• No results found

DISSERTATIO ACADEMICA,

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "DISSERTATIO ACADEMICA,"

Copied!
20
0
0

Loading.... (view fulltext now)

Full text

(1)

£, F. F. S.

DISSERTATIO ACADEMICA,

PLAUSUS ET HONORES,

TYRANN1CIDIS

CR.EC1S ROMANISOUE

PUBLICE DECRETOS,

ex 0 c c as. ciceronis pro milone,

LEUITER EXPO

qu λ μ ,

CONSENTIENTE AMPL. FACULT. PHILOS.

IN ÄCADEMJA REGIA UPSALIENSI,

PRyESIDE

CELEBERRIMO VIRO,

MAG. PETRO EKERMAN,

Eloqju. PROF. Reg. et Ordinär.

PUBLICO EXAMINI MODESTE COMMITTIT

ERICUS LANDERSTEDT,

OST RO-GOTHUS.

IN AUDIT. GUSTAVIANO D. XVI. MAJI,

Anni MDCCL1X.

Η.Α.

S.

, υ Ρ S A L I M. "

(2)

VIRIS

Admodum Reverendis, Yraclariffimis Clarijfimisquc D:no Mag.PETRO SCHENBERG,'

In Reg. Gymnaf. Lincop. Hift. & Moral. LECTORi,

Ven. Conüit. ADSESSORI Graviffimo, PR/EP. Diftrift.

Gceitring. & PAST, in Landeryd longe Digniffimo.

D:no Cand. PETRO MEURLING,

Ρ AS TORI in Krigsdala optime Merito.

D:no DANIELI G.WAHLEN,

Ecelef. PASTORI, quee Deo in Wirferum & Jåreda coliiguntur, Adcuratiffimo*

PATRONIS 0PT1M1S.

Beneficia olim eoientem, apud me, collocata, penates Vcßros maiora jucundiYfimos funt, quam,

ut illis digne pradicandis vires ingenioli fufficiant.

Patiamini tarnen, Patrom Qptimi, leve hocce tiro- cinium, qood initia & incrementa fua ex Veßra cepit benignitate atque cura, Nominibus Veßris

infcribatur, quo, gratiflimi & erga vos ρ ii animi

indicium quoddam exftet publicum. Me denique

Patrocinio ac Favore Veßra in pofterum digne- mini, ficut antea, enixe precor, qui nunquam non, pro omnigena Veßra Veßrorumque felicitate ferven-

tiffima fundet fufpiria, ad cineresusque permanfurus,

Admod. Reverend. Preeclarißim. Clarißimorumque

NQMINUM VESTRORUMy

wJtor hmillimus

ERICUS LANDERSTEDT*

(3)

h K S. S. T.

§. I.

.

TULLIUM CICERONEM in ar- te oratoria fi aut paucos, aut nul- los, fibi pares habuifle dixeroj id quod res eft, mihi videbor dixifle.

Etenim tot exftant fuadse ejus flexa-

nimse fpecimina, publice priva-

__

timque, in comitiis, incirculis e-

ruditorum atque Ipfo In Senatu, omnium cum adplaufu,

edita, ut dubitantem, vel forfan negaturum, nullo con-

vincant negotio eidemque, velit, nolit, adfenfionem

extorqueant. Inter orationes vero tanti in dicendo rna-

giftri, quem, ob Eloquentiae robur, alterum veluti Her-

culemOgmium a) adpellavero, nefcio» an rem acu, quod

ajunt, tetigerim, ii Milonianam, velut inter ignes Luna

minores 9 ut cum Horatio loquar £), micare & enitere profitear. Ibi namque non modo didfionis mirabilem ne-

xum, periodorum jun&uram, verborum ac fententiarum

lumina -pervidere licet 9 fed argumentorum vim ac pon- dera, fuccl nervorumque Ita plena, ut heic agat Tullius

nofter Sceevolam h% e. urisper it or um eloquentiffimum y

atque Eloquentium jurisperitiffimum c)* Nec defunt ra-

A tio*

(4)

# ) 2 ( #

tlones, quibtis dida dicendave clarius commonfkem, Nempe fecerat nova judicti forma & immutatus priftinus

fori mos, quippe adftabat lateri Corona armatorum rnili-

tum, nec non reclamatio Ciodianorum pertinaciflima,

ut, perterrefadus & prope confternatus, Tullius cauf-

fam, quam in fe defendendam fusceperat Milonis, non folita conitantia, fed infelici fucceffu, aditaret, & ita quidem, ut Milo in exfilium, ob Ciedem Ciodii perpetra-

tam, Maffiliam abire fit coadus. Id doluit peracerbum

Milonis fatumCicero, atque errorem, repentino ifto me- tu adrniffum , corredurus, orationem, quam extemporali

hahuerat facundia, meditatam conforipfit, quse nunc in manibus eil; ita vero elucubrata omnibusque artis eolo»

ribus polita in lucem prodiit, ut, jure, omnium prima,

teile Afconio Pediano, habeatur d). Neque aliud vide-

tur Audori Dialog!'de Oratoribus e): Satis coniiat T.

