O > i
6
.15/F. t. Q^S.
DISSERTATIO ACADEMICA,
DE
CLADE
FABIORUM.
Quam,
Conßntiente Senatu Ampliß, Philo/oph.
In Regia, Academia, TDpfahenfi, P R AiS ID Ε
CELEBERRIMO, V1R0
Mag. Ρ Ε T R Ο
EKERMAN,
Eloquent. PROFESSORE Reg. & Ordin,
GRADU, PRO
Publica bonorum difquifitioni modefte fubmittit
Alumnus Regius, ,
JOHANNES GUMER,
SMOLANDUS.
In Auditor. Carolino Maj. die 16 Maji,
Anni MDCCXLIII.
Horis, ante meridiem^jolitis.
UPSAEUE impreflä.
VIRO Ådmodum endo atque frzciarißimo,
MagNICOL COLLIANDRO.
PASTOR! in Elghuk meritiffimo, & adjacentis
diftri£tus PRPEPOSITO adcuratiffimo.
VIRO Admod. Reverendo atque Rrzclarijjlmo,
Mag.SVENONI MALMERO,
PSTPOSITO ac PASTORI ia Nottebjck
vigilantiiiimo.
VIRO Rl'urimum Reverendo atque Rrteclariffimo^
Mag. LAURENT· SJSSSaoi/
PASTOR! in Forsheda, Bredaryd & Thorikinge
meritiffimo..
PROÄdOlORIBZlS ac FAmORlROS
IN pigntis beneficia, Nominibus gratiffimi Veflris aiiimi ob leviffimas Mniimera Veßrar haice lucu«
piatis easdem, humillimus oro , qua me ipffim femper Vefirorumque omniumincolumitate fida nuncupare vo- Admodum Riurimum Reverendorum ac
Cultor ob fei·*
JOHAN»
VTRÖ Aämoä. Reverendo atque früchviJJiiM-,
Mag CAROL. T1LIANDRO,
Eccleiix Jnnecopeniis PASTORI digniiiimo, Vici- nique diitriTus PRA3POSITO vigilantifiimo, Regime
ibidem Scholz Trivialis INSPECTORI adcuratiiiimo.
VIRO Admodum Reverendo atque Praeclarißtmo
Mag. ANDERE WIESEL,
Eccleiiarum, quae Deo colliguntur, in Moheda,öhr 8e Aneboda, PASTORI digniiiimo, & Territorii Al-
böeniis PRAEPOSITO adciiratiilimo.
VIRO PrxclariJJtmo,
Mag. JOSEPHO KIELLMAN,
Graecse Linguse in Reg.GymnaCWegiion.LECTO^
RI meritiiiimo, Coniiilorii ADSESSORI dexterrimo.
ut certisßrnis, itct Aternum colencUsj fafpiciendis*
Patroni Opttmi, niillo non tempore, in me co3IataT brationes Academicas dicare volui, debui. Sed exci-
excipere confueviitis, fronte mitiffima. Pro Veftrm
ta nunquam deiiftet,
PrzdariJJmorwn NOMINUM VESTRORUM
vantiflTmus
GuMeRk
SLOTTS - BOKHÅLLAREN
OCH
RÅD M A N NEN
Uti Upfala Stad,
Adel och Hbgacktad,
Herr NILS KYRONIÜS,
Min Högt ärade Gynnare.
Min Den tanke gunit, år ei Herr Rådmanen nu, at råttlig mig fkildra af fa ymnigt täckts
bewifa I jnånga år, och den på tjenligt fått at prifa:
Wirt fkulle dermed fnart min talkånit gå i qwaf.
Mit upfåt endaft år, at kunna hår framte
Et prof af wördfamt finn3 för al årtedder möda
Och godhet itor. Tils jag hån famkats bland the döda,
Skal framgent man hos mig en tackfam hog få fe.
Tag då benåget up, Herr Rådman, jag högt ber
En ringa finnets tolk: af mig fkal troget önikas,
At Eder wålgång må, fom Lager, ftådfe grönikas:
Thetmången, jemte mig, fulbordat gerna fer.
Adel och Hogacktad
HERR SLOTTS-BOKHÅLLARENS
OCH
RÅDMANNENS >
ödmjuke tjenare
Johan. GuMés.
