DIS S ERTATI O
de
RE ALI SM O RATIONAL!
BARDILII,
Cujus Fartem Tertiam
VENIA AM>L. ORD. PHIL. UPS.
p. p.
SAMUEL GRUBBE
PHIL. MAG. STIP. ORD. EQY.
ET
ANDREAS BERGGREN
GOTHOBURGENSES
in audit. gust. die v nov. mdcccvi
H, P. M. S.
UPSALIjE
tvpis edmannianis
hogådle herr
JOH. HENR. GRAVE
SAMT
välborna fru
ANNA JOHANNA GRAVE
född ABLERSTAM
Vördnadsfullt tillågnadt af
DERAS
odmjukafte tjenare a, berggren.
DE
REAL ISMO RA TION ALI
B A R D I L 11.
Pars III*
—mrsüSSS' glSSS®"™" T»"
§•
IX.j/^ccedimus jam ad primum Analyfis Philofophicse rro-
mentum, quod pricuain non-identitacis per identita-
tem determinationem exponer. Eric igirur pofirio vel ma- nifeftatio identitacis=A in non-identitatccnC. Pofita haec in
non identitare identitas Bardilice fignatur per—B:non-iden-
titas veto, quatenus in eadem pofita eft identitas, per B,
Identitas quatenus pofita eft eadem in non-identicate, con- ftituit principium non-identitatem abfolute determinans, ideoque, quoniam omnia, quae funt, ex non - identitate
per identitacem determinata in hoc fyftemate funt deri- vanda, principiucn esfendi omnium, qua? funt, abfolute primum, i. e. posfibilitatem notione vocabuli purisfima.
Non- identitas vero, quatenus in eadem manifeftata eft identitas, i. e. quatenus in eadem politum eft principium esfendi, nihil elt aliud, nifi quod per hoc principium exiftit, i. e. exiftentia {Wirklichkeit). Heic primum qui-
dem patet, esfe nequire exiftentiam nifi cum posfibilitate
utpote esfendi p-incipio iuo conjun&am; tum posfibilita¬
tem utpote esfendi principium esfe nequire fine eo,
quod per hoc principium exifiit, i. e. fine exiftentia n),
E Jun-
a) Posfibilitas notione vocabuli vulgari nihil aliud eft, nifi exi¬
ftentia generatim fumta, vel, quod idem valet, exiftentiae ea reprae-
fentatio, quse remanet, faéta abitraftione fingularium conditionu®, fub
Jun&ae igitur femper invenienrur
posfibilitas
Sc exiftentia.Conjun£iio
vero posfibiHtatis cumexiftentia
obje£tivitatisin genera conftituir plenum Sc verum
chara£terem.
Iden-titas igirur = A in non -
idenritate
=:C
manifeftara prae*bet nobis posfibUitatem (quae
ipfa eft
identitas in hac prima roanifeftationis fuasfun£tione)
= — B, exiftenriam (non-identitatem, in qua maniteftata ed identiras) = B,Sc objectum in genere (junftarn cum posfibilitare exiften- tiam)= B — B. Atque hoc primum ed momentum ma-
nifedaiionis, quam loquimur5 ideniitatis in non-idenritate.
Ipfa.
quibus res indlvidualker exiftit. Hans posftbilitatem non esfé neces- fario curn exiftentia conjurftarn, ex. ipfa ejus definitions colligitur.
Ut enim exiftat res, oportet aceeöant iftae conditiones finguhtres, a
quibus in concipienda posftbilitate faciebamus abftra&ionetn. Quare
cum in hac voeabuli fignifieatione reéte posfit negari, posfibilitateni
esfe cum exiftentia femper conjunétam, vidimus morofutn Reaiismi ra- tionalis Cenforem dogma iltud Bardilianum: posftbilitatem numquartv esfe fine exiftentia, magnopere indignari, Qui ft obfervasfet, norio-
nem esfe prorfus novam posfibilitatis Bardilianam, dici posfibiiitatein*
Baedüio principium esfendi eorum, quoe funt, hoc vero esfendi principiam necesfario cum eo, quod per illud exiftit, esfe conjunftum
füam certe impenfius riftsfet obje&ionem, quam doftrinam Bardicit.
