Observationes circa nexum juris naturalis & socialis, quas venia. ampl. fac. philos. Upsal. præside mag. Dan. Boëthio ... pro gradu exhibet Carolus Dybeck, Vestmannus. In audit. Gust. maj. d. IV Maji. an. MDCCLXXXV

il

.. • D.D.

OBSERVATIONES

CIRCA

NEXUM

_JURIS

_NATURALIS

&

_SOCIALIS,

q.uas

VENIA AMPL. FAC. PHILOS. UPSAL. —>

PR^SIDE

Mag. DAN.

BO

_EtH10,

PHIL. PRACT, PROF. REG. ET ORD.

PRO GRADU Exhibet

CAROLUS

_DYBECK,

Vestmaknus.

in audit. gust. _{maj. d. iv maji. an.mdcclxxxv.}

horis ante meridiem solitis.

upsalije, typis direct. joh. edman.

OBSERVATIONES

CIRCA

NEXUM

_JURIS

_NATURALIS

et SOCIALIS.

§. I.

ai a veris in indole natura humanas fundatis

profe&i

principiis

jurium

&

officiorum

cam-pum peragrarunt, &

capaci

ingenio

res rerumque

cauflas rite obfervatas ordine &, quo par eft, nexu

comprehendere

valent,

facili negotio,

quas

Scien-tiae morum _antiquitas

immilcuerit & quibus

ean-dem auxerint _{pofterioris xvi}

_Dolores,

_confufionis

& erroris cauffas _{deregere &: evitare Iciunt, Sc} fi-mul fententiarum divortia, quae vel a diverfa

fcien-tiam tra&andi methodo, vel a diveria fenfa fua

ex-primendi ratione orta videntur, inter Eruditorum

logomachias referre non dubitarent, nifi male fe-dulis inferioris ordinis _{ingeniis errores cumulandi}

Icientiamque a vero fuo fcopo removendi anfam

fub-minißraßent Sc remoram facerent junioribus ingeniis

ad fcientiarum _{adyta penetrare cupientibus. Un?ca}

tantum ad veritatem inveniendam patet _{via, Sc quo}

longius in veritate inventa pertra&anda &

aliis

tra-denda ab eadem _{recedimus, eo etiam plura, qua;} attentionem difcentium _{diftrahunt, aperiuntur}

diver-ticula, _{quibus fenfim} a vero

aba£ti

tramite, raro

A 2 ' _gres»

4

ObfefVäiioMs

circa

Nexum

greffus

corrigendi

& in

viam revertendi inveniunt

facultatem. _{Optandum itaque}

_foret

, ut

illi,

qui in

aliis manuducendis _{operam collocant, & fcientias a (e} pertra

flatas publica committere

kici fua

e re

eile

putant, non tantum

ordinem

natura

rei, id

efl viae,

qua primum innotuit,

convenientiffimum1

eligerent,

verum etiam verba ip£a & locutiones,

quibus

fuum

exprimerent fenlum,

jufta

adeo

penfitarent

lance,

ut retlae, perfpicuae &

diftinftae inde

ab

ipfo

fcien-tiae limine animis difcentium ingenerarentur ideae, ut

idem, _{quod ad}

_Doflorum

_{perfpiciendam}

_fententiam

profuit, artificium

ad

ulteriores

proprio

marte

con-quirendas

duceret veritates.

