dissertatio academica,

D. D.

dissertatio academica,

De

OFFICIO

ADMISSIONIS AULICyE

APUD VETERES,

Quam,

SUFFRAGIO AMPLISS. SENATUS PHILOS.

IN ILLUSTRI UPSALIENSI ATHEN^O, moderante

VIRO CEI.EBERRIMO,

Mag. Ρ Ε T R O EKERMAN,

Eloqv. PROFESS, Reg. et Ord.

PURLIC/E C ENS UR/E SUR ΜΙ T TJ T,

johannes segersten,

O-GOIHUS.

IN AUDIT. GUSTAV* AD D. XII. APRILJS, ANNI MDCCLVIII.

Η, A, M. s.

UPSALl/f, Excud.L. M. HÖJER, Reg. Acad. Typog.

KONGL; MAJ:TS

TROMAN

GENERAL LIEUTENANT,

Samt

RIDDARE af Kongl. Sverds-Orden,

Högvälborne HERREN,

OHA

ERR

STENFLYCHT

NÅDIGE HERRE.

Üpmuntrad ra vålgerningar, af den ogemena fom min i Nåd ftoftet bortgom· och de da-

de Fader af Eder Nåde åtnjutit, vågar jag all- draodmjukaft ofverlåmna detta mit Academiika

arbete»

arbete. Mine tankar vorö mer ån förmätne,

och jag fmikrade mig med ^et aldeles fåfängt

hopp, om jag trodde, at deifa blad i det ringa-

fte förtjänte den lyckan, at for Eder Nådes up-

lyfte ögon framläggas. Mit upfåt år allenaft, at igenom dem pä något fått få ^yttra den oup-

horliga djupafte vördnad ^, med hvilken jag til

mit iidfta framhärdar at vara

EDER HÖGA NÅDES

aldraMwjakafle tjänare

JOHANNES SEGERSTEN.

PROBSTINNAN

högareborna eru

CHRISTINA CATHAR-

PALMTR A,

Min Hhgtärada Kära MODER.

Inga ord åro få utfökta, fom jag ej med nogafte granik-

ning borde anvånda, då jag årnar betyga min ödmju-

kafte erkånila emot de oräkneliga huldhets-prof, fom jag,

ifrån förfta inträdet i verlden, til denna ftunden af Min

Kära Moder åtnjutit. Men ^, då vältalighet icke blif-

vit min lott, och då en öfvad hand fordras, til at lifli-

gen affkildra et vördnadsfult hjerta; hoppas jag, Min Ka-

ra Moder gunftigt tillåter, at jag håldre i tyfthet för

mig fjålf underhåller de vördfamma rörelfer, fom Min

Kära Moders obefkrifveliga ömhet i mit finne upvåckt,

ån, igenom et ofulkomligt omtalande ^, före/fäller dem

mindre, ån de i fanning åro. Närvarande Snille-prof år

en frugt af den möda och koftnad , Min Kära Moder

alltid tåkts haiva ofpard för min upfoflran. Tillåt, HuU

da Moder ^, at det åfver» får anfes, fom et litet veder-

måle af min ouphoriiga vördnad och renafte erkånfamhet.

Så långe jag leiver, räknar jag for min angenåmafte fkyl-

dighet, at anropa Almagten för Min Kära Moders be-

ftåndiga välgång; och då förft blifver min önikan upfylld,

når Min Kära Moder intet faknar af alt det, fom kan göra Defs Iefnad glad och förnöjfam! Til mit fidßa fram¬

härdar jag med barnilig vördnad

Min Hhgtärada Kära MODERS

hdigfte fon

JOHANNES SEGERSTEN.

f. 1.Ν.

§. I.

itam licet agerent mortales, in fta-

tu naturali, perblando sequalitatis

nomine fat commemorabilem

fa¬

ctum tarnen eit, maiitia eorum in

dies adcrefcente, nullus ut jufti-

tlac concederetur locus, domici-

lium exiiteretque concordias nul-

lurn. Etenim libido aliis, nulla

de cau/Ia , infukandi animos occupaverat, unde parurn

abfuit, quin fecuritas atque fides ^extremos duceret fpi- ritus, &, quae fplendorem ac decus univerfo conciliarent

vivendi a&ionisque theatro, jam fangvine innocentium fceleribusque atrociffimis vel maderent

vei _propemo-

durn inundarentur. En! calamitas calamitatis, & dolor

doloris* omncm modum longSifime excedens. Cui maio peftiientiffimo medicina ^ut opportune adhiberetur, tota hsec mortalium brevi invertebatur fcena, ftatusque civilis

in locum prioris qui fuccederet, eit adoptatus, Quid?

fuccumbenti cuilibet fuccus _atque nervi fi reilituerentur

& in felicitatls fede cqllocatus, refpiraret tandem, alii

clavura

)2 (

ctavum impetil teRerent, alii quaii calcatia adhiberent,

alii frenosj nonnulii parendi vlcem fuiiinerent. Hinc

insequaiitatem eiTe derivandam, cujus indivulfum comi-

tem jamdiu agit fubordinatlo Illa ^, legibus Politicis fufful-

ta ac definita, per fe patet. Cetera corporis partes ur, prasftantia, capiti non pofTunt non cedere; ita cives di-

gnitate & exceüentia exfuperet ^, fas eil ipfe imperans.

