B. C. D.
SPECIMINiS LITERARII,
De
MESSENIORUM,
PARS PRIOR,
Qu am
Confent. Ampi. Fac. Phil Acad UpJ.
OLAVUS CELSIUS* Fil.
PhilofophL MAGIST,
ET
JOHANNES
TILLMAN,
OSTRO'GOTHUSy
Publica BomrumexaminimodefleJubmittunt;
In Auditor. Carol. Maj. d. 25. Apr*
ann. mdccxli.
Horis ante mtrid'temJolitis.
URSALIyE impreffa^ ^ n f
V I R o
Adm* Reveretido & ClariJJimo i >
Dn. danieli wong,
9ASTORI Ecelefiar , quac DEO in Beließad Oftro-Ga*
thorum colligitur* Meritiffimo.
V I R O
Admod, Reverenda & Clariffimof
Dn, MAGNO JOH. FRYKMAN,
PASTORI Ecclefix in Rudjkoga & Nyfund Wermelan- dorum Vigilantidimo.
Utantea NUTRITIIS benigniflimis optimisq;> ita jam
PATRONIS rcverenter colendis*
QUamquam
Optimi,de
utcunqneprüfen ti impenfe
p<ßet dechrari.mibi grutuler
Doleo ferre , opU non fuijje we<e. Spero Vos ,"
atque fignim animi beneficiorum memoris faßuros aittem certis(me (pero, & humdlime precor,
emn mmcupare vuta mnquam intermittamad ci Admod. Reverend. & Spe
lndefeffits JOHANNES
•
V A >
v-■■'\JA---
V I R O ,
Spetfatißima Ernäittonis Ftdei ac Dignattom, DN. MATTHliE GRUND1,
©fficinarum ferrearum ad Lidsn POSSESSORIac
-D1RECTORI Adcuratilfimo»
V I R O
SpeäatiJJhtht Fidei< ac Frudentis ,
0NL CAROLO BERGER,
Officinarum ferrearum ad Obhbod* DIRECTORl ac
POSSESSORI Solertiffimo.
Ob varia in me benefkia pia raente veocrandis.,
eccafione , qua y quid vtßris debeam meritis, Patroni
tarnen majus hoc munere, pro tempore , Vobis ef-
Patroni , hoc qualecunque benevola fufeepturos manuf longeqtte gratisfimi interpretaturos. Quodfifeceritis, caliciiifma pro Veftra , Veftrorum^ Jalute per-
neres permanjurus
ftatisfim.: Nona» VESTR.
Cultor
TILLMAN.
f£> $ 4> $
* * * * 4»
CONSPECIUS
Capitis Primi.
g.I. Bbi MESSENIUSnatmJ. >
g. II. Wadfieni inßituitur. E domo Paterna vi dbripitur,1
Deteguntur Jefuitarum artes, in fedmtndis Evange*
lic is.
§, III. Apad exteros Jefuitarnnt frequentat CoUegia, cum
jaftura doflrina vera.
IV» Varia adit Europa Regna« An in Anglia fueric? an
Eraga nobilitatttsl An Dotfor creatus nec ne.
§. V» Monumenta a BRASKIO ajportata an reftituerit. No*
tatur THUNIUS. De exportatis e Regno nofiro docu*
mentis dißeritur •
§. VI. MESSENII cum HORNERO Jefuita contro-
verfia.
§. VII. llxorem ducit GROTHllSXAM* Hat quo Patre genita.
£. VIII. De Natts MESSENII, breviter.
§, IX» Patria reßituitur.
§. X« Holntia incarceratur. Solutus vinculis Religionem f*
wuUt,
PR/EFATLO.
