• No results found

Præcipua nonnulla palingenesiæ litterarum proxima philosophoumena moralia, primis lineis designandi conamen. Quod cons. ampl. facult. philos. Upsal. præside doct. Dan. Boëthio ... pro gradu philosophico publ. examini modeste subjicit Joh. Magn. Wellin, st

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Præcipua nonnulla palingenesiæ litterarum proxima philosophoumena moralia, primis lineis designandi conamen. Quod cons. ampl. facult. philos. Upsal. præside doct. Dan. Boëthio ... pro gradu philosophico publ. examini modeste subjicit Joh. Magn. Wellin, st"

Copied!
14
0
0

Loading.... (view fulltext now)

Full text

(1)

*

fCS^

PR^CIPUA NONNULLA PALINGENESÜE LITTERARUM

PROXIMA ΦΙΛΟΣΟΦΟΤΜΕΝΑ MORALIA,

PRIMLS LINEIS DESIGNANDI CONAMEN.

# -s #

QJJODr

CONS, AMPL. FACULT. PHILOS. UPSAL. PRiESIDE

DOCT.

DAN.

BOÉTHIO,

ETΗ, E.T PO LIT· PROF. REG. ET ORD.

PRO GRADU PHILOSOPHICO

PUHL. EXAMINI MODESTE SUBJICIT

JOH.

MAGN.

WELLIN,

STIP. REG. CAEM.

IN AUDIT. GUST. MAJ. DIE VII JUN. MDCCCVI.

Η. Ρ. M. S.

UPSALIiE,

(2)

IN SACRAM" REGl Α Μ MAJESTATEM

MAGNA3 FIDEI VIRO

DlOECES, CALM. EPJSCOPO

DE STELLA POLARI ΜΕ MB RO

NOBILISSIMO ET REVERENDlSSliVO DOMINO

o

NEC NON

MAX. VEN. CONSISTORII ADSESSORJBUS

PATRONIS SUIS Sl/MMIS

BEDICATUM

V. D.

(3)

FR^CIPUA NONNULLA PALINGENESIiE LITTERARUM

PROXIMA ΦΙΛΟΣΟΦΟΤΜΕΝΑ ΜOR ALIA►, FR IM IS LINEIS DESIGNANDI

CONAMEN.

Quomodo

nes Sc vices.

rerum

Jam enafcitur hinc

fic fententiarum

humanarum

eximium quoddam

mutatio-ingenium, nova adhuc Sc inopinata pollicens Litteratur«

phaenomena, litteris melius tin&orumTantum non omnium

libi comparans laudem, leviorumque, *ei navitate, uti ileri fölet, fafcinatorum, quaii mutam allicens

admiratio-nem; mox illinc minori haut vi exornatum aliud, illa

lon-ge adeo lateque celebrata, aut dejiciens funditus, aut tot illorum aperiens defe£lus atque errores, ut hujus in ca-flra traniire cito cogantur veri veritatis amstores, 3c fuam

magis erubefcant an indignentur ftultitiam , leves ifti Sc

faciles admrratores, dubii videantur. Vix vero ac ne

vix quidem, frequentes adeo fuere in ullis difciplinis, quam in Philoiophicis ejusmodi commutstiones; nec in

pofterum deiituras fore iperamus, donec Obje£tivum

il-lud Sc Subje&ivum in Sciundo, clare diftingvere

didiceri-mus. Quas etiam, quantnm jubeat materies, & operis

temporisque brevitas, praefertim vero tenuitas noftrarum

facultatum permittant, tantum quidem, edendum a nobis rei necesfitate jubente aliquod conamen, disferere com-murationes, propofitum nobis habuimus, confifi fcilicet fore, ut mitiori oculo B. L. modeßum hoc peripexerit

juvenile.

