

Och kan dem enfam fyllejt pryda.

Till Gud i Ml min iefnads tid Jag trßgnpt flickar fkMl ipfända

Sin nåd kan täckes till Er vånda Och fkäiicka Sälja I trefnaå■, frid i

Han leite Er i verläcu hinna Så flor och ovillig fäühets b ägd

Att efterrid i himlens

i hågfen ni el den flérfla vinna,

MINA HULDASTE FÖRÄLDRARS

lydigibe ίο a

CARL/BJÖRKMAN.

(5)

*kil tam exquiiitum dlxeris bonutn,

illä nu^umque adeq praeilantis u-

feJSl^us coramodum, quin idem in

mjü l>:I, \ r \ ·f \ ζ peiTmium degenerarqpoiTe abufum Iii atque incommodum, concedas, ne-

p|pt^ ^ g||| cefte fit, Sic gloriam comitatur

invidia, fic veritas odium parit, fic.

libertas in licendam immutatur fa?-

pius procacern. Faculcatem loquendi Si fcribendi, initru-

mentum illud human i generis belli ili mu m, atque pretio

omni pretiofius, quo careht bruta animantia, at, quo DE·

us nos magnificentiiTime ornatos voluit, in fcedum, & fi- ni, ab optimo Condi-torc, inftituto contrarium migrare abufum, quis crederet? Haec enim> divin# amplificanda?

gloria?,^ noftroque & aliorum commodo &: emolumen-

to deihnata, non tam viaro flernit, quam portam past- dit latam ad mala qua:yi$ pat randa. Hü jus ope, rixas &

qontentionesde rebus, genis, quod ajunt, Siculis vanio- ribuSj inter eruditos, non raro, cooriri videbis, A) Per

A hane

i

(6)

& ) 2 ( &

hane obfcuri quilibet homines, peflimarque frag«, quos

alias lodere non poilunc, in eos ore (altem, vel fcripto,

peffiferum virus evomunt fuum. Hinc apud Ciceronem

"le&itare licet j-calliditate perpaucibene utuntur;innume-

"rabiles autem improbe utunrur, ut donum hoc divinum

''rationis & confilii ad fraudem hominibus, non ad boni-

"tatem, impertitum elfe videatur, (ed urgent identidem

"alii hominum eile iftam culpam,, non Deorum. a) Nec

defunt usque eo progredientes, ut iingularem gloriolam

iibi captare autument, dum in quodvis involanr, ficuti

mufc^j quodvis allatrant, veluri canes, & quodvis de-

nique reprehendunt, ac malitiofe carpunt, uti Μ o mus,

Inter Graicos, haud paucos in id prapcipue ingenia iua

exacuiile conftat, omnibus, ne primariis quidem virisex-

ceptis , varia ut inurerent ftigmata, dente eos roderent

Theonino

,

feque invicem mutuis profcinderent convi-

ciis Quot ludos, quot ceniiiras ridiculas, quot demum

fabulas mordaces, hunc in finem, procacitas eorum non excogitavit? Ariftophanes aiiique Comici vel ipium So-

cratem publice cavillari non deilitere; neque Bom ero

fuus defuit Zoilus, nec Hefiodo Cecrops. Nemo itaque

miretur, hunc morbum in Romanos poflea irrepfide , cui

non lateat mores Gra;corum, quod adrnaximarn paffem,

firoul cum doflrina, huc-transrhigrafle. Sic adnoftrapro- pius ubi accedimus tempora, quid frequentius, quam (tri-

ptis Satyricis in aliorum gradan famam, iéque invicem

fat piperatis verbis, imrao mordacioribus notare crimi-

nation.bus? Si magis tecteatque infidioiiusidfiat,afapien-

tioridus tarnen clare perfpici poteft. Quot vero hinc,

omni xvO) irz exftitere mcrrtifere? Quot in c ivi li no-

ilra focietate funeftae inde concitata: fuere turfoe: Quam deniq.ue pauei funt, qui vel minima in le jä&a convicia

cpncoquere, ltämquerecfcas fubjicere valeant rationi? Hacc

& iimilia nobis animo volvemibus. locus quidam Corn.