Iquimale collocatameffe putent
operam, qua: in slluftrandiseru-
ditorum vitis ponitur^, memi-
nerint, hocofficiigenusnebisgra-
titudinis quadam lege injun&um
eile, ut illorum nomina peren-
ni mandemus memoria» ex quo»
rum fcriptis multum profeceri-
mus. Etenim hcuti civilisRespublica fuis eminet viris principibus, ira Literatorum Regnum fuos habet he¬
rdes , qui non minus eruditionis, quam alii fortitudi-
nis,gloria praeftant. Quodls magnopere expeditillorum
novifle co.nfi.lia fecretiora , quibus rempublicam fuo
tempore juverint promoverintque,curhorumnegliga-
mus vitas, quos de fcientiarum incrementis optime
meritosfuiffe conftat?Eft verohoc interannaliumcon- ditores atque Biographos difcriminis, quod, dura tili
judicio inftruéti pragmatico, una cum regum fatis po-
liticam quandam rcipublica: hiftoriam nobis tradunt,
Jii de unius tantumodo eruditi hominis imagine con-
grue pingenda folliciti > dulcem illius memoriam red*
dant, cujus antea grata utilisque fuit prxfentia. Sed
in nos etjam ab hujusmodi fcriptis eximium redundat
commodum. Patet nimirum unicuique, quaotum ex-
A " empla
* ) q ( st»
empla in hominum animis formandis valeane. Unde
fideliffimum pratcipiendi genus illud Plinio junioriau-
dit , quod exemplis illoftratur. Morafa adeo Sc
difficilis eft natura hominis, ut nudas plerumque ve¬
ritates, nullis veftiras involucris, nullis ornatas colo-
ribus, ako fpernat fupercilioo Hine ek quod fuxgoAe*
yfav etjam vitarum fcriptonbus usqire adeo cominen-
dent eruditi, ut ne excufandos qaidem eos exikiment,
fi quajdam omiferint. Neejue enim, ut PlutarcHus in
vita Alexandri, femper clarijfima quaqua res virtutes ö"
vitta reprafentant^ fed txiguum fabinde fattum dittumque^,
&jocusaiiquU citrus (pecimen edatmorum^ quamfuncßijßma tprotlia, magna acies■&'urbium expugnatianes. Digna le*
da Tunt, q-uacMorhofius de hac re, profuo more, e-
rndite in Polfhiftore, contra MaresiuM diflerit ij.~
Neque minimum luminis accedit fpiis libris ex plenio«
ri audörum cognitione. Et qtri dem in hiftoria prse-
cipuus hic ufus exbiographispercipitur. Hißörki nam*
quecumpoétishoe, non raro,commune Habenr Vitium*
ut, prout res illörum domekks pofcerc videantvri magis vel minus adulentur illis, d< qusbus fermoeinan-
tur. Oportet igrtur Hiftorix iludiofum inltredum elfe fiogulari quadam notitia audori > ur fein, qui genust
undedomo: aetaterr*kudia, fcripta: quibus innesus par¬
tibus, qua demumindole, Verum ut in omni hikoria,
ita in vitis quoque condendis probe obfervandum il¬
lud ClCERoNis, ne quid dicat audor falb; nihil di(Ii-
mulet verij line fufpicione, vel gratiae vel fimultatis,
fcribat. Attendamus igitur, neceffe ek, ad fundamen-
ta, quibus noftra fuperftruitur oratio, ne vacillet fi-
des, quae anima ek & vita totius hikoriac. Quid de panegyricis funebribusque encomits pierisque tenen- dum
I) Tom,-.!♦Lib. i, Cap, XiX. p. ra, aj.6,
« ) o ( S-&- 2
dum fit, hinc pcrfpici datur. Sane human* vanitatis tefti«
monia plura, quam hiftorias illuftrium, continere ne¬
mo non inteiligit; i) arte enim placent magis quam vcritate perfuadent. linde hoc epigrarama Gallicum;
Ne vom fiez nuüement
Ol cet Avocat celebre:
vom a£ure qu 'tl tnent Plus ferré qtCun complimentj
Ou qWune oraifonfunebre,
Quid de dedicatoriis Epiftolis fentiamus> & quatt«
tum fidci illis tribuendum in tradendis genuinis viro- rumcharaéfceribus,lepide certe & ingeniofe indicat Jo¬
nathanSwift,in dedicatione ad Johannem,dominum