(4)

Du-% f" 1

Ducentos järn circiter annos, nen fine felrciori

po-gnae exitu cum fdiis adverOiriis lu&ara eft Philofophia

Scolaftica, cum lludio nonnuilorum Reformationis

An-tiftirum concurerctur. dominiumque ipiius, totum quantum

fueric, exorto Cmefiariismo*, cesfasfe videatur, etiamfi

guftum hujus philofophandi rationis & indolem,

recen-riorum Pniloibpborum disquifiriones haut raro prodact.

Qiiod ramen Judicium potius de iiiis, qui Theoreticae

Philofophiae partibus infervire, quam qui praecepta qnae* dam ad Honeftätexn pertinentia tradere, fuerunt conati,

valere videtur,

Per omne aevi ejus fparium, quo ad fummum fuum

faftigium grasfäta eft Philofophia Scholaftica, &. donec

ipfius in orbem littersrium dominium fartum fervaro te»

&umque potuere folliciti ejus asfeclae, nefcio an integrum

aliquod eruendi alicujus Ethices- Syftematis invenerimus

conamen. Contra autem, ad philofophandum ubi quis

fe contulit, fpinofas & nullius ad vitae ufum momenri fe&abatur quaeftiones* De natura abftra&orum conceptuum,

belligerabatur. In Platonis vel Ariitotelis verba, quse

fuo quisque lubitu interprerabarur, quafi in oracula

jura-batur. Ad Decreta Euclefiae Conciliorumque & corruptfc

Religionis Dogmata-, fua Eruditi detulere meditata, uti

pun&um iliud, circa^quod Philofophicae disquifiones o*

mnes verti debueranu Et quum aliquis vitae moribusque

inftituendis regulas praecipiendas curaverit, vix aliquid praeter jejunas virtutum enumerationes adferre folitum

fuit, quarum, ii qnae alias anquirere operae pretium fe

fa&ururn forte crediderit, in Sacris Litteris Decreiis

Ecclefiae, feftatus eft- principia.

Verum enim vero, in media hac Litteratur«

caligi-*e, nonnullae huc illuc enituere fcintill«, quaepoftea adeo

(5)

cre-creverunt, ut novum tandem fibi polliceri jure .posfem:

littera? diem. Per Manuelem Chryfoloram, ab

lmpera-tore Johanne Palaeoiogo auxilium contra Muhammedanos

petitum, misfum, & poftea per profugos

patria

fcicntiis

callentiores Grsecos, redire ccepit ^Eruditionis lux.

Re-ftituebantur in iuum originarium veftitum, Artftotelis, Platonis, ceterorumque Graecorum Philofophorum fcripta, quo fa£tum ett, ut verus horum Au£torum

fenfus

explo-rari potuerit, nec depravarse Neoplaronismo adfixorum

& rehquorum tnedii aevi Sofittarum explicationi temere adhaerere diutius fuerit necesfum. Fuir igirur primum reformandae excolendaeque Philofophiae diluculum, ut

Sy-ilemata anriquorum <Graecorum re£tius explicarentur. Non ftntim poit revivifcentem lirterarum lucem exorri funt

praeclari iili Antiilites, qui novum per

disquifitiones

phi-lofophicas diffudere diem, Hlasque propriis

meditationibus

ditarunr. Ε contrario aut Stoicismo aut Epicureismo aut

alii Graecorum difciplinae adhaerebatur, & in illis enu-vcleandis maxima tunc temporis ponebatur laus, quin

im-rro quibusdam in locis, reverentia habiti funt Anriqui

Fhilofophi usque adeo ut, fi quis in eorum operibus

ali-quod rcprehendendum detegere non dubitaverit, contra piotervum adeo atque

audacem

rigid

a quam

maxime

fup-plicia haud raro mmitarentur Leges

Civiles.

Ejusmodi quefi fuit

Philofophicarum disquiiitionum

flarns, cum, per Michaelem Monranum

(GalL Montaigne)

ingenii acumine,

ertidirionis

copia, elegantia

ßili, aliisque

4khs, immortalis nominis praefidiis munitum,

noflramque

idcirco fupra laudem pofitum

virum,

campus

humanae

mentis viribus aρεrirerur

fpatiofior. Aut

mirum in

mo-dum fällor, aut primus ille, integra

opella

, quamquam

non integro & confummato

Syftematico ordine

do£ri-nam moralem ecle&ice proponere & ample&i incepir.

