Dissertatio de philosophiæ nomine apud veteres Romanos inviso. Quam venia ampl. fac. philos. Ups. præside mag. Dan. Boëthio ... p. p. Aron Hjort, Vestmannus. In audit. Gust. maj. d. XXII Junii MDCCXC. H. a. m. s

D; D.

MSSER T AT IO

DE

PHILOSOPHIE

NOMINE

APUD VETERES ROMANOS

INVISO.

QUAM

VENIA AMPL. FAC. PH1L0S, UPS,

PR^SIDE

Μ,ο.ΌΑΝ.

BOÉTHIO,

ΕΤΗ. ET POLIT. PROF. REG. ET ORD. P. P.

ARON H

VE S TM ANN US.

IN AUDIT. GUST. _{MAJ. D. XXII JUNII MDCCXC.} Η. A. M. S.

UPS ALI _JE,

V1R0

MAXIME _REVEREJSIDO

Eccles. Orebr. Pastori et PRvEFOSITO

MERITISSIMO

Reg. Ord. de Stella Polari MEMBRO

Theologije Doctori CELEBERRIMO

NEC KON

PLURIMUM REVFRENDO ATQUE PR/ECLARISS1MO

Domino MåGIS TR0

S'.je R:je M:tis a Sacris Ord.

Eccles.Ramsb. Fast,et Pr^pos. VIGI.LANTISSIMO

PATRONiS iETER Ν UM COLEND1SL

C^uid

iit? nefcioj quod piarn atque venerabundam men¬

tern ob innumera in me collata benebcia teftificerur*

Qiiot quantaque fuerunt animus quidem, non lingua,

com-prehendere potefl; qua vero veneratione. femper funt

pbfervanda atque colenda non has, quas dico, pagellaa,.

fed ünceri illi animi affe£tus documenro fint, quibus

ad finem usque vitae Vobis addi£tus ero NOMINUM VESTRORUM.

euitor devotisfimna ARON _HJORT,

BRUKS-PATRONEN HÖGÅDLE

SAMT

HÖGADLA FRU

t

1/1ed EDRA Navi_{η, jag vägat} bar,

At des_{fa blad at prydnad gifva.} Men EDER Godhet — ma den blifvay

För denna Frihet, mitt Férfvar!

Mitt _{Ejerta, fom ERT värde vet)} ER _{βor re offer villegfora:}

ER _{evigtj evigt fkall tillhöra,}

Min Vördnad och min _{Tackfarxhet,.}

HÖGÅDLA FRUN

CMM1S TIWJL

*

MfOM T

Född

MIN HULDASTE MODER!

%

ßulle icke kunna förfamma detta

tillfälle,

att infor

Allmänbeten fä betyga den vördnadsfulla tackjdmbet, bvaraf

mitt _{bjerta of}verflödar for den båfla Moders möda ocb om-jorg for mitt väl. ·— Otfz närvarande Afbandling kan bos Min Moder underflödja det bopp, jag ville gifva att blifva

värdig all Defs ömhet ocb kårlek, är min ånfkan upfyld.

Himlen! _{[om i min förfla ålder låtit mig undergå det hårda}

ödet att _{fakna en Huld Far,} late mig fint känna fmärtm af det fiag, [om endafl fkall iåmna bugkomflen öfrig af en öm, en vördad Mor, få vifl {omjag anfer för den kära/le

af mina jkyldigbeter att med oföränderlig

vördnad

framlefva

MIN HULDASTE MODERS

JLyiigfte Son

DE

PHILOSOPHIE

NOMINE

APUD VETERES ROMANOS

IN VI SO.