deSommers, pratfixalibellocuititulus,^ Tale ofaTub.Ita
Veroillej'Tat truef j fbouldbe verylotb, the Brigbt Exam- ple of jour Lordfhip's Virtues fhould be lefi toAfter Agest botbfor their fake andjour oftvny but chiefly , becaufe tbey
\vill befo very necejfary to adorn the Hifiory ofa late Reigny
And Tbat ia anotber Reafon , 1vby j tvould forbear to make
a Reeital of tbem bere ; Becaufe j bave been teld by Wife
Men , tbat as dedtcations bave runfortforne Tears paß, a Good Hiflorian \vill not beapt to bave Recourfe thither , ln fearcb of Charätters, Nonnulli igitur, vel intcrdixerunt prorfus pofteris omnem memoria: fuasconfervationem*
cum nullos laudum fuarum dignos fatis praecones fore opinati fint: vel morem Rutillii & Scauri apud Tagi-
tum fecuti, ipfimet vita: Iaborumque fuorum decanta-
tores fuere, ne cum decefferint, alii, de illorum fatis
male informati,hoc fungerenturofficio^ atque fic, vel
illorum vitas mendaciis deturparent , vel omitterent
vera. In hujusmodi autem fcriptis haud parum(pihavrU
tribuendum efle quisque perfpicit, qui novit quam in- epti ipfimet adionum noftrarum judices fimus. Illorum
A i igi»
■—ii ii - ■!■■■ii-iin, -——-— ' ' ' ' 1 "" -i"">!■ ij. ■■ '
z) Lan«lst du tassNot Mcth. pout ctud,1' hiß-
\
4 4M) of H»-
igitur in acutum haud temere quisque damnaverit } qui ex propriis au&orumIibris, quibus aliquade fe ipfis infperférim * doftorum vitas conquirunt. Quomodo
Phiuppi De mornatdomini de Pletfis,. vita fcripta elta IvIagno Crusio in lpfius fingutaribus Pleflhcis 3), Spa-
latini per Sagittarium, Johannis Jacobi Grtnai a nepotibm 4), ut alios nunc practeream. Kam licet plurimi fint in condendis doftorum vitis diligentitfirni,
tarnen id fere agunt plerique, ut elogia conglobcnt,
de genuino hujus fcriptionis fine parum folficiti. Quod
ad Sveciae doftos attinet^ verifilme de illisprasdicarr poterit r quod de fortibus ante Agametnnona viventi-
bus cecinit Horatius> omnes fcilicet deceffifle iilacri-
mabiles 1 cum facro vate deftituerentur. Hmc eft quod
inexterorum fcriptis>Sveciae eruditi alto practermittan-
turfiientio,vel, (iquaedam tarnen occurrant, abfonailla
&a veritate aliena fint. Promeruit equidem MessenIo»
Slum;gens, non minusiatonimadmirabilitatejquam eru-
ditione & induftria fua , quac fingula jure quaii haeredi-
tario avus hujus familiag ad nepotes transmific, utin il¬
la illuftranda nonnihil temporis ftudiiqueimpendamus..
Nequenosfugit,longe antenoftratempora, occupatum fuifie eodem ftudio Auftorem hiftoriae Gustavi & err-
gi Regum, Ericum Georgii Tegel. f)rquippe cujuspe- culiare j), Conf»VogtdeScript, raris Hamb,1738t8.;vo.p*408. 4)Bafiliae1618,
q) Eritus.Georgii,antequam no- partibus Ducisaddiftus> ab ipfo in
bilitaretur.salamontanusdidus, o. Poloniam miilus,non fine vita: di- Jim confiliariuseamera:5ccafiellanus fcriminc vaiia obivit munia. cpnf^
Stockholmenfis , fiJius erat Georgh Ar.vOLDi, MessenhHiiloriam motu-
PtTRi Salamontani,nebulonis iilius, um ihter Carolum 5c Sigismundum
qui interF.RicM4 Regisliftorespra:- Micr p. nii ^4. Cum nobilitarttur, cipuus, 6cinhuiusRegishiiloriava- »farna eil, voluiffcDucem, utinme- rioncquitiae genere notiffimus fuir, moriam paterni flagitiiEricum Ste- Nettelb.Sv,Bibi.P. IV p.2lo.deil- gelfe dicerct, illum veroablata li-
\o fufius. Ekicus Georgiiinmoti- tera iSaDucr oblatum potten reti«- bus intet Carolum 5c Sigismundum nuiifc, atque fcTegelnominaile».