ömåtfam imperium, inde ab in-
2( ;t a, n u xis magnisque implici»
nun iuξfTe bellis, &quo, adcre-
icente äétätesj potentius, hoc plu-
rii/us. inviiius, ex hiiioria illorum
t oti o um certo quilibet colligere poteft. Non igitur tantopere mi- randum, fi eo, per fortuna; nunc
laetiorem, nunc triiliorem faciem fuerit deventum, ut quatuor gentes prope vicinse, Volfciputa, ÄquiVejen- tesque, quibuscum Etrufci, non tam amore Vejentum excitati, quam odio, quo in Romanum nomen acerbif- fimo ferebantur
,fe conjunxete, uno eodemque anno*-
populum hunc Latialem bello adgreiTuri. Ita hac de re
Dionyfius HalicarnaiTeus a): Lucio EEmilio, Caj9 Sercilio Confulibus, (annus erat 276) Romarn riuntiatum <7?, Vol- fcos & JEquos dc Romanis .una invadendis pa&os, in a- grum Romanum propediem irrupturos. Nec falfus erat nuntius: vam utrique, opimone citius, eduBis copiis ,
proximos fibi agros yaflabant, rati Romanos & Etru¬
fci s oppugnandis & fibi repellendis non före pares. Rur Lus
A cdiumte
a ) O ( Hfr
aliunde nuntiabatur tot am Etruriam in beUum confpiraffe>
totnmunesque fuppetias Vejentibus dccrevifje. Confwe-
vant enim ad eorum opem Vejentes, quum fuis viribus txfcindere caflellum non poffent j ob feer ante s per cognatio*
nem & amieitiam totque bella communibus aufpiciis gefla
ut borwn omnium memores , hello fejuvarent contra po-
pulum Romanum: quippe qui pro tota Etruria oppofiti ,
manans a Roma bellum, objeBu fuo, a cunBis populärt-
bus repellerent. Quibus rationibus Etrufci perfuaß, pro-
miferunt eis, quantum petebant, auxiliarem exercitum.
PoiTent quidem hoec mala, ab hoftibus intentata, figni-
ficandis adverfis Romanorum fatis fufficere: quis enim
non videt, ibi multa circumfpedione muitaque cura o- pus effe, quatuor hoftes, fat prsepotentes, conjurata vel-
uti vi, ubi laceiTunt, adoriuntur, adque portas urbis adftant. Sed, quod luduofiflimum erat, internis fimul
rixis atque diflidiis , quibus triftius nihil, nihilque pe- ililentius in civitate unquam exeogitari poteit, usque- quaque refertiffima erat tum respublica Romana. Milites,
quorum manibus , fide ac induiiria, defiderata de hoili-
bus vidoria reportaretur, imperatoribus dido non au-
dientes, fub ipfo conflidu, preelio difeeffere. Haec fingula non reticet Livius proximo hello, inquit, in
ipfa acte, in ipfo certamine, confenfu exercitus traditam ultro viBoriam viciis JEquis: figna deferta, imperato-
rem in acte reliBum, injujfu in caftra reditum. Hinc Confules Romani, ut pergit idem c) nihil prxterea aliud,,
quam fuas vires, fua arma howebant, memoria pejßimi proximo hello terrebantur, nerem committerent eo, ubi
du<e fimul actes timend<e effent. Subditi ipfi Legi agra¬
ria , cujus audor Cafiius , infenfiilimi, varios, eosque
perniciofos, excitavere motus. Hinc Fabia gens, cui
eurse cordiqise erat publica falus fecuritasque, quo alios,
fuo exemplo, ad amorem in patriam concordiamque fti-
J11U-
)ο ( η·- 8 mularet-, infelici licet fucceiTu , de quo infra, bellum , privato fumtu opibusque, adverfus Vejentes fuföepit. E~
gregie hane eandem rem , ut multa, tangit Livius d) fabia gens fenatum adit: conful pro gente loquitur: ajji-
duo magis, quam magno pr ffidio , ut fcitis, Patres Con- fcripti, bellum Vejens eget. Vos aliabeüa curate : Far
bios hoftes Vejentibus date. AuEtores fumus, tut am ibi mar jeftatem Romani nominis fore. Noftrum id nobis, velutja-
miliare, bellum, Fabiß privato fumtu, ger ere in animo efl.