Quid enim sequius, naturseque magis congruens > quam

ut inferiores vultu pariter, ac greiTu, verecundi ad cel·

fa Principurn prorepant limina , nec fuo heic teoiere per·

fruantur arbitratu, cum facrificia ^, ut ita dicam, animi

devotionis pleniiiimi fint depofituri ? In campos Vete-

rum fimul _atque exfpatiamur, continuo deprehendimus

eos _, variis morum conveiiitos adparere fioribus, quos

& ^amor honeili, & urbanitas, & decor ipfe, ornat com- mendatque. Nullus enim vereor dicere, fcripta Hiilo-

ricorum locupletiffimum continere penum rerum pulcer-

rimarum, in omni vitas genere mirifiee qua; proderunt,

& juxta oble&abunr. AÜ3 inter illud tantifper inculcan-

dum duximus, quod nulius civium Principem convenien-

di gratia adiret, ni prius folettni ^more admitteretur. Eli

id honoris obfequiique apud Veteres, &, prsecipte Ro¬

manos, frequentatum» quod oculis tuis, C, L., fubjicere

non dubitavi

mitiorem vero mihi ^non folum polliceor

cenfuram, fed, qu£ noilra ingenii tenuitas, ad rem pra;- fentem in medio proponere valuit ^, ut foiito favore in- lerpreteris, enixe rogo, contendo.

<§. IL

Noilrarum fuiffe partium non quidem diffitemur de

fatione falutandi, fat vetuila ^, operofius paulo agere, fundamento utpote, cui innitantur Admiffiones noilrse

Aulicne, inprimis cum hac nihil fere frequentius in Au-

ftoribus leäitandis occurrat. Etenlm ^, prseunte Cice-

„rone a) honorabilia funt, ^qu& videntur levia stque

con·

) 3 C &5I3>

communia, fallit ar i

adpeti, decedi, adfurgi, deducl,*'

reduci, confuli, qu£e & apud nos , & in aliis civitati-'*

bus, ut quaeque optime moreta, ita diligentiflime ob-u

fervantur. Idern alibi b): hsec eil nunc vita noftra.

Mane falutamus domi bonos viros multos, quimequi-*

dem perofficiofe & peramanier obfervant. Ubi faluta-iC

tio defluxit, literis me involvo, aut (cribo ^, aut lego♦"

Venlunt etjam qui me audiunt, quafj do&urn homlnem,"

quia paulo Tum, ^quam ipfi, dodlior. Inde corpori ornne"

tempus datur. Quod falutatetur & coleretur Silios Ita-

licus inier principes civitatis, fine potentia & bne in-

vidia, clarifllmus t refert Plinius c). Sic Juvenalis de falutatrice turha d) ^, item Seneca de atrio clientibus re- ferto, de nomine ^, Ave, vulgär i & public o tf ignotis promifcuo verbo miüiesque infufurrato, de meritorici per

urbem difcurfatione e), unde omnium limina quotidie per·

ambulare, per di ver fas dom os circumfcrre falutationetn,

creberrimam movent mentionem: nec reticet Quintilia-

nus alias horas vaoum ialutandi laborem, alias daturnic fabulis otium, alias (peélacula, alias convivia, alias tot"

genera ludendi ^, Infanam corporis ^{curam ,} peregrina·"

tionern

rara , calculorum anxias follicitudines ^, mul-^

tas caufTasiibidinum , vinum, & fiagitiofurn omni gene.cC

re voluptatum animum, trahere fy* Quemadmodum Vlrgilius defcribit domum aftam, foribus fuperbis, ^mane ingentem falutantum undam , totfs iedibus* quse vome-

ret #)♦ Concludlmus denique cum Alexandro ab Alexan¬

dra: id quidem antlquitus longe praeftantißiraum fult, (uistC

nominibus _quetnque vénerarl & falutare, faiutantifeusque"

reddere falutem. b) A t vero, quod binae exftant Difer-

tationes, fub Ampi. Praefide ^, quarum altera infcribieur t Offlciofum Ave Romanorum ^, hablta Å. 1745, a Cand.

Andr. Joh.Meurling 0-G<; altera de Celebritate Patro-

natns atque Client eU apud Romanos A. 1757. ab Elia

Graar»

$23 ) 4 C $23

Graan Jemt. ubl plurima, hane ad rens, uberiore orationis

filo exponuntur ^, ne crambem fepius, quod proverbio

vetamur, recoquarnus, iis fuperfeclendum duximus. 1(1

tarnen verbo fumus monituri falutaticnes fuiiTe vei pubIi'

tas, Diis, Regibus, Principibus, Mcecenatibus ^, Patro-

nis ac Dominis exhibitas, ve! privatas ^, qua; inter fa¬

miliäres, do&os pariter, & indodfos, locum obtinebanf,

easque tum antelucanas potentiorum, turn tenuiorurn

matutinas , tum fervorum vefpertinas, id quod, non folum

teftimonio Laur. Pignorii debemus', fed etjam Suetonii,

qui de Sulpic. Galba Ccefare memorire prodit, quod Ii-

berti fervique bis die frequentes adeiTent ac mane falve-

re, vefpere valere, eidem finguli dicerent i). Haud pau-

ca, quae de falutationibus hiice commemorari adfolent,

arétiore vinculo adcingere Admiiiiones Veterum Aulicas,

nemo non fatebitur. Ad titulum vero Difputationis no- flrae, iignificandum erit, per Officium heic Intelligi to-

