In jus naturæ recentiorum stricturæ quas venia ampl. fac. philos. Upsal. præside mag. Nicol. Freder. Biberg ... pro gradu philosophico publice examinandas proponit Otto Reinh. af Schultén stip Terser. Vestmannus. In audit. Gust. die XVI Maji MDCCCXVIII. h

rhX,- /

_f

IN

_JUS

_{NATURJE RECENT}

IORUM strictur^:

QU AS

VENIA AMPL. FAC. _{PHILOS. ÜPSAL.} PRiESIDE

Mag.

_NICOL

_FREDER.

_BIBERG

ΕΤΗ. ET POLITi PROFESS. EEG. ET ORD. HEß. ACAD, LITT. HÜM. _{HISTOR. ET ΑΝ TI}

QU. HOLM. MKMflRO

PRO GRADU PHILOSOPHICO

PUBLICE _EXAMINANDAS

PROPONIT

OTTOREINH AP _{SCHULTE Ν}

STJP. TERSE». VESTMANNUS.

IN _{AUDIT. GUST. DIE XVI}

MAJI MDCCCXyill.

Η. A. AI· S.

UPS ALI J

τ

,μγ · '■ -■ _·. - - _: .

Γ'

t

\

,·-Λο

· . . . ΐΛ ·? . . . ■ -- -· · _ - -' > 5 _ν· ?.

IN

_JUS

_NATUR

_JE

RECENTIORUM

STRICTURJE»

IJlIam

vix fcientiam invenies,

cui

principia

sfcri&o fenfu

philofophica

vel

difficilius

ftruas vel

ftruere

faltem

cau-tius _{oporteafc, quam}

_i!li,

_quae

Juris Naturae

communitet*

nomine _appellari

confuevit.

Sive

enim

conta&um

quae-ras Scientise iftius cum difciplina Morali, iive

ipfam,

quae

feparat utramque,

intercapedinem;

aequa,

fi illam

refpi-cias focietatem, oriturdifficultas,

impedire,

ne

fines

con-currant utriusque, ac fi hanc refpicias

diverfitatem,

effi-cere, ut coiiimuni tarnen, quem

pra&icum

fere falutamus,

ambitu utraque concludatur. Quarum

quidem

cautionum,

Π hanc negligas, aeri, quod dicunt,

ventisque

dabis

di-fciplinam

temerario

errore

circumagendam:

illam autem

nifi adhibeas, una, fatebimur, fe&iuncula temet

Scientiam

Moralem amplificasfe; propriam

difciplinam

condidisfe,

id vero pertinaciter negabimus.

Accedit

tantae

difficul-tati alia vix minor: quod confmia fcilicet naturae

ipfius,

five , ut vulgo loquimur, mundi

externi,

nulla fere fit

difciplina, quie

propius

tangat

aut

delicatius·:

unde

novam

inox intelliges principiorum elementorumqne

confliftatio-nem oriri & minaciter inftare: quam ipfo, 'fi fapias,

fcien-tiae nomine luculenter fignificatarn, perpetuisque deincum patronis

juris

pofitivi

litibuspropagatam,

propofitis

vel

ι

aeqms-''■· " Concedant le£tores _{inopiae linguae aut usni recepto terminum} juris pofitivi duplici

fenfu

in bac

disfertatione,

ut

&

alias

frequenter,

occurrere: uno, quatenus objfftive juri philofophico, ut heic & in

tequisfimae paris

conditionibus,

aegre tamen compones,

His autem, quae breviter jam expofuiinus, eilicicur, pe-culiarem noftrae _{difciplinae forteni contigrsfe,} neque nos Gontingere potutsse, ut dupiictnempe vicinia premeretur,

Seien-tiae Moralis ex una.parte, Juris Pofitivi ex altera:

quarum five vitaret foedera, ßve miret,

aequalibus

fere

eamderii _{circdmfeptam difficultatibus deprefoendes.}

Illiits

nempe amiritiam imprudentius urgendo, fieri posfe, ut peculiaris feientiae, intra

iefe teretis

atque

rotundae,

jura

truftra fibi haec _{difciplina arroget: fi vincula rfta penitus} detreria verit, oppoiltutn perienlum imminere, ne fcientiae ipfius ambitum