(6)

Pyrr-Pyrrhonismo videtur Montanus favere; quare etiam in omnibus fuis fcriptis, parum prodit de cognitionum hu^

manarum certitudine, fkiuciae.

Quo im-butior quisque

fuit litrerisita & maxime penitus inrrofpiciendi humans rationis imbecillitatem adiuit occaiio. Haud itaque rri-randurn, quod nullam in toto Philofophise campo

inveni-re fe posfe credidit Obje&ivam veritatem, fed Subjekti¬

vas tantummodo fententias, externis rerum mutationibus

obnoxias; quare etiam per fe nihil, fecundum

Monta-num, morale bonum exiltebat. In proponendis

morali-bus praeceptis , nullo videtur fixo & itabili niti principio> quo fk ut non usque iibi psrmaneat confentaneus, fed modo huc modo illuc vacillare, eamque ob rem in con¬ trarias diftrahi videatur fententias; quod etiam vitare, eo minus in poteftate ejus fitum fuit,

quo clarius

conftat,-eum a fpeciali fira experientia

, cum antiquae & fuae

uera-Bts litterarum ftudio connexa, fua hauiisfe placita. Par¬

tim ex Educatione, ex Confuetudine parrim, partim

ex

intimo quodam virturis Senfu, auc ex aliis demum

prin-cipiis deducere eonatur moral itatem.

Tametlt modo hinc,. modo illinc' fluktuare videtur,

juftique Ethices Syftematis laudem conftituendi, primum fibi Schulterum vindicasfe liquer, neminem fruftra, in evolvendis Monrani operibus ad ufum vit« communem accommodatarum inftitutionum , quam vere moralium

.

praeceptorum refertioribus,, ire confumtum tempus autu·

mamus.

Inceptam nunc a Mdntano prudenti« doktrinam-, in

Syftemitico ordine reducete operam navarunt nonnulli haut contemneadi viri, Charron, Sanchez &

quem nuper memoravimus Schultetus, aliique. Sed

looge alia, a

(7)

pande-5

batur via; Scilicet, «na cum arbitrariis uniuscujusque

Im-perantis llarutis confervata hadéntis fuerunt rot antiquae

Fhilofoph iee, Stoicismi pneferrim femina in Jure Roma»

no, ut hoc ad fora publica Saeculo ciecimo quarto

intro-dudo, hujusque Srudii ergo pubiicis infiitutis Academiis, disquifitiones morales excirarenr. Qtiid igitur niirandum,

methodum Ethices pertradandte, juridicam asfumfisfe fa¬

dern, pnrfertim ii memoria repetamus, varios variis in

regnis hoc tempore rerum politicarum enaros fuisfe

e-ventus, qui nonnullos ad un a-m nlreramve non moralem

proprie, fed potius ad Jus Natura: peninentem, litern

dirimendam impulerint. lnter eos vero, qui, de moribus

praecipiendo, hane inftiteiunt viam, eminere Grotiurrr,

lateat fperamus, neminem, Non tarnen uti fomniarunt

nonnulli, eruere perfe&um Juris Naturae Syiiema, fed

certas tantummodo huic Philofophi.se Pradicae parti injun·

das quaeftiones decidere in animo habuit, — Videre fibi

eft vifus,, necesfario in pura ratione, omni? juris

princi-pium, ab omni empirico feparatum jacere, ii itabile alias

quid atque definitum de eo proscipi poruisfer. Verfarur

in eo pnefértim Grotius, ut omnes in Jure Naturae

quas-iiiones, quatenus ad Societares Civiles majeftate Impera

n-tium gubernatas, referuntur, ex purioribus <Sc

ftabiliori-bus, quam ad id temporis fadum erat, deduceret

princi-piis, magisque definire praeciperet de Jure belli 8f pacis.