Ta-

(7)

SK ) s C JR

Taciti fat elegans, &ponderofuss fefeobtulit, ex Ana-

lium Libr. IV:toc. 34: Convicia fpreta exolejcunt; fi ira-

fearis, agnita videntur, Hujus ube riorem expofitionem ex

commentario Taeiti 111 ufum Delphini,^) adferre haud poe·

''nitebit: prudenter fecerunt fénefcere fl nen tes coiivicia,

"quorurn ea natura-efl, ut contenata per fe vaneicant, &

"exfpirent, revocata vero ad animum & cum indignatio-

"ne accepta ideo doluiile putentur, quia vera & ex rae-

"rito obiec/ta eilent. Et paulo i η fr a: agnofcere flagitia

"eil: profiten, & habere pro fuis, velut urgente confcien-

"tia. Qu^ monita ne mireris B. L., anfam nobis

prrehuiile, perievem hane tecum communicandi Diflerta-

tionem, eamque benigniori Tua? fufrmittendi cenfurae.

A) Cfr. Drfput. nuperrime bobit, de Ahufu Literarum

LJnmaniorum vitand..·, lt. Ji crenjolfi Diß. de Logomachiis

Lruditorum. a) Natura Deorum L. 111. c. 30. b) Tont.

Convicium, ß primam, eamque propriam vocis Reffes notionem , eit quafi Cmvocium r) feu inordinata

multarum vocum collifio, qute au res gravitier adficere fve~

vit. Soient nempe conviciatores itafperfkpe, foeda ma- ledicendi libidine, transverfi agi, ut tili penfi habeant, quid dicant, fed voces fundant huc, & illuc, fme modo,

ime ordine; hinc efficiturclamor diiTbnus, voces inter fe

ftrepentes,& qusedemum cunqueauribus molefta. Dein is

alten conviciari dicitur, qiff in eundem probris, contu-

meliarum plenis, five vera (int, five fiäa, utrum feripto,

an ore, invehitur: male ergo, uti nonnuilis placuit ,aui-

tio. deducitur, Et, ut clarius mentem aperismus, convi*

ciorum voeuia a nobis comprehenduntur epifiolß, concio-·

nes, falfa prob-o ^ multa cum acerbitate havita 6c carmina

contumeliis re.fertar quorum mentionem loco citato facit

Tacitus noflen. Verum, ne pedem in ipfo limine offen-5

A % da«

(8)

& > 4 ( <%

damus, & fcrupulum cuidam injiciamus, fciat, noftrum, inpradenti, non eile, quatenus, vel quomodo contem- tus, qui tantopere commendatur, conviciorum toti regno fl ve reipublicx prodeile poilit, difquirere. Aliud pro- fe&o fura ma* poteftati, cujus fupreraa ialus publica eft lex, aliud cuilibet, privatim confiderato, vitam, pruden·

ter firnul ac decore, a&uro, obfervandum. In co nos

prxcipue fumus, ut, qux regulis prudentix, decori, at-

que honefti, hac in re, conientanea maxime vifa fint &

adcommodata, quidve magno & heroico animo fuerit di- gnura, paucis exponaraus«

%; ni.

Ad honorem verum, totis viribus, confeåandum, adeoque ad dedecus omne vitandum, iumus natur« ipfius lege obligati. Juxta vero cujus vis eile exiftimaverim,

accurata prii*> mentis examinare trutina, qux revera ho¬

norem imminuere, dedecusqueei adferre poiTmt, quam iisdem obviara ire,moIiatur. Nobiscum, ante omnia, re«·

putemus, oportet, quid vems honor fit, & quo nitatur fundamento, neque tam lubrico,ut ore quorundam im»

puro concuti& debilitari queat; quippe vera in virtute reponendus. Profe&o, fl confervatio & amiffio honoris

noftri ex fallaci & inftabili hominum judicio, quod adeo injufta fxpelance fuum cuique admetiri novimus, pen-

deret, mille quotidie fubjicerernur periculis, neque vir-

tuti fuum unquam h. e. folidum,^ remaneret pretium.