&

nonven

defe» uisfe

videatur:

hiijus véro

fi inconfulto fines iircurreret, verendum, rie fcientiae qua-l&cunique philofopbicae

jura

titulosque

iniquisfima Tibi

ipia

necesfitafee_dérogasfecenfeatui;il effugeretdenique&a

ver-faretur*inateriam tantum noii

ipfam eidem defuturam

aufc

mani bus Gerte _{elapfuram, fpeciofo ialtetn arguinentoruin}

©btent«, _{poßulari posfe timenduinv}

.

tfiftoriatti·

Seientiae Juris

iSfaturae

üniverfi

diligentiuS

ipe$ranti,

conilabit,

niii

nosmet

ornnia

fallant,

ex

hiS

fontibus _{lingula$ promanasfe}

_{conftruendae difciplinae fivé}

difficultates, five, qua? veftigia ferepremuntfuborientium in _{quavis difciplina}

_{difficultatum,,}

diverfitates.

_Sed

pro-fecto unirabitur, quisquis non intimam recentisiiinae

phi-Jofophiae uaturäm & compagem

pemoverifc,

qui

faftum

fuerit, ut, quo acriirs, noftris praecipue

temporibus, in

fcieptia quavis, fcientiae ipfius

jura

plurimis urgerentur,

eo fere in hac nofira, ex prima faltem fpecie, modeftius

obtenderentur. _Quae eo demum usque

procesßt

apud

novis-poflreriOn, quatenus juris fubjeftivi negativo conciptuiopponatur: quas

diverfts üniüs terrtiini _{fignificationes,} per fe perfpicnas,

3

novisfimos _{quosdam in Jure}

_{Natmae' phllofophes}

_<MH»

diofa _{principiorum laxitas, ut}

_opprobria

_jam

_{vix evitet*,}

qui antiquatae, Γι Diis

placet,

fciéntiae

jura

vindicare

fus-tineat. _{Inquirenti ulterius,}

_uude

_tanta

fubito noftras

di-iciplinae pericula exftiterint,

quibus

nempe

ptopuliändis

nulia lufficere cenfeatur philolophiae v.el auétorltas vel

fiducia; quum ex iis, quae antea

monuimus, id

quaeritur,

ntrius _{difciplinaa confiniis haec}

_{potisfimum calamitas}

de-beatur: Π & mirum erit diftu, attamen facillimo negotio patebit, ex regione

juris pofitivi,

impenfo

quodam

pa-trocinio _{fublevati, novisfima imminuisfe, quae ftragem} iftam _{portenderent, rerum argumentorumque}

_discrimina.

Et causfa _{qnidem, in unum}

_effeétum

_{confpirans, duplex} a*que oppoiita: fuperbia feientiae

univerfalis

& deiperatio.

Quarurn una dominium fcientiae in

ipiam

regionem pofi¬ tivi _{prorogari quodammodo posfe}

_fpopondisfe

_{vifa: altera,} nihil niii _{pofitivuHi fuperesfe pervicaci fcepticismo} postu-lavit. Si _{prima causl'a l'ube.siet, fastuofam, quam} nota-bamus, modefliarn, quaeque ipfatn vellet fcientiaoi, qua-letn _{iuperiorum induftria defignaverat,}

_{abrogaram, facile}

cum _{reliqua fiducia coticiliabis:} fi altera, eadem chorda

disfimili confilio Iufum fuisfe mox inteiliges, Sed nec deiperatio una. Nam autnihil, praetericientiam, tetigit:

aut hiftorica etiam fuit, civilium cuidam rerum, _proximis temporibus geftarum, miferationi

Sc morbidae,

nefcio cur*

religioni commixta. Antiquior illa labes: haec

recentis-fima & contagiis latior, novasque Sc ipfafubinde fcientiae inftaurandae miqas _jaétans.