_ ^ i O ( . $
culiare volumen manufcriptumde Johanne Messenio&
ejus adionibus apudThuNium in vita PalmiKÖldii ali-
osque paffim, citatum inveni 6). Aft prsetcrquam quod
incognitum Ht opus hoc plerisque Noftri vitam le¬
gere cupientibus » etenim in Antiquitatis Archivo,
inter reliqua Svecanac hiftorias xé^A«*, non fervatur,
Meftenios llle Audor odio profequebatur Vatiniano,
ficuti mihi pro certo relatum eft , & ex amborum fcriptiscolligereipfe potui,unde quantumhuiccolledio-
ni fidei addi poflit cuique patct. Confulem Gcva- lienfium, Dominum Johannem Palmborg, nuper e vi-
vis ereptum , variis undecunque , magna cura & fol-
licitudine conquilitis colledaneis, opus quoque inte¬
grum, vernacula confignatum Lingva, de Messenio-
rum fatis meditatus ert*. aft mors interveniens lau-
dabili ipfius propofito ©bftitit. Quae cum ita (int,
opera: pretium nos faduros efTe exiftimavimus, fi, in
«Tum hiftoriac amatorum, pauca illa, qua: de infelici
hac Mefieniorum progenie, vel ex ipforum fcriptis,,
vel ex aliis documentis fide dignis» conquirere po- tuimus, conjiceremus in chartam» Hoc vero ita per- ficiemus,ut, pra:mi(Iis, primo & fecundo tradatiuncu-
Ja: noftrae capite, illis, quac vitam Johannis noftri refpiciuntj tertio nonnullis de ejus familia , atque
fpeciatim de Arnoldo filio ejusque fatis agamus«<
atque quarto denique quid de Messeniorum fcriptis
tenendum (it ♦ indicemus paucis. De conatu noftro
tanto mitius judicabit, fpero , B. L. quanto majori hujus generis fcriptorum laboraius penuria»
D D.
6), Vita PalmlK. p.
© $
■ $ $ .
&
D. D.
CAPUT PRiMUM
§. i.
ohannes Messenius natus eH
anno 1?&*• in OftroGothia, Pa-
tre jOANNE Theodorici, dequo
ipfemet in Specula 7). Locus au-
•temy de VeteroLacuillifermoeft,
me momt»u per unum feJe exonerans
impetuofeoftiurnyfiuviumprocreatra-
piditfimum, horrendo praterlabentem
murmure viUan» Motalen]em, in qua.te ner os pueritU annos
fub parentum tutela transegi? & parettte optimo, Joanne Iheodorici> nimismature [um orbatus^ in Ceemeterh Ecele-
fia Motalenfispatula fubarboris umbrabumato. Verba haJC in Svecana Specular verfionc omiffa funt. Nihil in al- latis de nativitatis fnae loco memorat, quem non jux-
ta communem opinionens Wadftenum oppidum^ Ted
villam potius Motalcnfem, M»tala by ab hac urbeuni-
•us lapidss fpatio difiiiam, & regia falmonum pifcatura
adhuc percelcbrem, fuiffe contenderemirer fi P/lm- skiöi- 7) SpceulaLar»H*lm,:z622, ifl giro p. m, 72,
T
\ -f* A ■
VITÄ JOHANNIS MESSENl?.- f SKTÖEDIAMS fchedis frdendum effet , ubi Patrem Mes*
fénii Joannem ad Motalam amnem in Gothia Orient
tali habitaflfe & lTiolitorera fuiHe, retat um kgi, quae
admodum cum citatis ex Specuia rerbis convenr-
wnt.Nempehujuscemodi^eneal^giam nobis PalMs^iol^
dius fiftit
Jons cn-Mölnarc boende vid* Afnold Grot hus K.Sigisraundi*
Motaiai45ftec-Giötbland. Praeccptos
DoftorJohan Mcflenius den Gamle Lucia Grothus
Quod vero de MessEnii Patre nonnulli, a fchedulaV
quam Michael Wattrangiüs- , Theacridii Sveo-Go-
thicarum antiquitatum auetor, feripferat, deeepti, di*