Jam vero itaeft comparatum , nulli, nifi mihi ipfi, ut poteilas fit famx maculandx me«i quare nefcio quid ho·

nod meo malevola quorundam convicia tantisper deroga-

rent, dum ipfe incompoiita vivendi ratione anfam aliis

mea ridendi vitia non patefaciam. Contra, ii de ho-

nore falfo, qui in opinione duntaxat hominum confiftie

fermo fuerit, quiyis yidet, neminem unquam bonum"

eum

(9)

& ) ί ( £

eum carare & defenfium ire, quem nullum ei jas, fed falia

nonnullorum adjudicavit opinio Itaque, fi , farto te·

ftoque hönore, iiiiusmodi defpicatui haberi poflunt ver¬

borum contum'eliae, quid iatius, quam i ilas apud fe con- coquere, iramque proicribere omnemr Kam Γι vel maxi·'

me honor ab aiio kedi pofiet, quis credat lin integrum

illum, etjam per fangüinem & mortem lsedent&3 reiii-

tui? Certe honor vere femei amifius, Γι nullo aiio, hoc faltem modo non potefl recuperari; ut Poetacanit:

Nec veva virtus, .cum fe mel excidii,

Curat repoiii deterwvibus. b)

Qux cum ica fint, & Cicero generation inimicis non gra- viter irarcendum, nihilque laudabilius, nil magno & ρ ras¬

ch ro yiro digniirs placaoifitate atque elementet c) adfir-

rnetj tum muitomagis, hac in re, prseeipue erunt com- mendanda. Prasclare Seneca: "quid eil, cur tu fils allcujus

"aut fter-nutamentum,aat muica.parum curioie fugata,nos

"in rabiem agat, aue ob veris tus canis, au t clavis negli-

"gentis iérvi manibus elapfia ? Feret animus seqvus civile

"eonvicimn, & inge ila in concione curiaye makdi&a, cujus

"aures traft i fufe>ieilii ftridor ofFenuit? Alibi: ut in benefi-

"ciis honeftum eil merita nieritis repen|aré; ita injurias 'Sinjuriis: iliie, vinci turpe eil ; hicvincere. In humanum

"verbum eft, & quidem pro judo receptum ultio, & a

"contumelia nondiffert nifiordine, Alibi: ultio, doloris

"confeifio eft: non eil magnus animusquem incuryat

"injuria, d)

l·) Horat. L. III. Ode. f, c) de Ojficiis Ju% I. Cm d) de Jr a L% II. c. 25. 32. it. Lil\ III. c. j.

§. tv.

Verum, haud immerito, quispiam dixerit,* qux

de heroico fcedarum vituperationum contemtu a no·

bis diiputantur, noftri non elTe ieculi

,

ubi fluirx

opimenes Pol« nonnunquam regnant & fingula ad

A a

*

γ i-

(10)

& ) € r &

virum reiecantur, Neque negandum, in vita, quam νϊ-

vimus, civili obftri&os nos quodammodo eile, ad alio-

rum proborum, de nobis, bonam confervandam ialtem

fi non augendam, exiftimationem. Igitur nos tam vecor-

des & nullius,fenius non iamus, ut quarcumque,a?que con- temnenda cenieamus, convicia hominumque mala bona-

que juxta acilimanda- judicia. Adhibita jufta caudone, fu·

pra qux inculcavimus, accipienda volurnus. Si quandone-

ceiTitas urferit ggavfifinta, res que fvafennt circumftantes,,

convicia objecla eile diiuenda, ilne ullo anirni motu, com temtira quafi, fimulac caute, hoc fiat, ne, quod multis

accidit, minus ejFugientes mal um, ma jus nobis contra- hamus, five Charybdin vifantés, in Scyllam inci'damus.