Si nos quispiam, (tantilli ingenii homines, _nec

anti-quae fqrian i'ordis immunes, tantarum Ii tium

judices

ex-poftulaverit* uiagn or um praefatis npminum verecundiam, fateri Jicebit, recentisfinja, quae in

jure

nihil omqino, nifi quod pofitivuCn dici queat, ine

sie

fernere

veoditaot,

phi-

lofo-*

lofophorum

argumenta

neque

novi

nobis

moliminis,

quantam optaverint,

fidem,

neque

deiignati

qualicumque

fapientia

veteribus

antiqui

operis

contemtum

aliquem

per-iuafisfe. Neque, ut fententiam

noftram,

quo

decet,

can-dore, profiteamur,

tftnendum

putamus, ne

audtaritati

legum juris

juftique

aeternae

ilbique

conftantisfimae

ali-quid ex ifta

concesiione

derogetur,

quam

facere utique

oportet; fieri

fcilicet

nequaquam

posfe,

iive circumfcriptam

iingulis momentis

jurium

definitionem,

iive

obfervanti«

fidem & conftantiam defideres, ut ulla huic vinculo

rea-fitas externa, niii ope legislationis externas, concilietur.

Cujus quidem

periculi

causfam

tanto

longius

abesfe

judi-camus, quanto clarius pateat,

ipfius

hujus legislationis

externae, iive modum coniideras, quo

excriri

posiit,

iive

rationem, qua in jubendo

prohibendoque

verietur, iive

ipfa demum

jubendorum

prohibendorumque

objeéta,

re-gulas fupremas, ex

illis

vicisiim

juris

asterni

legibus,

quas finiat iimul

ipfa

& fanciat,

deri

vandas,

ultimo ioco

pendere,

Quapropter

nec

fieri posfe

arbitransur,

ut

in

hac _{magis diiciplina,} quam in

alia

quavis,

perpetuus

ille,

qui reilexionem

fcientificam

exercefc,

conilantia

&

aeterna

a contingentibus feparandi ieparataque

proponendi

ftimu-lus, tantis infuper continuo

occafionibus

invalefcens, hu¬

mana _umquam humanitatisque

fuae

confcia iimul

iimulque

patientia

ingenia

deierat.

Ceterum

vero

lubentes

largi-mur, antiquioribus

in

Jure

Naturae

Scholis

philosopho-rum verti nonnumquam viti© posie,

quod crediderint

quodammodo,

exftrui

&

posfe

&

debere

corpus

aliquod

Sfuris, hominibus

connati,

legislationis

cujuscumque

poii·

tivse auxilio deftituti, formaliter

demonftrabilis,

adtu &

materia realis: nec eos moramur, qui caftigandam putent ltevitatem imperitiorum, ii qui

fuerint,

docentium,exftru-tffcum hac arte _corpus

juris

_{reale, verum utpote}

rationis

human« _{e&ypon, vere}

_opponi

_{legislationi cuicumque}

_ex¬

tern«,

5 ternse, utpote quse in atbitrio

humano

pofita

nihif

per

fe necesfarii _habeat, aut quod habet,

juri

naturali totuin

debeat. Cedat itaque, non iinpedimus,

fcientia

juris

phi-lofophica jure quocuroqne,

tali

fenfu, dogmatico:

neque, quod esfe nequit, videri

velit, codex

juri

um

ratione

a priori plene deterroinatorum:

fed

modeftiori fimul

conve-nientiorique titulo conterita agat,

fcientiae legum,

quae

aftiones hominutn coexiftentium externas, quatenus in disjundlione

coexiftunt, moderante

juris idea,

a

priori

eircumfcribant, _{fupremarum : &, fi}

_{demonftrari poterita}

quod primum omnino curabit

efficere,

has

lege's nullius

esfe, ex idea _ipfa civitatis, momenti, niii ieniu ii

bi

_pro¬

prio, aftu fabtoque, reali

refpectn valeant;

agnofcat

qucque

fcientia _{ipfa, injvmbtam fibi esfe}

_{necesfitatem,}

_{in fcientiam}

conditionum flatus juris pofitivi univerfalisfimarum,

paul-latinij ex npedio veluti fuaruin

disquiiitionum circulo,

progrediendi. Legum itaque externarum örtum, nen hiftåricum, fed _{philcfophicvmi, quatenus & fuam}