Vix

_poteft

actentione

_fpe&acuiiim,

magis

dignum

_{quam Romana Gens,}

fefe nobis

ofFerre

_va· riaque ilia, quas fubiit, fata. Sive enim causfas, qui-bus Romana creverit _{resr mente volveris, iive origi«}

nem imeritus _{hnjus imperii, fontemque perniciei}

de-tegere volderis, aptisiimam

habebis

occaiionem, va«

rietatem _{illam, qua confilia, incepta atque negotia}

moftaliuni mutantur, perfpiciendi, _atque hisce de«

mum rite _{conilderatis, fcrutator humanarum} rerum

& cafuum evades follertisiimus. Nos ex Hiftori-a inclytae _{hujus gentis frufåum qualemcunque}

repor-taturi5 ne quidem minimas, quae eandem ipe&ant,

res iine _{jucunditate quadam animi perpendere}

po-tuimus, atque hinc veniam nos facile impetraturos

iore _{fperavimus, quod in re quadam, miinoris}

quam-vis videri _{posilt momenti, ad ingenium tarnen} mo-resque Romanorum pertinente, brevi

commentatio-ne illuftranda, vires qualescunque _noftras collocare

voluerimus _{Eo fcilicet tempore, quo ad fummunt}

potentiae atque glorias faftigium pervenisfe videbatur

Populus Roftianus, quo non

mediocri

artiujn

& icien«

tia-2 De _{Pbilojopbia Nomine}

ciarum cultura _{confpicuus erat, haud raro hunc}

i-pfum ingenii politiorem

habicum

contemtui

&

dete-ilationi habuisfe _{deprehenditur. Cicero} , quo nee facundia nec feientia potentiorem, ullum _veterum

Romanorum _{habemus, in iuis feriptis crebro, quod}

noftris moribos _{cogitandique rationi abfonum}

vide-tur, & fere ad taedium usque, ad eum recurrere

lo-eum fe coa&um habuit, _quo fe exeufarei, quod tan-tum _temporis & _{opers in} feientiis, _qus Phüofophi-x nomine tum venire iolebant, addifeendis & ex-colendis collocasfet. Plura ut taceam loca, in iliius

feriptis, opere prseeipue de

Ojficns,

occurentia, verba

Gap. L

Libr.

//. hujus operis in teftiroonium

ad-ducere fufficiat: _{Quamquam, inquic, enim Lräri}

no-flri complures non modo od legendi, fed etiam ad feribendi jiudium excitnverwit, tarnen inte?dum ve· reor, ne quibusdam boms Viris Philofophix nomen fit invifum, mirenturque in ea t amum me operx

ac _temporis pofmsfe. _{Narrat prsterea Cicero in}

li-bro de Oratore Antonium & _{Crassum, fuos in}

e-Ioquentiae ftudio praedecesfores, quorum uterque

Philofophis

indefesfus

fuit Cultor, in eo fumroa

cu-ra defudasfe, _ut Philofophiam vel _{defpe&ui habuisfe}

viderentur, vel Philoiophicam fuam peritiam disii-mularent. id enim Crasso _{praeeipue cordi}

_fuit,

_ut

omnes enm inter eos

_Philofophiae

_contemtores

ha-berent, _{qui cultu}

_indignam

_{eam omnino} reputarent;

mens vero fuit Antonii, _{ut ftudium a fe in}

Phi-lofophia collocatum adeo disfimularet, ut nunquam eandem didicisfe videretur.

Apud Veteres

Romanos

Itivifo.

3

§. n.

Quantumvis a hodiernis

alienum

fit

moribus*

Philofophise

ftudium, fi idem, ad

Antonii,

Crassi

Ci-CERONisque

exemplum,

cum

agendi perida &

rerurn humanarum _experientia

_{conjungere dicerint, fummis}

in

_Republica

_{\ iris}

_{bonoque Civi}

_minus

_dignum

ju-dicare _{·, fuit tarnen tempus, quo omnes}

_Europeas

Gentes ea tenuit ignorantiae caligo mentisque inertia, ut _{praeter arma,}

excercitationesque

bellicas, nihil

in-genuo homine

dignum,

nihil

necesfarium

putave-rinc. _{Qui medii, ut vocari folet, aevi hiftoriam oculis}

perluftraverint,

&

tum

vigentem

barbariem,

aegre

a politioribus

temporibus

discusiam,

noverint,

_non

forfan mirabuntur, fi homines jus omne in armis

ponentes, omnemque

contendonem

animi

fugientes,

virurn, prascipue

fi

in

illuftriori

ioco

natus

fuerk,

qui eruditione

& fcientiis inclarescere

ftuduerit,

ut

monilTUofi _{quid & infoliti}

_judicasfenc;