cant illsarn aurichalei fabrum, MeßingsUgare9 Sc filiursi
exinde MélFeniasmm nomen fortitum fuiffe, nullo Tu«
perftrukur fundamento. Illuftris Pueendorfius gj eleganti operi fuo de rebus Sveticis, traditionerna Ganuto^-Jegato Gallicoj in commenrarios per fecre^
tarium ipfius, Vaüciennum.» relatam, inferuiße vide*
tur j qua narratur patrem Messenii noftri* Joannem Theodoricj, ob concitatas in republica turbas, civ¬
ilis etjamcriminis aeeufatt funt, & pesnas luerunt, rre*
potes, capite truncatum fuifiTe. Verba ejus funtj Ha-
veditariutn velutfuerat Arnoldo Meßenio,turbas in republica ferere, eo quippe nomine avus ipßus, capite truncAtns fue-
rat. Nihil certe de hac re in feripds filii IegitUT?ne
dum in Hiftoria Sanfåorum, quae nonumScondiae con*
ftituitTomum,ubi fe tarnenfiliumqueArnoldum alios*
queob perpeflbs religionis caußa carcerum fqualores^
vel mortemopetitam, ceu tnartyrio coronatos3ßogula
ri carmine celebrat.
& II-
Si verumeft, nam verolimilefaltem videtur,faifle joANF grLibTzjTir^vs^^T" ™
g VITA JOHANNIS MESSENII.
Joannem Theodorici Polonieae faftionis aßeclam, fie-
ri vix potuifle cxiftimo quin Romanae Religionis princl- pia ab ipfis cunis imbiberet filius. Pracfertim cum in
Wadftenenfi Coenobio fan&ioris ftudii fundamenta je- cerit, quod ad annum usque ijpö. cum Archi-Epifcopi
Abrahami Andrea Aägermanni cura purgaretur pj,
pontificiis facris afylum prarbuifie novimus. Erat heic, inquit TtPOTIUS, Coenobium Dwa Brigitta , quod gusta-
VUS 0* ERICUS Reges intioUtum reliqucrunt, johannes &
catharina honorarunt etjdm io). Paulo vero ante,anno fcilicet 1592. f qui JohaNni III Regi emortualis erat,
öofter, undecennis puer , c domo paterna & extra pa-
triam, clam Pareotibus & arte, uti videtur, Lojoliti-
ca 9 abreptus ed, uti exRegiftraturis Archivi Regii ad
annum 160%. p. yé. patet. Etenim Jefuitar, egre»
gitim perlpicientes pueri ingenium , quantum ipforum
artibus infidiisque promovendis profuturum eHet lapfu temporis, dummodo in ipforum gremio inftitueretur, adprime cognofcebant. Neque tutum fatis inditutis
fuis
. 9) In annotationibus Erici An- oismunditantum&Prtncipi*Caroli
ujreae Nycopenfis Paftoris in Säby fed& Majorum. edtta ui'o 1606,/»
Wcftm, manu propria feriptis legi- forma %:ua , recufa 167*. Wmoin-
mus t Anno I595« Lades liufen af ter ptohibitos Svtci* Librosnnme-
påAltaren, ArchEp.Abraham utland Tatur, cum plurima in Reges5c Fa-
atreformera; han dref Munkar ock miliasRegni illuftricrresconviciacon- Nunnor uhr Wadftena 1596. conti- tincat. Auttorem, qui c Bcl«io fa- nuerade famma R-eformatien. Conf, crificulus fuir, SrcretauusJohannis SpcgeliiHill.Eccl.T. I,p.m.156* 3, Regisfattus, incarecratumcapitis luifle pcenas nid literae RegisDania:
lo) In defcriptione Svecias p» m. interveniflent, refert oernhielmius 33;cumrarilfimus hic hbellusfir,nec in vita Ponti p.m. t*. Conf.de illo nifi inuiftruttiffimisSvecia; Bibliothe- Pufevdorfii Introduttio inHift. S.p»
eis obvius , integrum ejus titulum m, 471, Bayle ditt. Hift fuo loco.