_habet

hiiloria _{philofopbiam, perquirat}

_{philofophice, qui}

_Juris

fcientiae _{rationali .operam navat: fines}

_{legisfationis}

cujus-cumque externae, materiainque

juris

principein

& uni·

verfam, nuila non legislatione itri&im determinandam ,

exfc&a, quatenus fieri posfit, philofophia

circumfcribat:

flatus vet o juris priiicipia abfoluta _{nequaquam cum} iis _con·

fundat, quae in ,progresfione

pofita contingentia3

notam fibi inuftam dolent: quumque status juris abiblute r.uJIibi

confiifcat, fed neceslario ptogrediatur, caveat in hocp>as·

cipue nomento, imperii cujusdam,

qued

recufavit

natura, conceptibus humanis, fimulacris

ideae, arrogantem

&

fe-curiratem obtrudere. Tali vero fi flu duerit fapienria in Jure philofophus a

fua

fcientia

form

am quamcuroque

&

confiliuni remavere codicis evulgandi jurium fyflematici,

cui _{quidem, feclufo ftatu omni}

_{juns pofitivo,}

_nihil

_omnino

ad _{objc&ivifcatem deesl'et: ideae quoque}

_{& iiecesfitati}

_ju¬

ris

6

ris _{poiltivi, omnem, quem jußis flbi bsec titulis}

perfoi-vendum _{esfe urgeat, honorem perfolvisfe ceniendus eft:}

qitod ipfum quo verecundius ίιιηαΐ exaétiusque offirium peregerit, tanto, ß quid nos judicamus, acrius idem

for-mam omnem idese juris, & ii _{non tnateriam totaui, at}

leges tarnen inateHae cujuscumque formae limitibus fub-iumendae _{fupremas fuo}

_Abi

_{jure vindicare poterit} vindica-fcasque tueri.

Quod ii his autem aut fimilibus conditionibus, data

ultro _citroque accepta faciliorum congresfuum fiducia, Juri demmη phiiofophico cum jure pofitivo pax convene-rit: innlta tarnen, ut&antea monuimus, eidem, hac pugna

egresfo, negotia ex altera parte facesiet philofophia mo¬

ralis; quibus removendis componendisque fubtiliorem etiam ex noitra fententia _{operam adferre opus fuerit.}

Pr imam huic _{operi manum} dexterius* _aliquanto

exquifi-tiusque admovisié conftat philofophiam, quae vulgo cri-tica dicitur; fuccesfu, ii incuriam computaveris proxime an-teaéli aevi, felieisfimo juftisfimisque nominibus cele-brato; ii auåaai,, vel his maxime periculis, disputandi discernendique fubtilitatem refpexeris, nee eompleto, nec dubitationurii, novarum, revivifcentium, ftimulis immuni:

ceterum, quacumque ex normacalcuios fubduxeris, modo ilrepitu .& fupercilio viam tibi

facere

fpernas, ueutiquani,

ut novisfimis quibusdam placuits contemnendo. Nam hos

rurfus in hoc argumento adverfarios habemus: quippe qui, ut ex una parte

jus

omne

pofitivum

esfe confufaiere grandiloquentia clamitant, ita ex altera, id quod juri fta-turae fubftituuut vej iubftituturos fe _{potius e&fe pollicen·} tur, adeo ab eo, quod morale eft* feparare _negligunt, ut hoc illo _{comprehenfum quoqueiri., disiimulatis vix}

con-filiis, minitari fubinde videantur. Quae molimina,

ingen-ds _{quidein illa audaciaej u.bi efFedtuiv, explicata opera,}

■ ■■ II.IÉ'«-»»W

7 data _{füerint; haut hä&etms promisfis fere mrnisque} fub-fiitisfe cenfendå futttj _{dijudkandi oecafio patebifc. Jain}

vero, ut ad _philofophram criticam revertamur, fatendum

quidem, qoos euratius haec prima defcrrpfit, juris oft!-ciique fines juftos plorimam partem esfe nec temere mi-grandos; fdd öbflkisfe tarnen quadamtenus putamus ip'um officiorurn _{adfpedium formalem & jüridieum , quo inlcia} fere & in vita _{hboravit, quotninusr quam fubtiliter exoria} esfet, telam pertexeret. Neque freri id posfe nobis qui-dein _{perfuafimos, quamdiu non fubßftattahtuinmodo, led} fundaménti quoqiie loco ideae juris fubfiernatur notio

fa-cultatis _{agendi moralis, ex re ethice indifferent»,} pro-manantisque inde liciti cuj.usdam moralis conceptns: quem