tum corpus quaft & collegium adparitorum, quo in nu-

mero erat officialis, officiojus, aåmiffionalis, aulicus, vo-

eabulis fubitantive fumtis , in officiis morari , discurfa-

re per officia, apud Senecam &c. eodem jure, ac officium

quseftoris pro qu&Piort jnintfteriumyxo miniitris,fervitium^

pro (ttvis^fämulitium profamulis, legatio^to legatis, magi¬

ft er tum pro Magiftris, in foro Jurisconfultorum a-

Jiorumque Å), accipi haud infrequens eft: , quibus o-

mnibus ac fingulis, maxima au&oritete pollens, praefuit Ma-

gifter Aämiffionum. Circa notionem admittendi ex bo-

nis Auéloribus haec adferre lubet: admitti in numerum.

In domum, in cubicuhim, in interiora sedium; propter

notitiam intromitti, introduci, induci, irrumpere non admiftus; ante föres ftantem admittere, aditum, acces-

fum, januam, audientiam ^, admiftionem, introitum dare,

negare, patefacere, intercludere; in confpeftum admit¬

ti

venire, prodire, produci, in confpeåu ad/tare, ^con-

fpe&u privare &c. a) Ca-

ma? ) ^s ( &&

α) C cito Maj. c. i%. b) lamil. IX» ep. 20. c) Li b,

III. _ep. 7. d) Satyr. V. e) De Brevit. vit. c. 14. It em de Benefic. L. VI. c. f) Inflit. Qrator♦ Ζ. X//, c. //.

£) Georgic. IL v. 461. b) L. II. c. iß. ρ. 4/j. i) Com-

ment. de Servis _ρ. 254, It. Sv ^e ton. de Gå Ib a c. 4. k) Bur-

neb. cf Bheod. Marc t Hus in Suetonium de vita Flav. Ve-

Jpafiani c. /4. edit. B urmannt ance.

Iii.

Viam nobis paraturl compendiariam, Officiales, qui-

bus admittendi provincia ^, ubi falutantes ventitaverant, effet concredita, fas eil enumeremus priecipuos.

i:mo Atrienjes ^ve 1 Atriariiyerant,quorum opera in airio

curando eilet collocatamecmaie huc adplicaturilludOvidii·:

Excipiunt famuh, perque atria, marmore teet a, 71 c/ dominum ducunt.

a)

2:do öyf/hr/V&ofh'i cuilodes vel Janitores, quod januis adfiftébant; quippe adpenfo, ut antiquiius, marculo fö¬

res pulfare parunri, deinceps ^, honoriiicum cenfebatur 5

nec a Seneca reticetur ofliarii difficultas, & virga, qua eflet munitus, ut traniitu non admittendos prohiberet,

nec nomenculatoris fuperbia ^, cubicularii fupercilium &

durus janitor, qui föres obfideret hocque falutationum publicum exercerat; ftipem ille pro adrniilione falutaturi poilulabat & vedigalis quafi quoddam genus exigebat , ne quis limen transiret ^, nifi ^pro tranfitu quid doni da-

ret b)i ^{cum e} contrario, domus fapientis eflet angufta, fine cultu

fine ifrepitu, iine adparatu, nullis quse ob-

fervaretur janitoribus, turbam venali failidio digerenti- bus, limenque vacuum, &ah ofliariis liberum. Oflia¬

rii vero, ab juvenali, hoc fåle fatyrico perfricantur: c)

Omni a Rom β

Cum pretio. Quid das, ut Cosj'um aliquando fahites ?

Ut te refpiciat claufo Vejento labello?

j:tio NomenclatoresFiVQNoinenculatores^os Grs c i vo-

B cabaot

) 6 (

rabant ονζμαχλ'ήτοξοίε j his partes erant impofitse nomi¬

na faiutantum, & ad dominos invifendos ^qua demum cun- que in caufia accedentlum ^, fuggerendi, quippe ob fre-

quentes falutationes preniationesque 8c admiiliones nomi-

na illis facile exciderunt, etfi ^non diffitendum ipii No- menclafori, memoria loco, audaciam fuifTe, &, cui no-

men non potuerat reddere, impofuifie *)♦ Erant hi No-

menclatores

qui principibus viris folcbant adparere, diftingvendi cum a Nornenculatoribus Cenforiis ^, tum

vero ab iis, qui operam fuam locabant Candidatis & mu¬

nerum pubiicorum competitoribus ad fuffragia in comi-

tiis obtinenda d), qua de re apud Horatium:

Μ fortunatum fpecies ^, & gratia prteflat,

Mercemnr Jervwn ^> qui dielet nomina, leevuni Qui fodiat latus ^, & cogat träns pondera dextram Porriqere. Hk multum ⁱⁿ Fabta valet, ille Ve lina:

Cuilibet bicfafces da bi t, eripietque cnrule Cuivolety importunus ebur: fräter, pater, adde

Ut _cuique e(l set as, i ta quemque facetus adopta e).