■Respublica & milite illic pecunia vacet. Hujus vero FabizG entis Claäem, triiliffimo belli fufcepti exitumemo- rabilem,B. L. ut benigne interpretetur, eil, quod non mi-
iius mente, quam calamo, reverentise pleno, rogamus.
a) IJb. IX. Cap. iß. b) Lib. II. C. 44. c) Lib. IL
Cap. 4J. d) Lib. II. Cap. 47.
j. n.
Gentem Fabiorum cognomen fuum ex re ruflica,
nempe a Fabarum fatione, accepiiTe, adflruere non du-
bitamus. Sicut & alii haud inferioris fortis viri, Cice¬
rones, Pifones, Lentuli, Agricolae, ob ciceres, pifa, lentes, agrorumque eulturam, generofum familias nom en obtinuere. Sunt, fateor, qui Fabios zfodiendo, eo quod
per foffas venandi morem induxerunt, Fodios primum , poilea Fabios didos fuiile, ilatuant. Sed hane fenten-
tiam tanto minus noilram facimus, quanto brevlor ad
veram nominis originem inveniendam nobis via datur·
Kötum quippe eft, veterum Romanorum prsecipuas di-
vitias opesque in agris conftitiffe; unde fequitur, eoS
maximam in iis collocaiTe operam, & ejusmodi res lu-
bentiflime tradaiTe, quas agris concrederent, quo ex fa-
tis frudus haurirent uberrimos. Pörro habuit haec fa- miliafexprascipue ftirpes, quarum Prima eil, qui Vibu- ianiy (a Vibone forfan oppido, quod in Brutiis condi-
dit Hercules) didi. Hinc Poetse a) Herculei dicuritur:
A ζ pri*
* HR ) o ( S«.
privataque caflra penates Herculei implevere, domo (admirabile) ab um Patritius junäis exercitus ibat in armis,
i Altera eorum, qui Ambufli (audore Fefto, a Fabio Eburno,
■quodfulmineambuilusiitj. Tertia, qui Maximi a Q. Fa- feio, qui judice Livio b) ideo Maximus didus,quodfimul
■foncorditf caußafmulne Immillimorum in manu comitia ef
•fent, omnemjorenfem turbam excretam in quatuor tri bus xonjecitj urbanasque eas appellavit. Adeoque eam rem ac-
teptam gratis animis, ut Maximi cognomen, quod tot vifforiis non pepererat, hac ordinum temperatione pare-
ret. Quarta, qui Piäores, a Ql Fabio, C. F. qui pri¬
mus tedem falutis pinxit, vid. PJinius c). Quinta, qui
Buteones: Poflrema eorum, qui Dorfones nominati funt.
Et hasc Fabia gens iis virtutibus inftruda ac munita fem¬
per fuit, ut non pauci eorum fumma munia bonoresque
an civitate Romana confequerentur. A Iii confulatum te- oiuerunt; al ii interreges creati Fint; alii tribuni mihturn
plebisque, nonnulli Magiftri Equitum, Praefedi urbis ,
.Pontibcis Maximi, multi Proconfulis, iEdilis Curulis,
Decemviri muneribus funt defundi. Et dubito
,an ho-
noratior apud Romanos unquam fuerit titulus, quem ul-
kjshorum aut non ambierit, aut non reapfe fuftinuerit.
a) Si Hus Jtalicus Lib. VII. b) Lib. IX. Cap. Af.
0 Lib. XXXV. Cap. 4.
§. IIL·
Fortitudinis bellicse exempla pnebet ferae ha;c Fabia
gens pofteritati magnp commendanda opere. Nam, quan- tum vis pauci, pro falute totius populi Romani, cum Ve- jentibus dimicare non detredavere. Non deterrebat eos
muititudo hoftium; nec, quod mireris, audebant Ve- jentes Fabios opprobriis addcere, cum tarnen antea Ro¬
manos innnitis contumeiiis exagita/lent; quippe quodl videbant eos in pugnam fpei irarumque ire plenifllmos.
Adef
4M ) c ( Mt s Ädeo vero fortes ac ftrenui fuere , ut quilibet eorurai vel Praetoris nomine excelientiflimi dignus judicaretuxv
Hinc eleganter Ovidius ö);
Egreditur caftris miles generofus ab isdem
Ε qujs tiux fieri quilibet aptus erat.
St Sicilius Italicus b):
Nofce Fabios certamine ab um. \
Vejentwn populi vi olat a pace ?iegabant 1 Acceptare jugum, ac vicino Marte ferebant
Ad portas bellum.