töncepfum, fi ut fpurium fuo demum ex finu projeeerit feientia, iibi _{conftans, moralis; nec arcesfere, qua talem,} debet nova, quse _{pradtico ipfa ambitu concludi prgerptat.} Sic _{vöro, quum in difcernendis utfiusque fcientiae} liini-tibus, ut initia _{ftgtHffcavimm, & defedbu &} excesiu pet" cari _{posfit; ad fetere haud veremur, defeftn potius} pec-casfe _{phiioibphiam , quam eriticam dieutrt: unde & id virii1} adhiercfcere _{fuSpicamor fyftemati juris cüicümque, quod} hac bafi _{integra atqtle immota exilrudlum fuerit, ut}

no-tione _{juris innitatnr, quse nec vera fit ex morali loco}

fjvdtata, nec, fr vera esfet, propriam iilfam poris esfet difciplinam condere, fed continuationem _tantummodo?

ean _{que ambiguatti, efålcere alterius.}

Perfpexit htinc circulum fagacisfima ntiqne in ri-rifandiä defedribus antecedentis _{philofopbia idealism!} trans«-Icendentalis, quse pichstio _{originem debet: oimieiitque,} fimulac novas _{ipfa iniisfet condendi fyftematis rationes,}

1apidein _{»novit, ut haue faitem labern tolieret.}

Quod ipfi propofitum ex fententia cesfisfe, fi _{quispüam fidemior} contenderet,. nos ininiureγ hoc certe loco, in ipf* _re ad¬

ver-% '

verfarios habebit: fed, quam angufti, nfc in aliis bene

multis, ka in hoc praecipue argumento, fint limites

refti,

ducatque heic praefertim in culpatn vel cautisfimnm quem-cumque, nedum audenti«rem, ipfa fuga cuipae;

accidisfe

huic videre nobis vifi fuirnus, nt nulla alia ratione id, quod laudabili coniilio intenderat, confequeretur, quam

ita, ut ipfam not(onum juris, ex arbitrio mutüatam, ex

finibus (iemum fcientiae _{praéticae profligaret. Hoc veio}

fi _{cuipiam judicinm judo feverius videretur,}

_noftraeque

^uodeftiae parum conveniens;

monendum

putamus

Iecfto-rem, nulluni amplius, nifi precarium, in fcientia

practica

locum vindicari _{posfe notioni juris, fi,} ex

hnjns

philo-fophi3e decreto, in hac fcientia, notio ipfa

juris

in

con-ceptum abeat

technicum, vel,

ut

Ioqui

mos

ed, technice

pradticum, cui nempe

nulla fit nifi conditionata

necesfi-tas, &, pofita conditione,

logica

tarnen

hasc

tota quanta

atque formalis. Sciiicet aperte haec

phiiofophia profitetur,

qubdcumque

juris

adfumferis principium,

fcientiam

juris

phiiofophicatn perperam a

fcientia

morali feparari,

nifi

conceptn juris,qnalem

jam

indicavimus,

in

fcientia ipfa

ad-misfo _{condanterque, quamdiupropriam haec}

_auidoritatem

ambiat, adhibito. Nos itaque, quum fateamur, multum ad _{conceptum juris enodandum ipfasque, quibus}

_laborat,

didlcuitates _{pernofcenaas hane contulisfe optionem,} argu-mentis perquam probabilibus, fed, ni

fallimur,

in

philo·

fophiam fere

criticorum

iolam intentis,

propofitam:

mira-mur tamen, tar.to contigisie philofopho, ut alterutrum optionis, quam

indituerat,

momentum

in

tranfigenda

re ipfa penitus negligeret atqne

dedignaretur.

Nam,

alter-natione _{propofita, ntrum}

_{commodis fcientiae}

_{an vero}

in-tegritati notionis, qua

fan&isfima

vertantur

volvanturque

humanitatis _negotia, qmirn fervari utrumque nequit, magis

fit confulendum; certe dubitationialiquislocus erit, utriqs

falutem _{podponere ipfi}

_fas

_fuerit

_philofopho.