Milonem, Ρ. Vatinium &e. concurju totius civitatis &

accuj'ütos & defenfos, ut frigidißtmos quoque oratores, ipfa

tertantis popult (ludin excitare incendrre potuerint. Ita-

que bercule ejusmodi libri exflant, ut ipß quoque, qui

egerunt, non ahis magis qrationibus cenfeantur. Quid, quod ipfum Mdonem , cum eatn , iibi transrniffam, ledi-

tabat, exchmaffe aceepimus: ita in judicio fi dixiiTetTul¬

lius peroraffetque, numquam ego domo rele- gatus, adiiiTem /j. Inhac, inquam, Oratione Milonia-

na & Cap. 29, Grzcos non folum bomines Deorurn hono¬

rem tribuiffe tis viris, qui Tyr annos necaverunt, reperies, fed integram periodum, frequenti Interrogationis figura cumulatam, ideoque prsecipui quid, ut docent Rhetores,

continentem : Qu£ ego vidi Athenis ? qua aliis in urbibus Grßcitf? quas res divinas talibus inßttutas viris? quos

cantus ? qu<z carmina ? prope ad immortalitatis religionen

& memoriam conjecrantur. Haec, ingenue fateor, viam

mihi aperuere ad Plaufus & Honor es i lyrannicidis Gr&cis

(5)

& ) 3 ( #

Rommisque publice decretos, publica Difputatione, pro"- ponendosj proponam vero pro viribus, dürnmodo Β·

Le&or favore folito me comprehendere haud dedignetur.

a) Cfr. Di fp. Jub Ampi. Vr<eßd. Α. 1744. habit. a Dn.

Ql.Rofell fy er ml. RoburEIoqu. in Hercule Ogmio expref*

fum. h) L. 1. Od. 12. c) Cic. I, de Oratore c. 39. d) Enarratio in quasdam Cicer. Orattones 9.9. e) C. 39.

f) Cfr. Dion. Gijf L XL·

§. ii.

Vocem Tyrannicidx, cui refpondet Grsecum Tu^ar-

vmtcvos ä), poftquam fubmonuimus non e(Te aurese, fed argenteae, lEtatis, QuintilianOf Senecse, Svetonio δε Pli-

nio frequentatam , δε a vocabulis Tyranni & c&dis com-

pofitam defcendere,quemadmodum eandem radlcem agno- fcit parricida, matricida, fratricida, fororicida, regi c i da, bomicida, infanticida, Tyrannicidiumj*arricidium 8tc$ debita buic meditationi ut accedat lux,-td Gr«cos prodire liceat,

ubi exemplum ftatim occurrit perquam memorabile δε rei

explicandae maxime idoneum, ad quodTullius loco, a no- bis citato, manum digiiosque intendere videtur. Nerope eft hiftorla tam nota, quam quce notiilima, de HARMO-

DIO δε ARISTOGITÖNE Athenienfibus» κατ* ϊζοχην Tyrannicidis. Etenim, deguftato femel humano cruore δε focios trucidandi fcedusque omnc violandi initio fum- to, non ex homine lupus, fed ex rege acerbusTyrannus evadit, verbis utor Polybii b), unde non potcft nonlo-

cum obtinere iliud Juvenalis:

Ad generum Cereris, fine eecde vulnere, pauci Defcendunt - - fitca mor te Tyranni c).

Hinc nervoie non folum collaudat Cicero pro patria op«

petitas mortes, fed cxclamat tandem; Harmoåius in ore

& Ariftogiton vigent d). Nec reticebimus, fub Pififtra- tidis, populäre in Attica imperium adeo exolevifle, ut

fpiritum dudum reddiderit, quippe quod, illorum cruenta

Å 2 reåio*

-

(6)

4 ; 4 c *

redtione, teterrima in rempublicam importata legimus é)

calamitatum genera.

a) Cfr♦ Lnctani Dialog» lyrannicida Tom. L p.633,

edit. Gravi an* b) Excerpta de Vir tut ib. & Vitiis ρ* 373.

c) Satyr. X. υ. ///· '/2. rf) TufcuL QiiajU L. /. c. 4^··

e) Alex* ab Alexandra L. III. c.

IIL

Caedem vero Hipparchl prodituri,, necefium ducU

mus quatuor Piflftrati filios, communi nomine Tyrannos;

dklos, Atticamque, confdiis ac manibus junétis, admini-

flirantes, quamquam fumma dominationis e/Tet penes Hip*

parchum, heic in medium vocare. Vitia,. quibus obrue-

bantur ifti Pififtratidse, dum ΑκΙαζΤ yrannidisque arguuniur

in columnis publice ereétis, commemorat Aehenseus a>

fuiffe profuias epulas & comiiTationes eo invidiofiores,, quod temperantes non folum & fobrii antea vivere fve-

verant Athenienfes,, fed audorifate Princtpum, in maxi-

mam rnollitiem & luxum fe deduétos, funditus interitu-

ros certo prazfagiebant. Accedit potentiafua ita abufos

effe Piiiilratidas^ ut quemlibet civium , indida fepe caufla*

occiderint, id quod,. inter alios, de Cinione refert Hero-

dotus by Immo, adeo non vel locis facris pepercerunt»

ut templum Pythil ApoIIinis Incendio deleverint c). Fla»

gitium, quod Athenienfes, religionis avitae itudioiiilimi

& cultus ful divini tenaeiiEmi* toto animo abhorruerej;

quare deprehendimus ^ oranes quidem ingenii indufirise-

que nervös contendiffe, eos ,ne acerbiilimo imperio plane fuccumberentjdonec ab Harmodio & Ari/logitone intentata,

data veluti porta,. violentia prorumperet, audacia tum de-

inunu libertatis vindicandse ergo, novas colligente vires.

a) L· XII* b) L VI c. 103+ c) Fbilochor. ScboliafL

Findari Fytbionic. Od.. VII.

§*. IV.