Huic

quidem de utili

Scientiarum _{progreflu iollicitae}

_mentis

_defiderio

_non

antea omnino latisfieri poteft, _quam Theoria mentis humanae, difciplinis

philofophicis fundamento

infer-vitura, rite exculta & , omiffis

prajudicatis

opinio-Hibus, in debita collocata fuerit luce; attamen (i ea,

quae

pofterior

aetas

hac in

re

praftiterit,

qua

decet

accuratione, _{colligere & in} noftrum convertere

ufum

volupe fuerit,

multas jam

dudum

obfcuritates

e

phi-lofophiae circulo

profcribendi

facultate

gauderemus

& illam _{pracipue, quae}

_{jurium &}

officiorum

diliin-ftas tradere debet ideas, philofophiae partem, ut

utiliffimam, lic etiam ab erroribus &

confulione

im¬

munem filtere valeremus. Noftras quidem vires _ne¬

gotium hoc longe

fuperare

libenter

fatemur,

innoxii

tarnen conatus veniam nos impetraturos

fore

fpera-mus _, particulam

quandam

nobiliffimae

hujus

Seien-tix, illam fcilicet, quae nexum

Juris

Naturalis &

Juris

Naturalis

Socialis.

j Socialis _{tradit, obfervationibus nonnullis illuftrare}

conaturi, ut pateat qua ratione evitari &

fopiri

pos-funt _{lites, hac de re motae, &, qui minus accurata} tra&andi methodo & _{dogmata proponendi ratione} adhuc reli&i _{videantur, nodi facile removeri vel}

fol-vi _queant.

$ IL

Nexum _{juris naturalis & focialis obfervationibus} noftris _{illuftraturi, non id nobis negotii}

_injungere

voluimus, ut omnia diverfa, & _{antiquitus &}

pofte-riori _{tempore de jurium horum diverfitate vel} con-cordia _{tradita, eruditorum dogmata recenferemus &} & _{figillatim dijudicaremus; fed in eo noftra}

verfabi-tur induftria _{, ut quae minus accurate a fyftematicis}

Scriptoribus, quorum opera "omnium, fcientiam

mo-ralem difcentium _{, manibus terentur, tradita fuere,} facili _{negotio corrigi & ad perfpicuitatem reduci que¬}

ant. Dum in Scientiae ordinem _{ea, quae ufus &}

ex-perientia * de rerum natura • & a&ionum

humana-rum moderamine _{docuerunt, redigere occceperunt}

homines, vitse rationem _{jam dudum ingreffi fuerant}

tranquilliorem, illamque legibus & civilibus

inftitu-tis _{ftabilierant, quo fieri non potuit, quin cauflas}

mo-rum _{defcripturi duplices diftinguerent, quibus}

mo-derabatur vita _{humana, vires, quarum una ubique}

> ut vinculo _{qualicunque inter fe conjunthi funt}

mor-tales, locum habet & univerfalem morum neceffita-tem _{injungit, altera vero}

pro diverfa gentium con-ditione diverfa & ex arbitrio

_fupremae

_{in Societate}

ci-4 Ohßrvationes circa Nexum

civili Poteftatis mutabilis videtur _{ä)♦ Hos itaque} in-ter fe diftin&os jurium & officiorum fontes _(eparare

& _{figillatim pertraclare ita conati (unt, ut illum} , ab-ftra&ione fa£la ab omni inftitutione _{civili, Statuni} Naturalem _{appellaverint} , hunc vero Status Socialis nomine _{complexi fint. Ulterius deinde perquifituri}

qux

qualiaque fuerant primordia

Socialis Status,

eo-rundem _{imaginem in familiis adhuc, quamvis civi¬} lis inftituta fit focietas, fubfiftentem videre fibi vifi

funt; adeoque dum perfonarum, familiam

compo-nentium, jura pertraftanda eile putarunt, eadem

etiam

a) Hanc obfervant juris difterentiam Inßitutiones Ju-ftmiani Lib. I. Tit.2, dum Jus Civile a Jure Gentium

di-(iingvunt, hac addita explicatione: Omnes populi, qui le¬

gibus & juribus reguntur, partimfuo proprio, partim

com-muni omnium hominum_jure utuntur. Nam quod quifque

po-pulus ipfe fibi jus conßituit, id ipfius proprium eft civi¬

tatis , vocaturque jus civile quafi jus proprium ipfius civi«

tatis. _Quod vero naturalis ratio inter omnes homi-nes conßituit, id apud _omnes pnputos _percsque cußodttur, vocaturque Jus Gentiuml quafi quo jure omnes gentes