_{parum enim}

ab-fuit, quin litteraturs,

hac tempeftate

adhuc

fuper-ftids, ftudium inter artes illiberales habuerint, ho«

minum inferioris fortis curse relinquendum, iis ve=

ro _indignum, qui

armis omnia

impetrare

fe posfe

crediderunt. Sed vereor, ne in Romanam Gentem

injurius foret, hiftorisque

certisfimis

monumentis

contradiceret, qui necesfitatem

ftudium in

Philofo

phia & litteratura

collocatum

excufandi vel

disfimu-landi, in qua

pofiti fuere

Illuftrisfimi

Roms

Viri,

quorum mentionem

fecimus,

ab

eadem mentis

iner¬

tia _{omniumque litterarum}

_ignorantia,

_qua

_medium

hor-4 De FhilofophiiC Nomine

horridnm fuit sevurto, derivaret. Non _fago & bel¬ lica folum virtute inclarefcere ftuduerunt _Romani,

fed _{togati pacis quoque artibus eo cum fuccesfu o~} peram dederunt, ut, fi vel regnandi fapientiam, ve!

legum cognitionem, vel denique

eloquentiam,

ad

adimos _{fie&endos potentem, refpicias, majorem in} his fhidiis _{magisque communem ardorem vix in} ul-la alia _{gente videre uraquam licuerit. Ipfa}

Roma-na plebs, rebus maximi momenti fe _coram

discu-tiendis _{adfveta, quotidianus ceitis eloquentise, prüden«} tia? & _{fagacitatis certaminum, quae fuffragia populi ca«} ptaturi inibant, ad contentionem animi, judicii

per-fpicaciam, re&ique guitum inde a juventute

for-mabatur; adeo ut, rerum fcientta, confiliorumque

prudenria confpicuus, prsecipue ü facundia firmil

in-ftruäus _{fuerit, ab illa, laude & honoribus fe} cumu-landum _{Pore, h-aud falfo augurari posier. Alias ig>}

tur causfas, _{cur Philofophia? Nomen apud antiquos}

Romanos invifum fuerit _{quaerendas esie pu-tamus»}

§.III.

Antea _{vero, quam ad causfas}

_{fufpe&i apud}

_Ro¬

manos Philofophia? predi eruendas _properamus, ipfa

quseftionis, de qua agendum

eft, indoles

poftulat,

ut _{fignificationem, quam nomini} Philofophiae

com-rnuniter _{fubjunxit Romanus populus., indicemus; non} enim _{fapientiae ffud'ium, quod vi vocis prsetendit} Philofophia, illi invifum vel minoris habitum fuisfe ,

ea, _quae jarn attulirnus, fatis teffari videntur. Cum Cicero _{fepius in eo occupattir, ut-}

_demonflret

Phi-Apnä Veteres Romanos Invifc. 5

fofophiam, nihil aliud, quam veras fapientise amä¬

re m _{fpe&are, hoc ipfo indicare videtur, homines,}

quorum grada

fcripfic,

dubios foltern haeiisfe:

an

Phi~

lofophia quod nomine polücebatur, id quoque re ipfo praeftaret, atque annon fopientia, ex hoc fönte

hau-fta, vel nullius ufus, vel perniciofa esiet. Sapientia & rerurn _{fctentia, quam magni faciebant, & cui} ut _{operam ihidiumque dicarent, aemulabantur Ro¬}

mani, qui ad honores

_{dignitatesque}

_in

_Republica

ca-pesfendos pergere voluerunt, domeiHcis} & ab ex-teris _{geniibus non mutilans, adminiculis}

adquireba-tur, dornefticis exemplis, _{ad imitandum} moventibus,

excitabatnr & _{perficiebatur, nec Philoiophis nomi¬}

ne appellabatur, donec _{per freqentiora cum Graxis}

commercia _{Philofophiae nomen una cum fcientiis,}

quas hoc nomine comple&ebantur Grseci, in Ladum iilatum fuerit. Ante hxc _{tempora litteris exarata} fa-pientise & cognitionis monumenta rara apud Roma¬

nos ersnt, & ü vel _gentis fata vel _orationcs ad

po-pulum habitas nonnulli fcripto confignasfent,

pGÜ-tices tarnen _{eloquentise 8c qux reliquae fuerunt, a}

Romanis in _{pretio habitae, artes in difciplinae} quan-dam formam _{redigere Sc iicentiiice pertra&are ne¬}

mo eorum _{adgresius fuit; ut igitur Philofophiae no¬} men Latio cognitum esfe coepit, _mos fimul

invalu-it, _{cognitionem omnem e libris Sc particulari} eorum,

qui libros confcripferunt, inftitutione haun'endain.