ädponam ; Jacobi Typotm relatto Messenium paflimin Scondia Att.
fdißortea de regnoS-oectA& beän ci- Lit, Up£A,172 J p. m.289•Frehem utltbw dtque extern;*t nonRegt'sSi- Thcatr«Yu;or..£rud,p.m.965*
VITA JOHANNIS MESSENIL 9
fuis ducebant callidi hi nequitiae magiftri, Ii dcfundlo Rege, cohortis fua: patrono,intraSvedici orbis pomce-
ria relinqueretur opima haec praeda. Neque vero hodie
vel nudius tertius cceperuntRomani Pontifices officio»
fam hanc'induftriam inefcandis egregia: fpei juvenibus Svecis, callidiffimis ad incrementum Hierarchie fuar,
rholiminibus prattexere. ORNHiELMio tefte, a tempori»
bus Haquini RufiRegis& Gregorii VII.Poncificis repe- tenda funt aftutiae hujus initia. Prim AUtem , ait ille, quambincdigredinturfobfervAmwexAdduttis Gregorii epiftolis$
magnoid egiffe,hoctempore,Romanamcurtamßudio^uttrium
korum regnorum Reges, leplos ex civibus juvcnes» atque inter
_tos nobilifatosgenere, Romam mißos difetplina Romana pa-
terentur imbui 11). Digna utique funt le&u reliqua,quae eodem loco, Au&or in eandcm rem erudite diilerit,
dftendens Romanam curiam, hoc edi&o, non itaEvati- gelicae dodrinae propagationem intendifTe, quin majo¬
ri id ageret cura, ut animos juvenum blanditiis deli-
niret , voluntates beneficiis frangeret , promiflls
tandem & juramentis ad obfequia fedis Papalis ita ob- ftringeret, ut reverfi domum nihil agerent, quod Cel-
fitudini Pontificum officeret. Jam rero fi tanto ftudio
has ftruxerint infidias Papicolae , eo tempore, quo res illorum inSeptentrione adhuc integrac manebant, noti mirum de borealibus his regnis , utpote longius a fe diftitis, magis follicicos fuiile, poftquam difcuiib Papa-
Ii jugo,genuinum Evangelii lumen amplexa funt. Quid Johannis IIb , Sigismund! , CARoi.ique Regum xvo effecerint Jefuitarum fraudes , loqvuntur funeftiffimi
corum temporum annaies : dum eo usque proterviae procedebant, ut impie non raro in ipfos Reges fcelera snaehinarentur, ut Georgii Bere & Petri de Pftrosa
B alio-
u) HiÄ, fctl, p, 3*4«
IO VITA JOHANNIS MESSENII.
aitorumque patet exemplis. i i) Edidit Germanus qtii»
dam Johannes Henrichs de MeldtoRp fcriptum Lati-
no adornatUTi idiomate , cujus Svecanam verfionem
tantum, abJohanne Thoma Éureo, juffu Caroli no- ni, irdorriatam» vidi> hoc titulo: Nagre Pavefke (lem*
(lingar., huru tbeße try Riken Sverike, Danmark ok Norike
(kola ka na komma under Pavedornet igen. Stekholm 4/
Anund Oiuffen Anno 1604. Detegit hoc libello auétor
ttonnullas Papae Clementis O&avi infidias, atque plu-
irimis de Johanne III. Rege agit ex Johanne Botero
Benensi, Canonico quondam Romano, cujus feripta, primo It-alicoidiomateconfignata* tandem Latino pro- diere»in tertio Torao Relationum univerfalium L. I.