PerLongum eflet varias variorum fententias, an ma-

vis

(7)

❖ ) # 5C

conje&uras, percenfere, in caufiam fpeciatim Inqufc rendo, qua adducebantur Harmodius & Ariftogiton ju-

venes, ex prifco genere Gephyrseorum oriundi, ut cum

paucis conjuratis confilia inirent clandeftina ad Tyrannos

e civitate exterminandos : incertum enim manet ,

utrum voluptas ultionis ex eo fit repetenda, quodHip*

parchus, inftar exoleti» Harmodium amore Venereodili-

gere tentaret» quam vis invitiffimum, an, quod fororen*

Harmodii ftupraffet #)* Quicquid eft, plures adfuif-

fe heic cauffas, uti pferumque fölet r no η abfonum erit ftatuere. Videlicet imminebant majora Panathenaea, fe- ftum univerfa in Grasciaiic percelebratum, ut nihil fupra;

In hoc eodem deducendee erant pompse Deorum & fa-

era; tum etjam arma, citra iufpicionem, fumere atque ge-, ftare erat folenne,, quare hac opportunitate nihil vilum

eft sd Tyrannos invadendos optatius * quemadmodum>ad

Initium diet feftir cum pugionibus adftabant conjurati, il-

los jamjam contrucidaturi. Sed,, quo minus res fuccede-

ret, ecce cafus obftitit improvifus: etenim fimulac con-

fpexere unum conjurationis focium cum Hippia, altero Pihftratidarum, familiariter colloquentem, proditos fe

ratt & ilatim comprehendendbs,, ab Hippia quidern, ut

pr&fcio, abftinuere, fed, impetu in urbem, celeritate ,.

quanta fieri pofifet, maxima fado, Hipparchum nadi, ad

Leocorium interfecerunt, Quam csedem roirum didu!

praeterita node, in quiete> praeviderat Hipparchus audir

veratque procerum & decora forma vir um > hofee verfus.

fundentem :

λέων, ατλητα τϊαΒων τετληότι Βυμω..

Ουόέ:ε άν^ξωπων <χό)κων τίσιν αποτίσει, by

i. e.

Jntoleranda leo t olera, tolerans» animo> aquo*;

Jnjuftus nemo efi, quem non fua poena (equetur*

Expergefadus Hipparchus conjedores fomnioruro adJre

A $, ' qui-

(8)

$ ) * ( #

qtiklem meditabatur > fed , negleéta poftmodum vlfioné,

dum in eo eftet, ut pompam quam folenniilime inftrueret,

Ciefus in terram concidit* Qpa patrata nece, Harrnodius

a fatellitibus Tyranni e veftigio confoditur; Ariftogiron

vero, iubterfugiendo, evaferat falvus, dooee, concurrecite

ingente hominum muhitudine, prehenfus & fat inciemen-

ter habitus tortusque, tandem exfpiraverit c). Eft autem*

ut illud adjungam ex Aul. Ge Iii o d)9 ilsdem temporibus,

Athenis occifus ab Harmodio & Ariftogitone Hlpparchus, quibus Romce regnabat Tarquinius Superbus, Olympiadis

LXV. anno quarto apud Grsecos. Sic monendum erit Pfuftinum tantuin non omnium confenfioni adveifari pro

Hipparcho, Pififtrati fiiio, ponendoDioc!em,etque Harmo¬

dium ab Hippia tortum, cum Ariftogitenes fueric, ftatu-

endo c\ & P. Mamtium, pro Hipparcho occifo, nominaf-

fe Hipptam f), Oliverium denique, non Hipparchum tum

regnaöe adfirmantem,fed Hippiamg): τίοίξοξάμα,τοι in re hiftorica omnino fugienda , fecundum illud in foro faiis

trltum: vox uniusy vox nullius.

a) Joa. Meurjii Pißßratus c. iz & fj. b) Herodot«

L. V. c. Sy. c) Jhucyd. L. I. c. 6, d) NoB. Attic. L·

X VII. c♦ 2i. e) L. IL c. ß. f) Not. in Övat. Milonia-

nam c. 2β. ρ. ι87· g) Not. ad Val. Maxim, ρ, 257.

§. V.

Mors, intentata Hlppiee, quamvis incaiTum abiret, ta¬

rnen laus utriusque, & Harmodii & Ariftogitonis, tanf- opere periclitantium, non minus privatim, quam pu¬

blice, maximo femper opere eft commendata. Simonides,

antea in magno honore apud Hipparchum, epigramma

fecit hanc in fcnfcentiain: Ή μεγ 'A&tivccloicrt φόωε γενε$\

jjv/κ Άξΐςογείτων Ιππα,ξχη κτεΊνε, κβ CAξμό^ιος h. e. Jane

magna Atkenienßbus lux exorta fuit, cum Ari β oßton Hipparchum oQcidit^ & Harmodius. Sic ad iilorum fepul-

cra parentationes habere fuevit Polemarchus, dum facra

face--

(9)

£ ) 7 ( #

faceret Dianas & Enyalio b). Scholia vero,de illis con·

fcripta,in conviviis & fympofiis,nec non aiia,lqu0e de mura cunque fuerit, data occafione, praeclnebantur, unde in proverbium venit Άξμοΰίβ μέλος i« e. Harmodii Carmen»

Cfr. Erafm. Α dag. p, 439* & 590. quorura hic fuit teeon ΦΙλταΒ'' Άξμό&ε, &7ίω τέ&νηκας'

Νησοις εν μακάρων σε φασιν "είναι i

r

K/r b ' > Α \\ *

Ινοοπεξ %οάωκν\ς Αχι/λευς,

.

Τυ$ει$ην τε φασι τον ε<&λον Αιομη&εα.

Έν μΰξτα κλαόί το ζίφος φοξησω,

"Ωσπεξ 'Αςμό^ιαΓ, yfij 'Αξ&ογειτων,

νΟτ' 'A3-φαιής εν Βυσιαις

'Αν$ξοο τύξχννον c'bττϊοοξχον έκαινετψ.