In fuo philofophemare egresfus, ab infita humanas menti Soeialitatis indole, confervandae hujus necesfitatem in ratione fund'aram, Si. ab ex.perienria confrmatdft invenic. Ab hoc morali principio, iuris Naturae deducit

praece-pta; fed ubi ad Jus Gentium explicandum uransgreditur,

jllud uiitatis diutius confvetudinibus femelque initis

padis-fundare cernitur.

Cum vero de Syftemate Groti i tantu-m dunraxat

in-dicatum habere velimus, quantum necesftim

(8)

quo ad Syftema Ethicum Pufiervdorfii veniamtis,

qoate-mus id non eodem folum nirirur principio, fed illius Au-ftor a Grotio ad fuum philofophicum

examen excitatus

videtur; fit hoc de lllo iaiis.

Quam femel Grotius impertierat Jurisprudenriae

Na-turali indolem, non modo confervare fed Ethicae etiam

indere, eandem viam infecutus PuiFendorfius enifus eft;

quin immo ab ejus inde tempore ad noilram usque

mc-moriam, fororio non folum vinculo conjun&ae, ied a

nonnullis Scriptoribus confufae fuere hse fcienrise, adeo

ut vel Ethica tamquam pars Juris Naturae vel vice verfa

tra&ata fuerit.

Nempc PufFendorfius metaphyficis valde abborrens

HOtiontbus, illisque quae ad vitani bene inftituendam

pro-pius accedunt, magis addiolus principiis, Socialirare

Fun-datam esfe virtutis obligationem omnem, & ab illa, tam¬ quam a fiirpe ramos, deduci officia, una cum Grotio au·

tumavir. Socialis efto, ait Celeberrimus ille vir, Si

ro-tum officiorum ambirum confecifti. Et ipfam hane So-cialiratem in accuratisfima officiorum impoiitorum nobis omnium, utpote non folum humanae fed civilis etiam

So-cietatis fumus membra, obfervantia pofuit. Ar vero, quum fan£la non minus alia quoque officia nobis esfe ob-fervanda nequaquam posfet infinari, fuit hinc necesfum.,

ii coniequens alias Si iibimet ipfi confentaneus videri

vel-let, nec omnia officia quae ad hoc principium fefe refer-ri non patiebantur, deftruere, aliorfum illa

pertinere

poftularer. Itaque officia erga Deurn, ceteraque in forum

confcientias folius venientia, nec externae cuidam vi ob-noxia, niii cum Socialitate necesfario vinculo esfent con*

jun&a, Si negativum duntaxat ad illam haberent

refpe-&um, fub disquifitionem philofophicam, judice

(9)

dor-dorfio, cadere non oporrebar. Hac vero rarione philo-fbphando, Ethiccn non modo circumfcripfit, cum officia

tantunnmodo erga alios, ceteraque urpote ad

Societatis-Civilis confervandum vinculum conducunt, fit- amplexa, fed etiam juridicam illi impertiit indolem , quurn neces-fario- omni« ad hoc principium referenda officia, externa

vi in qualibet conftitura melius civitate exrorqueri

pos-finr. Habet de cetero dupplex fundamentum Socialitas,,

Rationem pura Sc Inftinétum. Illud proprerea quod ho*

mo, ubi ad juftum rationis ufum pervenit, facillisne

in-trofpicit, aliorum ope fe usque indigere, in Societate mo¬

do viventem, vitae fr-ui fecuritare, alimenta fibi

compa-Fare, Sc varia aut evitare, aut ferre incommoda, Sc

al-tius deniqpe aliquod culturae Sc expolitionis faftigium

at-tingere posfe. Hoc vero contra, propterea quod homo;

ab ipfa pueritia aperte oftendit, fe libentisiime in

ccetu-aliorum verfari, Sc averiari Solitudinem. At quod ad

primtim hoc mocalitatis principii fundamentum attinet, aut mirum in modern fällor, aut in eo Fuffendorfiurii

peccasfe jnre conrendamus, quod, fi quis ejus innixus Sy*

ftemate, de rationibus a&ionum moralium moventibus

qpaeüerit, non potuit fieri, quin necesfario hominem , ipfo fuarum utilitatum amore ad moralitatem addu&um coniideraverit, adeoque fundamentum ejus omne everfum iverit, quamquam hoc principium ad plurimam

officio-rum nodrorum partem cognofcendam fat idoneum esfe non infirias eamus.