Neque vero ita a fermone vulgato abludit Bardiüana vocis fignificatio,
ur non potius analogiae fatis manifeftae auftoritate posfit defendi. Rem
enim esfe posftbilem, veli esfe pöste, quisque videt, rite non dici,
nifi ubi neque ejus notio involvat contradiélionem, & ejus adfitratio.
Erit igitur posfibilitas hoc fenfu nihil aliud, nift pofttio tum principii
identitatis (A in A), tum principii rationis (A per A) in re quadam.
In qua fignificatione voeabuli vel fermone vulgärt dici pofcerit, quoni-
am causfa necesfario ponit effe6tum, posftbilitatem fine exiftentia esfe nequire. Sic vero nihil eft, quod prolixe miremur, pofttioriem iden¬
titatis abfolutse (A ut A in A per A) in non»-- identitate nuncupasf®-
Bardilium posftbilitatem, ad principii esfendi abfolute primi dignita-
tem fic eveftam»
2^
Ipfa
identiras abfoluta A
utA in A
perA, quatenus
principiumeft esfendi, duplex quodammodo fub fe
comprehendit
principium, alterum, quod vulgo
vocaturidenntatis, A in A, alterum, quod rationis nuncupatur,
A per A.
Huic diftin&ioni analoga qutedam dupiiciras
per
identitatis manifeftationem oritur in exiftentia. Non-
identitas fcilicet ornnis fubje&a identitati involvit
quod-
darn extra je invicem esfe partium
(Ausfereinander). Ipfum
vero hoc extra fe invicem esfe dilabitur in
iftiusmodi,
quod partibus juxtafe invicem pofitis, åt iftiusmodi, quod
partibus
pofi
fe invicempoüris conftituitur, i.
e.in
exre-n-lionem åt rnutationem b;. Qjlisc extenfio åt mutatio apud
Bardilium forma dicirur materias. Eft vero in exiften-
tia extenfio a mutatione infeparabilis, ficut ro A in A a
ren A per A in
posfibilitate. Posfibilitas,
quseoppofita
eft exiftentiae, ut non«identitati identitas, abfolute
eft
fimplex,eft non-extenfio åt non-mutatio, åt
propterhane negationem extenüonis
åt mutationis oppofitum
exiftemias (= B) na<fta eft
fignum fymbolicum
—B.
Non identitas denique, vel, ut loquitur Bardili, materia
formte fuse fubje&a ipfum eft id, in quo cernitnr exten-
E 2 fio
b) Difficultatem in dedu&ione extenfronis & mutationis Bardiliana
nobis coortam malumu-s coriiiteri, quam nova lucem profltente caligi-
rie obfeurare. Perfpicimus fciiicet, ron - identitatem fubje&am identita¬
ti involvere quoddam extra fe invicem esfe partium: iidem perfpici¬
mus, hoc extra fe invicem esfe partium per duplex principium A in
A & A per A dilabi in aliquam duplicitatem. Quonam vero pafto
refpondeat, uti volunt BAniarni & Reinhold, mutatio tu A in A&
extenfio tu A per A , id vero nulla mentis contentione fatis lucide
comprehendere valuimus. Ubi intuitivus defideratur conceptus, peri-
culum eft, ne verbis ludamns, dum pollicemur demonftrationes. Cete-
rum hane raateri&m tangit Bahdilt in Grundrifs der erfenLogik p.
feqq. & Reinhold in Beißr. z. Ueberf d. Philof. H> 2. p. 189*
B. 3 p. 136. H. 6 p. 63.
fio 8c mutatio, i. e. materiale extenfum Sc mutabile. Ma- reriaevere forma, utpote exißentia Sc posfibilitate gaudens, efi, i. e. fubfifiit, ideoque indeßru&ibilis efi Sc im«
mutabilis. Materia vero, i. e. ipfum extenfum Sc nuita-
bde nullam habet neque exiftentiarn neque
posfibilitarem,
ideoque vero non gaudet erfc^ fed mero fiert, i. e. con-tinuo abfolvitur fiuxu [Wcthfcl), qui non nifi conditio eft Sc
involucrum,
in quo verum Esfe manifefiatur.§ X.