Philofophiae nomine

appellandi.

Cognitio vero

haec

cum a Grsecorum fcriptis Graecisque Magiftris

prae-cipue derivanda esfe videbatur, Philofophiam

ra-6 De _{Vhilojophia Nomine}

raturamque Graecam pro fynonymis

habuit

Roma¬

rn _{Gens, & hanc praecipue}

_{fignificationem}

vocabu-lo _{Philofophiae fubjungens, nullius}

_{vel fufpe&i}

prc-tii eandem esfe exiftimavit. Non ii fumus, qui ca-usfam _{iniquae hujus &}

_{praejudicatae}

_contra

Graeco-rum fapientiam opinionis

agendam

esfe arbitramur.

Quae enim ad noftra tempora

fuperfunt Grascanicx

Philofophiae monumenta, ingenii

culturam

adeo

exi-miam _{teftantur, ut palmam recentioris aevi}

homini-nibus in multis dubiam reddere videatur _{gens, quae}

eadem inclaruit, & eo magis noftra digna

habenda

iit _{veneratione, quo certius conftat, eam}

_nullis

fere _{adjutam ab alia gente petitis}

_adminiculis,

_ad

il-lud artium & fcientiarum _{failigium proprio marte}

adicendisfe, _{quod recentiores}

_populi

_{illius fcriptis}

eruditi iero _{attigerunc. Hinc antiquorum Romano¬}

norum haud _pauci inde ab _{eo tempore, quo cum}

Gnecis comrnercia _{frequentiora esie cceperunt,}

eorun-dem Litteratura mirifice dele&abantur. Porgium Ca-tonem:, alios gravisiiroos viros ut taceam,

rigidisß-mura illum morum Ceniorem, aetate dudum prove-£lum, Graecas fummo fludio didicisfe litteras, notis«

iimum eil. Nihilo tarnen minus non tantum

Roma-num _vulgus easdem

contemfisie

_compertum

eil,

_ve¬ rum quibusdam _quoque

bonis viris

fufpe&um

fuis-fe _{Philofophiae pretium,}

_{teile Cicerone, dubitare}

non ©osfumus.

§. IV.

In causfas vero, cur gens, quam nec

iniipien-tera _{neque ignorantem}

judicare

posfumus,

_rem

Apud

Vetetes Romanos

Invifo. 7

per fe non

contemnendam minoris,

quam par

eft,

habuerit, _inquiiituri, panem

earundem

in iuperba

nimis,

omnibiis

ferc gentibus communi, de fe fuis·

que rebus, opinione

ponendam esfe exiftimamus,

Haud _{infrequentia in vita communi occurrunt}

exem-pla, quas teftantur homines, qui qualemcunque

feien-tiae & _iapientise

_{famam dudum}

_{attigerunt, aegre ie}

ab aliis erudiri _{pasfos fuisfe, Sc setate prove£tos,} nova, quibus in _juventute adiveti non

fuerunt,

cognitionis fnbfidia, raro quarere & aeftimarepotuisfe.

Pertinax, quo viros quoque eruditos haud raro cä-ptos deprehendimus, antiquarum opinionum morum· que, qui eorum juventute invaluerunt, amor, eos haud raro _{impedit, quo minus novis & pöfteriori}

tempore invencis juila ilatuere queant pretia.