utantur. _{Quod igitur jus naturale, (trifte fic di£tum}

vocarunt recentiores, id Justiniano jus gentium _audir;

nam quod juris naturalis nomine ab illo infignitur & ab

initio cit. Tit. occurrit, _{per abufum vocabulorum inter}

jura refertur, cum idem brutis animantibus & homini

commune ftatuitur; nec aliud e(t quam aftus quidam ad

quos animaliapariter ac homines immediap naturae

impul-fiu _feruntur, & quo Arifiotiles Hiß. Animai. plß/motTct rijs ecrrfom'vriff vocat; hi vero aftus jurium cauflas apud ho¬

Juris

Naturalis &

Socialis.

7

etiam fub

_{generali Juris}

_{Socialis nomine}

_comple&i

voluerunt; & tandem

quando ad

ipfam

familiarum

compofitionem

attenderunt,

diverfa diverfis,

quas

ii-loe

_{comprehendebant, perfonis}

_competere

_jura

vide-bant, _{atque ideo} pro

familiarum

antiquiori

tempore

conftitutione _{diftinguebant Maritum &}

_{Uxorem, Pa¬}

rentes & LiberosDominos & Servos , quorum

va-ria _{jura & officia explicaturi,}

_{cadem etiam}

_ad

_jus

Sociale , generaliter fic diftum _,

referebant,

diftin-tionem adferendo inter focietates _{fimplices &}

com-pofitas, illarumque membra

fingulas

perfonas

confti-tuebant, has vero focietatum fimplicium coalitione

formatas dicebant Hoc fere ordine , nifi omnia me fallant, formam, quam ad noflra ufque tempora

fervarunt ,♦ Philofophiae Moralis pertraftationes

nafbe

funt , quae an optima &

jurium origini aptiffima

fit,

valde dubito. A communi mihi abhorrere videtur

loquendi confuetudine Parentum

Liberortimque

mu-tua _{jura &} officia _{a Societate quadam der}i_{vare \}

&,

aboleta fervitute , in Scientia , quae jura

humanfta-tis vindicare & ftabilire _{debet, inter} Servum & Do¬

minum fociate ftatuere vinculum, quod peculiari &

a contraftibus, _inter liberos homines ineundis , di-ftin&a _{indigeret explicatione, antiquioris aevi}

barba-riem _{(apit. Melius forfan & Scientiae perfpicuitati}

& ordini , quo jura agnita fuere, confultum

foret,

fi attendendo ad relationes, quae inter homines

orirf

pofiunt , ita enata ex Ulis jura &

officia

pertra&are-mus, ut cum quaedam relationes ejus fint

indolis,

2 _{Objervationes circa Nexunc}

dlgnitatis vel fiibfiftant vel fubfiftere poffint, eas-dern ab illis , quae inter omncs locum obtinere _non

poffunt, fed certa vel a natura _{ipfa vel} per

inflitu-tionem focietatum civilium determinata habent

obje-£ta, diftingueremus; atque adeo jura & officia ab

illis enata eodem loco _{, quem antea flatus naturalis}

occupavit, collocaremus, ab his vero oriunda loco

jurium focialium haberemus. Hac adhibita

tranan-di ntethodo , nexum inter jus naturale & fociale fa-cilius & fine erroris formidine _{explicari pofTe putamus.}

§♦ III.