Porro iidem Monitores dicebantur, unde Cicero: Ha- ,,bes nomenclatorem ? in co quidem fallis & decipis: nam ,,ίι nomine adpellari abs te cives tuos , honeftum eft;

,,turpe eil eos notiores eiTe fervo tuo, quam tibi: fin

„etjam no ris, tarnen per rnonitorem adpe landi funt. Cur

9>ante petis» quam infufurraverit ? aut quid cum admoneris,

„tarnen quafi tute noris, ira falutas?jO Nec alii fuere Far- toresjquod clam veluti infarciebant nomina falutandorum

in aurem dom·ni, id nominis gerentes. Suberat itaque ra-

„tio, ^cur Piinius fat ingenue corifiteatur: alienis pedibus

„ambulamus, alienis oculis agnofcimus, aliena memoria

„fakjtamus , aliena vivimus opera **).

4:to Cuhicutarii, horum ^munus fuit dominum in'cubili ac le&ulo

ne qua vis ingrueret, partim tueri, partim fo-

lemnia admiffionum _procurare, quemadmodum neque in- frequens eorum fuit ufus, cum apud perfonas privatas,,

tum magiilratus crninentioris fortis» Scru.~

SS® ) 7 C «SS®

J:to Scrutntores, qui officiofam turbam falufantium ex- cuterent prcetentarentque iinum, exploraturi ferrura ^ne

fub vefte haberet quis reconditum. Dignus ert, _qui heic

audiatur Suetonius de Tib. Claudio Csefare: Salutatoribus fcrutatores femper adpofuit & quidem omnibus & acer-a biilimos g). Hunc vero morem altius eile repetendum ^, edocemurex annalium monumentis. De Alexandro Phe- raeo, cum ad uxorem Theben ex epulis in cubicuium ve-

niret, refert ipfe Tullius II. Ojfjic, ^c. 7, quod praemiferit

de ftipatoribus fuis ^, qui perfcrutarentur arculas mulie-

bres, &, ne quid in veilimentis occultaretur telum, ^ex- quirerent. Ex Juitino L. XXXVIII. c. 1. conrtat fcru··

tatorem, regio more, mirtum eiTe ad Mithridatem, ^re¬

gem Ponti, ne ferrum inter fafcias occultarum _gereret.

Memoratu dignum eil, quod mos irte _regius heic dica- turj nec O&avio Augufto Csefari infolitus: etenim

ne admirtum quidem quemquam Senatorurn legere voluit, niii folum & praetentato iinu, etfi loriea ipfe (ubvefte

munitus ferroque cin&us prsefederit, decemque valen- tiflimi fenatorii ordinis amici fellam circumrtareni,quem

Claudius & port illum Nero obfervavit, Romarn transla- tum, uti plerique opinantur, a GrceciiE tyrannis, qui

aulam adituros fcrutari juberent, donec Fl.Vefpafianus con- fuetudinern falutantes ierutandi, abrogaret b) quippe aequa- liter publicabat Principem,cum Claud.CaTarls liberri adrnis- lonem _magnorum criminum occafione, dediflent ***), licet ab AEIio Spartiano tandem reperitam.De hoc ordine fcrutan- tiffimo,ut verbisutar Ammian. Marcellin.,ita habet Al. ab Alexandro L. V. c. 24 : falutantes imperatorum, antequam admitterentur,interic res Aulici fcrutabantur finumque ^prae-

jentabant, ne quis ^cum telo efiet: _nonnunquam valentiflimi fervi, cjtenis religati, pro ortioaditum curtodieban%nenon

vocati admitterentur. Nec disparia inHerodiano ^{L. III. le-} guntur: neque temerequisquam a Severo mirtus ^ad illum

introducebatuf, niii prius depofito militari gladio finuque

excuffo. _B 2 6. Ad-

) 8 C 18X9

djro Admiffionales ^, feu interiores aulici, tum e gre~

ge fervorum, quorum numerus, apud Romanos, orrmem

& modum & numerum fuperaffe videtur ^, tum ex ordi-

ne libertoruin, deleåi. Evolvamus Macrobium, ubi dis-

ferit de famulitio, cui provincia efTet admlttendi volen-

tes dominum convenire i). Sic de Alexandro Severo

„habet in vita ejus Lampridius c. 4., quod cum amicis

„tam farniliariter vixerit, ut communis ers efTet confes-

,/us, ^ut iret ad convivia eorum, haberet etjam sliqucs

„quotidisnos non vocatos, faluraretur vero quafi unus de

jjfenatonhus patente veio ^, & admiffionalibus remotis,

,,αυί folis Ls ^} qui miniilri ad föres fuerant. Nec aiifer

Suetonius, dum rnentionem injicit cujusdam ex officio·

Admiffionis, nempe Phcebi, Neronis liberti, qui interdi&a

aula expelleret falutantem , eumque Morboniam abire ju-

beret, h. e,, (judice Schildio aliisque) in malam ^crucem

amandaret, cui formuiae eaclem ineiTet vis ac PJautinae :

cape reftim ac fufpendete A). Hifce adjungatur Firmicus:.