"Αεί σφων κλέος εσσεται κατ αιαν,

Φίλτα& Άξμο$ιε, n&j 'Αξΐςογειτοον ,

Οτε τον τυ^αννον κτανετψ,

"ίσονόμας τ 'Α$ψας εΐΐοιησάτφ c). ί· e,

Chart(lime Harmedi , nondum mortuus es 5

In infulis fortunatorum te ejje ajutit:

Übt per nix efl Achilles, Et Jydides fortis Diomedes♦

In myr t i ramo gladium geftabo,

Quemadmodum Harmodius & Ariflogiton,

Cum Mi nervte in facrificiis

Vtrum 7 yrannum Htpparchum oc cider unu

Semper honos vefter erit in terra,

Chartfftme Harmodi £/ Ariflogiton >

Qgod, lyranno interfecio,

Jtquis legibus utentes Athens fint facite,

Quid^uori, in fefto illo Panathena?orum perquam folenni,

eorum non folum miro adplaufu inculcabantur in patriam

merita, fed etprn nomina: immo,ne fervis ea unquam

imponerentur, decreto cautum eft publico d)> nefas du-

cendo, noiaina libertati patriae devota 9 & de cselo quafi

repe-

(10)

$ ) 8'C $ :

repefcnda, fervili quaciem contagione pollui & infamla

nefcio qua adipergi. Horum denique memoria ut num- quam efiet intermoritura, in foro ftatuse iilis, id quod

ornnium primo faétum eit, ponebantur, & quidem ex

«re, cum alii de republica bene meriti lapldeas tantum-

modo acciperent c)* Audiatur Valerius Maximus: Har-

tnodii, & Ariftogitonis, qui Atbenas tyrannide Uber are

conati futit, effigies zneas Xerxes, ca ur be devicia, in

regnum fuum trannulit: longo deinde interjeffo tempore,

Seleucus in priflinam fedem report andas cur avit: Rhodii

quoque eas, ur bi ju£ appulfas, cum in hofpitium publi¬

ce invitaflent, facris etjam pulvinaribus cellocaverunt.

Nihil hac memoria felicius, qiw tant um venerationis in

tam parvulo nere pojjedit f), Verbo: quia non poterant

Athenienfes apud ipfos Tyrannicidas, utpote jam fato

funélos, beneficia collocare, idcirco poiteris eorUm plu-

rimas dedere immunitates, & principem In confeffu lo-

cum, & in Prytaneo, curia Senatorum longefplendidiffi-

ma, quotidianam & perpetuam σϊτησιν viétumque adfi-

gnando^). Profeélo, ut fa&um eorum heroicum maxi¬

mum habebatur in vita; ita, poft funera, in numero Deorum

«qui haberentur, dignlfliml funt judicati. Jurejurando itidem»

in columna Diophantl infcripto, fe obftrinxerunt b) A- thenienfes, nec eadem Ulis unquam defutura praemia, qui,

Harmodium & Ariftogitonem imitantes» pro delendenda

Übertäte publica, mortem vel oppeterent, vel oppetere

cflent parati Sic nec diflimulandum «rit, Tyrannlcidse

Imaginem in Gymnafiis Graeci«, ad ilatuta legum, fuifTe

pofitam, ut, cum juvenes & athletse illuc confluerent, ha-

berent exempla fortitudinis declarandse, id quod obferva-

vit Quintilian. /), quemadmodum fimul refert Alcseum in

parte operis, aureo pleftro merito donari, qua Tyrannos

infe&atur. Ut taceam Ifocratem inOraf.pro Pace,de La-

cedaemoniis commemorare, pr#mia Tyrannicidis qui de-

crevere magnificentiffima. a)Mcur-

(11)

* }*< #

λ) Meurfiui L. dt. t. /4. b) PoUux L VII t. £ t) Meurfius L c it. Pbiloflrat. de Vit. Apoüotui L. VII. t.iu

é)GeIlii Nocl. Attic. L. IX. c. ti. e) Plin. Hiß. Natur. L.

XXXIV c. 4. Cfr. Em. Figrelius de ftatuis iUuflr# Roman, p, top. f) LII. c. to. p. 2py. g) Meurf. L dt. Cfr.Diß. CL Oi. Svebilii Calw, de Prytaneo, fub duffu Ampi. Praefid.

A'i747'p'fJ. h) Demoßben. Övat. inLeptinem. i)Inßitut.

Orator, L VII♦ c. 7. It. L. X. c. 1. />«740.

5. VI.

Ad llluftratlonern lllorum, quae inculcavimus, quan«

tum mihi quidem videre contigit, fpcdtabunt teftimoni*

bonorum Au&orum, quare nec illa fub adfpe<ftum pro- ponere pigrabimur. In medium veniat primum Seneca,

ita differens: "At mehercle Athenienfes, Harmodium &

„Ariftogitonem, Tyrannicidas vocant: & Mucii manus, ,,ίη hoftili ara relifta, inftar occifi Por(enaj,fuit: & fern¬

her contra fortunam lu&ata virtus, etjam citra effedlum

„propofiti operls,enitulf. Plus prseftitir, qui fugientes occa·

„fiones fecutus eil, & alia atque alla captavit, per quae

„referre gratiam poffet, quam is, quem, fine ullo fudo-

„re, gratum prima fecit occafio a\ Atque adeo heic lo-

cum inveniffe videtur vox illa Pliniana: in arduis maqnificum

ahunde eß voluijje. Idem Seneca alibi i "In qua civitate e- ,,rat Ariopagos, religiofillimum judicium, in qua fenatus ,jpopulusque fenatui fimilis, coibat quotidie carnificum

„trifte collegium, & infelix curia tyrannis angufta. Pote-

„ratne illa ci vitas conquiefcere, in qua tot Tyranni erant,

„quot fatellites eflent ? Ne fpes quidem ulla recipiendee

„libertatis animis poterat offerri: nec ull! remedio locus

„apparebat contra tantam vim malorum. Unde enln*

mtferae civitati tot Harmodios? b) Alibi: Notus eftille

„Tyrannicida, qui imperfe&o opere comprehenfus, &

,,ab Hippia tortus, ut confcios indicaret, circumftantes

„amicos Tyranni norainavit, qulbus quam mudme caram

B ,/alir

(12)

y ίο ( $

prüfen? ejus fciebat* Ei cum ilFe finguios» ut nomlhatf

2?eranty occidi juffiiFet* interrogavit r ecquis fupereiTet ?