Tantum vero periculum vix unquam fuiiTent adituri, ni·*
ii amore patriae du&i, publicam tranquillitatem unius gentis vitae praeoptaffent. Satis nervofe Livius r) de
eorum amore loquitur: manat tota ur be r urnor, familiam
unam fubiijjé civitatis onus. Vejens bellum in privatum
curam
,in privata armaverfum. Et Poeta d):
Una domis vires & onus fufc eperat urbisj
,
Sumimt gentiles arma profejjä manus.
Hinc non mirandum, cur ingentes gratice illis aétae ilnt*
cur Fabios ad ccelum laudibus ferant, cur in templis o-
culisque Deorum voveaiit precenturque, ut illud agmen felix fauitumque mittatur, ut fofpites brevi in patriam
ad parentes redeant ac reiiituantur. Fateor equidem o-
mnes- in republica cives , in communi prsefertim calami-
taite , obfcri&os effe, ad acerbiffima quaevis pro patrifc
fubeunda; mihi tarnen concedatur, necefle eit, non u-
nam familiam unamque domum iolum obligari ad vi-
tam pro patria profundendam. Temerarium fane &
.vitiofum hoc eorum fatdum dicerem, niii Romani a*
J-iis tum diftritfli fuiilent bellis, quae fatis laboris, ftu-
dii fumtusque, fl feliciter expedirentur, poftularent.
Neceffitatis igitur telo adaéii, Fabii, fuam reipublicae .pneclaram locarunt operam, eo majoris faciendäm, quO minori pretio condueeretur. Felix igitur civitas 3 quse
I
.cives
β ) ο c Η*
.cives - allt, & fortes, & opibus ahundantes.
aJ Lib. Faft or. IL bj Lib. VIL c) Lib. II. C.
Λο. d) Öu*V7. Lib. Faß or. II.
$. IV.
Quam vellem heic hiftori® Fabian® Flum abrumpe*
re, quo Fabiinominis gloria, nonnullis infortunii ma- culis tandem infufcata, perpetuo poffet collueere ; ve¬
rum, quum non boni ni hiilorici, veritatem reticere, quantumvis non omnibus illa arrideret, feriem rei quo- ad per imperatam mihi brevitatem licuerit, continuabo.
Scilicet, quod dolendum, Fabiorum fortitudo pari cum
prudentia non fuit conjun&a / adeoque in varia vitia,
interitum illis minitantia, delapfi funt. Primum enim ob continuos fucceifus, fuperbia elati, longius, quam vel opus , vel confultum erat, progrediebantur, hoili- busque contemtis, fibi, fuisque armis plus jufto con- fidebant. Hnjus rei luftuofum, fed verum perhibet
teftirnonium Ovidius a):
Ecce, velut torrens, undis pluvialibus auBus,
Aut nive, qu£ Zepbyro viffa tepente fluit,
Per fat a perque vi as fer tur, nec^ ut ante folebaty
Riparum claufhs margine finit aquas:
Sic Fabii latis vallem difiurfibus implent Quosque vident Λ fpernunt. -
Sed quod hoftes non armis efficere potuerunt, infidiis
ftruélis perfecuti funt. Unde Poéta b):
Sic iterum, fic Joepe cadunt ; ubi vincere aperte Non datur, inßdias armaque c<zca parant.