„fienf, inquit, domus regia? janitores & taie iiiis offici-

,,um deputabitur, ut iis in palatio sdmittendi vel falutan-

,,di ofåcia credantur l), Nec alios, quam Admiffionales,.

deicribere vifus eft garrulus ille, apud Horatium, nugator t

Dijjieiles aditus pr i ^mos habet. Hand mihi deero:

Maneri bus Jervos corrumpam: non hodie fi

Ex c Infus fuero, deßflam: t empor a quzram : O c urram in t rivits: deducam, Nil (hie magno Vita labore iédit mor t alibits. - - m)

Adrnlifionalis ille apud Graecos audit Tiqwr&yvytus, vel

-7; readys tv τοις (εομενας τιμήν s%cov , & i ρ fa admifSo 7Τξο-

eayåyij: Admiffionalibus vero fuiiTe partita admiffionum

offieia

ut alii in aliis caufiis & negotiis ad Principemad-

rritterent, inde colligitur, quod apud Herenn. Pbilonem

libro de Legatione ad Cajum, Hornilus dicatur Legatio-

num Admiilionalis feu luft των atejaßsw, Cir. Not.TheorL

Mar-

Mafcilii in Sueton. ρ. ίο7. Nec ibidem filetur de Ad-

miffionaiibus

quos proceres privati alerent e libertis fuis, quemadmorlum albatos miniftros, & curfores alba-

ro/, more imperantium, fibi adfcifcerent, permiilione ta¬

rnen fa&a, ut Capltolinus in Marco docef.

a) Met amorph. L. XIV. b) De Conjlantia fapientis

c. /4. c) Satyr. III. *) iSenec.de Benef L. /. ^c.y. i/) Cfr

Mar cell. Dornt, in Suet. de Claudio c, 23. p. 111.67$. e) L. I,

cp. 6. v. 49» j) Orot pro Mur ena c ,3.6* **) L. ΧXXIX.

er. g) Sueton. vit. Claudii c. 3p. b) Sueton. ^vit. Fl av*

Vefpafiani c. ip.edit. Burmänn. ρ 246. ***) B lim Hiß. Ν.

L. XXXIII. e. 3. i) Saturn. L. I. c* 7, k) Vit. Flav._ Vejp.

c. i a. I) L. VIII c. ιδ.

m) L. L Satyr, g.

§· IV.

Catervee huic Admiffionalium in Aulis, thulo lon-

ge fplendidiffimo. prsefuit Admi/fionum Magi β er ^, teile

Ammiano Marcelüno, ubi loquitur de llrficino, cui, ut confiiii rei beüicce praeilantiffimo fruiiraque gravi inju¬

ria kceffito, & _per Admiffionum Magiiirum, qui mos eil honoratior

accito eodem ingreffoque confiitoriusn

offertur _purpura a). Idem Admiffionum Magiiler haud

raro Magifler ^κατ & hne ulla adje&ione nuncu- patur & ipium ^munus, nomen habet, in Caffiodoro, Ma·

gifleria Dignitas b). Seite itaque Corippus Lib. III. in

laudem Imp. Juilini II., folennitatem Admiffionum Auü-

earum hoc carmine eil perieeutus:

Ut Π tus Princeps folium conjcendit in alt um ^,

Membraque purpurea praceljus veße locavit,

Legat os Avarum juflos intrare MAGIS ΊΕΚ,

Ante for es primus divi me nuntiat aul<e,

Orantes fefe veßigia facra videre

Glementis domini s quos voce & mente benignus Imperat admitti ^{- - -} - - -

Neque defunt exempia cum in Xenophontis Cyropcedia,

ad

€» ) ι® (

ad aulam Aflyagis Regis olim Admiflionum Magiflnm

vixiffe quendam Sacam, qui, quos oporteret, ad Aflya-

gem deduceret, non admittendos expellerefj tum ^, quod ArtaxerxiRegiPerfarum,adfuerit quidam Chiliaichus ^, fe-

cundum gradum imperii tenens, fine quo nemo, ut cum

Rege colloqueretur ^, admittebatur ^, nomine Tithrafles, CCorn. Nep. in Conon. c» 3.) tum vero in Flavio Vo- pifco, qui de Acholio, vel redius Accolejo, non folurn commemoratMagiflro admiflionum apud Aurelianum Cae- farem, fed etjam addit Magiftris hifce Admiflionum, folen-

ne fuifle in a&a referre confultationes, quse in curia co- ram Principe gravioris ponderis momentique inftitueren-

tur c). Addimus Magiflro huic fuifle vicarium ^, pro re nata, adjungendum, quem Proximnm Admiffionum vocavit

antea citatus Ammianus _{, at} Adjutorem Magiftrt Caflio-

dorus.

a) L XV. b) L· Vi Variar. c) Marc eil. Donat.

in Amm. MarcelL _ρ. 804. & fe ^q.

§. V.