Inprimis, ubi in faman noftram injuriofos quosdam vide-

mus, rationem habeamus, oportet, perfonarum, exque aufioribus di£ta penfémus. Prius enim , quam quis ad

vituperandum quempiam feie accingit, id vel maxime

requiritur, ut péripecla atque exploraca nabe.at vitia, qui-

bus alter; iaborat, prseeipua, itemque, quidvirtus, quid

Vitium fit, prope intelligat, ne, quöd in akero laude, di-

grjrum vitio ei vertatur. ^ltaque, fi calumnix tela, in nos

eonjefta, a viris dpilis, magnre aufi:öritati3? mult^qpe fi-

riei, quique variis verborum lenociniis 'Sc facetiis eadem

involviere optime· fcrunt, profccta fuerint c noa pofilint

non ad auörum probum de noftra virtute deminuendum

Judicium , magnam- habere vim» Qüare usqne adeo fa-

mx & exifiimadonis non fimus obüti, ut innocentiam nofiram, contra focdas iiliurasodi vituperatibnes, decla-

rare megligeremus. Re^ifiime' igitur, qubd apiid Thuci-

num de Condxo diffamato L. XXIV legi tur, feie habet;

"confiiltatione inter flios habita, tentaretne defenfionem,

"an vuigi rumores ac crediilitatem tempore väneicere fine«

"ret, primo quidem rfem, diifimulandam ceniuerat; ve-

"rura cum fibi idem a rege ipiö exprobratum döleret-,

- -

de-

(11)

) 7 ( $

**-

-

decoris memor & Infamie atrocitate perculfus ,

-

fe, qua erat dicendi facultate, - ■- magna fx-

ducia purgavit, &c. Nos tantummodo, uti monuimus-,

omnis he-tc faceiTat iracundia, volumus, & placido tran- quilloque animo figmenta dilqafttur: ne, pra?textu famaö

tuende, coecse vindil cupidini litare lselus videatur. Po-

t'ius enim, quam convicia conviciis fmt compenfanda, vi·

■ftoriam, qu-ae cedendo reportatur , vir magnus & exceh

Tus Femper eligec. Nempe tum iliud Ovidii vere locum

habet»

Cede repugiianti: cedendo viBor alibis· e)

t) Ds Arte amandi L. II. v, iy~j.'f

v,

Conviciandi verohancce & carpendi injuflam libi-

dinem

,

cum la;pe,aüos, tpm inprimis inficetam piebem

vexare, cxperientia abunde conftac. Jam, Γι convicia,

in nos direda, ab hominibus infru-nitis-, intimae iorcis,

rerum ignaris, in omneque n-efas projeTis, & quibus

dudum turpitudinis inuib. ed: nota, örtum iuum traxcrint, quid prccilat, quam i ila generoib diiH molare contemtu?

Neque pluris infulia vulgi judicia Fabius, apudXJ vium,

habuit, dum Tic dEmillum , in bellum adverfus Hanni-

baiem proficiicentem, adloquitur: Sine, timidum pro

"cauto, tardum pro condderato , imbellem pro perito

"belli vocent Malö te fapiens hoftis metuat, quam ftul-

"ri cives laudent. /) Fr^terea arma contra tam knbel·

les hoftes capere operae non eilet pretium , & cum ho¬

minibus profiigad pudoris decertare, honeftatem toilic

omnera, quippe, dum paria ieurrili dicacitate retorque-

mus, fimiles ipiis vociiabiniur, Quare coniultius nil

atque prteclarius, quaraeventu ipib rerum, faTorumque,

ii neri poteil, (plendore hujuscemodi, dispellere criml»

nationes. Tum certe, ubi-· rerum adfunt ^teftimonia,

no»

(12)

'» > * ( &

non optrs efl verbis. Denique, fi rem penitus τηίΓοφία-

aiTiua, miierandos potius, &c arnice corrigendos, quam

ulcifcendos, tales cavillatores arbitramur, Nam plerique

horum coeca ignorantia-, & perverfa, cafpendi omnia, cupidine feruntur. Jam aiitem cuivis natura injunSüm

«ft, errorum, quibus alii involvuntur, quantum in eo

fitum, diffipare caligtnero, a vitiorum illecebris in vir-

tutis reducere viam, ad omneque demurn ofificii munus

bumanitatemque eosjnvitare. Verum hxc Γι minus ex voto iuccederent, nefcimus, quid excelfo viro dignum,.

liifi refponrum rllud apri, getierofum impetum cum fa-

cerei, at iram illico reprimencis, datum cuidam aielloi

-

Facilis vindicla efi mibi\

Sed ittquinari nolo igfiavo fangvine. g)

A quo nec abludit proverbium: Aquila nan captat tnujcas.

f) Lik XXII. c, qy, g) Ρbasar. L. I Fak 30»

f, VT.

