I f I S S B A T A T I 5 , W / ' J »
S C I A G R A P H I A M M Y T H O L Q G I Æ STURLESONIANÆ SISTENS,
Q U A M
iCQ'NS. AMPL/SS. F ACUIT, F H fL ô l V t%
• t , , . j\-£ J »... ' . .. . y ” /V"X i‘ (; k \ i X /
P R ÆS I D E
M , c . f r i c o m . f a n t ,
HI S T. PROF. R L G . E T 0 1 D . SOC. I E G . SCIENT. UPS. ET ACAD.
REG. L I T T . H U M A N T J Q U . ET H I S T . S T O C K H, M E M B I O .
P R O G R A D U i : s-fsßt iU'td
p . p.
$ O I L OL. NO I I R B O R G ,
St-i p. Ah l l o f v. Ve s t m a n n u s.
IN A U D IT . G U S T . MAJ. D. X ‘JU N II MDCCXCVIL H. A. M. C.
U P S A L I Æ ,
* I i v. ,;.vt \
Litteris Jo h a n n. Fred r. E d m a n , Reg. A c a d . T y p o g r .
PLURIMUM R EVERENDO a t q u e PRÆ CLARISSIM O
E C C L E S I Æ S Ô D E R
P A S T O R I E T PRÆPOS1TO
D O M I N O M A G I S T R O
GUSTAVO CHRISTIERNIN,
PA T R O N O SUO
Grati tantum animi pretio du&us, quod habet,
•ffert
Joh. Ol. K ohriokc'. #
S C I À G R A P H I A M Y T H O L O G 1Æ
S T U R L E S O N I A N Æ .
§. î . .
A
nnales G othorum vetufti, aliarum (îcut gentium , tenebris adeo involuti fu nt, ut genuinum fenfum e x iis eruere haud minimae fit difficultatis. P oetis, q u oru m unicuique gentem fuam , poftpofita veritat e , extollere ubique terrarum follemne tuic, antiquis- fimæ quod hiftoriae tantae obdu£tae fint tenebrae, magna e x parte esfe adferibendum, jure arbitramur. Hinc innumerae irtæ prodigiofae narrationes, porteris tradit«, quibus nim ium quantum fabulofa delegabatur ve- tuftas Omnes fere homines erc&ioris indolis inge- n iiq u e, qui pro patria fe devoverunt, poft mortem choro deorum inferuit grata pofteritas, virtutesque eo
rum poetarum carm inibus, quod antiquisfimis tem poribus unum memoriae & annalium genus fu it, ce
lebratae funt. H inc infinitus ille numerus deorum , quibus unaquaeque gens antiqua abundabat. N e c noftri proavi fuis heroibus divinitatem asfignare du
bitarunt. T h o r , Oden & F r e ije r , q u i, durante vita, Reges eorum fuere, quorum qve fub aufpiciis felix fuit p op u lu s, port m ortem divino cultu profecuti (pnt. Jam autem , cum in nos fufcepimus leviter ve-
A % te-
terem G othorum R eligionem adumbrandi officium , confcsfione tenukatk vin u m faltem excufati erim us,
§. IT.
A ntiquisfim is tem poribus adm odum fim plex fuit religio G o th o ru m , paucasque tantum m odo do&rinas eorum theologia continebat, ex quibus autem fatis fuperque conftat, illam lu ce & claritate quam pro
xim e ad N oachi accesfisfe. Poft adventum autem O dini in hasce plagas ejus com m entis fabulisque adeo ddformaca e ft, ut priftinam fimplicitatem plane amit»
teret. D e fuprem o E n tc , om nium rerum o-rigine, de gubernatione m undi & poft hanc v.epiente vita, faniores m ulto habuere n o tio n es, quam aliae eodem tem pore florentes Ethnicae gentes. Sub nom ine 0- den ( quod cum Ebraeorum Adonai vel Jo d a im con
gruere v id e tu r) fuprem um N u m en venerati funt , quem om nium rerum originem & A uëtorcm esfe credebant. H u ic ejusm odi nomina & proprietates addebant, quæ non posfunt non injicere nobis adm i
rationem. E um vocabant P u n to p a trem , O m r .i j c i u m , O m n ip o ten tem , Patrem S ecu la ru m , excelfum a ) , qui per om ne aevum vivit ac gubernat regnum fu u m , quique e dom icilio fuo b ) totum mundum circumipi-
cit.
<0 V. Edda .1 Dåm i S a g . Edit. G örani. b ) S o lium ^ejus vocabatur H M sk ra lf in dom icilio ValcfkialF, ca- ftellaqwe .e ju s ,( borgar ) in ceelo funt B redbleik , G la t t , H lu u n e lsb e r g , B r im le , S in d r i, Valihall &c. in p rim is
cit. U n d e conftaf, exceptis Ifraëlitis, nullam gen
tem clariore noticia de D eo ejusque proprietatibus gavifam fuisfe.
§ III.
D efcriptiones eorum initii mundi & Chaos haud m ultum a R om anorum & Graecorum do&rina ab
horrent. In itiu m erat temporis (d ic it E d d a )cw w i n ib ii e>fet, neque arena neque mare nec fu n d a m in a fu b te r . Terra reperitbûîur n u llib i, nec juperne eoe- lu m . Hiatus erat p erpetu u s, fed g ram en nulhbt.