Nam ficut faepius experiebantur Vejentes, Fabios ad ra-
pienda pecora, in agros paftum emifTa, admodum pro-
nos fuilTe; ita greges porcorum, boum ac equorum
quotidie in confoediu eorum pofuere. Nullum verq eft dubium, quin, η voluifTent, eos defendere potuifient,
led fimulantes fugam, illexere Fabios ad praedam, quam
haud
<m )°( μ· t
haud a-liter, ac de ccelo demifiam, acceptarunt. Hae©
fsepius fa&itando hoftes, femperque Fabios a munitio-
ne, ad Cremeram fada, longius proliciendo, animis
illorum praeda quotidie adeo corruptis, ut, quomodo
faluti fuae confulerent, ne cdgitarent quidem, no&u,
locis opportunis, infidias paraverunt. Quid, quod, po-
ftera etjam die, alios greges emifere, cum paucis prae-
fidium tenentibus. Quod ubi cognofcerent Fabii, per
coli es, campos agrosque fefe diftuderunt, quo felicius
omnia pecorum genera intercluderent. Cum jam fe·
curi, captis paftoribus, pecudes agitarent, undique il·
Iis infidias ftruunt hoftes, eosque invadunt. Et fic fe-
pti funt Fabii ingenti agmine armatorum, qui tam a Fronte, quam a lateribus in eos irruunt; & quo ma¬
gis hoftis inferebat, eo breviore fpatio orbem collige-
re cogebantur. Heic hoitium tela aliquantifper exce-
pere, usque dum hoftes eos quam vehementiffime in- fequerentur, & hi, omifta pugna, in coliem leniter e-
ditum fefe reciperent. Sed non potuit hic locus tran- quillam, & ab hoftium impetu immunem, illis vitam
diu promittere ; nam Vejentes, qui verticem collis oc- cupaverant, fuperiores bello difcedebant. Et fic tan¬
dem omnes ad unum Fabii, CCCYI. puta, uno die
miferrimnm in modum occidione occiii funt ac truci- dati, ad Cremeram fluvium Tufciae, quinto ab urbe milliario, & Vejis haud procul diftantem; & haec eft
caufia, cur ftragem Cremerenfem & Cannenfem con- jungat Juvenalis c), quippe exclamat:
Quid Cremerae legio, ύ Cannis confumta Juventus
Tot bellorum anhme ?
Ingens vero ifta clades inciderat in annum urbis
eonditae CCLXXVII, diem XIII Februarii feu ipfas
Idus. Qui dies propterea inter nefaftos eft rela-
tus. Dies namque apud Romanos, referente A-
lex.
$ 4*1 )o(
lex. ab Alex, d) duplicis juere generis; quidam fakßi
& agendis rebus feHees, quidam atri triftique omine in¬
fames ac nefafti habiti y quibus qliquid moliri, aut novee
rei ineeptare eventus exitiqlis erat. In bis exercitum con~
Jcribere, legiones educere, manus cum boße conferere ,
jponfalia inire, peregre prqficijci, aut quic niam public#,
vel privatas rei moliri ineeptu fadum & exitiale cejlima-
ru-it. Obfervatumjue fuit, wr qui h'öftes hello tentare, vel acies eo tempore, commttere curarenty rem innonme- dioere Vériculmi di crimenque adducerent, magno toftea
exitio conrecuto. Ejusmodi atri & infauili fuere , ut po- ilridie Calendas, Nonas, Idus &c. quibus Romani ma¬
xim is cladibus & infandis contumeliis funt adfeéli. Die ig Febr. feu Idibus fadla eil clades Fabiorum, vid. Ro- fin. e) & Nieupoort /j. Dehacdie canit Ovidius^) hunc
in modum:
Haec fuit illa dies, />z Vejentibus arvis Ter centum Fabii, eecidere duo.
Una dies Fabios ad bellum miferat omnes, Ad bellum mijfos abftulit una dies.
Fauca quoque decerpam de exitu, quem Fabii, hoc bel¬
lum animofe adeo fufeipientes , Rom« habuere. Hiilo-
ricorum plerique ferunt, eos infelici via a dextro Jano ρ ort« Carmentalis, profe&os ad Cremeram filmen, ubi opportunus locus pr«iidio communiendo vifus eil, per- veniffe. H«c porta poilea fcelerata dida eil ideo, quod Fabii hi, per eam egredientes, infelici preelio miferandaq;
nece interfedli fuerint. Unde Romani, fuperilitioni
maxime dediti, hunc egreiTum id mali , eamque fatalem
cladem portendiiTe fufpicabantur Nec aliter Övidius bj:
Carmentis portß dextro via proxima fano efl,
Tre ver banc noli, quisquis ess omen habet.
{illa fama ref ert Fabios ex t fe trecent os.
Förta vacat culpa ; fed t amen omen habet e).
Sic
Sic aptid Romanos alia loca, jcelerata di<fta fuiife inve- nies, ut fceleratus vicus^ ob deteitabile facinus, ibi pa~
tratum; fcelerata caftra, inquibus Drufus, intempeftiva
morte prseventus, acerbo funere deceilit j fceleratus
campus, juxta Collinam portam, in quo Veftales, ince- fti damnatae, defodiebantur vivae.
a) Lib.Faflor.II. bJLibrocit. c) Satyr. II. d)Ge-
nial.Dies Lib. IV.c.20. e) Antiquität.Koman.p.246. £^254.
f)p- 403 & q.o£ g) Libr. Faftor. II. b) Libro citats.
V.