Nullius _{itaque ufus five ad ordinem five ad}

perfpicuitatem Scientiae

efle

arbitramur, ut nomine Societatum _{fimplicium jura Matrimonii, Parentum &}

Liberorum, Domini atque Servi pertraclemus • & (i

deinde fundamenta _{jurium civilium explicaturi,} vin-culum focietatis civilis tantummodo a _plurium

fami-liarum in unum _{corpus coalitione derivare} volueri-mus , vereor, ne plura orirentur libertati

individuo-rum & faluti fociatorum communi inimica

impedi-menta _{£), quae evitare & removere eorum quidem}

eflet, qui ad fummam, quae obtineri poffit, hominum felicitatem _{leges & inflituta dirigere debent, fed ju¬}

re _quoquc

expoftulamus,

_{ut eorum opera,} qui

ju-

ri-b) Ex hac jura focialit confiderandi ratione ortos

vel oriundos ad detrimentum Civitatum errores,

brevi-ter _{&, ut fölet, nervofe perftringit Beccaria Traité des} ielits & des _{peines §. XXFl de PEfprit de fawille.}

Juris

Naturalis

If

Socialis.

ß rium & officiorum fundamenta e natura humana

eruta (iftere deberent, non ad eadem augenda, _ve¬

rum _quocunque modo diminuenda tcnderet. Has

ob causfas _{Jus Sociale ad. inftitutionem focietatum} civilium _{reftringimus, nec idem a jure naturali ita}

feparamus, ut non ab eodem fönte, fcilicet a cura communis _{falutis, utrumque emanafle contendamus;} a civitatum enim inftitudone novae & antea haud no¬

tas ortae funt _{relationes, fed in neceffitate ipfa natu¬}

rali (ibimet & communi fecuritati _providendi funda-tx, & ad normam ab eadem neceffitate _petitam

di-rigendae. Qui juffas hinc, in quocunque cafu

applican-das, formare didicerunt _{conlequentias,} veram utilem-que Phyfiocratiam c) (iftere tandem forfan valebunt,

& _{principia Jurisprudentiae Legiflatorias, (aluti}

huma-nae _amica, debita colluftrabunt luce _{•, remoram vero}

hac in re etiam _{Philofophis injecifte videmus illam}

di-ftinguendi rationem, quae naturalem a fociali ftatu

fe-paravit, cum abftracb'one mends tantum diverfa, ut

natura etiam _{ipfa femec invicem excludentia}

confide-randi anfam dederint» Cum Hobbesio , qui ftatum naturalem fölum Libertatis titulo decoravit & ftatum focialem _{Imperiinomine ab eodem feparavit, nullam,} fublata _{fuprema in Civitate Poteftate, dari juris}

re-B

gu-c) Hoc titulo denotare voluerunt nonnulli

Re-centiores Scientiam in _{cognitione jurium humani} ge-neris naturalium fundatam , quae traderet optimam, hifcc

juribiis & felicirati hominum maxime congruentem,

re-rum _{politicarum inftitutionem, (ive fundamenta legum}

ci¬

s!& Obfervationes circa Nexum

\ *

gulam, fomniaremus,

&

a

peftilento

hoccc

crrore

profkienti arbitrariae virtutis ac vitii

diverfitati

fave-remus , nifi melius rationes ipfas, quibus indu8:i

ftatum naturalem a fociali _{feparatim confiderarunt}

Phiiofophi, nobis notas reddiderimus. Vellern ita-quc, ut etjam ipfa rerum harum denominatio errores

evitandi facultatem _{fubminiüraret; nam quamVis in} Hobbesii caftra abire abhorruerint. _plerique

Philolo-phorum, & fublata omni civitatis

idea,

tarnen

fartam

te£lamque manere virtutis & vitii

diverfam

indolem

argumentis omni dubitatione

fuperioribus evinxerint,

valde tarnen dubito, an accurate fatis veritatem explica-verint & omnes errorum , ad humani generis

per-niciem tendentium, rivulos claulerint, quando

par-tem jurium hominis naturalium focietatum

civilium

inftitutione fublatam fuifie tradunt. Non is fum ,

qui illis inimicas omnes

virtuti 8z

(aluti public#

ex.

hac fenfa Cua _{exprimendi ratione oriundas} confequen-tias attribuam, eas enim ut removerent, vario modo

operam

navalTe

Philofophos

fateor, Ted confultius

puto, errores

ab ipfo initio evitare,

quam

illis, qui¬

bus _{ipfi anfam}

_dedimus,

_{coa&is explicationibus}

ob-viam ire.