M ' ltos autem an n os, antequam terra erat fundata, N ifih em paratum esfc credebatur, ubi aeterni crucia
tus & angores* im pios & injuftos manerent. In m e
dio N iflhem ii fons nomine H vergelm er erat, unde amnes hifce celebrati nominibus profluunt: A n g o r , G audu R em ora, M ortis habitatio, Celerrima perditio, fioce.Ua f œ v a , Vorago , Stridor & ululatus.
$. IV.
E x primis hom inibus A /k & Em bla genus hu
manum originem duxisfe luam credebant. D e d u plicis generis hom inibus m entionem facit E d d a , quo
rum alteru m ex profapia Ymii Gigantis editum cce- lum im pugnasle fertur: alterum autem ex filiis Bori oriundum im perio D eorum obediens luit- B aldur cognom in e b o n u s, fub quo auream floruisfe ætatem
me
antem G im le , quod , coelo & terra ig n e abfum tis, ftare c r e d e b a tn r , ubi beati æ terna p erfru eren tu r felicitate.
♦ ) « ) *
m em oriæ proditum c ft, m unere deorum ita fo r m a ts diceb atu r, ut ab om ni calamitace esfet immunis*, .o.
kc au tem , origo om nium m alorum , qui lividis o:u- lis hom inum intuebatur felicitatem , Baldur vitam fnu- de ademit. Q u o m ortu o, calamitates, diluvium qja- fi, terram inundabant, om nesque dii & hom ines de*
fiderio ejus capti funera lacrimis prosecuti funt. In- ter om nes autem lu& us Odirii em inebat. T u n c Fiig- g a amores (uos H e rm a n n o , filio O d i n i , pollicetur,'fi ad infernum equitare v e lle t , redim endi A pollinis gra^
tia. Paruit mandato H e r m a n n u s , fed voti haud ccnv p o s evafit: B a l d u r , five innocentias fh tu s, haud re- dibat.
§■ V .
O pinio G othorum de interitu m undi haud fren
d o eft praetereunda. D escriptio illa ultimi tem p o ris,cu jus m entionem Edda facit, adferri m eretur. Veniet te m p u s, ætas barbara & lu& uofa, cum vitia & ca
lamitates terram inundabunt: T u n c totum per o rtem erunt bella, fraterque alter alterum in terficiet, sva- ritia dutfcus. T u n c confobrini confanguinitatis obliti erunt. Perm oleftum tunc erit in m u n d o , m ultum a*
dulterium : aetas barbara & ventofa, luporum aetas:
iisque dem um m undus corruet. T u n c unus alteri non parcet. L u p u s folem d ev o ra b it, quod hom inibus m agnum adfert dam num . A lter lupus lunam d e v o rabit. Stellæ de cœ lo cadent. T erra trem ifeet &
m ontes arboresque radicitus evellentur. T u n c Fen- ris
ris lupus folvetur, qui expanfo riftu p roced et, infe
riore maxilla terram , fuperiore vero ccelum tangente, M id gardiæ anguis venenum fpirabit, & fuper cum cœ - kim diffindetur. C um angue M i dg ar dice Thor pu
gnans eum occidet. Freijer cum Surtio confli&atus ca d et, optim o deftitutus gladio. Odinum lupus de
vorabit. Loke & Heim da 1er m utuo certamine occum bent. T u n c S u rtiu s ignem toti injicit terra, uni ver
film exurens m undum . E xufto autem coelo, mor- tuisque & diis & hom inibus o m n ib u s, terra e mari e m e r g e t, adm odum viridis 8c ornata agris, fine fa- tione frugiferis. Vi dar & / i t las v iv en t, nec nigra flam m a, quae m undum com b u sfit,-eis quidquam da
mni intulit. H i habitabunt in cam pe Idrf, ubi antea erat A sgardia. H u c adveniunt Thori filii M a g n u s 8c M odius. H u c etiam accedunt Baldur &
Hôder ab inferis, fermocinando alter alteri in m em o
riam res fua$ ipsorum geftas revocantes. Oprimum autem diverforium in Gitnle cft, ubi boni viri & ju- fti habitabunt. Ccelo & terra pereuntibus G ini le fla
re credebatur, illiusque urbis incolae funt viri jufti, qui per om ne aevum aeterna perfruerentur felicitate.
Im bellibus autem & morbis aut fenio confe&is N ifl- hem erat deftinatum dom icilium . Ibi continua cft m iferia: menfa cft fam es: Esuries cultellus: Prorepens m o r sfe r v u s, Spe& rnm ancilla: Praecipitans fraus can
celli: Patientia limen feu introitus: T a b es le&us. Hae d tscrip tio n es, auam vis obscurae, fatis fuperque teftan- tu r , do&rinam de immortalitate animae praecipuum con- ftituisfe articulum R eligionis G othorum . H uic doftrinæ
inni
irrnixt erat perfvafio illorum , D eos pie esfe colendos >
virtutem que exercendam . H eic quidem haud tb s *e titenum esfec amicam confpirationem illorum inter rooftraeque religionis praecepta in iis falcem , quæ im
mortalitatem animæ & interitum m undi tangunt, o- flenderej fed anguflia tem poris prcsfi filum abrum
pere cogim ur.