Ηicqua inceptum erat via, longius procesfére disquifitio*

nes morates. Hobbefii fententiae, Lockii Empirismo

com-mixtae, fubtiliores quoddammodofuere propofirae.

Epicureis-mum quoque, quantum fieri posfet, expoIitum elaborare,

hu-manoqueintelle&ui inimicum minusreddere necfine fummis

ingenii dotibusnec fine feliciori fuccesfu enifus elf Helvetius.

(10)

2

ka nec nunc fieri potuit, quin, quantumvis hae Ethices proponendae rnethodi fuerint affe&ibus humanis blandirae,

illas tarnen, ad moralitatem deftruendam omnem

condu-cere ferius ocius, nonnulii inrrofpicerent. Quam etiam

obrem, nec multum praeterfiuebat temporis, priusquam

aliud proponendum esfe principium varii de virtutis pu-ritate folliciti viri invenerunr. Et quurn bis itineribus

phi-lofophando progredientes, ad commemoratam non folum

morum principii corruptelam ferri esfet in

aprico, fed

Sc nullum vere morale bonum, nifi puris Rationis

con-ceptibus innixum, Sc ab omni proprii commodi ftudio,

aliisque principiis heteronomicis fejun&um , exiftere pos~

fe, in illo purius proponendo uous Britannicorum

Philo-fophorum alterve deiüdavit.

Sic Aptitudincm verum

(£he

Fitrnefs of things) prin¬

cipium esfe Moralitatis voluit Clarkius. Scilicet invenit,

res omnes in natura certo cuidam infervire »Eni, certas

Sc definitas, ut hunc fuum impleant fmern, ad alias res

iilis esfe rariones, certas fuas denvum vires Legesque a Natura preefcriptas habere indelebiles, quibus alias in

res agant, & quidquid aliunde fibi forfican inferarur,

aut

a fe propuHent aut etiam excipiant. Itaque

Teleologice ut ad morum fingendorum normam animum

adpellir, philofophare videtur. Adhibe , inquit, unamquamque

rem , adeo ut illa utendo, fecundum naiuram

agas, Sc

tunc fecundum Leges Morales egefti. Hominem

vero., non modo eis, quas ceterae res habent, fed aliis

infuper

pluribus praeftantioribusqwe longe facultatibus praeditum

inveniebat; ilhim etiam, vi fuae rationis praeftantiae,

tam-quam unicum qui mutuum rerum nexum introfpicere

poteft, in eas fruitur dominio Sc agendi libere facultate iit ornatus, conüderabat. Quod igitur de vel animantibus ifiere, vel quidem vegetantibus entibus praeceperat, ne-

(11)

qua-quaquam fufScere, cum oilicia noilra erga entia Legi

Mo-rali obnoxia, quaeque in & per fe finem efficiunr,

per-tra&anda, illi esfet adgrediendum , praeterire non potuic

eum. Ε eontrario infpexit,

nos in ea varias habere ra¬

tiones, aut a Natura aut a nobismetipßs inftitutas,

quas

fpeciatim confiderare necesfum habuir. Tres esfe

praefer-tim has rationes itudio omni obfervandas indicar. Ra¬ tionem nempe Propinquiratis; majorem enim illi, quocum

cognatione iiim conjunfhis, quam illi, cujus fruor

ami-citia, curam & obfervantiam debeo; amicus de cetero

mihi magis cordi esfe debet,

quam Cives: hic vero ma¬

gis quam advena. - Rationem mentis virium

Similitudi-nis. Si itaque quem invenero, qui eandem habeat animi

indolem & easdem ingenii faculrates, necesfario hoec

fi-militudo nos conjungeret. Aptiores nobis invicem,

faci-lius nos communicaremus, & mutuam nobis

emendatio-nem jun£tis viribus & feliciori fuccesfu

promoveremus.