Contra angufhe & leviöris eil mentis, quibusvis pertnrbari rumufcylis, minasquc flatiro fpirare. Paucis jgitur dicere lubetj quam male mifeiii iili Tibi intempe-

itiva confuiant ira, quotque prxcipue in rebus, fax dent

pcenas temeritatis. Primb5 fi Cornelium audimus, con- feilione iua, plus ipfi vapulant, quam famofis aHorum

& fcripticmihus & vocibns. Namque videntur fua ira- patientia & ftomachandi pruritu quodammodo ea connr-

mare Sc agnofcere, qute Tibi objiciantur* Ad hocidem digitum intendit Poeta canens :

Heu quam dijficile efl, crimen von prodere vultu! b)

Dein ipfi fie non modo timidioris animi manifeilos faci-

unt, fed & immenfe philavthia?, tot formitis malorum.

Prreterea iftis conatibus nil prorfus efficient boni,Ted plus.

2uali, nolint, velint, arceilunt Quantopere enim ad¬

la bor ant, obtrevtatores fuos ad ultimam Thülen, & ex-

tre-

(13)

» ) 9 ( 5Κ

tremas relegare Garamantas, eo tameu plures ils dom!

fuccrefcent. Quo diligentius convicia ία fe ja&a den·

fis mandare ftucfent tenebris, eo prius ac planius orbi in-

notefcent. Neque enirn potentsilimus unquam regum vsl farviifimus tyrannorum, contume»ias& calumnias ia-

tis coérqere potuit, ne erumperent adferam usque trans¬

mitterades poiferitatem; cantum abeffc, ut alias quisquam

vi iflas cohibere queat. Quid, quod hoc potius modo,

ubi malum malo eompeniant, ipfi inimicis arma fubrai-

niflrant, quibus diutius in eos faeviant, nullus demum pt contentionum & calumniarqm futurus fit finis. Hinc fimultates fnveceratac, in ca:des& qua^cunque atrocia» fi

qua occafio daeur, prorurapentes, prohcifeuntur. Deni-

que ftcco nec praftereundurn pede , quod iratus mediocri-

tatem illam ? ut Cicero loquitur, i } quae eft inter nimi-

ura & parum,nunquam teneat. Unde non raro accidit,

ut multi, cum equo apud Phtedrum, modo ufum ex al-

terius pernicie oculis capiant, proprium non cogitent

damnum. k )

b) Metamnrpb. Oviå\ L, IL v. 448* i) L Offic*

c. 2j, k) L. IF· Fal. 3.

J. VIL

Infignior vero ex contemtu conviciorum redundafc

utilitas. Exoiefcunt nempe, iecundum effatum Taciti, opinione celerius. Nemo epim tam facile aucuparetur leves iiliusmodi rpmufculos, iisdemque adeo patulas prasberet aures, ii eosdem ubique contemtos videret pro¬

fus & negle£tos·, nec aliud quidquam adeo morderet ma·

ledicos iftos, & licentiam eorum frenaret, atque hicipfe,

de quo loquimur, yere heroica contemtio. Sic injuili

pennam ponerent fimul, ac iingyam potius coércerent impiam, quam fruftra, iSc, Anaabatarum more, fua vi-

brari fulmina paterentur, Nam pteriquc certe cayillato-

B rum

(14)