Con-fvetudinibus ab avis _{proavisque derivatis, adeo} p!e-rumque inhaerec vulgus, in easdem deferere

rel/gio-ni fibi _{ducat, etjamfi haud disfimulanda incommoda} fecum ferre _{videantur, afperneturque novas,} quan-tumvis meliores. _{praeeipue ii ad antiquas mutandas} contentio _{qtiadam animi vel irtfolitum Iaboris genus}

requiraturj & tanto magis innovationis impatiens

e-rit, _{quanto certius antiquis ftetisfe & crevisfe}

ma-jorum fuorum res, iibi perfva<3ere posfit. _Imme· ritum fic _{pretium vetuftas haud raro rebus addit,}

& _{turpe plerumque putant homines a junioribus}

erudiri. _{Quae privatos homines tenent, & de veris} fuis commodis _{occcecant, praejudicata opinioncs,} faci-le in communes & _{gentilitias convertuntur}

confve-tudines, _{fociatoquefic confenfu hominum robur}

adqui-runt,

g De Pbitofophia Nomine

runt, cai _legum fcientiarumve

au&oritate

frtidra

re-iidere _{conaris; publicam vero rem morbo afiiciunt,}

incurabili fere, nid lentis temporis & calamitatum

re-mediis fenfirn diminui _{posfet» Romana Gens hoc}

no η _{minus, quam ceteri}

populi,

laboravit _vitio, 6z

in _{antiquis conivetudinibus tanto minus}

_quid

mutan-dum vei novum _{quid illis} addendum esfe cenfuit,

quanto certius

videbat

iilis, quas

majoribus

adfuerunt,

fubiidiis crevisfe Romanam _{Remptiblicam,}

fumrnum-que potentix &

felicitads

fadigium attigisfe.

Inge¬

nio humano conveniens _ed, ut quascunque ad nos

qnodammodo pertinentes res, pnecipue

(i ad potentiam

pretiumque nodrum augendum

quid

conferre

vide-anttir, ita cum feniu nodri ipiius conjungamus, ut

easdem _{quafi partem nodri condituamus. Sic a}

pa-rentibus, potentia vel meritis illudribus, nati fibi aliena

hiec merita honori hand raro vertunt. Sic _quoque

Cives a reipublioe magnitudine, potentia & fiore

(i-bi _{prctii aliquid accesdsfe putare}

_{folent, & ad hane,}

in _{fuperbiam facile converfam, opinionem mente}

fo-vendam eo _pronius

/eruntur,

_{quo magis}

demo-cratica fuerit _{imperii forma. Has propter}

_causias

iuperbia3 iua nnice

aedimans

aliarum gentium

mo¬

res & indituta contemnens, Romanis _congenita qua-ii videtur. Et _{qui exteras omnes gePxtes}

_barbaras

vocare foiiri fuerunt, non _{potuerunt non} refpuere

omnem cum aliis gentibus comparationem, _segreque

ferre _{quod dudio, in alterius gentis}

_fapientia

addi-fcenda collocato, tacite fateri viderentur cives, qui

Qrxox Litteratur# operam navabant,

praecellentiam

quan-Jpud

Vet

eres Romanos

Invifo.

S*

quandam alii

popttlo

concedendasii esie. in

favorem

hu-jus fuperbis

hauef

incommode

ρ roterea

accidit,

ut

Ro¬

mana _{gens, antequam commcreia cum Gnecis}

frequen-tiora _{esfe eeeperunt, Litterasquc Greese Romarn}

_illatas

fuerunt, fe uc pocentisiimam & celeberrimam

aeftimare

dudum _{potuerit, acqoe fufficere iic putaverit}

admi-nicula ad confervandam _{Rempublicam, quae}

_ad

_ean· dem _{augendam Sc roborandam majoribus fuis ad}

manus _{fuisfe videbat, nec aliunde conquiiitis egere;}

turpe preterea cenfens conhteri, fe aliquid debere

gonti vidhe & üio imperio fubjedae» §· V.

Qua? de _{fuperbia Romanorum, Phiiofophiae} Sc

iitteris Grecorum inimica, allata funt, eam hominum clasfem _{preeipue fpe&are videntur, quse, judicio mi¬}

nus _{exculto, prejudicatis plerumque opinionibus}

in-dulget, reeeptisque Sc vetuftate

facratis

confvetudi-nibus _{potius, quam rationi paret. Sed hoc quoque} hominum _{genus frequentius apud unamquamque,} culta _{qüantumvis fuerit, gentem invenies, latiusque}

diffufum, _{quam par eil; & raro homines etiam} per-fpicacioris & excultioris ingenii ab omni partium