— Rationem

demum necesiitatis. Quum enim ille aut

opibus aut cognitionibus, quas hic defiderac, abundet,

quum etiarn in illius fitum iit poreftate hunc opitulari;

debet ipfa haec necesiitas, qua premitur, eos ad fe tanto ar£tiori familiaritate ample&endum impellere. Quisqnis

vero has omnes rationes indefesfa cura fervar, fecundum

Leges Morales

agit, fimulque fibi

ipfe prospicit.

Mora-liftltum enim hujus aevi plerique, Felicitatem & Morali«

tatem ita confundebat, ut ex altera alteram deducere

fo-lerer.

m

Angliae alter Philofophorum, qui meraphyfids

Ethi-cen fundare principiis,

nobilioremque illi impertire

flu-duit faciem, fuit Wollafton. Ut in omnibus ad

philofo-phiam Theoreticam pertinentibus quaeilionibus veritatis

finem esfe fupremum, illiusque anquirenda;indagandaeque facultatem efficere, ut Rationalis entis fibi vindicare

(12)

ι©

fit nomen, quemque fibi facile largiturum confidit; ita St

hanc ad liberas hominum a£tiones, disquiiitionum

me-taphyiicarum normam transferri posfe, Sc veritatem ideo

actionibus expresfam efficere, ut Homo pro Ente

Mora-11 haberi jure queat, rarus eil. Age itaque ita, inquit

Wollafton, ut agendo, veram exprimas fentenriam , ii

alias moraliter agere velis. Sic, qui hominem quendam

fua privat übertäte, Sc in fervitute prtecipitat aperte

oftendit, ut fupra illum longe fe poiitum arbitretur,

eum-que esie annumerandum inter illa deftituta ratione entia,

quibus tamquam mediis ad fuae qualictimque voluntati

fa-risfaciendum uti poteft. Qui debitam Legibus Civilibus recuiat venerationem, declarat fortasiis, Legislatorem

fe-rendis Legibus, nonnulla civitatis membra, quibüs

impvr-ne quaelibet faciendi venia Sc poteftrs fuerit concesfa,

excepisfe. Qiias tarnen duas fententias rationi vehemen¬

ter inimicas esie luculenter patetj [quique fuis a£l:ionibu%

eas expresfit, contra regulas morales, fecundum hujus

Syftematis Condirorem, peccasfe judicabatur. At etiamfi

Tantum abfit, ut ii fimus, qui mendacium ex legibus Mo· ralibus defendi posie pofiuismus , ut potius , quicunque

jufti Sc boni viri nomine gaudere präfgeftierit, nec

ar-dor preva jubentium Civiun>, nec vultus inftantis Tyran¬

ni nec qujelibet demum iejquioris fortis minae a veritate

pie fan£leque fervanda illum umquam quatiant; non ta¬

rnen iine jure quodam nos posfe conrendere, nominarum

fupra Philofophum, modo illo, quo ad Ethices principium eruendum fuas de veritate meditadones adplicuit, neque perennatuium quodarnmodo firmumque- fcientiac huic

fup-pofuisfe fundamentufn , neque dilucidam , Sc, ad quam

fuas fimplicior Sc incultior conformet a&iones, idoneam

exhibuisfo normam, rati fumus, quamquam noa infirias

eamus, multum ingenii fubtilitatis illum oilentasfe.

Diffi-ciliimutn enim faepsnumero erit inventu , quam htec vel illa

(13)

illa a£tio exprirtiat fentenftam,

Nefcio

quid

artificiofi

tion prae fe fcrat hoc principium.