Pergimus ad fecundum Analyfis
Philofophicse
mo- menturn. Quod quidem eam tradit manifefiaiionis fun-ftionem, qua identitas, utpote jam in non- idenritate pofi-
ta, i. e. utpote jam principium esfendi primum non iden- titatem, quatenus in eadem jam manifeßata eß identiras>
determinat, unde oritur determinata per posfibilitarem
exißentiaSc oritur B= b. Prima fun£lione determinat A ipfum C
— B: jam A uipote A in— B determinat C elevatum ad B, arque oritur b» Eodem vero modo ac
exißentia limul cum posfibilitate obje£livitatis in genere conßituit
chara&erem,
fic ü omnimode deterrainatur per principium esfendi primum vel posfibilitatem exißentiaita ut (quod omnem conßituit
determinationem)
exclufis ceteris unicus ei fuperfit esfendi modus, tum vero deter- minatum oriri obje&um fatis patet. Uade manifeßum eft, determinatam per posfibiliratem exifientiam=b obje£ti An¬gularis conflituere chara&erem. Accedente igitur obje- flivitate generali, quae obje&um quoque fingulåre ingre-
ditur quodvis, erit obje<fium fingulåre 8c determinatum
per B — B -f- b fymbolice exprimendurn. Identitas igitur pura, quae in prima manifeflarionis fute fun&ione
e mero indeterminato producir obje&um, in fecunda fun-
£tioneSic veroex obje£lo in genere producir obje&um fingulåre.
perfpicitur,
quonam modo fit manifcßatio iden-vita-
tit?tis nihil aliud, nifi indeierminati cujusdam per prin- cipiurn determinans continua determinatio.
Cum vero idenritas pura ipfum fit Esfe abfolutum,
erit B — B + b exponens omnirnode determinatus vel1
Archetypus
ipiius Esfe in fe. Ipfa vero non-identitasquatenus formtefuae, extenfioni & mutationi eil fubjeda,i. e.
ipfum materiale exrenfum & mutabile hujus Esfe veri erit
typus Si quafi imago. Hoc fcilicet extenfum & mutabile
continuam illam patitur librationem inter esfe & non es¬
fe, quee om.ne conftiruit fieri. Hoc vero fieri condirio ett manifeftationis ra Esfe, quod in eodeni quafi in invo-
lucro manifeftarur, atque lic typum exhibet ipfius Esfe
veri utpote ArchetypL Qui typus, utpote oppofirus to?
Esfe vero, Phaenomenon nuncupatur.
Ifte vero typus ut archetypo fuo refpondeat, omnes ipfius esfe veri (= B — B ~f— b) chara&eres, exiften-
tiam (=: B), posfibiliratem (= — B) & dererminatam
per posfibiliratem exiftentiarn (=r b) ira exprimere debet,
ut fingulis fuus inveniatur typus, fua manifeftattonis conditio, fuujrn in phaenomeno correlatum. Qui ty- pi ut inveniantur, obfervetur, quodnam fit fui phaeno¬
menon produclura in extenfo & mutabili five exiftentia,
live posfibilitas, Eve determinata per posfibiliratem exi¬
ftentia. Typus igitur exittentiae refpondens erit exten-
fum Si mutabile, quatenus exrenfionis & mutationis im- mutabilis Si indeftruclibilis exhibet phaenomenon, vel, quod idem valet, quatenus in conrinuo fuo fiuxti in me- dio quafi pun&o inter örtum Si interitum confideiatur»
Hic igitur typus erit ipfum adesfe fimulraneum (coexi- ftere) extenfi mutabilis , Si dicitur coexittentia. Quae qui- dena non verum ett Esfe (hoc enim im mutabile ett Si in- de-
deftru£libile), Ted ipfius Esfe modo imago quaedsm, per hunc ipfum fluxum contimmm , qui omne eonficir fieri,
ab 'exiftentia diftinguenda. — Refponaens posfibilitati
typus cfc extenfum 8c mutabile, qu3tenus posfibilicaris
exhibet phaenomenon, i.,e. quatenus rationem, quam ha¬
bet posfibilicas ad exiftentiam, analoga quadam ratione
ad typum exiftentiae coöxiftentiam in phaenomeno expri-
mit. Jarn ratio posfibi-litatis ad exiftentiam (quatenus
nondum de exiftentiae per posfibiiitacem determinationa
in too b quoeritur) talis eft, ur adfic quidem fimul cum exiftentia posfibilitas, fed nihilominus iic ab eadern plane disjundla & eidem oppofita ut idenritas non -identirati.