ftudio, in rebus antea inauditis ad publicos mo¬

res _{quodammodo fpe&antibus dijudicandis, immunem}

fervare _{posie mentem, quotidiana teflatur experientia.}

Superbiae & ambitioni Romanae faventi opinioni,

o-dioque contra Grecorum eruditionem preconcepto,

pondus deinde accesfit a Romanarum rerum ftatu

ca _{tempeftate, qua Litterarum Grecarum}

ftudium

ίο De Tbiloßphitf Nomine

inter _{prinii ordinis Cives frequentius esfe ccepit. Hic} enim (latus _{causias, apparenti faltem rationis fpecie}

ornatas, viris _{quoque bonis & de publica falute}

(ol-licicis _{praebere videbatur, cur rnoribus pernicioiam}

a Graecis mutuatam eruditionem _{fuipicarentur. Mo¬}

res fcilicet Romani ab _antiqua fimpliritate du dem

defle&ere _{coeperunt: ipoliis vi£tarum gentium ditata} Roma in luxuriam &, quae eam comitari folent, vi-tia _{praeeeps ruere videbatur, quae Reipublicae} mo-ribusque ruinam portendere haud falfo judicabanc

cordati _{viri \ & eam propter caufam verebantur, ne}

a Graecis _{derivanda, fapientiae nomen praetenfura,}

e-ruditio latius _{latiusque ierpenti veneno novas}

adde-ret vires. Artes (altem a Graecis in Latitim illatas nova avaritiae & _{luxuriae fomenta fecum tulisfe}

pro

certo _{habebanr; praeterea}

quoque iata & veiligia

Graecarum _{Civitätum, Athenienfis praeeipue}

Reipu-bliese, _{inelytae illius feientiarum artiumque iedis,} ter-rebant, nec res, quae Graecis in perniciem ruentibus

remoram facere _{potis non fuit, populo de futuris fuis}

iatis follicito in _{magno habenda videbatur pretio.} Humanae Res in eum interdum _{incidisfe videntur}

(lamm, ut _{probi quoque viri, fed qui debica}

follici-tudine _{res, quae fe comitari folent, feparare,}

veram-que earum indolem penitus perferutari _nequeunt, ad eam mente fovendam _{proni ferantur iententiam,}

quam recentiori tempore Cel. Rousseau novo robo-re _{augere annifus eil,}

quando ingenii eukuram, feientias

artesque ad illam fpeflantes, inter inimica humano

generi inventa _{poiuit. Aliis judicandum relinqui*}

Apuä Veteres Romanos lnvifo. is

mus, _{quid in paradoxa hac fententia veritati}

contra-rium _{iit, nobis iufficiat indicasfe, plures fuisie Roma¬}

nos, qui in eadem juftas conceptae contra

Philofophi-am _{iufpicionis causfas quaefiverunt. Nec haec apud}

alias

infreqeens efl: gentes, praejudicata opinio. Haud ita

prideni nos de causfis in pejus ruentium Patriae rerum eruditnrus _{quidam, maximam illarum}

partem in

cre-fcente hodierno tempore litterarum, quae

elegantio-res dici _{folent, amore ponere videtur.}

$. vi.

Praeconceptam hane, contra Graecorum

fapien-tiam, fufpicionem aequitatis fpecie induere praeterea

inter Romanos videbantur _{plurima, quae vel in}

i-piis e Graecia adventantibus artium _Do&oribus, vel

in doefrinae _{artiumque quas tradebant, indole a}

plebe quoque facile confpicienda _{vitia, apparebant.}

Neminem enim _{fugit, quantum commendationis re¬} bus accedit ab hominum _{indole, qui easdem}

pro-ponunt, _fru&uque, quem ipii a rebus a fe laudatis

pereepisfe videntur. A morum candore &

fimpli-citate, quae doörinam _{femper ornare,}

tantumque pon¬ deris eidem addere _{fölet, haud parum abfuisfe vi¬} dentur non _{pauci Graecorum,}