$ ) 10 ( 5K

rum coeco reguntur ii vore, maximoque in lucro depu»

tant, ü alios"contra fe irntare& ad irarn laceiiercpcilint,

quo largior illis, in eos biiem effundendi fuam, por-

rigafur materies. Nonnuili inimieitits, & contumeliis

vexando primarios quosque viros, & injufto ilios carpen-

do dente

,

ad famam adipirare faiagunt. Hinc univerfi

& fmguli plus vapulabunt, finibus prlecifis, quam fivel

integrum ann um quis in eorum refutandis commentis

defudaret, vel graviifimä quarvis in eos decerneret, Ad»

de, quod multi, hoc modo, in faniorem redavTti fuerint

frugem, eorumque, a quibus nuper odio tantum non capitali diilederint, vel integer rim i amici, vel devotis-

fimi evaiciint cultores. Denique, fijex ignorantia vel ilu- piditare, qua maximam partera, profeclae fuerint con-

tumeli«, tantum hinc gloria: nohis acceflurum fore,

quantum ad auäöres ipfos ignominise & dedecoris, exiili»

maverim. Unde, fi exemplo rem clariorem redriere Ii»

ceat, Låcedarmonii, a itupidis quibusdam Clazomeniis, jgnominia adfectt, nil gravius tentarunt, nifr, quod per

caduceatorem exclamandum curarint: Εξεζω Κλοιζομενίοις άκτχημονΤιν, quod SvecKico aiiquatenus convenit prover-

bio; Narrar hafva fritt [prak.

§. VlU.

Ad ufum veroprudenter fpretorum conviciorum illn-

ftrandum exempla nonnulla, & quidem (eleJliora , ad-

ducam. Et, vel primo loco , Julius Cariar norqinandus

mihi erit, cujus cum in raultis alixs, tum praecipué, hae

in parte incomparabilis éluxit magnanimitas Valerii Ca-

tulli ktiferum virus & jjvidam libertatem, cum faciieul-

ciici poifet, generofa difiimulatione usqueeo conterriiif,

ut, eodem die, ad coenam eum vocaverit, patrisquee-

jus, ut antea, uti perieveraverithofpitip i). SicC. Memo

nrii afperrimis orationibus licet traduåus, tarnen mox in

peti-

(15)

$ ) » ( »

pétitione Confulatus fufFragatorfuk; fic L. Calvi fimiofåt

epigrarnrnata non graviter excipiebat Auguiius,jam rerum dominus, multorumcalamosm le dire£tos,lingVarumque

tela in fe fixa (enfit, in omnibus tarnen comumeiih, ad

miraeulum usque, patientiarn declarabac rariffimam, quip - pe contenfbs aiiquando a conviciatore fuo fecedere. Hmq cumTimagenes,nobilis quidamliiiloriarum icnptor,queiii

in domo iua alebat, muiiis in ipfum Sc famiiiaro Inve·

Bus eilet, eaque ut arguta vuigo circimiierrentur, nii aipe-

rius" tentavitj quippe id iolum monulf, ut modeßius lin-

gva a inferno uteretur. Sed cum ne ii c quid em a foedo

.

roaledioendi ftudid avocari po (I. et, domo tandem eum interdicere coactus eil. m) Äd Tacicuiri fi regrediamur,

Cremudum. Gordum i ta ille mducic loquetttenvfalia pro«

"bra, multum licet a·-erb i ta t is habenf ia, carmi naq tie con tu -

"nieiis referca, ipfe divus Julius, ipie divus Auguftus,

"δι tulerit & reiiquerit; moderat i one magis, an iapientia embiguum. In ter hos tandem Romanos· Principes, mo¬

derat tone fua nobhes, dignus, qui referatur, eil T. Fla»

vias Veibafiånus. Demetrius enim Cyriicus vel inprimis purpuram ejus Caefaream fuis adgreflüs fuit coramaeu»

lare ignojninifc» Huic tandem, perpetuo maledicenii, haec-

"verba denuntiari jufllt: tu quicken nii interrmttis, ut in-

9'terfici ego te jubearo ; mihi vero no η placet de canc la»

trante vi de or i a. n) Quid, quod ctmdem in i tiner e π bi ohvi-

uro·, ac neque adfürgere neque ialutare ie dignantem, ob

lar ran t em etjam neicio quid, iafishäbuit canem adpellare,

Lucem hifee fccnerabitur illudSenecar.* "nuiu quiseonftare 'Vidcatur, ii mulam calcibus repetat & canem morfuj^De

Ja L. III. c. 27. Alibi.· iraferis catenario cani? δι hic,

"com miiitim latravit, objecto cibo manfveicit: recede ''iongius a cävillatare, & ride, (Ib.c i 7.) Idem carmineele-

gantufimo perfecutym eile meminimus Stifernhielaiium ipllrum;

*

.

b 2 mz-

(16)

?& ) 12 ( &

Waifan i tyflbet gar fin gång, och acht ar ej hund-gläfs ?

gor en laß - Ils Man, Jcm åhrliga lefver i fliUo,

1 er åt gahhara*glånt%, och klaff are - tunga fåracht ar.