Plura quidem, non notabilia minus, ut

poterimus,

commemorare Syftemata & debuimus &

propofuimus

no-bis; fed temporis, & quos prasfcripfimus,

limitum

opel«·

loe anguftia, a noftro nos

detrudir

propofitö,

& finem

fa-cere admonet. Schaftesburyum, qui iimm fundatum

Be-nevolentia Syftema exftruxit, cujus principium, ut

quis-que videt, cum

PufFendorfti principio

coalefcit, debita

egregio

ingenio

veneretione,

iilentio

praetermittifnusj

de

Hutchefone, qui naturs humanae

poftulabat

fingulos

infi-tos esfe morales fenfus, quibus de honefto & tupi

ne-fciurn fallere Judicium ferri poteft; multisque demum

aliis

& in Britannia & diverfis in aliisj locis, his viris coaeta-neis, qui variis

rationibus de moribus

prascipientes,

pe-rennaturam usque fui nominis disieminarunt

claritatem

,

nihil dicimus. In longius enim & forfan

noftras

vires

exfuperans examen nos

illiceret.

Confiteamur duntaxat

mirum nobis videri , hos oranes vires, ranta ingenii

ex-ornatos acumine , vividoque adeo & iincero- veritatis

a-more flagrantes , ad hasc, ut nos

arbitramur[preecipua

omnis Philofophiae Pra&icse problemata

folvendum,

li-bertaris fcilicet poslibilitatem, & antiquorum Grascorum

πεξί rehas

disquiiirionem

, non

majori

fefe

ftudio

appli-cuisfe. Facilis enim quisque nobis largierur, Lockii

Km-pirismum & Spinozae

Päntheismum,

primae

harum

quae-ftionum exitium minari. Clarum förlitan videre fibi eft

quisque vifus, fe in

mundum

viiibilem,

fecilndum formatam

libere idseam influere.; quamquam, ur in Theoreticam

Philo-·

fophiam transiit, tenuerit

illud:

nihil

eft in cogiratione,

quod

non prius fuit in fenfibus ,

& hoc

modo

omnem

Ii bertatia

posfibilitatem

deftruxenr.

Alteram

harum

quaeftionum,

ni vehementisfime hallucinemur, Wolfftus, fua

(14)

References

Related documents

tusque, five a natura five ab inftirutione humana orius il- le fuerit, diverfitare varia esfe posfunt, difstingvitur , fed alio plane ieniu ac Jurisprudentiae Naturalis

modo originario iive per confenfum aliorum hominum adquifiv ens, a lege ho η eil a t em jubente tibi concesfa esfe. reéte judicas; tolle enim , quam tibi aÜisque tribuis fu-

Probe diftinguendam eife hane, quam fic ab internae moralitatis cura derivavimus focietatem, &amp; qua leges &amp; qua adminicula, quibuS continetur, ab illa focietare, quae.

Hoc nihil aliud eft quam quod fupra indicavimus per Ec- cleiiam fieri debere; nam ft id efiicitur in Eccleiia, ut ex. perjvafione agamus, nihil aliud prscftatur, quam

Jofophanrium ftudium videndi &amp; judicandi rationem, quae, ad vitam hominum communem &amp; ad jufti honcftique regulas converfa easdem ita explicare tentaret, ut inter res

inierunt inaeqnalem conftiruere voluerint nec ne, illis po- tius propofitum fuisfe, arbitror, docendi, esfe quasdarn Societates natura inaequales vel ejus indoiis, nt quam pri-.

urar Ciceronis, nihil poteft esfe honeftum, qtiod juftitia vacat, ab altera quoque re&amp;e praeeipitur nihil esfe posfe. juftum, quod reliquis honeftatis partibus

quidem negandum esfe arbitror multa, quibus haud inuti-.. Ifter occupatur eorum cura, qui eruditis disquifitionibus fiudia fua diearunt, ejus esfe indolis, ut non nifi