Licet § proxima Fabios easfos, confentientibus ple- risque fcriptorum , 306 fuiife , indica^erimus 5 nihilo
tamen minus non defunt , qui numerum interfe- étorum, inhacpugna, Fabiorum, ad ter centum tan-
tum revocant. In his eil Eutropius a), cujus verba ita leguntur: Cctfone Fabio & Tito Virginio Cojj. trecenti tiobiles homincs , qui ex Fabiafamilia erant, contra Ve- jentes bellum folifujceperunt. Seneca b) nominat tre¬
cent ot , qui hoftium incuriioni pro rep. unam domum ob«
jecerant. Item: nemo trecentos Fabios viélos dicit, fed
occifos. Sic Anonymus quidam Grsecus c): Ρ'ωμαίοις
τΐξος Όυειντανύς ενςάντος πολεμχ περί τον χρέμερανΡω- μάιων ήττεΒέντων, οι τξίαχόσιοι φοίβιοι, συγγενείς άλ- λήλων οντες, επεσον. Et inter Poétas, Silius d):
Fabius, Tiryntbia proles,
Ter centum memorabat avos, quos turbine Marti Abfiulit una dies, cum fors non cequä labori
Fatritio Cremree maculavit fanguine ripas.
Alibi:
- -:
-7er centum exiliere duces , quocunque Uberet,
Uno non ρ avidus veniβ es bello magiflro '
Sed hoc dubium, a nuper nominatis excitatum, tanto minus nos de noftra fententia deturbat, .quanto plures
,
· ■. - · parti-
«ο ) 6 ( m*
partibus noftris faventes habeamus. Hos vero & in pri-
mis memorabiles, recenfere, eorumque fententias ad-
ferre non pigebit: Livium e) primo pono loco, cujus ver- bahsee funt: Fabii t φ ad,urnan omnes, praßäiumque ex-
pugnatum. CCCVI perijje fatis convenit. Aurelium Vi-
dtorem de viris illuftribusaudiamus/') Romarn, ait, cum
adverjus Vejentes bellarent, eos fibi boftes familia Fabio-
rum privat o nomine depojcit, ej profeäi CCCVI, duce
Fabio Confule, fnerunt. Poftea Alex, ab Alex. g) cum enim trecenti ej fex Fabii uno agmine inde, b. e. port a Carmentali egrefji, contra Vejentes ad Cremeram acri-
ter dimicantes, ad unum procubuiffent ejc.
Et ex Poétis fgepius citatus Ovidius b) : Ter centum Fabii, ter cecidere duo.
Hinc tuto colligendum efie exiftimo, numerum Fabio-
rum non minorem fuifie, quam ter centum & fex.
d) Lib. I. C. ia. b) Benefic.Lib. IV. C. jo ej Lib. V.
C. i. c) Ρ- loo. ιοί. d) Lib. II. ej VII. é) Lib. II. C. jo.
f)Lib.XIV. e ) Genial.Di es Lib.ILC.C. h)Lib.Faftor.II.
f. VI.
Hsec familia clariiTima, deque civitate Romana im-
mortaiiter merita, uno veluti temporis punfto, föret in-
teritura , ni unus, qui per setatem puerilem arma ferre
nondum poterat, domi fuiftet reli&us. UndeNafo a):
Ut tarnen Herculeee fupereffent femina gentis, Credibile eft ipfos confuluijje Deos.
Flarn puer impubes, ej adhuc non utilis armis,
Unus de Fabia gente rcli&us erat.
Hic adultior fa&us propagavit gentemFabiam; & licet poft¬
ea tam numerofa non fuerit, virtutibus tarnen clariflimiin¬
de prodiere. Inter hos merito numerandus eft QJabius Cun&ator, cujus merita in patriam, fupra quam dici pof- fit, fuere iingularia. Nobis vero, brevitatiftudentibus,
unam tantummodo rem, ab eo prseclare geftam, nomi-
nare
4K > ά C Hft« fr iiåre fufficiat. Magnus hic in pace, nec minor in bello, quod ex callido ejus invento, quo in bello adverfusHan-
nibalem ufus eil, vel maxime patet. Is enim prceliicom- mittendi occafionem nunquam dedit, fed patientia fua,
moraque Hannibalem quietiorem reddidit, usq; dum fu-
perior bello excederet, rebus adfliftis Romanorum com-,
mutatis. Praeclare itaque Ennius:
■