ηΤϋ , inquft , folus t neminem enim alium , cui carus ef-

^fes y reliqui. Eflfeeir ira , ut Tyrannus Tyrannicidce ms·

?,nus comrnodaret & praeftdia iua gfadio fuo csederef e)»

Jdem totidem fere verbis habet juitinus d). Sic Dialo- gum Luciant de Tyrannicida fiinfpexerimus# nullo nego-

tio confiabit, in legibus proemia Tyrannieidis conifitut«

efle plurima, eaque ampliffimar veF eo nomine,, quod cse-

des fuit peraéta ftudio reipuhliece, popularis adminiftra-

fförrfs? & publica^ irbemtis redimendce; ira q,ufrtem r ut

Catifas ärgere pro Tyrannieidis &, ex Iegibusr coarguere contrafentientes, ubi ίλευ^εψα, $ημοκξθύτ!<% , xgtj, των δεινών

ocTiccÅÅocyn be. libertas y popufareregimen & fubiatio ma·

forum y utramque, quöd dicitur, paginam facerent,, per- Bonorificum duceretur interque prseeipua bon! eivis & or-

iramenta & robora e)» Nec intermittam Focum, meoi

quidem judicio,, fat ilfuflxem Henrrci Dodwelli; "Quid!

J\7 publico Senatus Populique Äthenfeniis pfephismate»

„damnata fuerit eorum memoria? Nihil cerfe haberet tale y,pfephifma alienum a receptis ilTorum temporam moribui

^tqne opinionibus. Erat enim apudi il los Tyrannidis 8c

hornen odlofiiBrnum , ß quod altud flägitrum,. certé

^piactrlare* Damnari ab illis folita piacularium nomina,,

r jam alibi T nos ex/Efchine obfervavimos» Atqut damna-

„torum nomlnum pheuläris erat vef ipfa commemoratio..

^Quklni itaque eodem impetu * quo, Harmodlum atque

^Ariftogttonem r Tyrannreidas ftatuis, redeuntibusque

•>,amluis Folennibus, celebraodos poiieris in omne gevum

„commendabant,, Tyrannei ipfos' eorumque memoriarn

„omnem delendam confiiruerint ? Sic fuerint eorum ila-

y,tuge omnes dejiciendse atque conflandse, Sic nomlha ©

täppts, aliisque id genus omnibus publicis monumentis,,

j^eradeföda /).. Tyranmdis mo PiGitrafidarumut iDuitat

pau-

(13)

^ ) II f ψ

paucls compie&ar, vel illud maxime intolerandutn een-

febitur, quod nefarius Hippias, per totam Grseciam, a- qua & igni interdhftus, in Perfidem aufuglendo, arma contra patriam^in pugna Marathonia, ferre haud verecundaretur?

queinadrnorium ibi etjam,kiter cadavera & tumuiosPerfarum,

jnortuus reperiebatur g). Ad Pififiratidas vero,quos non p.otuimus non ob varia,eaque fcelerattifima, facinora &

vituperare &odiiTe,reéle adjungendos cenfemus in Graeda

& Ålexandrum Pheraeuin & Dionyfium utrumque Syra- cufanum, & Phalaridem AgrigentJmim , Tyrannos fine

«xemplo crudelißirnos, quos ultimos, in Siciiia domino tioneni exercentes vere peftiferam, jim nominare eo mi¬

nus dubitaverim, quo certius conftat Siciliam olim Grae-

ciam Magnam efle nuncupatam & Grsecis coloniis, qua ^

maximam partem, frequentatam. Inftar omnium in lu-

eem protraham ipium Ciceronem, cujus teftimonio heic

niti jure mihi videor optimo., ita habet ille : ' Qui in 11-

„bera civitate ita fe miiruunt* ut metuaniur, his nihil

„poteft eile dementius. Quamvis enlm dernerfae fint la¬

nges alicujus opibus# quamvis tremefa&a libertas,emer-

„gunt tarnen haec allquando. Etenim,qui fe metul volent,

„a quibus metuentur, eosdem metuant ipfi necefTe eft.

,,Quid enirn cenfemus, fuperiorem illum Dionyfium, quo

„cruciatu timoris angi folitum , qui cuitros metuens

„tonforios, candente carbone fibl adurebat capillum ? Quid

„ Alexandrum Pherseum , quo animo vixiiTe arbitramur ?

>,qui, ut fcriptum legimus, cum uxorem Theben admo- ,,dum dill ger et, tarnen ad eam, ex epulis,tn cubiculum ve-

,,niens, barbarum, & eum quidem, ut fcriptum eft, com- ,,punftum notis Threiciis, diftriéto gladio jubebat anteire:

„prasmittebatque de ftipatoribus iuis, qui perfcrutarentur

„arculas muliebres, &, ne quod in veftimentis occulta-

,,retur telum, exquirerent. O miferum, qui fideliorem /?,& barbarum , & ftigtnatiam putaret, quam conjugem!