Vidimus, per quos admitterentur ii, qui falutatum ventitaverant, nunc vifuri quam partem aediuin tenerent nondum admifli, & quo ordine ipfa perageretur admis- fio. Veftibulum erat locus iile ante januam vacuus, in-

ter föres, domum & viam medius , ubi dominum do-

mus falutaturi, priusquam admitterentur, confiftebant,

ab iliaque conflitione & quafi ftabulatione derivat ro E- tymon veftibuli Aulus Geiiius a), etjamfi aliis aliter

piacuiffe non ignoramus, veflibulum contendentibus vel

a Dea Vefla, cujus in poteflate igniserat, ad focum illic accendendus, vel quod januam vefliat, diétum. Nec negamus atrium & veflibulum, antiquiflimo tempore , u-

num & idem fuifle

at, luxuria & _pompa apud Roma¬

nos increfcente, non inatrio, fed in area inter viam &

domum inter je 6ta h. e. veflibulo conftitifle vicem falu-

tan-

) II C

tantium obituros, re<fie fufpicatur Voiiius b). Ad or- dinem quod adtinet, illum talem fuifie deprehendimus f ut Admifiiones efient vel prima, νεί fecund·#, utque es»

fent amici vel pr um , vel fecund i, eiTent dw/W non fo- lum primi ac fecundi loci, Ted etjam inferioris, prout in Alexandro prodit Lamprldius, eiTet itidem cobors pri¬

ma adnnßionis & primum favoris locum tefnens, ^nomery

fortlta ex ordine, quo acceiTus aditusque cuivis concede- batur: fic, pro dignitate _cujusque , tres clafies ^amico-

rum inftitucrat Tib. Nero, prim#i fecund#, terti#

c)%

Audiamus Jo. Georg. Grsevium in Dedic, ad Ducem Bur-

gundiae A. idpp: nemo neicit, farna id dudum celebran»

te, Te in altiilimo hoc ^rerum humanarum faftigio, in

tanta Te adorantium Procerum turba, inter prim# ad- nißionis amicos, a teneris annis, habuiiTe praecipuos fa- pientise antiilites & magiitrosj quorum vocibus ac prae-

ceptis quotidie Tuae perfonuerint aures, quibus magis oble&abaris, quam modulatifiimis fymphoniacorum can- tibus d); quemadmodum folus eil ille Grsevius, _quan-

tum mihi qu-idem videre Iicuit, qui de admißionali teße~

ra e} meminit, ejusdem forfitan notionis, _qua habeba·

tur, apud antiquos, tefiera hofpitalis. Salutationes porro

& admifiiones veterum etfi ^non difiiteor _permagna fo- lennitate, ne dicam religiofa ceremonia cultas ac fre- quentatas fuifie, fed* ηum propterea fuerint haud fucatce

& firmiflimae amicitise indices ^ac teiles, ideft, de quo merito dubitaveris, quemadmodum anfam dubitandi gra- viorem, nobis fubminifiravit Seneca, ipfe in aula Nero-

nis ipfiusque Praeceptor, perdiu verfatus, ejuscemodi

clientulorum futilitatem ac fraudes faepifiime expertus:

non funt iiti amici, fcribit» qui agmine magno januam"

pulfant, qui in primas & fecundas admißionef digerun-"

tur» Confuetudo ifia vetus eil regibus regesque ii-"

sLulantibus populum amkorum defcribere. Eil proprium"

fuper«

) Il ( 5»

ijibperbi^magnoseftimare introiium, ac ta&um fu? limi-

„nis, pro honore dåre, ut oibio fuo propius adiideas,

,>ut gra dun prior inträ domum ponas, in qua deinceps

„multa funt oftla ^? quse receptos quoque exciudunt. Ä-

,,pud nos } primi omnium C. Gracchus & mox Livius

„Drufus, initituerunt. fegregare turbam fuam ^, & alios in pfecretum recipere, alios cum pluribus, alios univerfos.

„Habuerunt itaque ifti amicos pritnos, habuerunt & fe- 9,cundos, nunquani veros. Amicum ^vocas, cujus difpo- ,?nitur falutatio? aut poteit hujus tibi patere fides, qui

5,per föres maligne apertas non intrat, fed illabitur ?

,,Huic pervenire usque ad diflringendam iibertatem Ii-

j,cet, cujus vulgare & publicum verburn & promifcuum

„ignotis, Ave, non niii fuo ordine emittitur ? Adquem-

„cunque itaque iftorum veneris, quorum falutatio urbern ,,concutit, feito, ii animadverteris obfeffos ingenti fre-

„quentia vicos, & eommeantium in utramque partem ca- ,,tervis itinera compreiTa, ^tarnen venire te in locum ho-

„minibus plenum, amicis vacuum. In peddore amicus,

.»non in atrio quaeritur, ilio recipiendus eft, illic reti-

„nendus, & in fenfus recondendus /). Nec fine raiione

alibi g) hane fibi videtur falntationem carpere, tanquam quscitus gratia fufeepcarn, quia mercede ^, & reéra ccena,

éz fportuia adducebantur fepe CHentes, ut Patronis ac dominis fe praeberent mlniilros; hinc vocat illam meri- toriam , fe aliosque inquictantem bene infanientium, fum«

tuofam obfervationem 9 fermonem periculofum

amici-

tiam capitaiem. Quid, quod tanta vanitate atque oilen-

tatione infeclos iegimus Romanos, ut amicorum _{g reges,}

quo divitias ja&itarent, fatis caro redimerent pretio b).

a) Nocf- Attic. L. XVI. c. p. b) Lexic* Etymologie.

c) Site ton. in Vit. ipfius c. 4S. d) Gr&vian. Pr a far. & E-

piß. Hamb ur g i edit. tyoj. p. Et. e) Ibm. p. f. & pi. f) [)j Benefic. L. VI. c. 33. & 34. £) De Brevit. vit. c. 14. b)

Eigner ^* de Servis pt 430. VI,

sa» ) ü C sa»

!S, VI.