Poslibilitati igitur refpondens typus erit coexiftentium disjun&io, vel, quod idem valet, iHud extra fe invicem esfe coexiftentium, quo fit, ut quae fimul adfunt exten- fa 8c uiutabilia fimul fint a fe invicem exclufa. Nuncu- patur vero hic typus oppofitio (Gcgenfatz). Sicut igirur
exiftentiae phaenomenon eft coexiftentia, ita poslibilitatis
eft phaenomenon oppofitio vel dssjunctio coexiftentium.—
Typus denique determinatae per posfibi'itatem exiftentiae refpondens erit, quoniam in too b conjun£tio adeft t8 B
cum reo —■ B, extenfum 8c mutabile, quatenus in eodem
cernitur conjun&io coexiftentiae cum oppofitione. Unde
patet, hunc rypum nihil aliud esfe, nifi ipfum jaxta fe
invicem esfe tnutabilium in oppofitione coexiftentium.
Nuncupatur vero affinitas. — Quatenus igitur muubilia
in fluxu fuo continuo fimul adfunt, coexiftunt eadem , 8c exiftentiam manifeftant. Quatenus haec fimultanea fimul funt a fe invicem disjun£ta, oppofitionem exprimunt, 8c poslibilitatis exhibent phaenomenon. Simultanea denique disjunéla, quatenus juxta fe invicem funt pofita, sffinitate gaudent, 8c dererminaram per posfibilitarem exiftentiam manifeftant. Coexiftentia, oppofitio öc affinitas fimul fum-
33
fumra? cujusvis veri Esfe rypum
conftituunt plenum}
arqueideo fieri quodyis abfolvunr.
Neque aliud quid eft phae-
nomenon individuale omne, niü extenfum Sc mtstabilef
qnarenus certa quadam
gaudet coexiftentia,, oppofitione
Sc affinitate.
5. xr.
Determinata per
posfibilitatem exiftentia eft exrenfto
Sc mutario determinata fine ulteriori mutatione posfibili.
Ipfum igitur materiale
extenfum Sc mutabile
perhaue de-
terrnihationem non determinatur. Sic in figura Geome-
trica iftiusrnodi adeft extenfio immutabiliter determinata,
licet ipfum
roareriale extenfum hujus figurse infinitam
admirtat varietatem. Atque hinc repetita in infinita ex- tenü mutabilis varietete extenfio Sc mutatio determinata,
quae ulteriorem nullam
admittit murationem,
genus con- ftituitj i. e. id quod in omni hac materiae varietate com¬mune deprehenditur
Sc fibi conftans. Genus igitur
quatale cum univerfalitate abfoluta penitus congruir..
Exiftentia vero per posfibilitatem determinata neces- fitatis exbaurit norionem. Objectivitas igitur, iu qua de¬
terminata eft per posfibilitatem exiftentia Esfe conftituit necesfarium, i. e. Esfenriam rerum, qute, quatenus in
eadem Gibit cvfca eft exiftentia posfibilitati determinanti„
- ß-f b
eft per —
fymbolice exprimenda. Heic tria qui-
dem ingredi esfentiam
fatis
patet:posfibilitatem (=r
—B)y
exiftentiam (= B) Sc deterroinatem per
posfibilitatem
exi-ftentiam (= b). Posfibilitas fcilicet in esfentia eft prin- eipium esfenoi omnium,quae funt, sbfolute primum ,
quod
nuneupavit Bardili Prius v.ccrExiftentia
per paa-posfibiliratem determinata qua talis in esfentia (in ra b
— B + b
in — ) illud conftituit, quod in fmgulis individuis
& in genere toto invenitur fubfiftens, i. e. formarn es*
fendi lndeftru&ibile 11 & in phaenomenorum varietate in- finica imrnutabtlem, vel, quod idem valet, fuhftantiam.