B 2 ,,Nec

(14)

# ) «2 ( #

'„Nec eum fefcllit oplnio: ab ea eft enlm Ipfe propter pef-

^licatus fufpicionem mterfeélus. Nec vero ulla vis im-

„perii tanta eft, quse, premente metu , poffit effe diutur-

y,na.. Teftis eft Phalaris, cujus eft praeter ceeteros no-

„bilitata crudelitas: qui non ex infidiis interilt» ut is,

»quem modo dixi, Alexander: non a paucis: fed in quem·

9,univeria Agrigentinorum muliitudo impetum fecit b).

a) L, VII. c.14. de Beneficiis% b) De Iranquill, a- fiimi c. 3. t) L IL c. 23. de Ira. d) Loc. c it. e) Tom.T.

p.öoji fe q. f) Prälect. Inaugur. Camdeniana de Hifiori&

Gviec/c antiquitate y ρ· su ξ) de. Atttc- IX. ep. 10. b)

II. Offic. 7·

§. VIT,

In fiellädé pofteaquam, opinione diutius, fumus ftua,,

Bluc» vagad, nunc ex ordine dieendorum, in Latium ten»

dimus, ubi eosdem in Tyrannicidas congeftos Plaufus Sr

Honores illico erimus deprehenfurir quippe, ubique terra»

rum gentiumque,. alta velut mente manet repoftum illué

&o£tx t

Aurea Libertär pretio pretiofior omni t Ålteriut non fit t qui fuus effe potefi.

Quid non proeconii obtigerat Luc. Junio Bruto, Α. V. Cl

CCCLIV, qui violatam Lucretiam non folum vindicavir,,

fed Iibertatis Romanae primus fuit au&or ? Nempe eidem

In Capltolio media Inter Reges exftru&a eft ftatua ex

«re, ftri&um naanu tenens enfem, quod, omnium foi>

fifiime, fpiritus regios reprefierat & Tarquinios foras ex»

pulerat, förlitan exemplum Harmodii & Ariftogitonis in*

tecuturus, uti refert Plutarchus in Bruto a). Etenim

re<fte omnino judicat illud Batavorum decusi Jo. Georg,

Graevius: larquinio fuperbe, Diony/io, Pbalaridi, reqium

nemen non amplum & honefium fuit, fed deforme & per omnium feculörum memoriam erubefcendum\ ut meliur tum

Uli t aolum fuijfety fi ad marram & fiivam eor abjecißet

for tu-

(15)

) *3 ( ❖

fwttmåy quam tum tlavum regni eis mandavit tenenäum, vibi Jua probrafic pubhcaruntjitJempiternaflagrent ignominia

emnes eos, tamquampefles humnm qenerii, exfecrenturb). Sic Vaferium Poplicoiam,qui dicebatur &\μοκιife·, conftat legem

tulifle de Tyranno, indirta cauiTa, occidendo & occiibre, fi indicia fceleris demonftraverit, impune demittendo ς).

Id vero, tanquam rem inauditam ac vere ccmmemora»

bilem, pleniore ore celebrant Scriptores, quod L. Jun.

Bruto, omnium in gente Romana primo, contigerit,

ut corpus demortui, vi&oriam ab Tarquiniis iat ca·

re redimentis, in foro fuerit poiitum, ut a collega in Conlulatu, Valerio, per orationem funebrem, in audien-

tium frequentiffima corona, dilaudaretur, ut matronae, pullatis atrisque veftibus indutse, eum, toto anno, luxe- rint, at elugere non potuerint. Idem quoque de Valerio Poplicola diélum efto; nam & publicis impenfrs, propter paupcrtatem, ex acrario, decentiflime fepelicbatur, loco quidem fepulcri intra urbem &prope forum ei pofterisque

conceffo &, per continuum anni fpatium, ut matronarum ludlu & laraentis acque, ac Brutus, honeftaretur, folen-

iu decreto injungebatur dh Pileum libertatis utpote cum

domi, tum militiac, publice privatimque, infigne, quan«

tivis pretii habitum, ne aäum videar agere, nominaifc

lantum fuffecerit, juxta addendo, quod, cacde C.J.Caefa»

ris perpetrata, quem Regem &Tyrannum fe occidifTe in»

clamabant Μ Brutus & conjuratienis focii, fuerit non

nemo , qui in hafta pileum prsetulerit recuperandx liberta¬

tis iymbolumt πΐλον, icriblt Appianue, τt ς Γ7Γ; §o(?ctTcs έφε¬

ξε, σνμβολον ελευθερώσεως e). L, vero Bruti effigicm vi-

dere licet in nummo argenteo, quem Μ.Brutus, Cacfaris percufTor, fccundum antiquam ftatuam, repracfentari cura- vit,& Tyrannicrdam celebraturus, & gentem iuam Juni»

am f). Tacebo ftatuas & imagines Brutorura, Caffio-

fum Catonum, egregiis carminibus exornatas, nummos»

que rariiRmoSjCufos in inemoriam LIBERTATIS RESTI-

R a TU-

(16)

·$* )) M((

STOVE, cnede C. Jul-ii · Ciaeiaris .g·)-; quemadmodum ia

S vetonio legi tur, Caefare occifo, cundlis turbarum me- itu abolitionem fadli deeernentibus, de praemiis Tyranni-

cidarum effe referendum -cenfuifTe quosdam h\ Quid*,

\quocl -iicuti. Tyrannicidas religiofa itatuarum yenetatione profequebantur Quiri es,ita, ob enormia crimina,. c ad em

monumenta publica dejedte iunt & iiibveriä. Ejusmodi ignominiae fuppliciique genere madlabantpr Tyranni, proditores patriae, parricidae, venefici &c. Immo, taqta a-

nimorum contentione, id aliquando Romx adum efte com-

peries., ut, ob unius Tyranni icele ra, deliberatunvfiierit

de omnibus flatuts fimul tollendis, idque fine μΐίο diicti-

mine. Addo Sp. Caflii ftatuam, etjamii a Ceniötibus eon- flatam, quia regnum adfedtaife arguebatur , folo fuiife vae- quatam i). De Sejano ejusque fatis triftiilimis, fub Ti-

berio CWfere, Ιψχώψφς memorat Juvenalis dy: [

Ouosdam praicip.itat fuhjecla potentia magnet Invidi#, mergit longa atque infignis bonorum Pagina} defcendunt flatnce reflemque fequuntur.