_Nos

qui-dem

dem ad tale_{tantumque difcrimen veram3 quae fibimet} con-ftiterit, philofophiam adigi posfe neutiquäm crédjmus; fed, fi crederemus etiam,

_{propenfisiimis}

_{licet fcientiae} cujusvis patronis, pudori baudquaquam futurum

verere-rour, jura humanitatis fructibus fcientiae prsetufisfé. Sed,

rejedta optione, mutilo, qualem defcripfimus, qualemque

cotnmodis _{propriae fcientiae optime inferviturum} antever-terat, _{juris conceptui exitus refpondit.} Nam rigidisfirno confecutionum tenore hac bafi exftru&um revera vidimus

fyftema Juris Naturse ; de quo, fi nofixam quis

fententiam

rogayerit, paucis refpondemus: fua hoc regna, fuas

ari-ftas felicius _{tutiusque iniraturum, quando}

_coaftioni

_exter¬

nas, unico nempe & adaequato iftiusmodi

juris

vinculo,

ea dari _{posfit vei theoretice} effingi totalitas, _quas in

orbem _{regresfa iuimet ipfius teftimomum prasbeat atque} argumentum abfolutum. Hunc auterri ipfum conatum, fi fibimet _{ipfi repngnare,} ex idea morum, eviceris, aequali ilmul & iitam notionem & iftius notionis efFe&ui tradendae

vehiculum, inanitate, quatenus ad aeterna & conftantia reférantur, veriari atque concludi haud immerito putabis. Sicque tandem dubio carere videtur, in difcernendis

u-triusque fcientiae limitibus vehementer hanc philofophiam

in e'xcesfu _peccavisfe.

Verum enim veto, _{roganti demurn, quid ex his} labo-ribus, aut fruftra aftis aut temere, mnlta certe a _Tcopo

propofito intercap'edine

fejunéfcis,

nosdidicerimus: in

ine-undis fubito _{iinpetu novi fyftematis rationibus nihil licet} in nobis vel _{opis vei ftudii esfe ingenue confiteamur,}

ta-men refponderé paucis innocenter licebit: multam _bo*

quidera c^nfere, immo omnem ideae rationis ta ,

philo-fopho contuente au&öritatein tribuendam: concepti-bus auterij _{quibuseumque, qui ideam paullatim &} anci-piti fere fuccesfu refolvant, fuumque veluti in idioma fo-iutarn transferibant, temere & praeeipitanter neutiquäm

cre-ίο

credendum. Nam neque faciie, transfortnationem

infli-tuendo, ideam exhauferis: & quidquid ex parte con« cludas, quum ex fragmento ideae folutse concéptum ef-fingeretotalem nihil impediat, temere conclufum esfe certo

decernas. _{Qua in re juris principia ab ultimo fönte}

re-petentibus frequenter inultumque peccatum invenio. Nam

& _{jus ab officio diligenter discernenti faepius identicas}

föntis _utrique communis aut non _{perfpefta fuit aut certe}

non commonftraca: &, negle&a bail, qua airbo innitun-tur, hujnsquenondum perfpefta univerfa natura, punétum ferire, quo feparari revera incipiant, dubiis viam mani-bus _{praetentanti haud umquam ulli reifte contigic: &} as-jfumto _{denique forte fortnna difcriminis initio, quod} pofte-rius fere _fingunt nec au<äoricate ipfa objedtivum, aut falfa

certe nec_{completa objetftivitate praeditum , praecipiti Iapfu,}

qui in omni hac do<ftrina, quarenus philofophice

inftrua-tur, merito periculosisfimus habendus eft , aut, quod de

toto valet, inconfulto ad _{partem tråhunt, hancque ifto}

exhauftam _putant, aut inconfultius quoque & frequentius, quod de parte re(fte ftatui praeientiunt, ad totum aliasve totiu.f _{partes retorquent. Praeterea neque hsec pericula} evitare _{neque ulli in hac re argumento fatis confidere} philofophus poterit, nifi quid fibi fäeiendum fit, appre-henio _{quaeftionis cardine, fcito apud animum certoque}

coniilio _{propoiuerit. Sciat itaque, qui arduis, quas}

tra-tftamus, quaeftioriibus iolvendis ftudium menternque

ap-plicat, circulo necesfitatis idealis, quidquid revera praifti·

cum _{eft, ita teneri,} ut nihil hoc quidem _refpeiftu ab exitu ipfo initia diftent: fic vero legis!nionem utramque, & moralem, & quae juridica audit, ii quid praecipiatur, phi» lofophice quaeras, continuo idealem esfe caveac