Posfibilitas vero exiftentiam deterroinans, qua talis in es-
— B -f- b
fentia (in rea b in — ) causfam conftituit. Causfa
B
B + b
fiumul cum fubftantia (ipfum b in B—■—) rei cujusvis
conftituit naturam. Exiftentia denique , qua talis in esfenria , extenfio eft & mutario
lndeftru&ibilis,quatenus
fu'oje£taefteadem causfae & principio (posfihilitan). Apellavir eam- dem Bardili nomine vix bene Latins verrendo Grund,
tamquam id quod eft fundamenti loco ponendum. Hsec
igitur tria, principium (vel Prius xar causfa &
exiftentia qua talis in esfenria, urpote quae esfentiam in-
grediuntur & abfolvunt, esfentialia dicuntur.
Materiale vero exrenfum & mutabile omne confti¬
tuitmenonextraesfentiale,eft quod in fluxu fuo continuo pharno- esfentiae, vel conditio, qua sd manifeftatiönem
fuam opu-s habet esfentia, arque typum conftituit, ut vi- dimus, tripliceirt, coexiftentiam , oppofitionem <5c sffini-
tatem, ftngulis, quae eslennam ingrediuntur, dementis refpondentem.
Phaenomenori,
quatenus generis i. e. ab- folutae univerfalitatis manifeftationi tamqutoi conditio in- iervit, nomen obtinuit attriburi. Quod vero in phaenomeno genus non exprimit, quod igitur non in inhuita illa va¬rietate materiae , in qua una eademque repetifur esfentia,
fingulis
commune eft, accidens vocatur. Unde manife- ftum35 ftum eft, attributum nihil esfe aliud, nifi cemm quamdam coexiftentiam, oppoficionem Sc sftinitatem , quae, quare-
nus in genere univerfo deprehenchtur, fubftantiae exhibet phaenomenon. Eodern modo causfae in phaenomeno ma-
nifeftatio dicitur effe£lus.
Coexiftentia, oppofitio Sc affiniras per fubftantiam Sc
causfam omnimode determmata, i. e. complexio exrenft
Sc mutabilis, quae fubftantiam Sc dausfam exprimit, Ens
omnimode determinatum abfolvit, vel individuum (Ein»
Tcelzoefen). Heic igitur extenfum Sc mutabile in roo b fub-
ftratum quoddam adeptum eft varietatis infinitae, ex qua conflaturn eft. Individuorum vero toralitas appellatur uni-
verfum. Omnimoda, qua & in univerfo Sc in ftngulis
individuis manifeftatur esfentia , determinatio univérfi per Prius nar e£o%vjv (quod Sc in (ubftantia Sc in causla prin- cipium eft abfoiute determinans) regula appellatur uni- verfi, per quam omnimode determinatae funt cujusvis in-
dividui coexiftentia, oppofitio Sc aftinitas, quae ejus con»
ftituunt ftatum. Coexiftentia, oppofitio Sc aftinitas, qua cobaeret individuum cum altero individuo compofitionem conftituit, unde quodvis individuum Ens eft limplex,
Monas in compofito. Conditionata per hane compofitio¬
nem in ftatu individui mutatio fuccesfionem abfolvit, vel
mutationem fluentem (wechfelnde Veränderung). Singulis igitur individuis fua competit compofitio Sc fuccesfio, cujus omnimoda determinatio per regulam univerfi indi¬
vidui conftituit esfentiam. Ex his elementis omnis con-
flatus eft naturse mechanismus.
§. XII.
In deduccndo ex identitatis manifeftatione quovis
Esfe totus verfatur Realismus rationalis. Deduximus j*m
F
ipfam
ipfam esfentiam qua talem, Sc fubje&um esfentiae phoe-
nomsnon, quod ejus manifeftationi tamquam conditio in-
fervit. Verurn esfentism adhuc non nifi generatim tra- ftavirnus: fupereft, ut fmgulas, qua» manifeftationem es¬
fentiae abfolvunt, Entium clasfes Bardilice deducamus.
Quae dedu£tio turn finem conftituit momenti fecundi,
tum tertium Sc quartum comprehendit; unde facili con-
je£lura prascipitur, tres confiderandas occurrere entium
quafi potentias.
Quarum ut ad primam ftatim accedamus, manifefta-
tio determinatae per posfibilitatem exiftentiae completa organismum conftituit Sc virain. Eft fcilicet in roo b per
posfibilitatem abfolute dererminata extenfio & mutacio.