Ipfas deinde rotas b igår um impaSla fe enris

Caidit ·, immerifis franguntur crura caballis.

fam (Irident ignes, jam foüibus atque xqmjms

Ardet adoratum popiilo cajrut, crepat ingens Sejäniis; demde ex facie toto orle ferunda

Finnt nrceolij pelves, fartago, ρ ateilet.

Huic germaniffimum eft illud Senecae:

Quetcimqtte c lar o marmor e ejflgies fl et it}

Aut ara fulgens., or a Poppet# gerejis,

Afflifta vulgi manibus, ■& fcevo jacet

Éverfa ferro. - T .

Ad iltam vero demolitionein flatuarum e. g* Verris apud Centuripinos, ut audloritas major decreto accederet, cer- ti haud raro Senatores adfuere m).

a) P. 984· Qfr> Figrelius de J ftatuis Rom. illuflr.p. iof·

'(

' v

.

%

(17)

# ) υ C jJp

Biff. Magiflri Carlborg O.Botn. nuper habit. de: Utroque

funio Brut o , Libertatis Romano, vindice acerrimo: b) Epifl

IX. p. 40. c) ΡlutarcL· Poplicola· p. 103. Cfr: Dijf. Dn~

Tidblo?n V.Gothi 17 5· 7. de Tyrannidt Dioiiyfii utriusqne Sy- racufanL d) Aurel. Villor de illuflr. Vir.p.6%.■ & 70.· Cfr.·

Dionyf. Halle am. Antiqii. Rom V. c. 17. £^4 7, <?) L. Ht

de Bell. Civil. p. 819. f) C ar. Patini Not..in: Svefonium iV

Vit. Julii Cajaris edit. Buvmamiiano p.. 173. g) Plinii L. I.

epifl.. 17. Cit. Patinus p. 174. />) Vit.Tiberii Ner oms c. 4.

z) Figreltus p. 31 r. £) Satyr. X. v.. 56Vfe er. 1) OSlavm

v. 780. Cfr. Dijf Magiftr. Lengreji Suderm. de Poena in effi--

gie p. 38 fe q- ui) Cic. TV. in Ver rem r.23..

§. Vitt.

Atr, irr viarrr ut redeamnsv Tyramiicidas, in gente Romana omni pnrdicatione laudeque fuiiTc decoratos,,

tot loquuntur annalium monumenta , ut il I is percenfendis;

dies vix iufficeret atque tcinpus: nobis non tam acervos·

argumentorum conilruxiile proderit, quam ipios reip, an·

tiifites, teffimonii loco, in oculis adipeduque ponere Eo-

rum vero agnfjnducat Μ Tulliu.s Cicero ,, iicut duxit,

§. F:ma,, in cauila Milonianaqui,. Mer mores foediifi-

mos, quos Antonio falle admqdum. exprobraverat, hacc

Jatur: beatiis nemo , qui ea lege vivity ut non modo, im- pune y fed etfam -cum fumnia ■ int erf^H or is: gloria y. interfici poffit» Et alibi": hocno?z cogitasy neque infeUigisy fatis ejje viris fortibus didicifley qiiavi\fit pulcrumy bcneficio gra- tumy farna gloriofum^ Tyranniim occidere a)\ Quain, Ora¬

tio rem agenda,, tuitus eil iententiam, éancTeiii Philo- fophus defeniitäre haud verebatur; ita enim differit: mm fe adflrinxit fcelereqfl qui Tyrannum occidity quamvisfa¬

miliärem? Populo quidem non videtur y qui ex. otmzflus prO-

claris fallie illudpulcerrimum exiflimat b). Alibi': nuUa focietes nobis cum Tyrannis y fed potius fuimna diflrailiö:

'Mqué efl contrai natur am fpediare eiimfflrpöffld^ qåe)h hörre-

(18)

❖ ) >6 f. #

ßsiM eß netare; atque hoc omne genus peßiferttm atqtie im-

pium ex hominum communitate exterm'mandum-eß c). Alibi i

declaravit modo tempeßas C. Ccefaris focietatem nuüam Jancic

jervari y qui omniajura divina & humana pervertit propter

eum, quem fihi ipfe opinionis errore finxerat 3 principatum d).

Alibi: Quid intereft 3 utrum ex homine fe convertat quis in.

beliuamy an in hominis figur a immanitatem gerat hellux ? Ipfe

autem focer ι C. Caciar) in ore femper babebat Gracos verfus:

β violandum eftjus, regnandi gratia violandum eß <?). Alibis

Quid nobis agendum, nefcio: nam iflumquidem (C. Cscia*

rem ), cujus φαλοίξίσμον times, omnia teterrime faSiurumputo:

nec eum rerunt prolatioy nec Senatus magißratusque dijcefjus,

nee <eravium claufnm tardabit /). Perniciales itaque ex Ty~

rannlde,in totam rempublüpam redundantes morbi, id ef-

fecerunt, ut prscmia Tyrannicidarum in immenium cre- fcerent, &, ex adverfo, vita Tyrannica omniumevade-

ret habereturque miferrima. Unde Seneca g): crudelita·

tem privatorum ferviles manus fub certo crucis periculo ult<Z

funty Tyrannorum gentes populique, & quorum erat malum

biy quibus imminebat, exfeindere aggrefßfunt. Aliquait·

dofua preefidia in ipfos confurrexerunt,perfidiamque & im·

pietatem & feritatem 3 & quid quid didicerant in ipfos exer-

tuerunt; nuüum enim ornamentum Principis faßigio digniux pulchriusque eß, quam iüa Corona ob cives fervatos. Unde

nec mirarl convenit Tyrannicidam adpellatum efle fortem

virum, cui lex permittebat optare, quidquid vellet, Id quod refert Quintiiianus; iimul tangendo confuetudinem

ituris in forum, ubihxc themata adhiberentDeclamatores:

Adulterium objicis, quis teftis ? quis index ? quod pretium ?

quis couicius ? Venenum, ubi emi? a quo' quando? quanti}

per quem dedi? Pro reo Tyrannidis adfe&atx, ubi funt

arma? quos contraxifatellites h) ? Sic perfacile eftet eSua- foriis, Controverfiis & Deciamationibus antiquorum Rhe·

forum fafciculos colligere fermonum in Tyrannos inve*

hen-

(19)

❖ ) *7 C #

hentiurn, quam graviffime, publicaque darana flebiliter coti- querentium, immo hoc quafi aTu extremo definentium,

Tyrannicidas, utpote fecuritatis & reftitutx libertatis efFe-

ctares & vindiccs omni cultu efTe profequendos Nec

lilet Petronius Arbiter, initio icripti fui Satyrici, Tyran-

nos, edicta fcribentes, quibus imperent filiis, ut patrum fuorum capita prsccidant, materiem perorantibus fubmi- niftraiFe, five verae eiFent in foro controverfiae, iivetantum

πλάσματα & fidbr, ab Mchine, Oratore Graeco haud ignobili, primum inventx k\ Sed, adfpe&u pro- piore Tyrannorum & Tyrannicidarum, aptid Grsecos

Romanosque, nimium auftcro, fangvinante & longe atro- ciffimo, propemodum defeiFi, an trmore perculii, pedem

tacite referimus, noftris temporibus vere congratulaturi, quod ejusmodi monflra & prodigia non horrinum, ied

ieonum ferociflimorum, in propria vifcera,hoc eft civium,

faevientium aut rariora fint, aut,quod verius, nulla: hinc fit, ut, morbo iublato peitilentiifimo, ceffarint ac feniim

iine fenfu deiierint remedia, olim adhibita acerbiora, Plauius

& HonoreSyTyrannicidis impertitos,inteliigo. Subeftitaque ratio, cur in iinu nobiscum gaudeat,remtantimomen-

ti accuratioris judicii Iance expendens, totus, quaquapa- tet, orbis Europxus.

a) I. Philipp, c. 14» II. Philipp, c. 46. Cfr. X.Phif. c. 10.

h) II. Offic. c. 4. c) Ihm.c. 6. d) I. Offic. c. 8. é) III. Offic. c. 2r.

f) Attic. KIL ep. 12. g) I. De dementia c. 26. b) Infiit.

Orator. K c. i o. item VII. c. 2. i) Controverf. L. II j 5.

ifL.IK.2j. Kid. Dialog, de Orator. k) Walch*

Ρ ar erg. Acad. p. 852.

Laus DEO PATRI maneat peremiisr,

FILIUM gentes celebrent in cevumy

SPIR1TÜS SANCTI vigeat per omne- Gloria tempusl

m $ m

(20)

Politiffimo Domino AUCTORI,

Populari & Amico Honoraciffimo,

Amickia cedit ar&iffima, illa, quae mihi facit, Tecum ut non jamdiu inter- poffim non ,

cum fpecimen hocce Academicurn, pulcerrime ela-

boratum, fub prelo, quod ajunt, fudare peripice-

rem, fummopere lsetari. Diligentiam pariter, ac

virtutem, Tuam fingularem cum viderunt populä¬

res atque amici, expe&arunt fane aliquid pulcri in

medium abs Te protraftum iri; & fpes eos non fe·

feliit, Tibi itaque gratulor, toto pe&ore, tam fe-

lices in literarum itudiis progreiTus, mihique cece- risque familiaribus amicum non folum fincerum,

verum etjam multarum virtutum amabili ftipatum

choro. Si, ut incepifti, pergis, Te ad iilud, quod

cupis, honoris culmen perventurum, non vana con- je&ura auguror. Id eft, quod femper vovebic

Tui ftudiofißi?nm

μ. α μ.

References

Related documents

bimus, tot religionis hoftes, vix ac ne vix quidem, con- tundere atque debellare potuiflet. Ad ejus tandem nu- tum atque exemplum, primum in Germania, rnulti Orat.. facri

mnia , novillent diftingvere , facile (imul anim- adverterent , quam vanus 5c ftolidus eilet labori humilem hane dicendi artem in excelfiorem 5c tu-. midiorem

dlt« /) T um vero arte fe digna oculis prcponit, quam multarum artium minifiras manus natura dederit..&lt; Ma- nibus ergo adfcribit nobiiiifimas artes: quod feéli, quod veftiti,

corum admirabili minus convenientis. Potius cos laudi- bus extollere decet, quod, ut primum animadverterunt. nativos mores exercitiaqve non fufficerc, domi forisqve, gcrundis,

divinitatis nefcio quam au ram, ac cultum om ni no fuper- ftiolum, ad Latinicatem efle deférendiirö, atque jure refer-. vanduni quibus haud difpiicuiflé

rus efTet humsni corporis eventus, cum terrie debeatur, quidquid ex terra ortum duxerit 5 fed mandatum tarnen Dei de fepeliendis cadaveribus humanis, ex hoc dido, vix quispiam

fa, ut DEI ingloriam, fuamque utilifatem, lila quilibet uteretur,qui vero meris abducitur opinionibus, nihil aliud fndicat, quam quod aut male hanc exeoluerit facultatem,. eut

Tullio alibi occurrit: imperium Phalaridis bΛ Quid, quod. mentionem itidem facit Phalaridis Grammatiti c)