§• IV.

Homines a neceffitatibus fuis coa&i"

confortio-nem junxerunt _eamque magis magifque

fibi utilem

jucundamque perfenferunt*,

fuam

itaque ut

quisque

obtineat _{felicitatem, illam fartam te&amque} fervan-dam & _quibuslibet

_{rationibus muniendam}

_effe

_videt,

hinc ab omni fere _{tempore inter fe}

_conjuntti

viven-tes

Juris

Naturalis &

Socialis,

- //

tes mortales,, damna vel commoda ab aequalium

Fuo-rum faclis confiliifque experti, _{non potuerunt,} quin

differentiam _{agnoFcerent inter ea, quae}

_aliis

condu-cunt & _{quae illis nocent, atque a} neceffitate _cum

illis

vTVendi ortam agnofcere obligationem ab

omnibus

_iis

abflinendi vel _{negotiis vel confiliis, quae aliis vel} im-mediate vel _{per eas, quas aeflimare debuerant, rerum}

confequentias detriment» effe poflunt, & e contrario

ea peragendi, _quae ad _communem falutem tuendam

firmandamque aliquid adferunt, Communis haec

jufli-tiae & humanitatis _{obligatio nec mutari nec deflrui}

potefl, quamdiu cum aliis vivendi quaedam fuperfit

neceifitas, & quamdiu, ut Cicero loquitur, proxi-me fecimdum Deum, homines hominibus _plurimum

obefle & _{prodefFe queant. Non itaque coeco}

men-tis _{impetu ferri, nec pro efFrenata cupiditatum}

libi-dine _{iura, communi Faluti contraria} , fibi attribuere

hominis efFe _{potefl, fed defideria cohibere propriae} falutis cura _{, natura ipfa impellente}

, docet, & limi«

tibus certis circumfcribit communis humani _generis falus. Ut _{vero, quae cum generali hac obligatione} congruunt, ofhcia rite peragamus, noflracum il¬ la _{conjun£tae aliorum Faluti conFulturis prudenti} opus eft _{proFpicientia,} ut quid Ferat is, in quo

vi-vimus, humani _{generis flatus, quid permittant res}

circumfläntes _{probe diflinguere Fciamus. Inter has}

res _{circumflantes,}

quae flatum noflrum moderantur,

inftitutionem focietatum civilium _{referimus, quae,} cum ad _{vinculum inter homines, ab ipfis}

naturas

ne-ceffitadbus _{formatum, continendum plurimum} vale-B 2

ii _{Obfervationes circa}

_Nexum

at, neceffaria, utilis _{atque idcirco omni ratione}

fir-manda _{judicari debet. Socialem vitam, abftra&ione} fa£ta a focietate _{civili, mente concipimus}

, Sc ab

il-lius fecuricate Sc commodis _{jufti & honefti veram} Sc conftantem _{regulam formamus, quam non} arbi-traria _{Tyrannorum mandata nec Imperantium ex}

ignorantia profe£be leges mutare vel tollere pofiunt.

Atque in eo juris civilis five focialis, ftri&e fic di£ti,

cum jure _{naturali nexus perfpicitur, quod a}

juri-bus humani _{generis, abftra&ione a civilibus inftitutis}

fa£fca, mente concipiendis & _agnofcendis , neceflita*

tem mutuantur _{Civitates, & firmae, validae felicesque}

nunquam fieri pollint, nifi quatenus ad jurium ho»

rum naturalium confervationem Sc tutelam omnibus

viribus _{conferant; non enim hic quaeritur, qualis}

fue-rit _{ea, quam Hiftoria tradit, civitatum origo, nec.}

quäle interdum fit ex arbitrio Sc regnandi libidine in focietate civili conftitutüm _{jus, fed cur civitates} necefiarias ducant Sc ducere debeant _{homines, cur} iis curam vigiliafque dicaverint de _{falute hominum}