Asfumet igitur extenfio Sc mutatio per hane determina-
tionem manifeftatae, quae posfibilitatem conftituit, identi-
tatis charatlerem duplicem ra in Sc ra per. Habemus
fic extenfionem Sc mutationem in fe ipfa Sc per fe ipfam repetitam, i. e. motum (extenfionem fimul cum mutatio-
ne) in fe ipfum recurrentem (in fe ipfo repetitum) per extenfionem Sc mutationem vi quafi inrerna irnmutabili-
ter determinatum (per fe ipfum repetitum). Ifte vero morus nuncupatur organismus. Qui igitur nihil eft aliud,
nifi manifeftatio exiftentiae per posfibilitatem determina¬
tae. Posfibilitas, utpote in hac determinatione principi-
um abfolute determinans, in organismo non nifi mediate
cernitur per produftionem vis cujusdam intrinfecae, de- terminantis in exiftentia» Därur vero immediata quoque manifeftatio posfibilitatis duplicem identitatis chara£terem
indutae in mutatione, quaoritur mutatio in fe ipfa (ideoque
non in extenfione) Sc per fe ipfam repetita (i. e. deter- minata per posfibilitatem, quae utpote principium abfolu¬
te determinans Sc immutabile in mutatione manifeftatur).
Quae
37 Quae mutatio immutabilis per fe ipfam determinata
vitam conftituit. Ex his utique patet, organismum femper esfe cum vira conjundtum, ficut in roo b exiften-
tiam cum posfibilttare. Adeft igitur organismus 8c vira,
ubi in varietate materia infinira quatdam ejusdem portio
per principium unitatis internum ira
jungitur,
ut fir.guke hujus matericE murationes per principium illud immntabili-ter dererminentur. Sic vero oritur Ens, cujus partes omnes, & quod ad formam, 8c quod ad nexum earum- dem mutuum, fe inv:cem (non urpote causfae, fed utpote
condiriones) producunr, vel, quod idena valet, finium 8c
mediorum tuentur vices reciprocas f), atque hoc rrtoda
torum quoddam propria causfalitate prseditimi conftituunr, vel, ut Leibnitzio dicirur, unitarem veram 8c esfentialem,
quae vortici in flumine poteft asfimilari. Ceterum, ut iu
omnibus fyftematibus, ita in Realisrno quoque rationali aliquantulum habere obfcuritatis, nefcio, an ex abdita rei
natura profectae, dedu&ionem organismi 8c vitae^ non ett, quod disfimulemus^.
Cum vero ipfa illa exiftenrise per posfibilitatem de- terminatio, quae per b fignatur, plene expofita organis¬
mi & vitae abfolvat notionem, patet, omne ens, quod
vera 8c plena gaudet esfenria, ens cor.ftituere organicum
& vivum. Scilicer non nifi in ente organico & vivo
manifeftatur causSa (id quod in ra b determinans ed) 8c
fubftantia (id quod in eodem b determinarurn eft <Sc fub- fifiens). In enribus anorgicis non nifi unum manifeftatur
— B b
esfentiae elementum, ro B qua tale in g .
His igi¬
tur non propria quaedarn competit
adtivitas 8c fubfiften-
F 2 tia..
c) Vid. Kants Krit. d. Urtheilskr. Ed. 3. p. 291 feqq. Cfr» Ja-
cobis Idealismus u, Realismus p* 169 feqq.
fibilitas;nid dererminataneque in iftiusmodiquaedam extendoentibus aliud«Sc mutatio,quidqua:vereutoo-eft,
te forma mareriae ex infinira extenfi mutabilis varietate
compofirum quoddam producit. Ed ens anorgicum fub-
ftantia non nifi virtualis, Monas ligata, Ens
Timplex
incompofito accidentaji: ens vero organicum Subftantia di- ci poteli efFe&ive talis, Monas vera, Ens
fimplex
in com¬pofito esfentiali.