p. 17. edltionis VicentinaeA.. i;pf, Simile aliquid prac
fefert libelius Cerri Secretarii in Coilegio de propa¬
ganda fide Romaerqui in Anglicanum transfufus fern o"
nem ex Manufcripto Italico per Richardum Steel»
ita infcribitur : The vreafentßate ofRoman Catholik Re-
> ligion, dementi IX dedicavit hunc foetum audor,
plurima fuggerens confilia, de reducendo, in potefta-
tem Romans fedis,ultima: hocSepcentrionis Regno 13)
in 12) firatGeorgIus Beke A.l6l6< 13) p* m,2o. Ubi mentionempa<- Äudiofus Geniesuecus,.qui interpe- riter injicit PatriscuiusdamLauren-
rcgrinandum, una cum ZächarIa» tü S-vect in ara^ coelij fia cnim; it
ANTHELio & NicoLAO CAMPANio„ is: abfolutly necejfary, ihat thts na- jeiuitarum frequentavitcollegia, at- tion fhouldhatvea tierydtltgent and
«qtiejuramcnto confirmavitfeillorum carefulProteclor, anthts efficem/ght dogmatainpatriadefenfurum&clam be confered upen Fadher Lau¬
ft pagaturum. Quid, fit? Do£ti hi rent a S-vede,Tuho- li-ues in araCce-
triumviri poft. reditum in sveciam lt„ atid has all the qualtßcattons ad mnnia eveftifimt fatishonorifica. requßteforfitchan employment,be-
Cum vero artes illorum infidiaeque ing a learned, pious und x^ealout dkte&ac effent, a Gustavo Magno man,and -veflaquamted wjth That incarccrati, Sc capite damnati funt, country. Fuiffe huncPatrem Lauren-
äango. Sv Oithod. p.,m,i+4.dePe- Laursktii Skytts Cafiella?-
KtiojdtCetroja 1. c.p, m. 104^
VITA JOHANNIS MESSENTI. Yl
in eundem finem Collegium iftud jefuitkum Lentii, opera Martini Gotskalki, fuperiori feculo inftitutum,
& tribus feptentrionalibus San<H:is> Olavo Daniar, Eri-
co Sveciac, CANirroqucNorvegiae, dicarum eiTe novi-
mus. 54) Neque ignoti funt, quos fuperioris feculi
anno feptingentefimo primo Johannes SterckJefuita»
& Miniftro Caefareo, Basserodio a facris , Holmiae
moverat tumultus. iy)
B i §. IV,
ni Upfalienfis filium, vel inde mc concludere "polTe exiftimo , quod
Pracfatio libelli Patrishujus Lauren- tii, qui peregrinat/o Sanda inicri- bitur, Roma: 1658» ii 8:vo editus, data fit ex <Ara Ceelt\ alium etjam libellumcompofiiit noftcr Lauren- Tius, hujus tituli; Scalapietatistri-
btts grad/bus ■virtutun* Tkeclogali-
um, Fidet, ß>et & char/tatis Ro¬
ma: 1668 ill 8vo. Schefferus in Svec. Liter, adhibet A. 1664. Erro-
re fortetypographico. Huic libello adjungituratteftatum Antonüde Ve-
lAsio, item ex conventuSan&xMa- K.ix ad s4ram Calt datum, in quo nomiuatur. Rt P. Fr, Laurentius a.
d> Paulo S-uecus, Pro^jtncta noßra Portugal//c& Prxd/cator[& Confeßcr.