folliciti _{viri, Sc} cur illas amare , fovere Sc

defende-re fua e re efie fendant : hoc enim refpe£tu

confi-deratae, jura hominum naturalia nec diminuere nec

tollere queunt. Quod ut probemus, momenta quae«

dam, quae de diminutione jurium naturalium, in

be-ne conftituta quoque _{civitate, teftari videntur,}

de-libavimus, & eo examini fubjicienda efie

judicavi-mus, quo

facilis

ad reliqua fit conclufio.

§. V.

Communi _{receptum eft fermone} , homines ja»

£tu-Juris Naturalis & Socialis. /J 6turam feciffe _{partis fuas libercatis focietates} ineun-do _{civiles, Aatuere, quod, me quidem judice, mi¬}

nus accurate dictum videtur. _{Jure enirn nulla ho}

mini _{competere poteA libertas, quas cum falute} omnium confiAere _{nequit, hoc vero jus Societas}

naturalis, non vero civilis praefcribit. Hinc non Ans

AicceAu demonArarunt _{Recentiores, limites libertati} fuis _{providendi neceflitatibus, quos naturale non}

po-fuit _{jus, & qui a falute publica robur}

non petunt,

injuAos non minus, _{quam civitatum flori noxios ehe,}

Monopolia itäque & quas Amt reliqua, quorundam libidini cum _aliorum damno _{faventia, inAituta ,}

li-bertatemque fibi profpiciendi, quouique facultates

permiferint, diininuentia abolenda efie fvaferunt.

lisdem etiam rationibus libertatem _{cogitandi, utilium} omnium Scientiarum & artiura _{viriumque humane:} mentis almam _{nutricem, ab injuAa ignorantiae}

op-preflione vindicarunu Sed _{objiceret forfan quis,}

fa-cultatem femet _{propriis viribus defendendi}

fan&io-ne juris _{civilis ablatam efie ; illi vero refpondemus,}

jus defenfionis inta&um omnino manere, alia

quam-vis & fecuriori & faluti omnium _{magis congruenti}

exerceatur _{ratione, nam fi fecuram}

commodamque

agere potuiffet vitam _{quifque Alis viribus reiictus,}

legibus & unita _{poteAace quid magis vanum? quid}

magis fuperfluum ne dicam _{injuAum? jam} vero cum

nec _{fufficiunt privatas cujufque}

vires, neque inter

juAam defenfionem contineri _{poßunt, quis} tranquil-lo _{legum imperio}

parere non mallet, quam aliorum

*4

Obfervationes

_circa Nexum

vini lolus _{repellere ? Sed dari forfan interdum}

pos-lunt _{cafus, ubi melius propriis viribus quam publi¬}

ca au&oritate fecuritrati _{confulitur, tarnen, inftitutis}

civitatibus, illis uti non licet, (ed relinquenda eit le¬

gibus vindifta omnis privata ; quamquam autem haud verifimile fit, ut ejusmodi emergant cafus, fi

respublica bene adminiftrata

fuerit,

tarnen fi

ades-Cent, non tolleret neceffitas lernet a privata vinditta

abftinendi libertatem, _{quamdiu in aliis omnibus fir¬}

ma falutique fingulorum _congrua

(ecuritas

_a

legibus

& _{fuprema in}

_focietate

_{civili Poteftate obtineri}

_pos¬ fit. _{Philolophiae igitur Moralis de}

_{defenfionis jure}

dogma his fere

exprimendum

cenfeo

:

Homo

natu-rali _gaudet

_{jure lernet tuendi &}

_illatas

_injurias

pro-pullandij

fed

jubet

tam

propriae

quam

communis

fa-lutis cura, ut ea, hoc utente> jure, adhibeamus

ad-minicula, quae ad lecuritem

obtinendam

optime

con-ducunt. Inftituta _{jam & firmaca legum civiiium}

po-tefiate, illud habemus contra aliorum injurias

praefi-dium, ad quod confugere lernper tutifiimum

&

fa-luti convenientifiimum ecit, _{adeoque illius nos}

com-mittere tntelae , eadem tenemur naturali obligatione,

qua,

ubi leges

praefidio efle

non queant,

optima

& cum communi hominum felicitate conventifiima

lecuritati

_profpiciendi

_adjumenta

_adhibemus.

_Hac

loquendi ratione, quas

tradiderunt

Philolophi

de ftatu

naturali revivifcente & quae funt reliquse, a

minus

commoda tra&andi methodo enatse oblcuriores & nullius ufus obfervationes facile evitamus.

4

\

#

Juris

Naturalis

lf Socialis. if

5- vi.

Dici _{fölet porro, jnra hominum}

_naturalis

dimi-nuta effe inftitutione focietatum civilium, _{cum par}

tem bonorum _{curarumque ad communem ufum}

con-ferre teneantur _{cives, cujus obligationis expertes alias}

viverent _{\ verum fi focietates civiles humano} cort-ducunt _{generi , fi fecuritati & commodis}

uniuscu-jusque confulunt, omnia quoque ad illas firmandas utilefque reddendas adminicula fponte fua adhibere

debent homines de fua falute _{folliciti, quas iliis}

in-jun£ta obligatio non jura illorum tollit nec diminuit, Labore, _{vigiliis & fumtu quasrimus commoditates}

vitas , non tarnen idcirco de abrepta _parte jurium

naturalium _{querimur, & eodem redit fecuritatem}

redimere, bonorum partem ad ufum reipublicas

con-ferendo, _qnas pars _{quamdiu ad necefFarios} utiles-que Fumtus civitatis tolerandos rite adhibetur , nihil

Tahiti vel _{juri cujufque refert, an ipfe quantitatem}

onerum, _{reipublicae fufientandae inFervientium,}

deter-minaverit, vel an ab _imperante , eadem cum neces-litatibus _{publicis follicite sequante}

, injun&a fint. Qux

apud Politices Dolores de Dominio _{Principis Emi¬}

nente _{occurrunt, placita, minus commodo vocabuli}

dominii uFu _{potius,quam ipFa re, juri hominum natural!} repugnant. CaFus enim ubi ad hane _{prascipue Princi¬}

pis poteftatem recurrunt, ejus effe indolis mihi

vi-dentur , ut eodem loco haberi debeant, _{ac ea quas}

de favore neceffitatis tradunt _{juris naturalis}

Scripto-res. _Reliqua

denique

Principis in civitatc jura fi

examinare _{voluerimus, eademque}

a Fuo in Falute

bli-i6

öbferv.

_circa

Nexum

Jüris

Naturalis

&

Social

is.

blica fundamento deducta dijudicare,

faciie

patebit,

debitum illorum u(um ad jura

naturalia farta

te&a-que

tuenda

(emper

conducere:

Jus vitas

& necis

,

Imperanti in

civitate

attribuendum,

non

ab

alio

fönte, quam a

belli

jure oritur.

Cum

adgreftoris

mor-te, ubi nulla alia ratione

fecurkati

confuli poteft,

cuique fe

defendendi

natura

conceffit

poteftatem,

quam rite

Princeps

exercere

poteft &

debet; fic

etiam omne jus

puniendi

_cum

jure

naturali fe

fua-que

tuendi &

communi

hominum

faluti

proipicien-di coincidit. Sed incomptis

obfervationibus

finem

imponere

heic

cogimur

,

&

quas

attulimus,

verum

juris

naturalis

&

civilis

nexum

inveniendi

an-fam forfan _praebituras,

_mitiori

L.

judicio

committimus.