qui

_Philofophiae

_pro·

fitendae _{gratia Romarn advenerant. Viros ab}

Athe-nienfibus Romarn _{delegatos, ut de gravisfimis}

nego-tiis _{faluteque Graeciae, Romanae}

jamdudum ditionis,

coram Senatu _{populoque Romano, publico}

nomine

a-gerent, non erubuisfe_{legimus, fe in publicum}

fpeåacu-lum dare _populo

utperitiaeinfophifticadifputandi

&per-rorandi arte, ad quam, poftquam mores _degenerare

cce-12 De _{Pbilofophia Nomine}

cceperimt,fle&ebarurGraecorum Philofophia,laudes

obti-nerent. Sic _{Carneadesjamprovirtute dimicavic, jamad}

omne illlus _{precium toliendum vana iua &}

ibphidi-ca _eloqüentia

coram Romano Populo abufus ed. Fie«

ri hinc non _ρ

.tuit, quin cordati omnes Cives eru»

ditionem, ad vanam adeo _{gloriolam captandam}

uni-ce dire&am, _{abhorrerent, nec (ine causfa hos}

fapien-tiae Do&ores eodem haberent _{loco, ac Hidriones re»}

liquosqne luxuria fervos, quos Romani e Graecia arces» fere folebant Prsterea cum raro _{evenit, ut extra}

apparentem rerum faciem _{aliquid videant homines} & _{paucisiimi Judicium cohibere fciant,}

usque dum

rem _{ipfam intime perfcrutati fuernnt, in} commu-nem Romanus _{populus facile incidebat fententiam,}

cujus causia injuditiae reos fe _{ipfos habere} non po-cuerunt, _{quam publice Marius, apud Sallustium de} hello_{Jugurtb^hisverbisprofesfased:nequelitteras}

Gr<z-cas didici: _{parttm placebat eas difcere; quippe ad}

virtu-tern Dobioribus nihil _{profuerunt. At illa multo o·} ptima Reipublica doäus Jum\ hoftes

ferire^

prsefi-dta _{agitare, nihil mettlere, nifi turpem famam\}

hie-meni & ceßatem _{juxta pati, humi requiefcere; eo¬}

dem _{tempore inopiam, if lahorem tolerare, His}

ego

praceptis milites hortahor: neque illos arte colam,

?ne _{opulenter; neque glorjam meam lahorem illormn}

faciam.

Hoc eft utile, hoc civile _imperium. — — Sordtdum me, & incultis moribus _ajunt; quia pa-rum _{feite convivium exorno, neque hiftrionem ullum,}

neque ρIuris pretii coquum, quam villicum habeο;

am mihi lubet _confiteri

Apud Veteres Romanos Lnvtfo. 13 §■ VII.

Inimicum Romanorum in _{Philofophiam animum} provenisfe quoque putamus a

coniveta

in democraticis

Civitatibusaffe&ionum humanarum _{indole,ubi Cives ad}

aemulationem fuos inter _{aequales converii, segre} pa-tiuntur atque invidenti oculo refpiciunt omnia, quae, ad _{aequalitatem hane turbandam fubiidia quodammo»} do _{porrigere, fufpicari posfunt. Eruditionis &} fapi-entiae adminicula e _{Fhilofophia Graecaque litteratura,}

paucisiimi adhuc Romani tempore, quo vixit Cice¬

ro, quaerere potuertint, hinc verebatur magna eo»

rum _{pars, ne} his iludiis inftructi praecellentiae

cujus-dam laudes iibi _{adquirendi occaiionem haberent,} quam iibi ipfis

denegatam

esfe videbatj atque

eve-nire _{posfe metuebat, ne palmam iibi in}

hono-ribus & muneribus ambiendis _{eriperent. Marius}

animum, ab hoc invidiae 8z _foipicionis affe&u non o-nmino vacuum, oratione, cujus mentionem _nuper

injecimus, prodere videtur. Pra-terea cum nemo

mortaliom _{impune fe ab aliis falfa veritatis fpecie} decipi patiatur, ficri non pntuir, quin vulgus quo¬ que Romanus ad hdem illis denegandam pronior evaderet, quos novis &, ad fpeciem fallacem rebus

etiam _{pesiimis induendarn, praecipue dire&is artibus,}

hoc enirn commune erat de Grcecorum _fapientia

Ju¬

dicium, inilruöos esfe, fufpicabatur. Atque hinc De¬

magogis Suis, Graece inftrudtis fcientiam fuam,ePhilofo-phioe hauiiam fönte, disfimulandi. & privata

ftii-- dia

publice diffitendi necesfitatem injungebat. C