Quemadmodum falute publica nihil dulcius nihilque magis judicabitur necelTarium$ ita fummain eo collocan- da eft opera, ut diu felix fecurusque vivat ^j in cujus hu- meris, veluti Atlantis, illa tota refidet. Vana eos, fi qui demum iunt, ^tenet fpes, qui contendere haud vere- cundantur

reipublicae felicitatein, fsepius mutato Princi¬

pe , altiores agere radices. At nihil abfurdius. Planta,

quse creberrime transfertur in aliumque migrat Iocum,

nunquam florefcet. Respublica, nimiuni faepe imperan-

tes mutatura, pari ratione ad nulluni felicitatis evehe-

tur faitigium. Ε contrario illam judicamus beatiflimam, cujus Principem cani exornant & ruga? j ille enini, qua-

tenus prudentiam, virtutibus ceteris conjunäiflimam, ad-

amat colitque , ab incurfionibus holtiurn aliisque calami-

tatibus publicam ^{rem ,} ad miraculurn usque, tuebitur.

Hinc patebit, quo longiore iucis ufura Principi frui Ii- ceat, eo majora inde non pofle non capere incrementa univerfam patriam. Quid, qu^fo, utilius, quam debi-

tus non tantum Principi ut fuus conftet honos, ^verum etjam exoptata omnibus ac fingulis fua fecuritas? Ve-

teres h6ec anirno utique intenderunt, cum föres Princi-

pum audséler nimis pulfare , vel, oftio nondum aperto, vi quadam in interlora asdium irrumpere, & illicitum &

indeeorum haberent, ita tamen, ut modelte petentibus

haud denegaretur aditus· Nec id qui dem male. Etenim

cum armis ü e popello cuivis fuifiet indultum palatia Princl- pis intrare, infromiflus potuiiTet non ludos tantum im- peranti facere, verum , horreo dicere, intentata forfan jugulo emittere tela. Scis quidem altis de montibus,u£

cum Marone loquar, majores csdere umbras $ mirum id-

circo obveniet nemini, Principem, pro virili parte, in Id incumbere, ut qua imperli forrnam, ^opes, familiam, jura & vitam denique, tutus fit atque omni prasfidioval-

C latus:

«s® ) *4 c ©a»

latus. Attamen Reges, id quocl hiftoriarum monumenta jam pridem planum fecere ^, exftiterunt, qui tantos iibi

fumerent fpirltus, ur, mortalitatis & humanae conditionis quaii immemores, iefe divino more coli, honorari at-

que falutari jufierint. NotiiTima funt exempla Alexan-

dri Magni, Regis Macedonum ^, Caji Csefaris Caligulai,

Diocletiani &c, quemadmodum IlludPerfarumRegibus ita

folenne fuit

ut illud πξοσκυνέϊν de Ulis redte adhibea-

tur a). Fuere itidem alii, qui neminem In fuum con-

fpedtum admitterent: hinc de Sardanapalo apud Jufti-

num b) proditur, quod ad illum magna ambitione segre obtinuerit Arbaces, unus e Praefedtis, admitti; hinc At- talus, Aiiae Rex, a Seneca c) traditur falutantes Cilentio

ac vultu arroganti transüße; hinc Dejocem, Medorum Regem, neminem quia admittebat, cundta ^per internun-

tios transegiiTe legimus, a t non fine ftomacho & querelis

civium d); hinc in Verrem gra viter invehitur Tullius

tum his verbis: omnes adlegationes difficiles, ^omnes adi-

tus arduos, ac potius interclufos videbant Siculi, apud

quem non jus ^, non aequitas ^, non mifericordia, non cu- jusquam oratio, voluntas, audloritas, pro pretio, non gra- tia valeret, tum vero et jam hac exprobratione: Jaluta-

tum veniebant ^, admiffus eß nemo e), At vero tantam infaniam imperantium & difficultatem admiflionum ut im- probamus, quia rei publicae noxiam , Principis perfona Indignam ^, fanse rationi, facrisque oraculis inimicam, ne¬

mo non intelligens rei exiftimator improbandam ducitj

ita facilitatem admiflionis, tum antiqua, tum vel maxime re- centiora fecula, laudibus ad aftra extollunt meririilimis.