Ftenlmferociores iunti]li,quimagnasinjuriasut concoque-

renefciunt; ita injurias injuriis, convicia conviciis oppo-

nunt, revera imbecilliores, ciixit non nemo. Sic cuidam

queren« fe valde cruciari a rnaledicis,argute refpondit alius:

öra Deum, ut maneant rftaledici, ne fia-nc malefici. Heu man Pcscil. Tom. Ii. p. iii8. Accedat tandem iilud Djftichon

Catonis L. III» 3:

Qvum reåie vinas, ne eures verka malör um, Arbitrii non eft noflri quid quisque loquatur.

Item illud Ovidii IV. Fall. v. 311:

Confcia mens re-Sli fant e mendacia ridet.

Pneter hsecad exteras, moratiores quasque, nationesexcur®

rere poflemus; verum, cum plurima, hucfpe&antia, re-

cenfeat Difp,, Piapiidis mei duåu, Anno 1746 de SilJif ven*

«lata, fatis habere mihi videor, fubjunxiflé Cpnftitutio-

η em Theodoßi Magni, Filiorumque , Arcadii & Honorii

nomine, his verbis proraulgatam: Si guis Imperatori male

"dixerit,fi quismodeftisenefciiisjoc pucWisignarus, imprq-

"bo petulantique rnaledi£to,nomina noftra crediderk lacos-

'Tenda , ac temulentia turBulentusobtredlator temporum

"noftrorum fuerit,eum poenx nolumus iubjugari , neque

"durum aliquid", nec afperum volumus fuflinere. Quo-

"niam, Γι id ex levitate proceilerit, contemnendum eft,

"ii ex infama, raiieratione dignum,fi ab injuria, remitten-

"dum. Unde, integris omnibus, hoc ad noftram fcientiam

"referatur, ut ex perfonis hominum di£la penfemus, &, u-

"trum pra^errnitti, an exquiri, debeant, cenfeamus. Dat.

VI id. Augufti Conftandnopoli Theodofio A. III;tio &

Abundanrio Cofs.

/) Conf. Sveton. Vit. Jul. Ccef. c. 73. τη) Senec. de

Jr a L. III. c. 24. n) Sveton. Vit. Vefpaf. c. 13.

i. IX.

(17)

$ ) » e C ψ

§. IX.

Vela jam contra$uri fcriptionis, id maxiine rogä-

ifiam volumus, nequis, opuicuto qualicunque, giylum

fceleratiiiirriis hominibus, Tub quo deliteicentes ar tern,

certe pfaviifimam , eo tutius exerceant,· exftructum,,. ex-

flruendumve putet. Hoc, inquam, toto, quoel ajunt y coe-

lo a rsoilro diitare propofko, quilibet facile deprehendet,

rem intentloribus contemplaturus oculis„ Convicia qiii-

dem, tamquam el> cui objiciunturT modo iüpra o ilen-

io,contemnenda abfirmavimus; ideo tarnen Vitium ipium

mafedicendi nos non extenuamus, quocl iane per ie haut

eit fpemendum, fed piacu.o om η i no; dignum·.. Sic Cadar

Auguftus, qui ipfe vere heroico animo contumelias, ia

ie jactas, vicit, ut alii tantam importunkatem ferre cö-

gerentur promiicere, noluit, unde primus quaeftionem de

Libellis Famofis haberi jufferat, & quidemad diclata legis

XII Tabularum: Si quis oc cent aßt malum Carmen,ßve condidi

<duoä infaminm faxit flagitiumve alt er i.t capital eßo. o)