addubi-tare; sdeoque, non nifi quaeftione mota, quo potisfimum ivcdo & _{quo refpeffiu praecipiatur, feparationem incipere}

coeptarnque continuaii probe animo teneat. Dnplicem

porro

inde

prascipisndorum

ordinera fciat

reflexioni cierh

unum eorum, _{quae ut} faciant

finguli,

auftoritas

idealis

vel ideo fufficere fit _{cenfenda, quod alia}

_{adhiberi fitie}

re-pugnantia nequeat:

alterum

eorum, quae

utfiant,

aufto·

ritat! idealf, uni per utrumque

ordinera

atque

commuii,

fuperaddenoam esfe

cautionem

realem

& fponforiara

tion

tara iuadet _ratio, quam poftulat atque

injungit.

Circa

lioc auteni momentum, quod in tota illa, quae

discrimen

tangit utriusque difciplinae,

quaeftione fapienter

inftituenda

gravisfimum merito

cenfetur,

haec trja

praemonenda

duxe-rim: unum, esfe poftulati, de _quo

ultimo

mentionem

in-jecimus, cautionera quam

vis

injungat

realem,

tarnen

ne·

cesfitatem _{ipfam, qnatenus}

_hane

_injungat,

_totam

quan-tam _{pra&ico loco}

_idealem:

_alterum,

philofopho, qui

juris

fcientiam velit philofophice ftabiliran», nequaquam, ut

inultis tarnen _placuit hujus fcientise

doftorihus,

fufficere

fuperaddendae

au&oritati

ideali

fponfionis

realis

convenien-tiam tantummodo vel posfibilitatem

praéticam,

fed omninu

necesfitatem abiolutam commonftrare: tertium denique,

& _{hujus, quam poitreino}

_loquebamur,

convenientiae

&:

diftin&i, quem antea indicabamus,

modi

atque

refpedius,

quo alter ii le

praecipiendoruni

ordo

reflexioni

fignatus

pro-diret, rationem ultiraam, fi a

necesfaria

illa

abflrahas

t-pfius necesfitatis

idealis

diftin.&ion'e,

qua

in

negativaro

&

pofitivam

reite

dispefcitur,

ex

ipfa

juris

idea

originaria,

qnatenus ab omni

haec

legislatione

certi

quid

ac

definiti

praetipiente

nierito

independens

ftatuatur,

repetendi.m

esfe.

autern _{graviorem hane tertiam}

admonitionem

ju-dicamus, quo, ex noftra fälce;n

fententia,

exftantius circa

hane raaxinie rem in feholis recentiorum peccatuni

fue-rit. .Nam certe mirari non fatis potuimus,

qui

fa&uin

fuerit, ut _{fagacisfimnni illud} par

philofopho^um,

icantius atque fichtius

praejudicatae

prorfus

opinioni,

esfe

fcili-cet

tz +

cet _{ipfam juris ideam originariain å lege aiiqua pra&ica}

derivandam, pertinaciter adeo inhaererent, ut contrariam

fententiam, cogitari nempe nuilam posfe juris legem vel regulain, ut diftintftam, nifi praegresfa fuerit juris aiiqua notio a _lege independens, _{ne examinatam qrtidem,}

re-pudiarent. Faveb.*t autem prsefumtae ifti, quam in du-biiiin _{vorabamus, opinioni alia neque plenius dijudieata:} ©sie feilicet in r.eflexione _{ipfa fcientifica juris obje<ftivi} no-eionem _{cuicumque juris fubje&ivi coiiceptni necesfario} prseponendäm. Et conftriiftum quidem Iiis maxime opi-nionibus _{ipfum iiluin fuspicamnr dilemmatis nodum, quo} ifti _{philofophi inter fefe cornpofiti atque implicati &} dis-fentire & condis-fentire & a vero demum _{uterque aberrare}

accuratioribus intelligantur. Nam, ii ad legem aüqnam,

qugs agenda omittendave

definiat,

referendus vel ab

iftius-modi _{lege repetendus esfet originarius & generalis juris}

conceptus; aut univerfalem hane concipere oportebat, ut

κάντιο fere, diitindtisiima nondum hujus quaeftiönis

la-tebras acie _{perfpicienti, vifum; quo quidem univerfalitatis}

praedicato-nulla cogitari lex potuit, nifi quae ipfa moralis esfet: unde orta _{juris notio, quam· denfisfimo}

argumen-tationum _{sgmine everfum fichtiuS ivit: aut partialem,}

ut feuic placuit, & conditionatam legem eftingere

opor-tuit, quae fuse ipfa arnftoritatis limitesfecnm ferret; unde origiuem duxit hypotheticus, qui eidem arrfSt, juris cqn· ceptus, technice

pra&icus.