Fuerat nimirumhicLaurentius Chri- ftinx Reginae ad aulana Portugalli-
camablegatus, in quo Regnopoft-
quam quinquennio permanfiftet,
Francifcani ordinis regulas fufcepit,
atque abjefto gentilitio nomine di-
ci poftmodum voluit Fräter Lau¬
rentius a Sandö Paulo, Romas, peraclis peregrinationibus plurimis Religionis cauffa, placide degebat,
morante ChrIstInaj cui etjam Pcrc
gnnationem fuam deaicayit his va-
bis; CHRisTiNX Catholica, Mak\x
jiugttfla, Alexandra Ron/ana, Re»
g/na Sueaa, uirgini utcirtc/,'v/rtu-
tum /dea. A Catholicis doftis ob varia fcripta habitus in honore»
Undeinter immortalesvirosLeone»
Alatium , Atanasium Kirche-
ri1m, Lucam Holstenium, nofter etjam Laurentius locum förtitus , vid, NoRMANNikNA p. 224, Item ScHEFFEßi Epiftola ad HEiNsiuM. im Colleftionc Epift. BuRMANNiANAT»
V, p. 79'
14) Floret adhuc hoc Collegium»
atque magnadiligentia in illo va- nisartibus fcientiisque inftituuntur juvenes, prxcipuee leptentrione ad-
ventantes. Patrem hujus Collegil
Priorem nupcr fuifle Svecum quen-
<lam Gallenblad virumfubaftx er
ruditionis, Gallenbladu cujusdatn,
CHRisxiNteReginae Secretarii, fihum,
ccrtior fum faäus,
15)a. 1671. Motfuo nimirum Minl-
ftro CxiäreoBASSjRocE,milTäm nihil-
«minus fuam Jrockholmixcelebravlt Sterckius,atque multos noftratiui»
ad facra Pontificia attrahebat. Quoiå
dum aegre ferebant noftri, facrifieu-
lus itte inBornum Lcgati Hilpanift
-fr vrrA Johannis messenh.
"■ " »'■ " ' ... 1 1 "■»
.. §. HL
jtaqiie Mes-senius nöfter apucf exteros, in Polonia
maxime»Jcfuitar.um, a ren'errs annis,contubernalis, im¬
ma rn eorum Colfegiis.inftitutus, uö$ cum eruditione
fa tis praclara, haerefeos etjam fem ina in animum im-
militj, quac radices cum tempore altkas agentia, muiti- plicis illi caufta noxac fuere, qua duriftima tandem fata iibimet ipfe acceleravif. Enimyero, ita ipfe loquitur, in
ckte&ione frapdis Jefuitica?, in celebrioribm jefuitarum Gymnaßte* cuvricula eruåitionis nonfine religienis Evangeliet
jaUura expedit», atque doEthrttm quorundam viro rum c on- verfatione (f coücum f) neriomm leBions, poftmodum ad
orhitam (alutis revocatwf p.-dtrios invifere lares quinquenni&
ab binc decemebam. Even51 nimirum cun&is jcfuitarurn Collegia frequeotamibus, m facilecorrumpantur, nifi
priusquam ad ipforum coetum accefferint, firmiora je-
cerint doiftrinae atque morum fundamenta. llluftrifti^
mus Garolus Gtllenhielmjus in fckola capeivitatit ita
<deTe feribitj Non defuere tentationes, quibus (educerer A
Pia veritApha Eccleßaque vera ae Patria debita fidelitate9 Neque inßcior me (emel le&tone libromm Hantana Ecelefi*
moderna» duBumper ambages eloquent'a, de veritate R»«
mana Eeclefia ejusque pontificit lummi autloritätey adeo per-
turbatum (ß[uffenfa mente haßt(Je} d»me tandem (de. Ger¬
te, ut alia nunc raceamus, primarium Jefuicic« infti-
tutionis dogma > Religionem fimulare, ita probe edo-
£tum fuifte comperimus Messenium , ipfonon diftken-
le 16) ut eo nomine, pofteritatis notamvix effugeret,
n r
Nünnez confiigiebai , qu» cumli- leie filtere reeufähet, vicDomopri—
Ibiin Presbyterum adlcivit, Semen- vi-gm» anrea di£h ßASSERODii,extru-
jia mortis interca contra eundem iumeflfe, Htec res occafioaem de- pronunciabatur, a qua tarnen in dit promulgandi tf., eurchins gjratiaminteryenientis Iegati fibera- contra u(um Pcregrinarum Religio-
SWSfift» Fcrtur, cum cominidioni num in Regno ßOllfO, 16) £o»l>Fr«cf ad T, IX, Svoad, " "v"