Certa quaedam exidentiae per posfibilitatem determi-
natio esfentiam condituit cujusvis entis organici «Sc vivi propriam, quae in individuis pluribus repetita eadem ed
femper Sc fibi condans. Hace igirur dererminata per posfibilitatem exidentia (rob qua taie in esfenria entis or¬
ganici Sc vivi) genus condituit qua tale. Ur vero non
xiifi in ente organico & vivo completa cernitur esfentite rnanifeftatio, ita non nid huic proprie competit genus, dum in corporibus anorgicis analogen modo generis in-
venitur. Haec fcilicet corpora non vera quadam unitare intrinfeca cohaerent, fed intelle&u quodammodo per con-
ceptum quemdam junguntur: eadem igiturnon nid intelle-
£tu, qui in pluribus communia quaedam animadvertit, ad
modum eatium organicorum Sc vivorum in clasfes quas- dam didribuuntur. Entium vero per organismum Sc vi-
tam immutabiliter dererminatorum non arbitraria ed di¬
vido, fed ex ipfa illorum esfentia derivanda. — Coexi-
ftentia, oppodtio «Sc affinitas in mdividuo dererminata per organismum Sc viram phaenomenon ed individui organici
Sc vivi, vel corpus organicum Sc vivum.
Compodtio
in idiusmodi ente dieirur esfentialis velfubdantialis,
in mas- fa anorgica accidentalis. Affinitates eae in phsenomenoentis organici Scvivi, quse ejusdera per genusdeterminan-
tur,
tur, ejus conftituunt attributa. Mutabili igitur, quod in quovis unius generis individuo deprehenditur, attributi
romen eft
refervandum,
dum quse individuo comperunr,non vero generi univerfo, accidentia vocantur. Ut ge¬
neris ita attributi in entibus anorgicis non nift analogon
invenitur-
Ipfum b utpote genus vel unitas in muiritudine Bardilio frequenter dicirur multiplicator formarum. Es- fentia fcilicet cujusvis Enris organici immutabilis eft Sc indeftruchbilis (esfentise rerum asrernac). Sed hujus esfen-
tiae phaenomena vel individua organica Sc viva materia fubje£ta organismo funt conflata, ideoque cum ipfa ma¬
teria continuum patiuntur fluxum. Oriunrur fcilicet,
ubi ifte oritur materiae ftatus, qui manifeftationi esfentiae eft conditio; pereunt hoc ftatu pereunte. Per ipfum ve¬
ro — B, utpote Prius y.c&r eft to b ifte multipli¬
cator
formarum,
qui generationem unius indidui organici& vivi per alrerum ejusdem generis producit, atque fic
in infinita varietate individuorum eamdem immutatam
repetit esfentiam.
Exferit vero vim fuam hoc b in univerfo etiam pro- ducendo. Namque ex do£lrina Bardilii non eft uni- verfum aggregatum quoddam corporum, fed orgtnismi manifeftatio in multitudine corporum, quae in tempore
Sc fpatio fe invicem quafi conditiones fupponunt Sc re-
quirunr.
Singula
vero haec corpora non funt individua organica, licet cujusvis figurs, magnitudo, locus Sc morus adcuratisfima computatione totius univerft organismo fint fubje£ta. Idem igitur cernitur multiplicator formarum in producendis corporibus coeleftibus, ac in fervandis per produ&ionem individuorum generibus plantarum.Orga-
Organismus & vita in individuo non nifi per muta- biiium quamdam mutationem cerni posfunt. Oritur haec mutatio partim ex B, partim ex — B. Quae ex —. B}
urpote non-extenftone immutabilirer
determinanie,
profi- ciftitur, efb mutatio interna, quae impulfum viralem con- ftiruit, vel fenfionem (gefihl). Quae vero per B, i. e. per extenfionem 6c mutationem oritur, externa eft Sc motumconftituit organicum , vel vegetarionem.
In ente organico Sc vivo manifeftatur ipfum — B, ntpote Prius kczt ?£c%?]v, per a<ftus vegetationis, fenfionis
oc generarionis. Oritur fcilicet coexifrentia, oppofitio Sc
affinitas per esfentiam
fimpliciter
calem determinata, inqua igitur manifeftatur esfentia qua talis, 6c in esfenria
ipfum
Esfe abfolucum. Iraque Organismus & vita Deipraebent revelationera. Coexiftentia, oppofitio Sc affini-
ras, quatenus non nifi exrenfioni6c mutationi funt fub-
jectae, operationes natura? anorgicas (Mechanisnium 6c
Chemismum) conflituunt. Quae licet eumdem prodant,
ut Reinholdo dicitur, Motorem primum, tarnen in iis
ipfa Esfenria qua talis non plene manifeftatur, ideoque
neque ipfum Esfe
originarium,
utpotepriacipium
esfen-rine abfolutum.
v