Sed utramvis primario rela¬ tionen» adfumeres? in meram privationem, necesfum fuit

abiturüm esfe _{natiyum juris cooceptum: adeo ut nihil}

o-iniiino _{jus ipfum esfet, fubjetftive fumtum, nifi exemtio}

a lege: _quas quidem exemtio immunitas, fi ad legem

univerfalem referatur, «ec intelligi _{poteft nec mnquain} exoriri; fi ad _{partialem & conditionatam,} quas quantita-tis _{ipfa limitem adfert, intelligi quidem poteft, utpote ab}

ipfo limite legis derivanaa,

fed

tarnen

intra nudam

minus _{negationen! fubfiftit, tituio ideali prorfus deftstuta,}

nihilque omnino poiitivi reiiquum habet, cui vei adhte reicere vel ex _{quo demum} expiicari aliquid, nifi

fübrep-titio _{nomine, potuerit. A.t negativo tamen, quälem} de-fcripfimus, conceptu

exftru&an»

miraris

fcientiaiu

accurato confecutionum tenore _{prima fakém fpecie nuuntisfimrm?.} Refpondemus, nec hane quidem fpeciem icientise

exiur-re&uram fichtio fuisfe, nifi in exponenda illius juris fpecie, quod Urrecht appellat, ipfatn iilam , ut ita dicain,

pofitivitatis fcintillulam, fine qua nec

exiliere

ulJa icientia posfit, &: quam tarnen a

generali

juris i'ubjeftivi

notione paullo ante prorfus exfulare

jusferat, dexterrima

fubre-pentis induftria revocatam primis

evoivendae feientiae

fta-minibus infinuasiet. Ex his vero circulis quisnam de¬

inum egresius tentandus? Paucis refpondemus, _quum

exhaurire rem minime hac occafione posfimus, Relin-quendam fuadeipus

praejudicatam

iliam fententiam, quam utiique philofopho communem fuisfe diximus: vindicati-dam _{porro jubemus juri ipfi vel fubj&fltive fumto}

poiiei-vam _{aliquam indolem, non} quidem _{a moraii hominum}

natura, led tarnen a lege quavis agenda, _omittenda

de-fipiente independentem : ftatuendumque omnino putaums»

jus iliud originarium & pofitive eoneeptum non antea

cum _{lege aliqua} juris ipfius in conta&um _{venire, quam}

intei* _{plura hoc idein individua dividendum erit &} reci-proce limitanduno: quam nec intelligi posfe limitationein

confidirpus, nifi indole _{quadaro, ante} quam limitetur, po-fitiva _{ipfum limitandum gauderet. Ultimo, fi quseras,} quonam rnaxime fchemate veluti admoto concipiendam credamus iflram _{juris primitivi notionem, ut nec priva¬}

tive evadat & _pofitivae tarnen fenfu efhico & altiori con-tradiftingui queat; nefeimus quidem, quum nulla omnino

natura ihdividua fine vi _{quadam repulfiva cogitari posfit,}

ideoque nec natura ulla individua, quas potentiå

Iis eft, _{quatenus fit moralis, tali vi} carere_{posfe cenfenda}

fit: an brevisfima _{comprehenfione ejusdem fontem} defi-nire _{liceat per "facultatem repulfivam naturae individuae} potentia moralis." _Quocirca monendum vix putaverim

intelligentiorem, fingulos hujus facultatis, ut nullius non

humanae, aftus elicitos homini, qnatenus aftu moralis concipiatur, legi ethicae iubesfe judicandos.

His autem _{pacis qualiscumque inter utramque}

fcien-tiam, quae a moribus & jure nonien fumfit, delineatis, aut, fi fubitam urges negotii vim, ne delineatis _quidem, levisfimis _{ego meditationibus iubfifto; reliqua tempori}

& fiduciaej fi quando cum viribus increverit, commisiurus.