Quin imo feuere audebimus, Vitium hoc femper mane-

re & verbis & verberibus caftigandum, quemcunque licet

improbi: eidem prastexant titulum. Sive enim urbanita-

tis,1 five veritåtis pr® fe ferat fpeciem, vel aliam deraum,

omnes tamen ita funt comparatae, ut, tametfi rudioribus

caliginem ofhmdaut, non tarnen fapkntiores, multo mi¬

nus Denm faliere poffint fapient fTimum.- Ät nos dicen-

da concludimus Scholio johv Witekihdi ad Epifleti Enchi-

"ridion c 59, p. 103. Stultis habitat animus inauribus, le-·

"vibusque ierbis, furfum ac deorfurn impellitur; lapi-

"entibus vero, in profupdb, corde ftabilis ac immotus ma-·

''net. Quicquid igitur nos non urit, non extinguamus:Con~

"vicia, fi irafcare 5 agnitn videntur\ fpreta exolefcunt. Defen-

T10 indicium eft tes hominum laudes quasrere. Sit virtus

"tibi foli eulta

,

vitia tua omnibus nota.

o) Cfrn Solden de Lilris p. 409, Jeqv. p) Cfr, Epiftet«-

«. XIF, c» XXFJLc. XLFIlf.

S. D. G*,

(18)

Äraico SVAVISSIMO

£\uod in eo jam es, Armee dile£tiihmeut fpecimen.

Nc hoc eruditionis tu#:, elegans certe, publice defenßtan*

dum,, prftpediem fis edititrus, mihi temper are non potui r quin data ut erer occafione, & communi quidem gratulantium

moreat fincero t amen peclore, intimam, qua perfundor % voluptatem publice, teflarer. Cum enim amicorum omni a ßnt

communia, tum multo magis nos inter illud obtinet,. quo arBiori colligati fumus amicitics vinculo. Macla igitur vir*

tute,*, qua ornat tis es, fingularil Madie egregiis, quce in te elucent, auimi dotihisl Ρ er ge, qua capifti, via, donec

metans feheiter att ingas &Γ liicubrationum Puarum Academi

m-urn frucius conjequaris uberrimosv.

MICHAEL BJUR-

Till auctorn;

Lycka till, Min vårde Bror!

Kår- du ftraffar ladbar tunga,

Dygden fjelf ditt lof vill iiungs*:

Hon allena gör dig flor.,

Hon det målet efterjagar,

Och den lon i följe har

Som Forfynens råd behagar.

Qch blir efter tiden, quar».

FREDRIC AE)OXJ?H^BJÖRKMAN0

References

Related documents

mnia , novillent diftingvere , facile (imul anim- adverterent , quam vanus 5c ftolidus eilet labori humilem hane dicendi artem in excelfiorem 5c tu-. midiorem

dlt« /) T um vero arte fe digna oculis prcponit, quam multarum artium minifiras manus natura dederit..&lt; Ma- nibus ergo adfcribit nobiiiifimas artes: quod feéli, quod veftiti,

corum admirabili minus convenientis. Potius cos laudi- bus extollere decet, quod, ut primum animadverterunt. nativos mores exercitiaqve non fufficerc, domi forisqve, gcrundis,

divinitatis nefcio quam au ram, ac cultum om ni no fuper- ftiolum, ad Latinicatem efle deférendiirö, atque jure refer-. vanduni quibus haud difpiicuiflé

rus efTet humsni corporis eventus, cum terrie debeatur, quidquid ex terra ortum duxerit 5 fed mandatum tarnen Dei de fepeliendis cadaveribus humanis, ex hoc dido, vix quispiam

dum duximus, quod nulius civium Principem convenien-. di gratia adiret, ni prius folettni more

fa, ut DEI ingloriam, fuamque utilifatem, lila quilibet uteretur,qui vero meris abducitur opinionibus, nihil aliud fndicat, quam quod aut male hanc exeoluerit facultatem,. eut

Tullio alibi occurrit: imperium Phalaridis bΛ Quid, quod. mentionem itidem facit Phalaridis Grammatiti c)