Eft hoc ipfurn, quod in Odtavio Augufto prsedicat ^Sene¬

ca /), bonum illum principem adpellando, & bene cui convenireti^;w//nomen,quod vidtis nonfolumignove- rit, Ted totam cohortemprimae admiffionis ex adverfariorum

caftris confcripferit. Sic Tit. Fi. Vefpafianum comme-

morat

83» ) «5 (

murat Suetonius amlcos admifiiTe, ac, dum faiutabafur,

& calceaiTe ipfum iefe & amicivifTe g). In Trajano, hoc nomine, coliaudando longior eft Plinius, ubi ita illum adloquitur: quod forum > qu® ternpla tam referata 1 non

Capitolium, illaque adoptionis tu® fedes magis publica,"

magis omnium: null® obices, nulli contumeliarum gra-"

dus : fuperatisque jam mille liminibus , ultra femper a-tt liqua dura & obftantia: magna ante te, magna poft te

juxta te tarnen maxima quies b). In Alexandro refert Larnpridius, quod moderationis tant® fuerit, ^ut amicos

non folum primi ac fecundi loci, fed etjam inferioris, ®-

grotantes viferit; quemadmodum falutabatur admiillona-

libus remotis. Miltiadi, inter alias imperatorias virtutes,

id tribuit Corn. Nepos, quodfumma humanitate miraque eflet comitate, quodque nemo tam humili« effet, cuinon ad ^eum aditus pateret i). Audiatur tandem Cicero, qui

in epiftola ad Quintum Fratrem, illa regina epiftolarum difta, has pr®ceptiones & monita interferere haud _gra- vabatur: facillimi fint aditus ad te; patebunt aures que-cc relis omnium; nullius inopia ac folitudo, non modo illo"

populari accefTu ac tribunali, fed ne domo quidem & cu»"

biculo fit exclufa: tuo toto imperio nihil acerbum fit ,c<

nihil crudele, _atque omnia plena dementi®, manfuetu-«' dinis, humanitatis k); contra in Antonio obfervat idem Tullius, quod iracundus homo commoveretur & ad illum

aditus eilet difficilior l)t Sic ad Magiftratum Reip. Tra- jedenfis ipie Gr®vius: facilitatem veftram in omnibus, qui veftram fidem Impiorant, admittendis, in audiendis ^»

omnium querelis ^, nemo unquam deiideravit: nullius hu*

militas, aut folitudo, aut peregrinitas ab ullius veftrum

aditu quemquam excludit m). Princeps itaque, omne la-

turus pun&um, facilitate ac dementia inclarefcat, quibus

Π minorem navaverit operam, minus profpere in ^mune-

re graviffimo obeundo verfabitur. Etenim cives fimul

atque

atque änimadverterint imperantem animo, fronte; fes*,

mone, fuperbiarn fpirare, oculis iram prse fe ferre & a-

cerbitatem, oMervari ejus foribus non nifi minas ac hor-

rorem, admitti _perpaucos, excludi quamplurimosj illo-

rum continuo veneratio , pietasquc brevi aut elevabitur,

aut plane frigida veluti, reftingvetur· Felicior longe il-

le Princeps, cujus in ipfo ^ore emicat non digne fatis per- celebranda gratia ac innoxia popularitas: feliciifima vero Illa respublica, cujus falus tanto innititur fulcro, cuftode atque gubernatore libertatls perhumano. Omniurn tunc civium una erit _vox, una mens, voluntas _una, votaque eadem ardentiilima, ut dies non nifi feris inicribatur faiiis,

qua tam dulce decus ac orbis praefidium ^, tantum Patriae Patrem, defiderabunt, quippe, illum tametfi Iugeant diu multumque, tarnen elugere fefe nunquam profitebuntur.

a) Nep. Vit. Cononis c. b) L. I. c. 3. e) De Conflant.

fap. c4 /J. d) Herodot. L· l. e) Orat. I. in Verv. e. fr. j)De

Clement. L. /. c. 10. g) Sueton. ipfius Vit. c. 21. b) Panegyricy

c. 46. i) Miltiad.c.6. k) L I. ep. 1, c- 8- l)AdAttic*L%XV.

ep. 6% m) Epiß. Gr&vian.p. nr.

i. vir.

Officium Admiffionis Aulicse apud veféres in primisque aptrd Ro¬

manos, quoad licuit, intentis contemplati fumus oculis

aulas fere Eu¬

ropas omnes qui falutaverit, eas,;admiiIionibus plenas, concurfu civium

frequentari non, credo, diffitebicur, ubi tarnen obfequii, ac veneratio- nis in Principem, amoris vero in populum plus, quam adulationis &

fraudis, fi vel admiffionales, vel admittendos, vel ipfos admittentes Do¬

minos Ipeftaveris, deprehendere licet, unde nec miramur antiquorum

iitus plurimos c.' g. de gladio deponendo, defuefadtos ceiTaiTe, Mi- raberis tarnen verba, Latinis olim ufurpata, adhuc in Gallico fermone fupereffe, qui ad aulas fere politiores civitatis jus obtinuit J hinc, nulio fiegotio, agnofces ifiasc admeitre, admiffion, admißble, admittatur}

ttrni- amitit, apartem ent, audience publique, privée-,aulique·, chambellan$

cmfideni) congratulation) entrée',favori-ite-,gratification)introdu&eur)

fiwitre des ceremonies-, office, o$cialyofficiant, officier, oßiere-,ρor-

iier, recommendation', révtrence', faluVrifalutationwi/ite, ul·

fitér, &e, J?lura de induilria fileo, quia filere jubet tempo¬

ris _, qua excludor, angu^

3· Dt Q».